cach khac phuc su co may tinh

Khi mấy tđnh gùåp sûå cưë
Bẩn cố thïí khùỉc phc àûúåc hêìu nhû mổi sûå cưë nïëu cố trong tay cưng
c cûáu nguy bao gưìm 3 loẩi chûúng trònh
heo låt Murphy, mổi hïå thưëng phûác tẩp súám mån rưìi sệ gùåp sûå cưë. Vđ d cho
thêëy cố 2 mấy tđnh vùn phông, nhûng d cố chùm sốc àïën mêëy chùng nûäa, cûá vâi
thấng mưåt, chng lẩi thay nhau trc trùåc. Khưng nối àïën nhûäng hỗng hốc vïì phêìn
cûáng, khi àố chó cố cấch duy nhêët lâ thay thïë nhûäng gò khưng lâm viïåc, phêìn lúán lâ
vêën àïì ca phêìn mïìm, vâ bẩn cố thïí ngùn chùån vâ khùỉc phc àûúåc vúái sûå trúå
gip ca tiïån đch (utility) thđch húåp. Cưng c cûáu nguy chó bao gưìm 3 loẩi trònh: Sûãa
chûäa vâ khưi phc àơa cûáng úã mûác thêëp; tiïån đch àa chûác nùng vâ chûúng trònh
chưëng virus tưët. Phẫi mua nhûäng phêìn mïìm nhû vêåy, nhûng àưìng tiïìn bỗ ra lâ xûáng
àấng. Àûâng bao giúâ vò tiïët kiïåm mâ khưng cố trong tay cấc dng c hûäu đch nhû
vêåy.
Kinh nghiïåm cho thêëy, nïn cố SpinRite, mưåt trònh chêín trõ vâ khưi phc àơa cûáng; The
Norton Utilities hóåc PC Tools Pro; trònhchêín àoấn chun dẩng Check It Pro vâ trònh
chưëng virus loẩi Norton AntiVirus.
Khi àơa cûáng dúã tđnh
Mưỵi khi mấy tđnh cố vêën àïì, ngûúâi ta lo lùỉng vâ chùèng thiïët lâm gò nûäa. Mưåt trong
nhûäng thưng bấo lưỵi àấng súå lâ thưng bấo "Sector Not Found". Phêìn lúán ưì àơa cûáng
cố vi mẩch khùỉc phc vâ che dêëu lưỵi khỗi cùåp mùỉt ca DOS vâ BIOS. Khi khưng
thïí lâm gò àûúåc hún nûäa, thưng bấo àûúåc àûa ra mân hònh, vâ bẩn cố thïí dng mưåt
sưë tiïån đch àïí khưi phc cẫ àơa lêỵn dûä liïåu ca mònh. SpinRite 3.1 ca Gibon phên tđch
àơa, khưi phc nhûäng gò khưng àổc àûúåc vâ tẩo cho àơa cố mưåt sûác sưëng múái. Nố
xấc àõnh cấc sector bõ hỗng vâ àấnh dêëu chng àïí hïå thưëng khưng bao giúâ dng lẩi
nûäa. Nối cấch khấc, phêìn mïìm nây àẫm bẫo àơa cûáng lâm viïåc tin cêåy hún.
SpinRite côn dïỵ sûã dng, cố bưå trúå gip trûåc tuën vâ tâi liïåu hûúáng dêỵn àêìy à.
Bẩn hậy tẩo mưåt àơa khúãi àưång vâ sao chếp SpinRite vâo àố. Khi mën sûã dng,
hậy lùỉp àơa nây vâo ưí, khúãi àưång mấy vâ vêån hânh chûúng trònh. Lc àêìu,
SpinRitr bỗ nhiïìu thúâi gian àïí nùỉm vûäng cấc thưng tin vïì àơa cûáng, sau àố mổi viïåc
diïỵn ra rêët nhanh vâ hïët sûác dïỵ dâng. Thiïët nghơ, àêy lâ mưåt trong nhûäng tiïån đch tưët
nhêët dng cho cưng viïåc nây.

Cûáu vận têåp tin
Hïå quẫn l têåp tin ca DOS vâ Windows rêët nhẩy cẫm. Chó mưåt lưỵi trong trònh ûáng
dng hay cho tùỉt mấy giûäa chûâng trûúác khi vïì dêëu nhùỉc ca DOS lâ têët cẫ sp àưí
nhû ngưi nhâ bùçng giêëy. Vò lệ àố mâ bẩn phẫi thûúâng xun sao lûu chûúng trònh vâ
dûä liïåu ca mònh, cng nhû nhúâ cêåy àïën cấc tiïån đch cûáu nguy.
Bònh thûúâng, mấy PC lâm viïåc rêët tưët vâ cấc têåp tin lûu trûä an toân trïn àơa cûáng.
Khi sûå cưë xẫy ra, mưåt sưë têåp tin àưåt nhiïn biïën mêët, dûä liïåu ca têåp tin nây chùỉp
vâo cëi mưåt têåp tin khấc, mưåt sưë thû mc con lẩi hiïån diïån úã núi khấc,... Nïëu biïët
cấch, bẩn cố thïí dïỵ dâng tòm lẩi nhûäng gò àậ mêët. Trûúác hïët, hậy dûâng chûúng
trònh àang chẩy lẩi. Àûâng ghi gò ra àơa nûäa, vò bẩn cố thïí ghi àê lïn dûä liïåu ca cấc
têåp tin cêìn khưi phc. Chó viïåc ngûâng lẩi, àổc k thưng bấo lưíi (nïëu cố) vâ suy
nghơ. Ch àûâng chẩy RECOVER ca DOS 5, nïëu khưng, nhiïìu dûä liïåu qu giấ cố
thïí bõ xốa bỗ. Microsoft àậ hoân toân loẩi bỗ chûúng trònh nây khỗi DOS 6 (nïëu vêỵn
côn RECOVER.EXE trong thû mc DOS, hậy mẩnh dẩn xốa ngay). Àûâng chẩy
CHKDSK vúái khốa chuín /F, vâ àûâng tòm cấch tẩo lẩi cấc têåp tin àậ mêët theo
cấch ca mònh. Thay vâo àố, hậy dng PC Tools Pro 9.0 ca Central Point hóåc Norton
Utilities 8.0. Hay nhêët lâ tiïån đch ca Norton, nhûng phêìn mïìm kia cng rêët hûäu đch.
Trûúác hïët, hậy khúãi àưång mấy tûâ àơa mïìm (àơa khúãi àưång), dng lïånh DIR àïí xem
àơa cûáng côn lâm viïåc khưng. Khi xấc àõnh àûúåc vêën àïì, bûúác tiïëp theo lâ àổc k
tâi liïåu hûúáng dêỵn sûã dng trònh tiïån đch. Theo àng nhûäng gò chó ra. Cẫ Norton
Utilities lêỵn PC Tools Pro àïìu thûåc hiïån àûúåc tûâ àơa mïìm mâ khưng phẫi àûa trûúác lïn
àơa cûáng, do àố khưng súå ghi àê lïn nhûäng gò cố trïn àơa cûáng (dûä liïåu cêìn cûáu vận
cố khi nùçm trong nhûäng sector àûúåc àấnh dêëu lâ trưëng). Khưng thïí mư tẫ cấc bûúác
mâ bẩn phẫi theo, vò têët cẫ ph thåc vâo tònh hëng c thïí. Mưåt àiïìu cêìn lûu
lâ àêy khưng phẫi lc àïí "thûã xem mc chổn nây lâm viïåc nhû thïë nâo?". Tònh hònh
cố thïí trêìm trổng thïm, nïëu khưng theo àng chó dêỵn ca trònh tiïån đch.
Nïëu bẩn chín bõ k lûúäng, têët cẫ sệ diïỵn ra nhanh chống. Cẫ hai phêìn mïìm kïí trïn
àïì cho phếp sao lûu ra àơa mïìm hóåc bùng tûâ.
Khi lưỵi do phêìn cûáng
CPU vâ RAM cố lâm viïåc tưët thò gộ bân phđm lâ k tûå hiïån ngay lïn mân hònh; di

chuín mouse, con trỗ àưång àêåy theo; cấc cưíng nưëi tiïëp vâ song song múái gûãi vâ
nhêån dûä liïåu bònh thûúâng àûúåc. Mưåt ngây nâo àố, mấy ca bẩn cố thïí cố thïí
trc trùåc, do phêìn cûáng hóåc do xung àưåt nẫy sinh khi câi thïm card múái. Khi àố cêìn
àïën trònh chín àoấn (dianostic program).
Cẫ DOS vâ Windows, The Norton Utilities lêỵn PC Tools Pro àïìu cố chûúng trònh nhû vêåy,
nhûng chng àïìu khưng thïí sấnh àûúåc vúái Check It Pro Deluxe 2.0, mùåc d tiïån đch nây
đt khi àûúåc nêng cêëp. Àún cûã mưåt trûúâng húåp hỗng chip bưå nhúá trïn mấy. Khi nhêån
àûúåc thưng bấo vïì lưíi chùén /lễ trong bưå nhúá, àânh phẫi khúãi àưång lẩi mấy vâ mêët
phêìn dûä liïåu àang xûã l. Check It Pro àûúåc sûã dng àïí kiïím tra bưå nhúá liïn tc, cho
àïën khi phất hiïån àûúåc SIMM (single in-line memory module) cêìn thay thïë. Kïí tûâ àố,
khưng côn lưỵi chùén/lễ (parity errors) nûäa.
Trûúâng húåp khấc, àố lâ khi mấy in vâ cưíng song song àûúåc kiïím tra àïí cấch li àûúåc
lưỵi k thåt. Trong cẫ 2 trûúâng húåp nây; chi phđ bỗ ra khưng àấng kïí, vò khi k thåt
viïn túái, cố thïí chó ngun nhên vâ phûúng cấch khùỉc phc. Cưng viïåc cêìn lâm lâ thay
thïë nhûäng gò gêy ra trc trùåc. Check It Pro cng àûúåc sûã dng àïí xấc àõnh ngun nhên
xung àưåt do lùỉp CD-ROM vâo mấy.
Mùåc d trïn thõ trûúâng cố nhiïìu trònh chêín àoấn, nhûng cố lệ Check It Pro thåc loẩi
tưët nhêët. D sûã dng cưng c nâo chùng nûäa, quy tùỉc àún giẫn mâ ai cng phẫi
tn theo lâ: àûâng vưåi mua cấi gò, nïëu bẩn chûa xấc àõnh àûúåc ngun nhên.
Chưëng Virus
Virus mấy tđnh gêy phiïìn hâ vâ àûúåc xïëp vâo mưåt trong nhûäng ngun nhên phưí biïën
nhêët lâm mấy tđnh trc trùåc. Tưët nhêët lâ phông bïånh, hún lâ khi cố bïånh rưìi múái
chûäa. Hậy ln dng chđnh bưå biïn dõch (copiler) ca mònh, àûâng bao giúâ dng nhûäng
phêìn mïìm trưi nưíi.
Mưåt sưë loẩi virus dïỵ dâng àûúåc trûâ khi múái xët hiïån. Mưåt sưë khấc nhanh chống,
xốa sẩch àơa cûáng ca bẩn. Trong trûúâng húåp nây, chó cố cấch lâ khưi phc dûä
liïåu tûâ cấc têåp tin lûu trïn àơa mïìm dûå phông. Ngûúâi ta phên biïåt 2 loẩi trònh phông
vâ chưëng virus.
Trònh quết (scan) virus, chùèng hẩn nhû ASAV ca DOS 6.x, tòm vâ diïåt virus cố trïn àơa
hóåc bưå nhúá. Virus àûúåc quết khỗi cấc têåp tin bõ nhiïỵm vâ cẫ boot sector ca àơa.

Nïëu bẩn ngúä rùçng mấy bõ nhiïỵm virus mâ trònh quết khưng phất hiïån àûúåc, hậy
dng trònh chùån (shield) virus, vđ d VSASE ca DOS. Trònh loẩi nây thûúâng tr trong
bưå nhúá vâ kõp thúâi gian cấc hoẩt àưång ca virus. Mưåt àiïìu lâ, bẩn phẫi tưën mưåt
phêìn bưå nhúá vâ cấc ûáng dng ca bẩn chẩy chêåm hún mưåt cht. Nïëu bẩn quết
àơa mïìm chûáa chûúng trònh trûúác khi sûã dng thò cố thïí khưng cêìn àïën trònh loẩi shield
nûäa.
Rêët khố chổn àûúåc trònh chưëng virus thđch húåp. Phêìn lúán ngûúâi dng hiïíu biïët àïìu
cưng nhêån rùçng MSAV vâ VSAFE ca DOS, cng nhû nhûäng anh em ca chng trong
Windows àïìu lâ cấc chûúng trònh kếm cỗi nhêët trïn thõ trûúâng. Vò lệ àố, phêìn lúán
ngûúâi ta tûâ chưëi nêng cêëp MSAV àïí cố thïí nhêån dẩng àûúåc nhûäng loẩi virus múái.
Kinh nghiïåm cho thêëy: nïëu bẩn thêåt sûå quan têm túái vêën àïì nây, àûâng dng àïën
MSAV.
Thđch húåp hún, hậy chổn phêìn mïìm chưëng virus cố trong bưå PC Tools Pro ca Central
Point. Mưåt sưë ngûúâi dng cho rùçng an toân hún lâ sûã dng Norton AntiVirus 3.0, sẫn
phêím bấn riïng vúái Norton Utilities. Nhiïìu nùm sûã dng VirusScan for DOS vâ Windows
ca McAfee cho thêëy phêìn mïìm nây chưëng virus khấ tưët.
Khi cố trong tay chûúng trònh nhû vêåy, hậy quết tûâng chûúng trònh múái mâ bẩn mën
sûã dng, d nhêån àûúåc qua àơa mïìm, CD-ROM hóåc tẫi xëng (download) tûâ mẩng.
Nhiïìu trònh chưëng virus thổc vâo cẫ cấc têåp tin ZIP hóåc cấc têåp tin nến khấc, do
àố khưng phẫi túâi chng trûúác khi kiïím tra.
Hậy thûúâng xun nêng cêëp phêìn mïìm chưëng virus. Lûu rùçng trònh chưëng virus c
côn nguy hiïím hún lâ khưng cố gò, búãi vò nố tẩo ra ẫo giấc an toân vâ bỗ qua loẩi
virus múái xët hiïån.