THỰC TRẠNG VỀ BAO THANH TOÁN TẠI CÁC NHTM CỦA VIỆT
NAM
2.1. Quy định về bao thanh toán tại Việt Nam
2.1.1. Các văn bản pháp luật hiện hành
!""#$%
&'()*!+)
,-./ )0*)1
• 2)0.3454-6)&%
• 7859:3454:77;<&<<'34=.3454>)'!(+?
!//@!-%
• 6)'#!(AB9:344=:6C<&<<'33A.344=-<&<<
D<>)'!(+ E@0 *F G!HIFJ@-@
%
• 6)'#!(-7!<+>)'#
!-*54BK:344A:6;<&<<'
KB.344A%
• 6)'#!(*94:344L:6;<&<<-7!<+
>)'#!*F!*)>)'#54BK%
2.1.2. Đối tượng thực hiện và sử dụng bao thanh toán
M7NEcác tổ chức tín dụng, ngân hàng!
O1
• 70 !P2)071
- <Q
- < RQ
- <SQ
- <544TQ
- U8'Q
- U8')S%
• <!VD<P2)07
%
< /WX!+)"
*)1
UY)R)%
7?IN)@S$!H)Z-RN
=TQ"8 >)'!(+?!//@
!%
[8)!!(IPI\IFJ @]
E^!X(IFJ @]
!X"_ ! %
!I)N0 "`)1<!+)"@SE
I!I)N0 "`) /
! \ !%
M7Ecác doanh nghiệpS @>)@a
*/I)N"bU S*F(
"#D<)Y!V
"/ /) *Z)EYPW)0cS
S) !O)EEH1
- U I)NC0 "`)%
- U Y)R))!@"!Y
)N #%
- U !("Y# 0)OZ
%
- d "YN$R+^!H@c
Y%
- d 0 @)*/I)N @HPe)%
- U ZWY)R) @H*/I)N"Y#
0)O%
2.1.3. Lãi và phí trong hoạt động bao thanh toán
2X @!SW)0 !O
EO1
• 2X!@S*!(@S
f X*)N(@$%
• g!@S@("/ /)!Hf!_ @-@E >)/J
** "%
2.1.4. Các khoản phải thu không được bao thanh toán
<c"/ /)*)!'"8!1
• g*Z !O)Y( )0N%
• g*Z(EW)0N %
• g*Z(EW)0!Y@N %
• g*Z !Oa"JF%
• g*Z !O)YY$G
5L4'%
• U"/ /)!X!^RE#N %
• U"/ /)!X>)P !O)E%
2.2. Tình hoạt động của các NHTM tại Việt Nam
7!##.3454ED<O15
*E=<&7hE9B<&7h REAi
E=SE=544T%7@c
.@V!'ED<!XY+) @H
Y!0EY R>)@j* @H"#!N%
2.2.1. Năng lực tài chính của các ngân hàng thương mại
2.2.1.1. Vốn điều lệ
Bảng 1: Vốn điều lệ của một số ngân hàng thương mại Việt Nam
Đơn vị: tỷ đồng
<.344i <.344L <.344B <.3454
k@" 54%=A9 54%B3A 55%3L9 ;
lmdD i%KBB L%i=K 54%ABB ;
DP" i%K4B i%i5i 55%3=9 5=%5i3
n" =%KK3 =%BiL L%4iL 54%B95
DUl A%A3B 53%545 53%545 59%33A
oI" 3%L44 i%334 L%L44 54%=K4
kUl 3%K94 K%9=K i%L5A ;
7P" 3%=35 9%KA3 =%A45 K%B93
Dg" 3%444 3%55i 3%55i ;
(Nguồn: Tổng hợp báo cáo tài chính của các NHTM)
7P*)8E@c.>)<&7hD<"8
Z*-a%7Z/@SEpYHN'
!>)'8-!XY*."@$R!'%
^oI"Z.344i!#.3454!+).Z
3%L44?!OS54%=K4?!O.RAREDP".
ZA%A3B?!OS59%33A?!O.N R9REDP"
n"q!+)-aN R3RZ.344i!#
.3454%
<.345417>)'!(-<&<<r!+)H)-
<&7h9%444?!O!#).MEq# @H"
E<&7hV!X.!+)E.>)'8*/"N
%7)'S@!+)"'E!##>)Jm:3454aY54
<&7hUg!-!+)S9444?!OE@!YY5
Y5%444?!OEAY3%444?!OEGs@"
5%=44?!O!#5%L34?!O%
7)'!+)-<&7h"8Z!E#)*
*<&7h@")a>)'8-<&7hD<G
>)W\%
Bảng 2: Quy mô vốn điều lệ của một số NHTM của các quốc gia trong khu
vực
Đơn vị: Triệu USD
Quốc gia Vốn Quốc gia Vốn
INDONESIA MALAYSIA
l"h@ 3%533 h'" A%543
l"l<m 5%ABB g)"rgllM 3%9L3
l"P@k* 5%94A UP@Pk**P;& 5%KB=
l"t"'mP* 5%4i4 khhl& 5%AiK
l"dmP* L4i t&ll"lP@ 5%5iB
gl" 9K9 &2Pl" 5%53L
VIETNAM THAILAND
DP" =ii l""l" 9%5iL
lmdD i3A nUP@l" 3%5LB
DP" K35 [*"@" 5%BBK
k@" 5%4K3 [@)7l" 5%L9i
n" 9AA nU'l" L=9
kUl A45 7h@'l" L43
7P" 9== l"uk')' ii5
PHILIPINES SINGAPORE
l"ug Pm** Bi= dlnl" B%K39
hP@ l" o 7@)*
U '
i4A vPP@*P*l" K%3Bi
o>)PgUml" AKA wP@*P ; UP*P l"
U@ @
=%=LB
(Nguồn: www.thebanker.com/top1000)
7!#$!H).344BEA<&7hY*!+)54%444?
!Or!=44@)vndME5=Y!+)!9%444?
!Or!R5K4@)vndME*GN N5%444?!O
r!=4@)vndM!# "#.S
9%444?!O3454%
<cY>)'8Nk@"E
DP"'lmdDq,Y"/@SL44@)vndEN I*
c-*>)@")r<l.
U7219?vndE<dln-n @P1B?vndE<
h@-mP*3?vndE<h'"-h'*
A?vnd<g P*B44@)vndM%&'Ea
>)-54-g P*q!X"/A44@)vndQ
mP*L44@)vndQh'*72"/5%444@)vnd%
2.2.1.2. Mức độ an toàn vốn
n+>)'8E*/!.@V-)OR
! !!.@V-*/!XY R/?
H)rUktM>)Z.%<#)I\+!E*.-
!+)E?H)rUktM-!*<&7h!+)@S
H)LTP'S)R)-l*Pmm%&'P859:3454:77;
<&<<EUkt!>)'!(!ZLTSBT%
'YH!!+),!H#R!#
#'! 54C55T!!#.345BPl*P
mmm%7)'S!-D<xGN #)
*@")%<#)**a>)59E5T-
"))y7ladrO=3)54
M?53E9T-)yr5A
-72EmP*Eh*Eg Ma?-D<
'GN +),@SBT%
Bảng 3: Tỷ lệ CAR một số ngân hàng
Đơn vị: %
<.344i <.344L <.344B <.3454
VCB (Việt Nam) 9,2 8,9 8,11 -
Vietinbank (Việt Nam) 11,62 55EA= 8,06 8,02
DBS (Singapore) 13,4 14,0 16,7 18,4
Bangkok (Thái Lan) 14,54 13,79 15,51 16,09
Madiri (Indonesia) 21,1 15,7 15,6 -
(Nguồn: Báo cáo tài chính của các NHTM qua các năm)
7Z/@SEDUlDP"3@*c-D
<E?rUktMq,VLCBTE@"!YE*
")8<yY?Ukt@N+)
dln-n @P!Ukt5LEAT.3454E'-
l""l"-72
z
5KE4AT.3454%
2.2.1.3. Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ
Bảng 4: Tỷ lệ nợ xấu của hệ thống ngân hàng Việt Nam và một số NHTM
<.344L <.344B <.3454
Toàn hệ thống ngân
hàng
3,5 1,9 2,5
VCB 4,61 2,47 4,15
Vietin bank 1,81 0,61 0,66
BIDV 4,02 2,98 2,92
Agribank 3,25 4,15 ;
ACB 0,89 0,41 0,37
Sacombank 0,59 0,64 0,62
(Nguồn:Báo cáo của NHNN, báo cáo của các NHTM và báo cáo của Fitch)
7?IN)-D<'"8 /!+)
"?IN)-)8N =T"#-
<&<<%7)'SZ.344B!#.3454a?IN)!X.Z5EBTS
3E=T%^"/S3K%444?-54<&7hD*'#)
!IN)a*{!`'<g2S!#9E3T%7Z+)'#)
EE*!^
D*N-<&7h/!"H%D#)**
@")aD<)8Y?IN)%
2.2.1.4. Hiệu quả hoạt động kinh doanh và khả năng sinh lời
&)>)/!""/.*$-
D<I!.@-@>)'8!E!O
$VN *@")%Uf!.@V
-+"#E)0")D<S.%7!#
).344BE)0D<!3B%3A5?D<dE
."/9EiR*.344=ri%BLA?D<dM%U !-")
q.SrB4T.344BM%
n.Sc)0 /*!(+
)0-%7)'SE#)!.- |
!)'@a@"*VR!-")"8Y
c'!a!'N!+!)JVYW.*)N!
@")N E!Y/V/)0 /.
-")%
D+)>)/!E?a>))0@G*))#*
*/rtwkM^f.!+)>).rS5E3T)344BME|G
N **)yrmP*@)a"/3TQ
h'*@)a"/5E=TQg P*"/5E=Tn @P"/
5EATM%
2.2.1.5. Tổng mức huy động vốn của hệ thống ngân hàng
Bảng 5: Tổng mức huy động vốn từ nền kinh tế
(Nguồn: Báo cáo thường niên của NHNN)
7Z/H)@SN')'!-S
.@c.R!'%
<.344B1&)'!-.3BELLTE*
33ELAT-.344L%7@!Y)'!sD<d.94E4iT
r.344L.35E9LTME)'!s.33E3BTr.344L.
3iEiATM
&)'!.@K!R).E!a>)@S
9T:%7)'S@K).E!.@V)'!!X
0Ea>).5EKiT%
<.34541&)'!-.3iE3T <<
!X!+)*+P-!EE f
S).@V'S)R)"+# -U -sS)
"H* E}@"/%
2.2.1.6. Tổng dư nợ tín dụng của toàn hệ thống ngân hàng
Bảng 6: Tổng dư nợ tín dụng đối với nền kinh tế
(Nguồn: Báo cáo thường niên của NHNN)
Uq)'!Z+"#EO
+"#q'.
<.344B17+"#-.
9iE=9T+)*.39E9LT-.344L-'#)
*"+"#E! )R) @H"#-!N
%7@!YsD<d.A9E=5TE+)*.
344Lr.3=E43TMEs.5=E53TN *.344L
r.5iEK3TM%
7@3!R).344BE.N PI)ZF).344L%
7Z9!#B:344BE!X.@V!HV@
-*"R)E}@X*)N- -s.^*)'/
"#%7)'SE.!X0@9).344B!
}@X*)N!X/R%
UN) P"#'!"8+)*?@j
-.344L%7?@j @H88#33%LTr.
344L13LELATME #5BE3Tr.344L15LEKiTM%7?@j
!"8 #3KE=TEI'#
53EBTE0/E"XE8S#=EATE#!*.
344L%
<.34541#K:3454."/54E=3TE
sD<,.AEKTE.3iT%7)'SE!##.
3454E.3iEK=Tr!X@Z*.-?MEs
D<d.3=E9ATEs.9iEiKT%7!.@VP
f!XYc)'H! J1")'#"*/
I)N"E#@] */I)N1!!R)E
""EN!*/S)f%D!H0
@.3454*S8- " WZ
rnho*M
<.3454!XY*.@Vs@N*.
@!Y%<.3454E.@VsS9iEiKTE*
.344B5=E53T%
<.34551sS) @S+"#!("+
# E&<<!X!(.3455
!+"#."/39T%
Bảng 7: Tín dụng ngân hàng trên GDP
Đơn vị: %
(Nguồn: chỉ số phát triển thế giới)
7?@S~dgY/V!#.@VE
H>)'8!-*~dgE!IP
@cs-* @H-")@
>)%7Z9=T.3444S!#BAEBBT.344L54iT.344B%<.
3454E"#!55=TEa>)-")8<y7
2h'*%
+)!YW(@V-D<!X @H@N
')• "
€
•
*@")%
<0'E>)c,S)@SEpYH"#)0!@s
D<$>)!XY* @H#*Y/+
^>)'8E!‚U,*1?+H)rUktME
)>)/"EtwkEtwoRR!/%7)'SE#)**
")@")n @PE72E
h*‚aD<|G"/
@")/+>)'8E!.@Vq+N
!-rUktE?IN)M%
D"(@$D<' @H0'E
a!'!V@%7P2)0
-D<
z
.3454a!Y=a1
'E/XE)SE#"N)%
2.2.2. Tình hình chung thực hiện nghiệp vụ bao thanh toán tại Việt Nam
< VD<_!R)Zc.5BB4E
Y!+)"!H @H%<'4K:4B:344AE7!
D<!X"J>)'#!(*54BK:344A:6;<&<<>)'#
!-%n@!$-./ J
'!R)!X!p!`'@H" @H
(%#!R).344=E!
@H"D<%D!S @
dP)*Pl"5.344=Eƒ@o*<l"rƒo<lM
49:344=Evƒ„l"EUl"<kE&nlUEh…)E<&7h Ry
U)rkUlME<&7hn~G77rn"ME<&7hUg[†7
D<r7P"ME<6)7#rDmll"M‚
&'E*D<@H"
!X.S1<[†7r7P"MEy
U)rkUlME<7rDUlMEn~G77rn"MEg
8 rwUlME ‡)N 0 "`) roI"ME 6) 7# rDmlME 8 < y
rnP"MEDyE<yE<& @H &OUhr&dlME<&
@H&<r&)"ME<&&&/rh@P"ME‚7@*
'EYA!XƒUm1< R
D<E< R[†7E<
RyU)< Rn~G77%
Bảng 8: Doanh số BTT tại VIệt Nam
Đơn vị: triệu Euro
2004 2005 2006 2007 2008 2009
Nội Địa 0 2 15 41 81 90
Quốc Tế 0 0 1 2 5 5
Tổng doanh thu 0 2 16 43 85 95
(Nguồn: Báo cáo thường niên của FCI)
7P*)"S-ƒUmE*-D<.
344BB=@)P)@%7Z.344A@V+@E*-D
<,*4E!#.344=E*'!X.S!3@)o)@E
.344K!5K@)o)@E!#.344i!A9@)o)@E!#.344L
*'.!#L=@)o)@.344Ba*-D
<!B=@)o)@%7N'*-.344B.N
5E55R*.344LE.N AiE=R*.344=%<0'Y
N'!.*-D<#*N%
7)'S?@j>)#|G""S*
!(%<.344KE)!(r5=@)o)@MN
5=R)>)#r5@)o)@M%#.344BE^f
*D<.N AiE=RE)
>)#|."8!"H%<.344B>)#,
.SYA@)o)@E@"!Y!(.Si=@)
o)@%
<#)***U)yEa*-D
<|G@NN
Bảng 9: Doanh số bao thanh toán của một số quốc gia châu Á
Đơn vị: triệu euro
(Nguồn: Báo cáo thường niên của FCI)
<.344AE" GI)NVEa
*>)7@)6)E<0l/En @PE72!X" @H
@O%7)'@.
z
!.*-D<"NE
>)'8- D<*)y
"@NW\%
7Z"!!!!D<
aDUl@c!@N
*%DUl )8 a 8 @ ]
%DUl-'#)!c
c Y>) )DUl%DUl
!R)-D<+]I)N0 "`)ES@]
"8a"-DUl-'#)I)N
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Trung
Quốc
2640 4315 5830 1430
0
3297
6
5500
0
6730
0
Singapore 2435 2600 2880 2955 3270 4000 4700
Thái Lan 1425 1500 1640 1925 2240 2367 2107
Malaysia 718 730 532 480 468 550 700
Việt Nam 0 0 2 16 43 85 95
0 "`)EDUlq
I)N0 "`)ND<'%<'i:A:3455E&O[8E7P
k*l"P@C !R)#+)N 8#!X@
^DUl/ˆ<!(ND<@]@
‰ . 3454% 7P k* l"P@ !O $ q !X @
DP"/Vˆg@H.X!‰r7Pk*l"P@
7P2PP@* dPP PkŠ@MQ‹g6)dq;gY7
!DP"q!X0/Vˆ<2X!<
@Œ@Hj.3455‰r7Pk*l"P@g@*•)l"P@
kŠ@E3455M;[)U)y;7lad%7# 8a
&nUsa"ŒE"E0 G
>)#E‚D+ >)/@(EDP"!X_!R)@H"
I'!)0P!(s!*)>)/
"-Z!(@Q!R)@H")SN+@P
"Q# 6)'#E+)>)'#
1* P!(E*!//E6)'#
$!E>)'!(+?!//!‚g@H
)O!IP#Y'#)>)'#!(!H!E
*! ES*@-DP"%Da0'ElX
!DP"IP @H")PQ!`'!
EOŽE!8)'H>)'EE)
)'H8E8@$a!•E"?E"?)0%+
R@E)'!E]ER
E*•*}@%hj!(@IF8 /I!(
!@S>)!H"EP)'(@$Ea)-DUlQ
/*_>)')`.YDP"R!J
@E!p!`'* @H+c%
UD<!!<0l/V@S
"#%70 !n)h*)rnhƒ~M-<0l/!IPI\"/
.!R)5=T<I)N0 "`)oI"-D
<%lS!YE<h*)*vƒ„X>)"
<<D<rDP"M%
<_!#DUlEp"8H"8_!#kUlEkUl
D<!R)S8*/ `-a%kUl
!X!#!#!-D<E 8
!)8Yc*/ `#*!%D@]
Y) Y@Sq0'%75.3443E
kUl8)!Ys
07UlnC7PU PPl"n)r~/ HM%
D!#.344i<yU)kUl"J"# 8
N S S/344i7Uln%~/ '!)N Vwnm
rw Pn)*m@ @MY@*V&[‘%D
/ 7UlnZ.3445!#'EyU)kUl!X@V
!R)@88D<%~/
7UlnY#"#+ŒE!*Y \ kUl)N "
+)*/ `!^fEY81>)/J+^E*/
`E>)/J*)FEVCI*E
R!'N*(‚EY Rcc(@!R)-kUl
@" RD<%<Y@S@]
a*/ `-kUlq#*!EZ
I)N0 "`)!#!(EZ!
!#! ZW%
7@]EYHYkUlDUl38-
D<%<!+)!Y"8Y]