Tải bản đầy đủ (.pdf) (33 trang)

DANH SÁCH BÀI TẬP KIỂM SOÁT NỘI BỘ BUH

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (704.73 KB, 33 trang )

ÔN BÀI TẬP KIỂM SOÁT NỘI BỘ
CHƯƠNG 1
1. Hiểu về Khái niệm Kiểm soát nội bộ (nhận định sau đúng hay sai?)
1. Kiểm soát nội bộ là một sự kiện hay tình huống do chủ doanh nghiệp đề ra để giảm thiểu
những yếu tố gây tác động xấu đến đơn vị.
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
2. Kiểm soát nội bộ được thiết kế và vận hành bởi con người, bao gồm: Hội đồng quản trị,
Ban giám đốc, nhà quản lý.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
3. Kiểm soát nội bộ cung cấp sự đảm bảo chắc chắn cho các nhà quản lý trong việc đạt được
các mục tiêu của đơn vị.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
4. Kiểm soát nội bộ hướng đến mục tiêu báo cáo, bao gồm: báo cáo tài chính và phi tài chính
cho đối tượng sử dụng bên ngoài và bên trong doanh nghiệp (nhấn mạnh tính trung thực,
đáng tin cậy của các báo cáo).
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
2. Bạn hiểu như thế nào về:
2.1 Mục tiêu hoạt động mà KSNB hướng đến? Cho ví dụ
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................


................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
1


2.2 Mục tiêu báo cáo mà KSNB hướng đến? Cho ví dụ
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
2.3 Mục tiêu tuân thủ mà KSNB hướng đến? Cho ví dụ
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
3. Sự hữu hiệu của KSNB thể hiện thông qua đâu?
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

2


CHƯƠNG 2
1. Ví dụ về Gian lận
Trong SXKD:

Hậu quả

Nguyên nhân

Biện pháp


Nhân viên lấy
cắp nguyên vật
liệu dùng cho
quá trình sản
xuất kinh doanh.

Gây thiếu nguyên
vật liệu dùng cho
quá trình sản xuất,
thất thoát, tổn thất
về hàng hóa, dẫn
đến các khoản lỗ
cho công ty.

Do biện pháp quản
lý, sử lý các trường
hợp gian lận còn
yếu kém, do lòng
tham của một số cá
nhân...

Ban hành các chính sách
chống gian lận, huấn luyện về
chống gian lận cho nhân viên,
bộ phận quản lý; thường
xuyên kiểm tra đột xuất, đối
chiếu số lượng hàng thực tế
trong kho và số liệu ghi trong
sổ sách kế toán....


Những ví dụ kể trên có gian lận nào trên Báo cáo tài chính?
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
Nhận định tình huống sau có khả năng sai sót hay gian lận, trường hợp nào làm ảnh
hưởng đến báo cáo tài chính?
1. Chi phí quảng cáo lại được ghi nhận vào chi phí khấu hao tài sản cố định dùng cho bộ
phận bán hàng.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
2. Khi kiểm toán viên phát hiện ra một số chương trình khuyến mãi có kèm theo rút thăm
trúng thưởng chưa được thông báo đến Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
3. Phòng mua hàng đã mua số hàng vượt quá định mức sử dụng của doanh nghiệp trong
tháng.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
3


4. Khi kiểm tra bảng lương kế toán trưởng đã phát hiện trong danh sách tính lương có một

số nhân viên đã nghỉ từ tháng trước.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
5. Sau khi kiểm kê ngày 31/12/N Công ty A phát hiện một số lô sữa nguyên liệu cho sản
xuất bánh bị hết hạn sử dụng.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
6. Kế toán không lập dự phòng cho những khoản phải thu mà có khả năng không đòi được.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
7. 31/12/N Công ty A trích lập dự phòng khoản nợ phải thu khó đòi của khách hàng X mua
hàng 15/7/N.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
8. 31/12/N Công ty A xóa sổ cho khoản nợ phải thu khó đòi của khách hàng X mua hàng 1
năm trước do khách hàng X chưa trả.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

9. 31/12/N công ty B không trích lập dự phòng cho khoản nợ phải thu khó đòi của khách
hàng Y. Trên thực tế khách hàng Y đã tuyên bố phá sản, chủ DN đã trốn khỏi nơi cư trú
tháng 11/N.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
4


10. Tổng công ty XYZ kinh doanh trong lĩnh vực thời trang, tháng 12/N đã mua lại một doanh
nghiệp C chuyên xuất khẩu thủy sản với mục tiêu mở rộng lĩnh vực kinh doanh. Biết rằng
trong năm doanh nghiệp C có lợi nhuận lớn.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
11. Sau khi kiểm toán tại doanh nghiệp M, kiểm toán viên phát hiện doanh nghiệp đã ghi nhận
toàn bộ chi phí san lấp mặt bằng công trình xây dựng K cho năm tài chính đó.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
12. DN M dự kiến bồi thường cho người dân khi xây dựng dự án, toàn bộ chi phí bồi thường
đã được phòng đầu tư tính toán. Giám đốc ký quyết định bồi thường theo phương án do
phòng đầu tư đưa ra. Kế toán hạch toán chi phí bồi thường đó vào chi phí trong kỳ.

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
13. Tổng công ty L bán một công ty con đang làm ăn thua lỗ vào tháng 12 năm N.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
14. Một doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực vận tải bán 100 chiếc máy bay và thuê lại
ngay sau thời điểm bán.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
15. Kiểm toán viên M khi kiểm toán phát hiện ra doanh nghiệp X đã ghi nhận một khoản
doanh thu vào tháng 12/N, sang tháng 2 doanh nghiệp ghi nhận nghiệp vụ lô hàng đó bị
trả lại. Kiểm tra trong hợp đồng có phụ lục doanh nghiệp X cho đổi trả hàng vô điều kiện.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
5


................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

16. Công ty A cung cấp khoản vay cho khách hàng để khách hàng đó sử dụng khoản vay cho
mục đích mua lại sản phẩm của công ty A. Nếu khoản vay được cho vay mà không có
triển vọng tạo ra lợi nhuận trong tương lai thì khách hàng đó sẽ không cần thiết phải hoàn
trả.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
17. Kế toán công ty M Tính tiếp chi phí khấu hao của tài sản cố định đã hết khấu hao.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
18. Khi hạch toán tiền điện cho sản xuất hàng hóa, Kế toán công ty Y hạch toán vào sổ kế
toán chi phí sản xuất chung là 50.000.000 đồng, trong khi hóa đơn tiền điện thanh toán
cho nhà cung cấp là 5.000.000 đồng.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
19. Kế toán công ty Y không kê khai khoản bồi thường vì giao hàng chậm tiến độ của nhà
cung cấp cho doanh nghiệp.
................................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
20. Kế toán công ty M đã không vào sổ một hóa đơn mua nguyên vật liệu về phục vụ sản xuất
trong tháng 3.
6


................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

CHƯƠNG 3
Bài 1:
Công ty Ánh sao chuyên phân phối các mặt hàng tiêu dung Việt Nam chất lượng cao. Dưới
đây là các tình huống xảy ra tại công ty.
1. Doanh số hàng tiêu dùng chất lượng cao sản xuất trong nước giảm do có nhiều mặt hàng
tiêu dùng nhập khẩu có cùng chất lượng nhưng giá rẻ hơn.
2. Người tiêu dùng vẫn có thói quen thích sử dụng hàng ngoại nhập.
3. Trong năm, các siêu thị của công ty Ánh Sao bắt đầu chấp nhận cho khách hàng thanh
toán tiền hàng tại các quầy siêu thị bằng thẻ ATM liên kết với hệ thống thẻ Smartlink.
4. Ánh Sao đang đầu tư phát triển hệ thống cửa hàng tiện lợi 24/24 nhằm mở rộng thị phần.
Yêu cầu: Hãy đánh giá rủi ro liên quan đến từng tình huống trên.
................................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
Bài 2
Dưới đây là thủ tục kiểm soát tiền lương áp dụng tại công ty Hoàn cầu:
Việc tính lương phải trả cho nhân viên do cô An – kế toán tiền lương – phụ trách dựa trên
phần mềm trên máy tính. Chương trình tính lương được bảo vệ nghiêm ngặt, chỉ cô An mới
7


được quyền truy cập để sửa chữa, điều chỉnh thông tin hay xóa tên các nhân viên không còn
làm việc. Hàng tuần, cô An dựa trên các bảng chấm công do các bộ phận sử dụng lao động
chuyển đến, để tính lương cho nhân viên. Dựa trên bảng lương, cô An lập các séc để chi trả
tiền lương cho nhân viên qua ngân hàng. Các séc này được chuyển sang cho kế toán trưởng
Hiền kiểm tra (cô Hiền đối chiếu tổng tiền lương trên bảng tính lương với số tiền lương trên
séc), sau đó chuyển giám đốc Hà ký séc để chi trả lương.
Hãy cho biết:
1. Các khiếm khuyết của kiểm soát nội bộ trong chu trình tính và chi trả tiền lương nêu trên.

Các sai phạm nào có thể xảy ra do các khiếm khuyết nêu trên.
2. Đề xuất các thủ tục kiểm soát cần thiết để hạn chế các khiếm khuyết nêu trên.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
8


Bài 3
Dưới đây là thủ tục kiểm soát trong chu trình bán hàng áp dụng tại nhà hàng Hoàn cầu:
Hoàn cầu là một nhà hàng nhỏ, quản lý theo kiểu gia đình, cách thức tổ chức bán hàng và thu
tiền như sau:
Khi khách hàng đặt hàng món ăn nhân viên phục vụ (mỗi nhân viên phụ trách một số bàn
nhất định) sẽ ghi nhận thông tin về món ăn, tên của nhân viên vào ticket. Ticket được lập
thành 2 liên, một liên nhân viên phục vụ giữ để tính tiền, một liên giao cho nhà bếp để chế
biến thức ăn. Nhân viên phục vụ sẽ tính, thu tiền của khách hàng và sau đó nộp tiền cho người
quản lý. Dù trên ticket có phần để ghi nhận thông tin về tên của người phục vụ, nhưng trên
thực tế, các nhân viên thường bỏ qua thông tin này. Người quản lý cũng không kiểm tra số
lượng món ăn với số tiền tính toán trên ticket cũng như không đối chiếu với ticket lưu ở nhà
bếp.
Hãy cho biết:
1. Các khiếm khuyết của kiểm soát nội bộ trong chu trình bán hàng nêu trên. Các sai phạm
nào có thể xảy ra do các khiếm khuyết nêu trên.
2. Đề xuất các thủ tục kiểm soát cần thiết để hạn chế các khiếm khuyết nêu trên.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
9


Bài 4
Dưới là thủ tục kiểm soát trong chu trình mua hàng áp dụng tại nhà hàng Hoàn cầu:
Khi hàng tồn trong kho thấp hơn định mức dự trữ đã được thiết lập, thủ kho sẽ báo cho nhân
viên mua hàng để đặt mua. Nhân viên mua hàng căn cứ danh sách nhà cung cấp đã được
duyệt để đặt hàng. Khi hàng về, nhân viên mua hàng sẽ kiểm tra hàng, nhận hàng, giao hàng
cho thủ kho. Các hóa đơn do nhà cung cấp gửi đến sẽ chuyển trực tiếp cho nhân viên mua
hàng. Sau đó, nhân viên mua hàng sẽ chuyển toàn bộ hồ sơ mua hàng cho kế toán mua hàng,
hồ sơ bao gồm: một bản sao đơn đặt hàng, bảng kê nhận hàng, hóa đơn mua hàng. Trước khi
ghi chép vào sổ, kế toán tiến hành đối chiếu về số lượng hàng mua, đơn giá, chất lượng giữa

các chứng từ có liên quan. Đến thời hạn thanh toán, kế toán mua hàng sẽ lập đề nghị chi tiền
chuyển kế toán trưởng xét duyệt. Kế toán trưởng sẽ lập séc và chuyển giám đốc ký để thanh
toán cho nhà cung cấp.
Hãy cho biết:
1. Các khiếm khuyết của kiểm soát nội bộ trong chu trình nêu trên. Các sai phạm nào có thể
xảy ra do các khiếm khuyết nêu trên.
2. Đề xuất các thủ tục kiểm soát cần thiết để hạn chế các khiếm khuyết nêu trên.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
10


Bài 5
Dưới đây là các thủ tục kiểm soát trong chu trình bán hàng của công ty Hoàn cầu – một công
ty bán lẻ mặt hàng quần áo thời trang:
Nhân viên bán hàng được trả lương dựa trên hiệu quả bán hàng. Mỗi nhân viên bán hàng
quản lý một số mặt hàng. Công ty chuyển giao cho họ danh sách giá vốn các mặt hàng, dựa
vào đó, họ có quyền điều chỉnh giá bán (trong giới hạn khá rộng) sao cho việc bán hàng đảm
bảo mang lại lợi nhuận cho công ty.
Sau khi đã thỏa thuận giá bán với khách hàng, nhân viên bán hàng sẽ lập hóa đơn bán hàng.
Đồng thời, vào cuối ngày, nhân viên bán hàng cũng lập phiếu bán hàng trên đó ghi nhận giá
bán và giá vốn của các mặt hàng bán ra trong ngày. Phiếu này là cơ sở để tính hoa hồng cho
nhân viên. Dựa trên hóa đơn và phiếu ghi nhận bán hàng, kế toán sẽ nhập liệu vào máy tính.
Hãy cho biết:
1. Các khiếm khuyết của kiểm soát nội bộ trong chu trình nêu trên. Các sai phạm nào có thể
xảy ra do các khiếm khuyết nêu trên.
2. Đề xuất các thủ tục kiểm soát cần thiết để hạn chế các khiếm khuyết nêu trên.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
11


Bài 6
Anh Vũ là công ty chuyên sản xuất và kinh doanh mặt hàng nước giải khát. Quy trình mua
hàng của công ty diễn ra như sau:
Hàng ngày, khi có nhu cầu mua hàng, công ty gửi đơn đặt hàng cho nhà cung cấp bằng fax.
Nhà cung cấp sẽ mang hàng đến giao tại kho hàng của Anh Vũ. Khi nhận hàng, thủ kho sẽ
lập phiếu nhập kho thành 2 liên. Một liên của phiếu nhập kho được gửi cho bộ phận phụ trách
mua hàng.
Cuối tuần nhà cung cấp tổng cộng số hàng đã giao để lập hóa đơn bán hàng. Khi nhận được
hóa đơn từ nhà cung cấp, nhân viên mua hàng sẽ so sánh các hóa đơn với đơn đặt hàng và
với phiếu nhập kho. Nếu các chứng từ trên phù hợp với nhau, nhân viên này sẽ ghi vào sổ

hàng đặt mua ở cột hàng và hóa dơn đã nhận và sau đó chuyển bộ chứng từ trên cho phòng
kế toán. Còn nếu có sự chênh lệch giữa các tài liệu nêu trên, nhân viên sẽ làm việc với nhà
cung cấp để xử lý các chênh lệch. Sau khi đã giải quyết các chênh lệch, bộ hồ sơ nêu trên sẽ
chuyển sang bộ phận kế toán. Theo thống kê, có khoảng 2% trường hợp mua hàng có chênh
lệch giữa hóa đơn với đơn đặt hàng hay với phiếu nhập kho.
Tại phòng kế toán, việc ghi chép vào sổ được thực hiện hàng ngày khi nhận bộ chứng từ do
bộ phận mua hàng chuyển sang. Trước khi ghi sổ, kế toán kho luôn kiểm tra tính chính xác
của các phép tính trên các chứng từ. sau khi ghi sổ, chứng từ sẽ được chuyển sang cho kế
toán công nợ. Đến hạn trả, kế toán công nợ sẽ làm việc với kế toán quỹ để chọn ngân hàng
thích hợp để thanh toán. Kế toán công nợ sẽ lập séc, chuyển cho kế toán trưởng kiểm tra và
giám đốc ký. Sau khi ký, séc được chuyển đến cho nhà cung cấp, ghi vào sổ công nợ và tiền
gửi ngân hàng và lưu các chứng từ trong hồ sơ của phòng kế toán.
Yêu cầu:
1. Hãy cho biết các chức năng được tách bạch trong quy trình trên.
2. Đánh giá về tính hữu hiệu của hoạt động kiểm soát, thông tin và truyền thông của công ty
Anh Vũ.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

................................................................................................................................................
12


Ví dụ 1:
Hãy chia các cặp công việc sau đây vi phạm quy tắc bất khiêm nhệm trong việc thực hiện
Kiểm soát nội bộ trong Doanh nghiệp:
1. Thủ kho và nhân viên phụ trách lương
2. Thủ quỹ và kế toán phải thu
3. Trưởng phòng quản trị vật tư và nhân viên phụ trách lương
4. Trưởng phòng quản trị vật tư và thủ kho vật tư
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
Ví dụ 2:
Doanh nghiệp thương mại XYZ có 04 nhân viên quản lý được phân công như sau:
1. Chị A quản lý nhân sự thực hiện chấm công và phát lương.
2. Anh B thu tiền hàng của khách và quản lý sổ sách, ghi chép, theo dõi về nợ phải thu.
3. Chị C tiền hành giao dịch thanh toán cho người bán, theo dõi các khoản phải trả, quản lý
tiền mặt tại quỹ và ngân hàng, tổng hợp số liệu kế toán.
4. Anh D làm thủ kho đồng thời tiến hành việc mua và nhận hàng hóa.
Theo anh/chị, việc phân công đã hợp lý chưa? Anh/chị có đề xuất nào thay đổi để hoàn thiện
không?
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
13


Ví dụ 3:
Các chức năng liên quan đến hoạt động mua hàng dưới đây, chức năng nào không nên được
kiểm nhiệm và giải thích:
 Sử dụng vật tư
 Mua vật tư
 Nhận vật tư
 Bảo quản vật tư
Giả sử do điều kiện khách quan, phải chấp nhận sự kiêm nhiệm giữa các chức năng trên. Có
cách nào để kiểm soát không?
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................

CHƯƠNG 4
Bài 1
Là chủ của một cửa hàng kinh doanh vàng bạc và đá quý, bạn hãy thiết lập các thủ tục kiểm
soát cần thiết để tránh sự thất thoát tài sản?
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
14


...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
Bài 2
Là kế toán trưởng của công ty, tình cờ bạn phát hiện một số hàng hóa nhận được cách đây 4
tháng nhưng đến nay bộ phận kế toán vẫn chưa nhận được hóa đơn. Hãy cho biết các thủ tục
kiểm soát cần thiết để ngăn ngừa các sai phạm tương tự.
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
15


...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
Bài 3
Tại một công ty kinh doanh Dược phẩm, thông qua kiểm kê, người ta phát hiện nhiều mặt
hàng đã hết hạn sử dụng. Hãy cho biết nguyên nhân của tình hình trên và các thủ tục kiểm
soát cần thiết để giảm thiểu hàng quá hạn sử dụng?
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
16


Bài 4
Hãy cho biết các nhiệm vụ trong bảng dưới đây thuộc chức năng nào trong các chức năng:

thực hiện, cho phép, ghi chép và bản quản? Hãy cho biết các nhiệm vụ nào không được
phép kiêm nhiệm?
Chức năng

Nhiệm vụ
1. Đề nghị mua hàng
2. Xét duyệt mua hàng
3. Khảo giá ở các nhà cung cấp
4. Chọn nhà cung cấp
5. Lập đơn đặt hàng
6. Nhận hàng
7. Bảo quản hàng
8. Ghi vào thẻ kho
9. Tính số lượng hàng tồn kho
10. Kiểm kê hàng tồn kho
11. Đối chiếu số liệu kiểm kê thực tế với sổ sách
12. Lập bút toán điều chỉnh chênh lệch giữa thực
tế và sổ sách dựa trên kết quả kiểm kê
13. Lập báo cáo các hàng tồn kho cần lập dự
phòng giảm giá hàng tồn kho
14. Cho phép thanh lý hàng tồn kho bị hư hỏng,
giảm giá
15. Truy cập vào sổ kế toán hàng tồn kho

...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
17


Bài 5
Dưới đây là các mục tiêu kiểm soát cụ thể liên quan đến kiểm soát chu trình mua hàng tồn
trữ và trả tiền. Cho biết các thủ tục kiểm soát cần thiết để thỏa mãn từng mục tiêu này.
Mục tiêu kiểm soát cụ thể

Thủ tục kiểm soát

1. Kiểm soát chặt chẽ hàng tồn kho (gồm cả
việc theo dõi, ghi nhận đầy đủ, kịp thời
trên chứng từ, sổ sách về các biến động
có liên quan):
- Hàng mua về phải được nhập kho.
- Tất cả hàng mua đều được ghi nhận
- Sự phù hợp giữa hàng mua với đơn đặt hàng
và báo cáo nhận hàng
- Trả lại hàng mua không đúng chất lượng,
quy cách theo hợp đồng.
- Thông tin kịp thời của bộ phận nhận hóa
đơn cho bộ phận kế toán về tất cả các hóa
đơn nhận được.
- Việc luân chuyển hàng tồn kho trong nội bộ
doanh nghiệp:
Từ kho đến phân xưởng sản xuất

Từ phân xưởng này đến phân xưởng khác
Từ phân xưởng sản xuất đến kho
- Các lô hàng xuất bán
- Các nguyên liệu, vật liệu gửi đi gia công
- Hàng tồn kho hư hỏng, lỗi thời cần thanh
lý.
- Việc thanh lý hay giảm giá bán các mặt
hàng hư hỏng, lỗi thời phải được phép của
người có thẩm quyền.

2. Các mục tiêu chính khi kiểm kê hàng tồn
kho:
- Hàng tồn kho thuộc quyền sở hữu của
doanh nghiệp đều phải được kiểm kê.
18


- Hàng thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp
nhưng không nằm trong kho vì đang được
ký gửi hoặc đang được gia công ở bên ngoài
phải được tính trong giá trị hàng tồn kho
của doanh nghiệp.
- Khi kiểm kê, tất cả mặt hàng đều phải được
kiểm đếm và chỉ đếm một lần.
- Khi kiểm kê, cần tách biệt hàng tồn kho còn
sử dụng được với hàng hư hỏng.
- Hiểu được nguyên nhân khi phát hiện có
chênh lệch giữa số liệu kiểm kê và số liệu
trên sổ sách.
- Việc điều chỉnh chênh lệch giữa thực tế và

sổ sách phải được sự cho phép của người có
thẩm quyền.

3. Hàng hóa tồn trữ trong kho:
-

Được bảo quản cẩn thận, tránh mất cắp
hay hư hỏng về mặt vật chất.

-

Chỉ có những người có thẩm quyền mới
được ra vào kho.

-

Mua bảo hiểm để đền bù rủi ro đối với
hàng tồn kho, nếu có thiệt hại xảy ra ví dụ
như cháy nổ,…

Bài 6
Tại công ty TNHH Ngọc Nga, một công ty kinh doanh trong lĩnh vực dược phẩm, chu trình
mua hàng và thanh toán tiền diễn ra như sau:
Mua hàng
Khi số lượng hàng trong kho xuống thấp hơn định mức dự trữ, thủ kho sẽ lập phiếu yêu cầu
mua hàng gửi đến bộ phận mua hàng. Đối với các bộ phận khác, khi có nhu cầu mua vật tư,
bộ phận này sẽ lập phiếu yêu cầu mua hàng, phiếu này cần phải được phê duyệt bởi trưởng
phòng, sau đó chuyển sang bộ phận mua hàng. Các phiếu yêu cầu mua hàng có giá trị từ
19



50.000.000đ trở xuống sẽ do trưởng phòng mua hàng phê duyệt, các phiếu vượt quá số tiền
trên thì phải do phó giám đốc phụ trách kinh doanh phê duyệt. Một khi phiếu mua hàng được
phê duyệt, thì chúng sẽ được nhân viên bộ phận mua hàng chuyển vào hệ thống máy tính nối
mạng để theo dõi. Nhân viên phụ trách mua hàng sẽ tạo lập đơn đặt hàng gồm bốn liên, đánh
số sẵn, với mẫu có sẵn (PO). Phiếu yêu cầu mua hàng được phê duyệt và đơn đặt hàng sau
đó được chuyển một liên cho trưởng phòng mua hàng. Trưởng phòng mua hàng so sánh phiếu
mua hàng được phê duyệt với đơn đặt hàng hoàn chỉnh và tìm hiểu nguyên nhân nếu phát
hiện bất cứ sự chênh lệch nào. Ông ta cũng điều tra, tìm hiểu nguyên nhân đối với các đơn
đặt hàng mà không đính kèm theo phiếu mua hàng tương ứng.
Trưởng phòng mua hàng sẽ kí tắt vào mọi đơn đặt hàng đã được kiểm tra. Một khi đơn đặt
hàng được ký tắt sẽ được đưa vào hệ thống nối mạng. Nhân viên phụ trách mua hàng sẽ lập
ra danh mục mua hàng gồm tất cả các đơn đặt hàng đã xét duyệt và chuyển cho bộ phận nhận
hàng.
Đơn đặt hàng chuyển cho các bộ phận sau:
- PO #1 – Bộ phận nhận hàng (có yêu cầu đi kèm)
- PO #2 – Nhà cung cấp
- PO#3 – Lưu trữ ở phòng mua hàng
- PO#4 – Bộ phận yêu cầu đặt hàng
Hệ thống máy tính sẽ loại trừ tự động bất kỳ một đơn đặt hàng nào chuyển cho nhà cung cấp
mà không nằm trong danh sách được phê duyệt hoặc đơn đặt hàng không đi kèm theo với
phiếu yêu cầu mua hàng tương ứng. Tất cả các đơn đặt hàng còn lại sẽ tự động được chuyển
cho nhà cung cấp. Danh mục đợ đặt hàng bị loại trừ cũng được chuyển cho phó giám đốc.
Phó giám đốc sẽ kiểm tra các đơn đặt hàng đặt hàng ở nhà cung cấp không nằm trong danh
sách được phê duyệt và quyết định xem liệu có chấp thuận đơn đặt hàng hay không. Phó giám
đốc cũng xem xét lại và hàng tháng cập nhật danh sách nhà cung cấp được phê duyệt.
Nhận hàng
Nhân viên bộ phận nhận hàng chịu trách nhiệm nhận hàng hóa khi hàng về đến công ty. Bộ
phận nhận hàng chỉ chấp nhận khi các giấy tờ thể hiện các hàng hóa mua là đúng quy định
của công ty. Khi hàng về, thủ kho sẽ kiểm tra liệu hàng hóa nhận có nằm trong danh mục đơn

đặt hàng đã đề nghị và được chấp nhận hay không. Sau khi đã kiểm tra, nhân viên nhận hàng
sẽ lập phiếu nhận hàng gồm ba liên (PNH) trong đó nêu: thời gian nhận, tên của nhà cung
cấp, số đơn đặt hàng, số lượng và mô tả hàng hóa nhận. Trưởng kho hàng hóa sẽ chịu trách
nhiệm kiểm tra toàn bộ các khía cạnh của phiếu nhận, sau đó sẽ kí tắt vào trong phiếu nhận
khi mọi việc đều được thực hiện tốt. Dựa trên phiếu này, nhân viên phụ trách mua hàng ghi
vào sổ chi tiết hàng tồn kho để theo dõi hàng trong kho. Trưởng phòng phụ trách bộ phận
nhận hàng qua điện thoại theo dõi những nhà cung cấp nào mà giao hàng không đúng hạn
hoặc hàng hóa giao không đúng theo yêu cầu.
Phiếu nhận hàng sẽ được chuyển giao như sau:
-

PNH #1 – Chuyển phòng kế toán (có phiếu đóng gói);

-

PNH #2 – Bộ phận mua hàng – để lưu hồ sơ;
20


-

PNH #3 – Lưu kho – hồ sơ thể hiện dưới dạng số

Các khoản phải trả
Các hóa đơn từ nhà cung cấp được chuyển thẳng cho phòng kế toán. Một liên phiếu nhận
hàng cũng được chuyển cho phòng kế toán. Tại phòng kế toán, kế toán phụ trách các khoản
phải trả (P/A) ghi nhận các thông tin từ phiếu nhận hàng và hóa đơn vào hệ thống máy tính
nối mạng. Hệ thống này sẽ tự động đối chiếu các thông tin trong phiếu nhận hàng với các PO
(trên hệ thống máy) và hóa đơn. Nếu có chênh lệch sẽ lập ra một báo cáo về những chênh
lệch. Hệ thống máy tính cũng tự động kiểm tra tính chính xác về mặt toán học của các thông

tin trong hóa đơn. Ngay sau khi xác minh toàn bộ thông tin, nhân viên kế toán sẽ kẹp ba tài
liệu đã đối chiếu lại với nhau để tạo thành bộ hóa đơn cho kế toán.
Hàng ngày, kế toán trưởng có trách nhiệm xem xét các tài liệu này. Nhân viên kế toán dựa
trên bộ hóa đơn để ghi vào nhật kí Mua hàng. Kế toán tổng hợp chịu trách nhiệm so sánh các
chi tiết trong các bộ hóa đơn và kí tắt sau khi đã kiểm tra lại. Hàng tháng, sẽ kết chuyển thông
tin từ nhật ký mua hàng vào sổ cái.
Thanh toán tiền mặt
Bộ phận ngân quỹ chịu trách nhiệm chuẩn bị séc chi trả tiền cho nhà cung cấp khi nợ đến
hạn. Các thông tin trên séc bao gồm: ngày, số hóa đơn, tên và số tiền đã trả. Trước khi chuẩn
y việc chi trả, trưởng bộ phận ngân quỹ so sánh với các séc được viết và đơn đặt hàng, phiếu
nhận hàng, kỳ hạn thanh toán. Sau đó, ký tắt vào mỗi séc. Số séc đã chi trả được viết và hóa
đơn (có kèm đơn đặt hàng) cũng như đóng dấu đã chi trả vào hóa đơn để tránh thanh toán hai
lần cho cùng một hóa đơn.
Tất cả các séc dưới 10.000.000đ, chỉ cần một chữ ký (bất cứ ai trong số các giám đốc của
công ty, chủ tịch hoặc phó chủ tịch), và bất cứ séc nào vượt quá số tiền trên thì cần phải có
hai chữ kí. Trước khi ký người được ủy quyền ký sẽ kiểm tra liệu tất cả các chứng từ đã được
đính kèm và được chấp thuận một cách phù hợp. Hội đồng quản trị bổ nhiệm những người
ủy quyền kí tài khoản.
Bộ phận ngân quỹ mở sổ theo dõi các séc, cuối tháng, tiến hành lập bảng chỉnh hợp, bản này
sẽ được người phụ trách tài chính kiểm tra và tiến hành điều tra nếu phát hiện các bất thường.
Các séc sẽ được ghi vào Nhật kí chi tiền. hàng tháng, số liệu này sẽ được kết chuyển vào sổ
cái.
Yêu cầu
Theo bạn:
-

Hoạt động kiểm soát nào là hữu hiệu hay hiệu quả?

-


Hoạt động kiểm soát nào không hữu hiệu hay hiệu quả?

-

Đề xuất các hoạt động kiểm soát cần thiết khác?

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
21


................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

22


CHƯƠNG 5
Bài 1
Ông An đang cân nhắc giữa hai lựa chọn là mở quán cơm văn phòng hay quán cơm sinh viên.
Bạn hãy đánh giá rủi ro của từng lựa chọn và tư vấn phương án khả thi nhất cho ông An.

23


Bài 2
Là kiểm soát viên của công ty, qua kiểm tra bạn phát hiện một số lô hàng đã giao cho khách
hàng cách đây hai tháng nhưng bộ phận kế toán vẫn chưa lập hóa đơn cho những lô hàng này.
Bạn hãy đề xuất các thủ tục kiểm soát cần thiết để ngăn ngừa sai phạm trong tương lai.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
Bài 3
Bạn hãy phân tích ưu và nhược điểm của hình thức bán hàng qua điện thoại và bán hàng qua
mạng.
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
24



..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Bài 4
Bạn hãy phân tích ưu và nhược điểm của hình thức bán trả chậm và bán thu tiền ngay.

25


×