Truyện An Dương Vương.

Tiết 11, 12 (Đọc văn) TRUYỆN AN DƯƠNG VƯƠNG, MỊ CHÂU- TRỌNG THUỶ.
A. Mục tiêu bài dạy:
Giúp HS:
- Qua phân tích một truyện truyền thuyết cụ thể nắm được đặt trưng chủ yếu
của thể loại truyền thuyết: Kết hợp nhuần nhuyễn yếu tố lịch sử với yếu tố tưởng
tượng.
- Nắm được giá trị và ý nghĩa của truyện ADV và MC- TT: Từ bi kịch mất nước
của cha con An Dương Vương và bi kịch tình yêu của MC- TT, nhân dân ta muốn
nhắc nhở con cháu bài học cảnh giác với âm mưu của kẻ thù.
- Rèn luyện thêm kĩ năng phân tích truyện dân gian để có thể hiểu đúng ý nghĩa
của những hư cấu nghệ thuật trong truyền thuyết.
B. Phương tiện dạy học:
- SGK, SGV, thiết kế bài giảng.
C. Phương pháp giảng dạy:
- Giáo viên kết hợp các phương pháp thuyết giảng, phát vấn, thảo luận nhóm.
D. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi:Em hãy phân tích hình tượng nhân vật Đăm Săn trong lễ ăn mừng
chiến thắng?
3. Giới thiệu bài mới
4. Bài mới:
Hoạt động của GV
(1)
Hoạt động của HS (2) Nội dung cần đạt (3)
1. Hoạt động 1:
Hướng dẫn HS tìm
hiểu chung.
Nhắc lại khái niệm
truyền thuyết? Nêu
đặc điểm của thể

loại này?
HS tìm hiểu chung về thể
loại truyền thuyết.
HS suy nghĩ trả lời.
I. Giới thiệu chung
1. Thể loại truyền thuyết
- Truyền thuyết là truyện kể
dân gian, kể về các sự kiện và
các nhân vật lịch sử.
- Đặc điểm của thể loại truyền
thuyết:
+ Có sự kết hợp giữa yếu tố
lịch sử và yếu tố tưởng tượng
thần kì.
+ Được lưu truyền trong
không gian, thời gian lịch sử- văn
hoá, trong sinh hoạt và lễ hội,
trong tâm thức người Việt.
2. Truyện ADV và MC- T T.
- Dấu tích còn lại của thành
Cổ Loa gắn liền với truyền
thuyết ADV hiện còn ở huyện
Đông Anh, ngoại thành Hà Nội.
- Truyện ADV được trích từ
truyện “Rùa vàng” trong Lĩnh
Nam chích quái (Lĩnh Nam
chích quái có nghĩa là lựa chọn
những chuyện quái dị ở Lĩnh
Nam, tác phẩm gồm 34 truyện
chép lại những chuyện vốn được

truyền miệng trong dân gian từ
lâu đời).

2. Hoạt động 2:
Hướng dẫn HS đọc
hiểu văn bản.
ADV đã xây
thành, chế nỏ và
HS đọc hiểu văn bản.
HS đọc văn bản.
HS tóm tắt văn bản.
HS suy nghĩ và trả lời
II. Đọc hiểu
1. Đọc và tóm tắt.
- ADV Xây thành Cổ Loa để
bảo vệ đất nước nhưng xây
không được.
- Được Rùa Vàng giúp đỡ,
ADV Xây được thành Cổ Loa và
có vũ khí bảo vệ đất nước.
- Triệu Đà tiến đánh Âu Lạc
nhưng không được nên đã
chuyển sang cầu hoà.
- Trọng Thuỷ được ADV cho
làm rễ ở đất Âu Lạc.
- Lợi dụng sự nhẹ dạ của Mị
Châu, Trọng Thuỷ đánh cắp nỏ
thần.
- Mất nỏ thần, cha con ADV
thua trận. Mất nước, cha phải giết

con.
2. Bố cục:
Văn bản có thể chia thành 3
phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “Bèn xin
vào”: An Dương Vương xây
thành, chế nỏ thần để bảo vệ đất
nước.
- Phần 2: Tiếp theo đến “Dẫn
vua xuống biển”: Cảnh nước mất
nhà tan.
- Phần 3: (còn lại) Mượn hình
ảnh ngọc trai, nước giếng để thể
hiện thái độ của tác giả dân gian
đối với Mị Châu.
3. Phân tích
a. Nhân vật An Dương
Vương.
- Xây thành, chế nỏ đánh
chiến thắng Triệu
Đà như thế nào?
Tác giả dân gian
đánh giá như thgế
nào về công lao của
ADV?
Hình ảnh sứ
Thanh Giang và nỏ
thần mang ý nghĩa
gì?
Những sai lầm mà

An Dương Vương
sau chiến thắng?
Kết quả mà nhà vua
phải gánh chịu là
gì?

Chi tiết nhà vua rẽ
nước đi xuống biển
sâu cho thấy thái độ
của nhân dân với
ADV như thế nào?

HS suy nghĩ và trả lời.
HS suy nghĩ và trả lời.
HS suy nghĩ và trả lời.
thắng Triệu Đà
- ADV là vị vua tài giỏi, kiên
trì quyết tâm xây thành và bảo vệ
đất nước.
- ADV được thần Kim Quy
giúp đỡ xây thành và có nỏ thần.
 Tác giả dân gian ca ngợi
công lao của ADV. Việc làm của
ADV là việc làm đúng đắn và
hợp lòng người nên được thần
linh giúp đỡ. Sự giúp đỡ thần kì
nhằm lí tưởng hóa việc xây
thành.
- Bi kịch mất nước.
Nguyên nhân:

+ Sau thành thắng lợi ban đầu
An Dương Vương chủ quan
khinh địch và mất cảnh giác
trước âm mưu của kẻ thù.
+ ADV nhận lời cầu hòa.
+ sau nhận lời cầu hôn, cho
TT ở rể trong Loa Thành.
+ Lơ là trong việc phòng thủ.
+ Giặc đến chân thành mà
vẫn điềm nhiên đánh cờ.
 ADV chủ quan cậy mình có
nỏ thần nên dẫn đến mất nước.
Truyện nêu cao bài học cảnh giác
cho con người đời sau.
- Kết quả:
+ Âu Lạc đại bại, nhà vua cùng
con gái phi ngựa chạy về phương
Nam.
+ Tiếng thét của thần Kim Quy
đã làm nhà vua tình ngộ. ADV
rút gươm chém Mị Châu, con gái
của mình. Đây là hình phạt đau
đớn nhất không chỉ với MC mà
còn với bản thân ADV.
+ ADV cầm sừng tê rẽ nước đi
xuống biển sâu.
 Theo tác giả dân gian ADV
vẫn là người có công lớn trong
việc xây dựng đất nước Âu Lạc.
Nhân dân đời đời vẫn biết ơn và

Sự cả tin của Mị
Châu thể hiện ở
những chi tiết nào?

Nàng bị kết tội là
giặc có đúng
không? Thái độ của
nhân dân với nhân
vật này như thế
nào?
HS suy nghĩ và trả lời.
HS thảo luận nhóm và trả
lời.
kính trọng nhà vua. Trong tình
cảm của nhân dân ông vẫn là
người bất tử. (Vì ADV đã để
mất nước. Trách nhiệm này ông
phải gánh chịu. Vì thế nhà vua đi
vào cõi bất tử không phải với tư
thế bay lên cao đẹp như nhưng
anh hùng khác).
2. Nhân vật Mị Châu
- Xinh đẹp, ngây thơ
- Cả tin đến mức mù quáng:
+ Tự tiện sử dụng bí mật quốc
gia.
+ Ngây thơ, vô tình chỉ đường
cho giặc truy đuổi cha mình.
 Xét về tình riêng, MC là
người sống tròn đạo nghĩa (Lấy

chồng phải theo chồng). Xét
trong mối quan hệ trách nhiệm
với đất nước, MC là người có tội.
Nàng bị kết tội là giặc là đúng và
bị trừng phạt là đích đáng. Nàng
phải trả giá cho hành động ngây
thơ, cả tin của mình.
 Mị Châu thật đáng thương.
Những sai lầm của nàng do vô
tình không phải do cố ý.
 Sự hoá thân của Mị Châu:
máu nàng chảy xuống biển, trai
ăn được hoá thành ngọc trai, xác
hoá thành ngọc thạch. Nỗi oan
của nàng đã được hoá giải. Nhân
dân đã tha thứ cho lỗi lầm của
nàng.
3. Nhân vật Trọng Thuỷ
- Ban đầu, Trọng Thuỷ đóng
vai trò của một tên gián điệp theo
lệnh vua cha sang làm rể Âu Lạc
để điều tra bí mật về nỏ thần.
- Trong thời gian sống với Mị
Châu, TT đã thương yêu MC
Em hãy nêu nhận
xét , đánh giá về
nhân vật Trọng
Thuỷ?
Hình ảnh ngọc trai-
giếng nước có ý

nghĩa gì?
HS thảo luận và trình bày
ý kiến.
HS suy nghĩ trả lời.
(Câu nói của Trọng Thuỷ với
MC trước lúc chia tay thể hiện
sự chân thành của Trọng Thuỷ
đối với MC).
- Để hoàn thành nhiệm vụ cha
giao phó, Trọng Thuỷ đã phải
đánh đổi cả hạnh phúc của mình.
 Trọng Thuỷ là con người chứa
nhiều mâu thuẫn. Xét về nghĩa
vụ đối với vua cha, TT đã hoàn
thành trách nhiệm. Xét về đạo
nghĩa vợ chồng, TT là một kẻ
bạc tình. Cái chết của Trọng
Thuỷ cho thấy sự bế tắc của y. Bi
kịch của Trọng Thuỷ là bi kịch
của một nạn nhân trong một âm
mưu chính trị thâm độc. TT là
nạn nhân của chính cha mình.
Hình ảnh Ngọc trai - Giếng
nước thể hiện sự bao dung của
nhân dân đối với Mị Châu.
3. Hoạt động 3:
Hướng dẫn HS tổng
kết.
GV Chốt lại vấn đề.
GV cho HS tự tổng

kết về nội dung và
nghệ thuật của tác
phẩm.
HS tổng kết bài học. III. Tổng kết
1. Nội dung
- Truyền thuyết lí giải về
nguyên do mất nước của Âu Lạc
và đưa ra những bài học giữ nước
sâu sắc
2. Nghệ thuật
- Sử dụng yếu tố thần kì làm
tăng sức hấp dẫn cho tác phẩm.
- Xây dựng được những hình
ảnh giàu giá trị thẩm mĩ, có sức
sống lâu bền.
5. Củng cố:
HS cần ghi nhớ:
Hai nội dung chính của truyền thuyết ADV, MC- TT
- Bi kịch nước mất, nhà tan.
- Bi kịch tình yêu.
 Qua nỗi đau mà con người chịu đựng trong các bi kịch đó, truyện nêu cao bài
học cảnh giác cho con người đời sau.
6. Dặn dò:
7. Rút kinh nghiệm: