Luận văn thạc sĩ: Hoàn Thiện Chiến Lược Kinh Doanh Của Công Ty Tnhh Một Thành Viên Thông Tin M1
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.02 MB, 102 trang )
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
PHẠM ĐỒNG KHỞI
HOÀN THIỆN CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA
CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN THÔNG TIN M1
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG
Hà Nội – 2020
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
--------------------------
PHẠM ĐỒNG KHỞI
HOÀN THIỆN CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA
CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN THÔNG TIN M1
Chuyên ngành: QLKT
Mã số: 60 34 04 10
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. PHAN KIM CHIẾN
XÁC NHẬN CỦA
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN
XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CHẤM LUẬN VĂN
PGS.TS. Phan Kim Chiến
Hà Nội – 2020
LỜI CẢM ƠN
Trƣớc tiên, tôi xin chân thành cám ơn thầy giáo PGS.TS. Phan Kim Chiến,
ngƣời đã hƣớng dẫn, giúp đỡ cho tôi trong quá trình nghiên cứu và tạo mọi điều
kiện thuận lợi để tôi có thể hoàn thành luận văn này.
Tôi cũng xin chân thành gửi lời cảm ơn đến các thầy, cô thuộc khoa Kinh
tế chính trị Phòng Đào tạo Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội
đã trực tiếp giảng dạy và hƣớng dẫn cho tôi điều chỉnh để hoàn thiện nội dung
nghiên cứu của mình.
Chân thành gửi lời cảm ơn đến các cán bộ chỉ huy, lãnh đạo và đồng
nghiệp của Công ty TNHH Một thành viên Thông tin M1 đã đã giúp đỡ, khuyến
khích tôi trong quá trình học tập và thực hiện luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn!
Tác giả Luận văn
Phạm Đồng Khởi
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn "Hoàn thiện chiến lược kinh doanh của Công
ty TNHH Một thành viên Thông tin M1" là công trình nghiên cứu khoa học do
chính bản thân tác giả thực hiện, dƣới sự giúp đỡ và hƣớng dẫn của thầy giáo
PGS.TS. Phan Kim Chiến, không sao chép từ bất kỳ một công trình nào khác.
Các số liệu đƣợc nêu trong luận văn là kết quả thống kê, phân tích và tổng hợp
trung thực, chính xác, có nguồn gốc rõ ràng.
Hà nội, ngày tháng
năm 2020
Ngƣời thực hiện
Phạm Đồng Khởi
MỤC LỤC
DANH MỤC VIẾT TẮT ........................................................................................ i
DANH MỤC BẢNG .............................................................................................. ii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ ........................................................................................iii
DANH MỤC SƠ ĐỒ ............................................................................................ iv
LỜI NÓI ĐẦU ....................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN
VÀ THỰC TIỄN VỀ CHIẾN LƢỢC KINH DOANH VÀ HOÀN THIỆN
CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP .................................... 5
1.1.
Tổng quan tình hình nghiên cứu............................................................. 5
1.2.
Cơ sở lý luận về chiến lƣợc kinh doanh và hoàn thiện chiến lƣợc kinh
doanh .............................................................................................................. 10
1.2.1.
Các khái niệm................................................................................. 10
1.2.2. Nội dung của chiến lược kinh doanh và thực thi, hoàn thiện chiến lược
kinh doanh ..................................................................................................... 14
1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng tới thực thi và hoàn thiện chiến lược kinh
doanh của doanh nghiệp ............................................................................... 15
1.2.4. Các tiêu chí đánh giá thực thi và hoàn thiện chiến lược kinh doanh
của doanh nghiệp .......................................................................................... 23
1.3. Kinh nghiệm về hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh ................................... 25
1.3.1. Kinh nghiệm hoàn thiện chiến lược kinh doanh của một số doanh
nghiệp ............................................................................................................ 25
1.3.2. Bài học rút ra về hoàn thiện chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp
....................................................................................................................... 30
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................. 31
2.1. Phƣơng pháp thu thập số liệu .................................................................... 31
2.1.1. Nguồn số liệu ....................................................................................... 31
2.1.2. Phân tích số liệu .................................................................................. 31
2.2. Phƣơng pháp xử lý tài liệu, số liệu ............................................................ 32
CHƢƠNG 3: CHIẾN LƢỢC KINH DOANH VÀ THỰC TRẠNG THỰC THI
VÀ HOÀN THIỆN CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY TNHH
MỘT THÀNH VIÊN THÔNG TIN M1 .............................................................. 35
3.1. Giới thiệu chung về Công ty TNHH Một thành viên Thông tin M1......... 35
3.1.1. Sơ lược lịch sử hình thành và tình hình phát triển ............................. 35
3.1.2. Cơ cấu tổ chức, quản lý của Công ty .................................................. 36
3.1.3. Cơ cấu lao động của Công ty .............................................................. 38
3.1.4. Tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh ........................................... 40
3.2. Khái quát về chiến lƣợc kinh doanh của Công ty TNHH Một thành viên
Thông tin M1 .................................................................................................... 41
3.3. Thực trạng thực thi và hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của Công ty
TNHH Một thành viên Thông tin M1 .............................................................. 42
3.3.1. Thực thi và hoàn thiện chiến lược phát triển cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất
sản phẩm công nghệ cao .................................................................................. 42
3.3.2. Thực thi và hoàn thiện chiến lược phát triển thị trường ............................. 44
3.3.3. Thực thi và hoàn thiện chiến lược đa dạng hóa sản phẩm.......................... 44
3.3.4. Thực thi và hoàn thiện chiến lược nghiên cứu phát triển sản phẩm mới ...... 48
3.3.5. Thực thi và hoàn thiện chiến lược phát triển nguồn nhân lực ..................... 48
3.3.6. Thực thi và hoàn thiện chiến lược phát triển ứng dụng công nghệ thông tin 49
3.3.7. Thực thi và hoàn thiện chiến lược xây dựng văn hóa, thương hiệu Công ty . 50
3.4. Đánh giá chung về chiến lƣợc kinh doanh, thực thi và hoàn thiện chiến
lƣợc kinh doanh của Công ty TNHH Một thành viên Thông tin M1 ............... 52
3.4.1. Ưu điểm ................................................................................................. 52
3.4.2. Tồn tại.................................................................................................... 55
3.4.3. Nguyên nhân tồn tại ................................................................................ 56
CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHIẾN LƢỢC KINH DOANH TẠI
CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN THÔNG TIN M1 ............................... 60
4.1. Phƣơng hƣớng hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của Công ty Thông tin
M1 ..................................................................................................................... 60
4.1.1. Đặc điểm tình hình ảnh hưởng tới hoàn thiện chiến lược kinh doanh 60
4.1.2. Mục tiêu và định hướng hoàn thiện chiến lược kinh doanh của TNHH
Một thành viên Thông tin M1 ........................................................................ 75
4.2. Giải pháp hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của Công ty Thông tin M1 . 76
4.2.1. Hoàn thiện giải pháp nâng cao nhận thức của CB, CNV ................... 76
4.2.2. Hoàn thiện giải pháp về mô hình tổ chức, cơ chế chính sách, nguồn
nhân lực ......................................................................................................... 77
4.2.3. Hoàn thiện giải pháp về vốn và nguồn vốn......................................... 79
4.2.4. Hoàn thiện giải pháp về Marketing .................................................... 79
4.2.5. Tăng cường công tác kiểm tra thực thi và hoàn thiện chiến lược kinh
doanh ............................................................................................................. 83
4.3. Kiến nghị.................................................................................................... 84
4.3.1. Kiến nghị với Thủ tướng chính phủ .................................................... 84
4.3.2. Kiến nghị với Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội ............ 85
KẾT LUẬN .......................................................................................................... 87
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 89
DANH MỤC VIẾT TẮT
KÍ HIỆU
TÊN ĐẦY ĐỦ
CB, CNV
Cán bộ, công nhân viên
CNTT
Công nghệ thông tin
ERP
Hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp
ISO
Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế
NSLĐ
Năng suất lao động
ROE
Lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu
ROS
Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu
R&D
Nghiên cứu và phát triển
SMT
Công nghệ dán bề mặt
TNHH
Trách nhiệm hữu hạn
TQM
Quản lý chất lƣợng toàn diện
Viettel
Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội Viettel
i
DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1. Chỉ tiêu kết quả kinh doanh giai đoạn 2015 đến 2019 ..................... 40
Bảng 3.2. Cơ cấu sản phẩm - doanh thu giai đoạn 2015 đến 2019 …………....53
Bảng 3.3. Cơ cấu doanh thu - lợi nhuận giai đoạn 2015 đến 2019 ...................55
Bảng 3.4. Mô hình phân tích ma trận SWOT......................................................70
ii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1. Tỷ trọng trình độ lao động của Công ty …………….................... 39
Biểu đồ 3.2. Tỷ trọng trình độ ngoại ngữ của Công ty ..................................... 40
Biểu đồ 3.3. Sản lƣợng sản phẩm quân sự giai đoạn 2015 đến 2019.................. 45
Biểu đồ 3.4. Sản lƣợng sản phẩm viễn thông giai đoạn 2015 đến 2019 ........... 46
Biểu đồ 3.5. Sản lƣợng sản phẩm sửa chữa giai đoạn 2015 đến 2019 .............. 47
iii
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1. Hệ thống phân cấp chiến lƣợc ……………….................................. 13
Sơ đồ 1.2. Mô hình 5 lực lƣợng của Michael E. Porter………………………..19
Sơ đồ 3.1. Cơ cấu tổ chức của Công ty ............................................................ 37
iv
LỜI NÓI ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Nƣớc ta đang trong quá trình phát triển nền kinh tế thị trƣờng theo định
hƣớng xã hội chủ nghĩa. Kinh tế thị trƣờng một mặt đã tạo điều kiện thuận lợi
cho các doanh nghiệp phát triển năng động, song cũng chứa đựng nhiều yếu tố
rủi ro, khó xác định trƣớc mà các doanh nghiệp phải đối mặt. Mặt khác, quá trình
hội nhập kinh tế khu vực và thế giới ngày càng sâu rộng đã đem đến cho các
doanh nghiệp nhiều cơ hội song cũng không ít khó khăn, thách thức từ tính chất
biến động khó lƣờng của môi trƣờng kinh doanh, yếu tố khách hàng và đối thủ
cạnh tranh. Bên cạnh chất lƣợng nguồn nhân lực, nhân tố vô cùng quan trọng, có
ý nghĩa sống còn giúp cho doanh nghiệp tồn tại, phát triển lâu dài, bền vững là
một chiến lƣợc kinh doanh đúng đắn, giúp cho doanh nghiệp định hình đƣợc
phƣơng hƣớng hành động, triệt để phát huy các cơ hội và giảm thiểu các nguy cơ
từ môi trƣờng kinh doanh, đồng thời nâng cao vị thế cạnh tranh cho doanh
nghiệp. Thực tiễn cho thấy rằng, ở các nƣớc có nền kinh tế thị trƣờng phát triển,
các doanh nghiệp quan tâm tới quản trị chiến lƣợc đều đạt đƣợc kết quả khả quan
hơn các doanh nghiệp không quan tâm đến vấn đề quản trị chiến lƣợc. Trong khi
đó, ở nƣớc ta trong thời gian qua, vấn đề nghiên cứu lý luận để hoạch định và
quản trị chiến lƣợc trong các doanh nghiệp còn rất mới mẻ và nhiều hạn chế.
Trong giai đoạn hiện nay, các doanh nghiệp nói chung sẽ không tránh khỏi sự
thua lỗ, thậm chí phá sản nếu không có một chiến lƣợc kinh doanh đúng đắn để
phát huy lợi thế, hạn chế yếu điểm, nâng cao khả năng cạnh tranh và đứng vững
trong thị trƣờng. Nhận thức đƣợc tầm quan trọng này, công ty TNHH Một thành
viên Thông tin M1 trong thời gian qua đã có nhiều cố gắng xây dựng chiến lƣợc
kinh doanh dài hạn. Tuy nhiên, công tác nhìn nhận, phân tích, đánh giá chiến
1
lƣợc cũng là việc làm cần thiết để giúp cho công tác hoàn thiện chiến lƣợc cũng
nhƣ công tác quản trị chiến lƣợc của Công ty ngày một hoàn thiện hơn.
Công ty TNHH Một thành viên Thông tin M1 là một trong những đơn vị
có quy mô lớn trong lĩnh vực sản xuất thiết bị thông tin Quân sự và sản phẩm
viễn thông, hàng năm đóng góp cho ngân sách Nhà nƣớc hàng chục tỉ đồng,
đồng thời giải quyết công ăn việc làm cho hàng nghìn lao động. Tuy nhiên, trong
thời kinh tế mở cửa sau khi Việt Nam gia nhập Tổ chức thƣơng mại thế giới thì
sản phẩm thiết bị điện tử viễn thông và công nghệ thông tin của Công ty bị cạnh
tranh gay gắt do nhiều Tập đoàn có thƣơng hiệu toàn cầu xâm chiếm thị trƣờng,
cùng với nhiều Công ty trong nƣớc cũng liên tục mở rộng nhà máy, đầu tƣ dây
chuyển công nghệ sản xuất. Xuất phát từ tình hình thực tế đó, việc hoàn thiện
chiến lƣợc kinh doanh trong giai đoạn hiện nay của công ty TNHH Một thành
viên Thông tin M1 là tất yếu khách quan.
Bên cạnh đó, trong một thời gian dài (trƣớc năm 2010) công ty TNHH
Một thành viên Thông tin M1 hoạt động theo cơ chế bao cấp, kế hoạch hóa đã có
tác động không nhỏ tới phƣơng pháp tƣ duy của đội ngũ CB, CNV. Mặc dù đã
vạch ra định hƣớng phát triển theo các giai đoạn ngắn, trung và dài hạn, song về
bản chất công ty chƣa có một chiến lƣợc kinh doanh đúng nghĩa, và tất nhiên
cũng không có việc hoàn thiện chiến lƣợc tƣơng ứng dƣới sự tác động của môi
trƣờng vĩ mô và vi mô.
Mặt khác, mặc dù các giá trị kết quả sản xuất kinh doanh của công ty vẫn
tăng trong mấy năm gần đây song thấy tốc độ tăng trƣởng doanh thu và lợi
nhuận đang có xu hƣớng giảm mạnh. Cơ cấu doanh thu phụ thuộc quá lớn vào
sản phẩm quân sự khi thị trƣờng đang đi vào giai đoạn bão hòa; sản phẩm viễn
thông chƣa kinh doanh đƣợc thị trƣờng bên ngoài, chịu sức ép về giá so với các
sản phẩm nhập ngoại, nhất là từ Trung Quốc; dịch vụ sửa chữa không có nhiều
2
đổi mới, chịu sự cạnh tranh với các công ty nhỏ, …cho thấy công tác thực thi và
hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của công ty TNHH Một thành viên Thông tin
M1 là vấn đề cấp bách.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi đã chọn đề tài “Hoàn thiện chiến lược
kinh doanh của Công ty TNHH Một thành viên Thông tin M1” làm đề tài tốt
nghiệp thạc sỹ của mình.
2. Câu hỏi nghiên cứu
Chiến lƣợc kinh doanh hiện nay của Công ty TNHH Một thành viên
Thông tin M1 là gì?
Chiến lƣợc kinh doanh hiện nay của Công ty TNHH Một thành viên
Thông tin M1 bộc lộ những điểm mạnh, yếu nhƣ thế nào?
Công ty TNHH Một thành viên Thông tin M1 phải làm gì và làm nhƣ thế
nào để hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của Công ty?
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu
Đề xuất hệ thống giải pháp hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của công ty
TNHH Một thành viên Thông tin M1, giai đoạn từ 2020 đến 2025.
Nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận về chiến lƣợc kinh doanh và hoàn thiện chiến
lƣợc kinh doanh của doanh nghiệp.
- Phân tích, đánh giá thực trạng thực thi và hoàn thiện chiến lƣợc kinh
doanh của Công ty TNHH Một thành viên Thông tin M1. Phân tích điểm mạnh,
điểm yếu trên cơ sở những tiềm lực của Công ty.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh Công
ty TNHH Một thành viên Thông tin M1.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3
Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu thực trạng chiến lƣợc và hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của
công ty TNHH Một thành viên Thông tin M1.
Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi về không gian: luận văn nghiên cứu tại công ty TNHH Một
thành viên Thông tin M1.
- Phạm vi về thời gian: luận văn nghiên cứu, phân tích chiến lƣợc và hoàn
thiện chiến lƣợc kinh doanh của công ty TNHH Một thành viên Thông tin M1
trong 5 năm, từ năm 2015 đến 2019; đề xuất hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh
của công ty trong 5 năm, từ 2020 đến 2025.
- Phạm vi về nội dung: luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng thực thi
và hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của Công ty TNHH Một thành viên Thông
tin M1.
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài nội dung phần Mở đầu; Kết luận; Phụ lục và Danh mục tài liệu
tham khảo, luận văn đƣợc kết cấu theo 4 chƣơng nhƣ sau:
Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận và thực tiễn về
chiến lƣợc kinh doanh và hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của doanh nghiệp.
Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu.
Chƣơng 3: Chiến lƣợc kinh doanh và thực trạng thực thi và hoàn thiện
chiến lƣợc kinh doanh tại Công ty TNHH Một thành viên Thông tin M1.
Chƣơng 4: Giải pháp hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh tại Công ty
TNHH Một thành viên Thông tin M1.
4
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ
LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHIẾN LƢỢC KINH DOANH VÀ HOÀN
THIỆN CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Chiến lƣợc kinh doanh luôn đƣợc xem là vấn đề sống còn của mỗi doanh
nghiệp, điều này đã trở thành chủ đề nghiên cứu trung tâm của nhiều học giả
trong và ngoài nƣớc. Có một số lƣợng lớn các công trình nghiên cứu, tài liệu
hiện nay hệ thống hóa về mặt cơ sở lý luận, giúp ngƣời đọc nói chung và các nhà
quản lý doanh nghiệp nói riêng nắm vững về chiến lƣợc kinh doanh, điển hình
nhƣ:
- Công trình nghiên cứu “Dự báo chiến lƣợc trong kinh doanh” (2010) của
tác giả Simon Ramo, Ronald Sugar, nhà xuất bản Tổng hợp TP.HCM đã làm
sáng tỏ những vấn đề cốt lõi để đƣa ra các dự báo có thể đem lại sự tăng trƣởng
và lợi nhuận trong kinh doanh. Trong điều kiện môi trƣờng bất ổn định, tác giả
cung cấp phƣơng pháp đánh giá những khả năng ảnh hƣởng tới doanh nghiệp, tổ
chức để nhà quản lý, lãnh đạo đƣa ra quyết định thông qua bƣớc: Xác suất - Thời
gian - Tác động - Khả năng hành động. Công trình nghiên cứu của tác giả là sự
kết hợp xuất sắc giữa lập luận logic với kinh doanh để làm cho cả hai trở nên
vững chắc.
- Nghiên cứu của David A. Aaker về “Triển khai chiến lƣợc kinh doanh”
(2007), nhà xuất bản Trẻ về bốn chủ đề, đƣợc kết cấu gồm bốn phần tƣơng ứng.
Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng, muốn quản trị thành công một doanh nghiệp
nhất thiết phải có chiến lƣợc kinh doanh. Vấn đề then chốt là đặt ra một hệ thống
quản trị để nhà quản trị có đƣợc một tầm nhìn bao quát, rõ nét về công việc và
môi trƣờng năng động của hoạt động kinh doanh, từ đó chọn ra những giải pháp
5
chiến lƣợc phù hợp, một sách lƣợc cạnh tranh dựa trên lợi thế của mình một cách
sáng tạo và khôn ngoan. Đây là tài liệu tham khảo bổ ích, định hƣớng quan trọng
để nghiên cứu, phân tích một cách logic trong luận văn của tác giả.
- Nghiên cứu “Chiến lƣợc và sách lƣợc kinh doanh” (2011) của tác giả Bùi
Văn Đông, nhà xuất bản Lao động. Trong nghiên cứu của mình, tác giả đã chỉ ra
vấn đề cấp bách trong đào tạo cán bộ quản trị kinh doanh ở mọi doanh nghiệp, tổ
chức ở nƣớc ta. Chúng ta không nhanh chóng tạo ra đội ngũ doanh nhân có trình
độ ngang tầm với thời đại sẽ gây những hiệu quả khó lƣờng trong nền kinh tế thị
trƣờng mở cửa hiện nay. Nội dung nghiên cứu của tác giả đƣợc trình bày trong
chín chƣơng, cung cấp cho ngƣời đọc những kiến thức hết sức cần thiết, từ khái
niệm chiến lƣợc, sách lƣợc kinh doanh đến phân tích môi trƣờng kinh doanh ở
các tập đoàn kinh tế lớn và ở cấp doanh nghiệp thành viên, tổ chức thực hiện,
kiểm tra đánh giá việc thực hiện chiến lƣợc, sách lƣợc kinh doanh. Do đó, kết
quả nghiên cứu từ tác giả là là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà nghiên
cứu, sinh viên đối với mọi vấn đề liên quan tới kinh doanh.
- Công trình nghiên cứu “Mƣu lƣợc trong kinh doanh” (2016) của tác giả
Hoàng Văn Tuấn, nhà xuất bản Hồng Đức là sự kết hợp giữa lập luận chặt chẽ và
dẫn chứng vững chắc. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng, để tồn tại và phát triển
trong sự khốc liệt của môi trƣờng kinh doanh, không chỉ tiềm lực kinh tế và kiến
thức chuyên môn mà còn phải có bề dày kinh nghiệm, là thứ vốn không thể có
trong một sớm một chiều. Do đó, cách tích lũy nhanh nhất, hiệu quả nhất chính
kinh nghiệm quý báu từ truyền thống, bài học của thế hệ đi trƣớc đã tổng kết,
đúc kết hết sức sống động từ chính thƣơng trƣờng. Công trình nghiên cứu đã
mang lại nhiều kiến thức, đƣợc tác giả vận dụng vào quá trình nghiên cứu trong
luận văn của mình.
- Công trình nghiên cứu “Quản trị chiến lƣợc trong nền kinh tế toàn cầu”
6
(2007) của tác giả Phạm Thị Thu Phƣơng, nhà xuất bản Khoa học và kỹ thuật.
Với kết cấu gồm ba phần trên mƣời chƣơng, tác giả công trình nghiên cứu đã
phân tích sự tác động của: các nhân tố vĩ mô và vi mô; tình hình trong nƣớc và
ngoài nƣớc; vấn đề hội nhập, các nguy cơ và thách thức tới tình hình nền kinh tế
Việt Nam. Nghiên cứu đã khẳng định quan điểm các tổ chức phải có các nguồn
lực đủ mạnh, trong đó đề cao trí lực về chuyên môn lẫn trí lực về đạo đức trong
xã hội tri thức hay xã hội thông tin của thế kỷ 21. Đây là một công trình nghiên
cứu khoa học chất lƣợng, thể hiện sự tâm huyết và nhiều trăn trở của tác giả,
cung cấp nhiều thông tin có giá trị, trình bày mạch lạc và tƣờng minh. Qua nội
dung thể hiện, ngƣời đọc có thể hình dung rõ những công việc mà nhà quản trị
chiến lƣợc của các công ty, doanh nghiệp cần phải thực hiện nhằm xây dựng
đƣợc lợi thế cạnh tranh; đồng thời nhận diện đƣợc chiến lƣợc cạnh tranh của đối
thủ để có biện pháp đối phó hữu hiệu.
Đi sâu vào lĩnh vực công nghiệp sản xuất, nghiên cứu chế tạo của nƣớc ta,
Đảng và Nhà nƣớc cũng đã có nhiều chủ trƣơng, đƣờng lối về định hƣớng chiến
lƣợc cho lĩnh vực nghiên cứu sản xuất, mà trƣớc hết là tập trung nguồn lực cho
các doanh nghiệp, có thể thấy thông qua các chính sách: Quyết định số 879/QĐTTg của Thủ tƣớng Chính phủ về “Chiến lƣợc phát triển công nghiệp Việt Nam
đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035” (2014); Quyết định số 1290/QĐ-TTg
của Thủ tƣớng Chính phủ, (2014) về kế hoạch phát triển ngành công nghiệp điện
tử cho mục tiêu công nghiệp hóa của đất nƣớc; Chỉ thị số 25/CT-TTg của Thủ
tƣớng Chính phủ “Về các giải pháp thúc đẩy tăng trƣởng và phát triển bền vững
vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ” (2018), … Theo đó, công nghiệp điện tử đƣợc
xác định là lĩnh vực thiết yếu cần phải đạt đƣợc, giữ vai trò chủ đạo và chi phối
đến mọi lĩnh vực, là động lực cho các ngành công nghiệp khác phát triển, thúc
đẩy tăng trƣởng, giải quyết việc làm. Ƣu tiên phát triển các ngành, lĩnh vực: điện
7
tử, viễn thông, linh kiện, thiết bị mạng và IoT, thiết kế, lắp ráp, gia công và dịch
vụ phần cứng phần mềm, đặc biệt là phần mềm nhúng trong các thiết bị phần
cứng, điện tử, viễn thông, đáp ứng nhu cầu công nghiệp sản xuất chế tạo, thu hút
đầu tƣ nƣớc ngoài và thúc đẩy xuất khẩu. Bên cạnh đó, lực lƣợng lao động đạt
tiêu chuẩn quốc tế, có khả năng độc lập nghiên cứu, phát triển trong các lĩnh vực
công nghệ cao và phức tạp.
Trên cơ sở chủ trƣơng, định hƣớng phát triển của Nhà nƣớc, có rất nhiều
học giả tập trung nghiên cứu, phân tích để làm sâu sắc thêm các chính sách, điển
hình nhƣ bài viết “Cơ hội và thách thức của ngành Công nghiệp điện tử Việt
Nam trong hội nhập” (2016) của tác giả Lê Thanh Thủy, Học viện Công nghệ
Bƣu chính Viễn thông. Bài viết đã phân tích sâu sắc thực trạng hầu hết doanh
nghiệp điện tử trong nƣớc mới đang ở mức độ gia công, chƣa đóng góp nhiều
trong chuỗi cung ứng hàng điện tử. Bài viết nhận diện những cơ hội và thách
thức trƣớc bối cảnh ngày càng hội nhập sâu rộng, qua đó từ đó đề ra các nhóm
giải pháp giúp ngành Công nghiệp điện tử Việt Nam nói chung và các doanh
nghiệp sản xuất kinh doanh nói riêng bứt phá và phát triển hiệu quả.
Trong bối cảnh nền kinh tế hội nhập và mở rộng hợp tác của đất nƣớc, chủ
để hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh trong các doanh nghiệp cũng đƣợc lựa chọn
làm đề tài nghiên cứu, luận văn của nhiều tác giả, điển hình nhƣ:
- Luận văn thạc sỹ: “Hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của Công ty cổ
phần vận tải và dịch vụ petrolimex Nghệ Tĩnh của tác giả Nguyễn Duy Chung,
Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, (2015). Tác giả đã xây
dựng hệ thống lý thuyết vững chắc, gồm: cơ sở lý luận, phƣơng pháp nghiên
cứu, phân tích đánh giá thực trạng chiến lƣợc kinh doanh của Công ty cổ phần
vận tải và dịch vụ petrolimex Nghệ Tĩnh, từ đó đề xuất nhóm gồm sáu giải pháp
cho việc hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của công ty. Việc xây dựng tốt khung
8
lý thuyết là cơ sở định hƣớng xuyên suốt cho quá trình nghiên cứu, tuy nhiên tác
giả chƣa có nghiên cứu kế thừa kinh nghiệm hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh
của các doanh nghiệp khác, do đó cũng chƣa rút ra bài học thực tiễn để áp dụng
vào trong quá trình xây dựng giải pháp của mình.
- Luận văn thạc sỹ “Hoàn thiện chiến lƣợc phát triển của Công ty Cổ phần
Cầu đƣờng Long Biên” của tác giả Phạm Thị Thúy Ngọc, Trƣờng Đại học Kinh
tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, (2016). Đây là một nội dung nghiên cứu chặt chẽ
về mặt cơ sở lý luận, tác giả đã bám sát khung lý thuyết để thực hiện xuyên suốt
trong toàn bộ quá trình nghiên cứu với nội dung khá toàn diện, thể hiện sự đầu tƣ
của tác giả. Tuy nghiên cứu về hoàn thiện chiến lƣợc phát triển không thực sự sát
với nội dung chiến lƣợc kinh doanh đang tìm hiểu, song đây là tài liệu tham khảo
hữu ích để tác giả học hỏi, vận dụng.
- Đề tài: Xây dựng chiến lƣợc kinh doanh cho Công ty cổ phần kinh doanh
than Miền Bắc” của tác giả Trần Hồng Tuyến, Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học
Quốc gia Hà Nội, (2016). Tác giả cũng đã xây dựng nền tảng lý thuyết chặt chẽ,
từ: cơ sở lý luận, phƣơng pháp nghiên cứu, phân tích đánh giá thực trạng chiến
lƣợc kinh doanh của Công ty cổ phần kinh doanh than Miền Bắc đến nhóm các
giải pháp thực hiện hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của công ty. Tuy nhiên,
trong công trình nghiên cứu của mình, tác giả vẫn chƣa xây dựng đƣợc nhóm các
tiêu chí đánh giá thực thi và hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh.
Khoảng trống nghiên cứu
Nhìn chung, các luận văn, đề tài nghiên cứu đều đã thực hiện tốt việc hệ
thống hóa khung lý thuyết về chiến lƣợc kinh doanh của doanh nghiệp; chỉ rõ
thực trạng xây dựng, thực hiện chiến lƣợc kinh doanh của đơn vị mình, từ đó đề
xuất các nhóm giải pháp nhằm hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của các đơn vị,
doanh nghiệp. Kết quả đạt đƣợc từ những công trình nghiên cứu nêu trên là
9
nguồn tƣ liệu quan trọng, có giá trị cao về mặt lý luận và thực tiễn của một nền
kinh tế đang rất sôi động của nƣớc ta. Tuy nhiên, hầu hết các đề tài đều chƣa liên
kết đƣợc vấn đề còn tồn tại của đơn vị mình (hạn chế của chiến lƣợc kinh doanh
hiện tại, vấn đề nhân lực trong công tác xây dựng, thực thi chiến lƣợc, …) với sự
tất yếu khách quan phải hoàn thiện kinh doanh trong giai đoạn tiếp theo. Bên
cạnh đó, tác giả cũng nhận thấy chƣa có đề tài nào nghiên cứu về chiến lƣợc kinh
doanh của một doanh nghiệp nghiên cứu, sản xuất thiết bị Điện tử - Viễn thông,
nhất là đề tài về các doanh nghiệp Quân đội, có nhiệm vụ Quốc phòng - An ninh
đặc thù nhƣ Công ty TNHH Một thành viên Thông tin M1. Do đó, sự lựa chọn
đề tài “Hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của Công ty TNHH Một thành viên
Thông tin M1” một mặt góp phần đóng góp cho sự phát triển của bản thân doanh
nghiệp nơi tác giả đang công tác, mặt khác sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích cho
các nội dung nghiên cứu ở các đơn vị Quân đội làm kinh tế khác, nhất là trong
bối cảnh Nhà nƣớc, Bộ Quốc phòng đang đẩy mạnh tái cấu trúc các doanh
nghiệp thuộc lực lƣợng vũ trang hiện nay.
1.2. Cơ sở lý luận về chiến lƣợc kinh doanh và hoàn thiện chiến lƣợc kinh
doanh
1.2.1. Các khái niệm
1.2.1.1. Khái niệm chiến lược
Thuật ngữ chiến lƣợc vốn đƣợc sử dụng ở rất nhiều lĩnh vực khác nhau, từ
chính trị, quân sự cho tới lĩnh vực kinh tế nên cũng có khá nhiều định nghĩa khác
nhau. Tuy nhiên, hiểu theo nghĩa chung nhất thì chiến lƣợc đó là những quyết
định, những hành động hoặc những kế hoạch có sự liên kết chặt chẽ với nhau,
đƣợc xây dựng nhằm thực hiện các mục tiêu của tổ chức đã đề ra. Chiến lƣợc là
tập hợp những quyết định và hành động hƣớng mục tiêu để các năng lực và
nguồn lực của tổ chức đáp ứng đƣợc những cơ hội và thách thức từ bên ngoài.
10
Tuy nhiên, quá trình hoàn thiện quyết định chiến lƣợc chỉ với hƣớng mục tiêu là
chƣa đủ. Chiến lƣợc còn đƣa ra những hành động hƣớng mục tiêu - những hoạt
động để thực hiện chiến lƣợc. Nói một cách khác, chiến lƣợc của tổ chức không
chỉ bao gồm những gì tổ chức muốn thực hiện, mà còn cách thức thực hiện
những việc đó. Chiến lƣợc là một loạt các hành động và quyết định liên quan đến
nhau chứ không phải là các hành động lẻ, chiến lƣợc của Công ty cần đƣợc hoàn
thiện sao cho nó cần phải tính đến những điểm mạnh cơ bản của mình và những
cơ hội, thách thức của môi trƣờng.
1.2.1.2. Khái niệm chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp
Thuật ngữ "chiến lƣợc" lần đầu tiên đƣợc sử dụng trong lĩnh vực quân sự
và đã gặt hái đƣợc những thành công to lớn. Mãi đến thập kỷ 50 thuật ngữ này
mới đƣợc sử dụng phổ biến trong lĩnh vực kinh doanh.
Cho đến ngày nay chiến lƣợc kinh doanh đƣợc vận dụng rộng rãi trong
khắp các doanh nghiệp ở các nƣớc có nền kinh tế phát triển và ngày càng tỏ ra
vai trò và ý nghĩa hết sức quan trọng đối với sự thành bại của các doanh nghiệp
và các Công ty trên thị trƣờng. Đến nay đã có rất nhiều khái niệm khác nhau về
chiến lƣợc kinh doanh, nhƣng 2 khái niệm dƣới đây đƣợc coi là phổ biến nhất:
Theo Alfred Chandler: Chiến lƣợc bao hàm việc ấn định các mục tiêu cơ
bản dài hạn của doanh nghiệp, đồng thời lựa chọn các cách thức hoặc tiến trình
hành động và phân bổ các tài nguyên thiết yếu để thực hiện các mục tiêu đó.
Theo định nghĩa trong giáo trình "Chiến lƣợc và kế hoạch phát triển doanh
nghiệp" (Bộ môn Kinh tế doanh nghiệp - Trƣờng Đại học Kinh tế quốc dân):
Chiến lƣợc kinh doanh của một Công ty là tổng hợp các mục tiêu dài hạn, các
chính sách và các giải pháp lớn về sản xuất kinh doanh, về tài chính và về giải
quyết nhân tố con ngƣời nhằm đƣa hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp hay
Công ty phát triển lên một trạng thái về chất.
11
1.2.1.3. Các cấp chiến lược
Nếu doanh nghiệp chỉ kinh doanh một loại sản phẩm hay dịch vụ duy nhất
thì doanh nghiệp chỉ cần một loại kế hoạch chiến lƣợc là đủ, bao trùm các hoạt
động trong doanh nghiệp. Nhƣng trong thực tế nhiều doanh nghiệp kinh doanh
nhiều mặt hàng hết sức đa dạng, trong đó có không ít những mặt hàng không liên
quan với nhau.
*. Căn cứ vào quy mô, có thể chia ra:
- Chiến lƣợc tổng thể hay chiến lƣợc cấp Công ty là chiến lƣợc bao hàm
toàn bộ các chƣơng trình hành động nhằm vào các mục đích:
+ Hiện thực hóa nhiệm vụ chiến lƣợc và các mục tiêu chính.
+ Dựa vào kỹ thuật phân tích để đánh giá khả năng thực hiện chiến lƣợc,
xem xét các chiến lƣợc đang theo đuổi có phù hợp với bối cảnh hoạt động của
Công ty.
Hay trả lời cho câu hỏi: Công ty nằm trong những ngành kinh doanh nào,
vị trí đối với môi trƣờng và vai trò của từng ngành kinh doanh trong Công ty.
+ Phân tích theo định mức vốn đầu tƣ, chiến lƣợc tổng thể bao gồm:
Chiến lƣợc tập trung
Chiến lƣợc hội nhập theo chiều dọc
Chiến lƣợc đa dạng hóa.
- Chiến lƣợc bộ phận là chiến lƣợc giúp cho Công ty có đủ khả năng cạnh
tranh hiệu quả trong ngành kinh doanh đặc thù đã và đang theo đuổi. Là chiến
lƣợc mà doanh nghiệp áp dụng nhằm tối đa hóa lợi nhuận và sức cạnh tranh so
với đối thủ, bao gồm:
+ Chiến lƣợc hạ chi phí (cost leadership).
+ Chiến lƣợc dị biệt hóa sản phẩm (differentiation)
+ Chiến lƣợc phản ứng nhanh
12
+ Chiến lƣợc tập trung hóa vào một đoạn thị trƣờng nhất định.
- Chiến lƣợc cấp chức năng: Là chiến lƣợc nhằm xác định hỗ trợ các chiến
lƣợc cấp kinh doanh nhƣ thế nào? Bao gồm:
+ Nghiên cứu và phát triển (Research & Development)
+ Tiếp thị
+ Phân vụ, ... tuân theo và thống nhất với chiến lƣợc cấp kinh doanh.
Cấp Công ty
CÔNG TY
Cấp doanh nghiệp
SBU1
SBU2
SBU3
Cấp chức năng
KINH DOANH
TÀI CHÍNH
SẢN XUẤT
R&D
NHÂN SỰ
Sơ đồ 1.1. Hệ thống phân cấp chiến lược
Tóm lại, một doanh nghiệp thƣờng có ba cấp chiến lƣợc phân biệt. Việc
hoàn thiện chiến lƣợc phải đồng bộ ở tất cả các bộ phận của doanh nghiệp, định
hƣớng chiến lƣợc ở cấp cao thì vai trò quan trọng nhất.
*. Căn cứ theo cách tiếp cận có 4 loại:
- Chiến lƣợc nhân tố then chốt: Tƣ tƣởng của loại chiến lƣợc này gạt bỏ
những vấn đề, những yếu tố không quan trọng để tập trung nổ lực vào những vấn
đề, yếu tố quan trọng có tác động lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh của
Công ty.
- Chiến lƣợc lợi thế so sánh: Tƣ tƣởng chủ đạo của loại chiến lƣợc này so
sánh điểm mạnh, yếu về mọi mặt của doanh nghiệp với đối thủ cạnh tranh.
- Chiến lƣợc ràng tạo tiến công: Chiến lƣợc này đƣa ra những khám phá
mới, bí quyết công nghệ mới làm tiền đề cho chiến lƣợc kinh doanh để giành ƣu
13
thế vốn so với đối thủ cạnh tranh.
- Chiến lƣợc khai thác các mức độ tự do: Chiến lƣợc này không khai thác
nhân tố then chốt mà khai thác các khả năng có thể của các nhân tố bao quanh
nhằm tìm ra cơ hội.
1.2.2. Nội dung của chiến lược kinh doanh và thực thi, hoàn thiện chiến lược
kinh doanh
1.2.2.1. Nội dung của chiến lược kinh doanh
Chiến lƣợc kinh doanh thƣờng đề cập tới những vấn đề quan trọng nhất,
bao quát nhất và có ý nghĩa lâu dài, và do đó sẽ quyết định tới sự sống còn của
doanh nghiệp. Từ lý luận nêu trên, nội dung của chiến lƣợc kinh doanh gồm ba
yếu tố cấu thành sau:
*. Quan điểm, tƣ tƣởng
Trƣớc tiên, chiến lƣợc kinh doanh phải thể hiện rõ các quan điểm, tƣ
tƣởng tồn tại và phát triển, khẳng định vai trò và nhiệm vụ của doanh nghiệp.
Chiến lƣợc kinh doanh sẽ làm rõ cho các yếu tố: “Sứ mệnh - Lĩnh vực hoạt động
- Định hƣớng phát triển” của doanh nghiệp.
*. Các mục tiêu cơ bản
Mục tiêu chính là kỳ vọng, là trạng thái cần và có thể đạt đƣợc của doanh
nghiệp sau một thời gian nhất định. Do đó, mục tiêu sẽ trả lời cho câu hỏi: doanh
nghiệp cần đạt đƣợc những gì và cần đi đến đâu sau một thời gian nhất định?
Các mục tiêu cơ bản là: doanh thu, lợi nhuận, nộp ngân sách Nhà nƣớc,
thu nhập bình quân của ngƣời lao động, năng suất lao động, ...
*. Các giải pháp và công cụ chiến lƣợc
Giải pháp và công cụ của chiến lƣợc là tổng thể các chính sách, các thủ
đoạn, các phƣơng tiện mà doanh nghiệp sử dụng để đạt đƣợc các mục tiêu cơ bản
của chiến lƣợc.
14
