BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI
KHOA: CÔNG NGHỆ Ô TÔ
BÀI TẬP LỚN MÔN
HỆ THỐNG ĐIỆN THÂN XE
ĐỀ TÀI: NGHIÊN CỨU, TÌM HIỂU HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA
Giáo viên hướng dẫn:
TS. Lê Đức Hiếu
Sinh viên thực hiện:
Nguyễn Bùi Quang
Hà Quang Sơn
Phạm Văn Thái
Hà Nội, 10/2017
BỘ CÔNG THƯƠNG CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
VIỆT NAM
TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI Độc lập Tự do Hạnh phúc
BÀI TẬP LỚN MÔN HỌC
HỆ THỐNG ĐIỆN THÂN XE
Nhóm : ……
Lớp: ĐH Ô 3
Khoá: 09Khoa: Công Nghệ Ô Tô
Giáo viên hướng dẫn: TS. LÊ ĐỨC HIẾU
ĐỀ TÀI
NGHIÊN CỨU, TÌM HIỂU HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA
NỘI DUNG
LỜI MỞ ĐẦU
Chương I: Tổng Quan Về Hệ Thống Điều Hòa Không Khí Trên Ô Tô
Chương II: Cấu Tạo – Nguyên Lý Hoạt Động Của Hệ Thống Điều Hòa Không Khí
Tự Động
Chương III: Phân Tích Sơ Đồ Mạch Điều Hòa Không Khí Trên Xe Toyota Vios
2007
Chương IV: Kiểm Tra, Chẩn Đoán Và Sửa Chữa Những Hư Hỏng Thường Gặp
Trong Hệ Thống Điều Hòa
KẾT LUẬN
Ngày giao đề : 16/9/2017
GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
Ngày hoàn thành : 16/11/2017
KHOA CN Ô TÔ
TRƯỞNG KHOA
TS. Lê Đức Hiếu
PGS.TS. Lê Hồng Quân
NHẬN XÉT – ĐÁNH GIÁ CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Hà Nội, Ngày ….. tháng …... năm 2017
Giáo Viên Hướng Dẫn
TS. Lê Đức Hiếu
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU
Hòa trong bối cảnh phát triển chung của ngành công nghiệp thế giới. Ngành công
nghiệp ô tô ngày càng khẳng định hơn nữa vị thế vượt trội của mình so với các ngành
công nghiệp khác. Không còn đơn thuần là những chiếc xe chỉ được coi như một
phương tiện phục vụ đi lại, vận chuyển. Những phiên bản xe mới lần lượt ra đời, kết
hợp giữa những bước đột phá về công nghệ kỹ thuật và những nét sáng tạo thẩm mỹ
tạo nên những chiếc xe đáp ứng được kỳ vọng của người tiêu dùng.
Ngày nay, một chiếc xe ô tô không những phải đảm bảo về tính năng an toàn
cho người sử dụng mà nó còn phải đảm bảo cung cấp được các thiết bị tiện nghi
nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Một trong số đó là hệ
thống điều hòa không khí tự động trên ô tô. Nhờ sự tiến bộ của khoa học công nghệ
mà hệ thống này ngày càng được hoàn thiện và phát triển. Đem lại sự thoải mái, dễ
chịu cho người ngồi trong xe dưới mọi điều kiện thời tiết.
Ở Việt Nam ô tô đã trở thành một phương tiện giao thông thông dụng của
người dân. Các hãng xe lớn như: Toyota, Ford, Mecerdes, Honda, Daewoo, Huyndai,
Nissan, Isuzu…đều đã có mặt trên thị trường. Số lượng xe lắp đặt hệ thống điều hòa
không khí tự động được sản xuất và bán ra với số lượng ngày càng nhiều. Đồng nghĩa
với việc nhu cầu sửa chữa hệ thống điều hòa ngày càng lớn. Từ nhu cầu đó mà yêu
cầu cần đặt ra đối với người thợ, người kỹ sư ô tô đó là phải được trang bị những
kiến thức chuyên môn về điều hòa tự động và rèn luyện nâng cao trình độ tay nghề
sửa chữa.
Đề tài bài tập lớn nghiên cứu hệ thống điều hòa không khí tự động trên ô
tô.
động
Nội dung của đề tài gồm:
Phần I: Tổng quan về hệ thống điều hòa không khí trên ô tô.
Phần II: Cấu tạo – nguyên lý hoạt động của hệ thống điều hòa không khí tự
Phần III: Phân tích sơ đồ mạch điều hòa không khí trên xe
Phần IV: Kiểm tra, chẩn đoán và sửa chữa những hư hỏng thường gặp trong hệ
thống điều hòa.
Nhận thấy đây là một đề tài nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn cao. Vì vậy em đã
mạnh dạn xin nhận đề tài này để tìm hiểu và nghiên cứu. Trong quá trình thực hiện đề
tài mặc dù gặp không ít những khó khăn nhưng được sự hướng dẫn, chỉ bảo tận tình
của thầy Lê Đức Hiếu cùng các thầy cô trong khoa và các bạn học em đã từng bước
hoàn thiện được đề tài của mình. Đến nay bài tập lớp của chúng em đã hoàn thành các
mục tiêu đề ra theo đúng thời gian quy định.
Do kiến thức chuyên môn còn hạn chế, đề tài nghiên cứu có phạm vi rộng. Nên
mặc dù đã cố gắng hết sức nhưng đề tài của chúng em vẫn không tránh khỏi khiếm
khuyết và hạn chế. Chúng em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các quý
thầy cô và các bạn để đề tài của em hoàn thiện hơn. Chúng em hy vọng đề tài có thể
7
được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho các bạn sinh viên yêu thích nghiên cứu tìm
hiểu về hệ thống điều hòa nói chung và hệ thống điều hòa tự động nói riêng trên ô tô.
Chúng em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày…..tháng…..năm 2017
Sinh viên thực hiện
Hà Quang Sơn
Nguyễn Bùi Quang
Phạm Văn Thái
8
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ TRÊN Ô TÔ
TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ TRÊN Ô
TÔ
CHỨC NĂNG CỦA ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ TRÊN Ô TÔ
Hình 1.1: Sơ đồ bố trí hệ thống điều hòa trên ô tô.
1. Máy nén.
2. Giàn nóng.
3. Phin lọc.
4. Van tiết lưu.
5. Giàn lạnh.
6. Bình tích lũy.
7. Két sưởi.
8. Quạt gió.
Điều hòa không khí là một trang bị tiện nghi thông dụng trên ô tô. Nó có các
chức năng sau:
+ Điều khiển nhiệt độ không khí trong xe.
+ Duy trì độ ẩm và lọc gió.
+ Loại bỏ các chất cản trở tầm nhìn như: hơi nước, băng đọng trên mặt kính.
9
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ TRÊN Ô TÔ
Chức năng điều khiển nhiệt độ và tuần hoàn không khí trong xe.
Chức năng sưởi ấm.
Hình 1.2: Nguyên lý hoạt động của két sưởi..
Người ta dùng két sưởi như một bộ trao đổi nhiệt để làm nóng không khí trong
xe. Két sưởi lấy nước làm mát đã được hâm nóng bởi động cơ này để làm nóng không
khí trong xe nhờ quạt gió. Nhiệt độ của két sưởi vẫn còn thấp cho đến khi nước làm
mát nóng lên. Do đó ngay sau khi động cơ khởi động két sưởi không làm việc như một
bộ sưởi ấm.
Chức năng làm mát.
Hình 1.3: Nguyên lý hoạt động của giàn lạnh.
Giàn lạnh là một bộ phận trao đổi nhiệt để làm mát không khí trước khi đưa
vào khoang xe. Khi bật công tắc điều hòa không khí, máy nén bắt đầu làm việc, đẩy
môi chất lạnh (ga điều hòa) tới giàn lạnh. Giàn lạnh được làm mát nhờ môi chất lạnh.
Khi đó không khí thổi qua giàn lạnh bởi quạt gió sẽ được làm mát để đưa vào trong xe.
10
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ TRÊN Ô TÔ
Như vậy,việc làm nóng không khí phụ thuộc vào nhiệt độ của nước làm mát động cơ
còn việc làm mát không khí lại phụ thuộc vào môi chất lạnh. Hai chức năng này hoàn
toàn độc lập với nhau.
11
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ TRÊN Ô TÔ
Chức năng hút ẩm và lọc gió.
Chức năng hút ẩm.
Nếu độ ẩm trong không khí lớn khi đi qua giàn lạnh, hơi nước trong không khí
sẽ ngưng tụ lại và bám vào các cánh tản nhiệt của giàn lạnh. Kết quả là không khí sẽ
được làm khô trước khi đi vào trong khoang xe. Nước đọng lại thành sương trên các
cánh tản nhiệt và chảy xuống khay xả nước sau đó được đưa ra ngoài xe thông qua vòi
dẫn.
Chức năng lọc gió.
Một bộ lọc được đặt ở cửa hút của hệ thống điều hòa không khí để làm sạch
không khí trước khi đưa vào trong xe.
Gồm hai loại:
Bộ lọc chỉ lọc bụi.
Bộ lọc lọc bụi kết hợp khử mùi bằng than hoạt tính.
Hình 1.4 : Bộ lọc không khí.
Hình 1.5: Bộ lọc gió kết hợp khử mùi.
12
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ TRÊN Ô TÔ
13
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ TRÊN Ô TÔ
Chức năng loại bỏ các chất cản chở tầm nhìn.
Khi nhiệt độ ngoài trời thấp, nhiệt độ và độ ẩm trong xe cao. Hơi nước sẽ
đọng lại trên mặt kính xe, gây cản trở tầm nhìn cho người lái. Để khắc phục hiện
tượng này hệ thống xông kính trên xe sẽ dẫn một đường khí thổi lên phía mặt kính để
làm tan hơi nước.
PHÂN LOẠI HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ TRÊN Ô TÔ.
Hệ thống điều hòa không khí trên ô tô được phân loại theo vị trí lắp đặt và theo
phương thức điều khiển.
Phân loại theo vị trí lắp đặt.
Kiểu giàn lạnh đặt phía trước.
Ở loại này, giàn lạnh được gắn sau bảng đồng hồ. Gió từ bên ngoài hoặc
không khí tuần hoàn bên trong được quạt giàn lạnh thổi qua giàn lạnh rồi đẩy vào
trong khoang xe.
Kiểu này được dùng phổ biến trên các xe con 4 chỗ, xe tải..
Hình 1.6: Kiểu giàn lạnh đặt phía trước.
Kiểu giàn lạnh đặt phía trước và sau xe. (Kiểu kép)
Kiểu giàn lạnh này là sự kết hợp của kiểu phía trước với giàn lạnh phía sau
được đặt trong khoang hành lý. Cấu trúc này cho không khí thổi ra từ phía trước hoặc
từ phía sau. Kiểu kép cho năng suất lạnh cao hơn và nhiệt độ đồng đều ở mọi nơi
trong xe.
Loại này được dùng phổ biến trên các loại xe 7 chỗ..
14
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ TRÊN Ô TÔ
Hình 1.7 : Kiểu giàn lạnh kép.
Kiểu kép treo trần.
Kiểu kép treo trần bố trí hệ thống điều hòa có giàn lạnh phía trước kết hợp với
giàn lạnh treo trên trần xe. Kiểu thiết kế này giúp tăng được không gian khoang xe nên
thích hợp với các loại xe khách.
Hình 1.8: Kiểu kép treo trần.
Phân loại theo phương pháp điều khiển.
Phương pháp điều khiển bằng tay.
Phương pháp này cho phép điều khiển bằng cách dùng tay để tác động vào các
công tắc hay cần gạt để điều chỉnh nhiệt độ trong xe. Ví dụ: công tắc điều khiển tốc
độ quạt, hướng gió, lấy gió trong xe hay ngoài trời...
15
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ TRÊN Ô TÔ
Hình 1.9: Ví dụ bảng điều khiển điều hòa cơ trên xe Ford
Phương pháp điều khiển tự động.
Điều hòa tự động điều khiển nhiệt độ mong muốn thông qua bộ điều khiển
điều hòa ( ECU A/C). Nhiệt độ không khí được điều khiển một cách tự động dựa vào
tín hiệu từ các cảm biến gửi tới ECU. VD: cảm biến nhiệt độ trong xe, cảm biến
nhiệt độ môi trường, cảm biến bức xạ mặt trời…
Hình 1.10: Ví dụ bảng điều khiển điều hòa tự động trên ô tô Toyota Camry
16
CHƯƠNG II: CẤU TẠO – NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG ĐIỀU
HÒA KHÔNG KHÍ
CẤU TẠO – NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG ĐIỀU
HÒA KHÔNG KHÍ
NHIỆM VỤ, YÊU CẦU CỦA HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ TRÊN Ô TÔ
Nhiệm vụ
Điều hòa không khí là một hệ thống quan trọng trên xe. Nó không những điều
khiển nhiệt độ trong buồng lái, tuần hoàn không khí trong xe giúp cho hành khách trên
xe cảm thấy dễ chịu trong những ngày nắng nóng mà còn giúp giữ độ ẩm và lọc sạch
không khí. Ngày nay, điều hòa không khí trên xe còn có thể hoạt động một cách tự
động nhờ các cảm biến và các ECU điều khiển. Điều hoà không khí cũng giúp loại bỏ
các chất cản trở tầm nhìn như sương mù, băng đọng trên mặt trong của kính xe. Để
làm ấm không khí đi qua, hệ thống điều hòa không khí sử dụng ngay két nước như
một két sưởi ấm. Két sưởi lấy nước làm mát động cơ đã được hâm nóng bởi động cơ
và dùng nhiệt này để làm nóng không khí nhờ một quạt thổi vào xe, vì vậy nhiệt độ
của két sưởi là thấp cho đến khi nước làm mát nóng lên. Vì lý do này, ngay sau khi
động cơ khởi động két sưởi không làm việc.
Yêu cầu
Máy lạnh ôtô phải đạt những yêu cầu: tạo được cảm giác thoải mái, mát mẻ cho
người ngồi trong xe. Khi nhiệt độ trong xe đã hạ xuống mức trung bình nói trên, bloc
lạnh phải tự động ngưng chạy. Sau đó, khi nhiệt độ trong xe tăng lên khoảng 20 C so
với lúc tắt, bloc lạnh phải tự động chạy trở lại. Quạt gió dàn lạnh phải chạy được
nhiều tốc độ khác nhau. Ở tốc độ trung bình, quạt gió dàn lạnh phải đưa luồng gió
đến được băng ghế cuối. Quạt phải được thiết kế ở 3 tốc độ: chậm, trung bình,
nhanh. Luồng gió của máy lạnh phải được phân bố tương đối đều khắp không gian
trong xe.
Phân loại hệ thống điều hòa không khí trên ô tô
Phân loại theo vị trí lắp đặt.
a. Kiểu phía trước.
Giàn lạnh của kiểu phía trước được gắn sau bảng đồng hồ và được nối với giàn
sưởi. Quạt giàn lạnh được dẫn động bằng mô tơ quạt. Gió từ bên ngoài hoặc không
khí tuần hoàn bên trong được cuốn vào. Không khí đã làm lạnh (hoặc sấy) được đưa
vào bên trong.
17
CHƯƠNG II: CẤU TẠO – NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG ĐIỀU
HÒA KHÔNG KHÍ
Hình 2.1: Kiểu phía trước
b. Kiểu kép.
Kiểu kép là kiểu kết hợp giữa kiểu phía trước với giàn lạnh phía sau được đặt
trong khoang hành lý. Cấu trúc này không cho không khí thổi ra từ phía trước hoặc từ
phía sau. Kiểu kép cho năng suất lạnh cao hơn và nhiệt độ đồng đều ở mọi nơi trong
xe.
Hình 2.2: Kiểu kép
c. Kiểu kép treo trần.
Kiểu này được sử dụng trong xe khách. Phía trước bên trong xe được bố trí hệ
thống điều hòa kiểu phía trước kết hợp với giàn lạnh treo trần phía sau. Kiểu kép treo
trần cho năng suất lạnh cao và nhiệt độ phân bố đều.
18
CHƯƠNG II: CẤU TẠO – NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG ĐIỀU
HÒA KHÔNG KHÍ
Hình 2.3: Kiểu kép treo trần.
Phân loại theo phương pháp điều khiển.
a. Kiểu bằng tay.
Kiểu này cho phép điều khiển nhiệt độ bằng tay các công tắc và nhiệt độ đầu ra
bằng cần gạt. Ngoài ra còn có cần gạt hoặc công tắc điều khiển tốc độ quạt, điều
khiển lượng gió, hướng gió.
Hình 2.4: Kiểu bằng tay (Khi trời nóng)
19
CHƯƠNG II: CẤU TẠO – NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG ĐIỀU
HÒA KHÔNG KHÍ
Hình 2.5: Kiểu bằng tay (Khi trời lạnh)
b. Kiểu tự động.
Điều hòa tự động điều khiển nhiệt độ mong muốn, bằng cách trang bị bộ điều
khiển điều hòa và ECU động cơ. Điều hòa tự động điều khiển nhiệt độ không khí ra
và tốc độ động cơ quạt một cách tự động dựa trên nhiệt độ bên trong xe, bên ngoài xe,
và bức xạ mặt trời báo về hộp điều khiển thông qua các cảm biến tương ứng, nhằm
điều khiển nhiệt độ bên trong xe theo nhiệt độ mong muốn.
Hình 2.6: Kiểu tự động (Khi trời nóng)
Hình 2.7: Kiểu tự động (Khi trời lạnh)
Phân loại theo chức năng
Do chức năng và tính năng cần có của hệ thống điều hòa khác nhau tùy theo môi
trường tự nhiên và quốc gia sử dụng, hệ thống điều hòa không khí có thể chia thành 2
loại tùy theo tính năng của nó.
a. Loại đơn:
Loại này bao gồm một bộ thông thoáng được nối hoặc là với bộ sưởi hoặc là
hệ thống làm lạnh, chỉ dùng để sưởi ấm hay làm lạnh (hình 2.8).
20
CHƯƠNG II: CẤU TẠO – NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG ĐIỀU
HÒA KHÔNG KHÍ
Hình 2.8 Hệ thống điều hòa không khí kiểu đơn
b. Loại dùng cho tất cả các mùa
Loại này kết hợp một bộ thông gió với một bộ sưởi ấm và hệ thống làm lạnh.
Hệ thống điều hòa này có thể sử dụng trong những ngày lạnh, ẩm để làm khô không
khí. Tuy nhiên, nhiệt độ trong khoang hành khách sẽ bị hạ thấp xuống, điều đó có thể
gây ra cảm giác lạnh cho hành khách. Nên để tránh điều đó hệ thống này sẽ cho không
khí đi qua két sưởi để sấy nóng. Điều này cho phép điều hòa không khí đảm bảo được
không khí có nhiệt độ và độ ẩm thích hợp. Đây chính là ưu điểm chính của điều hòa
không khí loại 4 mùa (hình 2.9).
Hình 2.9 Hệ thống điều hòa không khí loại bốn mùa
Loại này cũng có thể chia thành loại điều khiển nhiệt độ thường, lái xe phải
điều khiển nhiệt độ bằng tay khi cần. Và loại điều khiểntự động, nhiệt độ bên ngoài
và bên trong xe luôn được máy tính nhận biết và bộ sưởi hay bộ điều hòa không khí
sẽ tự động hoạt động theo nhiệt độ do lái xe đặt ra, vì vậy duy trì được nhiệt độ bên
21
CHƯƠNG II: CẤU TẠO – NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG ĐIỀU
HÒA KHÔNG KHÍ
trong xe luôn ổn định. Còn trong các hệ thống điều hòa không khí và hệ thống lạnh
trên các xe đông lạnh, xe lửa, các xe ôtô vận tải lớn…cũng vẫn áp dụng theo nguyên lý
làm lạnh trên, nhưng về mặt thiết bị và sự bố trí của các bộ phận trong hệ thống thì
có sự thay đổi để cho thích ứng với đặc điểm cấu tạo và những yêu cầu sử dụng phù
hợp với công dụng của từng loại thiết bị giao thông vận tải nhằm phụcvụ tốt hơn cho
nhu cầu của con người.
SƠ ĐỒ CẤU TẠO VÀ NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC CỦA HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA
KHÔNG KHÍ TRÊN Ô TÔ
Sơ đồ cấu tạo
Hệ thống điều hòa không khí trên ô tô nói chung bao gồm một bộ thông gió, một
bộ hút ẩm, một bộ sưởi ấm và một bộ làm lạnh. Các bộ phận này làm việc độc lập
hoặc phối hợp, liên kết với nhau tạo ra một không gian được điều hòa không khí với
những thông số điều hòa thích ứng với các yêu cầu đặt ra của con người, tạo nên sự
thoải mái, dễ chịu và một bầu không khí trong lành ở ca bin ô tô.
Sơ đồ tổng quan bố trí trên xe con.
Hình 2.10 Sơ đồ bố trí hệ thống điều hòa không khí trên xe con
22
CHƯƠNG II: CẤU TẠO – NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG ĐIỀU
HÒA KHÔNG KHÍ
Sơ đồ cấu tạo bộ sưởi.
Hình 2.11 Sơ đồ cấu tạo bộ sưởi ấm
Sơ đồ cấu tạo hệ thống làm lạnh.
Hình 2.12 Sơ đồ cấu tạo hệ thống làm lạnh
Nguyên lý hoạt động
Không khí được lấy từ bên ngoài vào và đi qua giàn lạnh. Tại đây không khí bị
giàn lạnh lấy đi rất nhiều năng lượng thông qua các lá tản nhiệt, do đó nhiệt độ không
khí sẽ bị giảm xuống rất nhanh đồng thời hơi ấm trong không khí cũng bị ngưng tụ lại
và đưa ra ngoài. Tại giàn lạnh khi môi chất ở thể lỏng có nhiệt độ, áp suất cao sẽ trở
23
CHƯƠNG II: CẤU TẠO – NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG ĐIỀU
HÒA KHÔNG KHÍ
thành môi thành môi chất thể hơi có nhiệt độ, áp suất thấp. Khi quá trình này xảy ra
môi chất cần một năng lượng rất nhiều, do vậy nó sẽ lấy năng lượng từ không khí
xung quanh giàn lạnh (năng lượng không mất đi mà chỉ chuyển từ dạng này sang dạng
khác). Không khí mất năng lượng nên nhiệt độ bị giảm xuống tạo nên không khí lạnh.
Trong hệ thống, máy nén làm nhiệm vụ làm môi chất từ dạng hơi áp suất, nhiệt độ
thấp trở thành hơi có áp suất, nhiệt độ cao. Máy nén hút môi chất dạng hơi áp suất,
nhiệt độ thấp trở thành hơi áp suất, nhiệt độ cao. Máy nén hút môi chất dạng hơi áp
suất, nhiệt độ thấp từ giàn lạnh về và nén lên tới áp suất yêu cầu: 12 ÷ 20 bar. Môi
chất ra khỏi máy nén sẽ ở dạng hơi có áp suất, nhiệt độ cao đi vào giàn nóng (bộ
ngưng tụ).
Hình 2.14 Nguyên lý hoạt động của hệ thống điều hòa không khí ô tô
Khi tới giàn nóng, không khí sẽ lấy đi một phần năng lượng của môi chất thông
qua các lá tản nhiệt. Khi môi chất mất năng lượng, nhiệt độ của môi chất sẽ bị giảm
xuống cho đến khi bằng nhiệt độ, áp suất bốc hơi thì môi chất sẽ trở về dạng lỏng có
áp suất cao. Môi chất sau khi ra khỏi giàn nóng sẽ tới bình lọc hút ẩm. Trong bình lọc
hút ẩm có lưới lọc và chất hút ẩm. Môi chất sau khi đi qua bình lọc sẽ tinh khiết và
không còn hơi ẩm. Đồng thời nó cũng ngăn chặn áp suất vượt quá thời gian. Sau khi
qua bình lọc ẩm, môi chất tới van tiết lưu. Van tiết lưu quyết định lượng môi chất
phun vào giàn lạnh, lượng này được điều chỉnh bằng 2 cách: bằng áp suất hoặc bằng
nhiệt độ ngõ ra của giàn lạnh. Việc điều chỉnh rất quan trọng nó giúp hệt thống hoạt
động được tối ưu.
Hệ thống sưởi ấm:
Bộ sưởi ấm là một thiết bị sayays nóng không khí sạch lấy từ ngoài vào trong ca
bin ô tô để sưởi ấm gian hành khách, đồng thời làm tan băng kính chấn gió của ô tô.
Có nhiều loại bộ sưởi khác nhau bao gồm: bộ sưởi dùng nhiệt từ nước làm mát động
24
CHƯƠNG II: CẤU TẠO – NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG ĐIỀU
HÒA KHÔNG KHÍ
cơ, dùng nhiệt từ khí cháy và dùng nhiệt từ khí xả. Tuy nhiên, người ta thường sử
dụng bộ sưởi dùng nước làm mát.
25