Bài giảng Mắt và các bệnh toàn thân (33 Tr.)

MẮT VÀ 
CÁC BỆNH TOÀN THÂN


MỤC TIÊU
Nắm được các triệu chứng mắt trong đái tháo đường
Nắm được các triệu chứng mắt trong tăng huyết áp
Nắm được các triệu chứng mắt trong suy thận mãn
Nắm được các triệu chứng mắt trong bệnh thần kinh
Nêu được các vấn đề mắt trong bệnh lý khớp
Nêu được các thuốc gây độc thần kinh thị


NỘI DUNG
1.

Mắt và bệnh đái tháo đường

2.

Mắt và bệnh tăng huyết áp

3.

Mắt và bệnh suy thận mãn

4.

Mắt và tăng áp lực nội sọ

5.

Mắt và thai kỳ

6.

Mắt và bệnh bạch cầu dòng lympho

7.

Mắt và bệnh lý khớp

8.

Mắt và bệnh lý nhiễm trùng: lao, AIDS

9.

Các thuốc độc thần kinh thị


MẮT VÀ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG


MẮT VÀ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG
 ĐTĐ: dịch bệnh không lây lan
 Thế giới: 324 triệu người (2011) => 550 triệu (2030)
 Việt Nam: 4.5 triệu người
 Tổn thương của ĐTĐ trên mắt: Bệnh võng mạc đái tháo 

đường (BVMĐTĐ)

 BN ĐTĐ type 2 cần khám mắt ít nhất mỗi năm 1 lần


MẮT VÀ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG
Cơ chế bệnh sinh
 Tổn thương tế bào nội mô mạch máu => tắc mạch => sản 

xuất VEGF

ü Giãn mạch
ü Kích thích sinh tân mạch 


MẮT VÀ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG
Các dấu hiệu đặc trưng
 Vi phình mạch: do tổn 

thương tế bào nội mô 
mạch máu


MẮT VÀ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG
Các dấu hiệu đặc trưng
 Xuất tiết cứng:
ü Các chất trong 

huyết tương lắng 
đọng lại
ü Có thể thành dạng 

vòng


MẮT VÀ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG
Các dấu hiệu khác
 Biến đổi tĩnh mạch:
ü Quai tĩnh mạch
ü Tĩnh mạch chuỗi 

hạt


MẮT VÀ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG
Các dấu hiệu khác
 Bất thường vi mạch 

nội võng mạc (IRMA)


MẮT VÀ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG
Các dấu hiệu khác
 Tân mạch
 Xuất huyết võng mạc
 Xuất huyết trước võng 

mạc
 Xuất huyết dịch kính


MẮT VÀ TĂNG HUYẾT ÁP

MẮT VÀ TĂNG HUYẾT ÁP
Cơ chế bệnh sinh
 Tổn thương nội mô thành động mạch

=> hình thành huyết khối gây tắc động mạch
=> phù do thiếu máu
 Động mạch xơ cứng

=> chèn ép gây tắc tĩnh mạch
=> xuất huyết


MẮT VÀ TĂNG HUYẾT ÁP
Các dấu hiệu đặc trưng
 Động mạch cứng đè bẹp tĩnh mạch


MẮT VÀ TĂNG HUYẾT ÁP
Các dấu hiệu đặc trưng
 Bắt chéo động tĩnh mạch


MẮT VÀ TĂNG HUYẾT ÁP
Các dấu hiệu đặc trưng
 Bắt chéo động tĩnh mạch


MẮT VÀ TĂNG HUYẾT ÁP

Các dấu hiệu đặc trưng
 Nốt dạng bông
 Xuất huyết hình 

ngọn lửa
 Phù gai thị
 Phù võng mạc


MẮT VÀ TĂNG HUYẾT ÁP
Tắc tĩnh mạch trung tâm võng mạc


MẮT VÀ TĂNG HUYẾT ÁP
Tắc động mạch trung tâm võng mạc
 Võng mạc phù trắng
 Động mạch co nhỏ
 Hoàng điểm anh đào


MẮT VÀ SUY THẬN MÃN


MẮT VÀ SUY THẬN MÃN
Tổn thương do 2 cơ chế
 Do tăng huyết áp
 Do tăng ure máu


MẮT VÀ SUY THẬN MÃN

Dấu hiệu lâm sàng
 Phù võng mạc cực sau
 Phù gai
 Xuất huyết dạng ngọn 

lửa quanh gai
 Nốt dạng bông
 Xuất tiết “sao hoàng 
điểm”
=> Tiên lượng rất xấu


MẮT VÀ BỆNH LÝ THẦN KINH


MẮT VÀ BỆNH LÝ THẦN KINH
Có 2 hình thái chính
 Phù gai do tăng áp lực nội so
 Hội chứng bán manh


MẮT VÀ BỆNH LÝ THẦN KINH
Phù gai do tăng áp lực nội sọ
 Thường gặp ở 2 mắt
 Gai thị xóa bờ, nhô cao
 Xuất huyết cạnh gai
 Tĩnh mạch dãn, ngoằn 

ngoèo
 Điểm mù sinh lý to ra

 Không giảm thị lực!