Khóa luận tốt nghiệp: Nghiên cứu tác nhân gây bệnh chết thân, cành sầu riêng

Bộ Giáo Dục Và Đào Tạo
Trường Đại Học Nông Lâm TP. HCM
Khoa Nông Học

Đề tài:

GVHD: TS. Võ Thị Thu Oanh

SVTH: Trần Bùi Tuệ Thư

CBHD: ThS. Đặng Thị Kim Uyên
*


Phần 1: MỞ ĐẦU
Phần 2: VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Phần 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
Phần 4: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ

*


*


✓Sầu riêng là loại cây ăn quả
đặc sản, giàu chất dinh
dưỡng và mang lại hiệu quả
kinh tế của vùng ĐBSCL.
✓Trong những năm gần đây
diện tích trồng sầu riêng

đang dần gia tăng ở vùng
kinh tế này.

*


*


Chính vì vậy nên chúng tôi quyết định thực hiện đề tài:

“ Nghiên cứu tác nhân gây bệnh chết thân, cành
sầu riêng”

*


✓Điều tra, khảo sát tình hình bệnh.
✓Giám định tác nhân gây bệnh bằng phương pháp nuôi
cấy, phân lập, định danh.
✓Kiểm chứng tác nhân gây bệnh trên cây sầu riêng.
✓Mô tả các đặc điểm hình thái, sinh học và triệu chứng
gây hại của loài mọt đục thân, cành sầu riêng.

*


✓Khảo sát tình hình bệnh chết thân, cành sầu riêng tại huyện Cai
Lậy – Tiền Giang.
✓Xác định tác nhân gây bệnh và nghiên cứu một số đặc điểm

sinh học như nhiệt độ, pH.
✓Bước đầu tìm hiểu đặc điểm hình thái và sinh học của loài mọt
đục thân cành xuất hiện trong vết bệnh nhằm tìm hiểu mối liên
quan giữa mọt đục thân, cành và tác nhân gây bệnh.
*


*


Thời gian và địa điểm thực hiện:
✓Thời gian thực hiện: đề tài được thực hiện từ tháng
2/2011 đến tháng 7/2011.
✓Địa điểm thực hiện: đề tài được thực hiện tại huyện
Cai Lậy tỉnh Tiền Giang và phòng thí nghiệm bộ môn
Bảo Vệ Thực Vật – Viện Cây Ăn Quả Miền Nam thuộc
xã Long Định, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang.

*


Vật liệu nghiên cứu
✓ Túi nilon, bút lông, dao
✓ Phiếu điều tra theo mẫu, sổ ghi chép, máy chụp hình.
✓ Tủ cấy, tủ sấy triệt trùng, nồi hấp triệt trùng, cân phân tích, máy
đo pH, tủ điều chỉnh nhiệt độ, kính hiển vi, máy xay sinh tố, lò
viba .v.v..
✓ Các môi trường PDA, PCA
✓ Thuốc hóa học và sinh học phòng trừ bệnh cây như: Norshield
86,2 WP, Aliette 80 WP, Ridomil Gold 68 WP, Funomyl 50

WP, Acti No Vate 1SP, Vôi.
*


Phương pháp nghiên cứu
1
Điều tra, khảo sát tình
hình bệnh chết nhánh
sầu riêng tại huyện Cai
Lậy, tỉnh Tiền Giang

2
Phân lập, giám định
tác nhân gây bệnh chết
thân, cành sầu riêng

3
Kiểm chứng tác nhân
gây bệnh chết thân,

4

cành sầu riêng

Nghiên cứu đặc tính
sinh học của 2 loài
Phytophthora sp. và
Fusarium sp.

*

1. Điều tra, khảo sát tình hình bệnh chết nhánh sầu
riêng tại huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang
Phương pháp điều tra
✓Thực hiện điều tra theo phương pháp của Teresa Mc Maugh
(2005), Đặng Vũ Thị Thanh, Hà Minh Trung (1997) điều tra ngẫu
nhiên 5 – 10 cây hoặc theo hình zic zac tùy điều kiện cụ thể, tại
mỗi vườn tiến hành điều tra một lần.
✓Các chỉ tiêu theo dõi: Mô tả, ghi nhận triệu chứng ngoài đồng
của bệnh, tỉ lệ bệnh (%), chỉ số bệnh (%).
*


✓Công thức tính toán:
✓TLB (%) = (Số cây bệnh / Tổng số cây điều tra) * 100
✓CSB (%) = ((N1 * 1 + N2 * 2 + … + Nn * n) / (N * n)) * 100
Trong đó:
✓N1, N2, . . ., Nn: Số cây bệnh tương ứng ở cấp 1 , 2, …, n(cây)
✓N: Tổng số cây điều tra. (cây)
✓n: Cấp bệnh cao nhất.

*


✓Bảng phân cấp bệnh theo thang đánh giá của Đặng Vũ Thị
Thanh, Hà Minh Trung , 1997 và Burgess và ctv, 2008.
✓Cấp 1: 1 - 25% diện tích thân cây biểu hiện triệu chứng
✓Cấp 2: >25 - ≤ 50% diện tích thân cây biểu hiện triệu chứng
✓Cấp 3: >50 - ≤ 75% diện tích thân cây biểu hiện triệu chứng

✓Cấp 4: > 75% diện tích thân cây biểu hiện triệu chứng

*


Phương pháp thu mẫu (thân, cành bệnh)
Mẫu bệnh được thu thập từ những cây bệnh, có
triệu chứng điển hình, mẫu được chọn là những mẫu có
1 phần mô cây thể hiện triệu chứng nâu, tiếp xúc với
phần mô cây còn khỏe, mỗi cây bệnh lấy từ 3 - 4 mẫu,
cho vào túi nylon, ghi địa chỉ, ký hiệu rõ ràng của mẫu
bệnh, chuyển về phòng lab và tiến hành phân lập ngay.

*


2. Phân lập, giám định tác nhân gây bệnh chết thân,
cành sầu riêng
Phương pháp phân lập
✓Mẫu bệnh sau khi được vận chuyển về phòng Lab tiến hành
tách mọt đục thân, cành ra khỏi mẫu bệnh và ký hiệu mẫu
phân lập được ký hiệu với dạng: A – B (A - mã số phiếu
điều tra, B – thứ tự cây được điều tra ở vườn)
✓Sau đó tiến hành cấy mẫu vào các môi trường PCA, PDA

*


Phương pháp giám định tác nhân gây bệnh chết thân,
cành sầu riêng

Quan sát sợi nấm, hạch nấm, bào tử …trên kính hiển
vi hay kính hiển vi huỳnh quang theo phương pháp của
Nguyễn Văn Tuất (1997) và bảng phân loại của Burgess
(1994) cho tác nhân là nấm Fusarium và bảng phân loại
của Donalt và Olaf (2005) cho tác nhân là nấm
Phytophthora, Pythium.
*


Phương pháp giám định loài mọt đục thân, cành sầu
riêng
✓Mô tả triệu chứng gây hại và ghi nhận ngay tại
vườn bệnh
✓Quan sát đặc điểm hình thái bằng mắt thường và
quan sát dưới kính lúp
✓Nuôi chúng trong môi trường nhân tạo quan sát các
đặc điểm sinh học của mọt
*


Phương pháp nuôi mọt đục thân, cành sầu riêng
✓Nuôi loài bọ cánh cứng trong các khay nhựa cung cấp
thức ăn nhân tạo hằng ngày cho chúng, thức ăn nhân
tạo là mía hoặc táo.
✓Đặt các khay này ở nhiệt độ phòng.
✓Mỗi khay nuôi khoảng từ 30 - 50 cá thể bọ cánh cứng
và tiến hành quan sát các khay này mỗi ngày 2 lần.
*

A

B

C
Mọt đục thân, cành sầu riêng trong
môi trường nhân tạo
A – Thức ăn là táo
B – Khay nuôi mọt
C – Thức ăn là mía
*


Đối với những cá thể mọt đục thân, cành sầu riêng bị chết có thể
tiến hành một trong 2 phương pháp sau:
• Phương pháp 1: Khử trùng thân bọ cánh cứng trong dung
dịch nước cất vô trùng sau đó làm khô các cá thể này với giấy
thấm và cấy các cá thể này vào môi trường PDA có kháng
sinh.
• Phương pháp 2: Thu 50 cá thể bọ cánh cứng đã chết vào 10
ml nước cất vô trùng sau đó lắc đều bằng máy lắc. Dùng
pipep hút khoảng 20 µm dung dịch nước này cho vào các đĩa
petri có môi trường PDA có kháng sinh đã chuẩn bị sẵn.
*


3. Kiểm chứng tác nhân gây bệnh chết thân, cành sầu riêng

Đối tượng thực hiện

Cây sầu riêng giống Chuồng bò

Mọt đục thân, cành sầu riêng

4 - 6 tháng tuổi
*


Nấm Fusarium sp.

Nấm Phytophthora sp.

*


Phương pháp bố trí thí nghiệm
Thí nghiệm được bố trí trong nhà lưới, theo kiểu khối đầy đủ hoàn toàn ngẫu
nhiên với 7 nghiệm thức và 3 LLL mỗi LLL là một cây.
✓ NT 1: Chủng Phytophthora sp. và mọt đục thân, cành
✓ NT 2: Chủng Fusarium sp. và mọt đục thân, cành
✓ NT 3: Chủng Phytophthora sp., Fusarium sp. và mọt đục thân, cành
✓ NT 4: Chủng Phytophthora sp. và Fusarium sp.
✓ NT 5: Chủng mọt đục thân, cành
✓ NT 6: Chủng Phytophthora sp.
✓ NT 7: Chủng Fusarium sp.
*