TỔNG QUAN VỀ MẠNG VIỄN THÔNG

TỔNG QUAN VỀ MẠNG VIỄN THÔNG
1.1 Mạng viễn thông hiện tại
1.1.1 Khái niệm về mạng viễn thông
Mạng viễn thông là phương tiện truyền đưa thông tin từ đầu phát tới đầu thu.
Mạng có nhiệm vụ cung cấp các dịch vụ cho khách hàng.
Mạng viễn thông bao gồm các thành phần chính: thiết bị chuyển mạch, thiết
bị truyền dẫn, môi trường truyền dẫn và thiết bị đầu cuối.
Hình 1: Các thành phần chính của mạng viễn thông
 Thiết bị chuyển mạch gồm có tổng đài nội hạt và tổng đài quá giang.
Các thuê bao được nối vào tổng đài nội hạt và tổng đài nội hạt được
nối vào tổng đài quá giang. Nhờ các thiết bị chuyển mạch mà đường
truyền dẫn được dùng chung và mạng có thể được sử dụng một cách
kinh tế.
 Thiết bị truyền dẫn dùng để nối thiết bị đầu cuối với tổng đài hay giữa
các tổng đài để thực hiện việc truyền đưa tín hiệu thông tin. Thiết bị
truyền dẫn chia làm hai loại: thiết bị truyền dẫn phía thuê bao và thiết
bị truyền dẫn giữa các tổng đài. Thiết bị truyền dẫn thuê bao thường là
cáp kim loại tuy nhiên trong một số trường hợp có thể là cáp quang
hoặc vô tuyến. Thiết bị truyền dẫn giữa các tổng đài thường là cáp
quang đôi khi dùng cáp đồng trục, cáp xoán đôi hay viba…
 Môi trường truyền dẫn bao gồm truyền dẫn vô tuyến và truyền dẫn
hữu tuyến. Truyền dẫn hữu tuyến bao gồm dùng các cáp kim loại, cáp
quang … để truyền tín hiệu. Truyền dẫn vô tuyến bao gồm viba và vệ
tinh.
 Thiết bị đầu cuối cho mạng truyền thông gồm máy điện thoại, máy
Fax, máy tính, tổng đài PABX.
Một cách khác có thể định nghĩa mạng viễn thông là một hệ thống gồm các
nút chuyển mạch được nối với nhau bằng các đường truyền dẫn. Nút được phân
thành nhiều cấp và kết hợp với các đường truyền dẫn tạo thành các cấp mạng khác
nhau.
Hình 2: Cấu hình mạng cơ bản

Mạng viễn thông hiện nay có cấu trúc khác nhau như: mạng lưới, mạng sao,
mạng tổng hợp, mạng vòng hay mạng thang. Các loại mạng này đều có nhược
điểm và ưu điểm riêng phù hợp với từng vùng địa lý và lưu lượng. Về cơ bản mạng
viễn thông được chia thành năm cấp nhưng trong từng trường hợp riêng có thể chỉ
là bốn cấp, xu thế hiện nay cũng là giảm số cấp để quản lý thuận tiện và hiệu quả
hơn.
1.1.2 Đặc điểm mạng viễn thông hiện nay
Các mạng viễn thông hiện tại có đặc điểm chung là tồn tại một cách riêng lẻ,
ứng với mỗi loại dịch vụ thông tin lại có ít nhất một loại mạng viễn thông riêng
biệt để phục vụ dịch vụ đó.
Hiện tại có một số mạng truyền thống đang được khai thác như: mạng Telex,
mạng điện thoại công cộng POTS (plane old telephone service), mạng truyền hình,
mạng truyền số liệu, trong phạm vi cơ quan tổ chức hay văn phòng thì có mạng cục
bộ LAN… Mỗi mạng được thiết kế cho các dịch vụ riêng biệt và không thể sử
dụng cho các mục đích khác.
Một số mạng điển hình đang khai thác :
 PSTN (Publish Switching Telephone Network) là mạng chuyển mạch thoại
công cộng. PSTN phục vụ thoại bao gồm các tổng đài tương ứng với từng
cấp. Hiện mạng này đang được nâng cấp ở các tổng đài trung tâm cũng như
phía đầu cuối khách hàng … để có thể khai thác thêm một số dịch vụ giá trị
gia tăng trên mạng này. Đây là một mạng rất phức tạp, rất cũ và rất rộng
nhưng đóng vai trò rất lớn trong viễn thông.
 ISDN (Intergrated Service Digital Network) là mạng số tích hợp dịch vụ.
ISDN cung cấp nhiều loại ứng dụng thoại và phi thoại trong cùng một mạng.
Nó có nhiều cấu hình khác nhau tuỳ thuộc vào hiện trạng mạng viễn thông
từng nơi. ISDN cung cấp nhiều kiểu kết nối với các tốc độ đáp ứng khác
nhau do vậy có thể triển khai thêm một số dịch vụ mới so với PSTN tuy
nhiên mạng này cũng không đủ khả năng thích ứng với sự phát triển của các
loại hình dịch vụ ngày nay.
 Mạng di động GSM (Glabol System For Mobile Telecom) là mạng cung cấp

dịch vụ thoại như PSTN nhưng thông qua đường truy nhập vô tuyến. Mạng
này chuyển mạch dựa trên công nghệ ghép kênh theo thời gian và công nghệ
ghép kênh phân chia theo tần số.
Hiện nay các nhà cung cấp dịch vụ thu được lợi nhuận phần lớn từ các dịch
vụ như Leased Line, Frame relay, ATM và các dịch vụ kết nối cơ bản. Tuy nhiên
trong tương lai sẽ khác, lợi nhuận từ các dịch vụ trên sẽ giảm và đòi hỏi các nhà
cung cấp dịch vụ phải tìm ra các dịch vụ mới để khai thác và đảm bảo lợi nhuận.
Trên con đường đó thì việc khai thác các dịch vụ dựa trên IP là một hướng đi đúng
đắn và đã chứng tỏ rõ sự phù hợp qua một số dịch vụ mới được khai thác như dịch
vụ mạng riêng ảo VPN…
1.1.3 Mạng viễn thông Việt Nam
Nước ta hiện nay ngoài mạng chuyển mạch công cộng còn có các mạng của
một số dịch vụ khác. Riêng mạng Telex là không kết nối vào mạng thoại của
VNPT, các mạng khác đều kết nối vào mạng thoại của VNPT thông qua các đường
trung kế các bộ tập chung các kênh thuê bao thông thường … Xét về khía cạnh hệ
thống, mạng viễn thông Việt Nam gồm: mạng chuyển mạch, mạng truyền dẫn,
mạng truy nhập và các mạng chức năng
1.1.3.1 Hệ thống chuyển mạch
Với cấu trúc mạng hiện nay thì mạng chuyển mạch của VNPT chia làm 4
cấp dựa trên các tổng đài chuyển tiếp quốc tế, chuyển tiếp quốc gia, nội tỉnh và nội
hạt. Các tổng đài chuyển tiếp quốc tế được đặt tại ba trung tâm là Hà Nội, Tp HCM
và Đà Nẵng, các tỉnh thành khác nhau có các cấu trúc mạng khác nhau với nhiều
tổng đài Host. Các tổng đài hiện có phổ biến trên mạng viễn thông Việt Nam là:
các tổng đài VKX liên doanh giữa Việt Nam và Hàn Quốc, A1000E của Alcatel,
NEAX61∑ của NEC, AXE10 của Ericsson, EWSD của Siemens. Các công nghệ
chuyển mạch đang sử dụng là chuyển mạch kênh cho mạng PSTN, X.25 cho mạng
Frame relay và ATM cho truyền số liệu.
Nhìn chung mạng chuyển mạch hiện nay còn nhiều cấp và việc điều khiển bị
phân tán trong mạng (điều khiển nằm tại các tổng đài).
1.1.3.2 Hệ thống truyền dẫn

Mạng truyền dẫn của Việt Nam hiện nay sử dụng cả vô tuyến và hữu tuyến.
Về vô tuyến có các hệ thống viba sử dụng công nghệ PDH bên cạnh đó còn có các
đường truyền qua vệ tinh đi quốc tế. Trong truyền dẫn hữu tuyến thì phổ biến là
cáp quang tuy vậy vẫn có những đoạn dùng các loại cáp khác. Về truyền dẫn quang
thì Việt Nam đang khai thác các thiết bị của nhiều hãng khác nhau cho từng hệ
thống. Các hệ thống truyền dẫn quang chủ yếu sử dụng công nghệ SDH với các
cấp độ ghép các nhau như STM-4, STM-16 hay STM – 64 cho các tuyến liên tỉnh
còn trong tỉnh có thể là STM-1 hay STM-4 tùy vào nhu cầu dung lượng thực tế và
tương lai. Vừa qua VNPT đã đưa vào khai thác hệ thống truyền dẫn Backbone Bắc
– Nam 20Gbit/s dựa trên công nghệ ghép kênh phân chia theo bước sóng DWDM
sử dung thiết bị của Nortel
1.1.3.3 Hệ thống báo hiệu
Hiện tại mạng viễn thông Việt Nam sử dụng cả hai loại báo hiệu là R2 và
SS7. Mạng báo hiệu SS7 đã và đang thay thế dần báo hiệu R2 trong từng công
đoạn báo hiệu, tuy vậy với mạng thoại thì báo hiệu R2MFC vẫn được sử dụng phổ
biến. Hệ thống SS7 đã được triển khai với một cấp STP (điểm chuyển giao báo
hiệu) tại ba trung tâm Hà Nội,Tp HCM và Đà Nẵng.
Hình 3: Hệ thống báo hiệu Việt nam
1.1.3.4 Hệ thống truy nhập
Hiện tại trên mạng có nhiều loại truy nhập khác nhau tuỳ thuộc vào từng loại
mạng với từng loại dịch vụ. Trong di động, truyền hình ta có truy nhập vô tuyến
với nhiều công nghệ khác nhau như MMDS, LMDS, GPRS, CDMA, FDAM…
Gần đây còn có thêm truy nhập WLAN cũng được triển khai tại một số địa điểm.
Về truy nhập hữu tuyến ta có truy nhập bằng thoại truyền thống, ADSL, truy nhập
qua đường cáp truyền hình, qua đường điện lực và công nghệ mong đợi sẽ là truy
nhập quang tới từng hộ gia đình…
1.1.3.5 Hệ thống quản lý
Việt Nam đang trong quá trình xây dựng mạng quản lý tập trung NMS. Còn
hiện tại thì mỗi hệ thống mạng riêng được quản lý bới các phương thức quản lý
khác nhau.

1.1.3.6 Hệ thống đồng bộ
Mạng đồng bộ Việt Nam hoạt động theo nguyên tắc chủ tớ có dự phòng, bao
gồm 4 cấp và hai loại giao diện chuyển giao tín hiệu đồng bộ chủ yếu là 2MHz và
2Mb/s. Mạng được phân chia làm 3 vùng độc lập, mỗi vùng có hai đồng hồ mẫu,
một đồng hồ chính (Ceecium) và một đồng hồ dự phòng (GSP). Các đồng hồ được
đặt tại trung tâm của 3 vùng và được điều khiển theo nguyên tắc chủ tớ. Các tổng
đài quốc tế và tổng đài Toll trong mỗi vùng được điều khiển bởi đồng hồ chủ theo
phương thức chủ tớ. Các tổng đài Tandem và Host tại các tỉnh hoạt động bám theo