Bài giảng Thương mại điện tử: Chương 6 - Nguyễn Hải Yến

Chương 6. Thanh toán điện tử


Nội dung chi tiết




Các hệ thống thanh toán truyền thống
Thanh toán điện tử
Các hệ thống thanh toán điện tử cơ bản

2


Hệ thống thanh toán truyền thống


Yêu cầu cơ bản
Tính tin cậy
 Tính toàn vẹn
 Tính xác thực
 Bảo đảm về ủy quyền
 Tính riêng tư của các bên tham gia giao dịch


3


Hệ thống thanh toán truyền thống







Tiền mặt
Thẻ thanh toán
Các loại séc
Chuyển khoản và trung tâm thanh toán bù trừ tự động
Lệnh chi

4


Tiền mặt



Phổ biến nhất
Đối với khách hàng
Được chấp nhận rộng rãi
 Thuận tiện
 Tính nặc danh
 Không thể theo dõi
 Không mất phí giao dịch




Đối với doanh nghiệp



Chi phí để xử lý tiền mặt

5


Thẻ thanh toán


Các loại thẻ do các tổ chức tài chính - ngân hàng phát
hành, có tác dụng như ví điện tử, sử dụng để thanh toán
hàng hoá - dịch vụ.





Thẻ tín dụng
Thẻ trả phí
Thẻ ghi nợ

6


Thẻ tín dụng




Cung cấp cho người mua một khoản tín dụng tại
thời điểm mua hàng.
Giao dịch thanh toán thực hiện thông qua hóa đơn
thanh toán hàng tháng.
Visa Card, Master Card, American Express,…

7


Thẻ tín dụng

8


Thẻ tín dụng


Đặc điểm
Phải có vật tín chấp để mở thẻ
 Phải đóng phí duy trì để sử dụng thẻ
 Hạn mức tiêu dùng tùy thuộc điều kiện tín chấp (10 – 20
triệu/tháng)
 Nếu trả chậm thì phải trả thêm lãi suất cho ngân hàng


9


Thẻ tín dụng


Quy trình hoạt động của hệ thống thanh toán thẻ
tín dụng
Cấp tín dụng cho khách hàng
 Thanh toán tức thì
 Bảo hiểm
 Dịch vụ tài chính ngân hàng
 Dịch vụ toàn cầu
 Lưu trữ tài liệu
 Dịch vụ và giải quyết tranh chấp
 Độ tin cậy đối với người bán
 Độ tin cậy đối với người mua


10


Thẻ tín dụng


Quy trình thực hiện các giao dịch thẻ tín dụng
Khách hàng xuất trình thẻ
 Cơ sở chấp nhận thẻ (người bán) kiểm tra giá trị của
giao dịch đúng hạn mức thanh toán hay không.




Nếu lớn hơn: cơ sở phải xin cấp phép

Xin cấp phép: Xin ý kiến ngân hàng phát hành thẻ có
chấp nhận cho chủ thẻ sử dụng thẻ để thanh toán
không.
 Nếu được cấp phép, ngân hàng gửi kèm một số cấp
phép để sử dụng cho việc thanh toán.


11


Thẻ trả phí



Số dư của thẻ phải được thanh toán toàn bộ trong
tháng
American Express

12


Thẻ ghi nợ






Giống thẻ ATM nhưng hình thức thanh toán đa
dạng hơn

Thanh toán dựa trên số tiền trong tài khoản tiền
gửi không kỳ hạn.
Giao dịch thanh toán sẽ rút tiền ngay từ tài khoản
được kết nối.
Thẻ ghi nợ ngoại tuyến: Không cần xin cấp phép
tại thời điểm diễn ra giao dịch thanh toán
Thẻ ghi nợ trực tuyến: Phải được cấp phép khi
thanh toán thông qua mã số định danh cá nhân
13


Thẻ ghi nợ


Quy trình sử dụng thẻ
Mở thẻ ghi nợ + tài khoản tại ngân hàng
 Gửi tiền vào ngân hàng
 Tiêu dùng




Đặc điểm
Tài khoản ngân hàng
 Đóng phí thường niên để duy trì sử dụng thẻ.


14

Các loại séc


Là tài liệu được in trên giấy và được trao cho
người được trả tiền yêu cầu một tổ chức tài chính
chuyển một khoản tiền cho bên có ghi trong tờ
séc.

15


Chuyển khoản và trung tâm thanh toán bù
trừ tự động




Chuyển tiền điện tử: Chuyển tiền trực tiếp giữa các ngân
hàng áp dụng với các nghiệp vụ thanh toán trong ngày
hoặc trong một vài ngày.
Chuyển khoản qua trung tâm thanh toán bù trừ tự động:
dùng cho các giao dịch có giá trị nhỏ



Trả lương vào tài khoản ngân hàng
Thanh toán các khoản chi cá nhân.

16

Lệnh chi


Hình thức thanh toán giống séc nhưng việc thanh toán
được đảm bảo bởi một bên tin cậy thứ ba






Ví dụ: Dịch vụ bưu chính Mỹ

Thường sử dụng trong các giao dịch đặt hàng qua thư tín
để bảo vệ quyền lợi người bán hàng tránh rủi ro khi gặp
thanh toán bằng séc của khách hàng ở xa.
Các bên liên quan




Người gửi (người thanh toán)
Người thụ hưởng
Người ký phát (người đứng ra thanh toán)

17


Giao dịch thanh toán điện tử



Chuyển tiền điện tử (EFT - Electronic Funds Transfer)


Chuyển tiền thông qua một thiết bị điện tử, điện thoại,
bộ điều giải, máy tính hay qua băng từ để tiến hành







Đặt hàng, cung cấp thông tin cần thiết
Cho một tổ chức tài chính quyền ghi nợ, có tài khoản,…

Thường thực hiện các giao dịch chuyển tiền có giá trị lớn

Chuyển tiền điện tử tại điểm bán hàng (EFTPOS –
Electronic Funds Transfer at Point of Sale)


Áp dụng cho các hoạt động mua hàng tại các điểm bán
vật lý




Siêu thị, cửa hàng xăng dầu.

Cho phép sử dụng thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ trong thanh
toán.
18


Giao dịch thanh toán điện tử


Giao dịch thương mại trực tuyến và hệ thống thanh
toán điện tử


Khách hàng truy cập vào Website doanh nghiệp




Lựa chọn sản phẩm
Đặt hàng
Cung cấp thông tin: hình thức thanh toán

Thông tin được chuyển tới hệ thống của người bán,
máy chủ web
 Phần mềm máy chủ





Xử lý, quản lý hoạt động bán hàng
Ủy quyền thu tiền cho ngân hàng

19


Giao dịch EDI tài chính



Trao đổi dữ liệu điện tử (Electronic Data Interchange)
Chia sẻ tài liệu kinh doanh
Hóa đơn
 Đơn đặt hàng
 Vận đơn
…




Xử lý thông tin kinh doanh

20


Các hệ thống thanh toán điện tử cơ bản









Hệ thống thanh toán thẻ tín dụng – Credit Card
Hệ thống chuyển khoản điện tử và thẻ ghi nợ trên
Internet
Ví tiền số hóa
Tiền mặt số hóa
Các hệ thống lưu trữ giá trị trực tuyến và thẻ
thông minh
Các hệ thống thanh toán séc điện tử
Các hệ thống xuất trình và thanh toán hóa đơn
điện tử
21


Hệ thống thanh toán thẻ tín dụng



Khách hàng xuất trình thẻ tín dụng
Người bán


Kiểm tra tính xác thực của thẻ



Phát hành thẻ

Kiểm tra số tiền trong tài khoản
Thực hiện thủ tục nhận tiền thanh toán của khách hàng






Giao dịch xảy ra sau một vài ngày

22


Hệ thống chuyển khoản điện tử và thẻ ghi
nợ trên Internet


Chuyển khoản điện tử (EFT) trên Internet
Chuyển tiền từ tài khoản này sang tài khoản khác
 Thiết bị


Máy giao dịch tự động ATM
 Máy tính cá nhân
 Thiết bị điện thoại




Thẻ ghi nợ




Thẻ cho phép thực hiện EFT
Số tiền thanh toán bị trừ từ tài khoản séc hoặc tài khoản tiết
kiệm của khách hàng

23


Nạp ZingXu bằng thẻ ATM




Nhập số tiền và chọn ngân hàng
Nhập thông tin thẻ ATM
Ngân hàng xác nhận lại thông tin

24


Nạp ZingXu bằng thẻ VCB

25