Khóa luận tốt nghiệp: Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần Cơ khí - Xây dựng công trình Thừa Thiên Huế
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (724.9 KB, 89 trang )
MỤC LỤC
Trang
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................1
I.1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................1
Ế
I.2. Mục tiêu nghiên cứu .............................................................................................2
U
I.3. Đối tượng nghiên cứu ...........................................................................................2
-H
I.4. Phạm vi nghiên cứu ..............................................................................................2
I.5. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................2
TẾ
I.6. Cấu trúc đề tài .......................................................................................................3
H
PHẦN II. NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ..............................................4
IN
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ
K
TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG DOANH NGHIỆP XÂY LẮP .............4
C
1.1. Những vấn đề chung về chi phí, giá thành trong doanh nghiêp xây lắp..............4
Ọ
1.1.1 Đặc điểm của hoặt động xây dựng cơ bản ảnh hưởng đến công tác kế
IH
toán chi phí, giá thành trong doanh nghiệp....................................................4
1.1.2. Yêu cầu của công tác quản lý .......................................................................5
Đ
Ạ
1.1.3. Chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm........................................................6
1.1.3.1. Khái niệm và phân loại chi phí sản xuất................................................6
N
G
1.1.3.2. Giá thành và các loại giá thành sản phẩm xây lắp.................................9
Ư
Ờ
1.1.4. Nội dung công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ....10
TR
1.1.4.1. Đối tượng kế toán chi phí sản xuất.....................................................10
1.1.4.2. Phương pháp tập hợp và phân bổ chi phí sản xuất ..............................11
1.1.4.3. Kế toán các khoản mục chi phí sản xuất .............................................11
1.1.4.4. Tổng hợp chi phí sản xuất ...................................................................17
1.1.4.5. Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ....................................................18
1.1.4.6. Tính giá thành sản phẩm......................................................................19
1.2. Tóm tắt các kết quả nghiên cứu trong thời gian qua..........................................20
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT
VÀ TÍNH GIÁ THÀNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ KHÍ XÂY DỰNG
CÔNG TRÌNH THỪA THIÊN HUẾ.........................................................................21
2.1. Giới thiệu khái quát về Công ty .........................................................................21
2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển ..................................................................21
U
Ế
2.1.2. Chức năng nhiệm vụ của Công ty...............................................................22
-H
2.1.2.1. Chức năng............................................................................................22
2.1.2.2. Nhiệm vụ .............................................................................................22
TẾ
2.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty ..............................................23
2.1.4. Tổ chức công tác kế toán tại Công ty .........................................................24
IN
H
2.1.4.1. Tổ chức bộ máy kế toán tại Công ty....................................................24
2.1.4.2. Tổ chức chế độ kế toán........................................................................25
K
2.1.4.3. Các chính sách chủ yếu áp dụng tại Công ty.......................................27
Ọ
C
2.1.5. Tình hình và kết quả hoặt động kinh doanh tại Công ty COXANO từ
IH
năm 2007-2009 ............................................................................................28
2.1.5.1 Tình hình lao động................................................................................28
Ạ
2.1.5.2 Tình hình tài sản và nguồn vốn ............................................................30
Đ
2.1.5.3 Tình hình kết quả hoạt động kinh doanh ..............................................31
G
2.2. Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty
Ư
Ờ
N
Cổ phần cơ khí xây dựng công trình TT Huế.....................................................32
2.2.1. Khái quát về quy trình sản xuất sản phẩm ..................................................32
TR
2.2.2. Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công
ty ..................................................................................................................32
2.2.2.1. Đặc điểm, phân loại chi phí sản xuất tại Công ty................................32
2.2.2.2. Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất .....................................................33
2.2.2.3. Phương pháp tập hợp và phân bổ chi phí sản xuất ..............................33
2.2.2.4. Kế toán chi phí sản xuất tại Công ty....................................................34
2.2.2.5. Tổng hợp chi phí sản xuất ...................................................................61
2.2.2.6. Đánh giá sản phẩm dỡ dang cuối kỳ....................................................63
2.2.2.7 Đối tượng và kỳ tính giá thành .............................................................63
2.2.2.8 Phương pháp tính giá thành..................................................................64
Ế
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP GÓP PHẦN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC
U
KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI
-H
CÔNG TY COXANO..................................................................................................67
3.1. Đánh giá về công tác tập hợp chi phí và tính giá thành tại Công ty Coxano.....67
TẾ
3.1.1. Những mặt đạt được trong công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm ............................................................................................67
H
3.1.2. Những mặt tồn tại trong công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá
IN
thành sản phẩm ............................................................................................68
K
3.2. Một số giải pháp góp phần hoàn thiện công tác tập hợp chi phí và tính giá
C
thành sản phẩm ...................................................................................................70
Ọ
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................73
IH
III.1. KẾT LUẬN ......................................................................................................73
TR
Ư
Ờ
N
G
Đ
Ạ
III.2. HƯỚNG NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI..........................................................71
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
Trang
Ế
Sơ đồ 1.1: Sơ đồ hạch toán tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp........................... 12
U
Sơ đồ 1.2: Sơ đồ hạch toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp ................................... 13
-H
Sơ đồ 1.3: Sơ đồ hạch toán chi phí sử dụng máy thi công trường hợp DN không
tổ chức đội máy thi công riêng hoặc có tổ chức nhưng không hạch toán độc lập ........ 14
TẾ
Sơ đồ 1.4: Sơ đồ hạch toán tập hợp chi phí sản xuất chung.......................................... 16
Sơ đồ 1.5: Sơ đồ kế toán tổng hợp chi phí sản xuất ...................................................... 17
H
Sơ đồ 2.1: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của công ty .................................................. 23
IN
Sơ đồ 2.2: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán của Công ty.................................................. 24
K
Sơ đồ 2.3: Hình thức kế toán máy tại Công ty COXANO ............................................ 26
C
Bảng 2.1: Tình hình sử dụng lao động của Công ty (Giai đoạn 2007-2009) ................ 28
Ọ
Bảng 2.2: Tình hình tài sản và nguồn vốn..................................................................... 30
TR
Ư
Ờ
N
G
Đ
Ạ
IH
Bảng 2.3: Tình hình kết quả hoạt động kinh doanh ..................................................... 31
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
NV: Nhân viên
BHXH: Bảo hiểm xã hội
NVXL: Nhân viên xây lắp
BHYT: Bảo hiểm y tế
NL: Nguyên liệu
BH : Bán hàng
NVL: Nguyên vật liệu
CCDC: Công cụ dụng cụ
NVLTT: Nguyên vật liệu trực tiếp
CCDV: Cung cấp dịch vụ
SC: Sửa chữa
CN: Công nhân
SP: Sản phẩm
CP: Chi phí
SPXL: Sản phẩm xây lắp
CP SX: Chi phí sản xuất
SX: Sản xuất
CSH: Chủ sở hữu
SXC: Sản xuất chung
IN
H
TẾ
-H
U
Ế
BHTN: Bảo hiểm thất nghiệp
SXKD: Sản xuất kinh doanh
K
CT: Công trình
CTCP: Công ty cổ phần
SX XL: Sản xuất xây lắp
IH
DNTN: Doanh nghiệp tư nhân
ĐVT: Đơn vị tính
Ạ
GĐ: Giai đoạn
Ọ
C
DN: Doanh nghiệp
TNDN: Thu nhập doanh nghiệp
TNHH: Trách nhiệm hữu hạn
TK: Tài khoản
TS: Tài sản
TTH: Thừa Thiên Huế
HĐKD: Hoặt động kinh doanh
TSCĐ: Tài sản cố định
G
Đ
GTGT: Giá trị gia tăng
N
K/C: Kết chuyển
VL: Vật liệu
XD: Xây dựng
KL: Khối lượng
XDCB: Xây dựng cơ bản
KL XL: Khối lượng xây lắp
XDCT: Xây dựng công trình
KPCĐ: Kinh phí công đoàn
XN: Xí nghiệp
LN: Lợi nhuận
XL: Xây lắp
MTC: Máy thi công
Z: Giá thành
TR
Ư
Ờ
KH: Khách hàng
NCTT: Nhân công trực tiếp
Chuyên đề tốt nghiệp
PHẦN I
ĐẶT VẤN ĐỀ
I.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Ế
Ngày nay, trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nền kinh tế
U
nước ta với chính sách mở cửa đã thu hút được nguồn vốn đầu tư trong và ngoài nước,
-H
tạo ra động lực thúc đẩy sự tăng trưởng không ngừng của nền kinh tế. Như vậy, một
doanh nghiệp muốn tồn tại và đứng vững phải tự chủ trong mọi hoặt động kinh doanh
TẾ
của mình từ việc đầu tư vốn, tổ chức sản xuất đến việc tiêu thụ sản phẩm. Để cạnh
tranh trên thị trường, các doanh nghiệp phải không ngừng nâng cao chất lượng sản
H
phẩm sao cho phù hợp, đáp ứng được mong muốn của người tiêu dùng. Một trong
IN
những biện pháp hữu hiệu nhất mà doanh nghiệp có thể cạnh tranh trên thị trường đó
K
là biện pháp hạ thấp giá thành sản phẩm nhưng vẫn đảm bảo chất lượng sản phẩm. Do
C
đó, việc nghiên cứu, tìm tòi và tổ chức hạ giá thành sản phẩm là rất quan trọng đối với
Ọ
các doanh nghiệp.
IH
Để đạt được mục tiêu đó, các doanh nghiệp phải quản lý chặt chẽ công tác hạch
toán chi phí sản xuất. Kế toán chi phí là một vấn đề trọng tâm trong công tác hạch toán
Ạ
kế toán của các doanh nghiệp. Kế toán chi phí giúp các doanh nghiệp nắm bắt được
Đ
tình hình thực hiện các định mức về chi phí vật tư, nhân công… Kế toán chi phí sản
G
xuất đúng đắn sẽ giúp các doanh nghiệp biết được thực trạng chi phí sản xuất của đơn
N
vị mình là tiết kiệm hay lãng phí, để từ đó đưa ra các biện pháp thích hợp hơn trong
Ư
Ờ
quá trình thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh.
Vì vậy, hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là
TR
việc làm rất cần thiết và có ý nghĩa quan trọng trong quá trình hoàn thiện kế toán của
doanh nghiệp.
Nhận thức được tầm quan trọng của chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong
doanh nghiệp, tôi đã chọn đề tài: “KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ
THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ KHÍ - XÂY DỰNG CÔNG
TRÌNH THỪA THIÊN HUẾ” làm đề tài tốt nghiệp.
GVHD: Phan ThịHải Hà
1
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
I.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu đề tài nhằm đạt được các mục tiêu sau:
- Thứ nhất: Hệ thống hoá các vấn đề lý luận chung về kế toán chi phí sản xuất và
tính giá thành sản phẩm trong các doanh nghệp xây lắp.
- Thứ hai: Từ những kiến thức đã học ở trường vận dụng vào thực tế để tìm hiểu
U
Ế
thực trạng công tác kế toán chi phí và tính giá thành sản xuất tại Công ty cổ phần cơ
-H
khí – xây dựng công trình Thừa Thiên Huế (COXANO).
- Thứ ba: Qua quá trình tổng hợp, phân tích, nhận xét nhằm đưa ra những biện
TẾ
pháp góp phần hoàn thiện công tác kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm của
Công ty.
H
I.3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
IN
- Đối tượng chung: Thực trạng tổ chức công tác kế toán các loại chi phí sản xuất
K
và tính giá thành tại Công ty cổ phần cơ khí – xây dựng công trình Thừa Thiên Huế
C
(COXANO).
Ọ
- Đối tượng cụ thể: Kế toán các chi phí sản xuất phát sinh cho công trình Đường
IH
2 đầu cầu Ca Cút do Xí nghiệp 6 của Công ty thi công, bao gồm: Chi phí nguyên vật
liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sử dụng máy thi công, chi phí sản
Ạ
xuất chung và phương pháp tính giá thành công trình đó.
Đ
I.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
G
- Về nội dung: Thực trạng kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản
Ư
Ờ
N
phẩm tại Công ty cổ phần cơ khí – xây dựng công trình TT Huế.
- Về không gian: Công ty cổ phần cơ khí - xây dựng công trình Thừa Thiên Huế
TR
Địa chỉ: 76 Lý Thái Tổ, Thành phố Huế.
- Về thời gian: Số liệu được thu thập trong 3 năm (2008-2010) trong đó có số liệu
phục vụ cho hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tập trung vào 6
tháng đầu năm 2010.
I.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu chủ yếu sau đây:
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Nghiên cứu các tài liệu thu thập được trong
GVHD: Phan ThịHải Hà
2
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
quá trình thực tập tại đơn vị, tài liệu về cơ cấu tổ chức, và các tài liệu làm cơ sở lý luận
cho đề tài.
- Phương pháp so sánh: Trên cơ sở các tài liệu đã nghiên cứu, qua sự quan sát,
tổng hợp để tiến hành so sánh những điểm giống nhau và khác nhau giữa kiến thức đã
học, những vấn đề trên lý thuyết so với thực tế tại đơn vị.
Ế
- Phương pháp phân tích: Sau khi đã thu thập các số liệu thô, qua quan sát,
-H
U
phỏng vấn,... cần phải có một quá trình phân tích để xâu chuỗi các vấn đề lại với nhau.
- Phương pháp kế toán: Bao gồm: Phương pháp chứng từ kế toán, phương pháp
TẾ
tài khoản và ghi đối ứng, phương pháp tính giá, phương pháp tổng hợp và cân đối. Các
phương pháp này được sử dụng nhằm tìm hiểu đánh giá thực trạng hạch toán kế toán
IN
cứu đưa ra những giải pháp hoàn thiện phù hợp.
H
nói chung và kế toán tập hợp chi phí tính giá thành nói riêng tại công ty, từ đó nghiên
I.6. CẤU TRÚC ĐỀ TÀI
K
Đề tài gồm có 3 chương:
Ọ
trong doanh nghiệp xây lắp.
C
Chương 1: Cơ sở lý luận về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
IH
Chương 2: Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại
Ạ
Công ty cổ phần cơ khí - xây dựng công trình Thừa Thiên Huế.
Đ
Chương 3: Một số giải pháp góp phần hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản
G
xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần cơ khí - xây dựng công trình
TR
Ư
Ờ
N
Thừa Thiên Huế.
GVHD: Phan ThịHải Hà
3
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
PHẦN II. NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH
Ế
GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG DOANH NGHIỆP XÂY LẮP
U
1.1. Những vấn đề chung về chi phí, giá thành trong doanh nghiêp xây lắp
-H
1.1.1 Đặc điểm của hoặt động xây dựng cơ bản ảnh hưởng đến công tác kế toán chi
phí, giá thành trong doanh nghiệp
TẾ
Xây dựng cơ bản là ngành sản xuất vật chất quan trọng mang tính chất công
nghiệp nhằm tái sản xuất tài sản cố định cho các ngành kinh tế khác, tạo cơ sở vật chất
H
kỹ thuật cho xã hội, tăng tiềm lực kinh tế cho đất nước, đặc biệt là trong quá trình công
IN
nghiệp hóa hiện đại hóa hiện nay. Xây dựng cơ bản mang những đặc điểm riêng nên
K
các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này cũng có những đặc thù riêng trong tổ
C
chức và quản lý sản xuất, chi phối đến công tác kế toán nói chung và công tác kế toán
Ọ
chi phí sản xuất và tính giá thành nói riêng.
IH
Hoạt động xây lắp được thực hiện trên cơ sở các hợp đồng xây dựng kí với đơn
vị chủ đầu tư sau khi trúng thầu hoặc chỉ định thầu. Trong hợp đồng hai bên đã thống
Đ
Ạ
nhất với nhau về giá trị thanh toán cũng như các điều kiện khác, do vậy tính chất hàng
hóa của sản phẩm xây lắp không được thể hiện rõ.
G
Sản phẩm xây lắp mang tính chất riêng lẻ, đơn chiếc, không sản phẩm nào giống
Ư
Ờ
N
sản phẩm nào. Mỗi sản phẩm là một đơn đặt hàng với những yêu cầu khác nhau về
thiết kế, kết cấu, địa điểm thi công. Do vậy chi phí bỏ vào sản xuất thi công cũng hoàn
TR
toàn khác nhau giữa các công trình, dẫn đến việc tập hợp chi phí, tính giá thành và xác
định kết quả thi công xây lắp cũng được tính cho từng sản phẩm xây lắp riêng biệt.
Sản phẩm xây lắp thường có giá trị lớn, kết cấu phức tạp và thời gian thi công
tương đối dài. Do vậy, trước khi tiến hành thi công việc lập dự toán là đòi hỏi thiết
yếu. Dự toán chi phí bao gồm: Dự toán thiết kế và dự toán thi công cho từng phần
công việc. Trong suốt quá trình thi công phải lấy dự toán làm thước đo cả về mặt giá
trị lẫn kỹ thuật.
GVHD: Phan ThịHải Hà
4
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
Kỳ tính giá thành cũng thường không xác định hàng tháng như trong sản xuất
công nghiệp mà được xác định theo thời điểm khi công trình, hạng mục công trình
hoàn thành hay thực hiện bàn giao thanh toán theo giai đoạn quy ước, tùy đặc điểm và
khả năng tài chính của đợn vị xây lắp.
· Hoạt động xây lắp có tính lưu động cao. Sản phẩm xây lắp cố định, khi hoàn
Ế
thành không nhập kho mà để ngay tại nơi vừa thi công. Còn các điều kiện sản xuất như
U
máy móc, lao động, vật tư,…đều phải di chuyển theo địa điểm của công trình xây lắp
-H
nên sẽ phát sinh các chi phí như: điều động công nhân, máy móc thi công; chi phí xây
dựng các công trình tạm thời cho công nhân và máy móc thi công. Để tiết kiệm các
TẾ
khoản chi phí này các đơn vị xây lắp thường sử dụng lực lượng lao động thuê ngoài tại
H
nơi thi công. Đặc điểm này đòi hỏi kế toán phải phản ánh chính xác các chi phí phát
IN
sinh và tổ chức phân bổ hợp lý.
· Hoạt động xây lắp lại thường diễn ra ngoài trời, chịu tác động của các yếu tố
K
môi trường, thời tiết, vì thế ở một mức độ nào đó có thể coi việc thi công xây lắp mang
C
tính chất thời vụ. Thi công trong điều kiên thời tiết không thuận lợi có thế ảnh hưởng
Ọ
đến chất lượng công trình dẫn đến phải tiến hành sửa chữa. Những khoản chi phí sửa
IH
chữa phát sinh này cần được tổ chức quản lý một cách chặt chẽ.
Ạ
· Trên thực tế hiện nay ở nước ta hầu hết các doanh nghiệp xây lắp thường tổ
Đ
chức sản xuất theo phương thức khoán gọn theo công trình, theo hạng mục công trình,
G
khối lượng công việc cho các đơn vị trong nội bộ doanh nghiệp (xí nghiệp, tổ đội…).
N
Trong giá khoán gọn không chỉ có tiền lương mà bao gồm tất cả các chi phí về công
Ư
Ờ
cụ, dụng cụ thi công, chi phí chung của bộ phận nhận khoán.
1.1.2. Yêu cầu của công tác quản lý
TR
Do đặc thù của ngành xây dựng cơ bản và của sản phẩm xây dựng nên việc quản
lý về đầu tư xây dựng rất khó khăn phức tạp, trong đó tiết kiệm chi phí sản xuất, hạ giá
thành sản phẩm là một trong những mối quan tâm hàng đầu, là nhiệm vụ hết sức quan
trọng của doanh nghiệp. Hiện nay, trong lĩnh vực xây dựng cơ bản chủ yếu áp dụng cơ
chế đấu thầu, giao nhận thầu xây dựng. Vì vậy, để trúng thầu, được nhận thầu thi công
thì doanh nghiệp phải xây dựng được giá thầu hợp lý, dựa trên cơ sở đã định mức đơn
giá xây dựng cơ bản do Nhà nước ban hành, trên cơ sở giá thị trường và khả năng của
GVHD: Phan ThịHải Hà
5
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
bản thân doanh nghiệp. Mặt khác, phải đảm bảo kinh doanh có lãi. Để thực hiện các
yêu cầu đòi hỏi trên thì cần phải tăng cường công tác quản lý kinh tế nói chung, quản
lý chi phí giá thành nói riêng, trong đó trọng tâm là công tác kế toán chi phí sản xuất
và tính giá thành đảm bảo phát huy tối đa tác dụng của công cụ kế toán đối với quản lý
sản xuất.
Ế
Trước yêu cầu đó, nhiệm vụ chủ yếu đặt ra cho kế toán chi phí sản xuất và tính
U
giá thành sản phẩm xây lắp là:
-H
- Phản ánh đầy đủ, kịp thời toàn bộ chi phí sản xuất thực tế phát sinh.
- Kiểm tra tình hình thực hiện các định mức chi phí vật tư, chi phí nhân công, chi
TẾ
phí sử dụng máy thi công và các chi phí Dự toán khác, phát hiện kịp thời các khoản
H
chênh lệch so với định mức, các chi phí khác ngoài kế hoạch, các khoản thiệt hại, mất
IN
mát, hư hỏng…trong sản xuất để đề xuất những biện pháp ngăn chặn kịp thời.
- Tính toán hợp lý giá thành công tác xây lắp, các sản phẩm lao vụ hoàn thành
K
của doanh nghiệp.
C
- Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch giá thành của doanh nghiệp theo từng công
Ọ
trình, hạng mục công trình từng loại sản phẩm lao vụ, vạch ra khả năng và các biện
IH
pháp hạ giá thành một cách hợp lý và có hiệu quả.
Ạ
- Xác định đúng đắn và bàn giao thanh toán kịp thời khối lượng công tác xây
Đ
dựng đã hoàn thành. Định kỳ kiểm kê và đánh giá khối lượng thi công dở dang theo
G
nguyên tắc quy định.
N
- Đánh giá đúng đắn kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh ở từng công trình,
Ư
Ờ
hạng mục công trình, từng bộ phận thi công tổ đội sản xuất…trong từng thời kỳ nhất
định, kịp thời lập báo cáo về chi phí sản xuất, tính giá thành công trình xây lắp, cung
TR
cấp chính xác kịp thời các thông tin hữu dụng về chi phí sản xuất và giá thành phục vụ
cho yêu cầu quản lý của lãnh đạo doanh nghiệp.
1.1.3. Chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm
1.1.3.1. Khái niệm và phân loại chi phí sản xuất
Khái niệm:
Chi phí được định nghĩa theo nhiều phương diện khác nhau. Các định nghĩa đó
có thể khác nhau về quan điểm, hình thức thể hiện chi phí nhưng tất cả đều thừa nhận
GVHD: Phan ThịHải Hà
6
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
một vấn đề chung: chi phí là phí tổn tài nguyên, vật chất, lao động và phải phát sinh
gắn liền với mục đích sản xuất kinh doanh.
Chi phí sản xuất trong doanh nghiệp xây lắp là toàn bộ các khoản hao phí vật
chất mà doanh nghiệp chi ra để thực hiện công tác xây lắp nhằm tạo ra các loại sản
Phân loại chi phí sản xuất trong doanh nghiệp xây lắp:
U
ký kết. (Võ Văn Nhị, 2008)
Ế
phẩm khác nhau theo mục đích kinh doanh cũng như theo hợp đồng giao nhận thầu đã
-H
Chi phí sản xuất kinh doanh thường được phân loại, nhận diện theo những tiêu
thức sau:
TẾ
Phân loại chi phí theo nội dung kinh tế
H
Chi phí nguyên vật liệu: Bao gồm giá mua, chi phí mua của nguyên vật liệu
IN
chính, nguyên vật liệu phụ, nhiên liệu, phụ tùng thay thế… dùng vào hoạt động sản
xuất của xí nghiệp.
K
Chi phí nhân công: Gồm các khoản lương chính, phụ, phụ cấp theo lương phải trả
C
cho người lao động và các khoản trích theo lương.
IH
dụng trong quá trình xây lắp.
Ọ
Chi phí công cụ dụng cụ: Là giá trị hao mòn của các loại công cụ, dụng cụ sử
Ạ
Chi phí khấu hao tài sản cố định: Bao gồm trích khấu hao tất cả tài sản cố định,
Đ
tài sản dài hạn dùng trong hoạt động sản xuất xây lắp của xí nghiệp.
G
Chi phí dịch vụ thuê ngoài: Giá dịch vụ mua ngoài cung cấp cho hoạt động
N
của xí nghiệp.
Ư
Ờ
Chi phí khác bằng tiền: Tất cả các khoản chi phí phát sinh trong quá trình xây lắp
TR
ngoài các yếu tố trên được thanh toán bằng tiền.
Phân loại chi phí theo công dụng chi phí
Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: Bao gồm giá trị thực tế của nguyên liệu, vật
liệu chính, phụ hoặc các bộ phận rời, vật liệu luân chuyển tham gia cấu thành thực thể
sản phẩm xây lắp và giúp cho việc thực hiện và hoàn thành khối lượng xây lắp (không
kể vật liệu cho máy móc thi công và hoạt động sản xuất chung).
Chi phí nhân công trực tiếp: Gồm toàn bộ tiền lương, tiền công và các khoản phụ
cấp mang tính chất tiền lương trả cho công nhân trực tiếp xây lắp.
GVHD: Phan ThịHải Hà
7
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
Chi phí sử dụng máy thi công: Bao gồm chi phí cho các máy thi công nhằm thực
hiện khối lượng xây lắp bằng máy. Máy móc thi công là loại máy trực tiếp phục vụ
xây lắp công trình. Đó là những máy móc chuyển động bằng động cơ hơi nước,
diezen, xăng, điện,... Chi phí sử dụng máy thi công gồm chi phí thường xuyên và chi
phí tạm thời. Chi phí thường xuyên cho hoạt động của máy thi công gồm: Lương
Ế
chính, phụ của công nhân điều khiển, phục vụ máy thi công. Chi phí nguyên liệu, vật
U
liệu, công cụ dụng cụ, chi phí khấu hao TSCĐ, chi phí dịch vụ mua ngoài (sửa chữa
-H
nhỏ, điện, nước, bảo hiểm xe, máy) và các chi phí khác bằng tiền. Chi phí tạm thời:
máy thi công (lều, lán, bệ, đường ray chạy máy....).
TẾ
Chi phí sửa chữa lớn máy thi công (đại tu, trùng tu...), chi phí công trình tạm thời cho
H
Chi phí sản xuất chung: Phản ánh chi phí sản xuất của đội, công trường xây dựng
IN
bao gồm: Lương nhân viên quản lý đội, công trường, các khoản trích BHXH, BHYT,
KPCĐ, BHTN theo tỷ lệ quy định (22 %) trên tiền lương của công nhân trực tiếp xây lắp,
K
công nhân điều khiển xe, máy thi công và nhân viên quản lý đội, khấu hao TSCĐ dùng
C
chung cho hoạt động của đội và những chi phí khác liên quan đến hoạt động của đội.
Ọ
Phân loại chi phí theo mối quan hệ giữa chi phí với đối tượng chịu chi phí
IH
Chi phí trực tiếp: Là những loại chi phí liên quan trực tiếp đến đối tượng chịu chi
Ạ
phí và có thể tính trực tiếp cho đối tượng đó một cách có hiệu quả.
Đ
Chi phí gián tiếp: Là những loại chi phí liên quan đến nhiều đối tượng chịu chi
N
nhất định
G
phí, do đó nó được phân bổ cho các đối tượng chịu chi phí theo những tiêu thức
Ư
Ờ
Phân loại chi phí theo cách ứng xử chi phí:
Biến phí: Là những khoản chi phí có quan hệ tỷ lệ thuận với khối lượng công
TR
việc hoàn thành.
Định phí: Là những khoản chi phí cố định khi khối lượng công việc hoàn thành
thay đổi.
Hỗn hợp phí: Là loại chi phí mà bản thân nó gồm cả các yếu tố biến phí và định
phí. Ở mức độ hoạt động cơ bản, chi phí hỗn hợp thể hiện các đặc điểm của định phí,
quá mức đó nó lại thể hiện đặc tính của biến phí.
GVHD: Phan ThịHải Hà
8
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
1.1.3.2. Giá thành và các loại giá thành sản phẩm xây lắp
Khái niệm:
Giá thành sản phẩm xây lắp là biểu hiện bằng tiền toàn bộ hao phí về lao động sống
và lao động vật hóa phát sinh trong quá trình sản xuất có liên quan tới khối lượng xây lắp
Các loại giá thành sản phẩm xây lắp:
-H
U
Phân loại theo thời điểm tính và nguồn số liệu để tính giá thành:
Ế
đã hoàn thành.
Giá thành dự toán:
TẾ
Là toàn bộ chi phí trực tiếp, gián tiếp tạo nên sản phẩm tính theo đơn giá tổng
dựng công trình XDCB
Khối lượng công tác xây
K
Giá thành
IN
Giá thành dự toán được xác định như sau:
= lắp theo định mức kinh tế kĩ x
C
dự toán
H
hợp cho từng khu vực theo các định mức kinh tế kỹ thuật do nhà nước ban hành để xây
hành theo từng khu vực thi công
và các chi phí khác theo quy định
Ọ
thuật do nhà nước quy định
Đơn giá xây lắp do nhà nước ban
IH
Giá thành kế hoạch:
Là giá thành được xác định từ những điều kiện và đặc điểm cụ thể của một doanh
Đ
Ạ
nghiệp xây lắp trong một kì kế hoạch nhất định.
Giá thành
Giá thành
G
kế hoạch
=
dự toán
Lãi do hạ
-
giá thành
±
Chệnh lệch
so với dự toán
Ư
Ờ
N
Giá thành kế hoạch được xác định như sau:
Giá thành kế hoạch là một chỉ tiêu để doanh nghiệp xây lắp tự phấn đấu để thực
TR
hiện mức lợi nhuận do hạ giá thành trong kì kế hoạch. Là căn cứ để phân tích, đánh giá
tình hình thực hiện kế hoạch giá thành của doanh nghiệp.
Giá thành định mức:
Là tổng số chi phí để hoàn thành một khối lượng xây lắp cụ thể được tính toán
trên cơ sở đặc điểm kết cấu của công trình, về phương pháp tổ chức thi công và quản
lý thi công theo các định mức chi phí đã đạt được ở tại doanh nghiệp, công trường tại
thời điểm bắt đầu thi công.
GVHD: Phan ThịHải Hà
9
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
Giá thành định mức phản ánh mức độ chi phí đã đạt được nên khi các định mức
thay đổi thì giá thành định mức sẽ thay đổi và được tính toán lại cho phù hợp với định
mức chi phí của từng thời kỳ.
Đây là chỉ tiêu quan trọng để các nhà quản trị làm căn cứ để phân tích, kiểm soát
chi phí và ra các quyết định.
Ế
Giá thành thực tế:
U
Là toàn bộ chi phí sản xuất thực tế phát sinh để thực hiện hoàn thành quá trình thi
-H
công do kế toán tập hợp được. Giá thành thực tế biểu hiện chất lượng, hiệu quả về kết
TẾ
quả hoạt động của doanh nghiệp xây lắp.
Giá thành thực tế chỉ được xác định khi sản phẩm xây lắp đã hoàn thành. Nó
IN
Phân loại theo phạm vi phát sinh chi phí:
H
quyết định đến vấn đề lãi, lỗ của doanh nghiệp.
Giá thành sản xuất:
K
Là chỉ tiêu phản ánh tất cả những chi phí phát sinh liên quan đến việc sản xuất,
C
chế tạo sản phẩm trong phạm vi phân xưởng sản xuất. Đối với các đơn vị xây lắp giá
chi phí sản xuất chung.
IH
Ọ
thành sản xuất gồm chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân công, chi phí máy thi công,
Ạ
Giá thành tiêu thụ: (hay còn gọi là giá thành toàn bộ)
Đ
Là chỉ tiêu phản ánh toàn bộ các khoản chi phí phát sinh liên quan đến việc sản
G
xuất, tiêu thụ sản phẩm. Giá thành tiêu thụ được tính theo công thức:
N
Giá thành toàn bộ
Giá thành sản xuất
của sản phẩm
+
Chi phí quản lý
doanh nghiệp
+
Chi phí bán
hàng
Ư
Ờ
của sản phẩm
=
1.1.4. Nội dung công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
TR
1.1.4.1. Đối tượng kế toán chi phí sản xuất
Trong các doanh nghiệp xây lắp, với tính chất phức tạp của công nghệ và sản
phẩm sản xuất mang tính đơn chiếc, có cấu tạo vật chất riêng, mỗi công trình, hạng
mục công trình có dự toán thiết kế thi công riêng nên đối tượng hạch toán chi phí sản
xuất có thể là công trình, hạng mục công trình, hoặc có thể là đơn đặt hàng, bộ phận
thi công hay từng giai đoạn công việc. Tuy nhiên trên thực tế các đơn vị xây lắp
thường hạch toán chi phí theo công trình, hạng mục công trình.
GVHD: Phan ThịHải Hà
10
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
1.1.4.2. Phương pháp tập hợp và phân bổ chi phí sản xuất
Phương pháp kế toán tập hợp CPSX là phương pháp sử dụng để tập hợp và phân
loại chi phí theo khoản mục chi phí trong giới hạn của mỗi đối tượng kế toán chi phí.
Trong các doanh nghiệp xây lắp chủ yếu dùng các phương pháp tập hợp chi phí sau:
Phương pháp ghi trực tiếp áp dụng trong trường hợp các chi phí sản xuất có quan
U
Ế
hệ trực tiếp với từng đối tượng tập hợp chi phí riêng biệt. Phương pháp này có độ
-H
chính xác cao tuy nhiên đòi hỏi việc ghi chép và thu nhận chứng từ gốc theo từng đối
tượng chi tiết.
TẾ
Phương pháp phân bổ gián tiếp áp dụng trong trường hợp các chi phí sản xuất phát
sinh có liên quan đến nhiều đối tượng tập hợp chi phí mà không thể tổ chức việc ghi chép
H
và thu nhận chứng từ gốc riêng rẽ được. Phương pháp này đòi hỏi phải chọn một tiêu
IN
chuẩn phân bổ để tính toán phân bổ chi phí sản xuất cho các đối tượng liên quan.
K
1.1.4.3. Kế toán các khoản mục chi phí sản xuất
C
1.1.4.3.1. Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
Ọ
Trong tổng chi phí sản phẩm xây lắp thì chi phí nguyên vật liệu chính chiếm một
IH
tỷ trọng lớn. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp là chi phí của những loại nguyên vật liệu
cấu thành thực thể sản phẩm, có giá trị lớn và có thể xác định một các tách biệt rõ ràng
Ạ
cụ thể cho từng sản phẩm.
Đ
Chi phí nguyên vật liệu được tính theo giá thực tế khi xuất dùng, còn có cả chi phí
G
thu mua, vận chuyển từ nơi mua về nơi nhập kho hoặc xuất thẳng đến chân công trình.
Ư
Ờ
N
Trong XDCB cũng như các ngành khác, vật liệu sử dụng cho công trình, hạng
mục công trình nào thì phải được tính trực tiếp cho công trình, hạng mục công trình đó
TR
dựa trên cơ sở chứng từ gốc theo giá thực tế của vật liệu và số lượng thực tế vật liệu đã
sử dụng. Cuối kỳ hạch toán hoặc khi công trình đã hoàn thành, tiến hành kiểm kê số
vật liệu còn lại tại công trình để giảm trừ chi phí vật liệu đã tính cho từng hạng mục
công trình, công trình.
a) Tài khoản kế toán sử dụng
Để hạch toán khoản mục chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, kế toán sử dụng TK
621 - Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. Tài khoản này phải được mở chi tiết cho từng
GVHD: Phan ThịHải Hà
11
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
đối tượng để theo dõi từng hoạt động trong doanh nghiệp xây lắp.
b) Phương pháp hạch toán
Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp được hạch toán thể hiện qua sơ đồ sau:
(5) Giá trị NL, VL không sử dụng hết cuối kỳ nhập lại kho
621
U
(1) Xuất nguyên liệu, VL dùng trực tiếp cho sản xuất
Ế
152
-H
thi công theo giá thực tế
TẾ
111,112,331...
Giá mua chưa thuế
133
C
K
Thuế GTGT
IN
đưa vào
sản xuất
H
(2) Mua NVL
Ọ
Sơ đồ 1.1: Sơ đồ hạch toán tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
IH
1.1.4.3.2. Kế toán chi phí nhân công trực tiếp
Ạ
Chi phí nhân công trực tiếp là các chi phí cho lao động trực tiếp tham gia vào quá
Đ
trình hoạt động xây lắp. Chi phí lao động trực tiếp thuộc hoạt động sản xuất xây lắp
G
bao gồm cả các khoản phải trả cho người lao động thuộc quyền quản lý của doanh
N
nghiệp và lao động thuê ngoài theo từng công việc.
Ư
Ờ
a) Tài khoản kế toán sử dụng
Để hạch toán khoản mục chi phí nhân công trực tiếp, kế toán sử dụng TK 622-
TR
Chi phí nhân công trực tiếp. Tài khoản này phải được mở chi tiết để theo dõi từng hoạt
động trong doanh nghiệp xây lắp.
Một điểm khác trong hạch toán chi phí nhân công trực tiếp trong các doanh
nghiệp xây lắp là chi phí nhân công trực tiếp không bao gồm các khoản trích theo
lương (BHXH, BHYT, KPCĐ) của công nhân trực tiếp sản xuất.
GVHD: Phan ThịHải Hà
12
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
b) Phương pháp hạch toán
Chi phí nhân công trực tiếp được hạch toán thể hiện qua sơ đồ sau:
335(3352)
(2) Trích trước tiền lương
nghỉ phép của công nhân
-H
trực tiếp SX XL (nếu có)
Ế
(3) Tiền lương nghỉ phép phải trả
622
U
334
TẾ
(1)Tiền lương phải trả cho công nhân trực tiếp thi công, XL
IN
H
(4) Tiền công phải trả cho lao động thuê ngoài
K
(5) Tiền lương, tiền ăn giữa ca của công nhân
C
Sơ đồ 1.2: Sơ đồ hạch toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp
Ọ
1.1.4.3.3 Kế toán chi phí sử dụng máy thi công
IH
Hạch toán chi phí sử máy thi công phụ thuộc vào hình thức sử dụng máy thi công:
Ạ
tổ chức đội máy thi công riêng biệt chuyên thực hiện các khối lượng thi công bằng
Đ
máy hoặc giao máy thi công cho các đội, xí nghiệp xây lắp.
G
Doanh nghiệp không tổ chức các đội máy thi công riêng biệt hoặc có tổ chức
N
nhưng không tổ chức kế toán riêng cho đội máy thi công thì các chi phí liên quan tới
Ư
Ờ
hoạt động của đội máy thi công được tính vào khoản mục chi phí sử dụng máy thi
công. Sau đó tính phân bổ chi phí sử dụng máy thi công thực tế cho từng công trình,
TR
hạng mục công trình.
a) Tài khoản kế toán sử dụng
Tài khoản 623- Chi phí sử dụng máy thi công dùng để tập hợp và phân bổ chi phí
sử dụng xe, máy thi công phục vụ trực tiếp cho hoạt động xây lắp công trình.
TK 623 chi phí sử dụng máy thi công có 6 TK cấp 2:
+ TK 6231- Chi phí nhân công
GVHD: Phan ThịHải Hà
+ TK 6234- Chi phí khấu hao máy thi công
13
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
+ TK 6232- Chi phí vật liệu
+ TK 6237- Chi phí dịch vụ mua ngoài
+ TK 6233- Chi phí CCDC
+ TK 6238- Chi phí bằng tiền khác
b) Phương pháp hạch toán
Để phục vụ cho việc nghiên cứu tình hình thực tế tại đơn vị, tôi chỉ xin trình bày
Ế
phương pháp hạch toán chi phí sử dụng máy thi công trong trường hợp doanh nghiệp
U
không tổ chức đội máy thi công riêng biệt, hoặc có tổ chức đội máy thi công riêng biệt
-H
nhưng không phân cấp thành một bộ phận độc lập để theo dõi riêng chi phí thì chi phí
phát sinh được tập hợp vào TK 623- Chi phí sử dụng máy thi công.
334
TẾ
Phương pháp tập hợp chi phí sử dụng máy thi công được thể hiện ở sơ đồ sau:
335
623
(2)Trích trước vào lương nghỉ phép
phải trả công nhân
của công nhân sử dụng MTC
IN
H
(3)Tiền lương nghỉ phép
C
K
(1) Tiền lương, phụ cấp trả cho công nhân sử dụng MTC
Ọ
214
Ạ
Đ
152,153,142,242
Trích khấu hao máy móc thi công
IH
(4)
Ư
Ờ
N
G
(5) Chi phí nhiên liệu, công cụ dụng cụ cho máy thi công
TR
111,112,331...
(6)Chi phí khác
Giá chưa thuế
cho MTC
133
Thuế GTGT
Sơ đồ 1.3: Sơ đồ hạch toán chi phí sử dụng máy thi công trường hợp DN không tổ
chức đội máy thi công riêng hoặc có tổ chức nhưng không hạch toán độc lập
GVHD: Phan ThịHải Hà
14
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
1.1.4.3.4. Kế toán chi phí sản xuất chung
Các chi phí sản xuất chung phát sinh trong kỳ bao gồm: lương nhân viên
quản lý đội xây dựng; tiền ăn giữa ca của nhân viên quản lý đội xây dựng, của
công nhân xây lắp, khoản trích BHXH, BHYT, KPCĐ được tính theo tỷ lệ (%)
quy định hiện hành trên lương phải trả cho công nhân trực tiếp xây lắp, nhân viên
Ế
sử dụng máy thi công và nhân viên quản lý đội (thuộc biên chế của doanh
U
nghiệp); khấu hao TSCĐ dùng chung cho hoạt động của đội và những chi phí
-H
khác liên quan tới hoạt động của đội.
TẾ
a) Tài khoản kế toán sử dụng
Để tập hợp chi phí sản xuất chung trong các doanh nghiệp xây lắp, kế toán sử
H
dụng TK 627 – Chi phí sản xuất chung. TK 627-Chi phí sản xuất chung còn được theo
IN
dõi trên các tài khoản cấp II theo yêu cầu quản lý chi tiết tại đơn vị.
K
TK 627 có 6 tài khoản cấp II:
Ọ
+ TK 6272- Chi phí vật liệu
C
+ TK 6271- Chi phí nhân viên phân xưởng
+ TK 6277- Chi phí dịch vụ mua ngoài
+ TK 6278- Chi phí bằng tiền khác
TR
Ư
Ờ
N
G
Đ
Ạ
IH
+ TK 6273- Chi phí dụng cụ sản xuất
+ TK 6274- Chi phí khấu hao TSCĐ
GVHD: Phan ThịHải Hà
15
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
b)Phương pháp hạch toán
Phương pháp hạch toán chi phí sản xuất chung được thể hiện qua sơ đồ sau:
334
627
(1)Tiền lương, tiền công, các khoản phụ cấp
Ế
phải trả cho NV đội XL, tiền ăn giữa ca
U
của NVXL, nhân viên quản lý đội XD
-H
338
(2)Trích BHXH, BHYT, KPCĐ theo tỷ lệ quy
TẾ
định trên tiền lương của CN trực tiếp XL,
NV sử dụng MTC, nhân viên quản lý đội
H
152,153,142,242
IN
(3)Chi phí nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ
C
K
xuất dùng cho đội xây dựng
Ọ
214
IH
(4)Trích khấu hao máy móc thiết bị sản xuất
thuộc đội xây dựng
Ạ
111,112,331...
142,335
(5)Trích trước hoặc phân bổ
thực tế phát sinh CP sửa chữa TSCĐ thuộc
đội xây dựng
TR
Ư
Ờ
N
G
Đ
(6)Chi phí SC
Giá chưa thuế GTGT
(7) Chi phí mua
ngoài thuộc
133(1331)
Thuế GTGT
đội xây dựng
Sơ đồ 1.4: Sơ đồ hạch toán tập hợp chi phí sản xuất chung
GVHD: Phan ThịHải Hà
16
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
1.1.4.4. Tổng hợp chi phí sản xuất
Để tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh kế toán sử dụng Tk 154 “Chi phí sản
xuất, kinh doanh dở dang”
Phương pháp hạch toán
Chi phí sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp xây lắp bao gồm những chi
Ế
phí sản xuất kinh doanh đã được tập hợp vào bên Nợ các tài khoản 621, 622, 623,
U
627. Kế toán thực hiện việc kết chuyển đối với các chi phí đã tập hợp chi tiết theo
-H
từng đối tượng.
Sản phẩm xây lắp không làm thủ tục nhập kho mà chỉ làm thủ tục nghiệm thu
TẾ
bàn giao đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, trong trường hợp sản phẩm xây lắp đã hoàn
H
thành nhưng còn chờ tiêu thụ hoặc chưa bàn giao thì cũng có thể được coi như sản
IN
phẩm được nhập kho thành phẩm.
154
155
K
621
Giá thành SPXL hoàn thành
chờ tiêu thụ hoặc chưa bàn giao
IH
Ọ
C
K/C Chi phí NVL trực tiếp
622
336
Giá thành SPXL hoàn thành
bàn giao cho đơn vị thầu chính XL
Đ
Ạ
K/C Chi phí nhân công trực tiếp
G
N
623
632
Ư
Ờ
K/C Chi phí sử dụng MTC
TR
Giá thành SPXL hoàn thành
627
K/C Chi phí SXC
Sơ đồ 1.5: Sơ đồ kế toán tổng hợp chi phí sản xuất
GVHD: Phan ThịHải Hà
17
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
1.1.4.5. Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ
Sản phẩm xây lắp là những công trình xây dựng, vật kiến trúc... có quy mô lớn,
kết cấu phức tạp mang tính đơn chiếc, thời gian sản xuất sản phẩm xây lắp lâu dài nên
đối tượng tính giá thành trong doanh nghiệp xây lắp rất đa dạng: có thể là công trình
hay hạng mục công trình đã xây lắp hoàn thành, có thể là các giai đoạn công nghệ, bộ
U
Ế
phận công việc hoàn thành theo giai đoạn quy ước. Vì vậy, việc xác định giá trị sản
-H
phẩm dở dang cuối kỳ của sản phẩm xây lắp cần căn cứ vào phương thức giao nhận
thầu giữa chủ đầu tư và đơn vị xây lắp:
TẾ
- Trường hợp bàn giao thanh toán khi công trình hoàn thành toàn bộ:
Giá trị sản phẩm xây lắp dở dang cuối kỳ chính là tổng chi phí sản xuất xây lắp lũy
H
kế từ khi khởi công công trình, hạng mục công trình cho đến thời điểm cuối kỳ này của
IN
những công trình, hạng mục công trình chưa hoàn thành.
K
- Trường hợp bàn giao thanh toán theo từng giai đoạn hoàn thành:
C
Sản phẩm dở dang là các giai đoạn xây lắp chưa hoàn thành. Chi phí sản xuất dở
Ọ
dang cuối kì được đánh giá theo phương pháp phân bổ chi phí thực tế căn cứ vào giá
IH
thành dự toán và mức độ hoàn thành theo các bước sau:
Giá thành dự toán khối
Ạ
lượng dở dang cuối kì của =
của từng giai đoạn
Tỷ lệ hoàn
x
thành của từng
giai đoạn
G
Đ
từng giai đoạn
Giá thành dự toán
CP thực tế dở dang đầu kì
N
Hệ số phân bổ
Ư
Ờ
CP thực tế cho =
TR
GĐ dở dang
Z dự toán của KLXL hoàn
thành bàn giao trong kì
CPSX thực tế dở dang cuối
kì của từng giai đoạn
=
+ CP thực tế phát sinh trong kì
Tổng giá thành dự toán khối
+ lượng dở dang cuối kì của các
giai đoạn
Giá thành dự toán khối lượng dở
dang cuối kì của từng giai đoạn
x
Hệ số
phân bổ
- Trường hợp bàn giao thanh toán theo định kì khối lượng hoàn thành của từng
loại công việc hoặc bộ phận kết cấu, chi phí sản phẩm xây lắp dở dang được xác
định như sau:
GVHD: Phan ThịHải Hà
18
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
Giá thành dự toán của
=
từng khối lượng dở dang
Khối lượng
dở dang
Chi phí thực tế dở
cuối kì
Tỉ lệ hoàn
thành
CP thực tế phát sinh
+
Giá thành
dang đầu kì
trong kì
Giá thành dự toán
Tổng giá thành dự
x
toán của các khối
KLXL hoàn thành
+
bàn giao trong kì
của KL
Ế
=
dự toán
x
-H
của KL dở dang
Đơn giá
U
Chi phí thực tế
x
dở dang
cuối kì
lượng dở dang cuối kì
TẾ
1.1.4.6. Tính giá thành sản phẩm
Đối tượng tính giá thành
H
Đối tượng tính giá thành trong doanh nghiệp xây lắp là từng khối lượng
IN
công việc đến điểm dừng kĩ thuật hoặc hạng mục công trình, công trình hoàn
K
thành bàn giao.
C
Kì tính giá thành
Ọ
Do sản phẩm XDCB được sản xuất theo từng đơn đặt hàng, chu kì sản xuất dài,
IH
có thể kéo dài qua nhiều niên độ kế toán nên kì tính giá thành sản phẩm thường không
thống nhất mà phải theo quy định từ phía chủ đầu tư. Kì tính giá thành thường sẽ
Ạ
không phù hợp với kì báo cáo nhưng phù hợp với chu trình sản xuất sản phẩm. Kì tính
Đ
giá thành sản phẩm có thể tính như sau:
G
- Tính giá thành thực hiện định kỳ tháng, quý
N
- Tính giá thành sản phẩm tại thời điểm công trình hoàn thành bàn giao và đưa
Ư
Ờ
vào sử dụng
- Tính giá thành tại thời điểm từng hạng mục hoàn thành theo yêu cầu dự toán và
TR
được chủ đầu tư chấp nhận thanh toán.
Phương pháp tính giá thành
Do đặc điểm của sản xuất xây lắp và phương thức thanh toán khối lượng xây lắp
hoàn thành, trong kỳ báo cáo có thể có một bộ phận công trình hoặc khối lượng (xác
định được giá trị dự toán) … hoàn thành được thanh toán với chủ đầu tư. Vì vậy, trong
từng thời kỳ báo cáo ngoài việc tính giá thành các hạng mục công trình đã hoàn thành
GVHD: Phan ThịHải Hà
19
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
Chuyên đề tốt nghiệp
phải tính giá thành khối lượng công tác xây lắp hoàn thành và bàn giao trong kỳ. Giá
thành công tác xây lắp trong kỳ báo cáo được tính theo công thức:
Giá thành thực tế
khối lượng xây
Chi phí sản
=
Chi phí sản
xuất dở dang
lắp hoàn thành
+
xuất phát sinh
đầu kỳ
Chi phí sản
-
trong kỳ
xuất dở dang
cuối kỳ
U
Ế
Phương pháp tính giá thành sản phẩm xây lắp được sử dụng phổ biến nhất là
-H
phương pháp đơn đặt hàng. Trường hợp trong đơn đặt hàng có nhiều công trình, hạng
mục công trình, các hạng mục có mối quan hệ tỉ lệ có thể dùng phương pháp hệ số.
TẾ
1.2. Tóm tắt các kết quả nghiên cứu trong thời gian qua
Qua thời gian thực tập tại Công ty Cổ Phần Cơ khí – Xây dựng Công trình TT
H
Huế, các năm trước đã có một số sinh viên ở các trường như: Đại học Dân Lập Phú
IN
Xuân, Đại học kinh tế Đà Nẵng,…đã từng nghiên cứu, tìm hiểu về đề tài kế toán chi
K
phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty. Theo như em thấy, đây là một đề
tài khá khó và phức tạp đối với mỗi sinh viên khi lần đầu tiên “cọ sát” vào thực tế công
C
việc như tụi em.
IH
Ọ
Trong quá trình đó, em có dịp tìm hiểu và tham khảo một số đề tài của các khóa
trước thực tập tại Công ty. Qua đó phần nào cũng đã bổ sung cho em một số kiến thức
Ạ
về việc tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành một số Công trình mà Công ty đã
Đ
thực hiện ở các năm trước. Tuy nhiên, hiện nay trên cơ sở nền mống cũ Công ty đã có
G
sự thay đổi và phát triển nhiều về mọi mặt trong quá trình hoạt động kinh doanh của
N
mình. Với vốn kiến thức tích lũy ở ghế nhà trường và kinh nghiệm ít ỏi có được trong
Ư
Ờ
thời gian thực tập tại đơn vị em hi vọng rằng sẽ phản ánh rõ nét về thực trạng công tác
kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành tại Công ty Cổ Phần Cơ Khí – Xây dựng
TR
Công Trình TT Huế trong đề tài tốt nghiệp của mình.
GVHD: Phan ThịHải Hà
20
SVTH: Lê ThịKhánh Dư
