skkn một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động trò chơi dân gian lớp mẫu giáo ghép

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TAM ĐƯỜNG
TRƯỜNG MẦM NON SÙNG PHÀI

THUYẾT MINH SÁNG KIẾN
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động trò chơi
dân gian lớp mẫu giáo ghép bản Trung Chải trường mầm non Sùng Phài

Tác giả: Nguyễn Thị Hồng Hạnh
Trình độ chuyên môn: Cao đẳng sư phạm mầm non
Chức vụ: Giáo viên
Nơi công tác: Trường Mầm non Sùng Phài - huyện Tam Đường
- tỉnh Lai Châu.

Sùng Phài, ngày 25 tháng 3 năm 2016


I. THÔNG TIN CHUNG
1. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ
thông qua hoạt động trò chơi dân gian lớp mẫu giáo ghép bản Trung Chải
trường mầm non Sùng Phài”.
2. Tác giả:
Họ và tên: Nguyễn Thị Hồng Hạnh
Năm sinh: 07/ 09/ 1983
Nơi thường trú: Tổ 25 - Phường Đông Phong – Thành phố Lai Châu Tỉnh Lai Châu.
Trình độ chuyên môn: Cao đẳng sư phạm mầm non.
Chức vụ công tác: Giáo viên.
Nơi làm việc: Trường mầm non Sùng Phài
Điện thoại: 0963092666
Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: 100%
3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Chuyên môn mầm non.
4. Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ ngày 01 tháng 9 năm 2015 đến ngày

25 tháng 03 năm 2016
5. Đơn vị áp dụng sáng kiến:
Tên đơn vị: Trường mầm non Sùng Phài.
Địa chỉ: Xã Sùng Phài - huyện Tam Đường - tỉnh Lai Châu.
Điện thoại: 02313751768
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN
1. Sự cần thiết, mục đích của việc thực hiện sáng kiến:
Như chúng ta đã biết đối tượng trẻ mầm non nói chung và trẻ mẫu giáo
nói riêng có đặc điểm tâm sinh lí đặc thù là khả năng tập trung chú ý, ghi nhớ có
chủ định ngắn, nếu khoảng thời gian cần tập trung cho một hoạt động kéo dài sẽ
làm cho trẻ mệt mỏi, kém thích thú với hoạt động đó dẫn đến hiệu quả hoạt động
không cao. Trẻ thích được tham gia các trò chơi và việc trẻ chơi trò chơi cũng


giúp trẻ dễ dàng tiếp cận với kiến thức hơn. Trong khi đó, các trò chơi dân gian
của Việt Nam thường mang tính ước lượng và thời gian chơi thường phụ thuộc
vào hứng thú của chính người chơi, đặc biệt là những lời ca trong trò chơi dân
gian thường giản dị, mang tính vần điệu, dễ thuộc, dễ nhớ, các vận động trong
trò chơi dân gian thường gần gũi với đời sống hàng ngày. Những ưu điểm lớn đó
của trò chơi dân gian giúp trẻ dễ dàng tiếp cận, hiểu và thích được chơi trò chơi.
Ví dụ với trò chơi “ Dung dăng dung dẻ: Các bạn tham gia chơi nắm tay
nhau vừa đi vừa đung đưa tay ra phía trước rồi ra sau theo nhịp bài đồng dao:
“Dung dăng dung dẻ

Cho dê đi học

Dắt trẻ đi chơi

Cho cóc ở nhà

Đến ngõ nhà trời

Cho gà bới bếp

Lạy cậu lậy mợ

Xì xà xì xụp

Cho cháu về quê

Ngồi thụp xuống đây”

Đến câu “Ngồi thụp xuống đây” tất cả cùng ngồi xổm một lát, rồi đứng
dậy vừa đi vừa đọc đồng dao tiếp, trò chơi lại tiếp tục. Trẻ có thể dừng chơi trò
chơi ở lần chơi mà trẻ muốn.
Ngoài ra, sau khi tổ chức cho trẻ chơi một số trò chơi đơn giản tôi nhận
thấy trẻ tập trung chú ý, hoạt động tích cực hơn, trẻ hay đọc nhẩm những lời ca
của trò chơi, thích thú với những lời ca đó. Bước đầu tôi dần khẳng định được:
Việc tổ chức cho trẻ chơi trò chơi dân gian không những giúp trẻ phát triển về
thể chất, trí tuệ mà còn là một công cụ hữu ích giúp trẻ mẫu giáo vùng dân tộc
thiểu số được tăng cường về tiếng Việt, khắc phục hạn chế về ngôn ngữ phổ
thông của trẻ.
Năm học 2015 – 2016, được sự phân công của Ban giám hiệu nhà
trường, tôi nhận nhiệm vụ giảng dạy lớp ghép 2, 3, 4, 5 tuổi Bản Trung
Chải từ tháng 9 năm 2015. Qua thực tế giảng dạy và chăm sóc trẻ tại nhóm
lớp tôi nhận thấy: Học sinh trong nhóm lớp chiếm 100% là con em đồng
bào dân tộc thiểu số lứa tuổi của trẻ không đồng đều; trẻ rụt rè, nhút nhát
và vốn ngôn ngữ phổ thông còn hạn chế nhiều. Trẻ thường được học tiếng
mẹ đẻ trước khi làm quen với ngôn ngữ phổ thông nên đã tạo ra những lỗi

phát âm cho trẻ trong giao tiếp bằng ngôn ngữ phổ thông, trẻ nói ngọng,
không tròn vành, rõ chữ. Là một giáo viên mầm non, tôi luôn mong muốn
tìm các biện pháp để khắc phục yếu điểm về ngôn ngữ phổ thông cho trẻ và
qua quá trình trải nghiệm thực tế tôi nhận thấy việc tổ chức các trò chơi
dân gian cho trẻ là cách làm có hiệu quả cao và thu hút được trẻ. Vì vậy tôi
lựa chọn sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ
cho trẻ thông qua hoạt động trò chơi dân gian lớp mẫu giáo ghép bản
Trung Chải trường mầm non Sùng Phài”.
Sáng kiến nhằm tìm ra những biện pháp hữu hiệu nhất nhằm khắc phục
thực trạng tìm ra nguyên nhân hạn chế, đề xuất các giải pháp khắc phục hạn chế,
giúp giáo viên dạy trẻ phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động trò chơi từ đó trẻ
được phát triển toàn diện về ngôn ngữ cho trẻ.
2. Phạm vi triển khai thực hiện:
28 trẻ ghép 4 dộ tuổi ( 2,3,4,5 tuổi) lớp mẫu giáo lớn bản Trung Chải Trường mầm non Sùng Phài.
3. Mô tả sáng kiến:
a. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến:
Về cơ sở vật chất: phòng học, sân chơi tương đối đảm bảo, sạch sẽ,
thoáng mát. Tỷ lệ chuyên cần đạt 88 % trở lên.
Về giáo viên: Giáo viên có trình độ chuyên môn trên chuẩn, có 10
năm kinh nghiệm chăm sóc, giáo dục trẻ nên cũng nắm bắt được tâm sinh lí
của trẻ, nắm vững chương trình giáo dục mầm non. Luôn có tinh thần tự
học hỏi đồng nghiệp để nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, đạt danh hiệu
giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh.
Về trẻ: Đa số trẻ thụ động khả năng ngôn ngữ của trẻ còn hạn chế, nhiều
trẻ chưa biết tiếng phổ thông, có trẻ biết tiếng phổ thông nhưng còn nói ngọng
nhiều, chưa mạnh dạn tự tin thi tham gia các hoạt động tập thể và giao tiếp với
mọi người xung quanh. 100% trẻ là người dân tộc Mông do đó tôi đã tiến hành
khảo sát 28 trẻ tại lớp như sau:

Thời điểm khảo sát: Tháng 9/2015
Nội dung

Tổng số học

Trẻ chưa biết tiếng phổ thông
Biết sử dụng tiếng phổ thông
Sử dụng tốt tiếng phổ thông
Trẻ nói ngọng
Trẻ mạnh dạn tham gia hoạt động

sinh
28
28
28
28
28

Đạt
TS
%

chưa đạt
TS
%

23
15
8

0
8

5
13
20
28
20

82,1
53
28,6
0
28,6

17,9
47
71,4
100
71,4

tập thể
Về phụ huynh: Chưa phối hợp với giáo viên trong việc chăm sóc giáo dục
trẻ nhiều khi còn cho trẻ nghỉ học tự do. Đại đa số các bậc phụ huynh trong bản
đều giao tiếp với con em bằng tiếng địa phương.
Qua các giải pháp mà tôi đã thực hiện những năm học trước và kết quả
khảo sát học sinh đầu năm chúng tôi nhận thấy những ưu điểm và cần khắc phục
những hạn chế của giải pháp cũ như sau:
Giải pháp 1: Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh và tổ chức đoàn
viên tại thôn bản

Ưu điểm: Đã có sự nhận thức đưa con em đi học thường xuyên, đúng giờ.
Hạn chế: Phụ huynh học sinh đại đa số đều còn khó khăn, thường xuyên đi làm
nương rẫy ở xa, trẻ thường tự đi học, các cháu trong độ tuổi đi học của các cấp học tự
chăm sóc nhau nên việc trao đổi thông tin hai chiều cũng như phối kết hợp giữa nhà
trường và gia đình trong công tác chăm sóc, giáo dục trẻ còn gặp nhiều khó khăn.
Giải pháp 2: Xây dựng kế hoạch lựa chọn các trò chơi dân gian phù hợp
cho trẻ chơi.
+ Ưu điểm: Ngay từ đầu năm học được sự chỉ đạo sát sao của ban giám
hiệu, chuyên môn nhà trường, tôi đã xây dựng kế hoạch lựa chọn được các trò
chơi dân gian. Bản thân tôi đã có 10 năm kinh nghiệm chăm sóc, giáo dục trẻ
nên cũng nắm bắt được tâm sinh lí của trẻ.
+ Hạn chế: Khi thực hiện xây dựng kế hoạch tôi chưa chú ý trong việc lựa
chọn các trò chơi dân gian phù hợp với chủ đề và xây dựng kế hoạch cụ thể theo
từng chủ đề để phát triển ngôn ngữ cho trẻ.


Giải pháp 3: Chuẩn bị chu đáo đồ dùng, lời ca, sân chơi trước khi tổ
chức cho trẻ chơi
+ Ưu điểm: Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp, các ngành và
trực tiếp là Phòng Giáo Dục và Đào Tạo, Ban giám hiệu nhà trường, lớp học
được trang bị cơ sở vật chất tương đối đầy đủ.
+ Hạn chế: Một số đồ dùng chưa đảm bảo, sân chơi còn hơi nhỏ.
* Phân tích các giải pháp trước khi thực hiện sáng kiến
Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh và tổ chức đoàn viên tại thôn
bản: Được Ban giám hiệu nhà trường, chuyên môn đã chỉ đạo tôi đã truyên
truyền phối kết hợp với phụ huynh và các tổ chức đoàn viên tại thôn bản về việc
tăng cường phát triển ngôn ngữ cho trẻ, phụ huynh đã nhận thức được tầm quan
trọng của việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Xong một số phụ huynh ngay bản
thân họ cũng không sử dụng thành thạo tiếng phổ thông. Nên hiệu quả chưa cao.
Xây dựng kế hoạch lựa chọn các trò chơi dân gian phù hợp cho trẻ chơi :

Giáo viên đã quan tâm đến việc xây dựng kế hoạch xong lựa chọn trò chơi còn
chưa phong phú chưa phù hợp với chủ đề.
Chuẩn bị chu đáo trước khi tổ chức cho trẻ chơi: Lớp học được trang bị
cơ sở tương đối đầy đủ. Giáo viên đã quan tâm đến việc làm đồ dùng, đồ chơi để
phục vụ cho trò chơi song đồ dùng còn chưa phong phú, chưa đảm bảo về chất
lượng nên đã phần nào ảnh hưởng đến việc tổ chức trò chơi cho trẻ.
Từ thực tế đó tôi thấy việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ chưa thực sự hiệu quả.
Chính vì vậy tôi đã lựa chọn hoạt động tổ chức thường xuyên các trò chơi dân gian
bằng những biện pháp mới nhằm thu hút sự chú ý và khích lệ trẻ mạnh dạn, tự tin
hơn trong các hoạt động, giúp trẻ có cơ hội giao lưu, giao tiếp với bạn bè nhiều hơn,
xóa đi khoảng cách về ngôn ngữ giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và hơn thế nữa là tạo
tiền đề tốt về ngôn ngữ để trẻ tìm hiểu, tiếp thu kiến thức một cách tốt nhất giúp trẻ
phát triển một cách toàn diện và những thay đổi trong tổ chức trò chơi dân gian sẽ
giúp cải thiện nâng cao đáng kể vốn ngôn ngữ phổ thông của trẻ.
b. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến:
* Tính mới:


Trẻ chủ động tham gia các hoạt động phát triển ngôn ngữ, trẻ biết tiếng
phổ thông, nhiều trẻ sử dụng thành thạo tiếng phổ thông, mạnh dạn tự tin trong
giao tiếp và tham gia các hoạt động tập thể.
Giáo viên đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm, linh hoạt lựa chọn, tổ chức
các trò chơi dân gian và xây dựng kế hoạch phù hợp.
Trẻ được tham gia các trò chơi dân gian mang đậm bản sắc dân tộc Mông.
* Giải pháp 1: Xây dựng kế hoạch, lựa chọn các trò chơi dân gian phù
hợp cho trẻ chơi
Phát triển ngôn ngữ có thể nói là lĩnh vực quan trọng nhất trong chương
trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non, vì vậy để cung cấp vốn từ, rèn luyện và
phát triển ngôn ngữ cho trẻ tôi ưu tiên lựa chọn xây dựng kế hoạch cụ thể từng
chủ đề các trò chơi có lời ca: Chủ đề bản thân tôi lựa chọn trò chơi “tập tầm

vông, chi chi chành chành, nu na nu nống”. Chủ đề gia đình: Tôi lựa chọn trò
chơi “Dung dăng dung dẻ”. Chủ đề nghề nghiệp tôi lựa chọn trò chơi “rồng rắn
lên mây”. Chủ đề Thực vật và mùa xuân tôi lựa chọn trò chơi “trồng nụ trồng
hoa, Ném còn, ném pao”. Chủ đề động vật tôi lựa chọn trò chơi “thả đỉa ba ba”
Chủ đề Nước và hiện tượng tự nhiên tôi lựa chọn trò chơi “trốn tìm, kéo co”
Những trò chơi có lời ca vừa tạo cơ hội cho trẻ được đọc, được chơi vừa tạo cho
trẻ niềm vui thích với những câu chuyện ngộ nghĩnh có trong lời ca mà trẻ đọc như:
Rồng rắn lên mây
Có cây lúc lắc
Hỏi thăm thấy thuốc
Có nhà hay không?
Thầy trả lời, thầy thuốc không có nhà, trẻ lại tiếp tục đọc lần 2,3. Sau khi
trẻ đọc lần 3 kết thúc đến câu cuối, thầy thuốc nói “ Có tôi xin khúc đầu”. Mẹ
con rồng rắn trả lời: “ Khúc đầu cùng xẩu, cùng xương”.
Thầy thuốc: Cho tôi xin khúc giữa: Khúc giữa không ăn được
Thầy thuốc: Cho tôi xin khúc đuôi: Tha hồ mà đuổi
Trẻ làm thầy thuốc rất thích thú khi được đuổi bạn, các trẻ làm mẹ con rồng rắn
cũng sôi nổi ngăn và tránh bị thầy thuốc bắt.


Thông qua trò chơi Rồng rắn trẻ được đọc lời ca đối thoại cùng bạn qua
đó trẻ được làm quen với nhiều từ mới, từ đó vốn từ của trẻ cũng được tăng
nhanh thông qua giao tiếp trong khi chơi.
Do đặc điểm của trẻ mầm non là dễ nhớ mau quên nên tôi lựa chọn các
trò có luật chơi và cách chơi đơn giản, dễ chơi, dễ nhớ. Ví dụ trò chơi thả đỉa ba
ba, kéo co, trốn tìm...
Bên cạnh đó chọn trò chơi cho trẻ chơi phù hợp với khả năng của trẻ:
Đảm bảo trẻ ở cả 4 lứa tuổi đều có thể chơi được.
Trong quá trình chơi tôi cũng luôn luôn khuyến khích, động viên trẻ cùng
tham gia, khám phá những trò chơi dân gian, có thể trẻ 2 - 3 tuổi chưa thể chơi

khéo léo và phản ứng nhanh như trẻ 4 - 5 tuổi, 5 - 6 tuổi nhưng khi được cùng
tham gia trò chơi với các bạn lớn hơn sẽ tạo động lực hối thúc trẻ tích cực tham
gia hoạt động và trong quá trình chơi, trẻ không chỉ học được cách chơi từ sự
hướng dẫn của giáo viên mà trẻ còn học hỏi được từ chính những bạn lớn hơn
trong lớp.
* Giải pháp 2: Chuẩn bị chu đáo đồ dùng, sân chơi, lời ca trước khi tổ
chức cho trẻ chơi
Trước khi tổ chức cho trẻ chơi đầu tiên tôi chuẩn bị đồ dùng đồ chơi cho
trẻ, đồ dùng phục vụ cho trò chơi phải chuẩn bị đầy đủ đồ dùng, lời ca, sân chơi
phù hợp với từng trò chơi. Ví dụ: Với trò chơi Rồng rắn lên mây cô chuẩn bị lời
ca, sân chơi rộng. Trò chơi kéo co cô cần chuẩn bị dây kéo to, chắc chắn nhưng
đảm bảo không gây đau cho trẻ khi chơi “Kéo co”, có thể lựa chọn dây vải bện
hoặc dây thừng to và cứng. Hoặc với trò chơi “ Ném còn” (Dân tộc Thái) thì lại
cần chuẩn bị cây nêu, quả còn, rổ đựng còn, phấn vẽ vạch mức. Còn với trò chơi
“Ném Pao” ( Dân tộc Mông) thì chỉ cần những quả Pao xinh xắn và khoảng sân
chơi bằng phẳng cho trẻ là đủ...
Địa điểm chơi cũng rất quan trọng, không gian tổ chức thoải mái thì trẻ
mới có thể chơi một cách thoải mái và hết mình. Tùy thuộc vào từng trò chơi,
hình thức, thời gian tổ chức chơi sẽ tôi lựa chon địa điểm chơi sao cho phù hợp.
Ví dụ: Với những trò chơi động, mang tính tập trung như: Rồng rắn lên mây, kéo


co, thả đỉa ba ba…số lượng trẻ chơi trong mỗi lượt chơi nhiều thì lựa chọn tốt
nhất là sân chơi ngoài trời. Với những trò chơi mang tính chất tĩnh, trẻ chơi theo
nhóm nhỏ như: Chi chi chành chành, kéo cưa lừa xẻ…thì có thể cho trẻ chơi
ngay trong lớp hoặc chơi ngoài sân chơi đều được.Với trò chơi “Dung dăng
dung dẻ” trẻ có thể chơi mọi lúc, mọi nơi. Khi thời tiết nắng ráo có thể cho trẻ
chơi ở sân chơi ngoài trời, khi trời mưa rét có thể tổ chức cho trẻ chơi ngay
trong lớp học. Nhưng yếu tố đầu tiên tôi luôn quan tâm là địa điểm chơi được
lựa chọn cho trẻ chơi luôn phải đảm bảo an toàn đối với trẻ, đảm bảo về vệ sinh.

Để tổ chức cho trẻ chơi trò chơi thật tốt tôi trước khi tổ chức trò chơi tôi
tổ chức cho trẻ làm quen, học thuộc lời ca của trò chơi trong các hoạt động như.
Giờ đón, trả trẻ, hoạt động ngoài trời… Ngoài cách dạy trẻ làm quen với lời ca
theo hình thức truyền khẩu, để tác động giúp trẻ thêm hứng thu khi đọc lời ca và
tập trung chú ý, mau thuộc lời ca, tôi còn tổ chức cho trẻ thi đọc nối dưới hình
thức luân phiên nhóm hoặc cá nhân.
Ví dụ: Chia 28 trẻ thành 5 nhóm làm quen với lời ca của trò chơi “ Chi chi
chành chành”; Cô giới thiệu lời ca cho trẻ làm quen, khi trong lớp chỉ còn một
vài trẻ chưa thuộc tôi cho trẻ thi đọc nối giữa 5 nhóm, cứ nhóm đầu tiên đọc câu
trước (Chi chi chành chành) thì nhóm thứ 2 đọc câu tiếp theo (Cái đanh thổi lửa)
lần lượt cho đến hết lời ca của trò chơi. Hoặc khó hơn: Tôi tổ chức cho trẻ thi
đọc nối nhưng theo hiệu lệnh mời; Không phải đọc nối lời ca tuần tự từ nhóm
này đến nhóm khác mà trẻ phải quan sát, khi cô hoặc nhóm bạn đọc 1 câu của
lời ca, cô đưa tay mời hướng về nhóm nào thì nhóm đó phải đọc câu tiếp theo…
(Cô đọc: Chi chi chành chành, kết hợp đưa tay mời về phía nhóm 1 thì trẻ nhóm
1 đọc: Cái đanh thổi lửa. Cô lại chuyển hiệu lệnh mời về nhóm 5 thì nhóm lại
đọc tiếp: Dắt dế đi tìm. Cứ như vậy, nhóm trẻ được mời thì đọc đúng câu ca nối
tiếp, các nhóm còn lại vừa đọc nhẩm vừa lắng nghe, quan sát để phát hiện lượt
đọc của nhóm mình để đọc cho đúng câu ca. Khi cho trẻ thi đọc hình thức cá nhân
cũng vậy. Chỉ thay đổi là số trẻ trực tiếp tham gia là những cá nhân cụ thể. Các bạn
còn lại là người lắng nghe và kiểm tra.Việc tổ chức cho trẻ làm quen với lời ca theo
hình thức như vậy sẽ khiến trẻ thêm hào hứng và khi đã tham gia vào hoạt động thì


lúc nào trong đầu trẻ cùng tư duy về lời ca, lúc nào miệng trẻ cũng nhẩm và chỉ chờ
tới lượt nhóm hoặc bản thân mình để được đọc lên lời ca đúng.
* Giải pháp 3: Thực hành trải nghiệm qua việc tổ chức trò chơi.
Trong quá trình tổ chức cho trẻ chơi trò chơi dân gian tôi cũng luôn chú ý
bao quát trẻ không chỉ để phát hiện, giúp đỡ trẻ khi trẻ cảm thấy khó khăn,
vướng mắc với cách chơi của trò chơi mà còn phát hiện được những lỗi phát âm

của trẻ khi đọc lời ca và sửa cho trẻ kịp thời, tăng cường tiếng Việt cho trẻ khi
trẻ chơi các trò chơi có nhiều âm vực khó.
VD: Trò chơi: Rồng rắn lên mây, khi tổ chức chơi trong quá trình đọc lời
ca, trẻ thường ngọng “r” với “nh” như từ “rắn” trẻ đọc thành “nhắn” tôi đã tăng
cường sửa cho trẻ, nói cho trẻ hiểu là từ “Rắn” chứ không phải “nhắn” tôi đã
phát âm lại từ “Rắn” nhiều lần và dạy trẻ phát âm cho đúng, và tôi động viên
khuyến khích những trẻ lớn phát âm đúng dạy những trẻ còn ngọng.
Bên cạnh đó tôi cũng luôn tạo điều kiện và khuyến khích trẻ chơi các trò
chơi, rèn các kĩ năng vận động cho trẻ và gợi ý cho các trẻ lớn vừa chơi vừa
giúp đỡ các em nhỏ hơn; trong quá trình quan sát thực tế trẻ chơi, tôi nhận thấy:
Các cháu 4 - 5 tuổi rất thích được dạy cho các em nhỏ hơn cách chơi trò chơi,
cách đọc lời ca của trò chơi cho đúng và ngược lại các cháu nhỏ cũng rất thích
các anh chị hướng dẫn thêm cho mình trong khi chơi, trẻ cũng thích được đọc
lời ca dưới hình thức thi đọc nối luân phiên.
VD: Sau khi đã được cô giáo hướng trò chơi “Nu na nu nống” vào các
buổi chơi trước, trong các giờ chơi tự do của trẻ tôi thấy các cháu 4 - 5 tuổi
thường vừa chơi vừa để ý lắng nghe các em nhỏ đọc lời ca trong khi chơi và
nhắc em “Không phải đánh trống cất cờ, phải nói là đánh trống phất cờ” rồi với
từ “phất” đó các anh chị còn ra sức phát âm lại cho các em nghe và nhắc em nói
đúng mới thôi, sau đó cả nhóm trẻ cùng tươi vui phấn khởi hẳn ra vì những điều
chúng vừa làm được, có những tình huống trẻ còn khúc khích cười với nhau như
không hề có khoảng cách nào… Trong quá trình hướng dẫn và tổ chức cho trẻ
chơi tôi cũng sử dụng từ trong tiếng địa phương để giải thích các từ có nghĩa
nhằm giúp trẻ dễ nhớ, dễ hiểu hơn các câu ca, các từ khó trong lời ca của trò


chơi khi cần thiết nhưng không quá lạm dụng. Không sử dụng tiếng địa phương
để dạy hay giao tiếp thường xuyên với trẻ mà chỉ dùng để giải nghĩa cho trẻ dễ
hiểu hơn nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động.
* Giải pháp 4: Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh và tổ chức

đoàn viên tại thôn bản
Đối với cấp học mầm non công tác phối hợp nhà trường, gia đình và xã hội
là một nhiệm vụ thiết thực, tạo được sự thống nhất giữa nhà trường và cha mẹ về
nội dung, phương pháp, cách thức tổ chức chăm sóc và giáo dục trẻ. Trong các
buổi họp bản và họp phụ huynh, tôi đã tổ chức tuyên truyền tới các bậc phụ huynh
và tổ chức đoàn của bản về nhiệm vụ giáo dục trọng tâm của năm học 2015 - 2016,
đặc biệt là nội dung tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian nhằm phát triển ngôn
ngữ cho trẻ lứa tuổi mầm non. Được sự quan tâm và phối kết hợp của các bậc phụ
huynh có điều kiện về thời gian cũng như sự nhiệt tình hỗ trợ của các đoàn viên
thanh niên trong bản, Tuyên truyền phụ huynh vận động gia đình chơi, giao tiếp
cùng trẻ khi ở nhà. Tạo góc tuyên truyền bằng tranh ảnh các trò chơi dân gian. kết
quả hoạt động của trẻ đã được nâng lên đáng kể.
4. Hiệu quả do sáng kiến đem lại
Qua thời gian từ ngày 01 Tháng 09 năm 2015 đến ngày 25 tháng 03 năm 2016
Với sự tìm tòi, nghiên cứu của bản thân, khi thực hiện SKKN “Một số biện pháp phát
triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động trò chơi dân gian lớp mẫu giáo ghép
bản Trung Chải trường mầm non Sùng Phài”.Tôi đạt được một số kết quả sau:
4.1.Hiệu quả kinh tế
Nguyên vật liệu sử dụng trong sáng kiến tận dụng được từ nguyên vật liệu
sẵn có tại bản mang lại hiệu quả kinh tế cao, không quá tốn kém, mất nhiều thời
gian để chuẩn bị và lựa chọn trong tổ chức cho trẻ chơi.
4.2. Quan hệ về mặt xã hội
* Giá trị đối với môi trường: Giúp trẻ biết trân trọng cái đẹp, biết bảovệ
nét văn hóa truyền thống của dân tộc Mông.
* Giá trị đối với lĩnh vực an toàn lao động: Đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ.
* Giá trị khác:


Giáo viên đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm, linh hoạt lựa chọn, tổ chức
các trò chơi dân gian và xây dựng kế hoạch để phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Sau

mỗi chủ đề giáo viên có sự sáng tạo hơn kích thích trí tò mò và hứng thú của trẻ
để tham gia trò chơi cùng cô.
Trẻ chủ động tham gia các hoạt động phát triển ngôn ngữ, trẻ biết tiếng
phổ thông, nhiều trẻ sử dụng thành thạo tiếng phổ thông, mạnh dạn tự tin trong
giao tiếp và tham gia các hoạt động tập thể.
Đối với phụ huynh đã có chuyển biến trong nhận thức vể giáo dục phát triển
ngôn ngữ cho trẻ. Đã phối hợp với giáo viên trong việc giáo dục trẻ như đưa trẻ đi
học thường xuyên… và chủ động giao tiếp với trẻ bằng tiếng phổ thông.
Sau khi áp dụng những giải pháp mới trong hoạt động tổ chức cho trẻ chơi
trò chơi dân gian, hiệu quả giáo dục trẻ thu được như sau:

Nội dung

Trước khi thực hiện Sau khi thực hiện
SK
Sk
Đạt
Chưa
Đạt
Chưa
TS
đạt
đạt
trẻ
TS %
TS %
TS %
TS %

Trẻ chưa biết tiếng

phổ thông.
Biết sử dụng tiếng
phổ thông
Sử dụng tốt tiếng
phổ thông
Trẻ nói ngọng
Trẻ mạnh dạn trong
hoạt động tập thể

28

23

82,1

15

53

8

5

17,9

28

100

0

0

13

47

20

71,4

8

28,6

28,6

20

71,4

19

68

9

32

0

0

28

100

22

79

6

21

8

28,6

20

71,4

19

68

9

32

Diễn giải
kết quả
Tăng 17, 9
%
Tăng
17,9%
Tăng
39,3%
Giảm 79%
Tăng
39,3%

5. Đánh giá về phạm vi ảnh hưởng của sáng kiến:
Với sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông
qua hoạt động trò chơi dân gian lớp mâu giáo ghép bản Trung Chải trường mầm non
Sùng Phài” mà tôi đã đã áp dụng trong phạm vi tại lớp đạt kết quả cao, Tôi nhận thấy
sáng kiến kinh nghiệm cũng có thể áp dụng đại trà cho các lớp, các trường có con em đồng
bào các dân tộc thiểu số tại các đơn vị khác trong toàn huyện và trong toàn tỉnh.


6. Các thông tin cần được bảo mật: Không.
7. Kiến nghị, đề xuất: Không.
a) Về danh sách cá nhân được công nhận đồng tác giả sáng kiến: Không
b) Kiến nghị khác:
* Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo
Cấp phát các tài liệu cho giáo viên tham khảo để phục vụ cho chuyên môn
hiệu quả hơn.
* Đối với ban giám hiệu
Tham mưu với Phòng GD&ĐT, UBND xã về kinh phí tu sửa cơ sở vật chất,

bổ xung thiết bị, đồ dùng đồ chơi phục vụ công tác chăm sóc, giáo dục trẻ.
Ban Giám hiệu cần có sự chỉ đạo cụ thể, làm tốt công tác kiểm tra, đánh
giá kế hoạch rút kinh nghiệm cho giáo viên.
8. Tài liệu kèm: Không.
Trên đây là nội dung, hiệu quả của tác giả do chính tôi thực hiện không
sao chép hoặc vi phạm bản quyền.
XÁC NHẬN CỦA CƠ QUAN ĐƠN VỊ
ÁP DỤNG SÁNG KIẾN

TÁC GIẢ SÁNG KIẾN

Nguyễn Thị Hồng Hạnh
XN CỦA HỘI ĐỒNG TĐKT HUYỆN