Giáo án vật lý - Chơng trình lớp 12 GV: Nguyễn Thị Thanh Hà
Ngy son: ... /10/2010
Tit: 13 - 14
GIAO THOA SểNG
A. Mục tiêu :
1. Kin thc :
- Mụ t c hin tng giao thoa ca 2 súng mt nc v nờu c cỏc iu kin
cú s giao thoa.
- Vit c cụng thc xỏc nh v trớ ca cc ai v cc tiu giao thoa .
2. K nng: Vn dng c cỏc cụng thc (8-2) ; (8-3) SGK gii cỏc bi toỏn n
gin v hin tng giao thoa.
3. Thỏi : Nghiờm tỳc, hng thỳ trong hc tp.
B. PHNG PHP GING DY: Nờu vn
C. CHUN B GIO C:
1. Giỏo viờn: Giỏo ỏn, h thng kin thc, cỏc bi tõp c bn
2. Hc sinh: Chun b bi nh
D. TIN TRèNH DY HC:
1. n nh lp- kim tra s s (...phỳt)
2. Kim tra bi c: (...phỳt)
a, Bớc sóng là gì?
b, Viết PT sóng.
3. Ni dung bi mi
a.t vn :
b.Trin khai bi dy
Hot ng 1: (...phỳt) Tỡm hiu v s giao thoa ca hai súng mt nc
Hot ng ca Giỏo viờn - Hc sinh Ni dung
GV : Trỡnh by TN giao thoa súng nc
(Hỡnh 8-1 SGK).
Hs: Quan sát và lắng nghe.
GV: Nờu khỏi nim hai ngun kt hp
HS: Lng nghe, ghi nh.
Gv: Xột A,B l hai ngun kt hp cú
phng trỡnh dao ng l:
x asin t=
. Gi
I -HIN TNG GIAO THOA CA
2 SểNG NC
1.Thớ nghim :
- Gừ nh cn rung cho dao ng
trờn
mt nc cú nhng gn súng n nh
hỡnh cỏc ng hypebol cú tiờu im
S
1
S
2
2. Gii thớch :
- Nhng ng cong dao ng vi biờn
Năm học 2010 - 2011
S
1
S
2
Giáo án vật lý - Chơng trình lớp 12 GV: Nguyễn Thị Thanh Hà
v l vn tc truyn súng.
( )
1 2
d ,d l?
biờn hai súng truyn n M l nh
nhau.
Vậy nhận xét về các đờng hypebol?
Hs: - Nhng im khụng dao ng nm
trờn h cỏc ng hypebol (nột t).
Nhng im dao ng rt mnh nm trờn
h cỏc ng hypebol (nột lin) k c
ng trung trc ca S
1
S
2
.
- Hai h cỏc ng hypebol ny xen k
nhau nh hỡnh v..
Lu ý: H cỏc ng hypebol ny ng
yờn ti ch
Gv: yêu cầu hs trả lời C
1
Hs: Tr li C1 :
Nhng hypebol lin nột biu din nhng
ch gp nhau ca hai súng tng cng ln
nhau, nhng ng hypebol nột t biu
din nhng ch gp nhau ca hai súng trit
tiờu ln nhau .
- Nhn xột
GV:Nhn xột -kt lun
HS:Ghi nh kin thc
cc i ( 2 súng gp nhau tng cng
ln nhau)
- Nhng ng cong dao ng vi biờn
cc tiu ng yờn ( 2súng gp nhau
trit tiờu ln nhau)
- Cỏc gn súng cú hỡnh cỏc ng
hypebol gi l cỏc võn giao thoa .
Hot ng 2 : (...phỳt) Tỡm hiu v cc i v cc tiu giao thoa
Hot ng ca Giỏo viờn - Hc sinh Ni dung
- Nhn xột
GV:Nhn xột -kt lun
HS:Ghi nh kin thc
GV: hng dn HS thnh lp biu thc
súng ti 1 ngun S
1
v S
2
?
Hs: Trả lời
Gv: Biu thc súng ti im M do súng t
S
1
v S
2
truyn n .Dao ng tng hp
ti M cú biu thc?
Hs:
cos2
1
1
d
t
u A
T
=
ữ
v
II - CC I V CC TIU
1-Dao ng ca mt im trong vựng
giao thoa :
- Cho 2 ngun S
1
v S
2
cú cựng f, cựng pha
:
Phng trỡnh dao ng ti 2 ngun :
1 2
2
cos cos
t
u u A t A
T
= = =
- Xột im M cỏch S
1
v S
2
mt on :
d
1
= S
1
M v d
2
= S
2
M
- Coi biờn bng nhau v khụng i
trong quỏ trỡnh truyn súng .
- Phng trỡnh súng t S
1
n M :
1 1
1
2
cos ( ) cos 2 ( )
M
d dt
u A t A
T v T
= =
- Phng trỡnh súng t S
2
n M :
2 2
2
2
cos ( ) cos 2 ( )
M
d dt
u A t A
T v T
= =
- Súng tng hp ti M :
Năm học 2010 - 2011
S
2
S
1
S
2
d
2
d
1
M
Giáo án vật lý - Chơng trình lớp 12 GV: Nguyễn Thị Thanh Hà
cos2
2
2
d
t
u A
T
=
ữ
u = u
1
+ u
2
Gv: p dng :
Sina +sinb =
cos( )sin( )
2 2
a b a b +
Hs: Viết biểu thức.
Gv: Biờn dao ng tng hp a ph
thuc yu t no?
Hs: Ph thuc (d
2
d
1
) hay l ph thuc
v trớ ca im M
Gv: M dao ng vi biờn cc i khi
no ?
(Hai dao ng cựng pha
2k
=
=
2
d
suy ra :
2 1
d d k
=
)
d
2
d
1
: gi l hiu ng i
Hs: Trả lời
Gv:Y/c HS din t iu kin nhng im
dao ng vi biờn cc i.
Hs: Trả lời
Gv: Nhng im ng yờn l nhng im
no?
Hs: Trả lời
(Hai dao ng ngc pha
(2 1)k
= +
=
2
d
Suy ra :
( )
2 1
2 1
2
d d k
= +
)
Gv: Y/c HS din t iu kin nhng
im ng yờn.
Hs: Trả lời
- Nhn xột
GV: Nhn xột - kt lun
HS: Ghi nh kin thc
1 2
1 2
cos2 ( ) cos2 ( )
M M M
d d
t t
u u u A
T T
= + = +
2 2 1 2
( )
2 cos cos2
2
M
d d d dt
u A
T
+
=
ữ
-Biờn dao ng l :
2 1
( )
2 cos
M
d d
A A
=
2. V trớ cc i v cc tiu giao thoa
a. V trớ cỏc cc i giao thoa :
M dao ng vi A
max
khi :
2 1
( )
cos 1
d d
=
Suy ra :
2 1
( )
cos 1
d d
=
Hay :
2 1
( )d d
k
=
Suy ra :
2 1
d d k
=
(*) ; (
; 1; 2....k o=
)
Hiu ng i = mt s nguyờn ln
bc súng
Qu tớch cỏc im ny l nhng ng
Hypebol cú 2 tiờu im l S
1
v S
2
gi
l nhng võn giao thoa cc i.
k = 0
d
1
= d
2
Qu tớch l ng trung trc ca
S
1
S
2
b. V trớ cỏc cc tiu giao thoa :
M dao ng vi A
M
= 0 khi :
2 1
( )
cos 0
d d
=
Hay :
2 1
( )
2
d d
k
= +
Suy ra :
2 1
1
2
d d k
= +
ữ
;
( 0; 1; 2....)k =
Hiu ng i = mt s na nguyờn
ln bc súng
Năm học 2010 - 2011
Giáo án vật lý - Chơng trình lớp 12 GV: Nguyễn Thị Thanh Hà
Qu tớch cỏc im ny l nhng ng
Hypebol cú 2 tiờu im l S
1
v S
2
gi
l nhng võn giao thoa cc tiu .
Hot ng 3: (...phỳt) Tỡm hiu v iu kin giao thoa. Sóng kết hợp
Hot ng ca Giỏo viờn - Hc sinh Ni dung
GV : Trỡnh by K cú giao thoa
Hs: Nghe và ghi nhớ
III- K GIAO THOA SểNG KT
HP
iu kin : Hai súng ngun kt hp
a) Dao ng cựng phng , cựng tn s.
b) Cú hiu s pha khụng i theo thi
gian.
Hai ngun kt hp phỏt ra 2 súng kt
hp.
Hin tng giao thoa l mt hin
tng c trng ca súng .Quỏ trỡnh
vt lý no gõy ra c hin tng
giao thoa l mt quỏ trỡnh súng
4. Cng c: (...phỳt)
Cõu 5 (trang 45 sgk) chn D ; Cõu 6 chn D
Cõu 7 : Trờn khong S
1
S
2
cú 12 im ng yờn tc l cú 11 khong
2
vy 11.
2
=
11cm .Vy
v f
=
= 2.26=52cm/s
- Nờu cụng thc xỏc nh v trớ cỏc cc i v cỏc cc tiu giao thoa ?
- iu kin cú giao thoa ?
5. Dn dũ: (...phỳt)
- Tr li cõu hi 1,2,3,4 ,bi tp 8 trang 45 SGK và sbt
- Làm các b i t p giờ sau chữa b i t p
Năm học 2010 - 2011
- 2 -1 0 1 2
-2 -1 1 2
S
1
S
2