Ảnh của một vật tạo bởi TKPK(1)

Kính chào quý thầy cô giáo
Chào các em học sinh
Gi¸o viªn so¹n gi¸ng : TriÖu ThÞ
Chung
§¬n vÞ c«ng t¸c: Tr­êng THCS ThÞ
trÊn Na Hang
Nêu đường truyền của hai tia sáng
đặc biệt tới thấu kính phân kì?
F
F’
o
I
Tiết 49
Bài 45:

¶nh cña mét vËt t¹o
bëi
thÊu kÝnh ph©n kú
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI
THẤU KÍNH PHÂN KÌ:
* Một thấu kính phân
kỳ.
* Một giá quang học.
* Một cây nến cao
khoảng 5cm.
* Một màn để hứng ảnh.
Bước 1. Bố trí thí nghiệm như hình 45.1SGK
Bước 2. Đặt màn sát thấu kính. Đặt vật ở vị trí bất kỳ trên trục chính
của thấu kính và vuông góc với trục chính.
Bước 3. Từ từ dịch chuyển màn ra xa thấu kính. Quan sát trên màn
xem có ảnh của vật hay không.

Bước 4. Qua thấu kính phân kỳ quan sát ảnh của vật đặt trước thấu
kính có kích thước như thế nào so với vật, ảnh có hứng được trên
màn không, ảnh đó là ảnh gì?
Thảo luận
C1. Hãy làm thí nghiệm để chứng tỏ rằng không thể hứng
được ảnh của vật trên màn với mọi vị trí của vật.
C2. Làm thế nào để quan sát được ảnh của vật tạo bởi
thấu kính phân kì?
Ảnh đó là ảnh thật hay ảnh ảo? Cùng chiều hay ngược
chiều với vật?
Muốn quan sát được ảnh của vật tạo bởi TKPK ta
đặt mắt trên đường truyền của chùm tia ló, ảnh ta
quan sát được là ảnh ảo, cùng chiều với vật.
Vật đặt trước TKPK ở mọi vị trí từ từ đưa màn ra
xa TK quan sát đều không thể hứng được ảnh của
vật ở trên màn.
C1. Hãy làm thí nghiệm để chứng tỏ rằng không
thể hứng được ảnh của vật trên màn với mọi vị trí
của vật.
C2. Làm thế nào để quan sát được ảnh của vật tạo
bởi thấu kính phân kì?
Ảnh đó là ảnh thật hay ảnh ảo? Cùng chiều hay
ngược chiều với vật?
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO
BỞI THẤU KÍNH PHÂN KÌ.

Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính
phân kì là ảnh ảo, nhỏ hơn vật và cùng
chiều với vật.
II. CÁCH DỰNG ẢNH.

B i 45:à
¶nh cña vËt t¹o bëi
thÊu kÝnh ph©n kú
Tiết 49
C3. Dựa vào kiến thức đã học ở bài trước, hãy
nêu cách dựng ảnh của vật AB qua thấu kính
phân kì, biết AB vuông góc với trục chính, A nằm
trên trục chính.
Cách dựng ảnh của vật sáng AB đặt vuông
góc với trục chính và điểm A nằm trên trục chính:
* Dựng ảnh B’ của điểm B qua thấu kính, ảnh
này là điểm đồng quy kéo dài chùm tia ló.
* Từ B’ hạ đường vuông góc xuống trục chính,
cắt trục chính tại A’, A’ là ảnh của điểm A.
* A’B’ là ảnh của vật AB tạo bởi thấu kính
phân kì.
C4. Vật AB vuông góc với trục chính của TKPK. Điểm
A nằm trên trục chính. OF = OF’ = f = 12cm, OA = 24cm ;
* Dựng ảnh A’B’ của AB (Hoạt động cá nhân)
*Dựng ảnh
A’B’ của AB
A’
B’
I
K
O
A
B
F
F’

* Dựa vào hình vẽ, lập luận ảnh này luôn
nằm trong khoảng OF (Họat động nhóm)
* Khi di chuyển AB luôn vuông góc với trục chính tại mọi
vị trí, tia BI là không đổi, cho tia ló IK cũng không đổi.
Tia BO luôn cắt tia IK kéo dài tại B’ nằm trong đoạn FI.
Chính vì vậy A’B’ luôn ở trong khoảng tiêu cự OF.