Tải bản đầy đủ (.pdf) (6 trang)

Đánh giá sự hài lòng của khách hàng về dịch vụ truyền máu và xét nghiệm sau 3 năm áp dụng tiêu chuẩn ISO 15189:2012 tại Trung tâm truyền máu Chợ Rẫy

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (279.58 KB, 6 trang )

Nghiên cứu Y học

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 21 * Số 3 * 2017

ĐÁNH GIÁ SỰ HÀI LÒNG CỦA KHÁCH HÀNG VỀ DỊCH VỤ TRUYỀN MÁU
VÀ XÉT NGHIỆM SAU 3 NĂM ÁP DỤNG TIÊU CHUẨN ISO 15189:2012
TẠI TRUNG TÂM TRUYỀN MÁU CHỢ RẪY
Phạm Lê Nhật Minh*, Nguyễn Việt Hải*, Trần Văn Bảo*, Nguyễn Trường Sơn*, Lê Hoàng Oanh*,
Nguyễn Thị Kim Liên**, Đinh Thị Ngọc Yến**

TÓM TẮT
Mục tiêu: Đánh giá sự hài lòng của khách hàng về dịch vụ truyền máu và xét nghiệm sau 3 năm áp dụng
tiêu chuẩn ISO 15189:2012 tại Trung tâm truyền máu Chợ Rẫy.
Đối tượng: Khách hàng của Trung tâm truyền máu Chợ Rẫy đang nhận máu, chế phẩm hoặc dịch vụ xét
nghiệm của trung tâm.
Phương pháp: Mô tả cắt ngang, hồi cứu. Đánh giá bằng phiếu khảo sát.
Kết quả: Qua khảo sát và đánh giá sự hài lòng của 369 lượt khách hàng từ năm 2014, 2015 và 2016 về dịch
vụ truyền máu và xét nghiệm, chúng tôi ghi nhận kết quả sau: Tỷ lệ hài lòng chung của khách hàng đối với dịch
vụ truyền máu năm 2014, 2015 và 2016 lần lượt là 93,5%; 95,5%; 92%. Tỷ lệ hài lòng chung của khách hàng đối
với dịch vụ xét nghiệm năm 2014, 2015 và 2016 lần lượt là 91, 3%; 94,3%; 96%.
Kết luận: Hầu hết các khách hàng hài lòng với dịch vụ truyền máu và xét nghiệm của Trung tâm truyền
máu. Việc áp dụng tiêu chuẩn ISO 15189:2012 vào trong dịch vụ truyền máu và xét nghiệm là sự lựa chọn đúng
đắn và hợp lý. Qua đó, giúp chúng ta nâng cao hơn về chất lượng dịch vụ truyền máu, xét nghiệm và tinh thần
thái độ phục vụ khách hàng.
Từ khóa: ISO 1589:2012; Sự hài lòng về dịch vụ truyền máu, dịch vụ xét nghiệm

ABSTRACT
EVALUATION OF CUSTOMER SATISFACTION ON BLOOD TRANSFUSION AND TESTING
SERVICES OF CHO RAY BLOOD TRANSFUSION CENTER
Pham Le Nhat Minh, Nguyen Viet Hai, Tran Van Bao, Nguyen Truong Son, Le Hoang Oanh,
Nguyen Thi Kim Lien, Dinh Thi Ngoc Yen * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 21 - No 3 - 2017: 38 – 43


Objective: Evaluation of customer satisfaction on blood transfusion and testing services supplied by Cho
Ray Blood Transfusion Center. Method: Cross-sectional descriptive using qualitative questionnaire.
Results: With 369 customers were evaluated from 2014 to 2016 by qualitative questionnaire, the percentage
for satisfaction on blood transfusion service were93,5%; 95,5%; 92% respectively. The percentage for satisfaction
on testing service from 2014 to 2016 were 91, 3%; 94,3%; 96% respectively.
Conclusion: Most of customers were totally satisfy with the blood transfusion and testing services of Cho
Ray Blood Transfusion Center. ISO 15189:2012 is the gold standard to improve quality on blood transfusion and
testing services to fulfill customer’s demand.
Keywords: ISO 15189:2012; Evaluation of customer satisfaction on d blood transfusion and testing services

*Trung tâm truyền máu Chợ Rẫy; ** Bệnh viện Chợ Rẫy.
Tác giả liên lạc:Th.S Phạm Lê Nhật Minh
ĐT: 0919223989

38

Email:


Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 21 * Số 3 * 2017

Nghiên cứu Y học
Phương thức thực hiện

ĐẶT VẤN ĐỀ

Bộ phận quản lý chất lượng Trung tâm
truyền máu Chợ Rẫy tiến hành khảo sát sự hài
lòng của 369 lượt khách hàng về chất lượng xét
nghiệm và dịch vụ truyền máu của Trung tâm

truyền máu Chợ Rẫy từ năm 2014 đến 2016.
Phòng quản lý chất lượng bệnh viện hỗ trợ nhập
và xử lý số liệu.

Trung tâm truyền máu Chợ Rẫy bắt đầu áp
dụng tiêu chuẩn ISO 15189:2012 vào trong dịch
vụ truyền máu và xét nghiệm kể từ năm 2014,
nhằm mục đích nâng cao chất lượng dịch vụ
chuyên môn và tinh thần, thái độ phục vụ bệnh
nhân, các đơn vị thuộc phạm vi cung cấp máu
của trung tâm, sau đây gọi là khách hàng. Ba
năm đã trôi qua, chúng tôi muốn nhìn lại và
đánh giá kết quả sự hài lòng của khách hàng đối
với dịch vụ truyền máu và xét nghiệm vì sự hài
lòng của khách hàng được xem là một tiêu chí
quan trọng để khẳng định chất lượng hoạt động
của Trung tâm truyền máu. Từ đó lập kế hoạch
cải thiện chất lượng chuyên môn và thái độ phục
vụ khách hàng ngày càng tốt hơn(1).

Phiếu khảo sát sự hài lòng về dịch vụ xét
nghiệmgồm 06 câu hỏi đóng với số điểm

từ

1 đến 4 điểm để đánh giá ở các mức độ hài lòng
của khách hàng, 01 câu hỏi mở ghi nhận các ý
kiến đóng góp; Phiếu khảo sát sự hài lòng về
dịch vụ truyền máugồm 08 câu hỏi đóng với số
điểm từ 1 đến 4 điểm để đánh giá ở nhữngmức

độ hài lòng của khách hàng, 01 câu hỏi mở ghi

ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU

nhận các ý kiến đóng góp.

Đối tượng

KẾT QUẢ

Khách hàng của Trung tâm truyền máu Chợ
Rẫy đang nhận máu, chế phẩm hoặc dịch vụ xét
nghiệm của trung tâm.

Đánh giá về dịch vụ truyền máu
Đánh giá về thái độ phục vụ

Phương pháp nghiên cứu
Mô tả cắt ngang, hồi cứu.
Bảng 1. Đánh giá về thái độ phục vụ
Năm 2014

Năm 2015

Năm 2016

STT

Nội dung đánh giá


ĐẠT
%

KHÔNG
%

ĐẠT
%

KHÔNG
%

ĐẠT
%

KHÔNG
%

1
2

Thái độ phục vụ của nhân viên
Có nhân viên tiếp nhận thông tin, hồi đáp khi điện
thoại, đối thoại
Thời gian có máu và chế phẩm

100

0


99,3

0,7

100

0

100

0

97,7

2,3

100

0

98,6

1,4

94,7

5,3

97,7


2,3

3

Đánh giá về chất lượng của máu, chế phẩm
máu

Nhận xét: Nhìn chung, nhân viên của Trung
tâm truyền máu Chợ Rẫy luôn đảm bảo thái độ
phục vụ khách hàng và đảm bảo cung cấp máu,
chế phẩm sớm nhất có thể.
Bảng 2. Đánh giá về chất lượng của máu, chế phẩm máu
Năm 2014
STT

1
2

Nội dung đánh giá
Thiếu nhãn túi máu hoặc nhãn
không rõ ràng
Có cục máu đông trong khối
hồng cầu

Năm 2015

Năm 2016


%


Đôi khi
%

Không
%


%

Đôi khi
%

Không
%


%

Đôi khi
%

Không
%

4,3

3,6

92,1


6,1

3,8

90,1

3,4

10,3

86,3

5,8

1,4

92,8

3,0

26,5

70,5

3,4

24,1

72,5


39


Nghiên cứu Y học

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 21 * Số 3 * 2017
Năm 2014

STT

Nội dung đánh giá
Khối tiểu cầu hoặc huyết tương
có màu đục
Túi chứa sản phẩm bị rò rỉ

3
4

Năm 2015

Năm 2016


%

Đôi khi
%

Không

%


%

Đôi khi
%

Không
%


%

Đôi khi
%

Không
%

13,8

20,3

65,9

5,3

19,7


75

1,1

5,7

93,2

15,2

26,1

58,7

3,8

3,8

92,4

1,1

9,2

89,7

Nhận xét: Việc thiếu nhãn hoặc nhãn túi

hiện tượng đục cũng đã được cải thiện, đặc biệt


máu không rõ thường xuyên đã được khắc phục

thể hiện rõ nhất ở năm 2016 (93,2%). Tình trạng

qua từng năm. Tình trạng cục máu đông xuất

các túi máu bị rò rỉ vẫn còn,tuy nhiên chỉ thỉnh

hiện trong túi máu cũng giảm đáng kể. Số lượng

thoảng xuất hiện (9,2%).

khối tiểu cầu, huyết tương sau khi sản xuất có

Đánh giá chung về sự hài lòng trong dịch vụ truyền máu
Bảng 3. Đánh giá chung về sự hài lòng trong dịch vụ truyền máu
Năm 2014
STT

Nội dung đánh giá

1

Tỷ lệ hài lòng về dịch vụ truyền
máu của Trung tâm truyền máu
Chợ Rẫy

Năm 2015

Hài lòng

%

Không
Hài lòng
%

93,5

6,5

Năm 2016

Hài lòng
%

Không
Hài lòng
%

Hài lòng
%

Không
Hài lòng
%

95,5

4,5


92,0

8,0

những năm trước.

Nhận xét: Tỷ lệ đánh giá chung về sự hài
lòng của khách hàng trong dịch vụ truyền máu
vẫn ở mức cao, tuy nhiên đã giảm nhẹ so với

Đánh giá về chất lượng dịch vụ xét nghiệm
Đánh giá về thái độ phục vụ và chất lượng xét nghiệm
Bảng 4. Đánh giá về thái độ phục vụ và chất lượng xét nghiệm
Năm 2014

Năm 2015

Năm 2016

STT

Nội dung đánh giá

ĐẠT
%

KHÔNG
%

ĐẠT

%

KHÔNG
%

ĐẠT
%

KHÔNG
%

1
2
3

Thái độ phục vụ của nhân viên
Chất lượng xét nghiệm
Có nhân viên tiếp nhận thông tin, hồi đáp khi
điện thoại, đối thoại
Đảm bảo thời gian trả kết quả xét nghiệm
Đảm bảo độ chính xác của kết quả xét nghiệm

99,3
100

0,7
0

100
100


0
0

95,0
100

5,0
0

100

0

98,6

1,4

99,0

1,0

89,4
100

10,6
0

99,0
100


1,0
0

4
5

Nhận xét: Các chỉ tiêu đánh giá về chất
lượng xét nghiệm như thường xuyên có nhân

99,0
0,7
Không khảo sát

2014.

viên tiếp nhận mẫu thử, phản hồi và đảm bảo

Đánh giá chung về sự hài lòng trong dịch vụ
xét nghiệm

thời gian trả kết quả cũng như độ chính xác của

Tỷ lệ khách hàng hài lòng về dịch vụ truyền

xét nghiệm luôn đạt được sự tin tưởng của

máu của Trung tâm tuyền máu tăng đều theo

khách hàng ở tỷ lệ gần như tuyệt đối. Tuy nhiên,


mỗi năm và cao điểm là năm 2016 với 96% khách

về thái độ phục cụ của nhân viên năm 2016 có

hàng hài long (bảng 5).

giảm 5% với năm 2015 và hơn 4% so với năm

40


Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 21 * Số 3 * 2017

Nghiên cứu Y học

Bảng 5. Đánh giá chung về sự hài lòng trong dịch vụ xét nghiệm
Năm 2014
STT

Nội dung đánh giá

1

Tỷ lệ hài lòng về chất lượng
dịch vụ xét nghiệm của Trung
tâm truyền máu Chợ Rẫy

Năm 2015


Năm 2016

Hài lòng
%

Không
Hài lòng
%

Hài
lòng
%

Không
Hài lòng
%

Hài lòng
%

Không
Hài lòng
%

91,3

8,7

94,3


5,7

96,0

4,0

BÀN LUẬN
Đánh giá về dịch vụ truyền máu
Đánh giá về thái độ phục vụ
Đánh giá về thái độ phục vụ của nhân viên
Trung tâm truyền máu Chợ Rẫy trong dịch vụ
truyền máu được khảo sát ở ba nội dung, tập
trung về thái độ phục vụ chung của nhân viên,
luôn có nhân viên tiếp nhận thông tin và phản
hồi thông tin, cuối cùng là đảm bảo cung cấp
máu, chế phẩm kịp thời cho nhu cầu cấp cứu
và điều trị. Với tinh thần hướng đến việc nâng
cao chất lượng và phục vụ khách hàng, Trung
tâm truyền máu Chợ Rẫy luôn cố gắng vươn
lên, nâng cao thái độ phục vụ và làm hài lòng
khách hàng. Phòng cấp phát máu của trung
tâm hoạt động 24/24 nhằm đáp ứng kịp thời
nhu cầu cung cấp máu phục vụ bệnh nhân.
Bên cạnh đó, các nhân viên của trung tâm
được đào tạo và thường xuyên rèn luyện mô
thức giao tiếp do Bộ Y Tế ban hành. Vì vậy, tỷ
lệ khảo sát về thái độ phục vụ của nhân viên
trung tâm trong những năm qua luôn đạt con
số gần như tuyệt đối. Tuy nhiên, mục tiêu của
chúng tôi không dừng tại đây mà ngày càng

cố gắng phấn đấu nâng cao hơn nữa chất
lượng và thái độ phục vụ khách hàng(1),(8).
Đánh giá về chất lượng của máu, chế phẩm
máu
Tỷ lệ các túi máu bị thiếu nhãn hoặc nhãn
không rõ cũng có sự thay đổi theo từng năm.
Nếu như năm 2015, tỷ lệ các túi máu bị thiếu
nhãn hoặc nhãn không rõ là 6,1%, đến năm 2016
tỷ lệ này đã giảm còn 3,4%. Đề đat được điều
này, chúng tôi đã có sự làm việc tích cực trong
việc tìm ra nguyên nhân nhãn túi chế phẩm bị

bong tróc sau khi giải đông hoặc rách trong quá
trình lưu trữ, hoặc bì nhoè do mực in nhãn
không rõ… và làm việc với phòng quản trị vật tư
của bệnh viện để tìm ra nhà cung cấp vật tư tiêu
hao phù hợp, có chất lượng. Chúng tôi vẫn sẽ
tiếp tục cải tiến chất lượng, hình thức của nhãn
túi máu,chế phẩm trong những năm tới.
Tình trạng có cục máu đông trong túi máu
đã giảm một cách rõ ràng nhất. Năm 2014, tỷ lệ
cục máu đông xuất hiện thường xuyên trong túi
máu chiếm 92,8 %, đến năm 2016 đã giảm xuống
còn 3,4%. Trung tâm truyền máu đã tích cực thay
đổi quy trình tiếp nhận máu và tăng cường đào
tạo, giám sát các nhân viên trong quá trình tiếp
nhận máu và đặc biệt là đảm bảo quá trình lắc,
kiểm tra túi máu khi rút máu từ người cho máu.
Ngoài ra, bộ phận quản lý chất lượng của trung
tâm cũng lập các kế hoạch kiểm tra, giám sát để

phát hiện, xử lý và cảnh báo kịp thời các trường
hợp có cục máu đông trong túi máu. Nhờ vậy
mà chỉ tiêu này đã có sự biến chuyển rõ rệt.
Chỉ tiêu giám sát màu sắc cảm quan của túi
máu, chế phẩm máu cũng được quan tâm và có
sự thay đổi tốt theo từng năm. Tỷ lệ túi chế
phẩm máu như tiểu cầu, huyết tương, tủa lạnh
có màu đục xuất hiện thường xuyên năm 2014 là
13,8%, đến năm 2016 đã giảm còn 1,1%. Đây là
kết quả của sự phối hợp chặt chẽ giữa việc nâng
cao chất lượng quy trình làm việc, tinh thần làm
việc của nhân viên và hoạt động tích cực của bộ
phận quản lý chất lượng của trung tâm. Chúng
tôi chủ động loại bỏ chế phẩm huyết tương, tủa
lạnh ngay sau khi điều chế. Đối với khối tiểu
cầu, chúng tôi chủ động kiểm tra, trì hoãn chiết
tách tiểu cầu với người cho máu có huyết thanh
đục.Việc nâng cao chất lượng của máu, chế
phẩm máu quyết định rất lớn đến chất lượng

41


Nghiên cứu Y học
điều trị bệnh và sự hồi phục của bệnh nhân.
Tình trạng túi chứa chế phẩm, thường là túi
chứa huyết tương tươi đông lạnh, bị rò rỉ cũng
giảm rõ rệt. Năm 2014, tỷ lệ túi chế phẩm bị rò rỉ
thướng xuyên là 15,2%, đến năm 2016 đã giảm
còn 1,1%. Trung tâm truyền máu đã có sự đầu tư

và điều chỉnh quy trình đóng gói sản phẩm sau
khi sản xuất. Tất cả các khối huyết tương tươi
đông lạnh sau khi sản xuất xong được chứa
trong bao nhựa trong, dày và có khoá kéo. Các
khối huyết tương được xếp nhẹ nhàng trong
khay chứa chuyên dụng và luôn được vận
chuyển nhẹ nhàng trong thùng chứa chuyên
dụng để tránh va đập. Vì vậy, tỷ lệ các túi chế
phẩm máu bị rò rỉ đã giảm đáng kể.

Đánh giá chung về sự hài lòng trong dịch vụ
truyền máu
Tỷ lệ hài lòng chung của khách hàng dành
cho dịch vụ truyền máu của Trung tâm truyền
máu Chợ Rẫy vẫn ở mức khá cao (92% năm
2016), mặc dù tỷ lệ hài lòng năm 2016 có thấp
hơn so với năm 2015 và 2014. Chất lượng hiện
nay đang là vấn đề được nhiều ngành nghề,
nhiều đối tượng quan tâm. Các khách hàng ngày
nay hiểu rõ hơn các nội dung về chất lượng, do
vậy nhu cầu của họ ngày càng khắc khe hơn.
Trung tâm truyền máu Chợ Rẫy vẫn luôn cố
gắng để thường xuyên nâng cao, cải thiện chất
lượng dịch vụ để có thể đáp ứng nhu cầu ngày
càng cao của khách hàng(4),(6).

Đánh giá về chất lượng dịch vụ xét nghiệm
Đánh giá về thái độ phục vụ và chất lượng xét
nghiệm
Tương tự như trong dịch vụ truyền máu, tỷ

lệ hài lòng của khách hàng dành cho chất lượng
dịch vụ xét nghiệm cũng chiếm tỷ lệ rất cao.
Tỷ lệ hài lòng về thái độ phục vụ của nhân
viên trung tâm năm 2016 là 95%, có giảm so với
những năm trước. Đây cũng là năm mà bệnh
viện Chợ Rẫy tăng cường đào tạo cho toàn thể
nhân viên về các yêu cầu của chất lượng trong
dịch vụ truyền máu. Việc đánh giá kỹ lưỡng hơn
của khách hàng cho thấy họ ngày càng có kiến

42

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 21 * Số 3 * 2017
thức rộng hơn về chất lượng trong dịch vụ xét
nghiệm, và yêu cầu cải tiến chất lượng ngày một
cao hơn. Điều này, khiến chúng ta phải không
ngừng rèn luyện và nâng cao tinh thần, thái độ
phục vụ khách hàng ngày càng tốt hơn.
Tỷ lệ khách hàng hài lòng về chất lượng xét
nghiệm và độ chính xác của kết quả xét nghiệm
của Trung tâm truyền máu Chợ Rẫy là 100%. Áp
dụng tiêu chuẩn ISO 15189:2012 vào trong dịch
vụ xét nghiệm là một thành công lớn vì những
lợi ích do tiêu chuẩn mang lại từ việc hệ thống
hoá quy trình, hướng dẫn, biểu mẫu và đi kèm
với đào tạo, kiểm tra, giám sát, đánh giá để hoàn
thiện đã giúp cho trung tâm nâng cao chất lượng
dịch vụ và phục vụ khách hàng. Để từ đó có
được sự hài lòng gần như tuyệt đối về chất
lượng và độ chính xác của xét nghiệm do trung

tâm cung cấp(3),(4),(7),(8).
Tỷ lệ khách hàng hài lòng về việc luôn có
nhân viên của trung tâm tiếp nhận thông
tin,phản hồi kịp thời và thời gian trả kết quả xét
nghiệm cũng chiếm một tỷ lệ rất cao (99% năm
2016). Nhằm thực hiện theo tiêu chuẩn ISO
15189:2012, trung tâm truyền máu Chợ Rẫy luôn
thực hiện đúng theo những cam kết về chất
lượng dịch vụ xét nghiệm đã công bố với khách
hàng. Các xét nghiệm đều được hướng dẫn cụ
thể cách lấy mẫu thử, vận chuyển và thời gian
giới hạn từ khi lấy mẫu đến thời gian thực hiện
xét nghiệm. Đồng thời, chúng tôi cũng cam kết
trả kết quả đúng theo thời gian quy định. Bất kỳ
một sự cố làm làm gián đoạn đến thời gian trả
kết quả đều được ghi nhận bằng văn bản và
thông báo với khách hàng(2),(3), (8).

Đánh giá chung về sự hài lòng trong dịch vụ
xét nghiệm
Tỷ lệ hài lòng chung của khách hàng đối với
dịch vụ xét nghiệm có sự tăng dần theo mỗi
năm, nếu như năm 2014 tỷ lệ hài lòng là 91,3%
thì đến năm 2016, tỷ lệ hài lòng đã tăng lên 96%.
Điều này chứng minh rằng tiêu chuẩn ISO đã bắt
đầu phát huy được hiệu quả của nó và việc áp
dụng tiêu chuẩn này trong xét nghiệm đã trở


Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 21 * Số 3 * 2017

thành nếp làm việc của tất cả nhân viên Trung
tâm truyền máu Chợ Rẫy(5),(8). Việc duy trì mức
độ hài lòng đạt mức 95% trở lên cũng là mục tiêu
chất lượng hằng năm của trung tâm. Chúng tôi
cũng đưa sự hài lòng của khách hàng về dịch vụ
mà trung tâm cung cấp vào kế hoạch cải tiến
chất lượng, thực hiện theo PDCA.

Nghiên cứu Y học
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

2.
3.

KẾT LUẬN

4.

Qua đánh giá sự hài lòng của khách hàng
trong 3 năm qua, kể từ khi áp dụng tiêu chuẩn
ISO 15189:2012 với kết quả như sau:

5.

Tỷ lệ hài lòng chung của khách hàng đối với
dịch vụ truyền máu năm 2014, 2015 và 2016 lần
lượt là 93,5%; 95,5%; 92%.
Tỷ lệ hài lòng chung của khách hàng đối với
dịch vụ xét nghiệm năm 2014, 2015 và 2016 lần

lượt là 91, 3%; 94,3%; 96%.
Việc áp dụng tiêu chuẩn ISO 15189:2012 vào
trong dịch vụ truyền máu và xét nghiệm là sự
lựa chọn đúng đắn và hợp lý. Qua đó, giúp
chúng ta nâng cao hơn về chất lượng dịch vụ
truyền máu, xét nghiệm và tinh thần thái độ
phục vụ khách hàng.

6.
7.

8.

Bộ Y Tế (2013). Hướng dẫn việc thực hiện quản lý chất lượng
xét nghiệm tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh nhằm nâng cao
chất lượng xét nghiệm. Thông tư 01/2013/TT-BYT ngày
11/01/2013 của Bộ trưởng Bộ Y Tế.
Burnett D (2013). A practical guide to ISO 15189 in laboratory
medicine. London: ACB Venture Publications.
Dikmen Z, Pinar A, Akbiyik F (2015). Specimen rejection in
laboratory medicine: Necessary for patient safety?. Biochemia
Medica 2015;25(4): pp. 377–85
Gabriel Lima-Oliveira, Giuseppe Lippi, Gian Luca Salvagno,
Geraldo Picheth, Gian Cesare Guidi (2015). Laboratory
diagnostics and quality of blood collection. J Med Biochem 34:
pp. 288 –294.
M. Plebania, L. Sciacovellia, A. Aitaa, A. Padoana, M.L.
Chiozzab (2014). Quality indicators to detect pre-analytical
errors in laboratory testing. Clinica Chimica Acta. Volume 432.
pp 44–48.

P. Flanagan (2016). Aiming for quality and accreditation in the
hospital blood bank. ISBT science series. Voxs.12297
Tamil Selvi Manickam, Srinivas Ankanagari (2015).
Evaluation of quality management systems implementation in
medical
diagnostic
laboratories
benchmarked
for
accreditation. Academic journal. pp 27-35.
TCVN ISO 15189:2012 (2014). Phòng thí nghiệm y tế: yêu cầu
về chất lượng và năng lực.

Ngày nhận bài báo:

07/04/2017

Ngày phản biện nhận xét bài báo:

14/04/2017

Ngày bài báo được đăng:

15/05/2017

43




×