Bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự theo theo pháp luật việt nam từ thực tiễn thành phố hồ chí minh

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

Nguyễn Thị Lan

BÁN ĐẤU GIÁ TÀI SẢN ĐỂ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ
THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM TỪ THỰC TIỄN THÀNH
PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ

Hà Nội, năm 2020


VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

Nguyễn Thị Lan

BÁN ĐẤU GIÁ TÀI SẢN ĐỂ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ
THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM TỪ THỰC TIỄN THÀNH
PHỐ HỒ CHÍ MINH
Ngành: Luật kinh tế
Mã số: 8.38.01.07

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
PGS.TS. NGUYỄN ĐỨC MINH

Hà Nội, năm 2020

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu
trong luận văn là trung thực. Những kết luận khoa học của luận văn chưa từng được
công bố trong bất cứ công trình nào.
TÁC GIẢ

Nguyễn Thị Lan


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .................................................................. Error! Bookmark not defined.
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ BÁN ĐẤU GIÁ TÀI SẢN ĐỂ
THI HÀNH ÁN DÂN SỰ.........................................................................................6
1.1. Khái quát chung về bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự ........................ 6

1.2. Khái quát lý luận về pháp luật bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự Error! Bookmar
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ BÁN ĐẤU GIÁ TÀI SẢN ĐỂ
THI HÀNH ÁN DÂN SỰ VÀ THỰC TIỄN THỰC HIỆN TẠI THÀNH PHỐ
HỒ CHÍ MINH……………………………………………………………….......22
2.1. Thực trạng pháp luật về bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sựError! Bookmark not
2.2. Thực tiễn thực hiện pháp luật về bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự ở
Thành phố Hồ Chí Minh........................................................................................ 36
Chương 3: QUAN ĐIỂM, PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN
PHÁP LUẬT VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢTHỰC HIỆN PHÁP LUẬT BÁN
ĐẤU GIÁ TÀI SẢN ĐỂ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ……………………..………51
3.1. Quan điểm, phương hướng hoàn thiện pháp luật và thực hiện pháp luật bán
đấu giá tài sản để thi hành án dân sự. .................................................................... 51
3.2. Giải pháp hoàn thiện pháp luật bán đấu giá tài sản để thi hành án dân
sự………………………………………………………………………………...54
3.3. Giải pháp thực hiện pháp luật bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự ....... 57

KẾT LUẬN .............................................................................................................. 64
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
THADS

: Thi hành án dân sự

BLDS

: Bộ luật dân sự

CHV

: Chấp hành viên

TA

: Tòa án

VKS

: Viện kiểm sát

THA

: Thi hành án

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng

2.1.

Kết

quả

thi

hành

án

dân

sự

từ

năm

2015

đến

năm

2019...........................................................................................................................44

Bảng 2.2. Kết quả bán đấu giá tài sản thi hành án từ năm 2015 đến 2019...............46


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Bán đấu giá tài sản là một trong những hình thức mua bán tài sản phổ biến
trong nền kinh tế thị trường và là một trong những hình thức bán tài sản công khai,
minh bạch, hiệu quả và rất thông dụng ở các nước phát triển. Bán đấu giá tài sản
trong thi hành án dân sự là một hình thức xử lý tài sản sau khi đã bị cưỡng chế kê
biên để đảmbảo thi hành án. Mục đích đặt ra khi cơ quan thi hành án thực hiện biện
pháp cưỡng chế kê biên, bán đấu giá tài sản của người phải thi hành án để đảm bảo
hiệu lực thực thi của bản án, quyết định của Tòa án trên thực tế, khôi phục lại quyền
và lợi ích hợp pháp cho người được thi hành án. Bên cạnh đó, bán đấu giá tài sản
nhằm bảo đảm việc bán tài sản của người phải thi hành án được công khai, minh
bạch. Thông qua biện pháp bán đấu giá tài sản phải thi hành án thì quyền lợi của
chính đáng người phải thi hành án, người đươc thi hành án cũng được đảm bảo,
nhất là người có tài sản nhằm thu được số tiền lớn nhất từ tài sản được bán đấu giá.
Ở Việt Nam, trước đây việc đấu giá tài sản thường rất ít được sử dụng và mục đích
chủ yếu là bán đấu giá các loại tài sản để thu hồi tiền cho nhà nước.
Ở Việt Nam, bán đấu giá tài sản lần đầu tiên được quy định trong Pháp lệnh
thi hành án dân sự ngày 28/8/1989; sau đóđược quy định bởi Nghị định số
86/1996/NĐ-CP ngày 19/12/1996 về việc ban hành quy chế bán đấu giá tài sản,
Nghị định số 17/2010/NĐ-CP ngày 04/3/2010 của Chính phủ về bán đấu giá tài sản,
Luật Thi hành án dân sự năm 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2014); Luật Đấu giá tài
sản năm 2016 và Nghị định 62/2017/NĐ-CP ngày 16/5/2017 của Chính phủ. Việc
hoàn thiện pháp luật về đấu giá tài sản đã tạo cơ sở cho hoạt động bán đấu giá tài
sản ngày càng đi vào nề nếp, chuyên nghiệp hơn và giảm thiểu tiêu cực phát sinh,
nhất là đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự.
Sau nhiều năm triển khai và thực hiện Luật đấu giá tài sản thì hoạt động bán
đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự ở Việt Nam đã đạt được một số kết quả

đáng ghi nhận, nhìn chung đã đạt được những mục đích đã đề ra. Tuy nhiên, bên
cạnh những thành tựu, kết quả đã đạt được trong thời gian qua, hoạt động bán đấu
1


giá tài sản trong thi hành án dân sự vẫn còn những tồn tại, hạn chế nhất định. Chất
lượng nhiều phiên đấu giá nhìn chung còn chưa có hiệu quả; còn tồn tại tình trạng
“quân xanh, quân đỏ”, thông đồng, dìm giá, cản trở việc mua hồ sơ đấu giá, không
thông báo công khai việc bán đấu giá tài sản; chưa có tiêu chí để lựa chọn tổ chức
bán đấu giá, cơ chế kiểm soát việc bán đấu giá; còn nhiều vụ việc đã kê biên, định
giá lại và đấu giá nhiều lần nhưng không bán được tài sản mặc dù giá trị của nó lớn
hơn nhiều so với giá khởi điểm. Có nhiều trường hợp tài sản đã bán đấu giá thành,
người mua trúng đấu giá đã nộp đủ tiền nhưng chưa bàn giao được tài sản cho
người mua trúng đấu giá hoặc việc bàn giao tài sản bị kéo dài nên đã gây bức xúc
trong dư luận xã hội, quyền lợi của các bên trong quan hệ bán đấu giá tài sản thi
hành án chưa được đảm bảo dẫn đến việc uy tín của các tổ chức đấu giá tài sản ít
nhiều cũng bị ảnh hưởng theo ….Từ đó dẫn đến tình trạng khách hàng có tâm lý
ngại mua tài sản bán đấu giá trong thi hành án dân sự.
Một trong những nguyên nhân của hạn chế đó là do hành lang pháp lý cho
hoạt động này vẫn chưa thực sự hoàn thiện, còn bộc lộ nhiều điểm bất cập như một
số quy định về trình tự, thủ tục bán đấu giá còn thiếu cụ thể, không rõ ràng dẫn đến
nhiều cách hiểu khác nhau, chế tài đối với đội ngũ đấu giá viên vi phạm nguyên tắc
nghề nghiệp còn chưa hợp lý; quy định về bán đấu giá tài sản chưa có sự tách bạch
rõ ràng giữa hoạt động bán đấu giá với các hoạt động thi hành án khác dẫn tới tình
trạng các tổ chức bán đấu giá tài sản can thiệp sâu vào hoạt động thi hành án dân sự
, thao túng, vi phạm pháp luật trong hoạt động bán đấu giá tài sản để thi hành án;
một số tổ chức bán đấu giá hoạt động không chuyên nghiệp... v.v
Từ thực trạng và nguyên nhân nêu trên đòi hỏi phải có những phương hướng,
giải pháp để khắc phục hạn chế của pháp luậtvà nâng cao hiệu quả đấu giá tài sản để
thi hành án dân sự. Vì vậy, việc nghiên cứu một cách toàn diện và có hệ thống các

vấn đề về bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự là rất cần thiết. Từ yêu cầu
đó, học viên đã chọn “Bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự theo theo pháp
luật Việt Nam từ thực tiễn thành phố Hồ Chí Minh” làm đề tài nghiên cứu luận
văn tốt nghiệp cao học của mình.
2


2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Trong những năm gần đây, trước yêu cầu hội nhập kinh tế và cải cách tư
pháp đã, cải cách hành chính đã có nhiều đề tài khoa học nghiên cứu vấn đề bán
đấu giá tài sản ở Việt Nam nói chung và bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự
nói riêng đã được công bố. Cụ thể về luận văn, luận án có đề tài luận văn thạc sĩ luật
học “Quản lý nhà nước về hoạt động bán đấu giá tài sản từ thực tiễn thành phố Hồ
Chí Minh” của tác giả Phạm Văn Sỹ bảo vệ tại Học viện Hành chính quốc gia năm
2006; đề tài luận án tiến sĩ luật học “Pháp luật về đấu giá tài sản trong thương mại
ở Việt Nam” của tác giả Nguyễn Mạnh Cường bảo vệ tại Học viện Khoa học xã hội
năm 2012; đề tài luận án thạc sĩ luật học “Bán đấu giá tài sản trong thi hành án các
bản án giải quyết tranh chấp về hoạt động tín dụng ngân hàng trên địa bàn tỉnh
Hưng Yên” của tác giả Trịnh Thanh Tùng bảo vệ tại Học viện Khoa học xã hội năm
2017; đề tài luận án thạc sĩ luật học “Bán đấu giá tài sản là quyền sử dụng đất ở
trong thi hành án dân sự từ thực tiễn quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng” của tác
giả Trần Thị Mỹ Hằng bảo vệ tại Học viện Khoa học xã hội năm 2019.
Về các bài tạp chí khoa học có bài “Một số vướng mắc về bán đấu giá tài sản
để thi hành án” của Đinh Duy Bằng đăng trên Tạp chí Dân chủ và Pháp luật số
chuyên đề tháng 02/2012; bài “Một số bất cập trong việc định giá, định giá lại tài
sản kê biên” của tác giả Vũ Hòa đăng trên Tạp chí Dân chủ và Pháp luật số chuyên
đề tháng 12/2012; bài “Bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự vẫn còn là
điểm nghẽn” của tác giả Nguyễn Quang Thái và Đào Thị Thúy Lan đăng trên Tạp
chí Dân chủ và Pháp luật số chuyên đề 4/2016 ; bài “Trình tự, thủ tục đấu giá tài
sản theo Luật đấu giá tài sản" của tác giả Nguyễn Đại Dân đăng trên Tạp chí Dân

chủ và Pháp luật số chuyên đề 2017; bài “ Giải pháp nâng cao hiệu quả bán đấu
giá tài sản trong thi hành án” tác giả Lê Thị Kim Dung và Văn Thị Tâm Hồng
đăng trên Tạp chí Dân chủ và Pháp luật số chuyên đề 2017...
Các luận văn, luận án và các công trình nêu trên đã giải quyết được một số
nội dung liên quan đến bán đấu giá tài sản thi hành án trong công tác thi hành án
dân sự. Tuy nhiên, chưa có một công trình nào nghiên cứu một cách hệ thống và
3


toàn diện các vấn đề thực tiễn về bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự theo Luật
Đấu giá tài sản năm 2016.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích của việc nghiên cứu nhằm làm rõ thực trạng pháp luật Việt Nam
hiện hành và thực tiễn thực hiện pháp luật về bán đấu giá tài sản trong thi hành án
dân sự,từ đó đề xuất một số giải pháp hoàn thiện pháp luật và giải pháp nâng cao
hiệu quả thực hiện chế định này.
Từ mục đích như đã nêu trên, luận văn sẽ tập trung giải quyết những nhiệm
vụ sau:
Phân tích cơ sở lý luận của bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự.
Phân tích và đánh giá các quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành về bán
đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự.
Nghiên cứu thực tiễn thi hành pháp luật Việt Nam về bán đấu giá tài sản
trong thi hành án dân sự trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.
Phát hiện những vướng mắc, bất cập của các quy định pháp luật Việt Nam
hiện hành về bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự và khó khăn, vướng mắc
trong thực tiễn thực hiện; từ đó tìm ra các giải pháp nâng cao hiệu quả của bán đấu
giá tài sản trong thi hành án dân sự .
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu đề tài là những vấn đề lý luận về bán đấu giá tài sản
trong thi hành án dân sự, các quy định của pháp luật về bán đấu giá tài sản trong thi

hành án dân sự và thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật về bán đấu giá tài
sản trong thi hành án dân sự trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh trong một số năm
gần đây.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng và
duy vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác - Lênin, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt
Nam và tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước và pháp luật. Trong nghiên cứu, trình
bày luận văn học viên đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học knhư
4


phương pháp phân tích, diễn giải, tổng hợp, so sánh để giải quyết những nhiệm vụ
đặt ra đối với việc nghiên cứu đề tài.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn
Luận văn nghiên cứu cơ bản, có tính hệ thống về bán đấu giá tài sản để thi
hành án dân sự. Luận văn còn là tài liệu tham khảo cho giảng viên, sinh viên và
những người làm công tác thực tiễn liên quan đến lĩnh vực thi hành án dân sự.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài Lời nói đầu, Phần kết luận và Danh mục tài liệu tham khảo, luận văn
được cơ cấu gồm ba chương, như sau:
Chương 1: Những vấn đề lý luận về bán đấu giá tài sản để thi hành án dân
sự.
Chương 2: Thực trạng pháp luật về bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự
và thực tiễn thực hiện tại Thành phố Hồ Chí Minh .
Chương 3: Quan điểm, phương hướng, giải pháp hoàn thiện pháp luật và
nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự.

5

Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ BÁN ĐẤU GIÁ TÀI SẢN ĐỂ THI HÀNH
ÁN DÂN SỰ
1.1. Khái quát chung về bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự
1.1.1. Khái niệm bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự
Bán đấu giá tài sản là phương thức trao đổi tài sản đã có từ rất lâu trên thế
giới. Theo những người Hy Lạp cổ đại thì hình thức bán đấu giá đã xuất hiện tại
Babylon từ khoảng năm 500 năm trước công nguyên, theo đó thì “những người phụ
nữ xinh đẹp được đưa đến những cuộc đấu giá cao cấp, còn những phụ nữ xấu phải
kèm theo của hồi môn và mang tới những cuộc đấu giá để đợi được chấp nhận. Bất
cứ người con gái nào bị gả bán ngoài cuộc đấu giá đều là bất hợp pháp” [39, tr.1].
Trong đế chế La Mã, phương thức bán đấu giá tiếp tục được sử dụng để bán tất cả
chiến lợi phẩm của chiến tranh mà chủ yếu là nô lệ và tài sản con nợ bị tịch thu [39,
tr.1].
Ngày nay, phương thức bán đấu giá tài sản được sử dụng như là một phương
thức mua bán thông thường và phổ biến trên thế giới. Cùng với sự phát triển mạnh
mẽ của công nghệ thông tin, bán đấu giá tài sản hiện nay được mở rộng hơn rất
nhiều, đã phát triển lên một bước mới. Việc bán đấu giá tài sản được tổ chức bằng
các hình thức công khai, theo phương thức đặt giá xuống hoặc đấu giá lên.
Theo hình thức công khai thì tài sản được chào bán với một mức giá được
xác định, người bán sẽ tiếp tục nâng mức giá lên cao cho đến khi không còn người
nào đưa ra mức giá cao hơn. Người đã trả mức giá cao nhất cuối cùng chính là
người thắng cuộc trong buổi đấu giá. Đây là một hình thức phổ biến được áp dụng
nhiều nhất để giao dịch sản phẩm, hàng hóa, cổ vật, các bộ sưu tập tem, xe cổ, tiền
cổ, tác phẩm nghệ thuật …
Tại Hà Lan, theo phương thức đặt giá xuống thì người bán có thể đưa ra một
mức giá rất cao cho sản pẩm, hàng hóa muốn bán. Mức giá này thường là mức giá
“trên trời” và không ai có thể mua nổi. Mức giá được hạ dần trong khoảng thời gian
6

nhất định (thường theo thời gian của một chiếc đồng hồ). Nếu những người tham
gia trả giá chấp nhận ở mức giá nào đó thì cần ấn nút chấp nhận ngay, nếu không sẽ
mất cơ hội. Phương thức này ở Hà Lan thường được áp dụng tại các chợ hoa và đặc
biệt với sản phẩm là hoa tulip.
Tại Anh thì bán đấu giá có đặc trưng riêng. Người bán đấu giá điều khiển
cuộc bán đấu giá sao cho người trả giá thắng được mức giá hiện tại. Giá chào mới
phải cao hơn giá chào cũ một khoảng được ấn định trước. Cuộc bán đấu giá xem
như kết thúc nếu như không còn người nào đưa ra mức giá cao hơn. Người trả giá sẽ
thắng và trả số tiền theo mức giá đã chào [20, tr.120]. Kiểu bán đấu giá này còn
được gọi là bán đấu giá mức thứ hai.
Cùng với sự phát triển của xã hội, bán đấu giá đã phát triển thành một
phương thức mua bán tài sản phổ biến, thông thường và không thể thiếu trong kinh
doanh, thương mại của thế giới. Khái niệm về bán đấu giá được giải thích ở nhiều
góc độ khác nhau.
Tại Việt Nam khái niệm bán đấu giá tài sản cũng được xem xét, đưa ra trong
nhiều tài liệu khác nhau. Theo Đại Từ điển Bách khoa Việt Nam“Đấu giá là hình
thức bán những tài sản hoặc tài sản thường thuộc loại đắt tiền, hàng quý hiếm.
Người bán đặt mức giá chuẩn, những người mua trả giá từ thấp đến cao, tài sản
được bán cho người mua trả cao nhất” [15, tr.136]. Theo Từ điển Luật học thì “Bán
đấu giá tài sản là hình thức bán công khai một tài sản, một khối tài sản; theo đó có
nhiều người muốn mua tham gia trả giá, người trả giá cao nhất nhưng không thấp
hơn giá khởi điểm là người mua được tài sản” [36, tr.31].
Theo quy định tại Điều 451 Bộ luật dân sự 2015 :
“ Tài sản có thể được đem bán đấu giá theo ý chí của chủ sở hữu hoặc theo
quy định của pháp luật. Tài sản thuộc sở hữu chung đem bán đấu giá phải có sự
đồng ý của tất cả các chủ sở hữu chung, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc
pháp luật có quy định khác.

7

Việc bán đấu giá tài sản phải đảm bảo nguyên tắc khách quan, công khai,
minh bạch, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các bên tham gia và được thực
hiện theo quy định của pháp luật về bán đấu giá tài sản”.
Vậy bán đấu giá tài sản là gì?
Bán đấu giá tài sản là hình thức bán tài sản công khai để cho nhiều người có
thể được tham gia trả giá mua một tài sản. Những người tham gia mua tài sản bán
đấu giá phải nộp một khoản lệ phí theo quy định của pháp luật. Khoản tiền này
nhằm ràng buộc người đã đăng kí phải tham gia bán đấu giá hoặc không mua tài sản
thì số tiền này không được lấy lại. Nếu họ có tham gia đấu giá nhưng không mua
được thì được nhận lại số tiền lệ phí mà mình đã đóng.
Khi tham gia đấu giá tài sản, người nào trả giá cao nhất nhưng không thấp
hơn giá khởi điểm thì người đó được mua tài sản. Nếu trong cuộc bán đấu giá mà
không ai trả giá cao hơn giá khởi điểm thì cuộc bán đấu giá xem như không thành
và sẽ được tổ chức lại.
Trong hoạt động thi hành án dân sự, khi người được thi hành án và người
phải thi hành án không thỏa thuận được về giá trị của tài sản hoặc không thỏa thuận
được về việc nhận tài sản đã kê biên để cấn trừ nghĩa vụ thi hành án thì chấp hành
viên căn cứ vào quy định của pháp luật để tiến hành định giá tài sản để đưa tài sản
ra bán đấu giá thi hành án. Chấp hành viên căn cứ vào kết quả định giá tài sản để ký
hợp đồng dịch vụ đấu giá với tổ chức đấu giá tài sản hoặc tự mình sẽ đứng ra tổ
chức bán đấu giá tài sản nhằm bảo đảm việc thi hành án.
Quá trình bán đấu giá tài sản để thi hành án được bắt đầu kể từ khi chấp hành
viên tiến hành kê biên tài sản, định giá tài sản và sẽ kết thúc khi tài sản đã đem bán
đấu giá thành và được bàn giao xong cho người trúng đấu giá trong phiên đấu giá.
Về bản chất việc bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự là một phương
thức được tổ chức công khai tại một nơi nhất định, theo trình tự, thủ tục mà pháp
luật về bán đấu giá tài sản đã quy định. Trong quan hệ mua bán tài sản thì chỉ có
một người bán nhưng lại có rất nhiều người mua. Tất cả những người mua đều

muốn mua được tài sản nên sẽ cạnh tranh với nhau, điều đó sẽ làm giá trị của tài sản
8


được tăng lên và đẩy giá tài sản lên đến mức cao nhất có thể, người có tài sản bán
đấu giá có thể thu về được số tiền cao nhất từ việc bán tài sản.
Như vậy, bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự là hình thức mua bán
đặc biệt, công khai đối với tài sản bị kê biên để thi hành án, theo nguyên tắc và
trình tự, thủ tục do pháp luật quy định, người mua trả giá dựa trên khởi điểm do cơ
quan thi hành án xác định, người nào trả giá cao nhất sẽ được quyền mua tài sản
đấu giá.
1.1.2. Đặc điểm bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự.
1.1.2.1. Về ý chí của người có tài sản bán đấu giá trong thi hành án dân sự
Trong bán đấu giá thông thường thì người có tài sản chủ động mang tài sản,
hàng hóa của mình tham gia đấu giá với mong muốn bán hàng hóa, tài sản với giá
cao nhất,do đó họ tham gia với vai trò tích cực, chủ động để việc bán đấu giá thành
công. Tuy nhiên, việc bán đấu giá tài sản thi hành án dân sự với tư cách là một biện
pháp nối tiếp trong quá trình cưỡng chế kê biên xử lý đối với tài sản của người phải
thi hành án nhằm bảo đảm việc thi hành án nên người có tài sản bán đấu giá thường
hay tìm mội cách để chống đối hay cản trở không tự nguyện mang tài sản của mình
đến bán đấu giá mà bị cưỡng chế kê biên xử lý bởi cơ quan thi hành án dân sự.
Khi tham gia bán đấu giá, người được thi hành án thì mong muốn tài sản
được nhanh chóng bán đấu giá thành công để mình sớm nhận được tiền theo nội
dung của bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật. Tuy nhiên, người
phải thi hành án thì ngược lại, họ có cảm giác mình bị ép buộc, bị cưỡng chế nên
thường có tâm lý chống đối như chây ỳ, cố tình gây khó khăn, cản trở quá trình bán
đấu giá tài sản thi hành án.
1.1.2.2. Có sự tham gia của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong quan hệ bán đấu
giá tài sản
Trong bán đấu giá thông thường thì người có tài sản có thể tự mình tổ chức

bán đấu giá nhưng cũng có thể bán thông qua tổ chức dịch vụ bán đấu giá. Tuy
nhiên trong việc bán đấu giá tài sản để thi hành án thì ngoài bên có tài sản bán đấu
giá và tổ chức làm dịch vụ đấu giá tài sản thì còn có tham gia của Cơ quan thi hành
9


án dân sự, Chấp hành viên. Sự tham gia của Cơ quan thi hành án dân sự, Chấp hành
viên thể hiện ở việc quyết định lựa chọn tổ chức bán đấu giá tài sản, ở việc ký hợp
đồng dịch vụ đấu giá...
1.1.2.3. Phương thức, hình thức bán đấu giá
Trong bán đấu giá thông thường, việc bán đấu giá có thể thực hiện bằng
nhiều phương thức khác nhau như trả giá công khai lên, trả giá công khai xuống
v.v.. miễn là hai bên (bên có tài sản mang bán đấu giá và bên thực hiện dịch vụ bán
đấu giá) thỏa thuận với nhau về hình thức thực hiện và thỏa thuận đó tuân thủ theo
đúng quy định pháp luật. Tại Việt Nam, việc bán đấu giá tài sản được thực hiện
theo hình thức đấu giá trực tiếp bằng lời nói, đấu giá bằng bỏ phiếu trực tiếp hoặc
gián tiếp, đấu giá trực tuyến. Tuy nhiên, trong quá trình thực tiễn thực hiện thì việc
bán đấu giá tài sản thi hành án chỉ thực hiện duy nhất bằng hình thức đấu giá công
khai, trực tiếp bằng lời nói theo phương thức trả giá lên để đảm bảo tính công khái,
minh bạch, khách quan và tránh những rủi ro khi tổ chức bán đấu giá tài sản.
1.1.2.4. Về tài sản bán đấu giá trong thi hành án dân sự
Trong bán đấu giá tài sản thông thường thì tài sản đem ra bán đấu giá có thể
là bất kỳ tài sản nào mà người có tài sản muốn bán. Người bán hàng chỉ đưa ra mức
giá cơ bản (mức giá khởi điểm) để người mua tham khảo giá, còn giá bán thực tế do
những người tham dự cuộc đấu giá xác định trên cơ sở tự cạnh tranh giá với nhau.
Lợi ích mà người bán muốn thu được là giá trị lợi nhuận từ tài sản, hàng hóa mà
mình đưa ra bán.
Xuất phát từ việc đảm bảo nghĩa vụ thi hành bản án, quyết định của Tòa án
đã có hiệu lực pháp luật nên tài sản được đưa ra bán đấu giá để thi hành án có tính
chất đặc thù là thường có giá trị tương đương hoặc lớn hơn với nghĩa vụ phải thi

hành án chứ không phải là bất kỳ tài sản nào mà người phải thi hành án đang có.
Tài sản có thể là bất động sản, động sản, quyền sở hữu trí tuệ và các tài sản khác
nhưng có thể định giá được theo cách thông thường chứ không phải là tài sản khó
xác định giá trị thực như đồ đạc kỷ niệm hoặc các loại đồ sưu tập....
1.1.2.5. Sự phối hợp giữa các bên trong quá trình bán đấu giá tài sản trong thi hành
10


án dân sự
Khác với bán đấu giá thông thường, việc bán đấu giá chỉ có sự tham gia của
người có tài sản mang bán đấu giá, người mua được tài sản bán đấu giá và cá nhân,
tổ chức thực hiện việc bán đấu giá. Bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự là
quá trình phức tạp với sự tham gia của nhiều bên, bao gồm: người phải thi hành án (
thường là người sở hữu tài sản bị mang bán đấu giá); người được thi hành án;người
có quyền lợi liên quan đến việc bán đấu giá; Cơ quan thi hành án dân sự (Chấp
hành viên); tổ chức bán đấu giá tài sản, Viện kiểm sát nhân dân và những người
đăng ký tham gia đấu giá tài sản.
Việc bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự là quá trình phức tạp và có
thể gặp vướng mắc ngay từ quá trình định giá tài sản nếu như được thi hành án và
bên phải thi hành án không thỏa thuận được về giá trị tài sản, về tổ chức thẩm định
giá, tổ chức bán đấu giá khi đó Chấp hành viên phải quyết định lựa chọn tổ chức
thẩm định giá, tổ chức bán đấu giá. Trong quá trình tổ chức việc bán đấu giá tài sản
để thi hành án cũng có thể phát sinh các tranh chấp giữa những người phải thi hành
án với cá nhân tổ chức khác, giữa những người tham gia đấu giá, người có tài sản
bán đấu giá với tổ chức cung cấp dịch vụ đấu giá và khi kết thúc việc đấu giá vẫn
có thể xảy ra tranh chấp hủy kết quả đấu giá hoặc các tranh chấp liên quan đếm việc
bàn giao tài sản bán đấu giá.
Do có nhiều bên tham gia trong quá trình tổ chức bán đấu giá tài sản thi hành
án, việc bán đấu giá tài sản thi hành án thường phức tạp nên pháp luật quy định rất
chặt chẽ về trình tự, thủ tục bán đấu giá và quá trình tổ chức bán đấu giá đòi hỏi

phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên tham gia. Quá trình bán đấu giá tài sản để
thi hành án dân sự đòi hỏi những cá nhân, tổ chức có thẩm quyền liên quan thực
hiện trách nhiệm một cách công tâm, khách quan, tuân thủ đầy đủ các quy định của
pháp luật, đồng thời phải có sự phối hợp kịp thời, chặt chẽ với người sở hữu tài sản
bị bán đấu giá, người được thi hành án và người mua được tài sản bán đấu giá để
nhanh chóng giải quyết những vướng mắc phát sinh trong quá trình tổ chức đấu giá
tài sản.
11


1.1.3. Ý nghĩa của bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự.
1.1.3.1. Bán đấu giá tài sản là một biện pháp cưỡng chế nhằm bảo đảm thi hành án
dân sự
Trong hoạt động thi hành án dân sự, việc xử lý tài sản để thi hành án được
thực hiện bằng nhiều hình thức khác nhau, trong đó bán đấu giá tài sản trong thi
hành án dân sự là một hình thức xử lý tài sản thường được áp dụng nhằm bảo đảm
cho việc thi hành nghĩa vụ trả tiền trong thi hành án dân sự. Thông thường, bán đấu
giá tài sản là một công đoạn trong quá trình thực hiện cưỡng chế thi hành án dân sự
, được áp dụng sau khi đã tiến hành thủ tục kê biên, định giá tài sản.
Việc cưỡng chế thi hành án dân sự chỉ thực sự có ý nghĩa khi tài sản cưỡng
chế kê biên được bán đấu giá thành công, Cơ quan thi hành án dân sự thu được
khoản tiền để đảm bảo việc thi hành các nghĩa vụ theo bản án, quyết định của Tòa
án đã có hiệu lực. Pháp luật thi hành án dân sự quy định việc bán tài sản đã kê biên
để thi hành án chỉ được thực hiện duy nhất qua hình thức bán đấu giá, đối với tài
sản tài sản tươi sống, mau hỏng hoặc có giá trị rất nhỏ dưới 2.000.000 đồng thì
được bán không thông qua thủ tục bán đấu giá. Nếu Chấp hành viên không tuân thủ
và cố ý làm trái với quy định về phương thức bán tài sản đã kê biên để thi hành án
thì tùy theo tính chất, động cơ, mục đích, mức độ của hành vi vi phạm sẽ bị xử lý
theo quy định của pháp luật.
1.1.3.2. Bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự là một biện pháp bảo đảm

quyền lợi của các bên trong quan hệ thi hành án dân sự
Bán đấu giá trong thi hành án dân sự trước hết là một hình thức dịch vụ
thông thường giữa Chấp hành viên và Tổ chức đấu giá tài sản thông qua hợp đồng
dịch vụ đấu giá tài sản được ký giữa chấp hành viên với Tổ chức đấu giá tài sản, Tổ
chức đấu giá thu được khoản phí từ dịch vụ đấu giá do họ cung cấp.
Với tính công khai, minh bạch và đại chúng nên cuộc đấu giá tất yếu sẽ có
nhiều người tham gia, tài sản sẽ bán được dễ dàng hơn và giá trị tài sản thu được là
cao nhất. Do vậy, đảm bảo bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực được thi
hành, quyền lợi của người được thi hành án được bảo đảm.
12


1.1.3.3. Bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự góp phần hoàn thiện thủ tục thi
hành án dân sự
Trước đây việc bán tài sản trong thi hành án dân sự do Chấp hành viên của
cơ quan thi hành án dân sự tiến hành theo cách thức bán tài sản thông thường. Như
vậy, sẽ rất dễ dẫn đến tình trạng Chấp hành viên lạm quyền, cố ý làm sai, không
bảo đảm quyền lợi cho người được thi hành án, người phải thi hành án nếu như
Chấp hành viên không vô tư, khách quan khi thi hành công vụ.
Mặt khác, với việc Chấp hành viên tự kê biên tài sản, tự mình tổ chức bán tài
sản đã kê biên sẽ dẫn đến việc tập trung quyền lực rất lớn ở Chấp hành viên khi thi
hành công vụ. Điều đó còn dẫn đến sự lộng quyền, dễ dàng tha hóa, biến chất khi
thi hành công vụ nếu Chấp hành viên đó không có lập trường tư tưởng vững vàng,
không có đạo đức công vụ tốt. Chấp hành viên có thể lợi dụng việc bán tài sản đã
kê biên để đưa “ tay trong " hoặc người nhà, người quen vào mua bán tài sản, thông
đồng, dìm giá gây thiệt hại cho chính người chủ sở hữu tài sản ( người phải thi hành
án) và ngay cả người được thi hành án cũng bị ảnh hưởng quyền lợi của mình.
1.1.4. Nguyên tắc pháp luật bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự.
Nhằm bảo đảm cho hoạt động đấu giá tài sản diễn ra trong khuôn khổ pháp
luật, bảo đảm sự thống nhất quản lý của nhà nước, bảo đảm quyền nghĩa vụ các bên

tham gia, pháp luật về bán đấu giá tài sản quy định một số nguyên tắc cụ thể sau:
- Nguyên tắc công khai, liên tục:

Nguyên tắc này đòi hỏi hoạt động bán đấu giá tài sản phải công khai tất cả
các thông tin liên quan đến tài sản bán đấu giá, công khai ngay từ giai đoạn ra thông
báo bán đấu giá về các thông tin liên quan đến tài sản như: người có tài sản bán đấu
giá, chủ sở hữu tài sản, tổ chức bán đấu giá tài sản; công khai về thời gian, địa điểm
bán đấu giá, giá khởi điểm; công khai về tình trạng tài sản, chất lượng tài sản, số
lượng, các đặc tính kỹ thuật. Tại cuộc bán đấu giá tài sản, người điều hành phiên
đấu giá phải công khai tất cả các thông tin liên quan như: giới thiệu từng tài sản bán
đấu giá, giới thiệu những người tham giá đấu giá hợp lệ, nhắc lại giá khởi điểm, trả

13


lời các câu hỏi của những người tham gia đấu giá và đề nghị những người tham gia
đấu giá trả giá. . .
- Nguyên tắc khách quan, trung thực, công bằng:

Nguyên tắc này yêu cầu tất cả thông tin liên quan đến cuộc bán đấu giá đều
phải khách quan, trung thực, chính xác, không được sai lệch. Tất cả các thông tin về
người có tài sản bán đấu giá, người tổ chức bán đấu giá, tài sản bán đấu giá, chất
lượng tài sản, nguồn gốc xuất sứ tài sản. . . đều phải chính xác, các bên phải trung
thực không được gian dối, không được đăng thông tin sai lệch về việc bán đấu giá.
Trong bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự, nguyên tắc khách quan được
thể hiện thông qua việc xác định giá trị khởi điểm để đưa tài sản ra bán đấu giá phải
phù hợp với giá trị thị trường thực tế của tài sản. Nếu việc xác định giá trị tài sản
không đúng với thực tế sẽ gây thiệt hại cho một trong các bên có liên quan đến việc
bán đấu giá và có thể sẽ phát sinh những tranh chấp làm ảnh hưởng đến quá trình tổ
chức bán đấu giá tài sản để thi hành án .

Nguyên tắc trung thực đòi hỏi tất cả các chủ thể tham gia quan hệ đấu giá tài
sản đều phải tuân theo, không thể xảy ra tình trạng dối trá, không trung thực với
khách hàng, không để xảy ra tình trạng người có tài sản bán đấu giá, người tham gia
đấu giá và người tổ chức đấu giá tài sản móc ngoặc, thông đồng với nhau. Nguyên
tắc trung thực nhằm bảo vệ quyền lợi cho các bên tham gia bán đấu giá, đảm bảo
cho khách hàng có sự yên tâm về tài sản mà mình lựa chọn [37, tr.278,279].
Nguyên tắc công bằng giữa các bên được thể hiện qua việc bất cứ tổ chức, cá
nhân nào cũng đều có quyền đăng ký tham gia đấu giá (trừ trường hợp không đủ
điều kiện như người không được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, trường
hợp không được tham gia đấu giá, …theo quy định). Khi đăng ký tham gia đấu giá
thì phải nộp phí mua hồ sơ đấu giá và khoản tiền đặt trước để được tham gia đấu
giá. Tất cả những người tham gia đấu giá đều có quyền tiếp cận đối với tài sản đấu
giá như nhau. Tại phiên bán đấu giá, những người tham gia phiên đấu giá tài sản
đều có quyền tự do trả giá, người điều hành phiên đấu giá tài sản buộc phải công
khai các mức giá đã trả và họ tên người mua trả giá cao nhất trong mỗi bước giá.
14


Người đã trả giá cao nhất và cuối cùng thì sẽ là người thắng cuộc trong phiên đấu
giá tài sản .
- Nguyên tắc bảo vệ quyền và lợi ích của các bên tham gia:
Trong quan hệ bán đấu giá tài sản thi hành án dân sự, do có rất nhiều bên có
quyền, lợi ích liên quan nên việc bảo đảm quyền và lợi ích của các bên luôn được
dung hòa. Người mua được tài sản bán đấu giá sau khi thanh toán tiền đủ tiền thì
được nhận tài sản và được thực hiện đầy đủ có quyền của mình theo hợp đồng dịch
vụ đấu giá tài sản, hợp đồng mua bán tài sản đấu giá. Người mua trúng đấu giá
được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản đã mua trúng đấu
giá trong mọi trường hợp dù người chủ sở hữu tài sản có chây ỳ, không chịu bàn
giao tài sản và giấy tờ sở hữu tài sản. Cơ quan thi hành án dân sự thực hiện chi trả
tiền cho người được thi hành án theo bản án, quyết định của Tòa án, khấu trừ chi

phí tổ chức cưỡng chế thi hành án sau khi nhận được tiền tổ chức bán đấu giá
chuyển và bàn giao số tiền còn lại cho người phải thi hành án nếu còn thừa.
- Mọi cuộc bán đấu giá đều phải do đấu giá viên điều hành theo đúng trình

tự, thủ tục bán đấu giá:
Theo nguyên tắc này thì tất cả các phiên bán đấu giá tài sản đều phải do đấu
giá viên có đủ điều kiện, năng lực bán đấu giá tài sản điều hành theo đúng trình tự,
thủ tục quy định trong Luật đấu giá tài sản thì phiên đấu giá mới có giá trị và được
pháp luật công nhận. Nếu đấu giá viên không đủ điều kiện nhưng vẫn điều hành
phiên đấu giá thì đương nhiên phiên bán đấu giá đó sẽ bị hủy, quyền và nghĩa vụ
của các bên không được thiết lập, bên nào có lỗi thì sẽ phải bồi thường thiệt hại cho
người trúng đấu giá mà không mua được tài sản.
1.2. Khái quát lý luận về pháp luật bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự.
1.2.1. Khái niệm pháp luật bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự.
Theo Từ điển Luật học thì: “Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự mang
tính bắt buộc chung do Nhà nước ban hành hoặc thừa nhận nhằm điều chỉnh các
quan hệ xã hội, phục vụ và bảo vệ quyền lợi của các tầng lớp dân cư trong xã hội”
[36, tr.15].
15


Theo khoản 2 Điều 5 Luật Đấu giá tài sản năm 2016 thì: “Đấu giá tài sản là
hình thức bán tài sản có từ hai người trở lên tham gia đấu giá theo nguyên tắc,
trình tự và thủ tục được quy định tại Luật này, trừ trường hợp quy định tại Điều 49
của Luật này’’ [27, tr.2].
Như vậy, dựa trên các khái niệm về pháp luật, khái niệm về bán đấu giá tài
sản và khái niệm bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự, có thể đưa ra khái
niệm pháp luật về bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự như sau: Pháp luật về
bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự là hệ thống các quy phạm pháp luật điều
chỉnh lĩnh vực bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự, quy định về nguyên tắc,

trình tự, thủ tục được Nhà nước thừa nhận hoặc ban hành, quy định hình thức mua
bán đặc biệt, công khai đối với tài sản bị kê biên để thi hành án nhằm bảo đảm việc
thi hành án dân sự có hiệu quả, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích của cá
nhân, tổ chức.
Tính khách quan của sự ra đời pháp luật về bán đấu giá tài sản trong thi
hành án dân sự trong hệ thống pháp luật
Thứ nhất, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên trong bán đấu
giá tài sản thi hành án dân sự.
Thứ hai, bắt nguồn từ yêu cầu thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng
về hoàn thiện hệ thống pháp luật và cải cách tư pháp.
Thứ ba, pháp luật về bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự tạo cơ sở
pháp lý cho việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước đối với
hoạt động này.
Trong lịch sử thi hành án dân sự, việc chấp hành viên thực hiện việc cưỡng
chế kê biên đối với tài sản diễn ra khá phổ biến và có thể coi đây là biện pháp
nghiệp vụ chủ yếu. Hiệu quả của việc thi hành án chỉ đạt được khi tài sản bị cưỡng
chế kê biên bán được thành công. Tuy nhiên, từ thực tiễn hoạt động bán tài sản
trong thi hành án dân sự cho thấy, nếu để chấp hành viên tự bán tài sản đã cưỡng
chế kê biên như thủ tục bán tài sản thông thường thì sẽ dẫn đến một số hậu quả tiêu
cực sau:
16


Thứ nhất, khó bán được những tài sản có giá trị lớn. Do cơ quan thi hành án
dân sự chỉ hoạt động giới hạn trong lãnh thổ hành chính nhất định nên việc thông
báo bán tài sản thi hành án dân sự khó có thể công khai rộng rãi để nhiều người
được biết, nhất là những người ở những tỉnh, thành phố khác. Đối với những tài sản
có giá trị lớn, không phải người dân nào ở địa phương đó cũng có đủ điều kiện để
mua, do đó sẽ có những tài sản không thể bán được.
Thứ hai, không đảm bảo quyền, lợi ích cho các bên liên quan trong quan hệ

mua bán tài sản thi hành án. Do chấp hành viên thường chỉ quan tâm đến việc bán
được tài sản mà không quan tâm đến giá của tài sản bán được. Vì vậy, có trường
hợp tài sản được bán không đúng với giá trị thực của nó và cũng không có cơ sở đối
chiếu, kiểm chứng.
Thứ ba, Chấp hành viên là người vừa cưỡng chế kê biên, vừa là người bán tài
sản, dễ dẫn đến sự lạm quyền khi thi hành công vụ. Chấp hành viên thích kê biên tài
sản nào thì kê biên, thích bán như thế nào thì tùy. Không kể đến việc chấp hành
viên thông đồng với tổ chức bán đấu giá, với người mua tài sản để bán với giá rẻ
nhất để vụ lợi hoặc tìm cách để không bán được tài sản nếu cấu kết với người phải
thi hành án. Cho dù như thế nào, thì quyền lợi của những người tham gia trong quan
hệ thi hành án và mua bán tài sản thi hành án dân sự cũng không được bảo đảm; đạo
đức công vụ của chấp hành viên cũng dễ bị ảnh hưởng.
Luật Đấu giá tài sản năm 2016 ra đời với tính chất công khai, đại chúng,
khách quan của mình, bán đấu giá hoàn toàn khắc phục được những nhược điểm
của bán tài sản theo cách thông thường trong thi hành án dân sự. Thông qua biện
pháp bán đấu giá sẽ bảo đảm tài sản của người thi hành án được bán với giá cao
nhất, tránh được tình trạng dìm giá, trục lợi. Cùng với đó, bản án được thi hành
nghiêm chỉnh, đúng pháp luật góp phần bảo vệ trật tự, kỷ cương của xã hội.
1.2.2. Nội dung của pháp luật về bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự
Nội dung của pháp luật về bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự bao
gồm các quy phạm pháp luật về: Chủ thể bán đấu giá, đối tượng bán đấu giá, tài sản
bán đấu giá trong thi hành án dân sự, trình tự và thủ tục bán đấu giá tài sản trong thi
17


hành án dân sự, phương thức, hình thức bán đấu giá và quản lý nhà nước về bán đấu
giá tài sản trong thi hành án dân sự. Trong đó:
Thứ nhất, về chủ thể bán đấu giá: trong nguyên lý chung của bán đấu giá tài
sản thì người bán đấu giá tài sản là Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản hoặc
Doanh nghiệp có chức năng bán đấu giá tài sản, người yêu cầu bán đấu giá có thể

là chủ sở hữu của tài sản bán đấu giá, bên nhận bảo đảm tài sản đấu giá, cơ quan thi
hành án. Người tham gia đấu giá là người được quyền tham gia trả giá khi cuộc bán
đấu giá tài sản được tiến hành, bao gồm những người đã đăng ký đấu giá, nộp lệ
phí tham gia đấu giá và có tên trong danh sách đấu giá, người mua tài sản đấu giá
là người trả giá cao nhất trong số những người tham gia đấu giá với điều kiện giá
mua tài sản mà họ đã trả bằng hoặc cao hơn giá khởi điểm. Tuy nhiên, trong việc
bán đấu giá tài sản thi hành án dân sự thì người yêu cầu bán đấu giá là cơ quan thi
hành án chứ không phải là chủ sở hữu của tài sản bán đấu giá (khỉ họ không tự
nguyện).
Thứ hai, đối tượng bán đấu giá là tài sản trong thi hành án dân sự: Luật

đấu giá tài sản chỉ quy định tài sản thi hành án là một trong các nhóm đối tượng
được bán đấu giá tài sản chứ không liệt kê cụ thể các tài sản nào được bán đấu
giá, tài sản nào không được bán đấu giá và hạn chế bán đấu giá. Luật Thi hành
án dân sự hiện hành cũng không quy định cụ thể loại tài sản nào dùng để bán
đấu giá thi hành án. Tuy nhiên theo quy định thì có thể hiểu đối tượng đấu giá
tài sản thi hành án chính là tài sản đã bị cưỡng chế kê biên tài sản để thi hành án.
Tài sản đó có thể là bất động sản động sản hoặc quyền sở hữu trí tuệ có giá trị ít
nhất từ 10.000.000 đồng trở lên.
Thứ ba, về tài sản bán đấu giá trong thi hành án dân sự. Đối với việc bán
đấu giá thông thường thì tài sản được đem ra bán đấu giá có thể là bất kỳ tài sản nào
mà người bán muốn đưa ra bán. Người bán tài sản chỉ đưa ra mức giá khởi điểm để
những người mua tham khảo giá, còn giá bán thực tế do những người tham dự cuộc
đấu giá xác định trên cơ sở tự cạnh tranh giá với nhau. Còn trong bán đấu giá tài sản
trong thi hành án dân sự thì xuất phát từ việc để đảm bảo thi hành nghĩa vụ theo bản
18


án, quyết định của Tòa án. Tài sản đưa ra bán đấu giá để thi hành án thường có giá
trị tương đương hoặc lớn hơn với nghĩa vụ phải thi hành theo bản án, quyết định của

Tòa án chứ không phải là bất kỳ tài sản nào mà người phải thi hành án có.
Thứ tư, về trình tự và thủ tục bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự,
bao gồm: Ký Hợp đồng dịch vụ đấu giá, niêm yết, thông báo công khai và trưng bày
tài sản bán đấu giá; mua hồ sơ và đăng ký tham gia bán đấu giá; trình tự, thủ tục của
phiên đấu giá; rút lại giá đã trả; hủy kết quả bán đấu giá, ký hợp đồng mua bán tài
sản bán đấu giá; bảo vệ quyền lợi ích của người mua tài sản bán đấu giá, người
nhận tài sản để thi hành án; trách nhiệm của cơ quan thi hành án dân sự và các cơ
quan có thẩm quyền trong việc đăng ký chuyển quyền sở hữu, sử dụng cho người
mua tài sản bán đấu giá, người nhận tài sản để trừ vào tiền được thi hành, xử lý tài
sản không có người tham gia đấu giá, bán đấu giá không thành.
Thứ năm, việc bán đấu giá tài sản trong thi hành án dân sự thực hiện theo
trình tự thủ tục thi hành án dân sự và mang tính cưỡng bức. Theo đó, sau khi hết
thời hạn tự nguyện thi hành án theo luật định nhưng người phải thi hành án không
tự nguyện thi hành án mặc dù có tài sản thì Cơ quan thi hành án dân sự sẽ tiến hành
kê biên tài sản để bán đấu giá thi hành án mà không phụ thuộc vào ý chí của người
phải thi hành án là muốn hay không muốn bán. Trong trường hợp này, về phía
người được thi hành án mong muốn nhanh chóng bán được tài sản để thi hành bản
án, quyết định của Tòa án và mong nhanh chóng nhận được tiền. Còn về phía người
phải thi hành án thì do mang tâm lý bị ép buộc, cưỡng chế, nên thường có tâm lý
chây ì, cố tình cản trở gây khó khăn cho quá trình bán đấu giá tài sản thi hành án.
Do đó pháp luật bán đấu giá tài sản quy định trình tự, thủ tục bán đấu giá khá chặt
chẽ và cần sự phải có phối hợp chặt chẽ giữa các bên tham gia trong quá trình bán
đấu giá. Quá trình bán đấu giá tài sản để thi hành án đòi hỏi những tổ chức, cá nhân
có thẩm quyền liên quan thực hiện trách nhiệm phải khách quan, công tâm, tuân thủ
đầy đủ các quy định của pháp luật về bán đấu giá, đồng thời phải có sự phối hợp
chặt chẽ, kịp thời giữa người sở hữu tài sản bị bán đấu giá, người mua được tài sản
bán đấu giá, Cơ quan thi hành án dân sự và Tổ chức bán đấu giá để nhanh chóng
19