Luận văn sư phạm Ảnh hưởng của việc phun bổ sung dung dịch KCL lên lá đến khả năng quang hợp và năng suất của ba giống khoai tây HH7, KT3, DIAMANT trên nền đất Vĩnh Phúc

DANH M C CÁC CH

VI T T T

- KHKTNN: Khoa h c K thu t Nông nghi p
- CTTN: Công th c thí nghi m
- CIP: International Potato Center (trung tâm khoai tây qu c t )
- C:

i ch ng

- TN: Thí nghi m
- G : Giai đo n
- H:

ih c
DANH M C CÁC B NG
B ng 3.1. nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n

di n tích lá 3 gi ng khoai tây KT3, HH7, Diamant.
B ng 3.2 : nh h
đ n hàm l

ng di p l c 3 gi ng khoai tây KT3, HH7, Diamant.

B ng 3.3. nh h
c

ng c a viÖc phun b sung dung d ch KCl lên lá

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n

ng đ quang h p 3 gi ng khoai tây KT3, HH7, Diamant.
B ng 3.4: nh h

ng c a vi c phun b sung KCl lên lá đ n n ng su t

và các y u t c u thành n ng su t 3 gi ng khoai tây KT3, HH7, Diamant.
DANH M C CÁC BI U
Bi u đ 3.1: nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá

đ n di n tích lá gi ng 3 gi ng khoai tây KT3, HH7, Diamant.
Bi u đ 3.2. nh h
hàm l

ng di p l c 3 gi ng khoai tây KT3, HH7, Diamant.

Bi u đ 3.3. nh h
c

ng c a phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n
ng c a phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n

ng đ quang h p 3 gi ng khoai tây KT3, HH7, Diamant.
Bi u đ 3.4: nh h

ng c a phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n

n ng su t và các y u t c u thành n ng su t 3 gi ng khoai tây KT3, HH7,
Diamant.

1


M

U

1. Lí do ch n đ tƠi
Trên th gi i hi n nay có kho ng 75.000 loài th c v t n đ
loài đ

c s d ng là l

ng th c. Trong s đó có 20 loài đ

c, 7000

c s d ng nhi u

h n các loài khác và m t s loài đư làm thay đ i c th gi i trong th k
tr

c đó là c c i đ

ng, chè, bông, khoai tây…

Khoai tây có tên khoa h c là Solanum Tuberosum.L thu c h cà

Solacea chi Solanum và t p đoàn Tuberavium Dun [2]. Cây khoai tây đ
i phát hi n ra cách đây kho ng 500 n m tr

con ng

x t Nam M (Pêru, Chilê).
Âu tr

ch t

Hi n nay khoai tây đ

c coi là cây l

sau lúa, ngô, lúa mì, lúa m ch v i s n l
tây đ

c tr ng ph bi n
n

các n

c ta khoai tây đ

S n (H i Phòng), 1907 đ
đ

c tr ng

c n

Th

c công nguyên, xu t

u th k th 16 khoai tây đ

Tây Ban Nha sau đó đ n Anh r i đ n

c

c tr ng

châu

c, Pháp…

ng th c ch y u đ

c x p th 5

ng g n 3 tri u t n/n m. Cây khoai

c ôn đ i và c n nhi t đ i [2].

c đ a vào tr ng l n đ u tiên n m 1901

Tú

c đ a đ n Trà L nh (Cao B ng) và n m 1917

ng Tín (Hà Tây). Hi n nay đư đ

c tr ng r ng kh p trên

c và t ra thích h p v i khí h u c a đ ng b ng B c b , vì v y cây

khoai tây tr thành cây màu quan tr ng trong công th c luân canh: Lúa xuân
– lúa mùa s m – khoai tây [2].
V i đi u ki n khí h u n
th

ng và m nh m .

c ta th

ng xuyên có nh ng bi n đ ng b t

nâng cao n ng su t cây tr ng nói chung và khoai

tây nói riêng thì bên c nh y u t gi ng thì các bi n k thu t nh t

i tiêu,

phân bón và b o v th c v t quy t đ nh đ n n ng su t c th c a gi ng.
Quang h p là m t trong các quá trình sinh lí có nh h

ng r t l n đ n

n ng su t và ph m ch t cây tr ng. Quá trình quang h p c a cây ph thu c

vào nhi u y u t nh gi ng, ch đ n

c, ch đ phân bón và các y u t môi
2


tr

ng khác. Trong nh ng n m g n đây m t trong các bi n pháp k thu t đã

và đang đ

c s d ng là phun b sung các nguyên t đa l

các ch t đi u hoà sinh tr
t

ng, vi l

ng và

ng lên lá cho m t s lo i cây tr ng nh lúa, đ u

ng, l c, đ u xanh…Các k t qu nghiên c u đư kh ng đ nh các nguyên t

b sung lên lá có nh h

ng tích c c đ n các quá trình sinh lý và n ng su t

c a cây tr ng. Tuy nhiên m i lo i cây tr ng l i có nh ng đ c đi m riêng,

m i vùng sinh thái l i có khí h u, th nh

ng đ c tr ng. Vì v y c n có các

nghiên c u c th , trên c s đó có th áp d ng các bi n pháp k thu t này
vào s n xu t. Chính vì lí do đó mà chúng tôi ch n đ tài: ắ nh h

ng c a

vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n kh n ng quang h p vƠ
n ng su t c a 3 gi ng khoai tơy KT3, HH7, Diamant trên n n đ t V nh
Phúc”.
2. M c đích c a đ tƠi
Trong đ tài này chúng tôi ti n hành nghiên c u nh h

ng c a vi c

phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n quang h p và n ng su t c a ba gi ng
khoai tây nh m cung c p thêm c s khoa h c c a vi c phun b sung
nguyên t khoáng lên lá đ i v i cây tr ng. Trên c s đó xây d ng ph
h

ng

ng ng d ng c a bi n pháp k thu t này vào s n xu t.

3. N i dung nghiên c u
Nghiên c u nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá đ i

v i m t s ch tiêu sinh lý c a cây khoai tây c th
+ Ch tiêu di n tích lá
+ Kh n ng quang h p
+ Hàm l

ng di p l c t ng s

+ Các y u t c u thành n ng su t và n ng su t c th (kg/360m2).

3


Ch

ng 1. T NG QUAN TÀI LI U

1.1. Tình hình nghiên c u trên đ i t

ng khoai tơy

T nhi u n m nay khoai tây đư tr thành cây tr ng chính c a v đông
mi n B c n

c ta và đ

c tr ng

3 vùng chính: vùng đ ng b ng, vùng

trung du mi n núi và vùng

à L t – Lâm

ng. Trong th i gian đó t p th

cán b khoa h c t Trung

ng đ n đ a ph

ng trong toàn qu c đư có nhi u

công trình nghiên c u t p trung vào công tác ch n t o, nhân nhanh gi ng
khoai tây b ng ph

ng pháp Invitro, k thu t tr ng và b o qu n khoai tây,

các nghiên c u v thoái hoá gi ng và ph

ng pháp kh c ph c thoái hoá

gi ng, b nh h i trên khoai tây… nh m m r ng di n tích và t ng n ng su t
c ng nh ch t l

ng c , gi m chi phí tr ng tr t đ n m c t i thi u.

+ V công tác ch n t o, kh o nghi m gi ng
Theo h

ng kh o nghi m và đánh giá n ng su t các gi ng khoai tây

vùng đ ng b ng sông H ng tác gi Ngô

c Thi u có nh n xét: n ng su t

khoai tây có quan h ph thu c v i s thân, s c , tr ng l
là b lá.

ng thân, đ c bi t

i u đó ch ng t b lá gi vai trò quan tr ng đ hình thành n ng

su t. Vì th c n quan tâm đ c bi t đ n bi n pháp k thu t gi b lá lâu tàn
[12].
Th.S Nguy n V n

ính và c ng s (2003) khi kh o sát m t s gi ng

khoai tây tr ng trên n n đ t V nh Phúc đư kh ng đ nh các gi ng 108.28 và
171.1 sinh tr

ng t t và cho n ng su t cao h n h n gi ng Th

Gi ng G1 và Diamant ch t

ng đ

ng v i gi ng Th

ng Tín.

ng Tín [3].

+ Các nghiên c u v nhơn nhanh vƠ s n xu t gi ng.
Theo các tác gi Lê Tr n Bình, Nguy n Quang Th ch và c ng s đư
thành công trong vi c nhân nhanh s n xu t gi ng g c và gi ng siêu nguyên

4


ch ng b ng nuôi c y Invitro. Tác gi Nguy n Th Hoa và c ng s k t h p
v i CIP đư thành công trong nhân nhanh khoai tây gi ng b ng m m và ng n
giúp t ng h s nhân gi ng nuôi c y mô t 8-45 l n [5].
+ V k thu t tr ng khoai tơy
Tác gi Nguy n V n Vi t khi nghiên c u đi u ki n khí h u v

ông

đ ng b ng B c b đư kh ng đ nh: khoai tây tr ng càng mu n thì n ng su t
càng gi m, song do h n ch v ch đ m a lúc đ u v nên không nên tr ng
khoai tây quá s m. Vì v y nên tr ng vào tháng 10 đ n tháng 11 [14].
+ Các nghiên c u v thoái hoá gi ng vƠ ph

ng pháp kh c ph c

thoái hóa gi ng.
kh c ph c hi n t

ng thoái hoá gi ng khoai tây

Vi t Nam các nhà

nghiên c u đư đ a ra 4 gi i pháp là: gi i pháp nh p n i, gi i pháp t s n
xu t gi ng s ch trong n

c, gi i pháp ch n l c v sinh qu n th và gi i pháp

tr ng khoai tây b ng h t. T đó đư thu đ
Ph
đư đ

c nh ng k t qu kh quan [13].

ng pháp kh c ph c s già hoá c gi ng làm gi m n ng su t c ng

c nghiên c u. Theo các k t qu nghiên c u c a tác gi Nguy n

Quang Th ch, nguyên nhân c a hi n t
c gi ng dài
tr ng tr t.

ng già hoá là do th i gian b o qu n

đi u ki n nhi t đ cao, do s d ng c gi ng liên ti p trong
ng th i tác gi đ a ra h

ng b o qu n khoai tây trong nhà l nh

ho c tr ng thêm v xuân đ t o thêm ngu n c gi ng m i [11]. Theo tác gi
Lâm Th Vi n, tr ng khoai tây v xuân n ng su t th p h n chính v t 3040 % so v i tr ng b ng c gi ng đ

trong th i gian t 6 đ n 9 tháng [15].

Theo tác gi Nguy n Quang Th ch (1993) c gi ng đ t v xuân luôn tr
h n c gi ng đ

t v đông

m i th i đi m. S d ng khoai tây thu ho ch

t v xuân làm gi ng cho c gi ng tr sinh lí và t ng hi u qu s n xu t
gi ng. C gi ng tr sinh lí luôn th hi n tính u vi t v sinh tr
tri n, n ng su t so v i c gi ng già sinh lí [11].

5

ng, phát


1.2. Quá trình quang h p

cơy xanh

1.2.1. B n ch t c a quá trình quang h p
Quá trình quang h p th c ch t là quá trình bi n đ i n ng l

ng ch

không ph i đ n thu n là quá trình c đ nh CO2. Theo M.D.Camen “quang
h p là m t t p h p các quá trình, trong đó n ng l

đ i thành n ng l

ng m t tr i đ

c bi n

ng hoá h c dùng trong các quá trình sinh t ng h p”.

Theo Clayton, quang h p là m t quá trình kh ph c t p di p l c đ
kích thích b ng n ng l

c

ng ánh sáng t o thành các đ n v oxi hoá hay kh .

Các đ n v đó bi n đ i thành các ch t oxi hóa hay kh b n h n. T p h p các
ch t oxi hoá và kh đó t o nên h p ch t ph t phát cao n ng l
ph t pho vô c . Nh ng ch t kh b n và ~P cung c p n ng l

ng (~P) t

ng và l c kh

dùng đ kh CO2 t ng h p các ch t h u c [8],[10].
1.2.2. ụ ngh a c a quang h p
Quang h p có ý ngh a vô cùng to l n đ i v i s t n t i c a s s ng trên
trái đ t và con ng
90% n ng l

i. Các k t qu nghiên c u v quang h p đư kh ng đ nh

ng nhân lo i dùng là do quang h p cung c p (d

đá, h i đ t, c i đun…). D đoán trong t
ng

i có th khai thác theo h

i d ng than

ng lai v m t n ng l

ng s d ng n ng l

ng con

ng h t nhân nh ng

không hoàn toàn đánh giá th p vi c tìm ra bí m t c a quá trình quang h p.
Vi n s A.L.Cu cxan p cho r ng “công tác nghiên c u quang h p h a h n
cho loài ng

i m t cu c cách m ng sâu s c v n ng l

ng và kinh t ”.

K t qu quan tr ng c a quang h p là vi c t o thành các h p ch t h u
c “m i ch t h u c dù chúng đa d ng đ n đâu và g p
v t, th c v t hay con ng

i đ u đư đi qua lá, đ u đ

ch t do lá c u t o ra”. T ng l

ch nào,

đ ng

c hình thành t các

ng ch t h u c do th c v t t ng h p đ

trên trái đ t hàng n m đ t t i 450 nghìn tri u t n (tính ra b ng đ

6

c
ng


glucoza). L

ng ch t h u c kh ng l nói trên là c s v t ch t c a s s ng

trên trái đ t [9].
Quá trình quang h p còn có vai trò v tr l n lao vì hàng n m th c v t
có màu xanh đư đ ng hoá t không khí g n 170 t t n CO 2, quang phân ly
140 t t n H2O và gi i phóng ra 115 t t n oxi t do c n cho s t n t i c a s
s ng trên trái đ t, duy trì s cân b ng, n đ nh cho các ho t đ ng c a sinh
gi i.

1.2.3. Các đi u ki n môi tr

ng nh h

ng t i quá trình quang

h p
Quang h p là m t trong nh ng quá trình sính lí c b n

th c v t, có

quan h m t thi t v i t t c các quá trình trao đ i ch t khác nhau c a c th
và ch u nh h
sáng, n

ng liên t c, sâu s c c a các đi u ki n môi tr

ng nh : ánh

c, nhi t đ , phân bón...

1.3. M i quan h gi a quang h p vƠ n ng su t cơy tr ng
N ng su t cây tr ng là k t qu t ng h p c a các quá trình sinh lí x y ra
trong cây t khi h t n y m m đ n khi thu ho ch. Trong các quá trình sinh lí
đó thì quang h p có ý ngh a quy t đ nh vì trên 95% các h p ch t h u có
đ

c t o ra có m t trong s n ph m thu ho ch có ngu n g c tr c ti p hay

gián ti p t quang h p. B i v y đ t ng n ng su t tr

c h t c n tác đ ng đ

b máy quang h p ho t đ ng có hi u qu cao nh t.
1.3.1. N ng su t cơy tr ng lƠ k t qu ho t đ ng c a h quang h c
Mu n nâng cao n ng su t cây tr ng t c là nâng cao n ng su t c a h
quang h c c n ph i chú ý đi u khi n các nhân t nh m làm cho h s d ng
n ng l

ng v i hi u qu cao.

Nhi u công trình nghiên c u đư chú ý t i các đi u ki n hoat đ ng
quang h p nh : quy mô và c u trúc b máy quang h p: tr
lá; c

c h t là di n tích

ng đ và th i gian ho t đ ng c a b máy quang h p; t l gi a quá

7


trình hình thành và tiêu dùng ch t h u c …(Bonsen, Iensen 1932,
Ivanop1941, Blackman, Rutter 1948, Wilson 1951, Watson 1952,
Nhichiporovich 1956).
Các công trình nghiên c u v quang h p và n ng su t đã đ a ra công
n

th c:

NSKT =

 Ci.Kt
1

100000

(1)

trong đó: - NSKT là n ng su t kinh t

- n: là th i gian sinh tr
- Fco2: là c

ng tính t khi tr ng đ n khi thu ho ch.

ng đ quang h p c a lá cây đ

c tính b ng s l

ng

CO2 đ ng hoá trong quá trình quang h p trong 1 ngày đêm trên đ n v
di n tích lá (CO2/m2/ngày).
- Kf: hi u s gi a quang h p và hô h p.
- Kkt: hi u qu kinh t đ

c tính b ng t l ph n thu đ

c/n ng su t

sinh h c.
- L: di n tích lá (m2/ha).
- 100.000: h s quy đ i gam sang t .
T công th c (1) ta th y mu n nâng cao n ng su t kinh t c n thi t
ph i
* T ng di n tích lá (L) m t cách h p lí nh t.
* Nâng cao hi u su t quang h p, c
qu quang h p.
* Nâng cao h s kinh t (Kkt).

8

ng đ quang h p và h s hi u


1.4. Vai trò sinh lí c a các nguyên t khoáng đ i v i cơy tr ng
1.4.1. HƠm l

ng các nguyên t khoáng trong cơy

C n c vào hàm l

ng c a các nguyên t trong cây ng

i ta chia các

nguyên t trong cây ra làm 3 nhóm:
- Nhóm các nguyên t đa l

ng chi m t 10-1-10-4 ch t khô g m các

nguyên t : C, H, O, N, S, P, K, Mg, Ca, Fe, Si, Na, Al.
- Nhóm nguyên t

vi l

ng chi m t

10 -5-10-7 ch t khô g m các

nguyên t : Mn, B, Sr, Ti, Cu, Zn, Ba, Li, Br, F, Rb, Sn, Mo, Co.
- Nhóm nguyên t siêu vi l

ng chi m t 10 -8-10-14 ch t khô g m các

nguyên t : As, I, Cs, Ge, Se, Cd, Pb, Hg, Au, Ag.
1.4.2. Ch c n ng sinh lí chung c a các nguyên t khoáng
* Ch c n ng c u trúc
Các nguyên t C, H, O, N, S, P tham gia tr c ti p vào c u t o nên các
h p ch t h u c quan tr ng c a c th ví d : Nit c u t o enzym, axit
nucleic (DNA, RNA), các coenzin và protein; Mg trong di p l c; Fe trong
hemoglobin; P có kh n ng t o liên k t cao n ng v i O và S trong ATP.
* Ch c n ng đi u ti t
Ch c n ng đi u ti t c a các nguyên t khoáng th hi n qua vi c: nh
h

ng đ n tính ch t lí hoá c a ch t nguyên sinh; tham gia vào c u trúc và

xúc tác các enzym; tham gia và c u trúc các ch t có ho t tính sinh h c cao

nh phitohocmon, vitamin...
1.4.3. Ch c n ng sinh lý c a nguyên t Kali (K) đ i v i cơy tr ng
* Kh n ng h p th vƠ v n chuy n K trong cơy
K là nguyên t khoáng đ

c cây h p th v i l

ng l n, tuy nhiên s

h p th K ph thu c vào m t s ion khác. Theo tác gi Hoàng Hà cho th y
s đ i kháng gi a K+ và Mg2+, Na+ và Ca2+ [3].
h p th đ

c bi t

pH < 4 cây không

c K, đ t không thoáng khí c ng d n đ n tình tr ng cây thi u K.

9


K có tính linh đ ng cao t p trung

nhi u mô và c quan còn non có s

ho t đ ng sinh lí, trao đ i ch t m nh (mô phân sinh chi m 50% t ng s K
toàn b c th ,

cây ng c c hàm l

th i k chín 4-5 l n).

ng K trong th i k đ nhánh cao h n

c bi t trong khoai tây t l K2O trong c 2-3,5%,

còn trong thân lá chi m 1,6-6,7% [3].
* Vai trò c a K+ đ i v i quá trình quang h p vƠ n ng su t cơy
tr ng
- K+ tham gia vào s đi u khi n đóng m khí kh ng và tham gia vào
tính th m th u, duy trì th n

c mô cao.

- K+ tham gia vào kích thích ho t đ ng c a nhi u h enzym. Theo Evan
và Wilder K+ tham gia vào kích thích ho t đ ng c a 40 lo i enzym khác
nhau thu c 6 nhóm c b n là: nhóm Sintetase; nhóm Liase; nhóm Hiđrolase;
nhóm Oxidoreductase; nhóm Transfenase; nhóm Isomerase.
- K+ nh h

ng tích c c đ n quá trình trao đ i gluxit, đ c bi t là đ

ng

kh và tinh b t.
- K+ nh h

ng tr c ti p đ n quá tình t ng h p các s c t

cây thi u K+ nh h
v t c n K+

lá. Quan sát

ng đ n s phát tri n c a h m ch d n. Ph n l n th c

giai đo n phát tri n sinh kh i do K+ c n thi t cho s hình thành

t bào m i, t ng c

ng làm l

ng di p l c trong lá, t ng kh quang h p và

thúc đ y quá trình v n chuy n các ch t h u c v c .
- K+ giúp cây ch ng rét: do n ng đ K+ trong d ch bào cao nên làm
ch m kh n ng đông k t d ch t bào khi nhi t đ xu ng th p [8].
- N ng đ K+ trong không bào cao làm gi m s thoát h i n
K+ còn giúp cây s d ng n

c do đó

c hi u qu và có kh n ng ch ng h n t t h n.

10


Ch

ng 2.
it

2.1.

IT

NG VÀ PH

NG PHÁP NGHIểN C U

ng nghiên c u

Trong đ tài này chúng tôi ti n hành TN trên 3 gi ng khoai tây: KT3;
Diamant và H ng Hà 7(HH7) do trung tâm nghiên c u cây có c Vi n
KHKTNN Vi t Nam cung c p.
*Diamant(Dia)
Nh p t Hà Lan, th i gian sinh tr

ng t 90-100 ngày. Trung bình có

2-5 thân/khóm. Chi u cao cây 35-70cm, lá dày, to và xanh đ m. D ng c
b u, m t c nông.

a phân bón, v và th t c màu vàng. Kh i l

ng trung

bình c 80-150g. Ch ng ch u b nh héo vi khu n v xuân kém. N ng su t
trung bình t 13-16 t n/ha. T l xu t kh u 40-45%.

* Gi ng khoai tơy KT3 ( kí hi u 105.32)
Gi ng KT3 có ngu n g c t t h p lai serrana x I.1035 đ

c Vi n

Khoa h c Nông nghi p Vi t Nam nh p n m 1986. KT3 có th i gian sinh
tr

ng 80 ngày, cây phát tri n kho cho n ng su t cao t 18-20 t n/ha. T l

c to trên 100g là 35-40% s n l

ng. Ru t c vàng đ m, ph m ch t ngon,

ch ng ch u b nh virus và nhi t đ t t. Nhi m b nh héo xanh, m c s

ng và

héo vàng trung bình.
* H ng HƠ 7 (HH7)
HH7 là gi ng khoai tây lai có ngu n g c

n

đ

c Trung tâm

Nghiên c u cây có c Vi n KHKTNN Vi t Nam ch n t o t hàng ch c t
h p h t lai c a trung tâm khoai tây qu c t (CIP). Gi ng HH7 có tên khoa

h c là HPS7 (HH7) và đư đ

c công nh n là gi ng ti n b k thu t t tháng

1.1998.
c đi m: sinh tr

ng kho , phân nhánh nhi u, trung bình t

thân/khóm, c tròn, m t h i sâu, v và ru t màu vàng, ch t l

11

ng khá.

2-5


N ng su t ti m n ng 20-30 t n/ha, t l c th
Th i gian sinh tr

ng t 83-90 ngày. Ít b m c s

ng ph m đ t 50-60%.
ng và các lo i b nh do

virus, ch ng ch u b nh héo xanh trung bình.

2.2. Ph

ng pháp nghiên c u

2.2.1. B trí thí nghi m
TN đ

c ti n hành vào v đông n m 2005 t i khu v c xư Cao Minh, th

xư Phúc Yên, t nh V nh Phúc. Di n tích TN 300m2 đ

c chia làm 18 ô. Cách

b trí TN đ m b o theo nguyên t c b trí TN ngoài đ ng ru ng. Ch đ
ch m sóc thông th

ng và đ ng đ u gi a các gi ng.

2.2.2. Cách pha dung d ch KCl dùng đ phun b sung lên lá
KCl tinh s ch đ
pha trong n

c cân b ng cân satorius v i đ chính xác 10 -4, sau đó

c c t n ng đ 2%, đây là dung d ch m . Khi phun b sung lên

lá chúng tôi pha v i n ng đ 0,2%. Phun b sung lên lá vào giai đo n 30
ngày sau khi tr ng. Th i gian phun vào bu i sáng s m, li u l

ng 10

lít/360m2.

2.3. Ph

ng pháp xác đ nh các ch tiêu

2.3.1. Di n tích lá
M i gi ng chúng tôi l y 10 m u lá

các lô TN và lô

C sau đó xác

đ nh di n tích c a lá b ng máy Scaner AM 200.
Nguyên t c ho t đ ng c a máy: máy đo di n tích AM 200 s d ng b
quét quang h c đ th c hi n quá trình đo. Máy đo bao g m 1 b ngu n sáng
c m tay và b ph n c m bi n CCD, b ph n c m tay này s quét trên v t c n
đo di n tích. M t con l n cao su
đ

m t d

i c a b ph n này đo quãng

ng d ch chuy n. Nh ng ph n nh c a hình nh đ

c gi i mư b i b ph n

đi u ch nh c a AM 200 đ cho ra hình nh mô ph ng trên màn hình. Máy s
đ a ra thông s v chi u dài l n nh t, chi u r ng l n nh t và di n tích v t
c n đo.

12


2.3.2. Xác đ nh hƠm l

ng di p l c

Hàm l

c đo trên máy chuyên d ng OPTI-SCIENCES

ng di p l c đ

model CCI-200 (s n xu t t i M ). M i công th c đo 30 m u ng u nhiên.
Nguyên t c ho t đ ng c a máy: di p l c có kh n ng h p th ánh sáng
2 vùng xanh (blue) và đ (red) nh ng không h p th ánh sáng xanh lá cây
(green) ho c ánh sáng đ xa (h ng ngo i) b ng vi c xác đ nh ngu n n ng
l

ng h p th

vùng đ c th tính đ

cl

ng di p l c t

ng đ

ng có

trong mô lá.
2.3.3. Xác đ nh c
C

ng đ quang h p

ng đ quang h p đ

c đo b ng l

ng micromol CO2 đ

c h p th

trên 1m2 lá trong 1 giây b ng máy chuyên d ng LCi (c a hưng ADC
Bioscientific Ltd c a Anh). M i công th c đo 20 m u ng u nhiên.
Máy LCi bao g m b ph n x lí trung tâm, b ph n cung c p khí,
bu ng đo quang h p và m t cart l u tr d li u. L

ng khí đ a vào và thoát

ra trong m t đ n v di n tích và trên m t đ n v th i gian.
Ho t đ ng đ ng hoá CO2 đ

c tính toán trong kho ng th i gian 20

giây. M t chi c qu t nh đ m b o cho lu ng khí đ
lá, CO2 đ

c tr n đ u trong bu ng

c đo b ng m t b ph n phân tích khí b ng tia h ng ngo i.

Khi cho lá vào bu ng đo, máy c n ít nh t 2 phút đ đi u ch nh l i các
y u t môi tr

ng. Trong th i gian này giá tr Ci (CO2 khí kh ng) n đ nh.

c đi m c c kì quan tr ng và ti n l i cho nghiên c u là LCi r t g n nh ,
có th mang ra n i th c nghi m và đo đ c Invitro.
2.3.4. Xác đ nh các y u t c n hình thƠnh n ng su t vƠ n ng su t
- S c /khóm: l y giá tr trung bình c a 30 khóm.
- Kh i l

ng c trung bình/khóm (g/khóm).

- N ng su t th c t (kg/360m2).

13


2.4. Ph

ng pháp x lí s li u

S li u thu đ

c, đ

c x lí và đánh giá theo ph

ng pháp th ng kê

sinh h c qua các tham s .
Trung bình s h c:

n

l ch chu n:



Sai s trung bình:

m  

 ( Xi  X )

2

v i n ≤ 30.

i 1

n 1

n 1

v i n ≤ 30.

Sai s hi u các trung bình: md 

m m
2

2

1

2

Trong đó : m1 là sai s trung bình c a C
m2 là sai s trung bình c a TN
Hi u hai s trung bình: d  X DC  XTN
tin c y c a TN:

td 

d
md

Tra b ng t 
+ N u p > 0,05 thì sai s không có ý ngh a th ng kê.
+ N u p ≤ 0,05 thì sai s có ý ngh a th ng kê v i đ tin c y trên 95%.

14


Ch

3.1.

nh h

ng 3. K T QU VÀ TH O LU N

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n di n

tích lá c a các gi ng khoai tơy
Di n tích lá có quan h m t thi t đ n n ng su t cây tr ng. Theo tác gi
c Thi u (1990) khi nghiên c u m t s ch tiêu có quan h đ n n ng

Ngô

su t c a cây khoai tây cho th y n u ch m sóc đ b lá phát tri n t t s làm
t ng n ng su t vì v y c n ph i quan tâm đ c bi t đ n bi n pháp k thu t làm
cho b lá lâu tàn. Phân tích nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl

lên lá ba gi ng khoai tây chúng tôi thu đ

c k t qu đ

c trình bày

b ng

3.1 và đ th 3.1
B ng 3.1.

nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n

di n tích lá 3 gi ng khoai tây KT3, HH7,Diamant.
n v dm2/cây
Giai đo n 40 ngày
Gi ng

.C

Phun K

41,13 43,46

HH7

±1,23 ±0,89
42,78 47,01

KT3

±1,92 ±1,39

Diamant

46,78 52,50
±1,08 ±1,19

%so
C
105,67

109,89*

112,23*

Giai đo n 50 ngày
.C Phun K
89,45 98,04
±1,04 ±1,08
98,78 112,56
±0,92 ±2,45
92,47 102,02
±1,45 ±1,14

Giai đo n 60 ngày

%so
C
109,60*

113.96*

110,33*

.C

Phun K

78,98 84,48
±1,44 ±2,01
87,46 92,15
±2,34 ±3,03
85,32 88,71
±2,24 ±2,11

%
.C

106,97*

108,76*

107,77*

Ghi chú:
C: C không phun b sung KCl lên lá.
Phun K: Phun dung d ch KCl 0,2% lên lá vào giai đo n 30 ngày sau khi tr ng.
*: Các sai khác có ý ngh a th ng kê l n h n 95%

15

so


Bi u đ 3.1:

nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá

đ n di n tích lá 3 gi ng khoai tây KT3, HH7, Diamant.
Qua phân tích k t qu

b ng 3.1 và bi u đ 3.1 chúng tôi nh n th y:

T t c các gi ng nghiên c u đ u có di n tích lá cao nh t

giai đo n 50

ngày. Tuy nhiên s gia t ng và t c đ gia t ng và t c đ gia t ng di n tích lá
gi a lô TN và lô C

m i gi ng là khác nhau.

i v i gi ng HH7 và KT3 vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá
làm t c đ gia t ng di n tích lá

lô TN so v i lô C cao nh t là

50 ngày còn đ i v i gi ng Diamant l i
t c đ gia t ng di n tích lá

giai đo n

giai đo n 40 ngày. S khác nhau v

các giai đo n khác nhau có th là do đ c đi m

di truy n c a m i gi ng.
giai đo n 60 ngày di n tích lá c a các gi ng khoai tây đ u gi m so
v i giai đo n 50 ngày do cây đang b

c vào giai đo n già và nhu c u t ng

h p ch t h u c cho “c ” đư gi m so v i giai đo n tr

c. M c dù v y, các

gi ng khoai tây v n duy trì di n tích lá trung bình cao, có th s t o đi u
ki n thu n l i cho giai đo n t o “c ” ti p theo. Nh v y qua các giai đo n

16


sinh tr

ng, phát tri n c a các gi ng khoai tây ta th y di n tích lá c a các

gi ng khoai tây x p theo th t sau: KT3 > Diamant > HH7.
3.2
l

nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n hƠm

ng di p l c t ng s trong lá c a các gi ng khoai tơy

Di p l c là m t s c t quan tr ng có nh h

ng l n đ n quá trình

quang h p. Vì đây là s c t có kh n ng nh n và bi n đ i quang n ng thành
n ng l

ng ch a trong các ch t giàu n ng l

ngu n n ng l

ng nh ATP và NADPH,

ng này s cung c p cho pha sáng đ c đ nh CO2, t ng h p

nên ch t h u c trong c th th c v t.
Khi phân tích hàm l

ng di p l c t ng s ch a trong lá

TN có phun b sung KCl ta thu đ
B ng 3.2 : nh h
hàm l

lô

C và lô

c k t qu trong b ng 3.2 và đ th 3.2

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n

ng di p l c 3 gi ng khoai tây KT3, HH7, Diamant.
n v mg/cm2
Giai

Gi ng

24,2
8
±0,5
5
26,1
KT3

40

ngày Giai

(6/12/2005)
.C

HH7

đo n

7
±0,9
2
28,0

Diamant 0
±1,0

Phun
K

±0,8

%so C

104,07

8
±1,1

1

ngày Giai

±1,0

102,89

2
123,50
*

±1,0

%so C

98,95

±0,5

101,99

0

25,8
0

31,0
0

±0,8

17

ngày

.C

Phun
K

%

so

.C

37,38 46,15
±1,4

±1,7

4

1

123,46*

23,5
2

±0,5

60

(26/12/2005)

8

6

đo n

25,1

2

23,0

9
34,5

K

4

26,9

±1,3

Phun

.C
25,4

9

6

50

(17/12/2005)

25,2
7

đo n

±1,1

116,66
*

39,48 39,71
±1,1

±1,0

7

3

100,58

54,68 55,95
±1,8

±1,2

6

3

102,32

8

9

3

4

Ghi chú
C: C không phun b sung KCl lên lá.
Phun K: Phun dung d ch KCl 0,2% lên lá vào giai đo n 30 ngày sau khi tr ng.
*: Các sai khác có ý ngh a th ng kê l n h n 95%

Bi u đ 3.2.
đ n hàm l

nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá

ng di p l c 3 gi ng khoai tây KT3, HH7,Diamant.

Phân tích k t qu b ng 3.2 và bi u đ 3.2 chúng tôi nh n th y:
Vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá làm t ng hàm l
t ng s

t t c các gi ng và hàm l

ng di p l c

ng di p l c t ng s đ t cao nh t

đo n 60 ngày. Do trong giai đo n này t c đ t ng tr

giai

ng c a t t c các

gi ng đ u đ t m c đ t i đa và các đi u ki n ngo i c nh tác đ ng đ n quá
trình sinh tr

ng c a cây là phù h p nh t.

i v i gi ng HH7 khi phun b sung dung d ch KCl lên lá làm hàm
l

ng di p l c t ng s t ng

t t c các giai đo n nh ng ch

giai đo n 60

ngày là có ý ngh a th ng kê. Gi ng Diamant thì vi c t ng hàm l
l c t ng s ch có ý ngh a th ng kê
hàm l

ng di p

giai đo n 50 ngày. Còn gi ng KT3 tuy

ng di p l c t ng s có t ng nh ng không đ ng đ u ngh a là không

có ý ngh a th ng kê

t t c các giai đo n.
18

i u này cho th y vi c phun b


sung dung d ch KCl lên lá có nh h

ng đ n kh n ng t ng h p di p l c

các gi ng là khác nhau.

3.3

nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n kh

n ng quang h p c a các gi ng khoai tơy
C

ng đ quang h p là m t ch tiêu xác đ nh kh n ng ho t đ ng c a

b máy quang h p đ ng th i c ng ph n ánh th c tr ng c a đi u ki n ngo i
c nh nh h

ng đ n quá trình quang h p. Quang h p

ph thu c vào các y u t nh : di n tích lá, hàm l

th c v t nói chung

ng di p l c, m c đ ho t

đ ng c a h s c t (Chlorophyl, Carotenoit, Phicobilin…).
đánh giá kh n ng quang h p c a các gi ng khoai tây trong TN trên
chúng tôi đư s d ng máy đo chuyên d ng LCi
khác nhau. K t qu đ
B ng 3.3.
c

nh h

c trình bày

ba giai đo n sinh tr

ng

b ng 3.3 và bi u đ 3.3

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n

ng đ quang h p 3 gi ng khoai tây KT3, HH7, Diamant.
Giai đo n 40 ngày

Gi ng

.C

HH7

KT3

Diamant

Phun K

18,96

20,56

±0,45

±0,45

21,62

24,27

±0,37

±0,33

20,56

22,08

±0,39

±0,65

Giai đo n 50 ngày
%so
.C
108,43*

112,25*

107,39

.C

Phun K

12,67

13,45

±0,12

±0,34

15,62

14,98

±0,45

±0,78

14,56

14,98

±0,78

±0,77

Giai đo n 60 ngày
%so
.C
106,15

95,90

102,88

.C

Phun K

7,15

9,17

±0,14

±0,11,

6,91

7,41

±0,17

±0,13

9,43

10,07

±0,22

±0,28

%so .C

128,25*

107,23*

106,78

Ghi chú:

C: C không phun b sung KCl lên lá.
Phun K: Phun dung d ch KCl 0,2% lên lá vào giai đo n 30 ngày sau khi tr ng.
*: Các sai khác có ý ngh a th ng kê l n h n 95%.

19


Bi u đ 3.3.
đ nc

nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá

ng đ quang h p 3 gi ng khoai tây KT3, HH7, Diamant.

Qua phân tích k t qu

b ng 3.3 và bi u đ 3.3 chúng tôi nh n th y:

Khi phun b sung dung d ch KCl lên lá làm c
các gi ng khoai tây t ng
ngày do
dinh d

ng đ quang h p c a

t t c các giai đo n và cao nh t là

giai đo n 40

giai đo n này cây còn non ch y u di n ra quá trình sinh tr
ng vì v y mà c

ng

ng đ quang h p là cao nh t nh m t o đi u ki n

cho cây tích lu các ch t dinh d

ng đ b

c vào giai đo n phát tri n ti p

theo. Tuy nhiên s gia t ng và t c đ gia t ng c

ng đ quang h p

m i

gi ng là khác nhau.
i v i HH7 và KT3 vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá làm
c

ng đ quang h p

lô

C t ng rõ r t so v i lô TN (ngh a là s gia t ng

v c

ng đ quang h p có ý ngh a th ng kê)

còn

giai đo n 50 ngày thì c

t

ng đ

TN là t

ng đ quang h p gi a lô

ng nhau. Gi ng Diamant thì c
ng đ

ng nhau

giai đo n 40 ngày và 60 ngày

ng đ quang h p gi a lô C và lô

t t c các giai đo n.

20

C và lô TN là

c

Ta th y vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá có nh h

ng t i

ng đ quang h p c a các gi ng khoai tây trong quá trình sinh tr

ng và

phát tri n là khác nhau.
Qua b ng 3.3 ta th y c
cao nh t
3.4 nh h

ng đ quang h p c a các gi ng khoai tây đ t

giai đo n 40 ngày và x p theo th t : KT3 > Diamant > HH7.
ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n các y u

t c u thƠnh n ng su t vƠ n ng su t c a ba gi ng khoai tơy
N ng su t c a khoai tây là k t qu c a nhi u quá trình sinh lí trong cây.
đánh giá nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n

n ng su t c a các gi ng khoai tây qua các CTTN chúng tôi ti n hành xác
đ nh và so sánh các ch tiêu:

+ S c trung bình/khóm (s c /khóm).
+ Kh i l

ng c trung bình/khóm (g/khóm).

+ N ng su t th c t thu đ
Các k t qu thu đ

cđ

c trên m t sào B c b (kg/360m2).

c trình bày

21

b ng 3.4 và đ th 3.4


B ng 3.4:

nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá đ n

n ng su t và các y u t c u thành n ng su t 3 gi ng khoai tây KT3, HH7,
Diamant.
Kh i

s c /khóm

Gi ng
C

Phun
K

10,18

11,0

±0,66

±0,60

12,27

11,87

±0,54

±0,62

8,36

7,63

±0,45

±0,38

HH7

KT3

Diamant

l

ng

c /khóm

(g/khóm)
% so
C
108,05

96,74

91,26

C

Phun
K

270,45

288,18

±3,30

±3,36

845,19

895,54

±5,06

±3,84

479,35

568,6

±2,83

3±2,96

% so
C
106,55*

105,95*

118,62*

N ng su t (kg/360 m2)
C

Phun K

389,44

474,97

±3,88

±2,83

1217,07

1299,51

±4,16

±5,12

690,26

828,82

±2,45

±4,77

% so
C
123,24*

106,77*

120,07*

Ghi chú:
C: C không phun b sung KCl lên lá.
Phun K: Phun dung d ch KCl 0,2% lên lá vào giai đo n 30 ngày sau khi tr ng.
*: Các sai khác có ý ngh a th ng kê l n h n 95%

Bi u đ 3.4:

nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá

đ n n ng su t và các y u t c u thành n ng su t c a 3 gi ng khoai tây KT3,
HH7, Diamant.

22


Qua phân tích b ng 3.4 và bi u đ 3.4 chúng tôi nh n th y:
*S l

ng c /khóm:

Vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá không làm thay đ i s l
c /khóm

ng

c ba gi ng nghiên c u.

* Kh i lu ng c trung bình/khóm (g/khóm).
Qua b ng 3.4 ta th y vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá làm t ng
kh i l

ng c trung bình/khóm

c 3 gi ng nghiên c u. C th KT3 >

Diamant > HH7.
* N ng su t th c t (kg/360m2).
Vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá đư làm t ng n ng su t c t
106,77% (KT3) đ n 123,24% (HH7), gi ng có n ng su t cao nh h

ng c a

vi c phun b sung KCl lên lá l i th p.
N ng su t th c t ph thu c vào kh i l
l

ng c /khóm. Qua b ng 3.4 ta th y s l

kh i l

ng c trung bình/khóm và s
ng c /khóm không t ng nh ng

ng c trung bình/khóm l i t ng d n đ n n ng su t th c t

TN đ u t ng so v i lô

C.

i u đó cho th y vi c phun b sung dung d ch

KCl lên lá làm t ng kh n ng v n chuy n các ch t dinh d
ph n khác c a cây v “c ” làm cho kh i l
n ng su t th c t c ng t ng.

các lô

ng t các b

ng c trung bình/khóm t ng và

i u này cho ta th y s phù h p gi a quang

h p và n ng su t theo gi thuy t “quang h p và n ng su t cao” [9]. H n n a
s t ng n ng su t khi b sung Kali c ng đư đ
cho r ng cây hút đ

c Liebig nghiên c u “Liebig

c ch t khoáng hoà tan. Mu n nâng cao n ng su t cây

tr ng c n bón nhi u khoáng cho cây” [9].

23


K T LU N VÀ

NGH

1. K t lu n
Nghiên c u nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá

đ n kh n ng quang h p và n ng su t c a ba gi ng khoai tây HH7, KT3,
Diamant chúng tôi rút ra m t s k t lu n sau:
1.1. Vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá có nh h

ng tích c c đ n

m t s ch tiêu sinh lí, sinh hoá, n ng su t c a ba gi ng khoai tây HH7,
KT3, Diamant.
1.2. Vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá làm t ng di n tích lá

t t

c các gi ng khoai tây. Di n tích lá c a các gi ng khoai tây đ t l n nh t
giai đo n 50 ngày.
1.3. Vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá có nh h
l

ng di p l c t ng s , c

ng đ n hàm

ng đ quang h p c a các gi ng khác nhau là

khác nhau và ngay trong m t gi ng nh h

ng c a vi c phun b sung dung

d ch KCl lên lá c ng có s khác nhau.
1.4. Vi c phun b sung dung d ch KCl lên lá không làm t ng s
c /khóm nh ng làm t ng kh i l

ng c trung bình/khóm t đó làm n ng

su t

lô TN cao h n h n so v i lô C.

2.

ngh
B

c đ u nghiên c u nh h

ng c a vi c phun b sung dung d ch KCl

lên lá đ n kh n ng quang h p và n ng su t c a ba gi ng khoai tây KT3,
HH7, Diamant chúng tôi rút ra đ

c m t s nh n đ nh nh trên. Tuy nhiên

đ có k t lu n sâu s c h n c n ph i m r ng di n tích và h
trên nhi u gi ng khoai tây khác nhau.

24

ng nghiên c u


TÀI LI U THAM KH O
1. T Thu Cúc, H H u Anh, Nghiêm Th Bích Hà (2000), Giáo trình
cây rau, Nxb Nông nghi p.
2. Nguy n V n

ính (2003), B

c đ u kh o sát kh n ng thích ng

c a m t s gi ng khoai t y trên đ t Cao Minh-V nh Phúc, Thông báo khoa
h c c a tr

ng

i h c, tr. 70-75.

3. Hoàng Th Hà (1998), Dinh d

ng khoáng

th c v t, Nxb

ih c

Qu c gia Hà N i, tr. 46-59.
4. Nguy n Th Hoa, Tr

ng V n H , Tr nh Th Loa (1990), Bi n pháp

nhân nhanh cây khoai tây b ng m m và ng n

đ ng b ng B c b . M t s

k t qu m u khoa h c cây khoai tây (1986 – 1990), Nxb Nông nghi p, tr.
56-61.
5. Tr

ng V n H ,

ào Duy Chi n, Ngô Doưn C nh và c ng tác

viên(1990), Bi n pháp tr ng khoai tây b ng h t lai, Báo cáo t i h i ngh
t ng k t tr ng khoai tây b ng h t lai, Vi n KHKTNN, tr. 93-97.
6. Tr

ng V n H và c ng tác viên, “Nghiên c u bi n pháp k thu t

t ng h p s n xu t khoai tây xu t kh u”, M t s k t qu khoa h c cây khoai
tây (1986-1990), Nxb Nông nghi p, tr. 83-89.

7. Nguy n Bá L c (1981), Quang h p, Nxb Giáo d c.
8. Nguyên Duy Minh, V V n V (1983), Sinh lí th c v t, Nxb Giáo
d c.
9. Nguy n Duy Minh (1981), Quang h p, Nxb Giáo d c.
10. Nguy n Quang Th ch (1993), M t s bi n pháp kh c ph c s thoái
hoá gi ng

khoai tây đ ng b ng B c b , Lu n án PTS khoa h c Nông

nghi p.

25