Bài giảng Rối loạn cảm giác tri giác

nội tạng: BN cảm thấy trong cac ổ cơ thể của mình
thường là ổ bụng có dị vật, sinh vật, có thể nằm yên có thể di
chuyển…như: đỉa trong tai, ếch trong dạ dầy, chân tay biến đổi, bị
sờ mó, ma quỷ nhập vào trong người.


Phân loại Ảo giác
c. Theo thái độ người bệnh.


Ảo giác thật: tính chất của ảo giác như thật, vị trí tồn tại trong không
gian hoàn toàn rõ ràng, BN không nghi ngờ và hoàn toàn tin tưởng vào
và làm theo ảo giác.



Ảo giác giả: Tính chất ảo giác thường không rõ ràng, các hiện tượng
thường mơ hồ hơn các hiện tượng cụ thể, BN có cảm giác là người
khác làm ra và bệnh nhân nghi ngờ nhưng vẫn phải làm theo (thường
gặp trong TTPL).


Phân loại Ảo giác
Theo thái độ người bệnh.(tiếp)
Dựa vào các giác quan, ta lại có các ảo giác các giác quan giả và thật.


Ảo thị giả: HẢ giống biểu tượng xuất hiện ngoài ý muốn, những cảnh tượng như
luc mê mộng, những hình ảnh giống như hồi ức tưởng tượng, những hình ảnh
bệnh trong hay nhân tạo, hình ảnh thường mơ hồ, hình người thường không đầy
đủ, bóng người lờ mờ (quái khách), không rõ nam hay nữ, già hay trẻ.



Ảo thanh giả: Đây là ảo giác giả chính thức. Tính chất thường gặp BN hay nghe
thấy tiếng nói trong đầu, tiếng nói này thường chê bai khiển trách BN. Thường
gặp trong TTPL. Việc điều trị gặp rất nhiều khó khăn.



BN nghe thấy tư duy mình như vang thành tiếng dẫn đến tư duy bị bộc lộ, bị
đánh cắp, bị làm sẵn, hồi ức làm sẵn, BN định làm gì tiếng nói trong đầu đã nói
trước.



Ảo giác giả đặc biệt là ảo thanh giả thường gặp trong hội chứng tâm thần tự
động (Thường gặp trong TTPL).



Ảo giác giả vận động: BN có cảm giác rằng có ai đó làm cho chân tay mình vận
động mặc dù BN ở trạng thái ngồi yên. Thường gặp ảo giác giả ngôn ngữ, BN
cho rằng cơ quan phát âm của mình như miệng, lưỡi như có ai đó dùng để nói.


Phân loại Ảo giác
d. Một số ảo giác đặc biệt


Ảo thanh cơ năng: ảo thanh chỉ xuất hiện khi có một âm

thanh thật xuất hiện, khi âm thanh thật mất đi thì ảo
thanh cũng biến mất.



Ảo giác dở ngủ, dỏ thức: chỉ xuất hiện lúc sắp ngủ hoặc
sắp thức, xuất hiện trong ánh sáng lờ mờ hoặc bóng tối,
ảo giác thường lặp lại với tính chất ám ảnh, định hình.


Rối loạn tri giác
6. Rối loạn tâm lí giác quan: hội chứng rối loạn tổng hợp các tri giác
giác quan
Tri giác sai thực tại: trong rối loạn này BN còn biết bản chất sự vật
hiện tượng không thay đổi. Đối tượng chỉ thay đổi một vài thuộc
tính, khía cạnh nào đấy.
VD: Nói đến cái nhà. BN có thể tri giác đúng là cái nhà nhưng có thể tri
giác sai mầu sắc, hình thức hoặc kích thước hoặc cự li nhà.


Nếu chỉ thay đổi một vài thuộc tính thì gọi là cảm giác biến hình.



Nếu có nhiều thuộc tính thay đổi thì gọi là cảm giác loạn hình



Tri giác sai thực tại có thể bao trùm toàn bộ cảnh vật xung quanh
thấy cảnh vật xung quanh như sương mờ hoặc biến đổi không

ngừng như phim ảnh hoặc nhìn im lìm như trong một bức tranh.


Rối loạn tri giác
Giải thể nhân cách: BN vẫn trí giác đầy đủ các cơ quan bộ phận
nhưng BN tri giác sai lầm về sơ đồ thân thể, như mình không có
tim, phổi, tai ở sau gáy, chân tay của mình dài ra, to ra, nhẹ như
bông, nặng như chì, cứng như đá hay mền như sáp, người mỏng…


Một số trường hợp giải thể nhân cách lại thể hiện ở khía cạnh đặc
điểm tâm lí cảm xúc, ý nghĩ, tác phong đã biến đổi, nhân cách của
mình thay đổi, cái ta mất rồi, người của ta thành hai phần, một phần
thế này một phần thế kia.



Ảo giác về sinh dục: BN cảm giác bị hiếp, bị sờ mó trực tiếp hay từ
xa. Thường kèm theo hoang tưởng bị xâm nhập.

7. Tri giác hoang tưởng: là sự kết hợp chặt chẽ giữa tri giác và tư
duy, là một hoang tưởng cảm thụ, đây là một hoang tưởng dựa vào
sự sai lệch của tri giác và tư duy.


VD: BN vấp vào một ổ gà BN nghĩ đây là một huyệt, huyệt này để
chôn mình và suy ra mình sắp chết.


HỘI CHỨNG GIẢI THỂ NHÂN CÁCH TRI GIÁC SAI THỰC TẠI



Các biểu hiện giải thể nhân cách ở F48.1: BN cảm thấy không con
tự mình suy nghĩ, tưởng tượng nhưng không phải do bị chi phối.
Cử động tác phong không còn là của mình mà trở nên xa lạ. cơ thể
tách rời không bình thường, không thiết sống. BN luôn phàn nàn
mình cảm xúc coi mình đã chết rồi.



Tri giác sai thực tại: BN cảm giác môi trường xung quanh thay đổi
tính chất do đó BN cảm nhận môi trường xung quanh là không thực
tại, xa xôi, mầu sắc là giả tạo không sinh động hay tự động hoá.



Hội chứng giải thể nhân cách - tri giác sai thực tại cũng có thể gặp
ở người bình thường sau khi mệt mỏi hoặc ở những người bị cách
li giác quan lâu như trường hợp những nhà du hành vũ trụ. Triệu
chứng sẽ không tồn tại lâu không cần can thiệp nhiều.



Hội chứng này cũng còn gặp ở người nghiện ma tuý.


Cảm ơn sự theo dõi
của các đồng nghiệp