Bí mật về gạc hươu

Bí mật gạc hươu
[16/01/2006 - Sinh học Việt Nam]
Là loài duy nhất trong số các loài thú có khả năng tái sinh
trọn vẹn một bộ phận cơ thể - trong trường hợp này là bộ
gạc. Các nhà khoa học giờ đây cho rằng tế bào gốc có thể
đóng vai trò quyết định trong khả năng ấn tượng đó.
"Gạc hươu là ví dụ duy nhất trong tự nhiên có thể giúp chúng ta hiểu cơ chế tái sinh mặc
dù còn lâu nữa chúng ta mới có thể ứng dụng nó với người", giáo sư Joanna Price từ Đại
học Thú y hoàng gia Anh nói.
Gạc là cấu trúc lớn được tạo thành từ xương và tăng trưởng hằng năm, chết đi, rụng xuống
và rồi lại tái sinh. Bộ phận này mọc hoàn chỉnh trong khoảng 3-4 tháng, và với tốc độ đó,
nó trở thành loại mô sống tăng trưởng nhanh nhất.
Sau khi đạt đến kích cỡ tối đa, xương gạc bắt đầu cứng lại và lớp da mềm mại sẫm màu
phủ bên ngoài bắt đầu rụng dần. Khi lớp da rụng hết, chỉ còn lại bộ xương không, nó trở
thành thứ vũ khí sắc bén trong các cuộc ẩu đả.
Vào cuối mùa kết đôi, hươu rụng bộ gạc đi để bảo tồn năng lượng. Đến mùa xuân kế tiếp,
một cặp gạc mới sẽ mọc lên từ mô xương nhú ra khỏi đỉnh đầu con vật.
Các nhà nghiên cứu phỏng đoán rằng chính tế bào gốc - loại tế bào có khả năng phân hóa
thành nhiều dạng mô chuyên biệt - là nền tảng của quá trình này. Điều chỉnh nó là một vài
dạng truyền tín hiệu, có thể do các hoóc môn như oestrogen và testosterone quy định.
Mục tiêu lâu dài của nghiên cứu là hiểu rõ hơn đường truyền tín hiệu hóa học của quá trình
tái sinh bộ gạc, với hy vọng có thể áp dụng để phát triển những phương pháp điều trị mới
cho những căn bệnh như Parkinson, là những loại bệnh có mô bị hư hỏng.
"Nếu chúng ta biết lý do khiến loài vật này có thể làm được điều mà các loài khác không
thể, chúng ta có thể bắt đầu nói "Liệu có thể bắt chước tín hiệu này cho những người bị
thương hoặc bảo tồn mô hư hỏng không?", Price nói.
Hươu rụng gạc vào mùa xuân.
(BBC)