An toàn lao động & vệ sinh công nghiệp chương II: Kỹ thuật an toàn trong ngành sản xuất chất dễ cháy và dễ nổ

AN TOÀN LAO ĐỘNG & VỆ 
SINH CÔNG NGHIỆP

GVHD: Nguyễn Thị Diệu 
Hằng
Nhóm: 1
1


CHƯƠNG II: KỸ THUÂT AN TOA
̣
̀N 
TRONG NGÀNH SAN XUÂ
̉
́T
CHẤT DỄ CHÁY VÀ DỄ NỔ

2


NỘI DUNG BÀI HỌC:
I.HIỆN TƯỢNG CHÁY NỔ
II. ĐÁM CHÁY – QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA ĐÁM CHÁY

III. NHỮNG PHƯƠNG PHÁP LÀM NGỪNG SỰ CHÁY

IV. NHỮNG NGUYÊN NHÂN CHỦ YẾU GÂY RA CHÁY NỔ VÀ BIỆN PH
PHÒNG NGỪA
V. CÁC PHƯƠNG TIỆN VÀ KỈ THUẬT DẬP ĐÁM CHÁY
VI. HƯỚNG DẪN CÁC LOẠI BÌNH CHỮA CHÁY
3

1. Nhữ ng yế u tố  cầ n thiế t cho sự chá y

4


1. Nhữ ng yế u tố  cầ n thiế t cho sự chá y
*Cá c yế u tố  cầ n thiế t cho sự 
chá y:

chất gây cháy
(comburant: O2 trong không khí…)

chất cháy = nhiên liệu
(combustible)

Khí cháy

nguồn cháy
(ngọn lửa, năng lượng kích thích,...)

5


*Có thể hình dung 3 yếu tố của hiện tượng cháy như môt 
̣ Tam 
giác lửa:

6

Sự cháy có thể biểu diễn như sau:

Nhiên Liệu

Chất Gây
Cháy

Khí Cháy

Nhiệt

Nguồn Cháy

7


Chính lượng nhiệt tỏa ra này là nguồn gốc của 
quá trình CHÁY hay NỔ. 
Mức độ tỏa nhiệt đặc trưng cho vận tốc phản ứng cháy:
- phản ứng diễn ra rất chậm (vài ngày thậm chí vài
tháng) = sự OXY HÓA nhiên liệu: lượng nhiệt tỏa ra
không thể nhận thấy được  không làm xuất hiện rủi
ra cháy nổ
-phản ứng diễn ra nhanh: (vài giây) lượng nhiệt tỏa ra
đủ phân hủy nhiên liệu thành khí hoặc hơi và bốc cháy
 bắt đầu của CHÁY
-phản ứng diễn ra cực kỳ nhanh (vài phần giây): tỏa
ngay lập tức một lượng nhiệt lớn và khí cháy cùng với

8


Sơ đồ tóm tắt

9


2. Chất gây cháy:
Phổ biến nhất là O2 trong không khí với tỷ lệ
sau:

Bước đầu
dập lửa

Cô lập nguồn
O2

10


3. Nhiên liệu-chất cháy:
Click icon to add table

Khí : khí đốt, C2H2, 
butane, H2….

Bản chất của
nhiên liệu

Long
̉ : dung môi, 
rượu, benzen..

Rắn: nhựa,
gỗ, than đá…
11


Nhiệt độ bùng lửa

Nhiệt độ bốc cháy
Cá c đai 
̣
lượng đăc 
̣
trưng cho 
quá  trì nh 
chá y

Áp suất hơi bão hòa

Nhiệt độ tự cháy

Giới hạn cháy

12


Đặc điểm của đám cháy:

1

2

3

Cháy ở
thể khí

Cháy ở
thể
lỏng

Cháy ở
thể rắn

13


Dòng khi phun ra từ nơi có áp suất cao ra
môi trường bên ngoài, bay từ thấp lên cao, vào
khoảng không, chiếm thể tích của hỗn hợp các
khí khác. Lượng khí phun ra hòa trộn với oxy
trong không khí sẽ tào thành hỗn hợp cháy
hay nổ tùy theo hàm lượng khí chất cháy phun
ra nhiều hay ít

14

Đặc điểm của quá trình cháy chất lỏng là
ngọn lửa lan truyền rất nhanh, bức xạ nhiệt tỏa
ra môi trường xung quanh lớn, nhiệt độ của
ngọn lửa từ 1250oC đến 1350oC.

Rượu bốc
cháy

15


Khi tác động vào chất cháy rắn một nguồn
nhiệt đủ để bắt cháy, thì chất cháy sẽ bị nung
nóng, làm cho hơi của nó thoát ra trên bề mặt.
Lượng hơi thoát ra
này kết hợp với oxy của không khí đạt tới giá
trị giới hạn cháy và gây cháy. Nhiệt độ của
ngọn lửa tỏa ra nung nóng các chất cháy rắn
xung quanh và bản thân chất cháy để duy trì
và phát triển sự cháy.
Nhiệt độ của ngọn lửa chất chát rắn đạt từ
1200oC đến 1250oC
16


Tóm lại:
Hiện tượng cháy chỉ xảy ra trong các điều kiện:
-Nhiên liệu thông thường ở trạng thái khí hơi, trừ một vài
trường hợp đặc biệt

-Nhiên liệu và không khí ở một tỉ lệ thích hợp (giới hạn
cháy)

Bước 2 để dập tắt ngọn lửa

Làm nguội
nhiên liệu

17


4. Nguồn cháy:

Sự 
tăng 
nhiêt 
̣
độ

Tia lửa 
điên
̣

Ngon 
̣
lửa

Nguồ n chá y
Sé t
Cá c hợp 

Chấ t tự 
chá y

Bứ c xa ̣
điên t
̣ ừ

18


Ngon l
̣ ửa

19


Sự tăng nhiêt đô
̣
̣

Sự tăng nhiệt độ có thể đưa hỗn hợp đến nhiệt độ
tự bốc cháy, nó có thể do:
-các thiết bị “nóng”
-các điểm nóng
-sự nóng lên bất thường của các chi tiết máy
- các phản ứng hóa học tỏa nhiệt.

20

Tia lửa điên
̣

*Được sinh ra do: va chám, mối hàn điện, các
thiết bị điện….

21


Sé t

22


Bứ c xa điên t
̣
̣ ừ

Các bức xạ điện từ năng lượng lớn như tia
cực tím, tia X, tia gamma (phóng xạ), tia laser
 khơi mào các phản ứng cháy

23


Cá c hợp Chấ t tự chá y

Các hợp chất này bị oxy hóa rất nhanh khi tiếp xúc
với không khí và tỏa ra một lượng nhiệt đủ để chúng
nóng sáng lên và bốc cháy tức thì.

24


II. ĐÁM CHÁY – QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA
ĐÁM
1. ĐặcCHÁY
điểm của đám cháy:
Đám cháy là sự cháy không kiểm soát được, gây
nên những tổn thất về người và tài sản.Có những đặc
điểm:
Sự lan truyền
Nhiệt lượng

Khói cháy

của đám cháy

Sinh ra có thành chính gồm CO,là quá trình tăng diện tích ,

Đám cháy tỏa ra đốt nóng cácCO2, SO2, HCl, NO ... là nhữngtăng bức xạ nhiệt và sự cháy
chất đang cháy, tỏa ra xung chất khí rất độc. Nếu nồng độ oxy
hoàn toàn của chất cháy. Sự
quanh, nung nóng các chất cháy
giảm xuống còn 16÷14% sẽ gâylan truyền của đám cháy phụ
gần đó, đạt tới nhiệt độ bốc cháy
khó thở, nếu gảm dưới 9% đe dọa
thuộc vào các yếu tố như:
của chất cháy để duy trì và thúc
nghiêm trọng sự sống của con

đặc tính chất cháy, cách sắp
đẩy đám cháy phát triển
người.

đặt bố trí chất cháy,

25