Tải bản đầy đủ (.pdf) (242 trang)

Phát triển ngành công nghiệp sản xuất sản phẩm điện tử hướng về xuất khẩu của thành phố đà nẵng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.87 MB, 242 trang )

B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NG
I H C TH
NG M I
-------------------------

NGUY N TI N À

PHÁT TRI N NGÀNH CÔNG NGHI P S N
XU T S N PH M I N T H
NG V XU T
KH U C A THÀNH PH
À N NG

LU N ÁN TI N S KINH T

Hà N i, N m 2020


B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

NG

I H C TH

NG M I

-------------------------


NGUY N TI N À

PHÁT TRI N NGÀNH CÔNG NGHI P S N
XU T S N PH M I N T H
NG V XU T
KH U C A THÀNH PH
À N NG
Chuyên ngành: QU N LÝ KINH T
Mã s : 62340410

LU N ÁN TI N S KINH T
Ng

ih

ng d n khoa h c:
1. PGS. TS NGUY N V N MINH
2. TS. L U

CH I

Hà N i, N m 2020


i

L I CAM OAN

Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u c a riêng
tôi. Các s li u, k t lu n trong lu n án là trung th c, có ngu n

g c rõ ràng. Nh ng k t lu n khoa h c c a lu n án ch a t ng
c ai công b .

 ✁✂ ✄☎

lu n án

NGUY N TI N À


ii

✆ CL C
L I CAM OAN ..................................................................................................... i
M C L C .............................................................................................................. ii
DANH M C CÁC CH VI T T T....................................................................... vi
DANH M C B NG .............................................................................................. ix
DANH M C HÌNH................................................................................................ xi
DANH M C
TH ............................................................................................ xi
DANH M C PH L C ........................................................................................ xii
PH N M
U ...................................................................................................... 1
1. Tính c p thi t c a tài lu n án .................................................................................. 1
2. T ng quan tình hình nghiên c u có liên quan n tài lu n án................................ 3
3. M c ích và nhi m v nghiên c u .............................................................................. 7
4. i t ng và ph m vi nghiên c u ............................................................................... 7
5. Ph ng pháp nghiên c u ............................................................................................. 8
6. Nh ng óng góp m i c a lu n án ............................................................................... 9
7. K t c u lu n án ............................................................................................................ 9

CH NG 1
M TS V N
LÝ LU N VÀ KINH NGHI M TH C TI N V PHÁT TRI N
NGÀNH CÔNG NGHI P S N XU T S N PH M I N T H
NG V XU T
KH U C A M T THÀNH PH ................................................................................ 10
1.1 M T S V N
LÝ LU N V NGÀNH CÔNG NGHI P S N XU T S N
PH M I N T H
NG V XU T KH U............................................................ 10
1.1.1 Khái ni m, c i m c a ngành công nghi p s n xu t s n ph m i n t
h ng v xu t kh u................................................................................................. 10
1.1.2 M t s lý thuy t liên quan n phát tri n ngành công nghi p s n xu t s n
ph m i n t h ng v xu t kh u .......................................................................... 15
1.1.3 Vai trò và xu h ng phát tri n c a ngành công nghi p s n xu t s n ph m
i n t h ng v xu t kh u .................................................................................... 19
1.2 YÊU C U, I U KI N, N I DUNG VÀ Y U T
NH H
NG
N PHÁT
TRI N NGÀNH CÔNG NGHI P S N XU T S N PH M I N T H
NG V
XU T KH U C A M T THÀNH PH ................................................................... 21
1.2.1 Yêu c u và i u ki n phát tri n ngành công nghi p s n xu t s n ph m i n
t h ng v xu t kh u c a m t thành ph ............................................................. 21
1.2.2 N i dung phát tri n ngành công nghi p s n xu t s n ph m i n t h ng v
xu t kh u c a m t thành ph .................................................................................. 28
1.2.3 Tiêu chí ánh giá phát tri n ngành công nghi p s n xu t s n ph m i n t
h ng v xu t kh u c a m t thành ph .................................................................. 48



iii

1.2.4 M t s y u t c b n nh h ng n phát tri n ngành công nghi p s n xu t
s n ph m i n t h ng v xu t kh u c a m t thành ph ..................................... 53
1.3 KINH NGHI M PHÁT TRI N NGÀNH CÔNG NGHI P S N XU T S N
PH M I N T H
NG V XU T KH U C A M T S THÀNH PH TRONG
VÀ NGOÀI N
C VÀ BÀI H C RÚT RA CHO THÀNH PH
À N NG.. ........ 57
1.3.1 Kinh nghi m phát tri n ngành công nghi p s n xu t s n ph m i n t h ng
v xu t kh u c a m t s thành ph trong và ngoài n c ....................................... 57
1.3.2 Bài h c h p lý thành công và c n l u ý cho thành ph à N ng ................. 60
K t lu n ch ng 1................................................................................................... 63
CH NG 2
TH C TR NG PHÁT TRI N NGÀNH CÔNG NGHI P S N XU T S N PH M
I NT H
NG V XU T KH U C A THÀNH PH
À N NG ................... 64
2.1 T NG QUAN VÀ TH C TR NG V NGÀNH CÔNG NGHI P S N XU T
S N PH M I N T H
NG V XU T KH U C A THÀNH PH
À N NG
GIAI O N 2013-2018................................................................................................64
2.1.1 L i th so sánh c a thành ph
à N ng trong phát tri n ngành công nghi p
s n xu t s n ph m i n t h ng v xu t kh u...................................................... 64
2.1.2 Nh ng b t l i c a thành ph
à N ng i v i phát tri n ngành công nghi p

s n xu t s n ph m i n t h ng v xu t kh u...................................................... 66
2.1.3 Phân tích th c tr ng phát tri n ngành công nghi p s n xu t s n ph m i n t
h ng v xu t kh u c a thành ph à N ng giai o n 2013-2018 ....................... 66
2.2 PHÂN TÍCH, ÁNH GIÁ TH C TR NG CHÍNH SÁCH, GI I PHÁP PHÁT
TRI N NGÀNH CÔNG NGHI P S N XU T S N PH M I N T H
NG V
XU T KH U C A THÀNH PH
À N NG GIAI O N 2013-2018 .................. 73
2.2.1 T ng quan quá trình ho ch nh, xây d ng chính sách phát tri n ngành công
nghi p s n xu t s n ph m i n t h ng v xu t kh u c a thành ph à N ng....73
2.2.2 Phân tích th c tr ng k t qu các chính sách, gi i pháp phát tri n ngành công
nghi p s n xu t s n ph m i n t h ng v xu t kh u c a thành ph
à N ng giai
o n 2013-2018......................................................................................................75
2.2.3 ánh giá k t qu chính sách phát tri n ngành công nghi p s n xu t s n ph m
i n t h ng v xu t kh u c a thành ph à N ng (2013-2018) ...................... 111
2.3 ÁNH GIÁ CHUNG V PHÁT TRI N NGÀNH CÔNG NGHI P S N XU T
S N PH M I N T H
NG V XU T KH U C A THÀNH PH
À N NG
GIAI O N 2013-2018.............................................................................................. 114
2.3.1 M t t
c và nguyên nhân ..................................................................... 114
2.3.2. Nh ng h n ch c b n và nguyên nhân...................................................... 115
K t lu n ch ng 2................................................................................................. 118


iv

CH


NG 3
XU T M T S GI I PHÁP PHÁT TRI N NGÀNH CÔNG NGHI P S N
XU T S N PH M I N T H
NG V XU T KH U C A THÀNH PH
À
N NG.......................................................................................................................... 119
3.1 TÌNH HÌNH VÀ Y U T TÁC
NG
N PHÁT TRI N NGÀNH CÔNG
NGHI P S N XU T S N PH M I N T H NG V XU T KH U C A
THÀNH PH
À N NG GIAI O N
N N M 2025 VÀ NH NG N M TI P
THEO........................................................................................................................... 119
3.1.1 B i c nh trong và ngoài n c tác ng n phát tri n ngành công nghi p s n
xu t s n ph m i n t h ng v xu t kh u c a thành ph
à N ng giai o n n
n m 2025 và các n m ti p theo ............................................................................ 119
3.1.2 Thu n l i và c h i...................................................................................... 122
3.1.3 Khó kh n, nguy c và thách th c ................................................................ 124
3.1.4 Yêu c u m i t ra....................................................................................... 126
3.2
NH H
NG PHÁT TRI N NGÀNH CÔNG NGHI P S N XU T S N
PH M I N T H
NG V XU T KH U C A THÀNH PH
À N NG GIAI
O N 2020 - 2025 VÀ NH NG N M TI P THEO ............................................... 127
3.2.1 nh h ng chung v phát tri n ngành công nghi p Vi t Nam và thành

ph à N ng ......................................................................................................... 127
3.2.2 nh h ng chính sách phát tri n ngành công nghi p s n xu t s n ph m i n
t h ng v xu t kh u c a thành ph
à N ng giai o n 2020-2025 và nh ng
n m ti p theo ........................................................................................................ 129
3.3 M T S GI I PHÁP CH Y U NH M PHÁT TRI N NGÀNH CÔNG
NGHI P S N XU T S N PH M I N T H
NG V XU T KH U C A
THÀNH PH
À N NG........................................................................................... 133
3.3.1 Nhóm gi i pháp v ho ch nh chính sách cho ngành công nghi p s n xu t
s n ph m i n t h ng v xu t kh u c a thành ph à n ng ............................ 133
3.3.2 Nhóm gi i pháp v chính sách phát tri n khu v c s n xu t, ch t o cho
ngành công nghi p s n xu t s n ph m i n t h ng v xu t kh u c a thành ph
à N ng ................................................................................................................ 135
3.3.3 Nhóm gi i pháp v chính sách phát tri n quy mô s n xu t cho ngành công
nghi p s n xu t s n ph m i n t h ng v xu t kh u c a thành ph à N ng . 145
3.3.4 Nhóm gi i pháp phát tri n chính sách xu t kh u cho ngành công nghi p s n
xu t s n ph m i n t h ng v xu t kh u c a thành ph à N ng ................... 150
K t lu n ch ng 3................................................................................................. 158
K T LU N ................................................................................................................. 158
DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH KHOA H C Ã CÔNG B C A NGHIÊN C U
SINH


v

DANH M C TÀI LI U THAM KH O
PH L C



vi

DANH M C CÁC CH
VI T T T
CN T

TI NG VI T
Công nghi p i n t
Công nghi p s n xu t
CNSXSP T
s n ph m i n t
CNHT
Công nghi p h tr
DN
Doanh nghi p
DN T
Doanh nghi p i n t
Doanh nghi p xu t
DNXK
kh u
Trao i d li u i n
EDI
t
D ch v s n xu t i n
EMS
t
S n xu t theo h p
ECM
ng i n t

u t tr c ti p n c
FDI
ngoài
Cách m ng công
FIR
nghi p l n th t
GDP
T ng s n ph m n i a
T ng s n ph m qu c
GNP
gia
H th ng phân lo i
tiêu chu n công
GICS
nghi p toàn c u
IC
M ch tích h p
Phòng Th ng m i
ICC
qu c t
Transitor hi u ng
JFET
tr ng c ng n i
Hi p h i công nghi p
JEITA
i n t và vi n thông
Nh t B n
KCN
Khu công nghi p
KCX

Khu ch xu t
KH-CN
Khoa h c công ngh
KTXH
Kinh t xã h i
KCNC
Khu công ngh cao

VI T T T
TI NG ANH

Electronic Data Interchange
Electronic Manufacturing Service
Electronic Contract Manufacturing
Foreign Direct Investment
Fourth Industrial Revolution
Gross Domestic Product
Gross National Product
Global Industry Classification Standard

Integrated Circuit
International Chamber of Commerce
Junction gate field-effect transistor
Japan Electronic and Information
Technology Industries Association


vii

MOSFET

NNLCLC
NK
NFC
N
NQ
OEM
ODM
PCBA
Q
REX C/O
SP
SP T
SX
SXKD
SXXK
SWOT
TMQT
TP
TT
TP.HCM
UN
UBND
VN
VEIA
VIRAC
XNK

Transitor hi u ng
tr ng bán d n oxit
kim lo i

Ngu n nhân l c ch t
l ng cao
Nh p kh u
Công ngh k t n i
không dây t m ng n
Ngh nh
Ngh quy t
Nhà SX thi t b g c
Nhà thi t k s n ph m
g c
L p ráp i n t trên
b n m ch in
Quy t nh
Ng i xu t kh u t
ch ng nh n C/O
S n ph m
S n ph m i n t
S n xu t
S n xu t kinh doanh
S n xu t xu t kh u
M nh/Y u/C
h i/Thách th c
Th ng m i qu c t
Thành ph
Thông t
Thành ph H Chí
Minh
Liên Hi p Qu c
y ban nhân dân
Vi t Nam

Hi p h i doanh nghi p
i n t VN
Công ty c ph n
nghiên c u ngành và
t v n Vi t Nam
Xu t nh p kh u

Metal-Oxide Semiconductor Field-Effect
Transistor

Near-Field Communications

Original Equipment Manufacturing
Original Design Manufacturing
Printed Circuit Board Assembly

Registered Exporter C/O

Strenghts/Weaknesses/Opportunities/Threats

United Nations

Vietnam Electronics Industries Association
Viet Nam Industry Research and
Consultancy


viii

XK

XTTM
WCED
WIPO

Xu t kh u
Xúc ti n th ng m i
y ban môi tr ng và
phát tri n th gi i
T ch c s h u trí tu
th gi i

World Commission On Environment and
Development
World Intellectual Property Organization


ix

DANH M C B NG
TÊN B NG

S TT
B ng 1.1
B ng 1.2
B ng 1.3
B ng 2.1
B ng 2.2
B ng 2.3

Trang


Phân b
tu i lao ng trong ngành SXSP T và m t s
ngành liên quan n SXSP T t i Hoa K
Ti n l ng tiêu chu n/tháng c a ng i lao ng kh i s n
xu t

Châu Á, giai o n 2015-2016

Kim ng ch xu t kh u s n ph m i u t c a 10 qu c gia
ng u th gi i t 2014-2018
Giá tr SX và t c
phát tri n liên hoàn ngành
CNSXSP T h ng v XK TP N
Giá tr SX, t c
phát tri n bình quân ngành CNSXSP T
h ng v XK TP N
T tr ng ngành CNSXSP T h

ng v XK TP N so v i

giá tr SXCN chung c a TP N

39
42
55
68
68
69


B ng 2.4
B ng 2.5

Kim ng ch ba m t hàng xu t kh u ch l c c a TP N
T tr ng kim ng ch XK SP T TP N t 2013-2018

70
70

B ng 2.6

T c

71

B ng 2.7

C c u m t hàng SP T XK c a TP N
Kim ng ch XK SP T c a TP N sang m t s th tr

B ng 2.8
B ng 2.9
B ng 2.10

phát tri n kim ng ch XK SP T TP N t 2013-2018

71
ng

ch y u

Top 10 th tr ng xu t kh u l n nh t c a m t hàng Máy vi
tính, s n ph m i n t và linh ki n c a VN trong n m 2017
Th ph n XK SP T c a TP N vào các th tr ng tr ng
i m so v i c n c n m 2017

72
73
73

B ng 2.11

B ng ánh giá các lo i mô hình SX SP T XK t i TP N

78

B ng 2.12

Các ch s trình
phát tri n công ngh c a ngành
CNSXSP T h ng v XK TP N qua các giai o n

79

B ng 2.13

Ch s trình

phát tri n công ngh trung bình theo lo i

hình DN


B ng 2.14

Quy mô lao
n m 2014

ng trong doanh nghi p công nghi p TP N

B ng 2.15

Lao
ng trong ngành CNSXSP T h
TP N giai o n 2013-2018

B ng 2.16

V n

ng v

u t thu hút vào ngành CNSXSP T h

XK c a
ng v XK

80
84
84
88



x

TP N giai o n 2013-2018
B ng 2.17
B ng 2.18
B ng 2.19
B ng 2.20

Quy mô v n c a doanh nghi p trong ngành CNSXSP T
XK c a TP N
S l

ng doanh nghi p trong ngành CNSXSP T h

ng v

89

XK c a TP N so v i m t s ngành công nghi p khác
Di n tích t s d ng cho ngành CNSXSP T h
XK c a TP N
K t qu quy ho ch s d ng

t tính

ng v

n tháng 11/2018


89

92
i

v i các Khu công nghi p c a TP N

93

B ng 2.21

B ng ánh giá các tiêu chí c c u giá tr gia t ng trong
SP T XK c a TP N

94

B ng 2.22

Ngu n kinh phí cho xúc ti n th
2016-2020

105

B ng 2.23
B ng 3.1
B ng 3.2
B ng 3.3

ánh giá v m c tiêu
h


t

ng m i TP N giai o n
c c a ngành CNSXSP T

ng v XK c a TP N giai o n 2013- 2018

Top 04 th tr ng xu t kh u l n nh t c a m t hàng máy vi
tính, s n ph m i n t và linh ki n c a VN trong n m 2018
M t s ch tiêu d báo phát tri n ngành CNSXSP T h ng
v XK (2018-2023)
L trình c t gi m thu quan SP T khi gia nh p WTO c a
VN

112
120
121
123


xi

DANH M C HÌNH
S TT
Hình 1.1
Hình 1.2
Hình 1.3
Hình 1.4
Hình 1.5

Hình 1.6
Hình 1.7
Hình 1.8
Hình 2.1

TÊN HÌNH

Trang

Mô hình kim c ng v bên h u quan liên quan trong ngành
CNSXSP T XK
B n m t xích trong m t chu i giá tr
n gi n
M t chu i giá tr m r ng ngành công nghi p i n t
Chu i giá tr k t h p
Mô ph ng m t chu i giá tr s n xu t s n ph m i n t toàn
c u
Mô hình chu i giá tr ngành CNSXSP T h ng v XK t i
hai qu c gia i n hình
Mô hình x ng cá v thu hút u t CNHT cho ngành
CNSXSP T h ng v XK
S
hình thoi ánh giá trình
công ngh
Mô hình phát tri n ngành CNSX T h

ng v XK TP N

sau n m 1975


22
31
32
32
32
34
37
52
74

Hình 2.2

Mô hình trình
phát tri n công ngh ngành CNSXSP T
h ng v XK c a TP N so v i chu n, giai o n 2013 2015

80

Hình 2.3

Mô hình trình
phát tri n công ngh ngành
CNSXSP T h ng v XK c a TP N so v i chu n, giai
o n 2015 -2018

80

Hình 3.1

Gi i pháp thu hút v n


148

u t t các thành ph n kinh t

DANH M C
S TT
th 1.1
th 1.2
th 2.1
th 2.2

TÊN

TH
TH

Kim ng ch XK 10 nhóm hàng l n nh t c a VN n m
2018 so v i n m 2017
Kim ng ch xu t kh u s n ph m i u t th gi i t
2014-2018
Giá tr (GO) c a ngành CNSXSP T h ng v XK
TP N
Danh sách 10 m t hàng công nghi p có giá tr xu t
kh u l n nh t trong n m 2018 c a VN

Trang
14
54
69

72


xii

DANH M C PH L C
PH L C S 1
PH L C S 2A

Phân lo i c a LALL.2000 v hàng ch t o xu t kh u
Ch tiêu m t
xây d ng t i thi u c a t ng m t b ng xí
nghi p công nghi p

PH L C S 2B

Các qu c gia tiêu dùng SP T hàng

PH L C S 3
PH L C S 4
PH L C S 5
PH L C S 6
PH L C S 7
PH L C S 8
PH L C S 9A
PH L C S 9B
PH L C S 9C
PH L C S 10
PH L C S 11
PH L C S 12

PH L C S 13
PH L C S 14
PH L C S 15
PH L C S 16
PH L C S 17

u

So sánh ti m n ng, l i th c a TP N v ngành
CNSXSP T XK v i m t s
a ph ng thành ph khác
tính n n m 2018
Giá tr , t tr ng và t c
t ng tr ng GO bình quân c a các
nhóm ngành công nghi p ch bi n TP N giai o n 2010-2015
Giá tr , t tr ng và t c
t ng tr ng VA bình quân c a
các nhóm ngành công nghi p ch bi n TP N giai o n
2010 - 2015
Ch s VA/GO c a các ngành công nghi p TP N giai o n
2010 - 2015
So sánh n ng su t lao ng trong các nhóm ngành công
nghi p ch bi n TP N giai o n 2010 - 2015
Trích d n nguyên v n Q s 27/BKH- T ngày 06 tháng 7
n m 2018 c a Chính ph v ban hành H th ng ngành kinh t
Vi t Nam
Thu su t XK m t s s n ph m i n t c a Vi t Nam
Thu quan u ãi trong m t s hi p nh song ph ng, a
ph ng
Kim ng ch và t c

bình quân XK c a m t s DN XK
SP T tr ng i m
X p h ng 20 qu c gia ông dân nh t th gi i tính n ngày
22/3/2017
11 Chính sách h tr doanh nghi p ang có hi u l c t i
TP N
Th c tr ng th c hi n cam k t khu v c v FTA ngành
CNSXSP T XK c a TP N giai o n 2013 - 2018
B ng ánh giá các tiêu chí ph ng th c xu t kh u SP T t i
TP N
Th tr ng xu t kh u i n tho i và linh ki n c a Vi t Nam
n m 2018
Ch s n ng l c c nh tranh c p t nh Vi t Nam trong hai
n m 2017, 2018
Phi u kh o sát ý ki n v ngành CNSXSP T XK c a TP N
Phi u i u tra công ngh s n xu t doanh nghi p SX SP T
XK TP N


xiii

PH L C S 18
PH L C S 19
PH L C S 20
PH L C S 21
PH L C S 22
PH L C S 23
PH L C S 24

T ng h p k t qu kh o sát ý ki n v ngành CNSXSP T

c a TP N
K t qu t ng h p i u tra tính i m công ngh doanh nghi p
các giai o n t 2013 - 2018
Trích d n danh sách các doanh nghi p có v n u t n c
ngoài trong khu công nghi p, khu ch xu t TP N
Trích d n tình hình ho t ng c a các doanh nghi p có v n
u t n c ngoài trong khu công nghi p, khu ch xu t
TP N
Th ng kê doanh nghi p ngành CNSXSP T XK t i TP N
Báo cáo v/v i u tra th ng kê tình hình SX-KD c a các
doanh nghi p và các c s ào t o i n t , CNTT trên a
bàn TP N n m 2014
D th o báo cáo tình hình ho t ng c a ban qu n lý khu
công ngh cao và các khu công nghi p à N ng n m 2018 và
k ho ch n m 2019


1

✝✞ N M

U

1. Tính c p thi t c a
tài lu n án
i v i các n c ang phát tri n n n kinh t th tr

ng và h i nh p kinh t

qu c t , công nghi p hóa h ng v xu t kh u (CNH h ng v XK) là s l a ch n

úng n nh m rút ng n kho ng cách so v i các n c công nghi p phát tri n, XK hàng
hóa d ch v ngày càng có vai trò l n i v i các qu c gia này, th hi n s óng góp
vào phát tri n kinh t qu c gia nói chung, các a ph ng nói riêng, góp ph n t ng v
th c a qu c gia trong khu v c và trên th gi i. Hi n nay, trong c c u hàng hóa XK
c a nhi u qu c gia, s n ph m c a ngành công nghi p i n t XK có kim ng ch luôn
chi m v trí hàng u,
c t o ra t công ngh cao, tiên ti n, hi n i g n li n v i
cu c cách m ng 4.0. N m b t
c xu h ng này, h n hai m i n m qua ng, Nhà
n c, Chính ph Vi t Nam (VN) ã có nhi u ch tr ng, chính sách u tiên phát tri n
ngành công nghi p i n t (CN T) nói chung, ngành công nghi p s n xu t s n ph m
i n t h ng v xu t kh u (ngành CNSXSP T h ng v XK) nói riêng; ã có nh ng
v n b n ch
o cho nhi u t nh, thành ph trong c n c th c hi n nhi m v này.
Nhi u a ph ng (T nh ho c thành ph c p t nh) c a VN ã xây d ng các chính sách
c th
phát tri n ngành CNSXSP T h ng v XK khá thành công nh : Thành ph
H Chí Minh, Hà N i, Biên Hòa, B c Ninh, Thái Nguyên, óng góp vào v trí hàng
u v kim ng ch XK s n ph m i n t (SP T) c a VN. Tuy nhiên, còn nhi u a
ph ng có l i th , có i u ki n áp ng nh ng ch a phát tri n
c theo m c tiêu
mong mu n.
Thành ph

à N ng (TP N) là thành ph c p t nh tr c thu c trung

ng (TW), là

trung tâm công nghi p, th ng m i, d ch v qu c t l n nh t Mi n Trung Tây nguyên,
có nhi u l i th so sánh áp ng phát tri n

c ngành CNSXSP T h ng v XK. N m
2003, B Chính tr ã ch
o v xây d ng và phát tri n TP N trong th i k CNH, hi n
i hóa t n c. N m 2004, Th tu ng Chính ph ã ch
o thành l p vùng kinh t
tr ng i m cho TP N và t i Q s 2471/Q -TTg ngày 28.12.2011, Th t ng Chính
ph ã phê duy t chi n l c XNK hàng hóa th i k 2011-2020, nh h ng n n m
2030 cho các t nh thành trong c n c. C n c vào quy t nh này, chính quy n TP N
ã xây d ng chi n l c phát tri n công nghi p, y m nh chính sách phát tri n các khu
công nghi p (KCN) và ch tr ng u t cho ngành này tr thành ngành công nghi p
m i nh n n 2025 và các n m ti p theo. T n m 2013-2018, ã có nhi u v n b n chính
sách
c ban hành có
c p n phát tri n ngành trên ph ng di n nh h ng chung,
t i Q s 2156/Q -UBND ngày 27.03.2013 c a y ban nhân dân TP N v vi c phê
duy t k ho ch hành

ng th c hi n chi n l

c XNK hàng hóa trên

a bàn TP N th i


2

k 2011-2020, nh h ng n n m 2030 có nêu: t ng tr ng XK hàng hóa bình quân
16-18%/n m (2011-2020); c c u nhóm hàng công nghi p ( c bi t chú tr ng là s n
ph m công ngh , có hàm l ng ch t xám và giá tr gia t ng cao) t ng t 73,3% -76,3%
(2010 -2015); c c u th tr ng XK: duy trì n nh t tr ng t ng khu v c th tr ng l n,

c th : châu Á chi m 40%; châu Âu: 26,7%; châu M : 32,8%; châu Úc/Phi: 0,4%/0,5%.
Giai o n 2013-2015, m t s nhà u t n c ngoài ã i vào ho t ng t i m t
s KCN c a thành ph ; kim ng ch XK SP T t t 23%-32% trong t ng kim ng ch XK
thành ph , t v trí trong t p ba m t hàng XK ch l c, góp ph n t o ra nh ng c s ban
u cho phát tri n ngành. Tuy v y, kim ng ch XKSP T c a TP N ch chi m t : 0,740,67% so v i kim ng ch XK SP T c n c, v i t c
t ng bình quân 17%/n m (m c
tiêu:16-18%), c c u bình quân t 51,72% so v i toàn ngành công nghi p c a thành
ph (m c tiêu: 73,3-76,3%), cho th y quy mô ngành ch a t ng x ng v i ti m n ng c a
m t thành ph l n th 3 qu c gia. Hi u qu kinh t xã h i mang l i cho TP N ch a cao,
s l ng doanh nghi p ch t ng t 7-15 doanh nghi p v i t ng quy mô v n ch
th n
160 tri u USD (tiêu chu n c a Hi p h i i n t VN là trên 100 tri u USD m t doanh
nghi p). Mô hình s n xu t (SX) ch y u là gia công l p ráp công o n cu i theo các
công ty m , các doanh nghi p ho t ng khá c l p, ph thu c, công nghi p h tr
(CNHT) cho ngành không phát tri n, ch a chi m gi v trí b n v ng trong chu i giá tr
ngành, ch a có th ng hi u SP T XK tr ng i m; SX ch a phát tri n l n m nh theo
c m ngành, liên vùng
m b o tính b n v ng, t l c; c c u SP T XK, th tr ng
ph thu c (ch y u là Nh t B n và ài Loan), quy mô XK còn h n ch . Các chính sách
phát tri n ngành công nghi p c a chính quy n thành ph còn khá bao quát chung ch a i
sâu vào phân ngành CNSXSP T h ng v XK, còn thi u lý lu n, phân tích, ánh giá
th c tr ng và gi i pháp c th
phát tri n ngành v : c c u SP T XK, mô hình SX,
CNHT cùng các y u t c ng sinh cho ngành
t m t v trí trong chu i giá tr ngành
toàn c u v i quy mô c m ngành công nghi p b n v ng; th tr ng và quy mô XK ch a
t ng ng v i các l i th , i u ki n v ngu n l c c n khai thác, nên ch a t o ra ng l c
phát tri n cho ngành. Th c t nhi u n m qua và hi n nay, v n
t ra là ngành này c a
TP N phát tri n ra sao, có t

c m c tiêu là ngành công nghi p m i nh n ã
ra
không, có gì b t c p, nguyên nhân hi n tr ng và các chính sách, gi i pháp c th cho
ngành trong th i gian t i s nh th nào. Hi n t i, ch a có công trình nghiên c u riêng
làm rõ lý lu n, th c ti n, b sung, c th hóa chính sách, xây d ng các gi i pháp thích
h p, gi i quy t các t n t i nh m phát tri n ngành CNSXSP T h ng v XK c a thành
ph theo h ng h i nh p, tr thành ngành công nghi p m i nh n th c th , ây là v n
c p thi t t ra cho tài.


3

✟✠ ✡

ng quan tình hình nghiên c u có liên quan n
tài lu n án
n nay, vi c nghiên c u v ngành CNSXSP T h ng v XK t i m t thành
ph c p t nh c th nh TP N ch a có các công trình chính th c. Theo các nhi m v
c n nghiên c u, có m t s công trình nghiên c u liên quan n tài nh :
- Các nghiên c u v lý lu n phát tri n ngành CNSXSP T h ng v XK theo
h ng CNH h ng v XK. Công trình c a tác gi Lê Thanh Bình: CNH h ng v XK
c a Thái Lan, kinh nghi m và v n d ng vào VN (Lu n án ti n s - LATS, 2010) [6],
ã nghiên c u mô hình lý thuy t CNH h ng v XK v i kinh nghi m c a Thái Lan.
Tuy v y,
tài không
c p n mô hình CNH riêng cho ngành CNSXSP T XK,
m t s ch tiêu ánh giá CNH h ng v XK không còn phù h p v i tình hình h i nh p
kinh t c a VN t n m 2015 tr i. H ng c n nghiên c u ti p theo là vai trò c a
chính quy n thành ph c p t nh thu c qu c gia trong vi c v n d ng, c th hóa chính
sách CNH h

xu h

ng v XK áp d ng cho ngành CNSXSP T h

ng v XK phù h p v i

ng phát tri n m i c a ngành sau 2015.

V chính sách phát tri n ngành CNSXSP T h ng v XK trên ph ng di n v
mô, m t s tác gi qu c t ã
c p n m t s chính sách, chi n l c, gi i pháp c a
qu c gia cho phát tri n ngành nay nh : NITI Aayog (Goverment of India, 2016):
Make in India strategy for electronic products [153]; IBEF-India Brand Equity
Foundation ( TKH, 2016): Indian Chemicals and Electronics Industry Analysis [142];
The Report Thailand (Report, 2016): Shifting Thailand's economy from manufacturing
towards knowledge-based industries; Oxford Business Group (Report, 2016)
[155,164]: Electronic Manufacturing Market Research Reports & Industry Analysis.
Các công trình này
c p n các chính sách, chi n l c, gi i pháp c a các qu c gia
liên quan nh m t p trung phát tri n các SP T XK phù h p vào các th tr ng nh
h ng góp ph n thúc y s phát tri n nhanh c a ngành nh ng không
c p n
chính sách phát tri n ngành góc
a ph ng và không ch a các y u t
c thù
vùng mi n. H ng ti p t c nghiên c u là xây d ng các chính sách, gi i pháp v n ng
l c c nh tranh, th tr ng cho SP T XK áp d ng cho m t thành ph c th .
- Các nghiên c u chính sách mô hình SX c a ngành.
tài liên quan c a Tác
gi Nguy n Hoàng Ánh và c ng s ã nghiên c u v chu i giá tr c a ngành CN T

toàn c u c a [4]; Trong tài: M ng SX toàn c u trong ngành i n t [59], ã ch ra
r ng: giai o n t 2008 tr i, VN nên tham gia vào công o n SX là khâu có th tranh
th
c s h p tác c a t p oàn i n t qu c t b ng ph ng th c h p tác, u t .
Tuy nhiên,
tài ch a ch ra c th lo i SP T và mô hình SX nào
v n d ng cho
m t thành ph c p t nh c th . H ng nghiên c u ti p t c t ra là TP N c n thi t l a
ch n lo i SP T nào
SX? linh ki n hay SP T hoàn thi n, XK hay thay th nh p


4

kh u (NK) và mô hình SX nào là phù h p

tham gia vào công o n c a chu i giá tr

i n t toàn c u trong xu h ng h i nh p và cách m ng 4.0.
V ph ng di n mô hình SX, tác gi Hu nh Th Nguy n [76] ã nghiên c u
ng l c phát tri n ngành CN T TP. HCM trong h i nh p qu c t , tuy nhiên m i ch
t p trung vào nghiên c u ng l c gia t ng s n l ng và ch t l ng, ch a nghiên c u
c th các lý lu n, th c ti n v chính sách phát tri n ngành CNSXSP T h ng v XK
trên ph ng di n qu n lý kinh t , các d li u nghiên c u g n v i a ph ng TP HCM,
không ph i t i TP N. Nghiên c u các ng l c phát tri n ngành g n v i lý lu n, th c
ti n và chính sách kinh t ngành c th t i m t thành ph là h ng phát tri n ti p.
C ng nh các nghiên c u trong n c, vi c nghiên c u chu i giá tr ngành
CN T và n ng l c c nh tranh cho SP T XK là n i dung c n
c p. Wolfgang
Wiegel (Chu i giá tr ngành, 2011): Nghiên c u chi n l c v chu i giá tr ngành, c

bi t v XK và n ng l c c nh tranh, ã t p trung phân tích n ng l c c nh tranh c a các
ngành công nghi p VN, trong ó có m t ph n là ngành CNSXSP T, ã ch ra các u,
nh

c và các khuy n ngh cho ngành CN T VN nh ng n m sau n m 2011 [132]. Tuy

nhiên, các phân tích không c th chính sách riêng cho ngành CNSXSP T h

ng v

XK và cho m t thành ph , a ph ng nào c a VN nên h ng nghiên c u t ra ti p
t c là nghiên c u chu i giá tr ngành, mô hình SX, n ng l c c nh tranh c a SP T XK
và gi i pháp c th cho phát tri n ngành phù h p v i i u ki n, l i th c a m t thành
ph c p t nh.
M t s công trình nghiên c u ngoài n

c có liên quan

n chính sách này nh :

Michael Borrus (Left for Deal, 1997): Asian Production Networks and the Revival of
US Electronics [150]; Berkeley và Yuri Sadoi (Technology Transfer in Auto Parts
Production in China, 2005): Proceedings of International Conference, Technology
Transfer in Automobie and Electric Industry in Asia, Kuala Lumpur, Malaysia [167].
Các tác gi
c p n s phát tri n c a ngành CN T nói chung b t u t nh ng nhà
SX T hàng u c a Nh t, M
n s ti p c n c a Trung Qu c; s
ut v nt n c
ngoài v i nh ng c s l i th c a n c s t i; m ng l i SX T hình thành và s c nh

tranh trong t ng lai, có giá tr tham kh o v chi n l c chuy n giao công ngh cho
ngành CNSXSP T h ng v XK qua các n c s t i, nh ng u i m và m t trái c a
v n
này. Tuy v y, h ch a ch ra các y u t c n thi t c a m t thành ph
thu hút
u t và chuy n giao công ngh theo m t mô hình SX h p lý trong m ng l i SX
CN T. H ng nghiên c u ti p là nghiên c u các y u t n i, ngo i biên cho chính sách
thu hút u t vào ngành c a m t thành ph c p t nh cùng v i vi c chuy n giao công
ngh b ng mô hình SX phù h p trong chu i giá tr ngành CN T khu v c và th gi i.


5

- Nghiên c u chính sách v quy mô phát tri n ngành, có

tài liên quan: V

ình Khoa trong công trình: Các nhân t hình thành c m ngành CN T - nghiên c u
i n hình t i vùng kinh t tr ng i m B c B (LATS, 2015) [57] ã phát hi n n m
nhân t hình thành c m ngành CN T t i vùng kinh t tr ng i m B c B . Tuy nhiên,
ch a
c p n quy mô SX c a c m ngành nh là m t chính sách phát tri n ngành
theo các y u t SX c n ch n l a: v n, di n tích, công ngh , hình th c SX, NNLCLC
phù h p v i l i th so sánh c a m t thành ph . V ph m vi,
tài ch nghiên c u t i
khu v c kinh t tr ng i m B c B , không ph i t i các a ph ng khác. H ng
nghiên c u ti p t c t ra là nghiên c u quy mô tiêu chu n c a các y u t (n i, ngo i
sinh), hình th c SX cho ngành CNSXSP T h ng v XK theo quy mô c m ngành CN
t i m t thành ph .
- Phát tri n ngành CNSXSP T h ng v XK c n thi t ph i nghiên c u n

ngành công nghi p liên quan là ngành CNHT, trong
tài khoa h c: M t s gi i
pháp phát tri n ngành công nghi p h tr trên a bàn TP N [42], tác gi Lê Th
Gi i ã xu t nh h ng chi n l c phát tri n các ngành CNHT c a TP N theo các
h ng: ch n l a các ngành công nghi p m i nh n và CNHT; t o ra s liên k t n i
vùng và ngo i vùng. Tuy v y,
tài ch
c p CNHT trong m t ph m vi chung ch a
c p n CNHT riêng cho ngành CNSXSP T h ng v XK. H ng nghiên c u ti p
t c

t ra là nghiên c u CNHT cho ngành CNSXSP T h

ng v XK c a thành ph

c p t nh. T ng t , tác gi Tr ng Th Chí Bình trong công trình nghiên c u: Phát
tri n CNHT trong ngành i n t gia d ng c a VN [7] ã ch ra nh ng y u kém trong
ngành CNHT c a VN

i v i ngành i n t gia d ng, nh ng công trình ch a

n CNHT cho ngành CNSXSP T h
kinh t

h

ng

h


ng v XK và ch a g n v i các y u t h i nh p

n XK SP T t n m 2015 tr

ngành CNHT cho ngành CNSXSP T h

c p

i. H

ng ti p theo là nghiên c u

ng v XK trong c u trúc chu i giá tr v i xu

ng cách m ng 4.0 sau 2015.

- Các nghiên c u chính sách h ng v XK cho ngành CNSXSP T, có
tài
liên quan c a Hoàng Th Hoan: Nâng cao n ng l c c nh tranh c a ngành CN T VN
trong ti n trình h i nh p kinh t qu c t (LATS, 2004) [51] ã
ra nh ng gi i pháp
ch y u nh m nâng cao n ng l c c nh tranh c a ngành này trong ti n trình h i nh p,
nh ng ch a
h

c p c th n ng l c c nh tranh theo

ng v XK t i m t thành ph c th . H

c thù phân ngành CNSXSP T


ng nghiên c u ti p t c là phát tri n n i

dung chính sách h ng v XK ngành này c a thành ph c p t nh theo các l i th so
sánh t o ra n ng l c c nh tranh trong th i k h i nh p sâu r ng c a VN sau 2013.
Vi c xu t kh u SP T ph thu c r t nhi u vào các cam k t khu v c, tác ph m:
WTO (Cam k t gia nh p WTO c a VN v ngành i n t , 2010): ã a ra k t qu XK


6

SP T c a ngành CN T XK VN t 2006-2008; N ng l c c nh tranh c a ngành CN T
VN; Tình hình ngành CN T khi VN gia nh p WTO; D báo nhu c u SP T; Cam k t
trong khuôn kh CEPT/AFTA và ACFTA i v i m t s SP T n 2020, cung c p
các thông tin liên quan n XK SP T c a VN vào th tr ng khu v c WTO khi VN là
thành viên, có giá tr xác nh i u ti t các chính sách XK SP T m t cách phù h p v i
các cam k t [133]. Tuy nhiên, n i dung không d báo v n
VN nên h ng vào SX
SP T XK nào trong chu i giá tr ngành CN T. H
khuôn kh các cam k t FTA, VN nói chung, m t s

ng nghiên c u ti p t c là trong
a ph

ng nói riêng c n

ut

vào phát tri n SX các SP T XK nào trong chu i giá tr là phù h p.
- Nghiên c u chính sách phát tri n ngành c n thi t ph i nghiên c u các ch tiêu

ánh giá chính sách. Công trình c a H Lê Ngh a (LATS, 2011) [75]
c p nm t
s ch tiêu ánh giá: Ch t l

ng t ng tr

ng c a ngành CN T VN nói chung trong

quá trình h i nh p kinh t qu c t , xác l p h th ng các tiêu chí ánh giá ch t l ng
t ng tr ng c a ngành công nghi p VN. Tuy nhiên, ph m vi ch
c p n t ng
tr

ng (không ph i ch tiêu ánh giá phát tri n ngành), ph m vi nghiên c u không xác
nh c th cho m t

a ph

ng. H

ng ti p t c là phát tri n h th ng ch tiêu ánh giá

phát tri n cho ngành CNSXSP T h ng v XK t i m t thành ph .
- Các nghiên c u v kinh nghi m phát tri n ngành CN T có các
tài liên
quan nh : UN, New York and Geneva (UNCTAD/ITE/IPC/205/6, 2005): A Case
Study of the Electronic Industry in ThaiLand; APO (Productivity Data Book
,2012,2015): Asian Productivity Organization [134]; Estimated growth rates for the
global electronics industry from 2014 to 2016, by region, th ng kê Portal toàn c u
[139],

c p n tr ng h p nghiên c u ngành CN T Nh t B n, Hàn Qu c, Thái
Lan,

ài Loan v chính sách và chi n l

c h tr c nh tranh; Hi u su t c a ngành

CN T; Xây d ng n ng l c công ngh , chuy n giao công ngh SXSP T và rút ra
nh ng nh n nh v s phát tri n có ch t l ng c a ngành CN T t i các qu c gia này
[165]. Các công trình này có giá tr tham kh o v kinh nghi m m t s chính sách phát
tri n ngành CN T nói chung c a m t s n c nói trên nh ng ch a c p n c s lý
lu n có h th ng chính sách phát tri n cho phân ngành CNSXSP T h ng v XK nói
riêng v l a ch n SP T XK, mô hình SX, quy mô SX các y u t n i ngo i biên, ng
l c XK tùy vào hoàn c nh, i u ki n c a m t thành ph . H ng nghiên c u t ra ti p
theo là nghiên c u c s lý lu n có h th ng xây d ng các chính sách c th c a chính
quy n theo phân ngành phù h p v i hoàn c nh c a m t thành ph c th
ngành CNSXSP T h ng v XK.

phát tri n

c p n kinh nghi m phát tri n SP T XK, SamSung (Report, 2014):
SamSung electronics annual report, ã
c p n vi c phân tích các y u t thúc y


7

SX và XK các dòng SP T c a t p oàn SamSung,

c bi t có các chi nhánh t i VN,


cung c p nh ng kinh nghi m quý báo cho vi c nghiên c u SXSP T h ng v XK
[157] nh ng không ch ra các y u t và các i u ki n
chính quy n a ph ng có
th l a ch n SP T SX và XK phù h p v i hoàn c nh c a a ph ng mình. H ng
nghiên c u ti p t c t ra là kh n ng phát tri n v n d ng các dòng SP T c a nhà u
t trong kh n ng h p tác u t vào SX SP T t i m t a ph ng c th nh TP N.
Tóm l i, các ph m vi khác nhau các công trình trên ã nghiên c u, c p n
m t s chính sách, mô hình SX; CNHT; chu i giá tr ngành và n ng l c c nh tranh cho
ngành CN T nói chung, ng th i ch ra kinh nghi m c a m t s qu c gia trong l nh
v c này. Kho ng tr ng c n ti p t c nghiên c u là: h th ng lý lu n v chính sách phát
tri n ngành CNSXSP T h ng v XK (giác
phân ngành) t i m t thành ph c p
t nh; v n
ho ch nh, xây d ng n i dung các chính sách, gi i pháp t ch c th c thi
t các ch th qu n lý và th c hi n c a ngành; tiêu chí ánh giá m t cách ng b , chi
ti t t ng ng v i i u ki n hoàn c nh c a thành ph trên ph ng di n ngành công
nghi p m i nh n (tính phát tri n b n v ng và tính tiên phong); lý gi i: thành ph c n
l a ch n lo i SP T nào SX XK? nên m nh n m t khâu trong chu i giá tr ngành
hay SX hoàn thi n m t SP? t ó c n u t công ngh gì và quy mô SX trình
nào? (phát tri n các xí nghi p r i r c hay c m ngành công nghi p); các y u t
y
m nh XK và m r ng th tr ng, t ng kim ng ch XK
t v trí ngành công nghi p
m i nh n?. Xu t phát t tính c p thi t và vi c t ng quan m t s
tài, tôi ch n tài:
Phát tri n ngành công nghi p s n xu t s n ph m i n t h ng v xu t kh u c a
Thành ph à N ng
ti p t c nghiên c u, gi i quy t các nhi m v
t ra.

☛☞ ✌ c ích và nhi m v nghiên c u
M c ích nghiên cúu: xây d ng lu n c khoa h c (g m lý lu n, th c ti n) và
xu t các chính sách, gi i pháp ch y u v phát tri n ngành CNSXSP T h ng v XK
c a TP N n n m 2025 và các n m ti p theo. Nhi m v nghiên c u: Th nh t, h
th ng hóa và làm rõ m t s v n
lý lu n và kinh nghi m v chính sách phát tri n
ngành CNSXSP T h ng v XK c a m t thành ph c p t nh qu c gia. Th hai, phân
tích th c tr ng phát tri n ngành CNSXSP T h ng v XK c a TP N giai o n t
2013 n 2018. Th ba,
xu t m t s gi i pháp phát tri n ngành CNSXSP T h ng
v XK cu TP N n n m 2025 và các n m sau ó.
4. i t ng và ph m vi nghiên c u
i t ng nghiên c u: lu n án t p trung nghiên c u nh ng v n
lý lu n và
th c ti n v phát tri n ngành CNSXSP T h ng v XK c a thành ph c p t nh thu c
qu c gia. Ph m vi nghiên c u: V l nh v c, lu n án nghiên c u ngành CNSXSP T
h ng v XK nh là m t phân ngành c a ngành công nghi p i n t (CN T), không
i sâu nghiên c u toàn ngành CN T; ch nghiên c u ph n lý lu n, th c ti n và chính
sách, gi i pháp phát tri n ngành ph ng di n SX h ng v XK, không i sâu vào


8

l nh v c th ng m i; do gi i h n v trang bài, lu n án ch
c p n m t ph n ho ch
nh chi n l c liên quan n chính sách, không i sâu nghiên c u toàn b chi n l c
c a ngành, toàn b h ng tác ng chính sách ngành và không t v n
nghiên c u
góc
kinh t phát tri n. V không gian nghiên c u: nghiên c u ngành CNSXSP T

h ng v XK c a m t thành ph c p t nh c a qu c gia nói chung và c a TP N nói
riêng. V ph m vi th i gian nghiên c u: th c tr ng ngành v i d li u thông tin th c t
trong giai o n 2013 n 2018, các
xu t gi i pháp trong giai o n t nay n n m
2025 và sau 2025. V ph m vi n i dung nghiên c u: lu n án ch t p trung i sâu m ng
ngành CNSXSP T h ng v XK phân ngành, m t s phân khúc SP T SX và XK,
không nghiên c u toàn b ngành CN T, toàn b SP T ho c các ngành CNHT và các
ho t ng khác. V ch th nghiên c u: lu n án nghiên c u góc
thành ph c p t nh
c a qu c gia v i các ch th là y ban nhân dân, S Ban ngành, doanh nghi p SX XK
SP T XK c a TP N các hi p h i, t ch c có liên quan.
5. Ph ng pháp nghiên c u
Ph ng pháp chung s d ng trong lu n án là ph ng pháp duy v t bi n ch ng,
duy v t l ch s . Các ph ng pháp c th g m:
1> Ph ng pháp nghiên c u nh tính:
- Ph ng pháp t ng quan tài li u:
T ng quan các h c thuy t kinh t kinh i n và hi n i (sách, báo, t p chí, giáo
trình trong và ngoài n c); các v n b n pháp lu t (Lu t, Ngh nh, Thông t , Quy t
nh, Ch th ); các công trình khoa h c liên quan (Lu n án, tài, t p chí khoa h c)
xây d ng c s lý lu n.
- Thu th p d li u:
+ S d ng các thông tin, s li u t các báo cáo, th ng kê, niên giám trong n c
c a các c quan TW: B Công Th ng, B Ngành liên quan (B KH- T, B Tài
chính), T ng C c Th ng kê, T ng c c h i quan, Th ng c ngân hàng Nhà n c; c a
TP N: U Ban nhân dân, S Công Th ng, S Ngành (S KH- T, S Tài chính),
C c Xúc ti n th ng m i, Chi nhánh Phòng Th ng m i và Công nghi p VN (VCCI)
t i N. S d ng các thông tin, s li u t các báo cáo, th ng kê, niên giám, d báo
ngoài n c c a: Hoa K ,
c, EU, Asean, Trung Qu c, Nh t B n, Hàn Qu c.
Hình th c thu th p d li u là tài li u gi y và tài li u m ng. Ph ng pháp x lý

d li u: t p h p s li u theo công c Excel tính toán các s li u th ng kê theo s li u
tuy t i, t ng i v i các tiêu chí xây d ng, phát hi n các hi n t ng. So sánh, l p
bi u
và b ng theo công c word mô t , phân tích.
+ S d ng thông tin kh o sát: xây d ng phi u kh o sát (b ng câu h i theo 04
n i dung liên quan n các chính sách v SP T, hình th c, quy mô SX và XK c a
ngành CNSXSP T h ng v XK c a TP N) b ng gi y và g i qua m ng; i t ng
kh o sát: cá nhân liên quan trong ngành, n v qu n lý (UBND, s ngành, Ban qu n
lý Khu công nghi p có doanh nghi p SXSP T XK), n v SX, XK và m t s
nv


9

liên quan (hi p h i Logistics, VCCI t i TP N...) t i TP N; s phi u phát ra: 120; s
phi u thu v :112; s phi u h p l :100. K t qu
c x lý b ng ph ng pháp th ng kê
theo t l trên công c excel (Ph l c 16,18).
2> Ph ng pháp nghiên c u nh l ng
Ph ng pháp i u tra d li u: l p phi u i u tra (07 n i dung v công ngh SX
c a ngành CNSXSP T h ng v XK) b ng gi y và g i qua m ng; i t ng i u tra:
doanh nghi p SX-KD trong ngành t i TP N; s phi u phát ra: 10; s phi u thu v : 08;
s phi u h p l : 06. K t qu
c x lý b ng ph ng pháp th ng kê và tính toán theo
công th c
c h ng d n t i TT s : 04/2014/TT-BKHCN, 08.04.2015 c a B KHCN môi tr ng [11]; s d ng ph n m m Sketchpat
mô hình hóa k t qu làm c s
phân tích, so sánh (Ph l c 17,19).
✍✎ ✏✑ ng óng góp m i c a lu n án
Th nh t, lu n án ã h th ng hóa và làm rõ lý lu n v phát tri n ngành

CNSXSP T h ng v XK t i m t thành ph ; Th hai, lu n án xác nh
th ng n i dung 03 nhóm chính sách, gi i pháp c b n phát tri n ngành ( nh l

c h
ng và

nh tính) và h th ng tiêu chí ánh giá phát tri n ngành này c a thành ph theo 03
nhóm chính sách (chi u r ng, chi u sâu); ch ra các nhân t khách quan và ch quan
nh h ng n phát ngành; Th ba, lu n án ã trình bày kinh nghi m phát tri n ngành
CNSXSP T h ng v XK c a m t s thành ph t ng ng theo m t s n i dung và
tiêu chí khác nhau, qua ó rút ra m t s bài h c có th tham kh o, l u ý v n d ng cho
TP N; Th t , lu n án ã khái quát vai trò, v trí, l i th so sánh và b t l i; phân tích,
ánh giá k t qu th c tr ng v phát tri n ngành CNSXSP T h ng v XK c a TP N
giai o n 2013-2018. T ó rút ra ánh giá v m t t
c, h n ch c b n và ch ra
các nguyên nhân khách quan, ch quan; Th n m, lu n án ã t ng h p tình hình và
nhu c u tiêu th SP T c a m t s qu c gia, nh n nh v nh ng xu h ng m i, thu n
l i, c h i, khó kh n, thách th c i v i ngành này c a TP N n 2025 và các n m
ti p theo; Th sáu, lu n án ã xác nh quan i m, m c tiêu phát tri n ngành;
xu t
m t s gi i pháp (03 nhóm gi i pháp chính) v các chính sách phát tri n ngành
CNSXSP T h

ng v XK c a TP N

7. K t c u lu n án
Ngoài ph n m

u, lu n án


n 2025 và nh ng n m ti p theo.
c chia thành 3 ch

ng:

Ch ng 1: M t s v n
lý lu n và kinh nghi m th c ti n v phát tri n ngành
công nghi p s n xu t s n ph m i n t h ng v xu t kh u c a m t thành ph .
Ch ng 2: Th c tr ng phát tri n ngành công nghi p s n xu t s n ph m i n t
h

ng v xu t kh u c a Thành ph à N ng
Ch ng 3:
xu t m t s gi i pháp phát tri n ngành công nghi p s n xu t s n

ph m i n t h

ng v xu t kh u c a Thành ph

à N ng.


10



CH NG 1
TS V N
LÝ LU N VÀ KINH NGHI M TH C TI N V PHÁT
TRI N NGÀNH CÔNG NGHI P S N XU T S N PH M I N T

H
NG V XU T KH U C A M T THÀNH PH

1.1 M T S

V N

LÝ LU N V NGÀNH CÔNG NGHI P S N XU T S N

PH M I N T H
NG V XU T KH U
1.1.1 Khái ni m, c i m c a ngành công nghi p s n xu t s n ph m i n t
h ng v xu t kh u
1.1.1.1 S n ph m i n t
a, Khái ni m. Theo UN Trade Statistics (Lall, 2000) [145], s n ph m i n t
(SP T) là các s n ph m có ch a thi t b i n t x lý các d li u thông tin (Ph l c s
1). Thi t b i n t là các công c i n t
c t o ra t các v t d n i n ( i n tr , t
i n, cu n c m...) và bán d n i n ( i- t,Tran-si-to, IC, FET, JFET, MOSFET...) có
ch c n ng i u khi n dòng i n, ví d : h th ng i u khi n m t t c a b p i n t .
Các SP T là k t qu
c t o ra t ngành CNSXSP T, th hi n trình
c a ngành CNSXSP T.

công ngh

b, c i m c a s n ph m i n t
- S n ph m i n t có c u t o ph c t p, tinh vi
c thi t k , ch t o b i công
ngh hi n i, tiên ti n nh t. S n ph m i n t

c thi t k , ch t o b i các máy móc,
thi t b
m t trình
khoa h c công ngh (KHCN) tinh vi vào lo i tiên ti n nh t
(công ngh Micro, Nano). S n xu t SP T có m t quá trình k th a và phát tri n qua
hàng tr m n m b i các phát minh, nghiên c u, ng d ng. Vì v y, các n c ã t o d ng
m t l ch s phát tri n có r t nhi u l i th v hàm l ng trí tu , trình
công ngh ,
ngu n nhân l c ch t l ng cao (NNLCLC) mà các n c i sau khó sánh k p. c i m
này cho th y, các qu c gia i sau c n rút ng n kho ng cách ti p c n các y u t trên.
- S n ph m i n t s d ng khá ít nguyên v t li u, nh ng hàm l ng trí tu r t
cao. SP T là t p h p t nhi u linh ki n i n t r t nh ,
c làm t nhi u lo i nguyên
v t li u khác nhau nh : vàng h p kim, b c, ng, nickel, crom, nhôm, chì; có lo i
ch ng n mòn nh : nh a và các v t li u d u khí. Tuy s d ng khá ít nguyên v t li u,
nh ng hàm l ng trí tu trong s n ph m r t cao, t o ra giá tr gia t ng cao so v i các
s n ph m khác. Do v y, SX SP T òi h i ph i có NNLCLC trong l nh v c này.
- S n ph m i n t là s n ph m cách m ng nh t nh ng l i có vòng i khá
ng n. SP T luôn
c các nhà khoa h c tim tòi, i m i, rút g n, nh h n, b n h n,
thông minh h n, nên vòng i th ng ng n h n các s n ph m khác. c i m này cho
th y SP T s khó tiêu th n u không u i b t k p các công ngh m i nh t, các n c


×