Tem bưu chính về Bác Hồ

Một số mẫu tem về Bác Hồ của Bưu chính Việt Nam.
Những áng tem thư về Bác Hồ
ICTnews - Những người làm tem bưu chính không một ai có thể nói chính xác 64 năm qua Bưu
điện Việt Nam đã phát hành được bao nhiêu mẫu tem in hình Bác.
Chỉ biết rằng, tem in hình ảnh Bác và những địa danh gắn bó với cuộc đời Người chiếm số lượng
mẫu lớn nhất trong số các mẫu tem Bưu chính Việt Nam, nhưng rất hay ở chỗ hàng trăm mẫu tem
đó không một mẫu nào giống mẫu nào.
Hình ảnh Bác Hồ: Kho tư liệu lớn của tem bưu chính
Ngày 2/9/1945, Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, vì chưa kịp phát hành tem mới nên
đã lấy một số tem Đông Dương cũ in đè lên mặt tem các dòng chữ: “Việt Nam Dân chủ Cộng
hòa”, “Độc lập, Tự do, Hạnh phúc”, “Bưu chính”, “Quốc phòng”, “Cứu đói”, “Dân sinh”… để
tạm thời sử dụng trên mạng bưu chính. Tổng cộng có 13 tiêu đề khác nhau được in đè lên 53 mẫu
tem Đông Dương tạo thành 57 mẫu tem Việt Nam.
Đến ngày 2/9/1946, Bưu điện Việt Nam mới chính thức phát hành bộ tem đầu tiên mang chân
dung Chủ tịch Hồ Chí Minh, bộ tem được phát hành theo Sắc lệnh số 172/SL ngày 27/8/1946 của
Chủ tịch Chính phủ. Bộ tem đầu tiên này do họa sĩ Nguyễn Sáng thiết kế, có một mẫu vẽ hình
chân dung Bác Hồ in thành 5 tem với 5 màu sắc và giá mặt khác nhau, trong đó 2 tem có phụ thu
cứu quốc.
Trên tem có in tiêu đề “Việt Nam Dân chủ Cộng hòa”, việc phát hành bộ tem đầu tiên này đánh
dấu một mốc quan trọng trên con đường phát triển của tem Bưu chính Việt Nam. Từ đó đến nay,
Bưu chính Việt Nam đã phát hành được hàng trăm bộ tem với hàng ngàn mẫu tem khác nhau, hầu
như năm nào hình ảnh Bác Hồ cũng xuất hiện trên tem bưu chính.
Ông Ninh Quang Hải - Phòng Tổng hợp, Công ty Tem Việt Nam cho biết: “Tem in hình Bác Hồ
có số lượng mẫu thiết kế nhiều nhất trong số các bộ tem kỷ niệm”. Lật giở cuốn danh mục Tem
bưu chính Việt Nam 1945-2005 có thể thấy, hình ảnh Bác có ở nhiều đề tài tem khác nhau như:
Kỷ niệm ngày sinh nhật Bác, ngày Quốc khánh đất nước, ngày thành lập Đảng, ngày Quốc phòng
toàn dân, ngày Kỷ niệm ngành Công an, ngành Bưu điện, ngày Thiếu nhi, ngày thành lập Mặt trận
Tổ quốc, ngày thành lập Đoàn, kỷ niệm 40 năm Cách mạng tháng 10 Nga.
Không chỉ có hình ảnh Bác, hình ảnh làng Sen quê hương Bác, Lăng Bác, những địa danh gắn bó
với cuộc đời Bác cũng được các họa sĩ vẽ tem thể hiện trong nhiều bộ tem bưu chính. Vào mục
tìm kiếm về Chủ tịch Hồ Chí Minh trang web: www.vietnamstamp.com cho kết quả từ năm 1946

đến 1997 đã có 52 bộ tem với số lượng lên tới hơn 100 mẫu có in hình Bác.
Vẽ Bác trên tem: Cái khó gấp trăm lần cái dễ
Nói về những cái dễ, cái khó khi vẽ tem về Bác, họa sĩ Đỗ Lệnh Tuấn - người có thâm niên 25
năm vẽ tem bưu chính nói: “Dễ thì rất dễ nhưng khó thì cũng khó vô cùng”. Vẽ Bác Hồ dễ vì tư
liệu về Bác nhiều, khai thác ở mảng nào cũng có hình ảnh tư liệu về Bác. Nhưng chính điều đó
khiến cho cái khó gấp trăm lần cái dễ. Họa sĩ Tuấn cho biết, hầu như họa sĩ nào cũng vẽ Bác, năm
chẵn kỷ niệm của ngành nào cũng muốn thể hiện hình ảnh Bác trên tem. Do đó, người họa sĩ phải
dày công nghiên cứu, tìm tư liệu, suy nghĩ cách thể hiện để cho ra được mẫu tem mới, không trùng
với những mẫu tem đã có và được mọi người công nhận.
Với họa sĩ Đỗ Lệnh Tuấn, một trong những dấu ấn sâu đậm khi thể hiện hình ảnh Bác Hồ trong
các mẫu vẽ của anh, đó là khi anh vẽ bộ tem Kỷ niệm 50 năm ngày Cách mạng Tháng Tám và
Quốc khánh 2/9 phát hành năm 1995. Bộ tem này gồm 6 mẫu với 6 chủ đề khác nhau, trong đó có
3 con tem in hình Bác ở 3 lĩnh vực: hình ảnh Bác còn trẻ khi ra đi tìm đường cứu nước; hình tượng
Bác đang chỉ tay ra phía trước, sau lưng Bác có đoàn quân Giải phóng khí thế hừng hực tiến vào
giải phóng miền Nam và hình ảnh Bác Hồ với nhi đồng.
Bộ tem này đã mang lại cho Đỗ Lệnh Tuấn giải Nhất cuộc thi vẽ tem do Bưu điện Việt Nam tổ
chức lúc đó. Những ngày cuối tháng 8 này, họa sĩ Đỗ Lệnh Tuấn lại đang bận rộn thiết kế những
mẫu tem để dự thi vẽ tem với chủ đề Kỷ niệm 120 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh và 80
năm thành lập Đảng CSVN. Cuộc thi này do Bưu chính Việt Nam tổ chức nhằm tìm kiếm được
những mẫu tem có ý nghĩa sâu sắc nhất phát hành vào năm 2010.
Khi tôi muốn tìm một trong những họa sĩ vẽ tem về Bác Hồ thành công nhất thì được Công ty Tem
giới thiệu họa sĩ Trần Thế Vinh. Gần 20 năm vẽ tem, anh Vinh ước tính mình đã có hơn 40 mẫu
tem về Bác được phát hành. Trong đó, đáng chú ý nhất là bộ tem Kỷ niệm 100 năm ngày sinh Chủ
tịch Hồ Chí Minh, gồm 6 mẫu và 1 block đã mang lại cho anh giải cao nhất (giải Nhì) cuộc thi vẽ
tem năm 1990 do ngành Bưu điện tổ chức. 6 mẫu tem và 1 block như 7 câu chuyện khác nhau kể
về cuộc đời và sự nghiệp của Bác Hồ. Hình ảnh Bác trong tem của Trần Thế Vinh đơn giản, không
cầu kỳ thể hiện một phong cách rất dung dị, gần gũi.
Họa sĩ Trần Thế Vinh cho rằng: “Tư liệu về Bác thì rất nhiều nhưng chỉ là cái “cớ”, còn người họa
sĩ làm sao phải chuyển thể tư liệu sang phong cách gần gũi với chủ đề của con tem mới là cái khó.
Một yếu tố quan trọng nữa là người vẽ phải thực sự có tình cảm với Bác thì mới có thể truyền tải

vào tác phẩm một hình ảnh sinh động và đầm ấm”. Không phải ngẫu nhiên mà họa sĩ Trần Thế
Vinh được đánh giá cao ở cách thể hiện trên những con tem mang hình ảnh Bác. Anh đã tìm tòi
được một kho tư liệu khá lớn về Bác: không chỉ ở trong nước, mà cả tư liệu quốc tế, thậm chí là
những tư liệu chưa được công bố.
Một số mẫu tem về Bác Hồ:
Bộ tem kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhật Bác.
Bộ tem kỷ niệm 35 năm ngày Truyền thống ngành Bưu điện.
Bộ tem 300 năm Sài Gòn - TP.HCM
Bộ tem đầu tiên về Chủ tịch Hồ Chí Minh