Bài giảng Lịch sử lớp 12 - Bài 19: Bước phát triển mới của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1951-1953)

Tiết 31 – Bài 19

   GV : Nguyễn Chí Thuận
Trường THPT Dĩ An – Bình Dương 


I.  Âm  mưu  đẩy  mạnh  chiến  tranh  xâm  lược 
Đông Dương của thực dân Pháp
1.Mĩ  can  thiệp  sâu  vào  cuộc  chiến  tranh  ở 
Đông Dương 
2. Kế hoạch Đờ Lát đơ Tátxinhi 
II. Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng 
(2/1951)
1. Hoàn cảnh triệu tập 
2.Nội dung cơ bản của đại hội 
III. Hậu phương kháng chiến phát triển về 
mọi mặt
IV.  Những  chiến  dịch  tiến  công  giữ  vững 
quyền chủ động trên chiến trường


    Từ  năm  1949,  Mĩ  từng  bước 
can thiệp sâu và “dính líu” vào 
cuộc  chiến  tranh  ở  Đông 
Dương. 
  Vậy Mĩ can thiệp sâu vào cuộc 
chiến  tranh  ở  Đông  Dương 
nhằm  âm  mưu  gì?  Những  sự 
kiện  nào  chứng  tỏ  âm  mưu 
này?

I.  Âm  mưu  đẩy  mạnh  chiến  tranh  xâm  lược 
Đông Dương của thực dân Pháp
1. Mĩ can thiệp sâu vào cuộc chiến tranh  ở Đông 
Dương : 
­ Để thực hiện âm mưu thay chân Pháp, từ tháng 
5/1949, Mĩ can thiệp sâu vào cuộc chiến tranh 
ở  Đông Dương thông qua hình thức  viện trợ 
cho Pháp về kinh tế, tài chính, quân sự.
­ Tháng 9/1951, Mĩ kí với Bảo Đại Hiệp ước hợp 
tác kinh tế Việt ­ Mĩ  để ràng buộc Chính phủ 
Bảo Đại vào mình.


Bảo Đại tên húy là
Nguyễn Phúc Vĩnh
Thụy, sinh ngày 22
tháng 10 năm 1913 tại
Huế, là con của vua
Khải Định và bà Từ
Cung Hoàng Thị Cúc.
Ông qua đời ngày 31
tháng 7 năm 1997 tại
Paris hưởng thọ 84
tuổi.


2. Kế hoạch Đờ Lát đơ Tátxinhi :
­ Được sự giúp đỡ của Mĩ, cuối năm 1950, Pháp 
đề ra kế hoạch Đờ Lát đơ Tátxinhi : 

*gấp rút xây dựng lực lượng cơ động mạnh; 
*lập “vành đai trắng”; 
*bình định vùng tạm chiếm và vơ vét sức người, 
sức của; 
*đánh phá hậu phương kháng chiến của ta,…
  Kế hoạch Đờ Lát đơ Tátxinhi  gây cho ta nhiều 
khó  khăn,  tổn  thất,  nhất  là  ở  vùng  sau  lưng 
địch.


Đờ-lát Đờ Tát-xi-nhi là
thống chế
quân đội
Pháp, anh hùng nước
Pháp trong Thế chiến
thứ hai. Sau thế chiến,
ông tiếp tục tham gia
Chiến tranh Đông
Dương lần thứ nhất và
mất vì bệnh trong khi
chiến tranh vẫn còn
đang tiếp diễn.


Eisenhower - Zhukov - Montgomery - Jean de Lattre de Tassigny


Đại  hội  đại  biểu  lần  thứ  II 
của  Đảng  diễn  ra  trong 
hoàn cảnh lịch sử nào?

Đại hội đã thông qua những 
nội  dung  cơ  bản  nào  và  có 
ý  nghĩa  gì  đối  với  cuộc 
kháng chiến?


II. Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng (2/1951)
1. Hoàn cảnh triệu tập :
­  Từ  năm  1950,  quân  ta  giữ  vững  quyền  chủ  động  ở 
chiến trường, Pháp liên tiếp thất bại và Mĩ từng bước 
can  thiệp  sâu  vào  chiến  tranh  ở  Đông  Dương    cần 
phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng. 
­ Tháng 2/1951, Đảng họp đại hội lần II  ở Chiêm Hóa­
Tuyên Quang
2.  Nội dung cơ bản của đại hội :
  a) Thảo luận và thông qua hai báo cáo quan trọng : 
­ *Báo cáo chính trị của Chủ tịch Hồ Chí Minh 
­ *Báo  cáo  Bàn  về  cách  mạng  Việt  Nam  của  Tổng  bí 
thư Trường Chinh.


b) Quyết  định tách ĐCS Đông Dương  để thành 
lập  ở mỗi nước một Đảng Mác – Lênin riêng. 
Ở  Việt  Nam  lấy  tên  là  ĐCS  Việt  Nam,  đưa 
Đảng ra hoạt động công khai. 
c)  Thông  qua  Tuyên  ngôn,  Điều  lệ  mới,  xuất 
bản báo Nhân dân làm cơ quan ngôn luận của 
Đảng.
d)  Bầu  ra Ban  chấp  hành  Trung  ương  (Hồ  Chí 
Minh  làm  Chủ  tịch,  Trường  Chinh  làm  Tổng 

Bí thư).
3. Ý nghĩa: Đại hội có ý nghĩa quyết định đối với 
thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Pháp.




   Các em hãy đọc SGK trang 141 
– 143 và cho biết, từ sau chiến 
thắng Biên giới thu – đông năm 
1950  đến  đông  –  xuân  1953  – 
1954, hậu phương kháng chiến 
của  ta  đã  phát  triển  như  thế 
nào  về  các  mặt  chiến  tranh, 
kinh  tế,  văn  hóa,  giáo  dục  và  y 
tế? 


III. Hậu phương kháng chiến phát triển về mọi 
mặt
1. Về chính trị :
a)Thống nhất Mặt trận Việt Minh và Hội Liên 
Việt  thành  Mặt  trận  Liên  Việt,  do  Hồ  Chí 
Minh làm Chủ tịch (3/1951).
b)Thành lập Liên minh nhân dân  Việt – Miên – 
Lào  để  tăng  cường  khối  đoàn  kết  của  ba 
nước Đông Dương (3/1951).
c)Đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước trong 
các ngành (bầu được 7 anh hùng đầu tiên của 
cuộc kháng chiến).

2. Về kinh tế :
a)Thực  hiện  triệt  để  giảm  tô,  cải  cách  ruộng 
đất ở vùng tự do
b)Vận  động  nhân  dân  lao  động  sản  xuất,  thực 
hành  tiết  kiệm,  chấn  chỉnh  thuế  khóa,  ngân 
hàng,…
3. Về văn hóa, giáo dục, y tế :
a)Tiếp  tục  cải  cách  giáo  dục  theo  ba  phương 
châm “phục vụ kháng chiến, phục vụ dân sinh 
và phục vụ sản xuất”.
b)Thực  hiện  vệ  sinh  phòng  dịch,  xây  dựng  đời 
sống, văn hóa mới. 



Đại hội toàn quốc thống nhất Mặt trận Việt Minh­
Liên Việt thành Mặt trận Liên Hiệp Quốc dân Việt 
Nam, 
ngày 3­3­1951.


Đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước
trong các ngành (bầu được 7 anh hùng
đầu tiên của cuộc kháng chiến).


®¹i biÓu th«ng  qua c ¶i c ¸c h ®Êt ®ai t¹i ®¹i hé i lÇn I 
(häp lÇn 3) n¨m 1953

Nông dân được chia ruộng


Các làng xã ở vùng tự do trong kháng chiến thường
xuyên tổ chức lớp học văn hóa cho nhân dân.


  GV hướng dẫn HS lập niên 

biểu về các chiến dịch tiến 
công  giữ  vững  quyền  chủ 
động  trên  chiến  trường 
chính Bắc Bộ của quân dân 
ta  từ  sau  chiến  thắng  Biên 
giới  năm  1950  đến  xuân  ­ 
hè  năm 1953 (theo mẫu). 


IV. Những chiến dịch tiến công giữ vững quyền chủ động trên chiến
trường
1. Niên biểu các chiến dịch :
Thời gian

Tên chiến dịch

Kết quả chính

Đông – Xuân

1950 – 1951

Chiến dịch Trần
Hưng Đạo, Hoàng
Hoa Thám và Chiến
dịch Quang Trung

- Loại khỏi vòng chiến đấu hơn 1 vạn quân
địch
- Địa bàn không có lợi cho ta nên kết quả bị
hạn chế

Đông – Xuân
1951 – 1952

Chiến dịch Hòa
Bình

- Giải phóng hoàn toàn khu vực Hòa Bình –
Sông Đà rộng 2.000 km-2.
- Phá vỡ âm mưu nối lại hành lang Đông Tây của Pháp.

Thu – Đông
1952

Chiến dịch Tây Bắc - Giải phóng 28.000 km2.
- Phá một phần âm mưu lập “xứ Thái tự trị”
của Pháp.

Xuân – Hè

1953

Chiến dịch Thượng
Lào

- Giải phóng tỉnh Sầm Nưa, một phần tỉnh
Xiêng Khoảng, Phongxalì.
- Nối liền căn cứ kháng chiến của Lào với
Tây Bắc VN, uy hiếp địch.


Chiến dịch Hoà Bình Đông – Xuân 1951 – 1952