bài 8 su phát triển kĩ thuật, khoa hoc, văn hoc và nghệ thuật thế kỉ XVIII - thế kỉ XĨ

Tiết 15 bài 8: SỰ PHÁT TRIỂN CỦA KĨ THUẬT, KHOA HỌC,VĂN HỌC,
VÀ NGHỆ THUẬT THẾ KỈ XVIII – XIX
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:
- Sau thắng lợi của các cuộc cách mạng tư sản, giai cấp tư sản đã tiến hành các
cuộc cách mạng công nghiệp, làm thay đổi toàn bộ nền kinh tế của xã hội.
Chủ nghĩa tư bản chỉ có thể thắng thế hoàn toàn chế độ phong kiến khi nó
thúc đẩy sự phát triển nhanh hơn của lực lượng sản xuất, làm tăng năng suất
lao động và đặc biệt là ứng dụng những thành tựu của khoa học – kĩ thuật.
- Sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế với sự xâm nhập của kĩ thuật tiên tiến vào
tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội đã tạo điều kiện cho các ngành khoa
học phát triển. Đặc biệt, sự ra đời của học thuyết tiến hóa của Đác – uyn
cùng triết học duy vật của Mác và Ăng – ghen thực sự là những cuộc cách
mạng về khoa học và tư tưởng.
- Những thành tựu nổi bật của văn học, nghệ thuật với trào lưu hiện thực phê
phán và lãng mạn đã góp phần làm phong phú đời sống văn hóa tinh thần của
chủ nghĩa tư bản.
2. Tư tưởng:
- So với chế độ phong kiến, chủ nghĩa tư bản với cuộc cách mạng khoa học –
kĩ thuật là một bước tiến lớn, có những đóng góp tích cực đối sự phát triển
của lịch sử, xã hội. Nó đưa nhân loại sang kỉ nguyên của nền văn minh công
nghiệp.
- Nhận thức rõ yếu tố năng động, tích cực của khoa học – kĩ thuật đối với sự
tiến bộ của xã hội. Chủ nghĩa xã hội chỉ có thể thắng chủ nghĩa tư bản khi nó
ứng dụng những thành tựu của khoa học – kĩ thuật, ứng dụng nền sản xuất
lớn , hiện đại. Trên cơ sở đó, xây dựng niềm tin vào sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa nước ta hiện nay.
3. Kĩ năng:
- Phân biệt được thuật ngữ “Cách mạng tư sản” với “Cách mạng công nghiệp”
- Hiểu và giải thích được khái niệm và thuật ngữ: “Cơ khí hóa”, “Chủ nghĩa
lãng mạn”, “Chủ nghĩa hiện thực phê phán”.

- Bước đầu biết phân tích vai trò của kĩ thuật, khoa học, văn học và nghệ thuật
đối với sự phát triển lịch sử.
II. Phương tiện dạy học:
- Tranh ảnh và thành tựu của khoa học - kĩ thuật ở đầu thế kỉ XVIII- XIX.
- Chân dung các nhà khoa học,văn học, nhạc sĩ:Niu-Tơn,Đác-Uyn,Lô-mô-nô-
xốp.
III. Tiến trình dạy học:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
- Nêu những sự kiện chính của cách mạng Nga 1905 - 1907? Vì sao cách mạng
thất bại?
3. Bài mới:
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung
HĐ1:
- GV: Để hòan tòan chiến
thắng chế độ phong kiến, giai
cấp tư sản đã tiến hành cuộc
cách mạng lần hai đó là cuộc
cách mạng công nghiệp.
- GV: Hoàn cảnh nào đã đưa
đến việc phải cải tiến kĩ thuật
ở thế kỉ XVIII-XIX?
- GV: Vì sao thế kỉ XIX gọi là
thế kỉ của sắt,máy móc và
động cơ hơi nước?
- GV: Nêu những tiến bộ về kĩ
thuật trong các lĩnh vực công
nghiệp, giao thông vận tải,
nông nghiệp và quân sự?
- GV: Các thành tựu về kĩ

thuật đã có tác động gì đến sản
xuất?
- GV: Máy móc ra đời chính là
cơ sở kĩ thuật cho sự chuyển
biến mạnh mẽ của nền sản
xuất từ công trường thủ công
lên công nghiệp cơ khí hóa,
chuyển văn minh nhân loại từ
văn minh nông nghiệp lên văn
minh công nghiệp.
HĐ2:
- GV: Hãy kể tên các nhà khoa
học và các phát minh vĩ đại
trong thế kỉ XVIII - XIX?
- GV: Ý nghĩa của các phát
minh trên?
- GV: Nêu những phát minh về
- HS: :+ Cách mạng tư sản thắng
lợi trên phạm vi thế giới.
+ Nhu cầu sản xuất phát triển.
- HS: :+ Sắt trở thành nguyên
liệu chủ yếu để chế tạo máy
móc.
+ Máy móc ra đời là cơ sở đề
chuyển từ công trường thủ công
lên công nghiệp cơ khí.
+ Phát minh ra máy hơi nướcđưa
tiến bộ vượt bậc trong công
nghiệp,giao thông vận tải,nông
nghiệp,quân sự…

- HS: Dựa vào SGK trả lời.
- HS: Nâng cao năng suất lao
động.
- HS: Dựa vào SGK trả lời.
- HS: Thúc đẩy xã hội phát triển.
- HS: Dựa vào SGK trả lời.
I. NHỮNG THÀNH TỰU
CHỦ YẾU VỀ KỈ THUẬT:
- Công nghiệp:
+ Kĩ thuật luyện kim tiến bộ
vượt bậc.
+ Động cơ hơi nước được ứng
dụng rộng rãi
-Giao thông vận tải: Tàu thuỷ,
xe lửa chạy bằng hơi nước.
- TTLL:Giữa TK XIX phát minh
máy điện tín.
-NN:sử dụng phân hoá học,máy
kéo,máy cày....
- Quân sự: Nhiều vũ khí mới
được sản xuất
=>Tạo nên lực lượng sản xuất
khổng lồ của CNTB, tạo ra
nguồn của cải vật chất dồi dào
hơn các chế độ xã hội cũ.
II. NHỮNG TIẾN BỘ VỀ
KHOA HỌC TỰ NHIÊN VÀ
KHOA HỌC XÃ HỘI:
1. Khoa học tự nhiên:
- Đạt được nhiều thành tựu tiến

bộ:
- Đầu thế kỉ XVIII, Niu – ton
tìm ra thuyết vạn vật hấp dẫn.
- Giữa thế kỉ XVIII, Lô – mô –
nô – xốp tìm ra định luật bảo
toàn vật chất và năng lượng,
cùng nhiều phát minh lớn về vật
lí, hóa học.
- Năm 1873, Puốc – kin – giơ
khám phá ra bí mật về sự phát
triển của thực vật và đời sống
của các mô động vật.
- Năm 1859, Đác – uyn nêu lên
thuyết tiến hóa và di truyền, đập
tan quan niệm về nguồn gốc thần
thánh của sinh vật.
khoa học xã hội?
- GV: Các phát minh về khoa
học xã hội có vai trò như thế
nào đối với cuộc sống con
người?
- GV: Nêu tóm tắt các thành
tựu văn học nghệ thuật cuối
thế kỉ XVIII – XIX?
- GV: Nội dung chủ yếu của
các trào lưu văn học?
- HS: Đã phá ý thức hệ phong
kiến, tấn công vào nhà thờ.
+ Giải thích rõ quy luật vận
động của thế giới và thúc đẩy xã

hội phát triển.
- HS: Dựa vào SGK trả lời.
- HS: Đấu tranh chống chế độ
phong kiến, giải phóng nhân dân
bị áp bức.
2. Khoa học xã hội:
- Chủ nghĩa duy vật và phép
biện chứng: Phoi-ơ-bách, Hê-
ghen
- Học thuyết chính trị kinh tế
học tư sản: Xmít và Ri-các-đô.
- Học thuyết chủ nghĩa xã hội
không tưởng của Xanh-xi-mông,
Phu-ri-ê (Pháp)và Ô-oen Anh).
- Học thuyết chủ nghĩa xã hội
khoa học của Mác và Ăng-ghen.
3. Sự phát triển của văn học
và nghệ thuật.
- Nhiều trào lưu triết văn hoc
xuất hiện: Lãng mạn, trào
phúng, Hiện thực phê phán:
Ban-dăc, Gô-gôn,Lep-Tôn-
xtôi…
- Âm nhạc, hội hoạ đạt nhiều
thành tựu tiêu biểu: Mô-da, Sô-
panh, Bet-thô-ven, Đa-vit, Gôi-
a…
4. Củng cố:
- Lập bảng thống kê những thành tựu chủ yếu của kĩ thuật, khoa học, văn học,
nghệ thuật trong thế kỉ XVIII – XX.

5. Dặn dò:
Về nhà học bài và xem trước bài 9: ẤN ĐỘ THẾ KỈ XVIII – ĐẦU THẾ KỈ XX
Duyệt của GV hướng dẫn Cao Lãnh, ngày …tháng….năm 2010
Sinh viên thực tập

Đinh Thị Ngọc Loan Dương Thị Anh Thư