Nguyên lý và kỹ thuật siêu âm dopper - BS .Nguyễn Quang Trọng

"People only see what they are prepared to see."
Ralph Waldo Emerson

NGUYÊN LÝ & KỸ THUẬT SIÊU ÂM DOPPLER
(PRINCIPLES & TECHNIQUES FOR DOPPLER US)
Dr. NGUYỄN QUANG TRỌNG
website: www.sieuamvietnam.vn or www.vietnamultrasound.vn
(Last update, 27/02/2017)

IMAGING DEPARTMENT
FV HOSPITAL – HCM CITY


NỘI DUNG
• Lưu ý về chiều hướng.
• Sử dụng đầu dò trong siêu
âm SPK.
• Điều chỉnh máy tối ưu.
• Hiệu ứng Doppler.
• Các hệ thống Doppler.
• Hiện tượng vượt ngưỡng.
• Kỹ thuật siêu âm Doppler.
• Phổ tardus-parvus.

27/02/2017

2


Quy ước chiều hướng của hình ảnh siêu âm thu nhận qua ngã bụng:
Ở lát cắt dọc: hình ảnh thu nhận được là hình ảnh ta nhìn từ phía bên

phải bệnh nhân qua phía bên trái.
Ở lát cắt dọc: phía trên màn hình là phía trước, phía dưới màn hình là
phía sau của bệnh nhân. Bên trái màn hình là phía đầu, bên phải màn
hình là phía chân của bệnh nhân.
27/02/2017

3


.

Quy ước chiều hướng của hình ảnh siêu âm thu nhận qua ngã bụng:
Ở lát cắt ngang: hình ảnh thu nhận được là hình ảnh ta nhìn từ phía
dưới chân bệnh nhân lên phía đầu.
Ở lát cắt ngang: phía trên màn hình là phía trước, phía dưới màn hình
là phía sau của bệnh nhân. Bên trái màn hình là bên phải của bệnh
nhân, bên phải màn hình là bên trái của bệnh nhân.
27/02/2017

4


• Theo quy ước, gờ chỉ điểm và điểm đánh dấu trên màn hình
máy siêu âm luôn luôn ở cùng phía (hoặc là ở bên trái, hoặc
là ở bên phải màn hình).
• Nếu gờ chỉ điểm và điểm đánh dấu trên màn hình siêu âm
không ở cùng một phía thì xem như ta đã cầm ngược đầu dò
siêu âm.
Screen marker

Probe marker

Cosby, Karen S.; Kendall, John L. Practical Guide to Emergency Ultrasound, 1st Edition. 2006
5
Lippincott Williams & Wilkins.

27/02/2017


27 February 2017

6


27 February 2017

7


Từ lát cắt dọc ta xoay ngược chiều kim đồng hồ để lấy lát cắt ngang.
Ngược lại, từ lát cắt ngang ta xoay theo chiều kim đồng hồ để lấy lát cắt dọc.


MỘT SỐ KỸ THUẬT KHI SỬ DỤNG ĐẦU DÒ

27/02/2017

9

MỘT SỐ KỸ THUẬT KHI SỬ DỤNG ĐẦU DÒ

27/02/2017

10


MỘT SỐ KỸ THUẬT KHI SỬ DỤNG ĐẦU DÒ

27/02/2017

11


MỘT SỐ KỸ THUẬT KHI SỬ DỤNG ĐẦU DÒ

27/02/2017

12


MỘT SỐ KỸ THUẬT KHI SỬ DỤNG ĐẦU DÒ

27/02/2017

13


Trên lát cắt dọc, bên trái màn hình là phía đầu của bệnh nhân,
bên phải màn hình là phía chân của bệnh nhân.

C.M.Rumack et al. Diagnostic Ultrasound. 3rdEdition. 2005. p1039-1055


Trên lát cắt ngang, bên trái màn hình là bên phải của bệnh nhân,
bên phải màn hình là bên trái của bệnh nhân.
C.M.Rumack et al. Diagnostic Ultrasound. 3rdEdition. 2005. p1039-1055


27/02/2017

16


27/02/2017

17


Probe marker, Indicator
Probe marker, Indicator

Ngày nay, đầu dò qua ngã âm đạo thường gập góc và người ta không làm gờ chỉ
điểm, mà qui ước gờ chỉ điểm ở phía có rãnh để gắn kim làm siêu âm can thiệp.
Đầu dò gập góc sẽ dễ làm can thiệp hơn đầu dò thẳng (phía có rãnh hướng lên trên
dễ làm can thiệp hơn hướng xuống dưới).

Cosby, Karen S.; Kendall, John L. Practical Guide to Emergency Ultrasound, 1st Edition. 2006
Lippincott Williams & Wilkins.

Anterior

Superior

Inferior

Inferior
Anterior

Posterior

Posterior

Superior


Quy ước về chiều hướng của hình ảnh siêu âm thu nhận được qua ngã âm đạo:
Ở lát cắt dọc: phía trên màn hình là phía chân, phía dưới màn hình là phía đầu của
bệnh nhân. Bên trái màn hình là phía trước, bên phải màn hình là phía sau của bệnh
nhân.
Ở lát cắt vành: phía trên màn hình là phía chân, phía dưới màn hình là phía đầu của
bệnh nhân. Bên trái màn hình là bên phải của bệnh nhân, bên phải màn hình là bên
trái của bệnh nhân.


Ta bắt đầu lấy lát cắt dọc (sagittal view): nếu điểm đánh dấu trên màn hình siêu âm
ở bên trái, thì gờ chỉ điểm hướng lên phía trên. Từ lát cắt dọc, ta xoay ngược
chiều kim đồng hồ 900 để lấy lắt cắt vành (coronal view). Ngược lại, từ lát cắt
vành, ta xoay theo chiều kim đồng hồ 900 để lấy lát cắt dọc.

CHIỀU HƯỚNG CỦA HÌNH SIÊU ÂM QUA NGÃ ÂM ĐẠO
Đầu dò gập góc, hướng góc tù xuống dưới, indicator ở phía trên, tương ứng trên hình
siêu âm là bên có chữ GE.
Head

Ant

Feet

Left

Indicator

Post

Right

Từ lát cắt dọc ta xoay đầu dò ngược chiều kim đồng hồ để lấy lát cắt vành.
GE

GE

Từ lát cắt vành ta xoay đầu dò theo chiều kim đồng hồ để lấy lát cắt dọc.