Một số giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác kế toán tại trường THPT lam kinh, huyện thọ xuân, tỉnh thanh hóa

1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
Trong những năm gần đây, với sự phát triển không ngừng của nền kinh tế
thì các đơn vị hành chính sự nghiệp dưới sự quản lý của Nhà nước cũng từng
bước đi vào phát triển ổn định và vững chắc, góp phần không nhỏ vào công cuộc
đổi mới kinh tế – xã hội của đất nước.
Ở Việt Nam, sự nghiệp giáo dục và đào tạo đang phát triển theo hướng xã
hội hóa và đa dạng hóa mục tiêu, chương trình, loại hình trường lớp và các loại
hình giáo dục, đào tạo nhằm mục đích nâng cao trình độ dân trí của toàn thể
nhân dân trong xã hội. Điều này được thể hiện ở chỗ bên cạnh các trường công,
đã phát triển trường dân lập, tư thục ở các cấp học trong hệ thống giáo dục quốc
dân. Do đó, nguồn tài chính trong các nhà trường, các cơ sở giáo dục bao gồm
nhiều nguồn như: Ngân sách nhà nước, đóng góp của các doanh nghiệp thuộc tất
cả các thành phần kinh tế; đóng góp của nhân dân.
Trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước kế toán là một
công việc quan trọng phục vụ cho việc hạch toán và quản lý kinh tế. Kế toán
đơn vị hành chính sự nghiệp là kế toán chấp hành ngân sách của nhà nước tại
các đơn vị hành chính sự nghiệp, là công cụ điều hành, quản lý các hoạt động
kinh tế, tài chính của các đơn vị hành chính sự nghiệp.
Nhằm đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, quản lý hiệu quả nguồn
kinh phí nhà nước, nguồn thu và tình hình sử dụng kinh phí tại các đơn vị sự
nghiệp đòi hỏi công tác kế toán, quản lý tài chính tại các đơn vị sự nghiệp cần
được thực hiện một cách nghiêm túc, chặt chẽ đảm bảo sử dụng kinh phí nhà
nước tiết kiệm, hiệu quả. Trong điều kiện thay đổi cơ chế quản lý tài chính theo
hướng hội nhập với nền tài chính và kế toán công quốc tế, đặc biệt xu hướng cải
cách tài chính công đã và đang thực hiện theo Nghị định số 16/2015/NĐ-CP
ngày 14 tháng 02 năm 2015 của Chính phủ về Quy định cơ chế tự chủ của đơn
vị sự nghiệp công lập đã chứng tỏ tổ chức công tác kế toán của các đơn vị sự
nghiệp nói chung và trường THPT Lam Kinh, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa
nói riêng. Nhận thức được vấn đề này nên tôi chọn đề tài “Một số giải pháp để
nâng cao hiệu quả công tác kế toán tại trường THPT Lam Kinh, huyện Thọ

Xuân, tỉnh Thanh Hóa” làm đề tài nghiên cứu của mình.
1.2.Mục đích nghiên cứu
Mục đích là nghiên cứu, phân tích và đánh giá thực trạng nâng cao hiệu quả
công tác kế toán trường THPT Lam Kinh, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa.
1


Trên cơ sở đó, đề xuất những giải pháp hoàn thiện công tác kế toán phục vụ cho
quản lý tài chính tại các đơn vị.
Để đạt được những mục tiêu đề ra, công tác kế toán trong các đơn vị hành
chính sự nghiệp nói chung và trong trường THPT Lam Kinh, huyện Thọ Xuân,
tỉnh Thanh Hóa nói riêng bao gồm ba khâu công việc chủ yếu không thể thiếu
được như sau:
- Thứ nhất là lập dự toán thu, chi ngân sách nhà nước trong phạm vi được
cấp có thẩm quyền giao hàng năm.
- Thứ hai là tổ chức chấp hành dự toán thu, chi tài chính hàng năm theo
chế độ, chính sách của Nhà nước.
- Thứ ba là quyết toán thu, chi ngân sách Nhà nước.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu công tác kế toán năm 2019 tại trường THPT Lam Kinh,
huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Để hoàn thành sáng kiến kinh nghiệm này, tôi đã sử dụng phương pháp
nghiên cứu lý luận và phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
2.Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận
2.1.1.Những vấn đề cơ bản về các đơn vị sự nghiệp
2.1.1.1. Đặc điểm đơn vị sự nghiệp
a. Khái niệm
Đơn vị sự nghiệp được hiểu là các đơn vị do Nhà nước thành lập hoạt

động trong các lĩnh vực y tế, giáo dục – đào tạo, văn hóa, thể thao, khoa học
công nghệ… thực hiện cung cấp các dịch vụ xã hội công cộng và các dịch vụ
nhằm duy trì sự hoạt động bình thường của các ngành kinh tế quốc dân, đáp ứng
nhu cầu về phát triển nguồn nhân lực, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân, đáp ứng
yêu cầu về đổi mới, phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Trong các đơn vị sự
nghiệp, nhà nước là chủ thể quản lý, nhà nước cấp kinh phí hoạt động để các
đơn vị sự nghiệp thực hiện các dịch vụ công của xã hội. Ngoài ra, gắn với các
chức năng hoạt động của các đơn vị sự nghiệp được giao. Nhà nước cho phép
khai thác các nguồn thu để trang trải một phần chi phí hoặc toàn bộ chi phí
thường xuyên của đơn vị.
b. Đặc điểm hoạt động của đơn vị sự nghiệp
Các đơn vị sự nghiệp mang những đặc điểm cơ bản sau :
2


- Là đơn vị dự toán độc lập, có con dấu, có tài khoản riêng, tổ chức bộ
máy kế toán theo quy định của Luật kế toán.
- Hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập không nhằm mục đích lợi
nhuận mà hoạt động theo nguyên tắc phục vụ xã hội.
c. Vai trò của các đơn vị sự nghiệp
- Hoạt động của các đơn vị sự nghiệp là cung cấp những sản phẩm mang
lại lợi ích chung, lâu dài, và bền vững cho xã hội. Kết quả của hoạt động sự
nghiệp là tạo ra những sản phẩm, dịch vụ có giá trị về sức khỏe, tri thức, văn
hóa, khoa học, xã hội, …
- Hoạt động của các đơn vị sự nghiệp luôn gắn liền và bị chi phối bởi các
chương trình phát triển kinh tế xã hội của Nhà nước.
2.1.1.2. Quản lý tài chính tại các đơn vị sự nghiệp: Công tác quản lý tài chính
đơn vị sự nghiệp bao gồm các khâu công việc như sau:
a. Lập dự toán thu, chi ngân sách nhà nước trong phạm vi được cấp có
thẩm quyền giao hàng năm

b. Tổ chức chấp hành dự toán thu chi
c. Công tác quyết toán thu chi
d. Xử lý chênh lệch và trích lập các quỹ
2.1.2. Nội dung công tác kế toán tại đơn vị sự nghiệp
2.1.2.1. Công tác lập dự toán thu chi: Công tác lập dự toán thu chi được lập dựa
vào các chỉ tiêu:
a. Chỉ tiêu kế hoạch phát triển của đơn vị được cấp thẩm quyền phê duyệt.
b. Chỉ tiêu biên chế lao động được giao của đơn vị.
c. Chỉ tiêu căn cứ chính sách chế độ, tiêu chuẩn, định mức theo quy định
và các nhiệm vụ chuyên môn được giao trong năm của đơn vị.
d. Chỉ tiêu căn cứ tình hình thực hiện dự toán chi ngân sách năm trước của
đơn vị.
2.1.2.2. Tổ chức quá trình xử lý thông tin thực hiện
a. Hệ thống chứng từ kế toán
b. Hệ thống tài khoản kế toán
c. Hệ thống sổ sách kế toán
d. Hệ thống báo cáo kế toán
2.1.2.3. Tổ chức chấp hành dự toán thu chi
Công tác thu chi trong các đơn vị này chủ yếu là thu dịch vụ với qui mô
nhỏ và chi thường xuyên theo định mức quy định. Tại các đơn vị sự nghiệp đã
xác lập những phần hành chủ yếu như sau:

3


- Kế toán tiền mặt, tiền gửi
- Kế toán tài sản cố định và công cụ dụng cụ
- Kế toán các khoản thanh toán
- Kế toán nguồn kinh phí
- Kế toán các khoản thu

- Kế toán các khoản chi
2.1.2.4. Công tác kiểm kê, khóa sổ và quyết toán:
Công tác kiểm kê, khóa sổ và quyết toán là khâu tổ chức thường diễn ra
vào cuối kỳ kế toán hằng năm. Công tác này đảm bảo công tác kế toán được
hoàn thành, lên báo cáo và quyết toán, hoàn tất các thủ tục kế toán theo quy định
của Bộ tài chính.
2.1.3. Tổ chức bộ máy kế toán
Việc tổ chức thực hiện các chức năng nhiệm vụ hạch toán kế toán trong
một đơn vị hạch toán cơ sở do bộ máy kế toán đảm nhiệm. Do vậy, cần thiết
phải tổ chức hợp lý bộ máy kế toán cho đơn vị trên cơ sở định hình được khối
lượng công tác kế toán cũng như chất lượng cần phải đạt về hệ thống thông tin
kế toán.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Trong những năm qua công tác kế toán nhà trường đã được đầu tư và
quan tâm. Tuy nhiên, qua thực tiễn công tác kế toán cũng đang phải giải quyết
nhiều vấn đề tồn tại và những hạn chế, bất cập làm giảm hiệu quả của công tác
quản lý tài chính, cụ thể:
- Do đơn vị có quy mô nhỏ nên tổ chức bộ máy kế toán chỉ bố trí 01
người làm kế toán, nên phải thực hiện hết tất cả công việc của kế toán.
- Trong đơn vị chỉ có một bộ phận rất nhỏ có chuyên môn nghiệp vụ tài
chính kế toán, phần lớn là trình độ chuyên môn của ngành (như là được đào tạo
từ ngành sư phạm) nên chưa thực sự hiểu hết tầm quan trọng trong công tác
quản lý tài chính.
- Việc lập dự toán thu chi và xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ còn chưa
sát với thực tế, vẫn mang tính “bốc thuốc”.
- Sử dụng mẫu chứng từ gốc kế toán một số chứng từ được lập khác nhau
mặc dù cùng phản ánh một bản chất nghiệp vụ phát sinh.
- Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác kế toán chưa được rộng rãi,
chưa hết các nội dung công việc của kế toán.
2.3. Các giải pháp thực hiện

4


2.3.1. Nội dung công tác kế toán tại trường THPT Lam Kinh, huyện Thọ
Xuân, tỉnh Thanh Hóa.
2.3.1.1. Công tác lập dự toán thu chi và xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ
- Công tác lập dự toán thu chi: Lập dự toán ngân sách là quá trình phân
tích, đánh giá giữa khả năng và nhu cầu các nguồn tài chính để xây dựng các chỉ
tiêu thu chi ngân sách hàng năm một cách đúng đắn, có căn cứ khoa học và thực tiễn.
Đây là khâu đầu tiên trong việc quản lí tài chính, do đó việc lập dự toán
thu chi phải đi đôi với việc lập kế hoạch về các hoạt động của nhà trường.
*Nguyên tắc lập dự toán
Nhà trường có nhiệm vụ lập dự toán trước cấp trên, do hiệu trưởng ký tên
và đóng dấu thì dự toán mới có giá trị pháp lý. Dự toán vừa phải đáp ứng yêu
cầu về nhiệm vụ vừa thể hiện được yêu cầu tiết kiệm.
Cần nhận thức rõ: Tài chính là điều kiện và dự toán ngân sách là kế hoạch
điều kiện. Do đó khi xây dựng kế hoạch nhiệm vụ, đồng thời phải có kế hoạch
điều kiện tương ứng và hợp lí.
*Căn cứ lập dự toán thu chi:
Luật ngân sách nhà nước số 83/2015/QH13 ngày 25/6/2015 của Quốc hội
nước CHXHCN Việt Nam. [1].
Nghị định 163/2016/NĐ-CP ngày 21 tháng 12 năm 2016 của Chính phủ
quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật ngân sách nhà nước [2].
Nghị định số 16/2015/NĐ-CP ngày 14 tháng 02 năm 2015 của Chính phủ
về Quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập [3].
Thông tư số 107/2017/TT-BTC ngày 10 tháng 10 năm 2017 của Bộ tài
chính về việc ban hành chế độ kế toán hành chính sự nghiệp [4].
Thông tư 342/2016/TT-BTC ngày 30 tháng 12 năm 2016 về quy định chi
tiết hướng dẫn thi hành một số điều chủa Nghị định số 163/NĐ-CP ngày 21
tháng 12 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật

ngân sách nhà nước [5].
Thông tư số 54/2018/TT-BTC, ngày 08 tháng 06 năm 2018 của Bộ tài
chính hướng dẫn xây dựng dự toán ngân sách nhà nước năm 2019 và kế hoạch
tài chính – ngân sách nhà nước 3 năm 2019 - 2021 [6].
Chỉ thị số 12/CT-UBND ngày 22 tháng 6 năm 2018 của Chủ tịch Ủy ban
nhân dân tỉnh Thanh Hóa về xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự
toán ngân sách nhà nước năm 2019 [7].

5


Căn cứ hướng dẫn số 2457/STC-QLNS.TTK ngày 27 tháng 6 năm 2018
của Sở Tài chính về việc hướng dẫn xây dựng dự toán ngân sách Nhà nước năm
2019 và kế hoạch tài chính – ngân sách 3 năm 2019 - 2021 [8].
Căn cứ vào chỉ tiêu kế hoạch năm học 2018-2019 được Sở Giáo dục &
Đào tạo Thanh Hóa duyệt ngày 08 tháng 08 năm 2018 về số lượng học sinh, số
giáo viên, nhân viên[9].
Căn cứ vào sự đánh giá việc thu chi của kỳ trước, có phân tích cụ thể [10].
Căn cứ vào các chế độ chính sách hiện hành, các định mức chi đã qui định
cho từng loại trường, bậc học, cấp học [11].
Căn cứ vào khả năng lao động, vật tư, khả năng thực hiện của nhà
trường[12].
- Xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ
Căn cứ Nghị định số 16/2015/NĐ-CP ngày 14 tháng 02 năm 2015 của
Chính phủ về Quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập.
Đơn vị đã xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ nhằm tạo quyền chủ động
trong việc quản lý chi tiêu tài chính và tạo điều kiện cho cán bộ, viên chức trong
đơn vị hoàn thành nhiệm vụ được giao làm cơ sở để quản lý, thanh toán các
khoản chi tiêu trong đơn vị được công bằng và thống nhất, khuyến khích tăng
thu tiết kiệm chi, sử dụng có hiệu quả tài sản, tài chính là cơ sở để đánh giá việc

thực hiện tiết kiệm chống lãng phí. Quy chế chi tiêu nội bộ được đơn vị lập năm
2019 [13].
2.3.1.2. Tổ chức quá trình xử lý thông tin thực hiện
a. Hệ thống chứng từ kế toán: Thực hiện theo Thông tư số 107/2017/TTBTC ngày 10 tháng 10 năm 2017 của Bộ tài chính về việc ban hành chế độ kế
toán hành chính sự nghiệp [4].
b. Hệ thống tài khoản kế toán: Thực hiện theo Thông tư số 107/2017/TTBTC ngày 10 tháng 10 năm 2017 của Bộ tài chính về việc ban hành chế độ kế
toán hành chính sự nghiệp [4]. Đơn vị mở chi tiết thêm một số tài khoản cấp 2,
cấp 3 để tiện theo dõi.
c. Hệ thống sổ sách kế toán: Thực hiện theo Thông tư số 107/2017/TTBTC ngày 10 tháng 10 năm 2017 của Bộ tài chính về việc ban hành chế độ kế
toán hành chính sự nghiệp [4].
d. Hệ thống báo cáo kế toán: Thực hiện theo Thông tư số 107/2017/TTBTC ngày 10 tháng 10 năm 2017 của Bộ tài chính về việc ban hành chế độ kế
toán hành chính sự nghiệp [4].
6


2.3.1.3. Tổ chức chấp hành dự toán thu chi:
Chấp hành dự toán là quá trình sử dụng tổng hợp các biện pháp kinh tế tài
chính, nhằm biến các chỉ tiêu thu chi ghi trong dự toán ngân sách của đơn vị
thành hiện thực. Trên cơ sở dự toán ngân sách được giao, nhà trường tổ chức
triển khai thực hiện, đưa ra các biện pháp cần thiết đảm bảo hoàn thành tốt
nhiệm vụ thu chi được giao. Đồng thời phải có kế hoạch sử dụng kinh phí ngân
sách theo đúng mục đích, chế độ, tiết kiệm và có hiệu quả. Để theo dõi quá trình
chấp hành dự toán thu chi, kế toán cần tiến hành theo dõi chi tiết, cụ thể từng
nguồn thu, từng khoản chi trong kỳ của nhà trường.
Thực tế cho thấy trong khối các đơn vị trường học, nguồn thu thường
được hình thành từ các nguồn:
- Nguồn kinh phí cấp phát từ ngân sách nhà nước (NSNN) để thực hiện
nhiệm vụ chính trị, chuyên môn được giao. Đây là nguồn thu có vai trò quan
trọng trong việc đảm bảo nguồn tài chính cho hoạt động của nhà trường.
- Nguồn thu từ hoạt động sự nghiệp: Thu học phí, thu tiền học thêm, thu

tiền gửi xe, thu tiền phí tuyển sinh, thu tiền phí thi nghề……
- Các khoản thu từ nhận viện trợ, biếu tặng. Đây là những khoản thu
không thường xuyên, không dự tính trước được chính xác nhưng có tác dụng hỗ
trợ nhà trường trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
Với các nguồn thu như trên, nhà trường được tự chủ thực hiện nhiệm vụ
thu đúng, thu đủ theo mức thu và đối tượng thu do cơ quan nhà nước có thẩm
quyền quy định. Trường hợp cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định khung
mức thu, đơn vị căn cứ nhu cầu chi phục vụ cho hoạt động, khả năng đóng góp
của xã hội để quyết định mức thu cụ thể cho phù hợp với từng loại hoạt động,
từng đối tượng, nhưng không được vượt quá khung mức thu do cơ quan có thẩm
quyền quy định.
Trong quá trình chấp hành dự toán thu, nhà trường luôn coi trọng công
bằng xã hội, đảm bảo thực hiện nghiêm túc các chính sách, chế độ thu do cơ
quan có thẩm quyền ban hành. Với các biện pháp quản lý thống nhất nhằm sử
dụng các nguồn thu đúng mục đích. Để đạt được các yêu cầu trên đòi hỏi công
tác kế toán phải sử dụng nhiều biện pháp khác nhau, trong đó phải tổ chức hệ
thống thông tin để ghi chép đầy đủ, kịp thời và liên tục giám sát quá trình chấp
hành dự toán đã được xây dựng như ghi nhận các khoản thu. Trên cơ sở đó tiến
hành phân loại các khoản thu, ghi chép trên hệ thống sổ sách và định kỳ thiết lập

7


các báo cáo tình hình các nguồn thu. Bên cạnh đó phải có kế hoạch theo dõi việc
sử dụng các nguồn kinh phí đúng mục đích để hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Riêng đối với quản lý chi là phải xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ của nhà
trường dựa trên nguyên tắc các văn bản hướng dẫn hiện hành của Nhà nước và
tình hình thực tế của nhà trường nhưng trong phạm vi của Nhà nước ban hành
nhằm mục đích sử dụng kinh phí có hiệu quả và tiết kiệm.
Sử dụng kinh phí thực hiện chế độ tự chủ theo quy chế chi tiêu nội bộ của

nhà trường đúng quy định, không vượt quá chế độ, tiêu chuẩn, định mức do cơ
quan nhà nước có thẩm quyền quy định, đúng chứng từ hóa đơn hợp lệ nhất là
đối với các khoản chi thanh toán cá nhân, chi thanh toán dịch vụ công cộng, chi
thuê mướn, chi vật tư, văn phòng, thông tin tuyên truyền, liên lạc, chi công tác
phí trong nước, hội nghị, …
Các khoản chi được công khai thông qua quy chế chi tiêu nội bộ của nhà
trường xây dựng. Hàng năm công khai minh bạch thu chi ngân sách của nhà
trường theo số 61/2017/TT-BTC ngày 15 tháng 6 năm 2017 của Bộ Tài chính
hướng dẫn về công khai ngân sách đối với đơn vị dự toán ngân sách, tổ chức
được ngân sách nhà nước hỗ trợ; Thông tư số 90/2018/TT-BTC ngày 28 tháng 9
năm 2018 của Bộ Tài chính về việc Sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư
số 61/2017/TT-BTC ngày 15 tháng 6 năm 2017.
Phải tính toán sao cho với chi phí thấp nhất nhưng vẫn đạt hiệu quả cao
nhất. Phải có tổ chức hệ thống thông tin bằng số liệu để phản ánh, ghi nhận kịp
thời các khoản chi theo từng nội dung chi, từng nhóm chi, mục chi và thường
xuyên tổ chức phân tích, đánh giá, tổng kết rút kinh nghiệm, trên cơ sở đó đề ra
biện pháp tăng cường quản lý chi.
Trong quá trình thực hiện, nếu nhà trường phát hiện những khó khăn
vướng mắc thì phải đề xuất với cơ quan chủ quản và cơ quan quản lý tài chính
cấp trên giải quyết kịp thời, nhằm bảo đảm việc chấp hành dự toán được tốt.
2.3.1.4. Công tác kiểm kê, khóa sổ và quyết toán:
Công tác kiểm kê, khóa sổ và quyết toán là khâu tổ chức thường diễn ra
vào cuối kỳ kế toán hằng năm. Nội dung chính của hệ thống báo cáo tài chính và
báo cáo quyết toán là trình bày một cách tổng quát, toàn diện về tình hình thu
chi và cân đối ngân sách. Khi sử dụng công cụ kế toán, phải tổ chức hạch toán
kế toán và quyết toán toàn bộ số thực thu và thực chi trong năm, tổ chức thực
hiện thống nhất từ khâu chứng từ, tài khoản, biểu mẫu sổ sách, báo cáo…

8

Quyết toán thu chi là công việc cuối cùng của chu trình công tác kế toán.
Đây là quá trình kiểm tra, tổng hợp số liệu về tình hình chấp hành dự toán trong
kỳ và là cơ sở để phân tích, đánh giá kết quả chấp hành dự toán. Từ đó rút ra
những bài học kinh nghiệm cho các kỳ tiếp theo.
Để có thể tiến hành quyết toán thu chi, kế toán phải hoàn tất hệ thống báo
cáo tài chính và báo cáo quyết toán theo quy định của Bộ tài chính..
2.3.2. Các giải pháp thực hiện đề tài
Giải pháp 1: Hoàn thiện công tác tổ chức chứng từ kế toán
- Xây dựng quy trình luân chuyển chứng từ của những nghiệp vụ kinh tế
phát sinh thường xuyên, đồng thời xây dựng chi tiết, cụ thể và hệ thống các biểu
mẫu chứng từ đáp ứng yêu cầu hoạt động nhằm đảm bảo cho cán bộ trực tiếp
làm công tác chuyên môn tập hợp hồ sơ chứng từ thanh toán được dễ dàng, đúng
quy trình, đảm bảo đầy đủ các loại chứng từ theo quy định.
Thống nhất một số mẫu dùng trong nhà trường:
“ Giấy đề nghị thanh toán” [14].
“ Bảng chấm công” [15].
“ Giấy đi đường” [16].
- Phân loại chứng từ theo thời gian lưu: lưu 5 năm, 10 năm hay vĩnh viễn;
phải lập sổ theo dõi thời gian lưu của chứng từ kế toán để từ đó xác định mức độ
lưu trữ của từng loại chứng từ phục vụ cho việc tìm kiếm phục vụ công tác kiểm tra.
- Công tác kiểm tra, rà soát chứng từ, hồ sơ chứng từ thanh toán cần được
bộ phận kế toán thực hiện nghiêm túc và triệt để hơn; kiểm tra chứng từ một
cách chặt chẽ, khắc phục những thiếu sót trong các đợt thanh kiểm tra.
Giải pháp 2: Hoàn thiện hệ thống tài khoản kế toán
a.Việc vận dụng hệ thống tài khoản theo quy định [4], còn mã hóa thêm
một số tài khoản chi tiết phản ánh doanh thu, chi phí của từng hoạt động thu của
đơn vị để xác định hiệu quả đạt được của từng nghiệp vụ thu phục vụ công tác
đáp ứng yêu cầu quản lý.
Trong nhà trường tuy các khoản thu số tiền không nhiều nhưng rất nhiều

các khoản thu khác nhau. Để tiện theo dõi tôi đã mở chi tiết tài khoản 111 - Tiền
mặt chi tiết theo tài khoản cấp 2, cấp 3 như sau:
- TK 1111 - Tiền Việt Nam
TK 1111.1: Tiền Ngân sách
TK 1111.2: Tiền học phí
TK 1111.3: Tiền phí tuyển sinh
9


TK 1111.4: Tiền phí thi nghề
TK 1111.5: Tiền học thêm
TK 1111.6: Tiền trông giữ xe
- Thu hoạt động do ngân sách cấp phản ánh tài khoản 511 và chi tiết tài
khoản cấp 2 như sau:
Tài khoản 5111: Thường xuyên
Tài khoản 5112: Không thường xuyên
Tài khoản 5118: Thu hoạt động khác
- Các hoạt động thu hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ phản ánh vào
tài khoản 531. Để tiện theo dõi mở chi tiết tài khoản 531- Doanh thu hoạt động
sản xuất kinh doanh dịch vụ chi tiết theo tài khoản cấp 2 như sau:
Tài khoản 531.1: Thu học phí
Tài khoản 531.2: Thu phí tuyển sinh
Tài khoản 531.3: Thu phí thi nghề
Tài khoản 531.4: Thu học thêm
Tài khoản 531.5: Thu trông giữ xe
Phương pháp hạch toán không thay đổi nhưng giúp kế toán theo dõi và
hạch toán chi tiết hơn doanh thu hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ theo
từng loại. Đảm bảo cho công tác kiểm tra, kiểm soát, tham mưu cho lãnh đạo
nhanh chóng, chính xác và kịp thời hơn.
b. Cập nhật chế độ kế toán để công tác hạch toán tuân thủ, phản ánh đúng

với chế độ kế toán mới.
Giải pháp 3: Hoàn thiện hệ thống số sách kế toán
- Mở sổ kế toán cho tất cả các tài khoản có phát sinh nghiệp vụ kế toán để
thấy được kết cấu của từng nội dung trong kỳ. Thực hiện khóa sổ và in đầy đủ
các sổ kế toán tổng hợp, chi tiết theo quy định, đóng dấu giáp lai giữa các trang sổ.
- Ngoài các loại sổ theo quy định, nhà trường còn mở thêm một số sổ theo
dõi các nguồn thu, các khoản chi phát sinh tương ứng để nâng cao công tác quản
lý và báo cáo nội bộ.
- Hoàn thiện trình tự ghi sổ kế toán theo đúng quy định của Bộ Tài chính,
thực hiện đa dạng hoá đầu sổ theo từng đối tượng phản ánh.
- Năm 2019 nhà trường đang sử dụng phần mềm kế toán hành chính sự
nghiệp Misa Mimosa 2019 để phục vụ cho công tác kế toán, định kỳ in sổ đóng
dấu giáp lai phục vụ việc lưu trữ và tra cứu.
- Hình thức ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán trên máy vi tính.
10


TRÌNH TỰ GHI SỔ KẾ TOÁN
THEO HÌNH THỨC KẾ TOÁN TRÊN MÁY VI TÍNH

CHỨNG TỪ KẾ TOÁN

Ghi chú:

PHẦN MỀM
KẾ TOÁN

SỔ KẾ TOÁN

- Sổ tổng hợp

-Sổ chi tiết
BẢNG TỔNG HỢP
CHỨNG TỪ KẾ
TOÁN CÙNG LOẠI

- Báo cáo tài chính
MÁY VI TÍNH

- Báo cáo Quyết toán

Nhập số liệu hàng ngày
In sổ, báo cáo cuối tháng, cuối năm
Đối chiếu, kiểm tra
Giải pháp 4: Hoàn thiện hệ thống báo cáo kế toán
- Chi tiết nội dung của báo cáo kết quả hoạt động để từ đó đánh giá hiệu quả
của từng hoạt động thu sự nghiệp, thu hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ.
- Thuyết minh báo cáo tài chính đưa vào các biến động điều chỉnh số kinh phí
cấp so với dự toán, các bút toán điều chỉnh nếu có đảm bảo công tác quản lý, kiểm
tra kế toán của cấp trên được dễ dàng, thuận lợi và đảm bảo đúng theo quy định.
- Thời hạn lập, nộp báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán phải đúng theo
quy định của nhà nước, đặc biệt là báo cáo từ nguồn dịch vụ. Thời gian nộp báo cáo
đã được quy định chi tiết rõ ràng trong chế độ quản lý tài chính (Theo Thông tư
107/2017/TT-BTC ngày 10/10/2017). Việc quy định giúp cho thông tin kế toán được
phản ánh kịp thời tránh tình trạng đến lúc cần mới lập báo cáo tài chính.
Giải pháp 5: Hoàn thiện bộ máy kế toán
- Thực hiện chuyên môn hoá theo phần hành kế toán trong công tác tổ
chức kế toán.
- Nhà trường cần có kế hoạch đầu tư thích đáng để cán bộ kế toán nâng
cao nghiệp vụ chuyên môn. Khuyến khích cán bộ kế toán học tin học, ngoại ngữ
để đáp ứng yêu cầu thực tiễn ngày càng cao.

Giải pháp 6: Hoàn thiện công tác tự kiểm tra kế toán
11


- Tiếp tục tăng cường tự kiểm tra thường xuyên toàn bộ hoạt động tài
chính, kế toán của đơn vị.
- Tổ chức công tác tự kiểm tra thường xuyên theo Quyết định số
67/2004/QĐ-BTC về "Quy chế về tự kiểm tra tài chính kế toán tại các cơ quan,
đơn vị có sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước".
Giải pháp 7: Hoàn thiện công tác lập dự toán thu chi
Công tác lập dự toán thu chi là khâu đầu tiên trong việc quản lý tài chính,
là nhiệm vụ quan trọng để người kế toán hoàn thành nhiệm vụ của mình và phục
vụ đắc lực cho Hiệu trưởng quản lý tài chính đạt được nguyên tắc “phí tổn tối
thiểu và hiệu quả tối đa”
Một là, tiến hành kiểm tra, đối chiếu giữa dự toán và thực tế kế hoạch
thực hiện hàng năm, trên cơ sở đó đánh giá tính hiệu quả trong việc kiểm soát
các nội dung thu, nhiệm vụ chi.
Hai là, tiến hành rà soát, phân tích kế hoạch năm trước, căn cứ nhiệm vụ
thường xuyên và trọng tâm hàng năm, từ đó xây dựng kế hoạch kinh phí thực
hiện nghiệp vụ chuyên môn khoa học và công nghệ một cách cụ thể, chi tiết.
Giải pháp 8: Tăng cường ứng dụng CNTT vào tổ chức công tác kế toán
Kế toán cần chủ động có kế hoạch bố trí thời gian bồi dưỡng trình độ tin
học. Vì việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác kế toán cần được thực
hiện đồng bộ ở các phần hành kế toán thì mới đảm bảo khai thác tối đa hiệu quả
của các ứng dụng.
Có kế hoạch bảo trì máy tính diệt vi rút, kế hoạch định kỳ sao chép dữ liệu
ra để cất giữ…
Tận dụng các tiện ích của công nghệ thông tin hiện đại.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
Sau khi nghiên cứu và sử dụng đề tài sáng kiến kinh nghiệm vào thực

tiễn. Bản thân tôi thấy có nâng cao hiệu quả hơn trong công tác kế toán như sau:
- Thực hiện các biện pháp đồng bộ đã nâng cao chất lượng từng bước
hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại đơn vị.
- Sáng kiến đã xây dựng hệ thống mẫu biểu phù hợp khoa học, tiện dụng
dễ theo dõi đã giúp cho công tác kế toán, ngân quỹ đảm bảo đúng nguyên tắc,
chính xác; công tác giao khoán công việc đi vào nề nếp và nâng cao tính chủ
động, tự giác, sáng tạo của cán bộ kế toán, thủ quỹ.
- Giúp cán bộ quản lý nắm được nguồn kinh phí một cách dễ dàng, đạt
hiệu quả cao, chủ động được việc chi tiêu sao cho phù hợp tránh lãng phí, tiết
12


kiệm kinh phí để đầu tư mua sắm, sửa chữa cơ sở vật chất phục vụ cho công tác
dạy và học trong nhà trường.
- Đơn vị có quy mô tổ chức bộ máy kế toán chỉ bố trí 01 người làm kế toán,
nhưng vẫn phải thực hiện hết tất cả công việc phần hành của kế toán. Việc ứng dụng
công nghệ thông tin vào công tác kế toán chưa được rộng rãi, chưa hết các nội dung
công việc của kế toán, nên việc theo dõi ghi chép, phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát
sinh còn xảy ra thiếu sự chính xác, thiếu khoa học và mất nhiều thời gian. Nhờ có áp
dụng giải pháp ứng dụng công nghệ thông tin đưa vào thực tiễn công tác kế toán mà
việc ghi chép, phản ánh nghiệp vụ kinh tế phát sinh được kịp thời, đầy đủ, chính xác,
khoa học hơn và không tốn mất nhiều thời gian. Hơn nữa nhờ có ứng dụng công nghệ
thông tin mà đơn vị còn giao dịch công, giao dịch điện tử với các ngành Kho bạc,
ngành Thuế và ngành Bảo hiểm xã hội đỡ mất nhiều thời gian đi giao dịch.
Đề tài “Một số giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác kế toán tại trường
THPT Lam Kinh, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa” là một cẩm nang để các
bạn kế toán có thể sử dụng trong các đơn vị sự nghiệp nói chung và cho các cơ
sở giáo dục nói riêng.
3. Kết luận, kiến nghị
3.1.Kết luận

Đề tài: “Một số giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác kế toán tại trường
THPT Lam Kinh, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa” là yêu cầu cấp thiết trong
cơ chế tự chủ. Đề tài đề cập và giải quyết một số vấn đề về công tác kế toán các
đơn vị sự nghiệp nói chung và tại trường THPT Lam Kinh, huyện Thọ Xuân,
tỉnh Thanh Hóa nói riêng. Trên cơ sở thực tế đã nêu, đề tài đã đi vào phân tích
và đề xuất giải pháp và một số yêu cầu nhằm đảm bảo thực hiện các giải pháp
đưa ra có tính khả thi cao.
3.2.Kiến nghị
Công tác quản lý tài chính có hiệu quả hay không còn phụ thuộc rất lớn vào
công tác kế toán tại đơn vị. Nó có ý nghĩa thiết thực không chỉ đối với nhà trường
mà còn cần thiết cho các cơ quan Nhà nước liên quan. Do vậy, việc không ngừng
cải tiến, nâng cao chất lượng bộ máy kế toán là vấn đề cần quan tâm.
Cần ban hành hệ thống văn bản pháp quy về vấn đề tài chính trong lĩnh
vực giáo dục, nghiên cứu khoa học. Có điều kiện này sẽ thống nhất các quy định
và mẫu biểu, chứng từ kế toán dùng cho các hoạt động trên, dễ dàng cho khâu
thanh,quyết toán các khoản thu,chi trong các hoạt động này.

13


Nghiên cứu, cải tiến các biểu mẫu, chứng từ, sổ sách và báo cáo ngày càng
hợp lý và phù hợp với tình hình phát triển kinh tế của đất nước cũng như khu vực.
Xây dựng các cơ sở pháp lý làm căn cứ cho việc quản lý và sử dụng các
nguồn thu của đơn vị sự nghiệp công lập có thu.
Nhà nước cần ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể trong việc phân
loại, cũng như việc quản lý, sử dụng các nguồn thu vì hiện nay nhiều đơn vị sự
nghiệp có thu luôn có sự nhầm lẫn giữa các nguồn như là giữa nguồn phí và lệ
phí với nguồn thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ.
Tiếp tục cải tiến, hoàn thiện hệ thống chế độ kế toán áp dụng cho các đơn
vị hành chính sự nghiệp.

Nhà nước cần xây dụng hệ thống chuẩn mực kế toán áp dụng trong lĩnh
vực kế toán công.
Thường xuyên theo dõi, nâng cấp các phần mềm mà nhà trường đang sử
dụng, nhất là phần mềm kế toán. Do nhà trường áp dụng hình thức kế toán máy,
nên máy vi tính luôn cần được bảo trì. Đây là một công cụ ảnh hưởng không ít
đế công tác kế toán.
Cần có tổ chức lưu trữ cho hợp lý để phòng tránh bị mất dữ liệu.
Nhà trường nên có kế hoạch đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ, bồi dưỡng và bố trí nhân viên hợp lý.
Cần có chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ làm công tác kế toán nhất là kế
toán các trường học như phụ cấp ưu đãi nghề hoặc phụ cấp công vụ.
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thọ Xuân, ngày 29 tháng 6 năm 2020
Tôi cam đoan toàn bộ nội dung đề tài trên
đây là do bản thân tôi nghiên cứu thực hiện,
không sao chép của bất kỳ ai.
Người viết

Nguyễn Thị Nam

TÀI LIỆU THAM KHẢO

14


[1]. Luật Ngân sách nhà nước số 83/2015/QH13 ngày 25/6/2015 của
Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam.
[2]. Nghị định 163/2016/NĐ-CP ngày 21 tháng 12 năm 2016 của Chính

phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật ngân sách nhà nước.
[3]. Nghị định số 16/2015/NĐ-CP ngày 14 tháng 02 năm 2015 của Chính
phủ về Quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập.
[4]. Thông tư số 107/2017/TT-BTC ngày 10 tháng 10 năm 2017 của Bộ
tài chính về việc ban hành chế độ kế toán hành chính sự nghiệp.
5]. Thông tư 342/2016/TT-BTC ngày 30 tháng 12 năm 2016 về quy định
chi tiết hướng dẫn thi hành một số điều chủa Nghị định số 163/NĐ-CP ngày 21
tháng 12 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật
ngân sách nhà nước.
[6]. Thông tư số 54/2018/TT-BTC, ngày 08 tháng 06 năm 2018 của Bộ tài
chính hướng dẫn xây dựng dự toán ngân sách nhà nước năm 2019 và kế hoạch
tài chính – ngân sách nhà nước 3 năm 2019 - 2021.
[7]. Chỉ thị số 12/CT-UBND ngày 22 tháng 6 năm 2018 của Chủ tịch Ủy
ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa về xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và
dự toán ngân sách nhà nước năm 2019.
[8]. Căn cứ hướng dẫn số 2457/STC-QLNS.TTK ngày 27 tháng 6 năm
2018 của Sở Tài chính về việc hướng dẫn xây dựng dự toán ngân sách Nhà nước
năm 2019 và kế hoạch tài chính – ngân sách 3 năm 2019 - 2021.
[9]. Căn cứ vào chỉ tiêu kế hoạch năm học 2018-2019 được Sở Giáo dục
duyệt ngày 08 tháng 08 năm 2018 về số lượng học sinh, số giáo viên, nhân viên.
[10]. Phụ lục 1
[11]. Phụ lục 2
[12]. Phụ lục 3
[13]. Phụ lục 4
[14]. Phụ lục 5
[15]. Phụ lục 6
[16]. Phụ lục 7

15