sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân liên hệ việt nam

BÀI TẬP LỚN
MÔN: NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN

ĐỀ TÀI: Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
Liên hệ thực tiễn Việt Nam

HÀ NỘI, NĂM 2017


MỤC LỤC
Trang
ĐẶT VẤN ĐỀ ..................................................................................................................... 3
NỘI DUNG.......................................................................................................................... 4
Phần I. Cơ sở lý luận ............................................................................................................ 4
1. Khái niệm giai cấp công nhân....................................................................................... 4
2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân ....................................................... 5
3. Những điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân ......... 6
4. Điều kiện để hoàn thành sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân ............................... 9
Phần 2: Cơ sở thực tiễn – Liên hệ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam ..... 10
1. Những đặc điểm quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam .......... 10
2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam..................................... 11
KẾT LUẬN ....................................................................................................................... 15
Tài liệu tham khảo............................................................................................................ 17

2


ĐẶT VẤN ĐỀ
Lịch sử phát triển của xã hội có giai cấp là lịch sử đấu tranh giai cấp. Trong mỗi thời
kỳ biến chuyển từ hình thái kinh tế - xã hội này sang hình thái kinh tế - xã hội khác, luôn
có một giai cấp cách mạng là lực lượng lãnh đạo cuộc chuyển biến trên. Đó là giai cấp

mang trên mình sứ mệnh lịch sử là thủ tiêu xã hội cũ, xây dựng xã hội mới phù hợp với tiến
trình phát triển của lịch sử, mà theo C.Mác: “Chỉ có giai cấp công nhân mới có sứ mệnh
lịch sử ấy”. Học thuyết Mác đã tìm ra lực lượng xã hội để thực hiện việc xóa bỏ chủ nghĩa
tư bản, tiến hành xây dựng xã hội mới – xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa là lực
lượng giai cấp công nhân. Việc phát hiện ra sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là một
trong những cống hiến vĩ đại của C.Mác, có ý nghĩa quan trọng cả về lý luận lẫn thực tiễn.
Tuy nhiên, trước sự khủng hoảng và sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu,
nhiều người đã bộc lộ sự dao động và hoài nghi về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
Các thế lực thù địch cùng với các phần tử cơ hội đã và đang mưu toan xuyên tạc, phủ nhận
quan điểm về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Có người cho rằng: “ Trong điều
kiện của khoa học – kỹ thuật và công nghệ hiện đại phát triển như ngày nay thì giai cấp
công nhân ngày càng bị teo đi. Vì thế, họ không còn sứ mệnh lịch sử nữa.”. Trong bối cảnh
thời kỳ quá độ từ tư bản chủ nghĩa lên xã hội chủ nghĩa trên phạm vi toàn thế giới còn đang
gặp nhiều biến động tiêu cực như hiện nay, thì vấn đề làm sáng tỏ và nhận thức một cách
đúng đắn về giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không chỉ có ý
nghĩa lý luận sâu sắc, mà còn có ý nghĩa thực tiễn hết sức to lớn. Đối với nước ta, vấn đề
này cũng được Đảng và Nhà nước hết sức chú trọng.

3


NỘI DUNG
Phần I. Cơ sở lý luận
1. Khái niệm giai cấp công nhân
Cho đến nay, tùy thuộc vào lập trường giai cấp, thái độ chính trị, trình độ nhận thức
và phương pháp tiếp cận, vẫn còn những ý kiến khác nhau, trái ngược nhau về khái niệm
giai cấp công nhân.
Trong các tác phẩm “Góp phần phê phán triết học Pháp quyền của Hê – ghen”(1884),
“Những nguyên lý của chủ nghĩa cộng sản”(1847), “Tuyên ngôn của Đảng cộng
sản”(1848)…C.Mác và Ph.Ăngghen đã sử dụng nhiều từ đồng nghĩa để biểu đạt khái niệm

giai cấp công nhân như: giai cấp vô sản, giai cấp vô sản công nghiệp, giai cấp vô sản hiện
đại, giai cấp công nhân hiện đại, giai cấp công nhân xưởng, nhà máy… Tuy nhiên, tất cả
thuật ngữ trên đều dùng để chỉ giai cấp công nhân – con đẻ của nền sản xuất đại công nghiệp
tư bản, giai cấp đại biểu cho lực lượng sản xuất tiên tiến, cho phương thức sản xuất hiện
đại.
C.Mác và Ph.Ăngghen đã đưa ra hai tiêu chí cơ bản để phân biệt giai cấp công nhân
với các giai tầng xã hội khác: đó là tiêu chí về phương thức lao động và tiêu chí về địa vị
của giai cấp công nhân trong hệ thống quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa.
Xét về phương thức lao động, giai cấp công nhân là những tập đoàn người lao động
trực tiếp hay gián tiếp vận hành những công cụ sản xuất có tính công nghiệp ngày càng hiện
đại, có trình độ xã hội hóa cao. Họ có một quá trình phát triển từ những người thợ thủ công
đến những người thợ trong công trường thủ công và cuối cùng đến những người công nhân
trong công nghiệp hiện đại. Quá trình ấy đã làm nên sự khác biệt giữa những người công
nhân hiện đại với người thợ thủ công và thợ trong công trường thủ công. Khi nền sản xuất
đại công nghiệp ngày càng phát triển, máy móc ngày càng nhiều, sản xuất ngày càng phát
triển, làm cho những người thợ thủ công không còn chỗ đứng, những người nông dân bị
mất việc, họ buộc phải gia nhập vào hàng ngũ công nhân. Chính vì vậy mà giai cấp công
nhân ngày càng gia tăng về số lượng. Đó là cơ sở cho sự phân tích của C.Mác và

4


Ph.Ăngghen: “Tất cả các giai cấp khác đều suy tàn và tiêu vong cùng với sự phát triển của
đại công nghiệp, còn giai cấp vô sản lại là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp”. Là
sản phẩm của đại công nghiệp, nên giai cấp công nhân là hiện thân của lực lượng sản xuất
tiên tiếng hiện đại, đại biểu cho phương thức sản xuất tiên tiến, do dó nó có những phẩm
chất riêng mà không có giai tầng nào có được. Đó là tính tiên tiến hiện đại; ý thức tổ chức
kỷ luật cao, tác phong công nghiệp; tinh thần khoa học, thái độ cách mạng triệt để, tinh thần
quốc tế cao cả và trong sáng.
Khi xét trong hệ thống quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân là

những người không có tư liệu sản xuất, họ buộc phải bán sức lao động cho nhà tư bản để
kiếm sống. Đó là đặc trưng khiến cho giai cấp công nhân trở thành giai cấp vô sản, giai cấp
lao động làm thuê cho giai cấp tư sản và lực lượng đối kháng với giai cấp tư sản.
Từ các quan niệm của chủ nghĩa Mác – Lênin, có thể rút ra các kết luận: Giai cấp
công nhân là một tập đoàn xã hội ổn định, hình thành và phát triển cùng với quá trình phát
triển của nền công nghiệp hiện đại. Họ là lực lượng sản xuất cơ bản tiên tiến, tham gia vào
quá trình sản xuất, tái sản xuất ra của cải vật chất và cải tạo các quan hệ xã hội; đồng thời
cũng là lực lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa
xã hội. Ở các nước tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân là những người không có tư liệu
sản xuất, phải làm thuê cho giai cấp tư sản và bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư.
Ngược lại, ở các nước xã hội chủ nghĩa, giai cấp công nhân cùng với nhân dân lao động
được làm chủ tư liệu sản xuất, họ cùng nhau hợp tác lao động vì lợi ích chung của toàn xã
hội và vì lợi ích chính đáng của bản thân họ.
2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Do đâu có thể khẳng định giai cấp công nhân là giai cấp duy nhất có sứ mệnh lịch
sử? Bởi vì họ là sản phẩm của nền công nghiệp hiện đại, đại biểu cho sự phát triển của lực
lượng sản xuất tiến bộ, xu hướng phát triển của phương thức sản xuất tương lai, đó là điểm
khác biệt giữa họ và các giai tầng khác trong xã hội.

5


Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là xóa bỏ mọi hình thức tư hữu, bóc lôt; xóa
bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng xã hội chủ nghĩa. Hay nói cách khác, nội dung của
sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là lãnh đạo nhân dân lao động đấu tranh xóa bỏ chế
độ tư bản chủ nghĩa, xóa bỏ chế độ người bóc lột người; giải phóng toàn thể nhân loại khỏi
sự áp bức bóc lột, nghèo nàn lạc hậu, xây dựng xã hội cộng sản chủ nghĩa văn minh. C.Mác
có viết: “Giai cấp công nhân là người đào huyệt chôn chủ nghĩa tư bản, từng bước xây dựng
xã hội mới – xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa.
Trong lĩnh vực kinh tế, giai cấp công nhân tiến hành xóa bỏ chế độ tư hữu tư nhân

tư liệu sản xuất, xây dựng chế độ công hữu tư liệu sản xuất, nâng cao năng suất lao động.
Trong lĩnh vực chính trị, giai cấp công nhân phải trở thành giai cấp thống trị trong
xã hội, phải đập tan chính quyền tư sản, xây dựng chính quyền nhà nước, để đảm bảo quyền
lực chính trị thuộc về nhân dân.
Trong lĩnh vực xã hội, giai cấp công nhân tiến hành xóa bỏ giai cấp bóc lột, tạo ra
sự bình đẳng trong quan hệ người với người.
Việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân phải được tiến hành theo hai
bước. Bước thứ nhất: giai cấp vô sản biến thành giai cấp thống trị và chiếm lấy chính quyền
nhà nước. Bước thứ hai: giai cấp vô sản dùng sự thống trị của mình để từng bước đoạt lấy
toàn bộ tư bản trong tay giai cấp tư sản, tiếng hành tổ chức xây dựng xã hội mới. Đây là
bước quan trọng nhất. Để có thể thực hiện được sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp công
nhân cần kết hợp tuần tự hai bước nêu trên và phải tập hợp được các tầng lớp nhân dân lao
động tiến hành cuộc đấu tranh cách mạng xóa bỏ xã hội cũ và xây dựng xã hội mới.
3. Những điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Theo C.Mác và Ph.Ăngghen, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không phải do
ý muốn chủ quan của giai cấp công nhân hoặc do sự áp đặt của các nhà tư tưởng mà do
những điều kiện khách quan quy định.
Trước hết, địa vị kinh tế - xã hội của giai cấp công nhân trong xã hội tư bản chủ
nghĩa quy định sứ mệnh lịch sử của họ. Giai cấp công nhân là con đẻ của nền đại công

6


nghiệp, sinh ra và phát triển theo đà phát triển của kỹ thuật và công nghiệp, họ chỉ ổn định
khi sản xuất đại công nghiệp đã thay thế về cơ bản nền sản xuất thủ công. Tuy nhiên với sự
phát triển không ngừng của giai cấp công nhân, lực lượng sản xuất mang tính xã hội hóa
ngày càng cao, trong khi đó quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa lại dựa trên chế độ chiếm
hữu tư nhân về tư liệu sản xuất. Từ đó tạo ra mâu thuẫn trong lòng xã hội tư bản chủ nghĩa
và được biểu hiện ra ngoài bằng mẫu thuẫn giữa giai cấp công nhân – đại diện cho lực
lượng sản xuất mới và giai cấp tư sản – đại diện cho quan hệ sản xuất tư lỗi thời. Khi quan

hệ sản xuất không phù hợp với lực lượng sản xuất sẽ xảy ra xung đột gay gắt trong xã hội,
lúc đó giai cấp tiên tiến trong xã hội sẽ lãnh đạo cuộc đấu tranh lật đổ giai cấp thống trị,
thiết lập quan hệ sản xuất mới, tiến bộ hơn. Như vậy, với mâu thuẫn trong xã hội tư bản,
giai cấp công nhân – lực lượng sản xuất tiên tiến sẽ là người quyết định phá vỡ quan hệ sản
xuất tư bản chủ nghĩa, hình thành phương thức sản xuất cộng sản chủ nghĩa, nền tảng cho
chủ nghĩa cộng sản ra đời. Mặt khác, trong xã hội tư bản, giai cấp công nhân luôn luôn phát
triển ngày càng đông về số lượng và tăng về chất lượng. Sự phát triển ấy đồng thời dẫn đến
gia tăng mâu thuẫn gay gắt giữa giai cấp công nhân và giai cấp tư sản, tất yếu dẫn đến cách
mạng xã hội nhằm xóa bỏ tư bản chủ nghĩa, hình thành xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản
chủ nghĩa. Địa vị kinh tế xã hội còn tạo cho giai cấp công nhân khả năng đoàn kết thống
nhất giai cấp. Giai cấp công nhân còn là giai cấp đại biểu cho lợi ích của toàn bộ các giai
cấp và tầng lớp khác trong xã hội, hiểu được tâm tư nguyện vọng của họ, có khả năng lôi
cuốn đoàn kết các giai cấp, tầng lớp lao động khác lại theo mình làm cách mạng xã hội.
Yếu tố thứ hai quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là những đặc điểm
về chính trị - xã hội của bản thân họ. Từ địa vị kinh tế - xã hội của giai cấp công nhân trong
nền sản xuất công nghiệp lớn tư bản chủ nghĩa cũng đã hình thành nên những đặc điểm của
họ mà các giai cấp khác không thể có đươc.
Giai cấp công nhân là giai cấp tiên phong cách mạng nhất. Trong môi trường làm
việc của nền sản xuất công nghiệp luôn phát triển, gắn liền với những thành tựu khoa học
và công nghệ hiện đại, đòi hỏi người công nhân – những người được trang bị về mặt lý luận
khoa học luôn luôn phải đi đầu, tiên phong trong mọi phong trào cách mạng xóa bỏ xã hội

7


cũ lạc hậu, xây dựng xã hội mới tiến bộ, để tập hợp và lãnh đạo các tầng lớp khác trong xã
hội tham gia cách mạng.
Không chỉ là giai cấp tiên phong cách mạng nhất, họ còn là giai cấp có tinh thần
cách mạng triệt để nhất ngày nay. Giai cấp công nhân là lực lượng sản xuất ra của cải dư
thừa trong xã hội, họ cùng với giai cấp tư sản kề vai sát cánh trong cuộc cách mạng dân chủ

tư sản. Tuy nhiên sau khi đã giành được chính quyền, giai cấp tư sản quay trở lại bóc lột
giai cấp công nhân. Cũng từ đó, giai cấp công nhân ý thức được rằng họ chỉ có thể được
giải phóng hoàn toàn bằng cách giải phóng xã hội khỏi chế độ tư bản chủ nghĩa. Đó là điểm
khác biệt trong tư tưởng của giai cấp công nhân so với các giai cấp khác trong xã hội.
Giai cấp công nhân còn là giai cấp có tinh thần đoàn kết, ý thức tổ chức kỷ luật cao.
Họ được rèn luyện trong nền sản xuất đại công nghiệp với hệ thống sản xuất mang tính dây
chuyền và nhịp độ làm việc khẩn trương buộc giai cấp này phải tuân thủ nghiêm ngặt kỷ
luật lao động.
Chủ nghĩa Mác – Lênin còn cho rằng giai cấp công nhân có bản chất quốc tế. Bản
chất này xuất phát từ mối quan hệ trong nền sản xuất công nghiệp và từ mục đích xây dựng
xã hội cộng sản chủ nghĩa trên toàn thế giới. Giai cấp tư sản các nước trên thế giới ngày
càng liên minh lại với nhau để tồn tại và duy trì sự thống trị. Do đó, để chống lại kẻ thù
chung là giai cấp tư sản, giai cấp công nhân các nước cần phải thực hiện sứ mệnh lịch sử
trong khuôn khổ dân tộc của mình, kết hợp với việc đoàn kết toàn thể giai cấp công nhân
và các dân tộc bị áp bức trên quy mô quốc tế mới có thể chiến thắng được.
Kết luận chung, chính địa vị kinh tế - xã hội và những đặc điểm của giai cấp công
nhân nêu trên là những điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử, khả năng lãnh đạo
của giai cấp công nhân trong cuộc đấu tranh lâu dài nhằm xóa bỏ chủ nghĩa tư bản, xây
dựng chủ nghĩa xã hội và cộng sản chủ nghĩa. Ngoài giai cấp công nhân, không một lực
lượng nào khác có đủ điều kiện tất yếu khách quan để có khả năng hoàn thành sứ mệnh lịch
sử đó.

8


4. Điều kiện để hoàn thành sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Điều kiện đầu tiên là phải đưa ý thức giai cấp, ý thức vô sản vào quần chúng công
nhân, biến cuộc đấu tranh tự phát chống áp bức bóc lột của địa chủ xí nghiệp thành đấu
tranh tự giác chống tư bản chủ nghĩa.
Thứ hai, phải có sự thống nhất của phong trào công nhân ở từng nước với phong trào

công nhân quốc tế, từng bước xây dựng ý thức đoàn kết quốc tế. Bởi theo V.I.Lênin đã chỉ
rõ: “..không có sự ủng hộ của cách mạng quốc tế của thế giới thì thắng lợi của cách mạng
vô sản là không thể có được”, “Tư bản là một lực lượng quốc tế, muốn thắng nó cần phải
có sự liên minh quốc tế”.
Điều kiện thứ ba và cũng là điều kiện tiên quyết đảm bảo cho giai cấp công nhân
hoàn thành được sứ mệnh lịch sử của mình đó là việc thành lập Đảng Cộng sản – đội tiền
phong của giai cấp công nhân – trung thành với sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
Phong trào đấu tranh chống lại giai cấp tư sản của giai cấp công nhân nổ ra ngay từ
khi chủ nghĩa tư bản hình thành và phát triển. Mặc dù phát triển nhanh về số lượng, quy mô
mở rộng, nhưng các cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân vẫn bị thất bại vì thiếu lý luận
khoa học và cách mạng soi đường. Trên cơ sở đó, Đảng cộng sản ra đời dưới sự kết hợp
của chủ nghĩa Mác – Lênin và phong trào công nhân, lãnh đạo giai cấp công nhân, giúp họ
hiểu được vị trí và vai trò của mình trong xã hội, hiểu được con đường và biện pháp đấu
tranh cách mạng, từ đó tập hợp đông đảo quần chúng nhân dân lao động thực hiện lật đổ
chủ nghĩa tư bản, giải phóng xã hội.
Giữa Đảng cộng sản và giai cấp công nhân có mối quan hệ chặt chẽ: Đảng là tổ chức
chính trị cao nhất của công nhân, đại biểu cho lợi ích và trí tuệ của giai cấp công nhân; còn
giai cấp công nhân là cơ sở xã hội của đảng cộng sản, là nguồn bổ sung lực lượng phong
phú cho đảng cộng sản. Với một đảng chân chính thì sự lãnh đạo của đảng cũng chính là
sự lãnh đạo của giai cấp công nhân. Tuy nhiên không thể đồng nhất đảng cộng sản với giai
cấp công nhân. Đảng cộng sản là đội tiên phong chiến đấu của giai cấp công nhân và nhân
dân lao động, có sự tiên phong về lý luận về hành động trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa

9


Mác – Lênin. Không chỉ vậy, đảng còn là lãnh tụ chính trị và bộ tham mưu chiến đấu của
giai cấp công nhân, nhân dân lao động và cả dân tộc. Đảng bao gồm những người tiên tiến
trong trong giai cấp công nhân, được trang bị lý luận khoa học, cách mạng. Vì thế đảng
luôn luôn phải đưa ra những cương lĩnh, đường lối đúng đắn, phù hợp với mỗi giai đoạn

cách mạng và vận động quần chúng nhân dân thực hiện theo cương lĩnh đó. Có như vậy sứ
mệnh lịch sử của giai cấp công nhân mới được thực hiên.
Nói tóm lại, để có thể hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp công nhân cần
làm được ba điều kiện đã nêu trên. Đó đồng thời là yếu tố chủ quan quy định sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công nhân.
Phần 2: Cơ sở thực tiễn – Liên hệ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam
Quan niệm hiện nay về giai cấp công nhân (Nghị quyết Hội nghị lần thứ 6, Ban chấp
hành Trung ương khóa X của Đảng cộng sản Việt Nam): “Giai cấp công nhân Việt Nam là
một lực lượng xã hội to lớn, đang phát triển, bao gồm những người lao động chân tay và
trí óc, làm công hưởng lương trong các loại hình sản xuất kinh doanh và dịch vụ công
nghiệp, hoặc sản xuất kinh doanh và dịch vụ có tính chất công nghiệp”.
1. Những đặc điểm quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam.
Là sản phẩm trực tiếp của chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp, lớp
công nhân đầu tiên xuất hiện gắn liền với cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất (1897) và
thực sự trở thành giai cấp công nhân Việt nam từ thời kỳ khai thác thuộc địa của thực dân
Pháp lần thứ hai (1924-1929). Cùng với quá trình phảt triển của cách mạng, giai cấp công
nhân Việt Nam sớm trở thành bộ phận của đội ngũ giai cấp công nhân quốc tế. Ngoài những
đặc điểm chung của giai cấp công nhân quốc tế, giai cấp công nhân Việt Nam còn có đặc
điểm riêng quy định đến sứ mệnh lịch sử của họ.
Thứ nhất, giai cấp công nhân Việt Nam ra đời từ những năm đầu của thế kỷ XX ở
một nước nửa thuộc địa phong kiến, trước giai cấp tư sản dân tộc. Đó là giai cấp thuần nhất
về tư tưởng, sớm tiếp thu lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, sớm tập trung về lực lượng,
tổ chức được chính Đảng của mình. Chính vì đặc điểm trên mà giai cấp công nhân Việt

10


Nam đã nhanh chóng trở thành lực lượng chính trị tiên phong của dân tộc, xây dựng được
cương lĩnh chính trị và đường lối cách mạng đúng đắn ngay từ buổi đầu, vì vậy luôn giữ
vai trò độc quyền cách mạng Việt Nam, là lực lượng truyền bá chủ nghĩa Mác – Lênin, giúp

nhân dân ta đi theo con đường cách mạng của giai cấp công nhân.
Đặc điểm thứ hai, do được Chủ tịch Hồ Chí Minh giáo dục, sớm giác ngộ mục tiêu
lý tưởng, chân lý của thời đại: độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, giai cấp công
nhân Viêt Nam luôn có tinh thần và bản chất cách mạng triệt để.
Hơn thế nữa, Giai cấp công nhân nước ta xuất thân từ nông dân lao động, bị thực
dân phong kiến bóc lột, bần cùng hóa nên có mối quan hệ máu thịt với giai cấp nông dân
và tầng lớp trí thức. Từ đó sớm tập hợp, đoàn kết và không ngừng phát huy sức mạnh của
cả dân tộc trên nền tảng Công – Nông – Trí thức.
Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời sau thời điểm chủ nghĩa cơ hội của Quốc tế II
bị phá sản, sau sự thành công cách mạng tháng Mười Nga và được Quốc tế cộng sản chỉ
đạo, do vậy giai cấp công nhân nước ta không bị chi phối bởi chủ nghĩa cơ hội. Chính vì
vậy họ luôn giữ vững được tinh thần thống nhất về tư tưởng, đoàn kết về tổ chức, vững
vàng về chính trị, kiên cường và triệt để trong phong trào đấu tranh cách mạng.
2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam
Nghị quyết 20 NQ/TW Hội nghị lần thứ 6, Ban chấp hành Trung ương khóa X của
Đảng cộng sản Việt Nam đã khẳng định sứ mệnh lịch sử to lớn của giai cấp công nhân Việt
Nam: “Là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua chính đảng của nó, giai cấp đại diện cho
phương thức sản xuất tiên tiến; giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã
hội, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu
dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh; lực lượng nòng cốt trong liên
minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của
Đảng”

11


Cùng với những đặc điểm đã nêu trên, sứ mệnh của giai cấp công nhân Việt Nam
được thể hiện trong từng giai đoạn lịch sử khác nhau. Cụ thể là hai giai đoạn lịch sử.
Trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, giai cấp công nhân cùng với toàn thể nhân dân
cả nước đứng lên thực hiện cuộc cách mạng dân chủ nhân dân, đấu tranh giành chính quyền

và thiết lập chính quyền nhân dân. Lịch sử Việt Nam đã chứng minh, từ khi mới ra đời, dù
chưa có sự lãnh đạo của Đảng, giai cấp công nhân đã tổ chức một cách tự phát nhiều cuộc
đấu tranh chống tư bản thực dân và được nhân dân ủng hộ ở các hầm mỏ, đồn điền, nhà
máy của thực dân Pháp: cuộc bãi công của 600 thợ nhuộm ở Chợ Lớn năm 1992, năm 1927
có gần chục cuộc bãi công với hàng trăm người tham gia; năm 1928 – 1929 có nhiều cuộc
bãi công với hàng nghìn người tham gia, tiêu biểu là cuộc đấu tranh của công nhân xi măng
Hải Phòng, sợi Nam Định, AVIA… Tuy những cuộc đấu tranh trên chỉ mang tính tự phát,
chưa có đường lối đúng đắn nhưng lại có tác động sâu sắc đến các tầng lớp khác trong xã
hội và được hưởng ứng nhiệt tình, gây hoang mang, lo sợ cho bọn thống trị thực dân. Ngày
03/02/1930, Đảng cộng sản Việt Nam dưới sự kết hợp chủ nghĩa Mác-Lênin với phong trào
công nhân và phong trào yêu nước ở nước ta vào đầu năm 1930 của thế kỷ XX đã ra đời,
lãnh đạo nhân dân và giai cấp công nhân thực hiện cách mạng đập tan xiềng xích nô lệ, giải
phóng dân tộc khỏi ách thống trị của thực dân phong kiến. Giai cấp công nhân thông qua
lãnh đạo của Đảng với những đường lối đúng đắn đã ngày càng đi vào tổ chức và phát triển
sâu rộng với nhiều chiến thắng lớn: năm 1930 dấy lên phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh; thắng
lợi của Cách mạng tháng Tám với sự kết hợp của công nhân thành thị với nông dân nông
thôn, lực lượng chính trị của quần chúng công nông với lực lượng vũ trang; thắng lợi của
cách mạng miền Nam một lần nữa chứng tỏ rằng công nhân và nông dân lao động là quân
chủ lực của cách mạng dân tộc dân chủ ở nước ta.
Trong thời kỳ công nghiệp hoá – hiện đại hóa ngày nay, khi đất nước ta đang quá độ
lên chủ nghĩa xã hội, thời kỳ xây dựng chế độ mới, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
ngày càng quan trọng hơn. Ngày nay, trước những biến động phức tạp của bối cảnh trong
nước và quốc tế, các thế lực thù địch luôn tìm cách tấn công nhằm phá hoại chủ nghĩa xã
hội ở nước ta. Chúng ra sức tuyên truyền về sự bất lực của giai cấp công nhân và Đảng

12


cộng sản trong sự nghiệp xây dựng xã hội mới, phủ nhận những thành tựu mà Đảng và nhân
dân ta đã đạt được, từ đó phủ nhận con đường xã hội chủ nghĩa và sứ mệnh lịch sử của giai

cấp công nhân Việt Nam. Đứng trước những khó khăn đó, ngoài giai cấp công nhân thì sẽ
không có giai cấp nào có khả năng lãnh đạo được nhân dân ta vượt qua thử thách. Vì thế sứ
mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong thời kỳ ngày nay là cùng với Đảng và Nhà nước
“Thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa theo định hướng xã hội chủ
nghĩa, khắc phục tình trạng một nước nghèo, kém phát triển, thực hiện công bằng xã hội,
chống áp bức bất công; đấu trăng ngăn chặn và khắc phục những tư tưởng và hành động
tiêu cực, sai trái; đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu và hành động chống phá của thế lực
thù địch bảo vệ độc lập dân tộc; xây dựng nước ta thành một nước xã hội chủ nghĩa phồn
vinh hạnh phúc”. Trên con đường đi lên xã hội chủ nghĩa cùng với sự thúc đẩy nhanh quá
trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước, mẫu thuẫn cơ bản trong xã hội Việt Nam
hiện nay là: mâu thuẫn giữa những lực lượng và nhân tố thúc đẩy quá trình phát triển đất
nước thoát khỏi đói nghèo lạc hậu theo định hướng xã hội chủ nghĩa với những lực lượng
và nhân tố kìm hãm quá trình đó. Vậy khẳng định chỉ có giai cấp công nhân mới có khả
năng lãnh đạo nhân dân ta chống lại khuynh hướng tự phát tư bản chủ nghĩa, chống lại mâu
thuẫn đó.
Nói tóm lại, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không chỉ thể hiện thông qua
cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc từ xa xưa, mà nó ngày càng được thể hiện sâu sắc trên
con đường tiến đến công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ
nghĩa của đất nước ta hiện nay. Giai cấp công nhân Việt Nam đã hoàn thành sứ mệnh lịch
sử giải phóng dân tộc trong quá khứ, để có thể thực hiện được sứ mệnh lịch sử tiếp theo
của mình, họ cần phải phát triển hơn nữa về cả số lượng và chất lượng, vươn lên khắc phục
những hạn chế, từng bước đáp ứng yêu cầu của công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX Đảng cộng sản Việt Nam đặc biệt chú trọng phương
hướng xây dựng giai cấp công nhân. Đại hội chỉ rõ: “Đối với giai cấp công nhân, coi trọng
phát triển về số lượng và chất lượng, nâng cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị, trình độ học
vẫn và nghề nghiệp, thực hiện “tri thức hóa” công nhân, nâng cao năng lực ứng dụng và

13

sáng tạo công nghệ mới, lao động đạt năng suất, chất lượng và hiệu quả ngày càng cao,
xứng đáng là một lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất
nước và vai trò lãnh đạo cách mạng trong thời kỳ mới…”

14


KẾT LUẬN
Trên cơ sở phân tích quy luật kinh tế của sự vận đọng trong xã hội tư bản chủ nghĩa,
chủ nghĩa Mác – Lênin đã làm sáng tỏ tính tất yếu diệt vong của phương thức sản xuất tư
bản chủ nghĩa và sự ra đời tất yếu của phương thức sản xuất cộng sản chủ nghĩa mà lực
lượng duy nhất có sứ mệnh lãnh đạo cuộc cách mạng thực hiện bước chuyển biến lịch sử
này chính là giai cấp công nhân. Giai cấp công nhân hiện đại là sản phẩm của nền đại công
nghiệp hiện đại. Họ có quy mô ngày càng lớn, là giai cấp tiên tiến, luôn giữ vị trí trung tâm
của sự phát triển xã hội. Giai cấp công nhân là lực lượng thực hiện sự chuyển biến cách
mạng từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội không chỉ ở mỗi quốc gia dân tộc mà trên
phạm vi toàn thế giới. Hiện nay, chủ nghĩa xã hội hiện thực ở Liên Xô và các nước Đông
Âu đã sụp đổ, nhưng những biến động lịch sử thế giới gần đây vẫn cho thấy con đường
nhân loại đang từng bước quá độ lên chủ nghĩa xã hội là một xu thế khách quan. Chính vì
vậy, giai cấp công nhân tiếp tục thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình trong bối cảnh xã hội
mới. Đến đây, học thuyết Mác – Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân một lần
nữa được khẳng định là luận đúng đắn, có khả năng định hướng cho cuộc cách mạng xã hội
chủ nghĩa ngày nay mà không phải là mất dần đi như những tư tưởng sai trái của các thế
lực bạo động đã rêu rao. Vậy hiểu được rõ về giai cấp công nhân, đặc biệt là hiểu được sứ
mệnh của giai cấp công nhân là một vấn đề hết sức quan trọng trong nhận thức của mỗi
chúng ta, giúp ta có cái nhìn đúng đắn với các giai cấp trong xã hội nói chung và giai cấp
công nhân nói riêng. Qua đó mỗi cá nhân trong xã hội cần không ngừng nâng cao ý thức
trách nhiệm về giai cấp, về nhận thức xã hội để nâng cao tri thức văn hóa của mình, đồng
thời ngăn ngừa những âm mưu chia rẽ, lan truyền thông tin xấu phản lại chủ nghĩa Mác –
Lênin về giai cấp của các thế lực thù địch.

Trước những đòi hỏi của công cuộc đổi mới hiện nay, để đảm bảo thắng lợi của sự
nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước, Đảng ta luôn đòi hỏi phải tăng cường hơn
nữa bản chất giai cấp công nhân không chỉ về số lượng mà còn về chất lượng. Cùng với
việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp công nhân đang đi đầu trong xây dựng
xã hội mới, nhất là trong việc xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội nhằm

15


thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh. Đó là bằng
chứng chỉ rõ năng lực lãnh đạo của giai cấp công nhân nước ta, vai trò không có lực lượng
xã hội nào có thể thay thế được.

16


Tài liệu tham khảo
[1]. Hồng Lâm/QĐND, Vai trò sứ mệnh lịch sử của của Đảng Việt Nam đã được khẳng
định, Trang thông tin điện tử - Ban tuyên giáo tỉnh ủy Bình Phước, 27-04-2017
[2]. TCLLCT – K33NT, Đặc điểm và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện đại Việt
Nam, Bài luận cuối khóa, 03/2013
[3]. Dư Thị Huyền, Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện nay, Tạp chí Khoa học và
Công nghệ, Trường Đại học Khoa học – Đại học Huế, Số 2 – 2016
[4]. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin, NXB
Chính trị Quốc gia, 2014
[5]. Đảng Cộng Sản Việt Nam (2008), Văn kiện Hội nghị lần thứ 6, BCH Trung ương khóa
X, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
[6]. Lê Duẩn, Cách mạng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, NXB Sự thật, Hà Nội, 1976, t.1,
tr.539-593.

17