Tải bản đầy đủ (.docx) (9 trang)

Phân tích bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (72.09 KB, 9 trang )

Đề 1 : Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ :
“Tôi muốn tắt nắng đi

Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”
(“Vội vàng” – Xuân Diệu)
BÀI LÀM
Nhà thơ Xuân Diệu được mệnh danh là “ông hoàng của thơ tình”, người đã làm say mê
bao thế hệ người đọc. Sức hấp dẫn của thơ Xuân Diệu chính là vẻ đẹp của một hồn thơ tha thiết
đắm say với cuộc đời, với tình yêu. Xuân Diệu đã đem đến một luồng gió mới cho thi ca với sự
nồng nàn tha thiết, niềm khát khao giao cảm với cuộc đời. “Vội vàng” là bài thơ tiêu biểu cho
vẻ đẹp hồn thơ Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám. Trong thế giới thi phẩm, người đọc bắt
gặp nguồn sống dạt dào, sức xuân của một hồn thơ ngay trong đoạn thơ mở đầu.
“Tôi muốn tắt nắng đi

Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”
Bài thơ ra đời năm 1938, nằm trong tập “Thơ thơ” – tập thơ đầu tay của Xuân Diệu. Ông
sáng tác tập thơ này để dành tặng những người trẻ tuổi, nhất là trẻ lòng. Xuân Diệu là nhà thơ
đặc biệt nhạy cảm với dòng trôi thời gian. Thời gian là một trật tự tuyến tính một đi không trở
lại, nó sẽ cướp đi hạnh phúc, tuổi trẻ và tình yêu. Thi sĩ luôn giục giã con người phải sống
nhanh, sống vội vàng để cuộc đời không trôi qua một cách vô nghĩa. Nhan đề gắn với mạch cảm
xúc thi phẩm gợi cho người đọc liên tưởng đến những tầng ý nghĩa. Sự trôi chảy của thời gian
quá nhanh và cách ứng xử tích cực của con người trước thời gian, sống vội vàng và cường độ
sống gấp gáp để tận hưởng thật nhiều vẻ đẹp của cuộc đời trần thế. Nhan đề vừa chứa đựng một
tâm thế sống lại vừa thể hiện một triết lí. Tâm thế sống được giãi bày bằng cái tôi ham hố cuồng
nhiệt sôi nổi dào dạt còn triết lí sống được triển khai thành mạch triết luận với một hệ thống
logic chặt chẽ.
“Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc nắng lại
Cho hương đừng bay đi”
Mở đầu bài thơ là sự ngân vang của điệp ngữ “tôi muốn” cùng với điệp cấu trúc “tôi


muốn…cho…” tạo nên âm hưởng nồng nàn mãnh liệt của khát vọng trong tâm hồn thi nhân.
Khát vọng của nhà thơ là tắt nắng, buộc gió, đó là những ước nguyện rất táo bạo và có phần phi
lí trong hiện thực. Nhà thơ muốn giữ cho vũ trụ ngừng quay để bất tử hoá cái đẹp trong cuộc
đời. Khát vọng ấy phi lí trong hiện thực nhưng lại là sản phẩm của tình yêu, niềm khát khao


giao cảm với cuộc đời, nó thể hiện một cảm xúc nhân văn khi nhà thơ muốn níu kéo và trân
trọng cái đẹp. Cảm xúc ấy đã từng xuất hiện trong những vần thơ của Nguyễn Trãi :
“Hé cửa đêm chờ hương quế lọt
Quét hiên ngày lệ bóng hoa tan.”
(“Báo kính cảnh giới”)
Chính nhà thơ Xuân Diệu đã từng thốt lên :
“Ờ nhỉ ! Sao hoa lại phải rơi ?”
(“Ý thu”)
Khổ thơ đã để lại trong tâm hồn người đọc nhiều dư âm sâu lắng về tình yêu tha thiết của
Xuân Diệu với cuộc đời trần thế. Thể thơ ngũ ngôn với những câu thơ ngắn gọn hàm súc đã
giúp nhà thơ bày tỏ những tình cảm chân thành dồn nén tình yêu đối với cái đẹp và nó sẽ làm
nền cho bức tranh thiên đường trần gian trong bảy câu thơ tiếp theo.
“Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây là của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Mỗi buổi sớm, thần Vui hằng gõ cửa”
Điệp ngữ “này đây” được vang lên 5 lần như một lời mời gọi thiết tha của nhà thơ đối với
con người trần thế hãy đến với thiên đường trần gian tươi đẹp. Với thủ pháp liệt kê và nhịp thơ
dồn dập, nhà thơ mở ra một thiên đường của trần gian với một tiếng reo vui sướng và sự đắm
say của một con người yêu đời. Từng hình ảnh hiện lên dưới ngoì bút Xuân Diệu, đó là sự trùng
điệp của những đắm say, sự sống tràn đầy với tuần tháng mật ngọt ngào của ong bướm, hoa của
đồng nội xanh rì, là của cành tơ phơ phất khúc tình si. Tất cả đã thể hiện sự phong phú bất tận

của thiên nhiên, mọi giác quan của thi sĩ như rung lên để đón nhận một sự sống căng tràn.
Những sinh vật bình thường của cuộc đời cũng trở nên tuôn trào sức sống, tràn đầy xuân tình và
xuân sắc trong cặp mắt của một thi nhân và tình nhân say đắm. Xuân Diệu đã nhìn cuộc đời qua
lăng kính ái ân và cặp mắt xanh non biếc rờn, thi pháp hiện đại đã chắp cánh cho những cảm
xúc mới mẻ của hồn thơ Xuân Diệu.
Trong thế giới của thiên đường trần gian, đẹp nhất là hình ảnh “ánh sáng chớp hàng mi”.
Tác giả đã biến mặt trời rực rỡ vầng thái dương của nhân loại thành hình bóng một người thiếu
nữ kiều diễm dịu dàng tình tứ lãng mạn. Ánh sáng như một người thiếu nữ mỗi buổi sớm mai
thức dậy chớp hàng mi dài để đón bình minh. Trong tác phẩm “Trường ca” nhà thơ từng viết :
“Mi của ánh sáng thật dài, tia của ánh sáng thật đượm… ánh sáng đứng ở một chỗ mà ở khắp
nơi con mắt điện quang thấu suốt muôn trùng.” Với Xuân Diệu, mỗi ngày được sống, được nhìn


thấy mặt trời, được tận hưởng hương sắc vạn vật là một ngày vui. Hình ảnh “Thần vui hằng gõ
cửa” gợi liên tưởng đến mặt trời trong thần thoại Hi Lạp xưa, người mang đến sự sống, ánh sáng
cho nhân loại.
Niềm vui sướng dâng trào khiến nhà thơ sáng tạo một câu thơ tuyệt bút : “Tháng giêng
ngon như một cặp môi gần”. Nhà thơ đã sử dụng nghệ thuật tương giao các giác quan, thi sĩ đã
vị giác hoá thời gian, biến một đại lượng thời gian vô hình trừu tượng trở thành một hình ảnh cụ
thể mang tính biểu cảm với sự thăng hoa của tình yêu. Câu thơ của Xuân Diệu đem đến một
cảm giác mới ngọt ngào, quyến rũ, mời gọi thiết tha đối với con người như một cặp môi gần say
đắm trong tình yêu. Câu thơ thể hiện sự sáng tạo độc đáo, so sánh bất ngờ, táo bạo trong ngòi
bút Xuân Diệu.
Đây cũng là cái mới, điểm nhấn trong thơ tình Xuân Diệu trong khi các nhà thơ xưa coi
thiên nhiên là chuẩn mực cho vẻ đẹp mọi người. Đại thi hào Nguyễn Du khi miêu tả vẻ đẹp hai
chị em Thuý Kiều từng ngợi ca :
“Vân xem trang trọng khác vời
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang”
“Làn thu thuỷ, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh”

(“Truyện Kiều”)
Xuân Diệu lại có một sáng tạo độc đáo bất ngờ khi ông thay đổi chuẩn mực so sánh lấy con
người trong tình yêu, tuổi trẻ làm chuẩn mực cho mọi vẻ đẹp thế gian. Vì vậy, ánh sáng mang
nét đẹp của người thiếu nữ, tháng giêng mang sức sống khát khao mãnh liệt của con người đang
sống trong tình yêu.
Với Xuân Diệu, trần gian như một thiên đường tươi đẹp, đây cũng là một điểm mới so
với các nhà thơ cùng thời bởi rất nhiều thi sĩ lãng mạn đi tìm sự thoát li của tâm hồn trong một
thế giới siêu hình ngoài mặt đất trần gian. Như Tản Đà muốn làm thằng cuội, Chế Lan Viên
muốn đến một tinh cầu giá lạnh xa xôi còn Thế Lữ lại muốn thoát lên tiên :
“Trời cao, xanh ngắt. – Ô kìa
Hai con hạc trắng bay về bồng lai”
(“Tiếng sáo thiên thai”)
Xuân Diệu luôn luôn trân trọng vẻ đẹp cuộc sống trần gian trong hiện tại. Ông biết vượt
lên những thăng trầm cuộc đời, vươn tới tình yêu vĩnh hằng bằng một trái tim yêu đời tha thiết.
“Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”
Dòng thơ như một bản lề khép mở giữa hai phần. “Tôi sung sướng” là cảm xúc hân hoan
của tâm hồn nhà thơ khi đứng trước thiên đường trần gian tươi đẹp với tất cả tấm lòng yêu đời


tha thiết của một hồn thơ say đắm cuồng nhiệt, biết trân trọng vẻ đẹp trong cuộc đời. “Nhưng
vội vàng một nửa” lại là một cấu trúc tương phản thế hiện một mạch cảm xúc đối lập, một tâm
thế sống vội vàng của nhà thơ. Trong khi các nhà thơ lãng mạn cùng thời Xuân Diệu chờ mùa
xuân đi qua rồi mới cất lên tiếng hát hoài xuân thì Xuân Diệu lại tiếc nuối mới ngay khi xuân
vừa đến với đất trời. Như nhà thơ Thế Lữ từng viết trong “Khúc ca hoài xuân” :
“Tiếng ve ran trong bóng cây râm mát
Giọng chim khuyên ca ánh sáng mặt trời
Gió nồng reo trên hồ sen rào rạt
Mùa xuân còn, hết ? Khách đa tình ơi!”
Như vậy, điểm mới trong tư tưởng của Xuân Diệu chính là những cảm nhận của nhà thơ

về thời gian. Thi sĩ là người đặc biệt nhạy cảm trước những bước đi thời gian, ông luôn lo sợ
thời gian sẽ cướp đi hạnh phúc, tuổi trẻ và tình yêu của con người, vì vậy thi sĩ chạy đua với
thời gian để níu giữ từng khoảnh khắc của hạnh phúc và tình yêu. Những cảm xúc mãnh liệt của
Xuân Diệu là một sản phẩm của hồn thơ luôn khát khao giao cảm với cuộc đời trần thế.
Đoạn thơ đã thể hiện những cách tân táo bạo của ngòi bút Xuân Diệu, những hình ảnh
ngôn ngữ nhạc điệu đó là sức sống mãnh liệt của một hồn thơ trong sự hoà quyện của mạch cảm
xúc, mạch luân lí bao trùm đoạn thơ là giọng điệu sôi nổi say mê tha thiết, để lại nhiều dư âm
trong tâm hồn người đọc. Không chỉ vậy, đoạn thơ đã mở đầu cho những dòng cảm xúc về tình
yêu cuộc sống thiết tha của hồn thơ Xuân Diệu. Nhà thơ luôn nhìn cuộc đời bằng lăng kính ái ân
và cặp mắt xanh non biếc rờn, đúng như nhà phê bình Hoài Thanh đã từng nói : “Xuân Diệu say
đắm tình yêu, say đắm cảnh trời, sống vội vàng, sống cuống quýt muốn tận hưởng cuộc đời
ngắn ngủi của mình. Khi vui cũng như khi buồn người đều nồng nàn tha thiết.”


Đề 2 : Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ :
“Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua

Mau đi thôi ! Mùa chưa ngả chiều hôm”
(“Vội vàng” – Xuân Diệu)
BÀI LÀM
Nhà thơ Xuân Diệu được mệnh danh là “ông hoàng của thơ tình”, người đã làm say mê
bao thế hệ người đọc. Sức hấp dẫn của thơ Xuân Diệu chính là vẻ đẹp của một hồn thơ tha thiết
đắm say với cuộc đời, với tình yêu. Xuân Diệu đã đem đến một luồng gió mới cho thi ca với sự
nồng nàn tha thiết, niềm khát khao giao cảm với cuộc đời. “Vội vàng” là bài thơ tiêu biểu cho
vẻ đẹp hồn thơ Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám. Trong thế giới thi phẩm, người đọc
cảm nhận được những quan niệm rất mới mẻ sâu sắc về thời gian cùng với những triết lí sống
tích cực của nhà thơ qua đoạn thơ thứ hai :
“Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua

Mau đi thôi ! Mùa chưa ngả chiều hôm”

Bài thơ ra đời năm 1938, nằm trong tập “Thơ thơ” – tập thơ đầu tay của Xuân Diệu. Nhà
thơ Thế Lữ đã từng nói rằng : “Thơ thơ là cụm đầu mùa chàng tặng cho nhân gian. Và từ đây,
chúng ta đã có Xuân Diệu.” Ông sáng tác tập thơ này để dành tặng những người trẻ tuổi, nhất là
trẻ lòng. Thơ thơ đã làm rạng danh tên tuổi của Xuân Diệu trên thi đàn lãng mạn Việt Nam, lưu
giữ nhiều dấu ấn truyền thống và chắt lọc được nhiều nhất tinh hoa của thơ cổ điển Việt Nam.
Trong thi ca từ cổ chí kim, có rất nhiều nhà thơ viết về thời gian và than thở sự ngắn ngủi
của kiếp người khi đứng trước dòng chảy vô hình của thời gian. “Thời gian trôi nhanh vun vút
như tên bay, như bóng câu lướt qua cửa sổ, như nước chảy qua cầu". Hay có nhà thơ lại nói rằng
“Ba vạn sáu ngàn ngày là mấy / Kiếp phù du trông thấy cũng nực cười!”. Nhưng con người thời
trung đại dù đến tột cùng của sự cô đơn, họ vẫn tìm thấy sự nương náu của tâm hồn trong vũ trụ
bởi quan niệm “Thiên nhân hợp nhất” – con người và vũ trụ hoà làm một, người xưa luôn tin
rằng có kiếp sau theo triết lí của đạo Phật. Khi các nhà thơ hiện đại tiếp xúc với nền văn minh
phương Tây, họ nhận thức đầy đủ về ý thức cái tôi cá nhân, quyền con người, họ cũng rơi vào
vực thẳm của sự cô đơn bởi họ phải sống trong một thời đại nô lệ, họ sống trên quê hương mình
nhưng luôn cảm thấy thiếu quê hương, họ rất sợ dòng trôi của thời gian.
Xuân Diệu là một nhà thơ có quan niệm rất mới mẻ, tích cực về thời gian so với các nhà
thơ cùng thời. Ông quan niệm thời gian là trật tự tuyến tính một đi không trở lại. Trong khi các
nhà thơ trung đại luôn có một niềm tin thiên địa tuần hoàn, mùa xuân đi qua rồi mùa xuân sẽ trở
lại với đất trời thì Xuân Diệu lại khẳng định một tư tưởng của triết học duy vật biện chứng,


đúng như nhà triết học người Hi Lạp Hê-ra-clít đã từng nói: “Không ai tắm hai lần trên một
dòng sông”. Hay ngạn ngữ phương Tây nói rằng : “Có ba thứ không bao giờ quay trở lại : tên đã
bay, lời đã nói và những ngày đã qua”. Với Xuân Diệu, thời gian cũng trôi chảy không ngừng,
dòng chảy ấy được diễn tả bằng những cặp hình ảnh tương phản đối lập : Xuân đương tới và
xuân đương qua, xuân còn non và xuân sẽ già, lòng tôi rộng và lượng trời cứ chật. Với giọng
thơ sôi nổi như được tuôn ra từ mạch nguồn cảm xúc để khẳng định một triết lí : Tuổi xuân một
đi không trở lại, vì vậy con người phải quý trọng tuổi xuân. Cách nhìn nhận của nhà thơ về thời
gian rất tinh tế độc đáo nhạy cảm, đó là cái nhìn rất biện chứng của thi sĩ về thời gian.
Điểm mới trong tư tưởng của Xuân Diệu về thời gian chính là những triết lí về vẻ đẹp của

tuổi trẻ trong mối quan hệ thời gian. Những ý niệm của Xuân Diệu về sự ngắn ngủi của đời
người trước dòng chảy vô cùng của vũ trụ đã từng xuất hiện trong thơ xưa, nó liên quan đến cái
hữu hạn của đời người trước cái vô hạn của vũ trụ nhưng với Xuân Diệu, ông đã đồng nghĩa
mùa xuân với tuổi trẻ. Sự sống, tình yêu gắn với cái tôi yêu đời của nhà thơ. Thi sĩ lấy tuổi trẻ là
khoảnh khắc đẹp nhưng ngắn ngủi nhất trong cuộc đời mỗi con người làm thước đo cho sinh
mệnh thời gian để khẳng định thời gian gắn liền với sự tàn phai và huỷ diệt, hạnh phúc của con
người trở nên ngắn ngủi mong manh trước dòng trôi vô hình của thời gian. Nhà thơ đã tạo điểm
nhấn cho cảm giác tiếc nuối, bâng khuâng, tiếng nói của một hồn thơ yêu đời tha thiết :
“Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại
Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời”
Câu thơ “Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi” là một sáng tạo độc đáo của Xuân Diệu
nhờ sức mạnh của nghệ thuật tương giao. Tác giả đã biến thời gian vô hình trở thành một sinh
thể có mùi vị của sự chia li và tác giả hình dung ra một cuộc chia li lớn của vũ trụ :
“Con gió xinh thì thào trong lá biếc
Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi?
Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi
Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa ?”
Tác giả đã thổi hồn vào thiên nhiên bằng bút pháp nghệ thuật nhân hoá và hai câu hỏi tu
từ với nghệ thuật điệp cấu trúc. Những ngọn gió của thiên nhiên trở nên có hồn, gợi cảm hơn
qua hình ảnh “con gió xinh”. Tác giả biến ngọn gió thiên nhiên thành hình bóng thiếu nữ trong
câu chuyện tình yêu với chàng trai “lá biếc”. Những cánh chim” đứt tiếng reo thi” chia tay với
mùa xuân trong một sự ngậm ngùi tiếc nuối. Đó cũng là nỗi buồn sâu thẳm từ hồn thơ Xuân
Diệu để nhà thơ thốt lên : “Chẳng bao giờ, ôi ! Chẳng bao giờ nữa…”. Câu cảm thán cùng với
điệp ngữ “Chẳng bao giờ” xuất hiện hai lần đã khắc sâu nỗi niềm tiếc nuối của thi nhân khi thời
gian, tuổi trẻ, tình yêu một đi không trở lại.
Nhà thơ đã đưa ra lời kêu gọi tha thiết :



“Mau đi thôi ! Mùa chưa ngả chiều hôm”
Câu thơ mang hình thức câu cầu khiến, một mệnh lệnh từ trái tim yêu tha thiết. Đó là lời giục
giã của nhà thơ hãy sống hết mình, sống mãnh liệt, hãy quý trọng từng giây từng phút cuộc đời,
nhất là những tháng năm tuổi trẻ của một hồn thơ yêu đời, ham sống đến cuồng nhiệt. Lời giục
giã ấy đã từng xuất hiện trong những thi phẩm của Xuân Diệu :
“Mau với chứ, vội vàng lên với chứ,
Em, em ơi, tình non đã già rồi;
Con chim hồng, trái tim nhỏ của tôi,
Mau với chứ! thời gian không đứng đợi.”
(“Giục giã”)
Những vần thơ ấy toát lên một tâm thế sống tích cực và một triết lí sống cao đẹp của hồn
thơ Xuân Diệu, một con người luôn biết trân trọng, tiếc nuối từng khoảnh khắc của thời gian,
hạnh phúc tình yêu thi sĩ luôn chạy đua với thời gian trong khát vọng mãnh liệt của một hồn
thơ. Nhà phê bình Vũ Ngọc Phan đã viết “Với những nguồn cảm hứng mới: yêu đương và tuổi
xuân dù lúc vui hay lúc buồn, Xuân Diệu cũng ru thanh niên bằng giọng yêu đời thấm thía.”
Đoạn thơ đã thể hiện những quan niệm rất mới mẻ sâu sắc về thời gian cùng với những
triết lí sống tích cực của một hồn thơ yêu đời, ham sống đến cuồng nhiệt. Qua đoạn thơ, người
đọc cảm nhận được tài năng của tác giả với hình thức nghệ thuật điêu luyện, sự kết hợp nhuần
nhuyễn của cảm xúc và luân lí, giọng điệu say mê sôi nổi với nhiều sáng tạo độc đáo về ngôn từ
và hình ảnh thơ. Đoạn thơ đã để lại nhiều dư âm sâu lắng trong tâm hồn người đọc.

Đề 3 : Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ :


“Ta muốn ôm

-Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi !”
(“Vội vàng” – Xuân Diệu)
BÀI LÀM
Nhà thơ Xuân Diệu được mệnh danh là “ông hoàng của thơ tình”, người đã làm say mê

bao thế hệ người đọc. Sức hấp dẫn của thơ Xuân Diệu chính là vẻ đẹp của một hồn thơ tha thiết
đắm say với cuộc đời, với tình yêu. Xuân Diệu đã đem đến một luồng gió mới cho thi ca với sự
nồng nàn tha thiết, niềm khát khao giao cảm với cuộc đời. “Vội vàng” là bài thơ tiêu biểu cho
vẻ đẹp hồn thơ Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám. Trong thế giới thi phẩm, người đọc
cảm nhận được sâu sắc thông điệp ý nghĩa về cách sống của tác giả trong đoạn thơ cuối.
“Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi
-Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi !”
Sau khi thể hiện những quan niệm mới mẻ sâu sắc về thời gian, Xuân Diệu đưa ra một lời
kêu gọi giục giã. Con người trong cuộc đời trần thế hãy sống mãnh liệt, sống hết mình, hãy quý
trọng từng phút giây cuộc đời, nhất là những tháng năm tuổi trẻ. Đoạn thơ thể hiện đậm nét
phong cách nghệ thuật, vẻ đẹp một hồn thơ yêu đời, ham sống đến cuồng nhiệt, đúng như nhà
phê bình Hoài Thanh đã từng nói : “Xuân Diệu say đắm tình yêu, say đắm cảnh trời, sống vội
vàng, sống cuống quýt muốn tận hưởng cuộc đời ngắn ngủi của mình. Khi vui cũng như khi
buồn người đều nồng nàn tha thiết.”
Mở đầu đoạn thơ, điệp ngữ “ta muốn” thể hiện điệp khúc khát vọng mãnh liệt trong hồn
thơ Xuân Diệu. Nếu trong khổ thơ mở đầu, nhà thơ gửi hồn mình vào điệp ngữ “tôi muốn”, thi
sĩ nhân danh cái tôi cá nhân để thể hiện những cung bậc khát vọng táo bạo mãnh liệt của một
con người trần thế muốn tắt nắng, buộc gió để bất tử hoá cái đẹp trong cuộc đời thì đến đây, cái
tôi nhường chỗ cho cái ta. Nhà thơ nhân danh cộng đồng nhân loại để cất lên tiếng nói của khát
vọng mãnh liệt. Nhà thơ đứng trên tư cách của cái ta chung để diễn thuyết về một quan niệm,


một triết lí sống cao đẹp. Đó là khát vọng được sống hết mình cho những phút giây của tuổi trẻ,

tình yêu, hạnh phúc. Đó là khát vọng được sống hết
Hệ thống hình ảnh hiện lên qua thủ pháp liệt kê, đó là một thế giới tràn đầy xuân tình,
xuân sắc được cảm nhận qua cặp mắt một thi nhân và một tình nhân say đắm. Những hình ảnh
ấy đã được khúc xạ qua lăng kính ái ân và vẻ đẹp của một cặp mắt xanh non biếc rờn của một
con người yêu đời tha thiết. Sự sống dưới ngòi bút nhà thơ hiện lên cả một sự sống mới bắt đầu
mơn mởn, mây đưa gió lượn, cánh bướm, tình yêu, cái hôn nhiều, ánh sáng, hương thơm và đẹp
nhất là hình ảnh xuân hồng, mùa xuân của tình yêu, hi vọng.
Ấn tượng sâu sắc nhất trong đoạn thơ là hệ thống động từ mạnh được liệt kê theo cấp độ
tăng tiến : “ôm”, “riết”, “say”, “thâu”, “cắn”. Đó là những động từ mạnh thể hiện cường độ
mãnh liệt của cảm xúc, niềm khao khát tận hưởng, niềm ham sống đến cuồng nhiệt của hồn thơ
Xuân Diệu. Vẻ đẹp ấy được thể hiện trong những thi phẩm của nhà thơ :
“Tôi kẻ đưa răng bấu mặt trời
Kẻ uống tình yêu dập cả môi”
Những từ ngữ dưới ngòi bút Xuân Diệu mang đậm màu sắc phương Tây, thể hiện sự táo
bạo, mãnh liệt trong hồn thơ Xuân Diệu, đó cũng là hình ảnh tràn đầy cảm giác nhục thể, thể
hiện quan điểm mới của nhà thơ – tình yêu phải gắn liền với sự hoà hợp giữa thể xác, tâm hồn.
Đó là tình yêu trần thế vĩnh cửu, khát vọng nhân văn của con người trong cuộc đời.
“Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi
-Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi !”
“Chếnh choáng”, “no nê”, “đã đầy” là những từ láy thể hiện niềm khao khát tận hưởng
men say tình yêu cuộc sống, những từ ngữ cũng gắn liền với quan niệm về hạnh phúc tình yêu
khi con người sống trong những cảm giác đắm say ngọt ngào của hạnh phúc trần thế. Khép lại
đoạn thơ là niềm khao khát tận hưởng mãnh liệt qua câu thơ :
“Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi”
Tác giả biến mùa xuân thành một trái tím ửng hồng quyến rũ mời gọi thiết tha đối với con
người. Cách sử dụng động từ gợi những cảm giác nhục thể đắm say và niềm khao khát được tận
hưởng trọn vẹn những gì đẹp nhất của tuổi thanh xuân.
Đoạn thơ đã thể hiện một giọng thơ lạ, một cách cảm nhận về mùa xuân rất đỗi nồng nàn.
Nhà thơ đã cảm nhận cuộc sống bằng tất cả các giác quan với một trái tim chan chứa tình yêu.

Qua đó, người đọc thấy được lòng yêu đời và khát vọng sống mãnh liệt của thi nhân. Đúng như
Thế Lữ đã nhận xét : “Như một tấm lòng sẵn sàng ân ái, Xuân Diệu dang tay chào đón nhựa
sống rào rạt của cuộc đời” Người đọc cũng cảm nhận được lời kêu gọi tha thiết của nhà thơ :
Hãy sống mãnh liệt, hết mình cho những phút giây tuổi trẻ để cuộc đời không trôi qua một cách
vô nghĩa.



×