Đề cương ôn tập Cơ sở dữ liệu

TRƯỜNG ĐH KINH TẾ QUỐC DÂN
BM CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
-----o O o-----

Hà Nội, ngày 05 tháng 09 năm 2007

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP
MÔN CƠ SỞ DỮ LIỆU
I. Thời lượng
- ôn tập: 30 tiết
- Thi hết môn: 90 phút
- Thi tuyển sinh: 180 phút
II. Nội dung môn học
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ CƠ SỞ DỮ LIỆU
1.1. Các giai đoạn phát triển
1.2. Cơ sở dữ liệu và hệ quản trị cơ sở dữ liệu
1.3. Mô hình dữ liệu
1.4. Lược đồ dữ liệu
1.5. Kiến trúc của một cơ sở dữ liệu
1.6. Ràng buộc dữ liệu
1.7. Phân loại các hệ cơ sở dữ liệu
1.8. Tính độc lập giữa dữ liệu và chương trình
1.9. Cơ sở dữ liệu quan hệ và hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ
CHƯƠNG 2. CÁC MÔ HÌNH DỮ LIỆU
2.1. Mô hình hoá thế giới thực
2.2. Mô hình thực thể - liên kết (ER)
2.2.1. Các khái niệm cơ bản
2.2.2. Sơ đồ thực thể - liên kết (sơ đồ ER)

2.3. Mô hình quan hệ
2.3.1. Các khái niệm cơ bản của mô hình
2.3.2. Biến đổi sơ đồ thực thể - liên kết sang mô hình quan hệ
2.4. Mô hình mạng
2.5. Mô hình phân cấp
-1-


CHƯƠNG 3. LÝ THUYẾT THIẾT KẾ CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
3.1. Mô hình quan hệ
3.1.1. Tập thuộc tính
3.1.2. Phụ thuộc hàm
3.1.3. Lược đồ quan hệ
3.2. Bao đóng
3.2.1. Bao đóng của tập thuộc tính
3.2.2. Bao đóng của tập phụ thuộc hàm
3.3. Rút gọn tập phụ thuộc hàm
3.4. Khoá và siêu khoá
3.4.1. Định nghĩa
3.4.2. Tính chất
3.4.3. Thuật toán tính khóa
3.5. Các dạng chuẩn của lược đồ quan hệ
3.5.1. Dạng chuẩn 1 (1NF - First Normal Form)
3.5.2. Dạng chuẩn 2 (2NF - Second Normal Form)
3.5.3. Dạng chuẩn 3 (3NF - Third Normal Form)
3.5.4. Dạng chuẩn Boye-Codd (BCNF - Boye-Codd Normal Form)
3.5.5. Phương pháp xác định dạng chuẩn cao nhất.
3.6. Tách các lược đồ quan hệ
3.6.1. Phép tách lược đồ quan hệ
3.6.2. Phép tách - kết nối bảo toàn thông tin

3.6.3. Thuật toán kiểm tra phép tách - kết nối bảo toàn thông tin.
CHƯƠNG 4. NGÔN NGỮ KHAI THÁC CSDL QUAN HỆ
4.1. Đại số quan hệ
4.1.1. Phép hợp
4.1.2. Phép giao
4.1.3. Phép trừ
4.1.4. Phép chiếu
-2-


4.1.5. Phép chọn
4.1.6. Phép kết nối
4.1.7. Phép chia
4.1.8. Phép tích Đề-các
4.2. Ngôn ngữ truy vấn có cấu trúc SQL
4.2.1. Tổng quan về ngôn ngữ SQL
4.2.2. Các kiểu dữ liệu
4.2.3. Các hàm thư viện
4.2.4. Các lệnh định nghĩa cơ sở dữ liệu
4.2.5. Các lệnh cập nhật cơ sở dữ liệu
4.2.6. Các lệnh cập nhật dữ liệu vào bảng
4.2.7. Lệnh truy vấn cơ sở dữ liệu
III. Một số dạng bài tập
Dạng 1. Xác định các tập phụ thuộc hàm từ các quan hệ cho trước
Dạng 2. Tính toán kết quả của các phép tính Đại số quan hệ trên các quan
hệ cho trước.
Dạng 3. Sử dụng các phép tính Đại số quan hệ để trả lời các câu hỏi từ
các quan hệ cho trước.
Dạng 4. Sử dụng các câu lệnh SQL để trả lời các câu hỏi từ các quan hệ
cho trước.

Dạng 5. Tìm bao đóng hoặc tính toán một biểu thức trong đó có bao đóng
của một tập thuộc tính.
Dạng 6. Chứng minh một phụ thuộc hàm có thoả mãn một lược đồ quan
hệ cho trước hay không.
Dạng 7. Tìm 01 khoá, tìm tất cả các khoá của lược đồ quan hệ, tập thuộc
tính khoá, thuộc tính không khoá.
Dạng 8. Rút gọn tập phụ thuộc hàm, tìm phủ tối thiểu của tập phụ thuộc
hàm.
-3-


Dạng 9. Kiểm tra phép tách một lược đồ quan hệ có bảo toàn thông tin
hay không.
Dạng 10. Xác định dạng chuẩn cao nhất của một lược đồ hoặc một lược
đồ con.
Dạng 11. Xây dựng mô hình ER cho một bài toán và chuyển sang mô
hình quan hệ.
IV. Tài liệu tham khảo
[1] C. J. Date. Addison Wesley. An introduction to database systems.
2nd edition, 1982.
[2] D.Maier. The theory of relational databases. Computer Science
Press, Rockville, 1983.
[3] Lê Tiến Vương. Nhập môn Cơ sở dữ liệu quan hệ. Nhà xuất bản
khoa học và kỹ thuật, 2000.
[4] Tập thể tác giả. Bài giảng Cơ sở dữ liệu. Trường Đại học Kinh tế
quốc dân, 2006.
Người biên soạn

ThS. Nguyễn Trung Tuấn

-4-