Tải bản đầy đủ (.pdf) (46 trang)

mon van ha noi cam nang on thi vao lop 10 2020

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.8 MB, 46 trang )

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


LỜI NÓI ĐẦU
Qúy phụ huynh và các bạn học sinh thân mến!
Bắt đầu từ kỳ tuyển sinh năm 2019, Hà Nội quyết định thay đổi hình thức
tuyển sinh vào lớp 10. Theo đó, kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 các trường công lập sẽ
gồm 4 bài thi độc lập, gồm: Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và bài thi thứ tư; trong đó bài thi
thứ tư được chọn ngẫu nhiên thuộc một trong các môn: Vật lí, Hóa học, Sinh học, Lịch
sử, Giáo dục công dân, Địa lí. Với bài thi Ngoại ngữ, thí sinh tự chọn một trong các thứ
tiếng: Tiếng Anh, Tiếng Pháp, Tiếng Đức, Tiếng Nhật. Sở GDĐT công bố chọn bài thi
môn thứ tư vào tháng 3.
Các bài thi môn Toán và Ngữ văn thi theo hình thức tự luận, thời gian làm bài là 120
phút/bài thi. Bài thi môn Ngoại ngữ thi theo hình thức kết hợp trắc nghiệm và tự luận,
thời gian làm bài là 60 phút. Bài thi môn thứ tư thi theo hình thức trắc nghiệm khách
quan, thời gian làm bài là 60 phút.
Để giúp các bạn học sinh có cái nhìn toàn diện về cấu trúc, nội dung đề thi đồng thời
định hướng cho mình một lộ trình học và ôn tập hiệu quả, HOCMAI trân trọng gửi tới
các bạn “Cẩm nang ôn thi vào lớp 10 năm 2020 – Hà Nội” với bộ 3 môn học: Toán,
Ngữ văn, Tiếng Anh.
Với 3 đề mục chính: Nhận định xu thế ra đề thi, Định hướng ôn tập và Thông tin chung
về kỳ thi, đây sẽ là một cuốn tài liệu hữu ích cho các bạn trong quá trình học và ôn tập.
Tài liệu giúp học sinh lớp 9 tại Hà Nội có cái nhìn tổng quát về kỳ thi vào 10 sắp tới, từ
đó có định hướng, lộ trình và kế hoạch ôn tập phù hợp để có được kết quả tốt nhất.
Trong quá trình biên soạn, tài liệu sẽ không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận
được góp ý của các bạn. Thư đóng góp và trao đổi ý kiến xin gửi về địa chỉ:


Chúc các bạn học sinh có đủ sức khỏe, đủ quyết tâm và tự tin để đạt kết quả cao trong
kỳ thi vào 10 sắp tới.
Ban Chuyên môn HOCMAI

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


VỀ HOCMAI
Được thành lập vào tháng 3 năm 2007, trải qua hơn 10 năm, HOCMAI đã trở thành Hệ
thống Giáo dục trực tuyến có thương hiệu và uy tín lớn, góp phần đáng kể trong việc
phát triển giáo dục trực tuyến của Việt Nam. Với hình thức học tập thuận tiện, mọi lúc
mọi nơi thông qua mạng Internet, HOCMAI đã giúp hàng ngàn học sinh đỗ đại học với
điểm số ấn tượng và nhiều học sinh đỗ thủ khoa các trường đại học, trung học phổ thông
và trung học cơ sở uy tín trên cả nước, được phụ huynh học sinh tin tưởng, dư luận xã
hội đánh giá cao.
Trong hơn 10 năm qua, HOCMAI đã bền bỉ quảng bá, tạo nhu cầu và tạo được thói quen
học trực tuyến (online) cho học sinh, thay đổi cách học, cách tiếp cận kiến thức từ bị động
sang chủ động, từ tốn kém sang tiết kiệm về cả kinh tế và thời gian, đưa giáo dục trực
tuyến từ loại hình giáo dục mới lạ trở thành xu thế phổ biến.
Nắm bắt, cập nhật và ứng dụng công nghệ tiên tiến, HOCMAI cung cấp giải pháp học tập
toàn diện cùng điều kiện học tập ưu việt cho học sinh thông qua những khóa học chất
lượng, hỗ trợ quá trình học và thi của hàng triệu học sinh trên khắp mọi miền cả nước.
 Hocmai.vn là cộng đồng học tập trực tuyến lớn nhất Việt Nam với hơn 3,7 triệu
thành viên là học sinh, sinh viên cả nước;
 Diendan.hocmai.vn là mạng xã hội học tập lớn nhất được Bộ Thông tin và Truyền
thông cấp giấy phép hoạt động;

 Có sự tham gia của 200 giáo viên nổi tiếng và uy tín của các cấp học với bề dày
kinh nghiệm sư phạm;
 Cung cấp hơn 1000 khóa học cùng với lộ trình học tập phù hợp các khối lớp từ
Tiểu học, THCS đến THPT và Đại học với hơn 30.000 bài giảng; trong đó có chương
trình luyện thi với hơn 40.000 câu hỏi được biên soạn để thực hành cho kì thi THPT
quốc gia;
 Hàng năm có hàng trăm học sinh là thành viên của HOCMAI đỗ đạt vào các trường
THPT công cập, các trường chuyên trên toàn quốc, trong đó không ít bạn là thủ
khoa, á khoa của trường, tỉnh; Nhiều học sinh đạt từ 28 điểm trở lên đỗ vào các
trường đại học hàng đầu; hàng trăm nghìn học sinh cải thiện kết quả và năng lực
học tập thông qua các chương trình học tại HOCMAI.

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


4

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực

A. NHẬN ĐỊNH XU THẾ RA ĐỀ THI MÔN VĂN
I. Ma trận đề thi 2019
Năm 2019, đề thi Văn về cơ bản có cấu trúc tương tự như năm 2018 với 2 phần
chính, mỗi phần gồm nhiều ý nhỏ được sắp xếp theo thứ tự từ dễ đến khó. Tuy nhiên
đề có sự điều chỉnh về hình thức: câu hỏi đọc hiểu 3 ý ngữ liệu là một đoạn văn nghị

luận nằm trong chương trình Ngữ văn lớp 9. Ngữ liệu được lựa chọn không nằm trong
tác phẩm văn học (văn xuôi hoặc thơ) mà là đoạn văn nghị luận về một vấn đề.
Đề thi có khoảng 70% câu hỏi thuộc phần kiến thức cơ bản, 30% câu hỏi ở mức vận
dụng có tính phân loại cao. Cụ thể:
Cấp độ nhận thức
Phần

I

Câu

Nội dung

1

Đọc – hiểu

2

Đọc – hiểu

3

Đọc – hiểu

4

Viết đoạn

Nhận


Thông

Vận

biết

hiểu

dụng

Vận

Chương

dụng

trình

cao

x

Ngữ văn 9
x
x
x

văn NLVH
II


1

Đọc – hiểu

2

Đọc – hiểu

3

Viết đoạn

x
x
x

văn NLVH
Tổng

2

2

1

2

Tỷ lệ


28.6%

28.6%

14.2%

28.6%

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


Cẩm nang ôn luyện môn Văn

5

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực

II. PHÂN TÍCH CHI TIẾT ĐỀ THI 2019
a. Cấu trúc đề thi
-

Đề thi gồm 2 phần lớn, dạng tự luận thời gian làm bài 120 phút, nội dung tập trung

vào kiến thức lớp 9. Trong mỗi phần đều có các câu hỏi từ dễ đến khó.
-


Tỷ lệ % câu hỏi theo cấp độ nhận thức: nhận biết/ thông hiểu/ vận dụng/ vận dụng

cao là: 28.6% - 28.6% - 14.2% - 28.6%.
-

Các câu hỏi vận dụng cao nằm ở câu hỏi liên quan đến nghị luận xã hội mang tính

mở hơn, yêu cầu học sinh trình bày những suy nghĩ của cá nhân, có tính liên hệ thực
tiễn.
b. Phân tích từng chuyên đề
Phần I (7.0 điểm)
-

Các câu hỏi đọc - hiểu liên quan đến nội dung tác phẩm và các kiến thức tiếng Việt

tương đối đơn giản.
-

Sau 3 câu hỏi liên quan đến kiến thức là câu hỏi yêu cầu viết đoạn văn nghị luận

theo hình thức tổng hợp - phân tích - tổng hợp có kèm theo yêu cầu tiếng Việt để làm
rõ cảm nhận tinh tế của nhà thơ trong khổ thơ cuối của bài thơ.
Phần II (3.0 điểm)
-

Ngữ liệu này là điểm mới của đề năm nay so với các năm trước. Ngữ liệu được lựa

chọn không nằm trong tác phẩm văn học (văn xuôi hoặc thơ) mà là đoạn văn nghị luận
về một vấn đề. Tuy nhiên, các câu hỏi đọc hiểu đều quen thuộc, liên quan tới kiến thức
về tiếng Việt và nội dung văn bản, hoàn toàn không khó cho học sinh có khả năng tích

hợp kiến thức và kĩ năng cao.
-

Sau 2 câu hỏi liên quan đến nội dung là yêu cầu viết đoạn văn nghị luận xã hội về

chủ đề hoàn cảnh khó khăn là cơ hội để con người khám phá chính mình. Đây cũng là
chủ đề tương đối quen thuộc với học sinh cấp trung học cơ sở. Với cách đặt câu hỏi
tương đối mở “Phải chăng hoàn cảnh khó khăn cũng là cơ hội để mỗi người khám phá
khả năng của chính mình?” cho phép thí sinh đưa ra quan điểm cá nhân của mình.

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


6

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực

III. NHẬN ĐỊNH XU HƯỚNG
 Nội dung kiến thức trong đề thi tuyển sinh vào 10 môn Văn Hà Nội năm
2019 - 2020 tập trung vào chương trình lớp 9.
 Về cấu trúc đề thi và độ khó: Đề có sự sắp xếp từ dễ đến khó theo ma trận
kiến thức trong mỗi chuyên đề, đề thi bám sát định hướng ôn tập theo
chương trình sách giáo khoa của bộ.
 So với đề thi năm 2018 – 2019. Đề thi năm 2019 – 2020 có điểm mới ở ngữ

liệu đọc hiểu. Do đó học sinh khi ôn tập không được bỏ qua bất kì ngữ liệu
nghị luận nào trong chương trình đã học.
 Đề thi ngày càng có xu hướng mở rộng ngữ liệu và liên hệ thực tế, yêu cầu
học sinh trình bày quan điểm ở câu nghị luận xã hội.

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


7

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực

B. ĐỊNH HƯỚNG ÔN TẬP THEO CÁC CHUYÊN ĐỀ
(Dựa trên cơ sở phân tích đề thi tuyển sinh vào lớp 10 các trường THPT tại Hà Nội năm
2019 và các năm trước)
I. Hệ thống các kiến thức cần ôn tập theo chuyên đề
Phần

Các kiến thức trọng tâm
Phong cách Hồ Chí Minh
Đấu tranh cho một thế giới hòa bình
Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được
Văn bản nhật


bảo vệ và phát triển của trẻ em

dụng và nghị luận
Bàn về đọc sách
Tiếng nói của văn nghệ
Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới
Văn bản

Chuyện người con gái Nam Xương
Hoàng Lê nhất thống chí
Chị em Thuý Kiều
Văn học trung đại
Cảnh ngày xuân
Kiều ở lầu Ngưng Bích
Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
Đồng chí

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


8

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực
Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Đoàn thuyền đánh cá
Bếp lửa

Văn học hiện đại

Ánh trăng

(Văn bản thơ hiện
đại Việt Nam)

Mùa xuân nho nhỏ
Viếng lăng Bác
Sang thu
Nói với con
Làng

Văn học hiện đại
(Văn bản truyện
hiện đại Việt

Lặng lẽ Sa Pa
Chiếc lược ngà

Nam)
Những ngôi sao xa xôi
Cấu tạo từ và cách phân loại từ
Thành ngữ

Tiếng
Việt


Nghĩa của từ ; từ nhiều nghĩa và hiện tượng nhiều
Từ vựng

nghĩa của từ
Phân loại từ theo quan hệ ý nghĩa : từ đồng nghĩa,
từ trái nghĩa
Từ đồng âm

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


9

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực
Cấp độ khái quát về nghĩa của từ, trường từ vựng
Sự phát triển của từ vựng
So sánh: Là biện pháp đối chiếu sự vật này với sự
vật khác có nét tương đồng nhằm làm tăng sức
gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
+ So sánh ngang bằng.
+ So sánh không ngang bằng.
Nhân hóa: biện pháp tu từ gọi hoặc tả con vật, cây
cối, đồ vật bằng những từ ngữ được dùng để gọi

hoặc tả con người, làm cho thế giới loài vật, cây
cối, đồ vật trở nên sinh động, gần gũi với con
người hơn.

Các biện pháp tu
từ

Ẩn dụ: Ẩn dụ là biện pháp tu từ sử dụng sự vật,
hiện tượng khác dựa vào nét tương đồng (giống
nhau) nhằm làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự
diễn đạt.
Hoán dụ: Hoán dụ là biện pháp tu từ sử dụng sự
vật này để gọi tên cho sự vật, hiện tượng khác dựa
trên sự gần gũi nhằm tăng sức gợi hình gợi cảm
cho sự diễn đạt.
Điệp ngữ: biện pháp lặp lại từ ngữ nhiều lần
trong khi nói (viết) nhằm nhấn mạnh ý và bộc lộ
cảm xúc.
Liệt kê: Liệt kê là sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ hay
cụm từ cùng loại để diễn tả được đầy đủ hơn, sâu

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


10


Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực
sắc hơn những khía cạnh khác nhau của thực tế
hay của tư tưởng, tình cảm.
Chơi chữ: Chơi chữ là lợi dụng sắc sắc về âm, về
nghĩa của từ để tạo sắc thái dí dỏm, hài hước... làm
câu văn hấp dẫn, thú vị.
Nói quá, nói giảm, nói tránh :
+ Nói quá: Nói quá còn được gọi là "ngoa dụ",
"phóng đại", "thậm xưng", "khoa trương", là "phép
tu từ phóng đại" quá mức, quy mô, tính chất của
sự vật, hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh,
gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm.
+ Nói giảm, nói tránh: Nói giảm nói tránh chính là
biện pháp biểu đạt một cách tế nhị, nhẹ nhàng
giảm đi cảm giác ghê sợ, đau buồn, thiếu văn hóa
đối với người nghe.
Từ loại: Danh từ, động từ, tính từ, đại từ, trợ từ,
tình thái từ, phó từ, chỉ từ, số từ, lượng từ,...
Cụm từ: Cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ
Các thành phần của câu:

Ngữ pháp

- Hai thành phần chính: chủ ngữ và vị ngữ
- Các thành phần phụ: trạng ngữ, khởi ngữ
- Các thành phần biệt lập: phần phụ chú, phần tình
thái, phần cảm thán, phần gọi - đáp
Các kiểu câu :

- Câu chia theo mục đích nói: câu nghi vấn, câu cảm
thán, câu cầu khiến, câu trần thuật. Chú ý cách sử

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


11

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực
dụng câu theo mục đích nói trực tiếp hoặc gián
tiếp.
- Câu chia theo cấu tạo ngữ pháp: câu đơn (câu
đơn bình thường, câu đặc biệt, câu rút gọn,...), câu
ghép.
- Câu phân theo mục đích nói và nội dung: câu trần
thuật đơn
Biến đổi câu :
- Rút gọn câu và mở rộng câu.
- Tách câu: tách câu ghép thành câu đơn và ngược
lại.
- Biến đổi câu chủ động, bị động...
Nghĩa tường minh và hàm ý:
- Nghĩa tường minh là phần thông báo được diễn
đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu.(Nghĩa tường

minh còn gọi là hiển ngôn). Nghĩa tường minh dễ
nhận ra bởi nó thể hiện qua nguyên văn câu nói,
người nghe không phải suy diễn, ai cũng hiểu như
vậy.
- Hàm ý là phần thông báo tuy không được diễn
đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể
suy ra từ những từ ngữ ấy. (Nghĩa hàm ý còn gọi
là hàm ngôn hoặc hàm ẩn). Hàm ý được sử dụng
với nhiều mục đích khác nhau: mời mọc, rủ rê, từ
chối, đề nghị kín đáo, hoặc có khi là lời thiếu thiện
chí.
Lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp:
- Lời dẫn trực tiếp là nhắc lại nguyên văn lời nói
hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật.

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


12

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực
- Lời dẫn gián tiếp là thuật lại lời nói hay ý nghĩ của
người hoặc nhân vật có điều chỉnh thích hợp.
Phương châm về lượng


Các phương

Phương châm về chất

châm hội thoại

Phương châm quan hệ
Phương châm cách thức
Phương châm lịch sự
- Mức độ nhận biết:
+ Nêu câu chủ đề, trình tự lập luận
+ Nêu phương thức biểu đạt
+ Tìm từ ngữ, chi tiết, hình ảnh tiêu biểu
+ Chỉ ra phép liên kết trong đoạn trích, văn bản
+ Nhận diện kiểu câu (cấu tạo ngữ pháp, chức
năng)
- Mức độ thông hiểu:

Tập

Các dạng câu hỏi

làm văn

đọc hiểu
thường gặp

+ Nêu ý nghĩa của từ ngữ, hình ảnh
+ Nêu ý nghĩa của câu thơ, câu văn xuôi trong

đoạn trích, văn bản
+ Giải thích hình ảnh hoặc một câu trong đoạn
trích, văn bản
+ Nêu đại ý, nội dung chính của đoạn văn, văn
bản
- Mức độ vận dụng:
+ Cảm nhận về nhân vật (hình tượng nghệ thuật)
trong bài
+ Trình bày suy nghĩ của bản thân về vấn đề
được nêu trong đoạn trích, văn bản

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


13

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực
+ Đề bài đưa ra nhận định, sử dụng văn bản để
chứng minh nhận định
(1) Tự sự
+ Trình bày chuỗi sự việc, sự kiện có quan hệ
nhân quả dẫn đến kết quả.
+ Yếu tố văn tự sự: nhân vật, diễn biến, thời gian,
địa điểm, kết quả…

(2) Miêu tả
Dùng ngôn ngữ tái hiện hình ảnh, tính chất sự
việc hiện tượng, sự vật giúp con người nhận biết,
hiểu được chúng.
(3) Biểu cảm
Nhu cầu bộc lộ trực tiếp, gián tiếp về thế giới

Các phương thức

xung quanh, thế giới tự nhiên xã hội

biểu đạt
(4) Thuyết minh
Cung cấp, giới thiệu, giảng giải… những tri thức
về một sự vật, hiện tượng con người cần biết.
(5) Nghị luận
Trình bày ý kiến, nhận định, đánh giá bàn bạc tư
tưởng, chủ trương, quan điểm của con người với
tự nhiên, xã hội thông qua hệ thống luận điểm,
luận cứ và lập luận thuyết phục
(6) Hành chính - công vụ
Trình bày theo mẫu chung dùng để giao tiếp
trong hành chính trên cơ sở pháp lý

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|



14

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực
Phép lặp
Các câu được liên kết với nhau bằng hình thức
câu sau lặp từ ngữ ở câu đứng trước
+ Lặp ngữ âm
+ Lặp từ ngữ
+ Lặp cú pháp
Phép thế
Sử dụng các từ ngữ có tác dụng thay thế từ ngữ
đã xuất hiện ở câu trước
+ Phép thế đồng nghĩa
+ Phép thế đại từ

Các phép liên kết
hình thức trong
văn bản

Phép nối
Sử dụng từ ngữ nối.
+ Nối bằng kết từ (quan hệ từ, từ nối): và, với, thì,
mà còn, nếu, tuy, nhưng…
+ Nối bằng kết ngữ: tiếp theo, trên hết, ngược lại,
nhìn chung, một là, ngược lại, tiếp theo…
+ Nối bằng trợ từ, phụ từ, tính từ: cũng, cả, lại,
khác…

Phép liên tưởng
Sử dụng những từ ngữ ở câu sau mang nghĩa
đồng nghĩa, trái nghĩa với những từ đã có ở câu
trước đó.
+ Từ ngữ trái nghĩa
+ Từ ngữ phủ định (đi với từ ngữ không bị phủ
định)

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


15

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực
+ Từ ngữ miêu tả
+ Từ ngữ dùng ước lệ

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|



16

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực

C. THÔNG TIN CHUNG VỀ KỲ THI CẦN NẮM
I. 10 THÔNG TIN TUYỂN SINH CẦN BIẾT
(Phần thông tin tuyển sinh dưới đây được dựa trên quy chế tuyển sinh vào lớp 10 năm
2019 tại Hà Nội. Năm 2020 sẽ không có nhiều thay đổi, Qúy phụ huynh và học sinh nên
theo dõi thường xuyên thông tin mới về kỳ thi 2020 từ trường, Sở hoặc các kênh thông
tin đại chúng).

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


17

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực

4 môn thi bắt buộc thay vì 2 môn năm
2019 - 2020 là năm học đầu tiên thay đổi phương thức tuyển sinh vào lớp 10 tại Hà
Nội. Theo đó, thay vì kết hợp thi và xét học bạ THCS như các năm trước, từ năm 2019,
điểm thi là căn cứ duy nhất để tuyển sinh vào lớp 10 các trường THPT công lập.

Các trường công lập tự chủ tài chính, ngoài công lập...., được lựa chọn 1 trong 2 phương
án là lấy kết quả kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 của thành phố để xét tuyển; hoặc xét
tuyển dựa trên học bạ ở cấp THCS.
Về môn thi, thay vì có 2 môn là Ngữ văn và Toán như các năm trước, năm nay có 4
môn thi bắt buộc, trong đó có 3 môn cố định là Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ và môn thi
thứ tư được Sở GD-ĐT bốc thăm và lựa chọn ngẫu nhiên và công bố vào khoảng tháng
3. Kỳ thi 2019, môn thi thứ 4 là Lịch sử.

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


18

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực

Về hình thức thi, môn Toán, Ngữ văn thi theo hình thức tự luận; môn Ngoại ngữ có 2
phần là tự luận và trắc nghiệm; môn thi thứ tư thi hoàn toàn theo hình thức trắc
nghiệm. Đối với bài thi hoặc phần thi theo hình thức trắc nghiệm, thí sinh làm bài thi
trên Phiếu trả lời trắc nghiệm. Kết quả bài thi của thí sinh trên Phiếu trả lời trắc nghiệm
được chấm bằng phần mềm máy tính.
Cách tính điểm xét tuyển
Kì thi vào lớp 10 năm học 2019 - 2010, điểm xét tuyển của thí sinh có sự khác biệt so
với những năm trước đây. Dưới đây là công thức tính điểm xét tuyển thi vào lớp 10
đối với hệ công lập không chuyên, hệ chuyên và hệ song ngữ.

Đối với các trường THPT không chuyên và lớp 10 không chuyên trường THPT Chu
Văn An, trường THPT Sơn Tây, điểm xét tuyển là căn cứ duy nhất để tuyển sinh. Điểm
xét tuyển vào lớp 10 dựa trên kết quả 4 bài thi: Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ, Lịch sử và
điểm ưu tiên.
Cụ thể, công thức tính điểm xét tuyển thi vào lớp 10 như sau:
Điểm xét tuyển = (Điểm môn Ngữ văn + Điểm môn Toán) x2 + Điểm Ngoại
ngữ + Điểm Lịch sử + Điểm ưu tiên
Trong đó, điểm Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ và Lịch sử: là điểm bài thi các môn tương
ứng theo thang điểm 10, điểm lẻ của tổng điểm toàn bài được làm tròn điểm đến 2 chữ
số thập phân.
Chỉ đưa vào diện xét tuyển những thí sinh không vi phạm Quy chế đến mức hủy kết
quả thi trong kỳ thi tuyển sinh và không có bài thi nào bị điểm 0.
Điểm ưu tiên chỉ tính với mức ưu tiên cao nhất đối với trường hợp thí sinh có nhiều
ưu tiên.
Nguyên tắc xét tuyển thi vào lớp 10 không chuyên: Trường lấy từ thí sinh có điểm xét
tuyển cao nhất đến khi đủ chỉ tiêu được giao và thông báo công khai những thí sinh đã
trúng tuyển và thời gian nhập học.
Ngoài phương thức "Xét tuyển" theo 1 trong 2 phương án nêu trên, các trường tuyệt
đối không được tổ chức thi tuyển hay sử dụng một phương thức khác để tuyển sinh.

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


19

Cẩm nang ôn luyện môn Văn


HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực

Đối với thi vào lớp 10 chuyên, thí sinh sẽ trải qua 2 vòng xét tuyển gồm: sơ tuyển và
thi tuyển.
Kết quả dự thi chọn học sinh giỏi, thi tài năng trong phạm vi tổ chức của địa phương,
toàn quốc, khu vực một số nước hoặc quốc tế. Điểm cho mỗi giải được tính như sau:
Giải nhất 5 điểm, giải nhì 4 điểm, giải ba 3 điểm, giải khuyến khích 2 điểm.
Trong đó, ở vòng sơ tuyển, thí sinh được đánh giá bằng điểm số căn cứ vào các tiêu chí
sau:
- Kết quả xếp loại học lực 4 năm cấp THCS: Mỗi năm xếp loại học lực giỏi 3 điểm, học
lực khá 2 điểm.
- Kết quả tốt nghiệp THCS: Tốt nghiệp loại giỏi 3 điểm, loại khá 2 điểm.
Công thức tính điểm sơ tuyển thi vào lớp 10 chuyên như sau:
Điểm sơ tuyển = Điểm thi HS giỏi, tài năng + Điểm xếp loại học lực 4 năm
cấp THCS + Điểm kết quả tốt nghiệp THCS
Những thí sinh có tổng điểm sơ tuyển từ 10 điểm trở lên sẽ được tham gia vào vòng
thi tuyển.
Ở vòng thi tuyển, thí sinh phải tham gia dự thi các môn không chuyên là các môn điều
kiện chuyên bao gồm: Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ và môn chuyên.
Trong đó ba môn Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ cùng với kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT
không chuyên. Những thí sinh chỉ có nguyện vọng đăng ký thi vào lớp chuyên (không
có nguyện vọng học hệ không chuyên) vẫn phải tham gia dự thi 3 môn không chuyên
(Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ) trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10.
Hình thức thi: Các môn chuyên thi theo hình thức tự luận; môn Ngoại ngữ chuyên thi
theo hình thức kết hợp tự luận và trắc nghiệm để đánh giá kỹ năng nghe, đọc, viết.
Trong đó, các bài thi không chuyên như môn Ngữ văn và môn Toán 120 phút/bài thi,
môn Ngoại ngữ 60 phút/bài thi. Các bài thi môn chuyên như Hóa học và môn Ngoại
ngữ 120 phút/bài thi, các môn khác 150 phút/bài thi.
Điểm bài thi tính theo thang điểm 10, điểm lẻ của tổng điểm toàn bài được làm tròn

điểm đến 2 chữ số thập phân. Nếu chấm bài theo thang điểm khác thì kết quả điểm các
bài thi sẽ quy đổi ra thang điểm 10.
1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


Cẩm nang ôn luyện môn Văn

20

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực

Công thức tính điểm xét tuyển vào lớp 10 chuyên như sau:
Điểm xét tuyển = Tổng điểm các bài thi không chuyên (hệ số 1) + Điểm bài
thi chuyên (hệ số 2)
Nguyên tắc xét tuyển vào lớp 10 chuyên năm học 2019 - 2020: Chỉ xét tuyển đối với
thí sinh được tham gia thi tuyển, đã thi đủ các bài thi quy định, không vi phạm Quy chế
trong kỳ thi tuyển sinh đến mức hủy kết quả thi và các bài thi đều đạt điểm lớn hơn
2,0.
Căn cứ điểm xét tuyển vào lớp chuyên, xét từ cao xuống thấp để tuyển đủ chỉ tiêu được
giao cho từng lớp chuyên.
Trường hợp xét đến chỉ tiêu cuối cùng có nhiều thí sinh có điểm xét tuyển bằng nhau
thì tiếp tục xét chọn thí sinh theo tiêu chí phụ sau: Có điểm thi môn chuyên đăng ký dự
thi cao hơn; có điểm sơ tuyển cao hơn; có điểm trung bình môn chuyên đăng ký dự thi
năm học lớp 9 cao hơn; có điểm trung bình các môn học cuối năm học lớp 9 cao hơn.
Các lớp chuyên được xét tuyển độc lập nhau. Thí sinh được quyền lựa chọn học một
lớp chuyên trúng tuyển đối với trường hợp thí sinh trúng tuyển nhiều lớp chuyên.

Đối với thí sinh thi vào lớp 10 song ngữ cũng phải trải qua 2 vòng thi: sơ tuyển và
thi tuyển.
Ở vòng sơ tuyển, điểm số của thí sinh căn cứ vào các tiêu chí sau: Kết quả dự thi chọn
học sinh giỏi, thi tài năng trong phạm vi tổ chức của địa phương, toàn quốc, khu vực
một số nước hoặc quốc tế.
Điểm cho mỗi giải được tính như sau: Giải nhất 5 điểm, giải nhì 4 điểm, giải ba 3 điểm,
giải khuyến khích 2 điểm.
Kết quả xếp loại học lực 4 năm cấp THCS: Mỗi năm xếp loại học lực giỏi 3 điểm, học lực
khá 2 điểm.
Kết quả tốt nghiệp THCS: Tốt nghiệp loại giỏi 3 điểm, loại khá 2 điểm.
Công thức tính điểm sơ tuyển vào lớp 10 song ngữ như sau:
Điểm sơ tuyển = Điểm thi HS giỏi, tài năng + Điểm xếp loại học lực 4 năm
cấp THCS + Điểm kết quả tốt nghiệp THCS.

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


21

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực

Thí sinh có tổng điểm sơ tuyển từ 10 điểm trở lên sẽ được tham gia thi tuyển ở vòng
thi tuyển.
Ở vòng thi tuyển, thí sinh phải tham gia dự thi các môn không chuyên (còn gọi là các

môn điều kiện chuyên) là Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ và môn chuyên, trong đó ba môn
Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ cùng với kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT không chuyên.
Những thí sinh chỉ có nguyện vọng đăng ký thi vào lớp chuyên (không có NV học hệ
không chuyên) vẫn phải tham gia dự thi 3 môn không chuyên (Ngữ văn, Toán, Ngoại
ngữ) trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10.
Các môn chuyên thi theo hình thức tự luận. Môn Ngoại ngữ chuyên thi theo hình thức
kết hợp tự luận và trắc nghiệm để đánh giá kỹ năng nghe, đọc, viết.
Các bài thi không chuyên như môn Ngữ văn và môn Toán có thời gian làm bài là 120
phút/bài thi, môn Ngoại ngữ 60 phút/bài thi;
Các bài thi môn chuyên như môn Hóa học và môn Ngoại ngữ là 120 phút/bài thi, các
môn khác 150 phút/bài thi.
Điểm bài thi tính theo thang điểm 10, điểm lẻ của tổng điểm toàn bài được làm tròn
điểm đến 2 chữ số thập phân. Nếu chấm bài theo thang điểm khác thì kết quả điểm các
bài thi sẽ quy đổi ra thang điểm 10.
Công thức tính điểm xét tuyển thi vào lớp 10 song ngữ:
Điểm xét tuyển = Tổng điểm các bài thi không chuyên (hệ số 1) + Điểm bài
thi chuyên (hệ số 2)
Các trường xét tuyển theo nguyên tắc: chỉ xét tuyển đối với thí sinh được tham gia thi
tuyển, đã thi đủ các bài thi quy định, không vi phạm Quy chế trong kỳ thi tuyển sinh
đến mức hủy kết quả thi và các bài thi đều đạt điểm lớn hơn 2,0.
Nhà trường căn cứ điểm xét tuyển vào lớp chuyên, xét từ cao xuống thấp để tuyển đủ
chỉ tiêu được giao cho từng lớp chuyên.
Trường hợp xét đến chỉ tiêu cuối cùng có nhiều thí sinh có điểm xét tuyển bằng nhau
thì tiếp tục xét chọn thí sinh theo thứ tự ưu tiên sau: Có điểm thi môn chuyên đăng ký
dự thi cao hơn; có điểm sơ tuyển cao hơn; có điểm trung bình môn chuyên đăng ký dự

1900-69-33

| www.hocmai.vn


|


22

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực

thi năm học lớp 9 cao hơn; có điểm trung bình các môn học cuối năm học lớp 9 cao
hơn.
Các lớp chuyên được xét tuyển độc lập nhau. HS được quyền lựa chọn học một lớp
chuyên trúng tuyển (trường hợp HS trúng tuyển nhiều lớp chuyên).
Bỏ cộng điểm khuyến khích, “siết” tuyển thẳng
Kỳ tuyển sinh vào lớp 10 THPT tại Hà Nội từ năm 2019 sẽ xóa bỏ hoàn toàn chế độ
cộng điểm khuyến khích, kể cả học sinh có chứng chỉ nghề phổ thông ở cấp THCS cũng
chỉ được dùng để xét tốt nghiệp, chứ không được cộng điểm khuyến khích vào lớp 10
như các năm trước.
Chế độ tuyển thẳng cũng được quy định chặt chẽ hơn, thu hẹp đối tượng theo đúng
văn bản quy định của Bộ và của Sở GD-ĐT Hà Nội. Với những học sinh được tuyển
thẳng, thay vì chỉ cần có xác nhận tạm trú trong khu vực tuyển sinh có trường THPT
mà học sinh đó lựa chọn, như các năm trước, thì từ năm tới học sinh hoặc bố mẹ học
sinh phải có hộ khẩu thường trú.
Cụ thể, học sinh chỉ được tuyển thẳng vào một trường THPT công lập trong khu vực
tuyển sinh nơi học sinh hoặc bố, mẹ học sinh có hộ khẩu thường trú. Nếu là trường
THPT công lập tự chủ tài chính hoặc THPT ngoài công lập không phân biệt khu vực
tuyển sinh. Trường hợp học sinh đủ điều kiện mà không có nguyện vọng tuyển thẳng
thì phải tham gia thi tuyển để dự tuyển vào lớp 10 THPT công lập.
Học sinh có thể chọn một ngoại ngữ bất kỳ để dự thi
Trong năm 2019 - 2020, Sở GD-ĐT Hà Nội quy định học sinh có thể đăng ký ngoại ngữ

thi là một ngoại ngữ bất kỳ (tiếng Anh, Pháp, Nhật, Đức (tùy theo khả năng, không bắt
buộc phải là môn ngoại ngữ được học ở cấp THCS). Trừ những học sinh thi vào lớp
tiếng Đức (hệ 7 năm) của Trường THPT Việt - Đức thì ngoại ngữ thi bắt buộc phải là
tiếng Đức.
Đối với học sinh có đăng ký thi chuyên, môn Ngoại ngữ cũng là 1 trong 3 môn điều kiện
để xét tuyển vào lớp chuyên, nên còn được gọi là môn ngoại ngữ điều kiện chuyên.
Riêng với lớp chuyên ngữ (là lớp chuyên ngoại ngữ mà học sinh đăng ký học tại trường
THPT chuyên hoặc trường THPT có lớp chuyên) được chia thành 2 nhóm:
1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


23

Cẩm nang ôn luyện môn Văn


HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực

Nhóm 1, phải thi bằng đúng Ngoại ngữ học tại lớp chuyên (ví dụ: chuyên Anh
thi bằng tiếng Anh, chuyên Pháp thi bằng tiếng Pháp).



Nhóm 2, học sinh thi vào lớp chuyên ngữ bằng môn Ngoại ngữ khác với ngoại
ngữ học tại lớp chuyên (ví dụ: học sinh thi vào lớp chuyên Pháp trường chuyên
Nguyễn Huệ bằng tiếng Anh; thi vào lớp chuyên Trung Trường chuyên Hà Nội

- Amsterdam bằng Tiếng Nhật....)

Nếu chỉ có nguyện vọng vào chuyên thì không cần thi môn thứ tư
Học sinh thi vào THPT công lập không chuyên thì phải thi 4 môn bắt buộc. Tuy nhiên,
nếu học sinh chỉ có nguyện vọng vào THPT chuyên mà không có nguyện vọng vào
trường THPT công lập không chuyên thì sẽ phải chỉ thi 3 môn điều kiện bắt buộc là
Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ (cùng với thí sinh dự thi vào THPT không chuyên) và môn
chuyên.
Học sinh không phải thi môn thứ tư như học sinh thi vào trường THPT công lập không
chuyên. Học sinh được chọn tối đa 2 trong 4 trường chuyên do Sở Giáo dục - Đào tạo
Hà Nội quản lý để đăng ký dự tuyển (Trường chuyên Hà Nội - Amsterdam, THPT
chuyên Nguyễn Huệ, THPT Chu Văn An và THPT Sơn Tây).
Công bố phổ điểm, dự kiến điểm chuẩn
Năm 2018, tình trạng bấn loạn trong tuyển sinh lớp 10 xảy ra có nguyên nhân phụ
huynh và học sinh không biết về mặt bằng điểm thi để có thể dự kiến được điểm chuẩn.
Do vậy, từ năm 2019 trở đi, Sở GD-ĐT sẽ công bố phổ điểm, dự kiến điểm chuẩn; Tiếp
theo sẽ họp xét duyệt điểm chuẩn, công bố điểm của học sinh và điểm chuẩn cùng một
thời điểm (trước 1 ngày đợt tuyển sinh thứ nhất).
Trường ngoài công lập phải công khai số học sinh trúng tuyển
Đối với trường THPT công lập tự chủ tài chính, THPT ngoài công lập, trung tâm giáo
dục nghề nghiệp, giáo dục thường xuyên, cơ sở nghề nghiệp có tuyển học sinh tốt
nghiệp THCS sẽ chỉ xác nhận nhập học theo hình thức trực tiếp.
Với những trường này, học sinh nộp bản sao phiếu báo kết quả tuyển sinh vào lớp 10
THPT (đối với trường tuyển sinh theo phương án dùng kết quả thi tuyển) hoặc bằng

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|



24

Cẩm nang ôn luyện môn Văn

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực

tốt nghiệp THCS hay giấy chứng nhận tốt nghiệp tạm thời (đối với trường tuyển sinh
theo phương án xét tuyển) tại trường có nguyện vọng.
Sau khi được nhà trường cập nhật vào hệ thống hỗ trợ tuyển sinh và xác nhận nhập
học, tài khoản của học sinh sẽ được hệ thống tự động khóa. Nhà trường in giấy báo xác
nhận nhập học cho học sinh. Học sinh muốn thay đổi nguyện vọng trúng tuyển, phải
liên hệ với nhà trường đã xác nhận nhập học để hủy nhập học trước khi xác nhận nhập
học ở trường mới trong thời gian tuyển sinh.
Đối với các trường ngoài công lập có số lượng học sinh dự tuyển quá chỉ tiêu quy định,
hội đồng tuyển sinh nhà trường có trách nhiệm duyệt số học sinh trúng tuyển đúng
theo chỉ tiêu được giao căn cứ vào điểm xét tuyển của học sinh và thông báo công khai
số học sinh trúng tuyển; hệ thống phần mềm hỗ trợ tuyển sinh chỉ cho phép các xác
nhận nhập học cho học sinh theo đúng chỉ tiêu quy định.
Quy định trên, theo đại diện sở GD-ĐT Hà Nội, là nhằm tránh tình trạng tuyển sinh vào
lớp 10 như "chơi chứng khoán" đã từng xảy ra trong năm 2018 ở một số trường ngoài
công lập trên địa bàn.
Khu vực tuyển sinh
Theo Hướng dẫn tuyển sinh vào lớp 10 THPT công lập do Sở GD-ĐT Hà Nội ban hành,
toàn thành phố có 12 khu vực tuyển sinh (KVTS), học sinh Hà Nội đăng ký thi tuyển
vào lớp 10 các trường trung học phổ thông (THPT) theo 12 khu vực đúng với hộ khẩu
thường trú, gồm:
– KVTS 1: quận Ba Đình, quận Tây Hồ
– KVTS 2: quận Hoàn Kiếm, quận Hai Bà Trưng

– KVTS 3: quận Đống Đa, quận Thanh Xuân, quận Cầu Giấy
– KVTS 4: quận Hoàng Mai, huyện Thanh Trì
– KVTS 5: quận Long Biên, huyện Gia Lâm
– KVTS 6: huyện Đông Anh, huyện Sóc Sơn, huyện Mê Linh
– KVTS 7: quận Bắc Từ Liêm, quận Nam Từ Liêm, huyện Hoài Đức, huyện Đan Phượng
– KVTS 8: huyện Phúc Thọ, thị xã Sơn Tây, huyện Ba Vì
– KVTS 9: huyện Thạch Thất, huyện Quốc Oai
1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


Cẩm nang ôn luyện môn Văn

25

HOCMAI – Học chủ động – Sống tích cực

– KVTS 10: quận Hà Đông, huyện Chương Mỹ, huyện Thanh Oai
– KVTS 11: huyện Thường Tín, huyện Phú Xuyên
– KVTS 12: huyện Ứng Hòa, huyện Mỹ Đức
Mỗi học sinh có 2 nguyện vọng vào THPT công lập
Mỗi học sinh được đăng ký dự tuyển vào 2 trường THPT công lập, xếp theo thứ tự ưu
tiên là nguyện vọng 1 và nguyện vọng 2. Hai nguyện vọng này phải trong cùng một khu
vực tuyển sinh.
Khoảng giữa tháng 5 (năm 2019 là 14/5), Sở GD-ĐT công bố công khai số lượng học
sinh đăng ký dự tuyển vào lớp 10 không chuyên của từng trường THPT. Học sinh muốn
thay đổi nguyện vọng dự tuyển cần nộp đơn (theo mẫu) tại các phòng GD-ĐT trong 2

ngày sau đó.
Hướng dẫn của Sở GD-ĐT cũng lưu ý học sinh chỉ được thay đổi nguyện vọng dự tuyển
giữa các trường trong khu vực tuyển sinh đã đăng ký. Học sinh không được thay đổi
nguyện vọng dự tuyển vào các lớp chuyên, trường chuyên.
Học sinh muốn nhập học tại trường đăng ký nguyện vọng 2 phải có điểm xét tuyển cao
hơn điểm chuẩn của trường ít nhất 1.5 điểm. Học sinh đã trúng tuyển nguyện vọng 1
sẽ không được xét tuyển nguyện vọng 2. Khi hạ điểm chuẩn, nhà trường chỉ nhận học
sinh đăng ký nguyện vọng 1, không nhận học sinh đăng ký nguyện vọng 2.
Các trường hợp đăng ký dự tuyển không theo khu vực tuyển sinh
Các trường hợp không theo khu vực tuyển sinh là các học sinh đăng ký dự tuyển vào
lớp chuyên tại các trường THPT chuyên và các trường THPT có lớp chuyên; học sinh
đăng ký dự tuyển vào các trường THPT công lập tự chủ tài chính và THPT ngoài công
lập.
Các học sinh đăng ký dự tuyển 1 nguyện vọng vào lớp 10 không chuyên của Trường
THPT Chu Văn An hoặc Trường THPT Sơn Tây, học sinh đăng ký dự tuyển 1 nguyện
vọng vào trường phổ thông dân tộc nội trú, học sinh đăng ký dự tuyển học tiếng Đức
tại Trường THPT Việt Đức, nguyện vọng còn lại phải đăng ký theo khu vực tuyển sinh
quy định.

1900-69-33

| www.hocmai.vn

|


×