Tài liệu bồi dưỡng chủ tịch, phó chủ tịch hội đồng nhân dân, chủ tịch, phó chủ tịch ủy ban nhân dân xã (Tài liệu áp dụng đối với xã Miền núi, trung du và Dân tộc) – Chuyên đề 22

Ch uyen d~ 22:
KY NANG

xl\. Y

DVNG

vA TO CHUC THVC HIl]:N

KE HO~CH PHAT TRIEN KINH TE - XA HQI
I. Ky nang xay dl}'ng k~ ho~ch phat tri~n kinh t~ - xii hQi

1. Xtic ilinh m{lc tieu, nhi?m V{l cila ki hO{lch phtit triin kinh ti- xii hpi
Ho~t d<)ng xac dinh m\lc tieu va cac nhi~m V\l, cong vi~c C\l th@ cua kS
ho~ch phat tri@n kinh t~ - xii h<)i

a xii can duC}c thvc hi~n tren co sa nh~n thuc

dung d~n cua nha qmln ly t~i dia phuang. f)@ co th@ xac dinh duC}c m\lc tieu va
cac nhi~m V\l, cong vi~c C\l th@ cua m6i kS ho~ch phcit triSn kinh tS - xii hQi,

truac hSt can thvc hi~n phful lo~i kS ho~ch, til do xac dinh cac m\lc tieu cung
nhu cac nhi~m V\l, cong vi~c C\l thS cua m6i lo?i kS ho~ch rna nguai thvc hi~n
can hom thanh trong mQt khoang thai gian nhAt dinh.
a) Phdn logi kJ hogch phdf triin kinh

tJ - xii hQi

Phuang phap ph6 bi~n nhAt la mo ta k~ ho~ch theo ph~m vi tac dQng, theo
khuon kh6 thai gian, theo tinh C\l thS cua m6i lo~i k~ ho~ch va theo d6i tUQTIg.
BANG pRAN LO~I KE HO~CH

STT
1

Tieu chi phan

Cae lo~i k~ ho~ch

lo~i

Ke ho~ch chien luC}c

Phan lo~i theo ph~m vi

K~ ho~ch thvc thi
Ke hoach
. dai han
'.

2

Phful lo~i theo thai gian

K~ ho~ch trung h~
K~ ho~ch ng~n h~

3

Phful lo~i theo tinh C\l thS

Ke ho~ch C\l the

K~ ho~ch dinh huang
Ke ho~ch nhful S\l

4

Phful lo~i theo d6i tuqng

K~ ho~ch tM chinh (ngful sach)

K~ ho~ch tac nghi~p

K~ ho~ch d\l an

372



- Phan

lo~i

theo ph~m vi:

Theo cach phan lo~i mly, ke ho~ch du<}c chia thanh ke ho~ch chien lu<}c
va ke ho~ch th\lc thi (hay ke ho~ch ho~t dQng).

+ Ke ho~ch chien lu<}c: la cac ke ho~ch ap d\lng cho toan bQ ca qUaIl, t6
chuc, c~p hanh chinh, thiet l~p cac m\lc tieu toan di~n va xac dinh vi tri tuang lai
cua ca quan, t6 chuc ho~c dia phuang trong b6i ca.nh moi truang ho~t dQng C\l thS.

+ Ke ho~ch th\lc thi: la cac ke ho~ch ghi ro chi tiet vS cach thuc d~t du<}c
cac m\lc tieu toan di~n.
Ke ho~ch chien lu<}c va ke ho~ch th\lc thi khac nhau 6 khuon kh6 thai
gian, ph~m vi va chung bao g6m ho~c khong bao g6m mQt t~p hqp cac m\lc tieu
cua ca quan, t6 chuc, dia phuang xac dinh. Cac ke ho~ch th\lc thi thuang co thai
gian ngfu han (VD: ke ho~ch ngay, tu~n, thang, quy). Cac ke ho~ch chien lu<}c
thuang hu611g den mQt thai gian dai (thuang la 5 nam tr6len), co ph~m vi rQng
han va it giai quyet nhfrng cong vi~c chi tiet. Cac ke ho~ch chien lu<}c bao g6m
vi~c xay d\lllg cac m\lc tieu, trong khi do cac ke ho~ch th\lc thi thira nh~n S\I t6n

t~i cac m\lc tieu va dua ra cac phuang phap dS d~t m\lc tieu do.

- Phan-lo~i theo khuon kh6 thai gian:
Theo khuon kh6 thai gian, ke ho~ch duQ'c phan thanh ke ho~ch dai h~,
trung h~n va ngfu h~n.

+ Ke ho~ch dai h~n: g6m cac m\lc tieu, chuang trinh va cac ho~t dQng
nh~m t~o ra thay d6i ca ban trong cUQc s6ng cua cQng d6ng, d6ng thai tim ra

nhfrng giai phap 1611 dS th\lc hi~n nhfrng m\lc tieu dS ra. Ke ho~ch dai h~ co
thS du<}c xac dinh tir 3 den 5 nam tu)' theo yeu c~u va hoan canh C\l thS cua
tUng dia phuang.
Vi d\l: nhfrng m\lc tieu tang truang kinh t~, bSn vfrng va 6n dinh cling nhu
cai thi~n dai s6ng nhan dan; chuySn dich ca c~u kinh te, ca c~u lao dQng nh~m
phat triSn nang su~t lao dQng, t~o chuySn bien v~ giao d\lc, dao t~o, khoa hQc va
cong ngh~; phat huy nhan t6 con nguai, t~o nhiSu vi~c lam, xoa doi giam ngheo,
d~y lui cac t~ n~n xa hQi, phat triSn ket c~u h~ t~ng.

-.

373



+ KS ho~ch trung h~: duQ'c xay d\ffig dS ph\lc V\l cho vi~c thvc hi~n cac
m\lc tieu cua cac kS ho~ch dai h~. KS ho~ch trung h~n thuang co thai gian thvc
hi~n tiI 1 nam dSn du6i 5 nam.

+ KS ho~ch ng~n h~n:

1(\ OOfrng chuang trinh haOO dQng C\l thS, thuang la

kS ho~ch thang, quy, ho~c 6 thang (duai 1 nam). KS ho~ch ng~ h~n co kS ho~ch
t6ng hqp ho~c kS ho~ch d~c thu.
Sv phan lo~i kS ho~ch dai h~, trung h~n ho~c ng~ h~n thuang g~ v6i
vi~c xac dinh quy mo cua cac m\lc tieu cAn d~t duQ'c. KS ho~ch cang dai h~ thi
vi~c xay d\ffig cang phuc t~p, doi hoi sv nghien CUu va phan tich ky han cac kS

ho~ch ng~ h~.

- Phan lo~i thea tiOO C\l thS:
B~ng trvc giac, chUng ta khong thS khfulg diOO kS ho~ch nao la C\l thS,

hay noi cach khac mQi kS ho~ch dSu la kS ho~ch diOO huang. Tuy nhien, khi
chung ta di sau nghien CUu cac kS ho~ch thea tiOO C\l thS, co thS phan cac kS
ho~ch thaOO kS ho~ch dinh huang va kS ho~ch C\l thS.

+ KS ho~ch C\l thS: co cac m\lc tieu va bi~n phap xac diOO ro rang rna
nguai thvc hi~n khong cAn gicii thich them, khong co sv rna h6, khong co S\I
hiSu ooam. KS ho~ch C\l thS doi hoi phcii ra rang va thuang khong cAn phan tich

them cua nguai thvc hi~n.

+ KS ho~ch dinh huang: la OOfrng lo~i kS ho~ch chi dua ra OOfrng huang
gicii quySt v~n dS chung, khi l~p ra cho phep nguai thvc hi~n co sv linh ho~t

OO~t diOO trong qua triOO triSn khai. Day la lo~i kS ho~ch co dQ ch~c chk khong
cao vS cac cach thvc hi~n dS d~t duQ'c m\lc tieu, nguai thvc hi~n doi khi se phcii
tv dua ra nhfrng quySt diOO phu hqp vai OOfrng thay d6i khong luang truac. TiOO
linh ho~t v6n co trong cac kS ho~ch diOO huang doi khi la IQ'i thS cho vi~c dua ra
cac cach gicii quySt v~n dS mQt cach sang t~o cua OOfrng nguai thvc thi.
- Phan lo~i thea d6i tUQ'llg:
Day la cach phan lo~i kS ho~ch dva van v~n dS ho~c d6i tUQ'llg rna ho~t
dQng I~p kS ho~ch huang tai. Theo cach phan lo~i nay, trong thvc tiSn co cac
lo~i kS ho~ch chu )'Su sau day:
374


+ KS ho~ch nhan S\l: 1a kS ho~ch xac dinh nhu c~u nhan S\l tuang 1ai cho

mQt co quan, t6 chuc vS s8 1uQllg, ch~t 1uQllg (kiSn thuc, ky nang va thai dQ d8i
vOi cong vi~c) va thai diem cung c~p ngu6n nhan l\lc cho vi~c th\lc hi~n cac
chuang trinh h:lnh dQng C\l the. KS ho~ch nhan S\l cung xac dinh nhUng bi~n
phap c~ thiSt de dap ung nhu c~u nhan S\l nh&m dam bao cho co quan, t6 chuc
hoan thanh nhUng chuc nang,

nhi~m

V\l cua minh.

+ KS ho~ch tai chinh (ngan sach): 1a kS ho~ch xac dinh kha nang thu va

nhu c~u chi ngan sach, bao g6m t6ng thu, t6ng chi va cac khoan m\lc thu, chi
trong ky ngan sach. D6ng thai, xac dinh cac bi~n phap de tiSp 9~n duQ'C cac
ngu6n thu phu hQ'P, t~n thu va su d\lng cac khoan chi ngan sach mQt cach co
hi~u

qua theo trinh t\l thai gian thich hQ'P.
+ KS ho~ch tac nghi~p: 1a kS ho~ch xac dinh cac ho~t dQng nghi~p Y\l c~

phai tiSn h:lnh, cac ngu6n l\lC va lich trinh th\lc hi~n nh&m hoan thanh t8t mQt
cong vi~c C\l the.

+ KS ho~ch d\l an: 1a kS. ho~ch de l~p va th\lc hi~n mQt d\l an phat trien,
bao g6m vi~c xac dinh m\lc tieu, cac cong vi~c va ho~t dQng c~n phai tiSn hanh,
cach thuc th\lc hi~n, quan 1y cong vi~.c va ngu6n l\lc c~n thiSt cho cac ho~t dQng
do nh&m hoan thanh m\lc tieu d\l an.
b) Xac atnh mljc tieu cua ki hog,ch phat triin kinh ti - xii h(Ji

Cac m\lc tieu xac dinh nhUng kSt qua tuang 1ai rna nha hanh chinh mong
, mu8n (ky vQng) d~t duQ'c. Cac m\lc tieu nay co the duQ'C thiSt l~p tren co sa cac
kSt qua dii d~t duQ'c trong qua khu, co the 1a nhUng mong mu8n'cua ilha hanh
. chinh; cung co the 1a nhiing suc ep tir phia xii hQi ho~c nhiing biSn dQng cua moi
truang d~t ra nhUng thach thuc d8i v6i nha quan 1y hanh chinh.
- M\lc tieu kinh tS - xii hQi: 1a nhUng m8c dich co ban c~ d~t duQ'c tren
cac 1inh V\lC kinh tS - xii hQi trong thai gian t6i. No mang tinh ch~t dinh tinh chu
chua duQ'c dinh 1uQllg C\l the nhu cac chi tieu kinh tS - xii hQi.
Vi d\l: Kim hiim bOt S\l gia tang dan s6; Giam thieu t5' 1~ th~t nghi~p;
Thanh toan b~nh ~i; D&y lui t~ n~ xii hQi; KhuySn khich m~ me cae ngu6n l\lc,...

375

- Yeu cftu d&i vui vi~c xac diOO mvc tieu ca bim cua kS ho~ch phat triSn

kiOO tS - xff hQi: Trong l~p kS ho~ch, vi~c xac dinh mvc tieu la mQt nQi dung hSt
suc quan trQng vi chi khi nao xac dinh mvc tieu dUng d~n thi mui co thS th\lc
hi~n th~ng lQ'i cac mvc tieu do. Vi~c xac diOO mvc tieu cua mQt kS ho~ch phat

triSn kiOO tS - xff hQi cftn phai dam bao cac yeu cftu ca ban, do la: tinh cv thS,
tinh do luang duQ'c, tiOO kha thi, tiOO th\lc tS va khung thai gian dS hoan thanh
mvc tieu.

+ TiOO cv thS:
Mvc tieu cftn phai duQ'C xay d\lllg mQt cach ro rang OO&m t~o ra cO' hQi
hoan thanh cho qua triOO th\lC hi~n. Nhu v~y, tinh cv thS cua mvc tieu duQ'c hiSu
nhu la S\l mo ta ky luang viSn canh trong tuang lai cua kS ho~ch. US thiSt l~p
mvc tieu cv thS, chung ta phai tra lai 6 cau hoi sau day:
•

Ai: Nhiing ai se tham gia vao cac qua trinh cua kS ho~ch (xay d\lllg,

phe duy~t, t6 chuc th\lc hi~n, giam sat, diSu chinh, daOO gia, ...)?
•

Cai gi: KS ho~ch cftn phai d~t dUQc diSu gi? Chung ta mu6n hofm

thanh cai gi?

•

(j dan: Xac diOO ro rang vi tri t6 chuc th\lc hi~n kS ho~ch?

•

Khi nilO: ThiSt l~p khuon kh6 thai gian?

•

Cai nao: Xac dinh nhiing yeu cftu va nhiing h~n chS?

•

T~i sao: Nhiing ly do cv thS, mvc dich ho~c lQ'i ich cua vi~c hoan

thaOO mvc tieu?

+ TiOO do luang duQ'c:
ThiSt l~p h~ th6ng tieu chi chinh xac dS do luang S\l tiSn triSn huang tui
d~t duQ'c tUng mvc tieu cv thS dff dinh. Khi do luang S\l tiSn triSn, cftn duy tri

dUng huang, d~t tui mvc tieu hang ngay, va cftn co nhiing khen thuOng cho
nhiing thanh tich dff d~t duQ'c nh&m khich l~ chung ta tiSp tvc nhiing nc3 l~c cftn
thiSt nh&m d~t mvc tieu.
US xac dinh mvc tieu co thS do luang duqc, cftn d~t ra nhiing cau hoi:
•

Bao nhieu?

376

•

Lam the nao dS biet khi nao m\lC tieu hoan thanh?

+ Tinh khit thi:
Vi~c xac dinh m\lC tieu Ia diSu quan trQng nhAt, va cong vi~c tiep thea Ia

tinh toan cach thuc co thS co dS d~t dugc m\lC tieu. DS d~t m\lC tieu, chung ta
c~n phat triSn cac thai dQ, kha nang, ky nang, ngufm Igc tai chinh va cfin nh~ ra

tru6c nhfrng co hQi bi bo qua.
Chung ta co thS d~t dugc hfiu het cac m\lC tieu da: dinh neu chung ta I~p
dugc ke ho~ch cho nhfrng bu6c di mQt cach ra rang va thiet I~p mQt khuon kh6
thai gian cfin thiet dS thgc hi~n nhfrng bu6c cong vi~c do. Cac m\lC tieu tuang
chimg rAt xa vai va vugt ra ngoai tfim v6i dfin ddn se tien gfin han va tra nen co
thS d~t dugc, khong phai do nhfrng m\lc tieu nay bi co I~i rna vi chung ta co thS
keo dai thai gian dS d~t dugc chung.

+ Tinh thgc te:
DS co tinh thgc te, mQt m\lc tieu phai thS hi~n dugc tinh khach quan
huang den cai rna chung ta se va co kha nang thgc hi~n. MQt m\lC ,tieu co thS
vila cao vila thgc te; chung ta cfin xac dinh m\lc tieu nen cao den muc dQ nao.
Nhung phai dam bao r~ng mQi m\lC tieu thS hi~n dugc sg tien triSn ch~c ch~.
MQt m\lC tieu cao thuang dS d~t dugc han mQt m\lc tieu thAp boi vi m\lc tieu
thAp dua ra n6 Igc thAp han, con m\lC tieu cao dua ra n6 Igc cao han. Trong
nhiSu truang hgp, chung ta hoan thanh dugc nhUng cong vi~c kho khan bai vi
chung ta lam no xuAt phat til niSm say me chu khong vi Igi IQc.
M\lc tieu chi co kha nang hi~n thgc neu chung ta thgc sg tin tU&ng r~ng

no co thS dugc hoan thanh. MQt phuang phap mla dS nh~n biet neu mQt m\lc tieu
dugc xac dinh Ia hi~n thgc neu chung ta da: hoan thanh no trong qua khu ho~c tg
d~t ra nhUng diSu ki~n cfin thiet dS hoan thanh m\lC tieu do.

+ Khung thai gian:
M6i mQt m\lC tieu dugc xac dinh trong mQt giai do~n thai gian ra rang dS
hoan thanh. Thong thuang, giai do~n thai gian Ia 1 tufin, 1 thang, 3 thang, 6 thang
ho~c

1 nam.

377


Cac khung thai gian nay cling chinh Ia cac mdc thai gian dS chUng ta xac
dinh cac hanh dQng danh gia muc dQ hoan thanh m\lC tieu, cling nhu dua ra
nhiing bi~n phap diSu chinh kip thai nh~m tdi thi~u hoa nhiing sai I~ch.
Vi d\l: MQt m\lC tieu chung Ia:

"I>~t

san IUQ1lg nong

nghi~p

quy thoc Ia 1

tri~u tAn/nam". Trong diSu ki~n nganh nong nghi~p chi co hai nganh tr6ng trQt

va chan nuoi thi nhiing m\lC tieu C\l thS se Ia: "san IUQ1lg tr6ng trQt Ia 700.000

tAn/nam va san IUQ1lg chan nuoi quy thoc Ia 300.000 tAn/nam". Va cac m\lc tieu
C\l thS han mia se Ia: VS tr6ng trQt: Di~n tich tr6ng lila Ia bao nhieu? Nang suAt
binh quan Ia bao nhieu? I>S d~t nang suAt theo d\l tinh thi gidng va phan bon,
thuy IQ'i phai d~t nhiing chi tieu gi? VS chan nuoi: Co cAu nhu thS nao? Bao
nhieu gia suc, bao nhieu gia c~m, ... ?
e) Cae nhi?m v~ eua ki hOfJ,eh phat tridn kinh ti - XQ hr)i

Sau khi dfi xac dinh duQ'c m\lC tieu cho tUng m~t, linh V\lC, cac nha I~p kS

ho~ch xac dinh cac ho~t dQng c~n tiSn hanh dS d~t cac m\lc tieu do - tuc Ia xac
djnh cac nhi~m V\l chu ySu. Nhi~m V\l la, mQt t~p hQ'P cac ho~t dQng c~n duQ'c
tiSn hanh dS d~t duQ'c m\lC tieu dS ra.
Nhi~m V\l C\l thS cua kS ho~ch phat triSn kinh tS - xfi hQi cua xfi co thS bao

g6m nhiing nhi~m V\l sau:
- Nhi~m V\l phat triSn kinh tS: Nguai th\lc hi~n kS ho~ch c~n ho~ch dinh
va dS ra cac giai phap C\l thS dS co thS phat triSn kinh tS tren mQt sd m~t nhu:

+ VS san xuAt nong nghi~p.
+ VS tiSu thu cong nghi~p, thuang m~i, djch V\l.
+ VS thu, chi ngan sach.
+ VS chuySn djch co d.u kinh tS dia phuong...
- Nhi~m V\l quan Iy nha nu6c: duQ'c xac dinh Ia cong vi~c trung tam cua
Chu tjch xfi. Trong qua trinh xay d\lllg kS ho~ch, chung ta c~n chu trQng t6i vi~c:

+ Quan Iy cac d\l an d~u tu.
+ Cong tac quan Iy dAt dai, xay d\lllg, phM triSn co So' h~ t~ng.
+ Cong tac hanh chinh tiSp dan, giai quySt don thu...

- Nhi~m V\l vS van hoa - xfi hQi:

378


+ V~ van hml thong tin.
+ V~ y tS.

+ V~ giao d\lc.
+ V~ chinh sach xii hQi.

+ V~ bllO v~ moi truOng...

- Nhi~m V\l v~ an ninh qu6c phong:


+ V~ cong tac an ninh, tr~t t\l an toim xii hQi.
+ V~ cong mc quan s\l dia phuong.
Can cu V::l0 di~u ki~n cua dia phuong rna vi~c xac dinh cac nhi~m V\l C\l
thS duQ'c dua vao kS ho~ch phat triSn kinh tS - xa hQi mQt cach hQ'P ly, d\la tren
cac m\lC tieu dii d~ ra.

Vi~c xac dinh cac nhi~m V\l tren cac mlmg ho~t dQng la vAn d~ then ch6t
cua qua trinh l~p kS ho~ch. Cac nhi~m V\l duQ'c trinh bay mQt cach khoa hQc, co
tinh h~ th6ng, lien kSt vai nhau va sat vai tinh hinh dia phuong se lam cho bim
kS ho~ch co y nghiad6i v6i nhUng ben lien quan trong qua trinh triSn khai th\lC hi~n.
Vi d\l: Xii Thanh Ha (tinh Ha Nam) dua ra m\lc tieu nam 2006 la: PhAn
dAu t6c dQ phat triSn kinh tS binh quan tang til 9 - 10% so vai nam 2005. Tuong
irng vai m\lc tieu nhu v~y, can cu vao kSt qua thlJC hi~n kS ho~ch cua nam 2005,
kS ho~ch phat triSn kinh tS - xii hQi nam 2006 cua xii phai xac dinh cac nhi~m V\l

v~ phat triSn kinh tS, C\l thS nhu sau:
STT

Cac nhi~m Vl} phat tri~n kinh t~ Nam 2005

Tong thu nh~p san pham trong xii (dong)

63,03ty

.

Nam 2006 Muc chenh tech
69,20 ty

Tang 9,8%

Trongd6:
1

Thu trong trQt

11,6 ty

13 ty

Tang 12%

2

ThuVAC

5,5 ty

7 ty

Tang 27,2%

40 ty

43 ty

Tang 7,5%
Tang 20%

Thu nganh nghe tieu thu cong
3

nghi~p va dich V\l khac

4

Thu ngan sach

0,95 ty

1,2 ty

5

Thu Bao hiem xii hQi

5 ty

5 ty

379


0%


2. Xae dinh din eu- Vii tinh khti thi eila viie xtiy d,!ng ki hOl}eh phtit
triin kinh

Ii - xii h{ji

a) Can cu cua vi?c xdy d¥ng ki hogch phat tridn kinh ti - xa h6i
Nhu tren da d~ c~p, xay d1Jl1g k~ ho?ch phat triSn kiOO t~ - xa hQi

d.n xac

diOO m\lc tieu toan di~n va cach thuc dS d?t cac m\lc tieu do, vi v~y, vi~c xay
d\Il1g k~ ho?ch phai dga vao OOfrng din cu nh~t diOO, C\l thS, do la:
- Can cu vao chuc nang, OOiem V\l, quy~n h?ll cua chiOO quy~n dia phuong:
M6i mQt c~p chiOO quy~n duqc thanh I~p nh~m thgc hi~n m(>t m\lc dich OO~t
diOO hay co su m~OO nh~t dinh. ChiOO m\lc dich hay su m~nh nay quy dinh mQi
ho?t d(>ng cua chiOO quy~n do trong su6t qua trinh t6n t?i cua no. M\lc dich hay
su m~nh nay duqc C\l thS thanh cac chuc nang, OOi~m V\l va quy~n h?ll. ChiOO
nhfrng di~u do quy diOO ph?m vi ho?t d(>ng cua chinh quy~n dia phuong va tra
thanh OOfrng can cu trgc ti~p khi xay d\Il1g k~ ho?ch. D6i v6i chiOO quy~n xa,

khi xay d\lllg k~ ho?ch phat triSn kiOO t~ - xa hQi c~n can cu vao Lu~t T6 chuc
HQi d6ng OOan dan va Uy ban OOan dan.
- Can cu vao tinh hinh thgc t~: Xay d1Jl1g k~ ho?ch la xac diOO m\lc tieu
cho tuang lai va xac diOO cac phuang thuc thich hqp dS d?t m\lc tieu do. TiOO
kha thi cua cac k~ ho~ch ph\l thu(>c vao tinh thgc tiSn cua vi~c xay d\ffig kS
ho?ch, cac k~ ho?ch duqc dua ra co sat thgc hay khong. Do do, khi xay d\ffig kS
ho?ch c~n phai can cu vao tiOO hiOO thgc t~ cua chiOO quy~n va dia phuang, d~c
bi~t din cu vao k~t qua thgc hi~n k~ ho?ch ,cua cac thai ky tru6c do. Trong

truang hqp cac ky k~ ho?ch vila qua thgc hi~n khong d?t m\lc tieu kS ho?ch d~t
ra thi co thS cho th~y vi~c xac diOO m\lc tieu cua ky k~ ho?ch do qua cao, xa v6i
kha nang, ho~c trong truang hqp ky k~ ho?ch tru6c thgc hi~n vuqt muc r~t cao,
thi cling co nghla la khi xay d\lllg k~ ho?ch cho ky do chung ta xac diOO m\lc
tieu qua th~p, du6i kha nang qua xa. Trong truang hqp OOu v~y, thi k~t qua thgc
hi~n thgc t~ cua ky k~ ho?ch tru6cl?i la din cu quan trQng dS xay d\ffig k~

ho?ch cho ky ti~p theo.
- Can cu vao k~t qua dg bao v~ kinh t~ - xa hQi: theo t~m dg bao da xac
diOO. Gifra xay dl!J1g k~ ho?ch va dg bao co m6i quan h~ ti~n d~, dg bao cung
380


~


c~p thong tin vB d6i tugng dS cac OOa xay d\ffig k~ ho~ch xay d\ffig m\lc tieu,
phan tich OOUng diSm m~nh va y~u vB ngu6n lvc, OOUng cO' h9i va thach thuc
trong giai do~n ho~ch diOO. Dg bao cang chinh xac va cang dfiy du thi ch~t
lugng cua cac k~ ho~ch cang cao va vi~c khai thac cac ngu6n 19c vi sg phat triSn
cang hi~u qua. M~t khac, chiOO cac k~ ho~ch va vi~c thgc hi~n k~ ho~ch dlng

cung c~p cac thong tin dS daOO gia chAt lugng eua cong tac dg bao, la dfiu vao
cho cac Ifill dg bao ti~p theo. K~ ho~ch phat triSn kiOO t~ - xa h9i cua xa la k~
=

ho~ch hang nam, do do tfim dg bao cua no cling efin phai tu 1 nam tro len.

- Can cu vao kha nang ngu6n 19c cua chinh quyBn va dia ph~O'llg: Cac k~
ho~ch chi tra thaOO hi~n thgc - tuc cac mvc tieu cua no se d~t duqc b~ng nhfrng
k~t qua thgc hi~n khi chinh quyBn va dia phuO'llg co cac ngu6n 19c dS th\lc hi~n

cac ho~t d9ng huang t6i d~t mvc tieu da dB ra. Do do, tru6c khi xay d\lllg k~
ho~ch, cac OOa xay d\ffig k~ ho~ch cfin danh gia chiOO xac cac ngu6n 19c thgc t~

va ngu6n 19c tiSm nang (g6m ngu6n 19c v~t chAt va con nguai) va lAy do lam
can cu quan tn;mg dS can d6i mvc tieu v6i khanang vS ngu6n l\lc. Va cling cfin
dua ra cac cam k~t ngu6n 19c trong qua triOO xay d\ffig OO~m dam bao sg ch~c
ch~n vS ngu6n 19c dS thgc hi~n k~ ho~ch. Khi xay dlJIlg k~ ho~ch cfin can cu vao

kha nang ngu6n 19c dS phat triSn san xu~t nhu: d~t dai (d~t tg nhien, dfit da sir
d\lllg vao mvc dich tr6ng trQt, nuoi tr6ng thuy san, d~t chua sir d\lllg, d~t chuyen
dung); ngu6n OOan 19c (s6 va ch~t lugng lao d9ng, kha nang khai thac vao sir
d\lllg); nang lvc san xu~t hi~n co, tiOO tr~ng sir d\lng va huy dQng cong su~t cua
cac cO' sa san xu~t, kha nang nang cao h~ s6 sir dVng cong su~t; -cac ngu6n 19c
tai chiOO (kha ·nang thu chi ngan sach, kha nang huy dQng v6n tir nhan dan
cho dfiu tu phat triSn, ... ).
- Can cu vao k~ ho~ch cua cfip tren: Trong thgc t~, co nhiSu cO' quan, t6
chuc, c~p chiOO quySn bi l~ thuQc vao nhiSu c~p tren, d~c bi~t trong hanh chiOO
nha nu6c co muc dQ phan c~p khong tri~t dS, cac cfip du6i duQ'c coi III m9t c~p
dS triSn khai thgc hi~n cac k~ ho~ch cua c~p tren. DS thgc hi~n k~ ho~ch cua c~p
tren triSn khai xU6ng, thi c~p du6i can cu vllo nQi dung cua cac k~ ho~ch do xay

d\ffig cac k~ ho~ch.dS triSn khai. Trong OOUng truimg hQ'P OOu v~y, cac k~ ho~ch
381



triSn khai nay la cae kS ho~eh ho~t dQng. Nhfrng nguai xay d\fI1g kS ho~eh
thuang khong cAn phai xae dinh l~i m\le tieu rna din eu VaG m\le tieu dfi ghi
trong kS ho~eh eua e~p tren, e\l thS hoa no va dua ra cae bi~n phap hanh dQng e\l
thS dS hi~n thge hoa cae m\le tieu do.
- Can eu VaG cae ehu truang eua Dang va ehinh saeh ph:it triSn kinh tS ­
xa hQi eua Nha nuae va dinh huang kS ho~eh phat triSn kinh tS - xa hQi 5 nam
eua Dang bQ: Khi xay d\fI1g kS ho~eh phat triSn kinh tS - xa hQi hang narn, ben
e~nh vi~e can eu VaG dinh huang kS ho~eh phat triSn kinh tS - xa hQi eua e~p
huy~n, e&n dga VaG cae ehu truang va ehinh saeh phat tri~n kinh tS - xa hQi eua

Nha nuae, d~e bi~t la Nghi quySt vS phat triSn kinh tS - xa hQi 5 nam do f)~i hQi
Dang bQ nhi~m ky va giua nhi~m ky thong qua.

b) Tinh khd thi cua xdy dvng ki hog.ch phat tridn kinh ti - xii h9i
NhUng kiSn thue va kinh nghi~m e&n co dS bao dam xay dgng rnQt kS
ho~eh phat triSn kinh tS - xa hQi la:

- KiSn thue kinh tS.
NhUng nguai tham gia xay d\fI1g kS ho~eh ph:it triSn kinh tS - xa hQi

axa

e&n co nhUng hiSu biSt nh~t dinh vS kinh tS. MQt s6 kiSn thue kinh tS co ban rna
can bQ

axa e~n phai biSt do la:

+ KiSn thue vS kinh tS thi truang: cae quy lu~t, cae d~e trung, uu thS va
khuySt t~t eua kinh tS thi truang, ...

+ KiSn thue vS quan ly kinh tS: cae nguyen t~e, phuang phap, eong e\l
quan ly, ... trong quan ly nha nuae vS kinh tS.

+ KiSn thue vS qulin ly ngan saeh.
+ KiSn thue vS quan ly dg an.
+ KiSn thue vS quan ly doanh nghi~p, kinh tS hQ, kinh tS trang twi, ....
- KiSn thue xa hQi.

+ C~n co nhling hiSu bi~t co ban vS van hoa, phong t\le, t~p quan dia
phuang co anh huang trge tiSp dSn qua trinh tham gia xay dgng va triSn khai k~
ho~eh phat triSn kinh tS - xa hQi

axa.

382


Cac xa miSn nlii: Trinh dQ dan tri th§p, nhiSu phong Wc, t~p quan c6 hu,
I?c h~u, dS bj thS Ivc thil djch kich dQng; Phuong thuc san xu§t, t~p quan caOO
tac I?c h~u, nang su§t Ilia th§p; ThiSu d§t caOO tac, du caOO, du cu, di dan tv do,
mang n~ng tiOO tv c§.p, tv tlic, dva OOiSu vao thien nhien; Dja ban rQng lOn,
hiSm tra, chia c~t phuc t?P, thuOng xuyen chju anh huang thien tai, Iii h,1t, di I?i
kho khan, thong tin h?n chS, rAt kho khan cho sv phat triSn kiOO tS.

+ Ben C?oo do, cAn phai hiSu duQ'c cac d~c tiOO OOan khfru hQc cua dan cu

'=

dia phuong nhu: ty I~ nam - nil, cO' c§u dQ tu6i, cO' c§u phan khuc theo trinh dQ
hQc vAn.

+ MQt vAn dS quan trQng t?i cac dja phuang Vi~t Nam rna cac nha quan Iy
cAn biSt do Ia OOom nguai aOO huang (vi dl,1: nhfrng nguai cao tu6i, truang hQ,
truang tQc, ... Ia nhfrng nguai co anh huang Ian dSn vi~c tuan thu cac nghj quySt
do Dang bQ va chiOO quySn dia phuong dua ra trong qua triOO triSn khai kS
ho?ch phat triSn kiOO tS - xa hQi

axa).

- KiSn thuc phap Iu~t.
Nhfrng Iu~t m6i do Qu6c hQi ban hanh co tac dQng tf\lc tiSp dSn cac quySt
diOO cua cac cAp chinh quySn. Ngoai ra, cac van ban du6i Iu~t OOu QuySt dinh
cua Thu tuang ChiOO phu, Thong tu cua cac bQ, ngaOO cling aM huang dSn qua
trinh xay d\lllg kS ho?ch phat triSn kiOO tS - xa hQi t?i dia phuong. Nhfrng nguai
tham gia xay d\lllg kS ho?ch phai Iuon c~p nh~t cac van ban quy ph?m phap Iu~t
do Nha nu6c ban haOO tren cO' sa co sv hiSu biSt cO' ,ban vS HiSn phap va cac bQ

Iu~t oou: BQ Iu~t Dan sv, BQ Iu~t HiOO sv, Lu~t KiOO tS, Lu~t Thudng M?i ....
- Cac ky nang quan IY.
+ Ky nang dv bao: CAn co kha nang tu duy h~ th6ng, biSt thu th~p thong
tin va xu Iy thong tin tu nhiSu ngu6n dS co thS dV bao khai quat vS ml,1C tieu
rna kS ho?ch phat triSn kinh tS - xa hQi cAn d?t duQ'c b~ng nhfrng ngu6n Ivc t?i
dja phuong.

+ Ky nang giao tiSp hi~u qua va ky nang thuySt triOO: Cac thong tin cAn
phai duQ'c truySn tai dSn cac ben b~ng cac hinh thuc, moi truang giao tiSp phil

hQP. CAn co ky nang giao tiSp hi~u qua dS khuy@n khich cac ben lien quan cung
383



cfip dAy du thong tin, d6ng thai dua ra phan h6i phu hQ'P. Thong thuang qua
trinh xay d\ll1g kS ho~ch doi hoi nguai xay dt;mg kS ho~ch phai trinh bay cac
quan diSm, quySt dinh cua minh tru6'c nhiSu nhom Iqi ich, nhiSu ben lien quan
khac nhau. Chinh vi v~y, ky nang thuySt trinh se giup truySn tai duqc 9 kiSn ca
nhan mQt cach khach quan nhfit.

+ Ky nang Hinh

d~o:

Lfulh

d~o

la qua trlnh gay anh huang. Nguai lanh

d~o gioi la nguai gay duqc cam hUng cho nguai khac, khuySn khich nguai khac

tham gia vao qua trinh ra quySt dinh va chiu tnich nhi~m vS vi~c th\Ic thi quySt
dinh do. Ky nang Hinh d~o se giup qua trinh xay d\fllg va triSn khai kS ho~ch
phat triSn kinh tS - xii hQi d~t hi~u qua rna nha quan 19 mong mu6n.
Ngoai nhUng ky nang cO' ban tren thi nhUng nguai co trach

nhi~m

xay

d\fllg va th\Ic hi~n kS ho~ch phai duqc trang bi cac kY nang nhu kY nang quan 19
thai gian va ngan sach,

kY nang giai quySt khling hoang, kY nang lam vi~c ~p thS

(lam vi~c nhom), ...
3. Xay d'.l'ng ki hO(lch phtit triin kinh ti - xii hpi

a) Djnh nghia xdy dl;ffZg kd hogch phdt tri~n kinh td - xii h9i
- Xay d\ll1g kS ho~ch: la mQt qua trinh nh~m xac dinh m\lc tieu tuong lai,
cac phuong thuc thich hQ'P dS d~t m\lC tieu do.

+ S\I cAn thiSt phai xay dlJIlg kS ho~ch:
•

Do S\I bfit dinh cua tUO'llg lai. Tuong lai cang xa thi vi~c ra cac

quySt dinh cfmg kern ch~c ch~n.
•

Ngay ca khi tuong lai co dQ ch~c ch~n cao thi vi~c I~p kS ho~ch vfu1

la cAn thiSt, bOi nha quan Iy dn phai tim cach t6t nhfit dS d?t m\lc tieu.
•

Nha quan 19 cfin phai dua ra cac kS ho~ch dS mQi bQ ph~n, cac

thanh vien cO' quan, t6 chuc biSt dS tiSn hanh cong vi~c.

+ Vai tro cua vi~c xay d\fllg kS ho~ch:
•

Cac kS ho~ch giup cac nha qUID 19 Ung pho v6'i nhfrng thay d6i

trong tuong lai.
•

Cac kS ho~ch huang cac n61\Ic vaG vi~c hoan thanh cac m\lc tieu.

•

Cac k~ ho~ch t~o ra kha nang tiSt ki~m cac ngu6n l~c.
384



•

cac kS ho~ch 1<1 co sa dS th\lC hi~n chuc nang kiSm soat.

+ Cac th<1nh phftn cua kS ho~ch: Qua trinh xay d\fllg kS ho~ch hi qua trinh
xac dinh cac thanh phftn chu ySu nhu:

~

•

Cac mvc tieu.

•

Phuong huang va cac bi~n phap.

•

Ngu6n l\fc.

•

S\f th\fc hi~n d\f kiSn.

+ Nguyen t~c xay d\lllg kS ho~ch:
•

Nguyen t~c mvc tieu.

•

Nguyen t~c hi~u qua.

•

Nguyen t~c can d6i.

•

Nguyen t~c linh ho~t.

•

Nguyen t~c dam bao cam kSt.

•

Nguyen t~c phil hqp.

•

Nguyen t~c nhan t6 h~ chS.

•

Nguyen t~c khach quan.

- Xay d\lllg kS ho~ch ph~t triSn kinh tS - xa hQi: 1a qua trinh. xay d\fllg mQt
kS ho~ch tAng thS, no bao trum va kSt hgp t~t ca cac m~t ho~t dQng cua dia
phuong. Do ·la qua trinh xac dinh cac m\lc tieu toan di~n vS phat triSn kinh
tS - xa hQi cua dia phuong va cac phuong thuc thich hgp dS d~t cac mvc
tieu toan

di~n

do.

Khac vai xay d\lllg kS ho~ch cho mQt d6i tugng cv thS, xay d\fllg kS
ho~ch phat triSn kinh tS - xa hQi co ph~m vi rQng, mvc tieu mang tinh tom di~n,

thai gian dai (thuemg tu 1 nam tra len), no mang tinh dinh huang nhiSu hon 1a

tinh cv thS. Do do, h~ qua cua no 1a dua dSn vi~c l~p cac kS ho~ch tac nghi~p
hay kS ho~ch hfmh dQng dS dua ra nhUng ghii phap C\l thS dS th\fc hi~n cac m\lc
tieu dff xac dinh trong kS ho~ch phat triSn kinh t~ - xa hQi.
b) N9i dung quy trinh xdy d1!ng ki hot;lch phat triin kinh ti - xii h6i

385


Qua trinh xay d\ffig mQt kS ho~ch duQ'c tiSn hfmh theo OOling buac cong
vi~c vai mQt trinh tv nhfit dinh. Nhling cong vi~c duQ'c tiSn harth nhu thS duQ'c

gQi la quy trinh. Quy trinh xay d\ffig kS ho~ch la cac buac cong vi~c duQ'c tiSn
harth theo mQt triOO tv nhfit diOO nh~m hinh thanh mQt bim kS ho~ch. M6i mQt

lo~i kS ho~ch co mQt quy triOO rieng. Day la quy triOO xay d\ffig kS ho~ch phat
triSn kiOO tS - xa hQi hang nam cua chiOO quySn xa, quy triOO nay gAm cac buac
cong viec C\l thS OOu sau:
- Buac 1: DaOO gia, phan tich tinh hiOO thvc hi~n kS ho~ch phat triSn kiOO
tS - xa hQi nam hi~n t~i.
DS xay d\ffig kS ho~ch phat triSn kiOO tS - xa hQi cho nam tiSp theo, truac
hSt OOling nguai xay d\ffig kS ho~ch daOO gia vi~c thvc hi~n kS ho~ch phat triSn
kiOO tS - xa hQi cua nam truac do. B&i vi tinh hiOO thvc hi~n cac m\lc tieu rna kS
ho~ch phat triSn kiOO tS - xa hQi nam truac cho cac nha xay d\ffig kS ho~ch biSt

kha nang thvc hi~n thvc tS cua dia phuong va phim aOO muc dQ sat thvc cua vi~c
xay d\ffig cac chi tieu kiOO tS - xa hQi da dS ra. Trong truang hQ'P, nam tru6c dja
phuong thvc hi~n vuQ't muc kS ho~ch co thS phan anh mQt dfiu hi~u t6t cho nam
kS ho~ch tiSp theo. Trong truang hQ'P, khong d~t co thS phiin anh mQt dfiu hi~u
kho khan trong nam tiSp theo. Tfit nhien, nhling nguai xay d\ffig kS ho~ch phiii
kiSm tra l~i xem cac chi tieu kS ho~ch dS ra narn truac co qua thfip ho~c qua cao

hay khong. C\l thS:

+ Danh gia tiOO hiOO thvc hi~n kS ho~ch 6 thang dfiu nam. Khi daOO gia
cfin bam sat cac chi tieu chu ySu da ghi trong kS ho~ch nhu:
•

Tbng gia trj sim xufit trong toan dja phuong.

•

Cac ngaOO san xufit nhu: Nong - lam - ngu nghi~p; cong nghi~p ­

tiSu thu cong nghi~p; thuong m~i - dich V\l; giao thong, thuy lQ'i.
•

Thu va chi ngan sach.

•

Co cfiu kiOO tS.

•

Thu OO~p binh quan dfiu nguai.

•

Ty l~ tang dan s6.

386

•

Th\fc hi~n cac mvc tieu vS xii hQi OOu ghii quySt chS dQ chinh sach,

y tS, giao dvc, xoa d6i giam ngheo, tr~t t\f an toan xii hQi...

+ Danh gia tioo hinh th\fc hi~n kS ho~ch ca nam.
•

Danh gia tiOO hiOO th\fc hi~n kS ho~ch cua t~t ca cac nganh, lInh

v\fc. U6c tiOO th\fc hi~n cac chi tieu chu ySu ca nam.
•

DS u6c tiOO th\fc hi~n kS ho~ch phai can cu VaG tiOO hinh th\fC hi~n

kS ho~ch 6 thang d~u nam; cac d\f bao thu~n 19i, kh6 khan vS san xu~t, thi
truang tieu thv, xu thS cua 6 thang cu6i nam.
•

Vi~c u6c tinh th\Ic hi~n kS ho~ch r~t quan trQng, nSud\f bao khong

chiOO xac se anh huang dSn vi~c xac dinh cac chi tieu tang truang cua kS ho~ch
nam sau. Khi d\f bao c~n d\f bao ca dinh tinh va dinh lugng.
Ben c~ vi~c danh gia muc dQ hoan thanh cac chi tieu kS ho~ch dii dS ra,
cAn di sau daOO gia co chS va cong tac chi d~o t6 chuc th\fc hi~n. Bai vi th\fc
tiSn dii chUng minh, co chS quan ly khong chi h6 trg rna c6 thS can tra vi~c th\fc

hi~n thanh cong kS ho~ch. Cong tac chi d~o thvc hi~n kS ho~ch khong dung thi

cac kS ho~ch dS ra cho dli co t6t nhu thS nao di chang nua thi chung cling bi th~t
b~i. D~c bi~t trong truang hgp co nhiSu S\I thay d6i cua moi truOng, co chS qu{m

ly kho~g liOO ho~t va cong tac chi d~o diSu hanh khong sang t~o.

M~t khac, cAn daOO gia vi~c sir dVng cac ngu6n l\fC dS d~t cac mvc tieu dii
dS ra nh~m xac dinh rn6i quan h~ giua kSt qua va ngu6n l\fc, daOO gia ch~t lugng
cua vi~c sir dVng ngu6n l\fc. KSt qua danh gia nay se lam co sa cho vi~c xac
diOO rnvc tieu va can d6i ngu6n l\fc aphia sau.
Khi t6ng kSt, daOO gia tiOO hiOO phai dam bao yeu cAu khach quan, trung
th\fC, danh gia dung th\fc tS. T~p trung phan tich, danh gia sau vS ch~t lugng
tang truang cua timg m~t; vi~c khai thac sir dVng ngu6n l\fc; ch~t lugng ngu6n
lao dQng va sir dVng lao dQng; khai thac va sir d\lng cac co sa v~t ch~t - ky thu~t;
ling dVng thaOO t\fU khoa hQC va d6i m6i cong ngh~; vi~c huy dQng va sir dvng
cac ngu6n v6n, bao g6m: ngu6n ngan sach, ngu6n tin dVng dAu tu cua OOa nu6c
va tin dVng cua h~ th6ng ngan hang thuang m~i, ngu6n v6n tiI khu V\fC dan cu,
ngu6n tM chiOO doaOO nghi~p ...
387



Khi phall dch cac vftn d€ tren, c~n lam ro nhling k~t qua d~t dugc trong
nam k~ ho~ch, di sau vao nhling t6n t~i, y~u kern, kho khan; xac dinh nguyen
nhan chu quan va khach quan d6i v6i ca nhling m~t da lam dugc va chua lam
dugc; chi ro trach nhi~m cua timg ca nhan, t6 chuc de til do rut ra nhling bai hQc
cho vi~c xac dinh m\lc tieu va bi~n phap C\l the cua ky k~ ho~ch t6i.
- Bu6c 2: Xay d\ffig k~ ho~ch phat trien kinh t~ - xa hQi.

+ Dg bao b6i canh trong nam k~ ho~ch.
Vi~c danh gia tinh hinh thgc hi~n k~ ho~ch trong nam tru6c cho chung ta

nhling nh~n thuc, bai hQc quy gia - lam ti€n d€ de xay d\ffig k~ ho~ch cho nam
ti~p theo. Tuy nhien, cac k~t qua danh gia do chua the noi len tftt ca, nSu b6i

canh trong nam k~ ho~ch t6i co sg thay d6i Ian han so vai b6i canh cua nam k~
ho~ch tru6c. Do v~y, trong bu6c nay nhling nguai l~p k~ ho~ch c~n ti~n hanh dg

bao b6i canh trong nam k~ ho~ch t6i.
Trong bu6c nay, nhling nguai l~p k~ ho~ch c~n v~ d\lng cac phuang
phap dg bao ho~c k~t qua dg bao da dugc cong b6 va sir d\lng ky thu~t phan tich
ben trong va moi truang ben ngoai de xac dinh nhling m~t m~nh, m~t y~u, co
hQi va thach thuc. Til do xac dinh nhling thu~n 19i va kho khan trong nam k~
ho~ch t6L Thong thuang thu~n 19i dugc hieu la nhling m~t m~nh rna chinh

quy€n dia phuang co the ti~p t\lC phat huy va nhfrng co hQi co the t~n d\lng trong
thai gian t6i. Con kho khan dugc hiSu la nhfrng m~t y~u rna chinh quy€n can
ph:ii kh~c ph\lc va nhling thach thuc se ph:ii d6i phO.
Ngoai

fa,

nguai xay d\ffig k~ ho~ch c~n SIT d\lng cong C\l phan tieh nguyen

nhan nh&m xac djnh cac nhan t6 anh huemg d~n timg linh vgc xay d\ffig k~
ho~ch, de lam co

sa cho vi~c xay d\ffig cac giai phap.

Khi phan tich moi truang can di sau phan tich moi truang chung va moi
truang C\l the. Moi truang C\l the bao g6m: cftp tren, khach hang, nhan dan,
nhfrng nguai h6 trg tai chinh....
Khi ph~n tich moi truang ben ngoai tuc ia nhfrng y~u t6 ben ngoai co anh
huemg d~n cac y~u t6 ben trong ho~c m6i lien h~ gifra cac y~u t6 ben trong nhu:
moi truang sinh tbai, chinh tri, kinh t~, van hoa xa hQi, khoa hQc va cong ngh~.
388



Khi tiSn hanh phan tich moi truOng ben ngoai, cAn kSt hgp vOi nhiing m~t m~nh,

m~t ySu dS xac dinh nhiing anh huang thu~n Igi va nhiing anh huang bfit lqi d6i
vai dia phuong trong nam kS ho~ch tai.

+ Xac dinh cac m\lc tieu phat triSn trong nam kS ho~ch.
Tren co so kSt qua phan tich va danh gia vi~c th\lc hi~n cac m\lc tieu nam
kS ho~ch truac va kSt qua d\l bao b6i canh kinh tS - xa hQi, nhiing thu~n lqi va
kho khan trong nam kS ho~ch tai da d~t dUQ"c
=

atren; tiSp theo, nhiing nguai xay

d\lfig kS ho~ch xac dinh cac m\lc tieu kS ho~ch cho nam kS ho~ch tai. M\lc tieu
la cac kSt qua cAn d~t dUQ"c trong tuong lai, no thS hi~n nhu c§u, ky v<;mg cua
chinh quySn ho~c cac chu thS quan tam.
Vi~c xac dinh m\lc tieu cua kS ho~ch kinh tS - xa hQi la mQt nQi dung quan

trQng cua xay d\lfig kS ho~ch. Khi xac dinh m\lC tieu cua kS ho~ch, cAn xac dinh
tfit ca cac m\lc tieu cho tfit ca cac m~t, linh V\IC dUQ"c dS c~p trong kS ho~ch.

Nhiing m~t, linh V\lC nao co thS dinh lugng dUQ"c thi chung ta xac dinh thanh cac
chi tieu kS ho~ch, con nhiing m\lc tieu nao khong thS dinh lugng dUQ"c thi chung
ta mo ta chung theo nhiing thu~t ngfr dinh tinh nhung dS hiSu, tranh hiSu nhc1m.
Trong kS ho~ch phat triSn kinh tS - xa h9i hang nam cua chinh quySn dia
phuong xa cAn xac dinh cac m\lc tieu sau:

,

,

.

,

Ve cac chi tieu kinh te, can chu y tai:

•
•
•

T6c dQ tang truang kinh tS.

•

Thu nh~p binh quan d§u nguai.

T6ng gia tri san xufit.
Co cfiu kinh tS.

VS cac chi tieu xa hQi, cAn chu y tai:

•

Muc giam ty 1~ sinh.

•

Ty 1~ tang dan s6.

•

Ty 1~ giam hQ ngheo.

•

Ty 1~ thfit nghi~p.

•

Ty 1~ tu vong cua tn~ em duai 5 tu&i.

389


•

Ty l~ tre em du6i 5 tu6i suy dinh duOng.

•

Ty l~ h<;>c sinh di h<;>c trong dQ tu6i.

•

Ty l~ h<;>c sinh trung h<;>c co sa trong dQ tu6i.

•

Ty l~ nguai dan dugc ti~p c~n cac dinh V\l van hoci (xem phim va

cac lo~i hinh ngh~ thu~t, d<;>c bao, t~p chi, di~n tho~i, bUll chinh; ty l~ hQ gia dinh
co ti vi).
v'S cac chi tieu v'S moi truang, c&n chu y t6i: ty l~ hQ dugc su d\lng nu6c
s~ch; gia dinh co h6 xi v~ sinh, muc dQ gay 0 nhiSm do ho~t dQng cua con nguai

gay ra...
v'S phat triSn va hoan thi~n tUng bu6c k~t d.u h~ t&ng kinh t~ - xff hQi:
l~

duang giao thong dugc be tong hoa, nh\1a hoci; ty

l~

hQ gia dinh van hoa; ty

tY
l~

lang van hoa ho~c khu ph6 van hoa.
v'S 6n dinh chinh tri va tr~t t\1 an toan xff hQi: Ty l~ tQi ph~m giam; khong
co b~o dQng va gay r6i tr~t t\1 tri an tren dia ban.

Khi xay d\Illg k~ ho~ch, c&n xac dinh cae phuong an tang. truangkinh t~
va cac chi tieu k~ ho~ch. Thuang xay d\Illg tu 2 d~n 3 phuong an, g6m: phuong
an co ban, phuong an cao, phuong an th~p. Co phuong an phat triSn dva vao kha
nang vugt nhiing kho khan, t6n t~i va duy tri, phat triSn nhiing y~u t6 thu~ Jgi.
D6ng thai ciing xay d\Illg nhiing phuong an v6i nhiing dv bao co nhi'Su kho
khan, dS chu dQng trong vi~c di'Su hanh k~ ho~ch trong su6t thai gian thvc hi~n.
Ti~p theo l\1a ch<;>n phuong an phat triSn, phan tich tUng phuong an d\1a tren cac

dv bao cac tinh hu6ng phat triSn.
Khi xac dinh tUng m\lC tieu cho tUng m~t, tUng linh V\1C ho~t dQng c&n
dam bao cac tieu chi nhu: Tinh C\l thS, tinh co thS do luang dugc, co thS d~t
dugc, hi~n th\1c va trong mQt khuon kh6 thai gian nh~t dinh.
MQt diSm nfra c&n lUll

y la: Khi xac dinh m\lC tieu c&n d~t no trong m6i

quan h~ v6i ngu6n l\1c va ch~t lugng su d\lng cac ngu6n l\1c rna chung ta dff
xac dinh

a ph&n danh gia tinh hinh thvc hi~n k~ ho~ch phat triSn kinh t~ - xff

hQi nam tru6c.
- Bu6c 3: X-ac dinh cac nhi~m Vl;l va cac giai phap dS th\1c hi~n k~ ho~ch.
390

~


+ xac diOO cac nhi~m V\l.
Sau khi dff xac dinh dugc m\lc tieu cho tUng m~t, liOO V\IC, trong bu6'c miy

nguai xay d\Illg kS ho~ch xac diOO cac ho~t dQng c§n tiSn haOO dS d~t cac m\lc
tieu do - tuc la xac diOO cac OOi~m V\l chu ySu. Nhi~m V\l la mQt t~p hgp cac

ho~t dQng c§n thiSt dugc tiSn hanh dS d~t dugc ffi\lC tieu d~ ra.
D6i v6'i mc3i m\lC tieu, c§n xac diOO mQt ho~c nhi~u nhi~m V\l dS hoan
thanh no. Cac nhi~m V\l nay d.n dugc phan thanh cac OOom ho~t dQng tuong
d6ng hay ho~t dQng chuc nang dS phan cong cho cac ca nhan, bQ ph~n co kha
nang dam OO~n. Chi khi phan cong dung thi nang suftt th\Ic hi~n d~t dugc se cao
va ngugc

1~i.

+ TiSp thea c§n xac diOO cac giai phap v~ co chS, xac diOO cac giai phap

v~ ngu6n l\Ic.
DS th\Ic hi~n cac OOi~m V\l dugc giao, cac ca OOan, bQ ph~ d.n dugc
cung cAp cac ngu6n l\IC can thiSt. Vi v~y, trong buac nay can xac dinh cac
ngu6n l\Ic can thiSt dS th\Ic hi~n OOi~m V\l, g6m: ngu6n l\Ic v~t chftt, ngu6n OOan
l\Ic, tai chiOO, dftt dai.
Khi xac diOO cac giai phap can co cac .gild phap lau dai OOfun van m\lc
tieu tAng quat, cac giai phap tiOO thS dS thao gO' kho khan truac m~t nhfun d~t
dugc mQt s6 m\lc tieu C\l thS.

* Tom l~i, xay d\Illg kS ho~ch la phai tra lai t6t 4 cau hoi:

+,Phan dch hi~n t~i chung ta dang

adau ?

+ Chung ta se tiSn dSn dau ?
+ Lam cach nao va b~ng cach nao dS d~t m\lc tieu ?
+ Lam thS nao dS biSt chung ta dang di dung huang?

4. Tham djnh

va phe duy~t ki hOl}ch

phdt triin kinh ti - xii hpi

a) Th6m atnh k€ hOr;lch phdt tridn kinh t€ - XQ h(Ji 6' XQ
- M\lc dich cua vi~c th~m diOO:
+ Nh~m lam cho kS ho?ch co tiOO kha thi trong di~u ki~n ngu6n l~c cO thS co.
+ Nh~m lam cho kS ho~ch phil hgp v&i dinh huang phat triSn chung
cua dia phuong. •
391


- NQi dung Clla cong tac thAm dinh:

+ ThAm dinh cac chi tieu.
•

TiOO hQ'P ly clla cac chi tieu (cao hay th~p).

•

Kha nang th\fc hi~n: Co th@ th\fc hi~n duQ'c cac chi tieu do tren ca

So' cac ngu6n l\fc co th@ huy dQng khong ?

Vi dl): I>6i v6i chi tieu san luqng hoa mau: C~n xem xet cac v~n d~ co
lien quan dSn san luqng OOu kha nang ap dl)ng gi6ng m6i OOu thS nao ? Kha
nang tang di~n tich gieo tr6ng, kha nang tang Vl), cac di~u ki~n khac co lien quan
nhu thuy lqi, ky

thu~t, ... co

dam bao cho

vi~c

tang chi tieu san luqng hoa mau

khong?

+ ThAm dinh cac giai phap th\fc hi~n.
TiOO hi~n th\fc clla cac giai phap (ngu6n v6n, nhan l\fc, S\f huy dQng nQi
l\fc, S\f h6 trQ' til ben ngoai, tiSn dQ th\fc hi~n co phil hQ'P khong, ...).
Ch~ng h~n, d6i vai vi~c xay d\fllg cac cong trinh OOu xay "d\fllg c~u,

duOng, ... thi c~n phai thAm diOO.

+ ThAm dinh tiOO hi~u qua.
+ Kha nang th\fc hi~n (v6n, ky thu~t, ...).
Ngoai ra d6i v6i OOUng dia phuong co co So' sa~ xu~t hang hoa... thi con
phai thAro diOO xem kha nang tieu thl) san phAro ra thi truang OOu thS nao?
- Cac buac thAm dinh:

+ d xa, vi~c thAm diOO va th6ng OO~t kS ho~ch phai hoan thaOO tnt6c

ngay 30/8 hang nam va bao cao len UBND huy~n ban kS ho~ch Truac khi l~p h6 sa gui len UBND huy~n thi ban kS ho~ch phai dtiqc
HDND xa xem xet, thao lu~, bao g6m: TiOO hQ'P ly, kha nang th\Ic hi~n so vai
nang l\fc Clla xa, Clla timg thon bim va S\f h6 trQ'til ben ngoai (co thS co).
•

Xem xet thu t\f Uti tien cac ho~t dQng da phil hQ'P chua?

•

TiSn dQ th\Ic hi~n va cac giai phap th\fc hi~n da hQ'P ly chua?

•

Van phong, ngon ngfr va cach thuc triOO bay van ban da dam bao

tiOO chiOO xac, ro rang va khoa hQc chua?

392


+ cfip huy~n: Vi~c thfun dinh kS ho~ch phat tri@n kinh tS - xii hQi cua xii phai
hoan thanh trong khoang thai gian ill ngay 20 dSn 25/9, bao g6m cac nQi dung sau:
• Ban kS ho~ch co phil hgp v6i dinh huang, quy ho~ch phat tri@n chung
cua huy~n kh6ng?
• Kha nang h6 trg cua huy~n dap Ung nhiing yeu c§u cua xii nhu thS 0(10?
• Trong khi thdm dinh kS ho~ch, nSu phat hi~n nhfing di@m kh6ng phil
hgp, UBND huy~n co th@ yeu c§u xii chinh sua kS ho~ch cho phil hqp v6i
ngu6n Ivc h6 trg til ben ngoai (huy~n, tinh, cae dv an nSu co). Sau do, UBND
xem xet I~i I§n nua r6i ra quySt dinh phe duy~t kS ho~ch phat tri@n kinh tS - xii

hQi cua xii.
b) Phe duy?t kd hOf;lch phizt tri§n kinh ti -XQ h9i

- Nguyen t~c phe duy~t kS ho~ch.
cfip tinh duy~t cho cfip huy~n, cfip huy~n phe duy~t cho xii. H6 so dugc gui
dSn phong tM chinh - kS ho~ch huy~n d@ thdm dinh tru6c khi trinh UBND huy~n
phe duy~t. Trong thai gian 20 ngay, k@ til ngay nh~n dugc h6 so hqp I~, phong tai
chinh - kS ho~ch huy~n co trach nhi~m t6 chuc thfun dinh va phe duy~t.
- Thu t\lC trinh duy~t.
Ban k~ ho~ch khi trinh duy~t phai co h6 so trinh duy~t, h6 so trinh duy~t
bao g6m:

+ TO' trinh cua UBND xii trinh UBND cfip huy~n.
+ Ban kS ho~ch dii dugc chinh Iy va dugc Chu tich HDND xii chfip thu~n
ho~c

dii co chu kY.

+ Cac gifiy to' khac nSu co (Vi d\l: bao cao thdm dinh).

- Thu t\lC ky van ban.

BQ ph~n thdm dinh xem xet tru6c cac yeu c§u vS nQi dung, th@ thuc, ng6n

ngu, ... tru6c khi trinh UBND kyo

kY van ban phai chiu hoan toan trach nhi~m v@ nQi dung, th@ thuc
va cac yeu c§u khac cua van ban, do do tru6c khi trinh kY van ban c§n phai xem
Nguai

xet ky ca vS nQi dung I~n hinh thuc van ban r6i m6i kY.
- LUll h6 safvan ban).
393



H6 sa xay d\ffig kS ho~ch phat triSn kinh tS - xa hQi xa sau khi duQ'c xet
duy~t, dugc lUll l~i UBND xa 01 bQ, UBND cfip huy~n 01 bQ, phong tai chinh ­

kS ho~ch huy~n 01 bQ.

II. Ky nang tA chifc th\fc hi~n k~ ho~ch phat tri@n kinh t~ - xii hQi
T6 chuc th\lc hi~n kS ho~ch 1a qua trinh dam bao cac rnl)C tieu clla kS

ho~ch dugc hoan thanh thong qua vi~c t6 chilc th\lc hi~n cac nhi~rn V\l, giai
phap da dugc xac dinh trong ban kS ho~ch.

"

1. Xac iljnh ngu6n llfc thlfc hifn
DS d~t dugc nhfrng rnl)c tieu d~t ra thi vi~c xac dinh ngu6n l\lc th\lc hi~n
cua chinh quySn dia phuang 1a rnQt khau quan tr<;mg. NSu khong xac dinh dugc

ho~c xac dinh khong chinh xac thi vi~c th\lc hi~n kS ho~ch se kho khan han va
co thS khong th\lc hi~n dugc do thiSu nhUng ngu6n l\lc c§n thiSt. Cac ngu6n l\lC
rna chinh quySn dia phuang c§n xac dinh ro trong qua trinh t6 chuc th\lc hi~n kS

ho~ch phat triSn kinh tS - xa hQi

a) Ngufm

!tfC t1l nhien

axa 1a:

va xii h9i

- Ngu6n l\lc vS t\l nhien:

+ Vi tri dia 1y: D\la vao d~c thil vi tri cua tUng dia phuang (d6ng b~ng,
rniSn nui, trung du) rna kS ho~ch cua dia phuang dugc xay d\lllg sao cho phil hgp.

+ Tai nguyen thien nhien: Dfit dai, khoang san, nuac, ... 1a nhfrng ngu6n
l\lc co s~n co thS khai thac, su d\mg. Cac ngu6n l\lc nay

dn phai

dugc tinh

toan, xac dinh nh~rn xay d\lllg kS ho~ch sao cho co thS khai thac va su d\lng

hi~u qua, hgp 1y nhfit, tranh lang phi, gop phan vao S\l phat trrSn killh tS - xa
hQi cua dia phuang.

Vi~c xac dinh cac ngu6n l\lc vS dfit dai (dfit t\l nhien, dfit da su dl)llg vao
rn\lc dich tr6ng trQt, nuoi tr6ng thuy san, dfit chua su d\lng, dfit chuyen dUng, ... )
cftn phai thong qua vi~c phan lo~i, do d~c, l~p b~m d6 dia chinh....
- Ngu6n l\lc vS xa hQi: Quy rno va chat ltrgng dan s6, t~p quan, phong t\lc,
ban s~c van hoa dia phuang, nganh nghS truySn th6ng, ... 1a nhUng ySu t6 ngu6n
l\lc vS xa hQi cftn tinh dSn khi xay d\ffig va triSn khai th\lc hi~n kS ho~ch. Tuy

theo xa d6ng b~ng hay xa rniSn nui, nhUng dia phuang co ngu6n l\lc xa hQi t6t
394


.::


thi co thB trong kS hOl;lch se t~p trung OOiSu vao vi~c phat tri@n cac ngu6n l\lc
nay. Day la co sa dS xac diOO cac chi tieu xa hQi trong kS hOI;lCh phat triBn kiOO
tS - xa hQi

axa.

b) NguiJn nhdn hre

Xac dinh ngu6n nhan l\lc tuc la xac diOO sa luqng va chat luqng lao dQng
(con nguai) cling OOu kha nang khai thac va su d\lng, khii nang tham gia vao
vi~c th\lc hi~n kS hOI;lCh. DB th\lc hi~n duqc cac m\lc tieu dS ra thi ngu6n nhan

l\lc can su d\lng, huy dQng tham gia la ySu t6 khong thB khong t,iOO dSn vi mQi
kS hOI;lCh dSu duqc xay d\lllg va th\lC hi~n bai con nguai.
Qua triOO xac diOO ngu6n OOan l\lc dB t6 chuc th\lc hi~n kS hOI;lCh phat
tri@n kiOO tS - xa hQi a xa d.n chu y:
- Chat luqng ngu6n OOan llfc: Co S\l khac nhau vS chat luqng ngu6n nhan
l\lc gifra cac xa d6ng b~ng va xa miSn nui. can daOO gia chiOO xac kiSn thuc (co
th@ phan tich thong qua trinh dQ hQc van), cac ky nang va thai dQ cua nhUng
nguai tham gia vao. qua trinh t6 chuc th\lc hi~n kS hOl;lch.
- S6 luqng ngu6n OOan l\lc: can phan 10l;li ra s6 luqng ngu6n OOan l\lc
thea cac chi tieu OOan khau hQc OOu vS dQ tu6i, gi6i tioo cho timg ooom...
c) Ngu6n hre taichinh

Xac djnhngu6n l\lc tai chinh la vi~c xac dinh khii nang thu, chi ngan sach;
khii nang huy dQng van til OOan dan, cua cac t6 chuc (cac nha tai trq, cac OOa
hao tam) cho d~u tu phd\lllg phai duqc tinh toan dSn cac kha nang, tiSm l\lc vS tai chiOO' ng~n, trung va
dai hl;ln. Vi OOfrng ySu t6 nay iinh huang dSn tinh kha thi cua m\lc tieu trong kS
hOI;lCh. S\l phan b6 ngu6n ngan sach, ngu6n v6n cho timg m\lc tieu trong kS
hOl;lch thea khung thai gian cang chiOO xac bao OOieu se giup cho cac m\lc tieu
trong kS hOl;lch mang tinh kha thi cao bay nhieu.
d) Cae ngu6n hre khae

Ngoai nhfrng ngu6n l\lc vS t\l OOien va xa hQi, ngu6n nhan l\lc, ngu6n l\lc
tai chiOO, cac ngu6n l\lc khac cling can xac dinh OOu: nang l\Ic san xu~t hi~n co,

395



tinh tr9Jlg sir d\lng va huy d<)ng cong su~t cua co sa san xu~t, kha nang nang cao

h~ s6 sir d\lng cong su~t cua thiSt hi, may moc...
2. Phan cong nhi?m VEl C(l th€ ilai vO'i ca nhan, ta chirc
Sau khi dii truySn d~t kS ho~ch dSn ca nhan, t6 chuc co trach nhi~m va
nhfrng d6i tUQ1lg co lien quan. Cac ca nhan, t6 chuc dugc phan cong tiSn haOO
th\fc hi~n thea S\f phan cong dii dugc ghi trong kS ho~ch.
Trong phan cong th\fc hi~n kS ho~ch c§n phai tuan thu nguyen t~c, phan
cho ca OOan thi theo nang l\fc, phan cho t6 chuc thi thea chuc nang v6i tinh th~n
hgp

IY. Vi~c phan cong c§n ghi ra nhfrng cong vi~c c§n phai ho~m thanh, thfim

quySn va trach nhi~m cua timg ca OOan, t6 chuc.
Phuong phap th\fc hi~n co th~ tri~n khai di~m, co th~ tri~n khai tren di~n
rQng. Tuy timg lo~i kS ho~ch C\l th~ rna chung ta l\fa chQn phuong phap cho phil
hgp. NSu OOfrng kS ho~ch quan trQng dSn muc rna mQt S\f sai sot cua no co aM
huang r~t

Ian dSn 19i fch chung ho~c cua cac ca OOan co lien quan va chung ta

chua khfug diOO dugc tfnh dUng d~n cua cac giai phap, thi cach t6t OO~t la tri~n
khai di~m va trong qua triOO t6 chuc th\fc hi~n c§n giam sat ch~t che, phat hi~n
kip thai OOfrng sai l~ch d~ til do.cO hi~n phap diSu chiOO kip thai Sau mQt thai
gian th\fC hi~n OO~t diOO, chung ta daOO gia sa bQ vi~c th\fc hi~n, nSu kSt qua

x~u thi diOO chi ngay vi~c th\fc hi~n, nSu kSt qua t6t thi duc rut kinh nghi~m va
tri~n khai tren di~n rQng.

Phuong phap thu hai la tri~n khai tren di~n rQng, tuc la tri~n khai dSn t~t
ca cac d6i tUQ1lg, nQi dung dii ghi trong kS ho~ch. Phuong phap nay ap d\lng cho
nhCing kS ho~ch dugc coi la thu~ 19i va ch~c ch~n mang l~i kSt qua t6t.
MQt nQi dung nfra r~t quan trQng la dam bao cac cam kSt vS ngu6n l\fc dii
ghi trong k~ ho~ch. Vi~c t6 chuc th\fc hi~n k~ ho~ch ngoai S\f nhi~t tiOO, cac n6
l\fc cua cac ca OOan, t6 chuc, thi cac diSu ki~n v~t ch~t, tai chiOO va cac diSu

ki~n phap ly la C\fC ky quan trQng, no quy~t diOO S\f thanh cong cua cac k~
ho~ch. Vi v~y, vi~c th\fc hi~n dung, kip thai cac cam k~t dii ghi trong k~ ho~ch

se ~o diSu ki~n thl$1lgi cho cac ca OOan, t6 chuc hoan thanh k~ ho~ch dugc giao.
396

"