Tìm hiểu đặc điểm tiến hóa của bò sát với lưỡng cư

Da Bò sát không có chức năng hô hấp, khô, có vảy sừng bảo vệ
Bò sát thích nghi với môi trường ở cạn


Cột sống điển hình gồm năm phần: Cổ, ngực, thắt lưng, chậu và đuôi

Phần cổ gồm nhiều đốt  làm đầu cử động được theo nhiều hướng


Phần ngực gồm nhiều đốt, số đốt cũng thay đổi tùy loài, thường là 5 đốt,
mỗi đốt mang một đôi sườn có đầu xa gắn với xương mỏ ác làm thành lồng
ngực chính thức


Ở bò sát có quá trình tiến hóa theo hướng giảm xương bì của sọ để hình
thành hố thái dương
 Giảm nhẹ sọ giúp đầu cử động linh hoạt hơn để thích nghi với đời sống ở
cạn, đồng thời đây là chỗ bám các cơ hàm điều khiển sự hoạt động của
hàm dưới liên quan đến sự bắt mồi của bò sát


Xương vuông khớp động với sọ, do đó miệng của bò sát có thể mở rộng rất
lớn để nuốt mồi


Xương chi của bò sát có thêm khớp trung gian làm cho hoạt động linh hoạt
hơn

Ở bò sát chi có cấu tạo 5 ngón, kích thước của xương cổ chân và xương
bàn chân của chi sau giảm đi, làm giảm diện tích tiếp xúc giữa chi và mặt

đất


Bán cầu não lớn. Nóc não có chất thần kinh chính thức làm thành vòm não
mới
Thuỳ đỉnh và thuỳ khứu giác lớn. Cơ quan đỉnh đặc biệt lớn và có cấu tạo
theo kiểu của mắt, ở một số loài cơ quan này có thể cảm nhận được ánh
sáng


Tiểu não phát triển, là một tấm mỏng, hành tuỷ uốn cong như động vật cao

Bò sát có 12 đôi dây thần kinh não, một số loài đôi X chưa tách khỏi đôi
XI do đó chỉ có 11 đôi


Thính giác
Tai của Bò sát có ốc tai lớn hơn ở Lưỡng cư

Vị giác
Khả năng nhận biết mùi vị thức ăn ở bò sát
khá tinh tế và đóng vai trò quan rong trong
việc phân biệt mùi vị của con mồi


Khứu giác
Xoang khứu giác ở bò sát đã chia làm 2 ngăn: Ngăn khứu giác ở trên và
ngăn hô hấp ở dưới

Lưỡi của bò sát có vai trò khứu giác quan trọng, cơ quan Jacobson phát

triển giúp nhận biết thức ăn


Hệ cơ phân hóa mạnh hơn Lưỡng cư

Các bó cơ rất phát triển, sự xuất hiện cơ gian sườn giúp cử động lồng ngực
nhằm thực hiện hô hấp bằng phổi

Cơ chi khá phát triển vận động trên mặt đất


Khoang miệng – hầu phân hóa hơn Lưỡng cư
 Có xương hàm rất phát triển, hàm dưới khớp động với sọ há
miệng rộng để bắt mồi lớn
 Có nhiều tuyến tiết chất nhầy, tuyến nước bọt phát triển hơn
Lưỡng cư tẩm ướt con mồi


Thực quản dài hơn Lưỡng cư nuốt
những con mồi lớn

Dạ dày có thành cơ khỏe, phân hóa
tương đối rõ, biệt lập với ruột
Màng nhầy của dạ dày có nhiều tuyến vị khác với màng nhầy của
thực quản


•

Ruột phân hóa rõ ràng gồm: ruột trước, ruột giữa và ruột sau

Tuyến tiêu hóa
Gan lớn, không phân thùy và dài, có
túi mật lớn
Tụy hình lá

Sự tiêu hóa của Bò sát rất manh mẽ
Riêng ở Cá Sấu có thể đổi chiều động
mạch bổ trợ cho việc tiêu hóa nhanh
gấp 10 lần so với thú và con người


Bò sát hô hấp chủ yếu bằng phổi
Đường hô hấp phân hóa rõ ràng gồm:

Đường thanh quản phát âm thanh, khí quản dài
và phân thành 2 phế quản đi vào 2 lá phổi

Phổi có nhiều vách ngăn chia thành các phế
nang


Tim
Có 3 ngăn (2 tâm nhĩ, 1 tâm thất)

Tâm thất hình thành một vách hụt nên
chưa hoàn toàn chia tâm thất thành hai
nửa riêng biệt.(trừ cá sấu) làm giảm sự
pha trộn máu trong tim.

Hệ động mạch
Côn ĐM tiêu biến, có sự hình thành 3 gốc ĐM :
+ Hai gốc ĐM của hai cung ĐM phải, trái.
+ Gốc ĐM phổi


Hệ động mạch của Bò sát có đặc điểm nổi bật hơn
Lưỡng cư
 Côn động mach tiêu giảm đi chỉ còn một vòng cơ
 Có 3 động mạch tách rời nhau phát đi từ 2 nửa tâm thất:
Từ TTP(Chứa máu TM)ĐM Phổi 2 lá phổi. từ TTT (chứa máu TM ) 
cung phải chủ ĐM  ĐM cổ và ĐM dưới đòn
 Hai cung của động mạch hơp với nhau thành động mạch lưng mang máu
pha trộn chảy về phía sau rồi phát ra nhiều ĐM lớn tới nội quan,ĐM nhỏ
tới thành cơ thể. Sau đó chia thành 2 ĐM chậu đi tới chi sau và một ĐM
đuôi


Hậu thận
Ống dẫn niệu là ống dẫn niệu thứ cấp do ống Vonphe hóa thành, đổ thẳng
vào xoang huyệt
Bóng đái thông thẳng với xoang huyệt
Nước tiểu đặc, màu trắng đục A.Uric


Bò sát phân tính:
 Cơ quan sinh dục đực: 2 tinh hoàn và cơ
quan giao cấu(ngọc hành)

 Cơ quan sinh dục cái: 1đôi buồng trứng
o Trứng lớn hơn trứng Lưỡng cư và có nhiều
noãn hoàng
o Trứng được bao bọc vỏ dai
o Quá trình phát triển trứng có hình thành
màng ối



Da hóa sừng, tuyến da ít phát triển


Cơ chế hô hấp còn hạn chế dẫn đến hiệu suất hô hấp chưa cao

Cơ hoành