Bài giảng Rèn kĩ năng nghị luận văn học

KHÁI QUÁT VỀ VĂN NGHỊ LUẬN
1. Khái niệm văn nghị luận
Văn nghị luận là loại văn được viết ra nhằm xác lập cho người
đọc, người nghe một tư tưởng, quan điểm nào đó đối với các
sự việc, hiện tượng trong đời sống hay trong văn học bằng các
luận điểm, luận cứ và lập luận.
2. Đặc điểm của văn nghị luận:
          - Luận điểm: là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan điểm trong
bài văn nghị luận.
          - Luận cứ: là những lí lẽ và dẫn chứng làm cơ sở cho luận
điểm. Luận cứ trả lời các câu hỏi: Vì sao phải nêu luận điểm? Nêu
ra để làm gì? Luận điểm ấy có đáng tin cậy không?


VĂN NGHỊ LUẬN
NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Nghị
luận về
một tư
tưởng
đạo lí

Nghị
luận về
một
hiện
tượng
đời
sống

Nghị luận
về một
vấn đề xã
hội đặt ra
trong
TPVH

NGHỊ LUẬN VĂN HỌC

Nghị
luận
về
thơ

Nghị
luận
về văn
xuôi

Nghị luận
về một ý
kiến bàn
về văn
học


CÁCH LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VĂN HỌC
BƯỚC 1: Tìm hiểu đề
- Xác định kiểu bài: Nghị luận về thơ/ văn xuôi/ ý kiến bàn về văn

học.
- Xác định vấn đề nghị luận (luận đề)
- Xác định các thao tác lập luận, chọn thao tác lập luận chính.
(Các thao tác lập luận: Giải thích, chứng minh, phân tích, so sánh,
bình luận, bác bỏ)
- Xác định phạm vi dẫn chứng
BƯỚC 2: Tìm ý và lập dàn ý
1. Tìm ý
- Tự tái hiện lại kiến thức đã học về những giá trị nội dung và nghệ
thuật của tác phẩm bàn đến.
- Bám sát luận đề để lựa chọn ý (nội dung, nghệ thuật)


CÁCH LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VĂN HỌC
2. Lập dàn ý
a. Mở bài:
-Giới thiệu tác giả, tác phẩm
-Giới thiệu luận đề
b. Thân bài:
Triển khai các luận điểm, luận cứ (Tùy theo từng dạng đề)
c. Kết bài:
Khái quát chung về luận đề và nêu cảm nhận của bản thân hoặc
liên hệ mở rộng


CÁCH LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VĂN HỌC
BƯỚC 3: Viết bài văn
- Triển khai theo bố cục ba phần: Mở bài, thân bài, kết bài
- Cần lưu ý về thể loại của tác phẩm để chọn trình tự hợp lý:
+ Đối với thể loại tự sự cần chú ý phân tích nhiều đến nội dung, cốt

truyện, nhân vật, tình huống truyện.
+ Đối với thể loại trữ tình cần lưu ý nghệ thuật biểu hiện tình cảm cảm
xúc, hình ảnh, nhịp điệu, từ đó rút ra nội dung.
-Cần liên kết các câu, đoạn mạch lạc hợp lý.
-Không gạch đầu dòng mà triển khai thành một bài văn hoàn chỉnh,
trong đó mở bài viết thành 1 đoạn văn, kết bài viết thành 1 đoạn văn,
thân bài triển khai thành các đoạn văn, mỗi đoạn trình bày trọn vẹn một
luận điểm.

BƯỚC 4: Kiểm tra lại để hoàn thiện bài văn


CỦNG CỐ
- Văn nghị luận sử dụng phương thức biểu đạt chính là nghị luận
- Một bài văn nghị luận văn học có bố cục 3 phần, có thể chia
thành 3 đoạn văn trở lên. Trong đó, mở bài phải giới thiệu được
luận đề, thân bài triển khai luận đề thành các luận điểm, luận cứ,
kết bài khái quát chung về luận đề.
- Cần bám sát nội dung và nghệ thuật của tác phẩm để làm rõ luận
đề.


Các em hoàn thiện bài tập theo đường link cô gửi trên nhóm
zalo kèm theo video này