Bài giảng môn Sinh học lớp 9 - Bài 54: Ô nhiễm môi trường

Câu hỏi:

Nêu các biện pháp nhằm bảo vệ và cải 
tạo môi trường tự nhiên?
­Hạn chế phát triển dân số quá nhanh
­Sử dụng có hiệu quả các nguồn tài nguyên
­Bảo vệ các loài sinh vật
­Phục hồi và trồng rừng mới
­Kiểm soát và giảm thiểu các chất thải gây 
ô nhiễm
­Hoạt động khoa học của con người góp 
phần cải tạo nhiều giống cây trồng, vật 
nuôi có năng suất cao

1


Tiế t 55 tuần 29

2


I. Ô nhiễ m môi trườ ng là  gì ?
Là   hiên 
̣ tượng  môi  trườ ng  tự 
nhiên bi bân, ca
̣ ̉
́ c tí nh chấ t vât 
̣
lý ,  hó a  hoc, 
̣ sinh  hoc 

̣ cua 
̉ môi 
trườ ng  bi ̣ thay  đôi, 
̉ gây  tác  hai 
̣
tớ i  đờ i  số ng  con  ngườ i  và  
cá c sinh vât kha
̣
́ c.

Ô nhiễm môi 
trường là gì?

3


4


5


Nguyên nhân ô
nhiễm môi trường?

6


Hoạt động tự nhiên

7


Hoạt động của con người

8


Tiế t 57
I. Ô nhiễ m môi trườ ng là  gì ?
Là   hiên 
̣ tượng  môi  trườ ng  tự 
nhiên bi bân, ca
̣ ̉
́ c tí nh chấ t vât 
̣
lý ,  hó a  hoc, 
̣ sinh  hoc 
̣ cua 
̉ môi 
trườ ng  bi ̣ thay  đôi, 
̉ gây  tác  hai 
̣
tớ i  đờ i  số ng  con  ngườ i  và  
cá c sinh vât kha
̣
́ c.
Nguyên nhân:
 
­Do hoạt động của con 

người
­Do hoạt động tự nhiên

Nguyên nhân 
gây ô nhiễm 
môi trường

9


Tiế t 57
II. Cá c tá c nhân chu yê
̉ ́ u gây ô nhiễ m.
Ô nhiễ m do cá c chấ t khí  thai ra t
̉
ừ hoat 
̣
đông công nghiêp v
̣
̣ à sinh hoat.
̣
Ô nhiễ m do hóa chất bảo vệ thực vật và 
chất độc hóa học
Ô nhiễ m do chất phóng xạ
Ô nhiễ m do chất thải rắn
Ô nhiễ m do sinh vật gây bệnh

10

Tiế t 57
II. Cá c tá c nhân chu yê
̉ ́ u gây ô nhiễ m.
1. Ô nhiễ m do cá c chấ t khí  thai ra t
̉
ừ  hoat 
̣
đông công nghiêp va
̣
̣
̀  sinh hoat.
̣

11


HS nghiên cứ u thông tin SGK và hình 54.1,  trao 
đổi nhanh đê hoàn  thành bang 54.1 SGK
̉
̉

Phương tiện vận tải

Ô nhiễm
không khí

Đun nấu trong gia đình
Cháy rừng

Sản xuất

công nghiệp

Một số hoạt động gây ô nhiễm không khí

12


Bảng 54.1. Các nguyên nhân gây ô nhiễ m không 
khí:
Hoat đông
̣
̣
Nhiên liêu b
̣ ị đố t cháy
1. Giao thông vân tai: 
̣
̉
­ Ô tô

­ Xăng­ dầ u ...

­  Tàu hoả

­  Than, dầ u

­  Máy bay
2. San xuâ
̉
́ t công nghiêp: 
̣

­  Xăng

­  Sản xuấ t vôi

­  Than, Cuỉ

̣
̣
­  Nhà máy nhiêt điên

­ Than, khí đố t

­  Máy cày ...
3. Sinh hoat: 
̣

­ Xăng , dầ u

­ Đun, nấ u

­ Cui, dâ
̉
̀ u hoa, khí 
̉
đốt

13

  II. Cá c tá c nhân gây ô nhiễ m:
1.  Ô  nhiễ m  do  các  chấ t  khí 

thai 
̉ ra  từ   hoat 
̣ đông 
̣
công 
nghiêp và sinh hoat.
̣
̣

­    Nguồ n  gố c:  Đố t  chá y  nhiên 

Nguồn gốc 
cua ô nhi
̉
ễm 
do cá c chấ t 
khí  thai 
̉

liêu  thai ra CO, SO
̣
̉
2, CO2  NO2…
và  buị

14

II. Cá c tá c nhân chu yê
̉ ́ u gây ô nhiễ m.
1. Ô nhiễ m do cá c chấ t khí  thai ra t
̉
ừ  hoat 
̣
đông công nghiêp va
̣
̣
̀  sinh hoat.
̣
2. Ô nhiễ m do hó a chấ t bao vê th
̉
̣ ực vât va
̣
̀ 
chấ t đôc ho
̣
́ a hoc.
̣

15


Nghiên cứ u thông tin SGK     tra l
̉ ờ i câu hoi sau:
̉
1. Thuố c bao vê th
̉

̣ ực vât gô
̣
̀ m nhữ ng loai nào và có 
̣
tác hai gì?
̣
* Thuô
̀̀m: thuô
̣̣ ̉̉ ̣ ̣̣
* Thuô
́c BVTV bao gô
c BVTV bao gô
m: thuố́n tranh đã gây tác hai 
́c tr
c trư
ừ̀ sâu, diêt co, diêt 
 sâu, diêt co, diêt 
2.
Chấ́t đôc hóa hoc trong chiê
̣
̣
nâ
̣̣
̣̣
́́t  còn có 
nấgì?
́m gây bênh. Bên canh làm tăng năng suâ
m gây bênh. Bên canh làm tăng năng suâ
t  còn có 
tác đ

̣̣
̉̉
ưở
tác độộng xâ
ng xấ́u đê
u đế́n hê sinh thái, anh h
n hê sinh thái, anh h
ưởng t
ng tơớ́i s
i sư
ứ́c c 
khoe cua con ng
̉̉ ̉̉
ươ
khoe cua con ng
ườ̀ii

* 
̣ ̣ Hoa 
̣̣
* Châ
Chấ́t t ®é
®écc  ho
ho¸ ¸ häc
häc  do 
 do quân 
quân đôi 
đôi 
Hoa Ky
Kỳ̀  ssử

ử  dung 
dung 
trong 
trong chiê
chiế́n 
n tranh 
tranh   đã 
đã phá 
phá hu
hũ̃y 
y môi 
môi tr
trươ
ườ̀ng 
ng và 
và gây 
gây 
nhiê
̣̣
ươ
nhiề̀u b
u bệệnh tât cho con ng
nh tât cho con ng
ườ̀i.i.
16


Hóa chất bảo vệ 
thực vật

Bị phân tán

Bốc 
h ơi
Tích tụ 
trong 
hồ,ao, sông

Chuyển thành 
hơi Nước 
vận 
chuyển

Bốc 
h ơi

Tích tụ trong
đại dương

Tích tụ trong đất

Ô nhiễm nước 
ngầm

Con đường phát tán các hóa chất bảo vệ thực vật
Và chất độc hóa học trong tự nhiên


18

  II. Cá c tá c nhân gây ô nhiễ m:
2. Ô nhiễ m do hóa chấ t bao vê 
̉
̣
thực vât và châ
̣
́ t đôc hóa hoc:
̣
̣
­ Nguồ n 
gố c:
­Lam dung thuô
̣
̣
́ c BVTV trong trồ ng 
troṭ

Nguồn gốc ô 
nhiễm hoá 
chất?

­ Chấ t đôc ho
̣
́ a hoc trong chiê
̣
́ n tranh.

19

II. Cá c tá c nhân chu yê
̉ ́ u gây ô nhiễ m.
 3. Ô nhiễ m do cá c chấ t phó ng 
xa:̣

20


Nhữ ng  gì   cò n  só t  lai 
̣ ở  HIROSHIMA  sau  ngày 
6/8/1945  khoang 
̉
1/3  dân  số   trong  thành  phố   bị  thiêt 
̣
mang 
̣ chỉ  sau  môt 
̣ tuầ n  và  rấ t  nhiề u  ngườ i  bị  mă
́ c 
21
bênh do nhiê
̣
̃ m chấ t phóng xa.̣


Thảm họa Chernobyl



Nghiên cứ u thông tin SGK và hình 54.3, 54.4

Nhà máy điên nguyên t
̣
ử

24


  I. Ô nhiễ m môi trườ ng là gì?
  II. Cá c tá c nhân gây ô nhiễ m:
 3. Ô nhiễ m do cá c chấ t phó ng 
xa:
̣
 ­ Nguô
̀ n gố c: chấ t thai t
̉ ừ  khai 
thá c chấ t phó ng xa, nha
̣
̀  má y 
điên hat nhân, bãi th
̣
̣
ử vu khi
̉
́  hat 
̣
nhân…

Nguồn gốc ô 
nhiễm chất 

phóng xạ?

25