Ứng dụng của hóa keo trong thuốc nhuộm

ỨNG DỤNG CỦA HÓA KEO
TRONG THUỐC NHUỘM
Nhóm 3


NỘI DUNG
1. Khái niệm
2. Phân loại
3. Cơ chế và ứng dụng của
hóa keo


KHÁI NIỆM
• Thuốc nhuộm (phẩm nhuộm): là tên gọi chung
để chỉ các hợp chất hữu cơ mang màu (có
nguồn gốc tự nhiên hay tổng hợp).
• Đa dạng về màu sắc cũng như chủng loại, có
khả năng nhuộm màu - nghĩa là có khả năng bắt
màu hay gắn màu trực tiếp lên chất nền như vải,
sợi, giấy v.v…


PHÂN LOẠI


PHÂN LOẠI

THUỐC NHUỘM AZO
✘ Là các hợp chất chứa một hoặc nhiều nhóm azo(N=N-), liên kết với các gốc phenyl và naphthyl
✘ chiếm khoảng 60-70% tổng sản phẩm lượng thuốc
nhuộm.

✘ Dùng tạo màu sợi tự nhiên và tổng hợp, thực
phẩm, kẹo, mỹ phẩm,..
✘ Có khả năng giải phóng amines thơm gây ung thư
khi xuất hiện phân hủy khử.


PHÂN LOẠI
THUỐC NHUỘM ANTHRAQUINONE
• Trong phân tử có một hoặc nhiều nhóm
Antraquinon hoặc dẫn xuất gốc của nó. Gốc
mang màu một họ thuốc nhuộm lớn, trong đó
quan trọng nhất là alizarin. Alizarin là hợp
chất màu đỏ cam, là những tinh thể phát
quang lấp lánh.
• Loại thuốc nhuộm này có phản ứng với sợi
vải (có phản ứng nhuộm màu) nên rất bền khi
giặt giũ.


PHÂN LOẠI
THUỐC NHUỘM TRỰC TIẾP

Là loại thuốc nhuộm tự bắt màu, chúng là những hợp chất
màu tự hòa tan trong nước và có khả năng tự bắt màu với
các vật liệu một cách trực tiếp nhờ các lực hấp thụ trong
môi trường trung tính hoặc kiềm.
Hầu hết chúng thuộc nhóm azo, một số ít là dẫn xuất của
dioxazin và ftaloxianin

PHÂN LOẠI

THUỐC NHUỘM HOÀN
NGUYÊN

✘ Là những hợp chất màu hữu cơ
không hòa tan trong nước, tuy có
cấu tạo hóa học và màu sắc khác
nhau nhưng chúng có chung một
tính chất. Tất cả đều chứa các
nhóm cetone trong phân tử.
✘ Thuốc nhuộm hoàn nguyên được
dùng chủ yếu để nhuộm các chế
phẩm từ xơ xenlulo hoặc thành
phần xenlulo trong các loại vải
pha.


CƠ CHẾ NHUỘM VÀ ỨNG DỤNG CỦA HÓA KEO
CƠ CHẾ NHUỘM VẢI


CƠ CHẾ NHUỘM VÀ ỨNG DỤNG CỦA HÓA KEO
CƠ CHẾ NHUỘM VẢI
✘ Sợi vải được xử lý bằng thuốc
nhuộm, dung dịch các chất phụ
gia hữu cơ để làm tăng khả
năng gắn màu.
✘ Sợi vải được xử lý bằng thuốc
nhuộm, dung dịch các chất phụ

gia hữu cơ để làm tăng khả
năng gắn màu.
✘ Sợi vải được xử lý bằng thuốc
nhuộm, dung dịch các chất phụ
gia hữu cơ để làm tăng khả
năng gắn màu.
 Cuối cùng, để hoàn thiện vải sẽ
phải thực hiện giai đoạn rửa vải
nhằm mục đích làm mềm vải, tăng
độ bền, chống co rút, ra màu…
của vải.


CƠ CHẾ NHUỘM VÀ ỨNG DỤNG CỦA HÓA KEO
CƠ CHẾ NHUỘM VẢI

✘ Dung dịch nhuộm có sức căng bề
mặt lớn, không thấm ướt vải sợi
 thuốc nhuộm không ngấm vào
được.
!
 Khi cho chất trợ vào sẽ làm giảm
sức căng bề mặt cho phép các phân
Giai Đoạn 1
tử thuốc nhuộm di chuyển vào bên
trong xơ sợi
 tạo điều kiện cho thuốc nhuộm phân
tán đồng đều và giúp cho thuốc
ngấm vào xơ sợi đều màu hơn.

CƠ CHẾ NHUỘM VÀ ỨNG DỤNG CỦA HÓA KEO
CƠ CHẾ NHUỘM VẢI

Chức năng chính của chất trợ:
 Tăng tốc độ thấm nước
 Làm đều màu
 Tác dụng ổn định hệ thống phân tán
 Làm trơn vật liệu
 Chất trợ giúp ngăn cản màu và di tản màu


CƠ CHẾ NHUỘM VÀ ỨNG DỤNG CỦA HÓA KEO
CƠ CHẾ NHUỘM VẢI

Giai Đoạn 2
Kích thước Kích thước Mức độ khuấy
đảo và tuần
phân tử thuốcmao quản sơ hoàn thuốc
nhuộm
sợi
nhuộm

Nhiệt độ


CƠ CHẾ NHUỘM VÀ ỨNG DỤNG CỦA HÓA KEO
CƠ CHẾ NHUỘM VẢI

Giai Đoạn 3

Liên kết ion: Liên kết này được thực hiện giữa các
gốc mang màu tích điện âm của thuốc nhuộm (axít,
trực tiếp) và các tâm tích điện dương của vật liệu.
Liên kết Hydro :Liên kết hydro được thực hiện giữa
các nhóm định chức của xơ và thuốc nhuộm như:
hydroxyl, nhóm amin, nhóm amít và nhóm carboxyl.
Liên kết hóa trị :Liên kết hóa trị được thực hiện
chủ yếu ở thuốc nhuộm hoạt tính với các vật liệu
chứa các nhóm hydroxyl và nhóm amin.
Liên kết Vander Waals :Liên kết Vander
Waals được thực hiện ở hầu hết các lớp
thuốc nhuộm khi tương tác với vật liệu.


CƠ
NHUỘM
VÀ DỤNG
ỨNG TRONG
DỤNG CỦA
HÓA
KEO
MỘTCHẾ
SỐ HỢP
CHẤT SỬ
THUỐC
NHUỘM
ỨNG DỤNG
• Làm mềm nước (làm mất tính chất nước
cứng)

• Dùng làm trợ chất cho một số phẩm nhuộm
như: trực tiếp ,lưu huỳnh,hoàn nguyên
• Dùng làm chất gắn màu cho một số phẩm
nhuộm hoạt tính
• Tẩy các vết dơ, ố,dầu.làm trợ chất nấu vải
bong
• Phối hợp với xà phòng làm chất nhủ hóa nấu
len,tơ tằm.cùng với xà phòng làm chất tẩy
rửa.


Thanks for watching