THỦ tục GIẢI QUYẾT KHIẾU nại TRONG THI HÀNH án dân sự từ THỰC TIỄN TỈNH hòa BÌNH

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

PHẠM THỊ TUYẾN

THỦ TỤC GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI
TRONG THI HÀNH ÁN DÂN SỰ TỪ THỰC TIỄN
TỈNH HÒA BÌNH

Ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính
Mã số: 8 38 01 02

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
TS. TRẦN THỊ LÂM THI

HÀ NỘI, 2020


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi và được sự
hướng dẫn khoa học của TS. Trần Thị Lâm Thi. Các số liệu trích dẫn trong
luận văn dựa trên số liệu bảo đảm độ tin cậy, chính xác và trung thực. Nội
dung nghiên cứu, kết quả trong luận văn chưa từng được công bố dưới bất kỳ
hình thức nào.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan này.
Tác giả luận văn

Phạm Thị Tuyến


MỤC LỤC

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LUẬT VỀ THỦ
TỤC GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI TRONG THI HÀNH ÁN DÂN SỰ ...... 8
1.1. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của thủ tục giải quyết khiếu nại
trong thi hành án dân sự .............................................................................. 8
1.2. Quy định pháp luật về thủ tục giải quyết khiếu nại trong thi hành
án dân sự ................................................................................................... 18
1.3. Các yếu tố tác động đến việc thực hiện thủ tục giải quyết khiếu nại
trong thi hành án dân sự ............................................................................ 30
Chương 2: THỰC TIỄN THỰC HIỆN THỦ TỤC GIẢI QUYẾT KHIẾU
NẠI TRONG THI HÀNH ÁN DÂN SỰ TẠI TỈNH HÒA BÌNH ................ 34
2.1. Đặc điểm địa bàn và tình hình giải quyết khiếu nại trong thi hành
án dân sự tại tỉnh Hòa Bình ....................................................................... 34
2.2. Thực trạng áp dụng thủ tục giải quyết khiếu nại trong thi hành án
dân sự tại tỉnh Hòa Bình ........................................................................... 39
Chương 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ
THỰC HIỆN THỦ TỤC GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI TRONG THI
HÀNH ÁN DÂN SỰ TỪ THỰC TIỄN TỈNH HÒA BÌNH....................... 52
3.1. Các quan điểm nâng cao hiệu quả thực hiện thủ tục giải quyết
khiếu nại trong thi hành án dân sự ............................................................ 52
3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện thủ tục giải quyết khiếu nại
trong thi hành dân sự từ thực tiễn tỉnh Hòa Bình ..................................... 54
KẾT LUẬN .................................................................................................... 73
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 75


DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Bảng tổng hợp kết quả thi hành án dân sự tại tỉnh Hòa Bình từ
năm 2015 đến năm 2019 ......................................................................... 36
Bảng 2.2: Bảng tổng hợp kết quả giải quyết đơn khiếu nại trong thi hành án

dân sự tại tỉnh Hòa Bình từ năm 2015 đến năm 2019 ............................ 37
Bảng 2.3: Bảng tổng hợp kết quả giải quyết đơn khiếu nại trong thi hành án
dân sự của cả nước từ năm 2015 đến năm 2019 ..................................... 38


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Hoạt động thi hành án dân sự (THADS) là một trong những hoạt động
quan trọng nhằm khôi phục và bảo vệ các quan hệ xã hội bị xâm phạm. Do
đó, thi hành dứt điểm các Bản án, Quyết định đã có hiệu lực pháp luật hoặc
chưa có hiệu lực pháp luật nhưng được thi hành ngay trên thực tế có một ý
nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc bảo đảm trật tự, an toàn xã hội. Để đảm
bảo hiệu lực của Bản án, Quyết định trong những năm qua Đảng và Nhà nước
ta đã quan tâm ban hành nhiều chủ trương, chính sách và pháp luật, cũng như
hỗ trợ và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho công tác THADS. Do đó nhiều Bản
án, Quyết định của Tòa án đã được thi hành dứt điểm, đảm bảo được quyền,
lợi ích hợp pháp của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức và các cá nhân góp phần
vào việc ổn định tình hình an ninh chính trị, tạo tiền đề cho sự phát triển kinh
tế - xã hội của đất nước. Tuy nhiên, công tác THADS là công tác phức tạp,
liên quan đến nhiều lĩnh vực khác nhau trong đời sống xã hội, trực tiếp ảnh
hưởng đến quyền, lợi ích của các bên đương sự và những người có liên quan.
Việc tổ chức thi hành Bản án, Quyết định của Tòa án sẽ làm phát sinh, thay
đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ về tiền, tài sản và nhân thân của các bên
đương sự. Do tính chất công việc phức tạp như vậy cho nên khiếu nại trong
THADS là điều khó tránh khỏi.
Khiếu nại nói chung và khiếu nại trong THADS nói riêng là quyền cơ
bản của công dân, là công cụ pháp lý để công dân bảo vệ quyền và lợi ích hợp
pháp của mình khi bị xâm phạm, là biểu hiện của nền dân chủ xã hội chủ
nghĩa. Khiếu nại trong thi hành án dân sự là kênh thông tin khách quan phản
ánh việc thực thi quyền lực của bộ máy nhà nước, phản ánh tình hình thực

hiện công vụ của cán bộ, công chức trong hệ thống THADS. Do đó thủ tục
giải quyết khiếu nại không những có vai trò quan trọng trong quản lý nhà
nước mà còn thể hiện mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân. Thông

1


qua công tác giải quyết khiếu nại, Đảng và Nhà nước kiểm tra tính đúng đắn,
sự phù hợp của đường lối, chính sách, pháp luật do mình ban hành, từ đó có
cơ sở thực tiễn để hoàn thiện sự lãnh đạo của Đảng và hiệu lực, hiệu quả quản
lý Nhà nước.
Thi hành án dân sự trên địa bàn tỉnh Hòa Bình trong những năm qua đã
có những bước chuyển biến căn bản, kết quả thi hành án đạt tỉ lệ cao về việc và
tiền, tỉ lệ án tồn động giảm đáng kể, kết quả thi hành án năm sau luôn cao hơn
năm trước. Tuy nhiên công tác THADS không phải lúc nào cũng đảm bảo được
quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, quá trình tổ chức thi hành án nhiều lúc
còn chậm trễ, kéo dài làm ảnh hưởng đến lợi ích của đương sự, người có quyền
lợi và nghĩa vụ liên quan dẩn đến tình trạng khiếu nại về THADS xảy ra. Tại tỉnh
Hòa Bình, từ năm 2015 đến năm 2019 số vụ việc thi hành án dân sự có đơn
khiếu nại là 27 việc chiếm 1% so với tổng số việc thi hành án; đã giải quyết đạt
96%. Để đạt được kết quả đó có đóng góp quan trọng trong việc tuân thủ các thủ
tục trong quá trình giải quyết khiếu nại trong THADS.
Tuy nhiên, quá trình giải quyết khiếu nại trong THADS trên địa bàn
tỉnh Hòa Bình cũng đã nảy sinh một số bất cập như việc phân loại, thu lý đơn
còn sai sót, chậm thụ lý hoặc không thụ lý đối với đơn khiếu nại được tiếp
nhận hợp lệ; các cơ quan thi hành án dân sự chưa tổ chức đối thoại với người
khiếu nại để làm rõ nội dung khiếu nại; nhiều cơ quan THADS chưa thực hiện
việc công khai quyết định giải quyết khiếu nại... Điều đó đã tác động ảnh
hưởng đến chất lượng, hiệu quả công tác THADS. Trước tình hình đó đòi hỏi
cần có sự quan tâm hơn nữa về vấn đề thủ tục giải quyết khiếu nại nhằm nâng

cao hiệu quả giải quyết khiếu nại trong THADS tại tỉnh Hòa Bình.
Bên cạnh đó, các quy định của pháp luật về thủ tục giải quyết khiếu nại
trong thi hành án dân sự còn bất cập như chưa quy định về quy trình xác
minh, đối thoại, trưng cầu giám định, chưa quy định trình tự, thủ tục giải
quyết khiếu nại khi đương sự khiếu nại văn bản, hành vi của người có thẩm

2


quyền giải quyết khiếu nại trong quá trình giải quyết khiếu nại...
Xuất phát từ vai trò quan trọng của thủ tục giải quyết khiếu nại trong
THADS, từ những bất cập trong các quy định của pháp luật về vấn đề này
cũng như thực tiễn áp dụng cho thấy việc nghiên cứu đề tài: “Thủ tục giải
quyết khiếu nại trong thi hành án dân sự từ thực tiễn tỉnh Hòa Bình” làm luận
văn thạc sĩ là rất cần thiết, vừa có ý nghĩa lý luận, vừa có ý nghĩa thực tiễn đối
với công tác THADS tỉnh Hòa Bình nói riêng và cả nước nói chung.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Trong những năm gần đây, trước những đòi hỏi khách quan của công
tác THADS, đã có nhiều đề tài, công trình khoa học nghiên cứu về các khía
cạnh lý luận và thực tiễn liên quan đến vấn đề thủ tục giải quyết khiếu nại
trong THADS. Có thể nêu một số công trình nghiên cứu điển hình sau:
* Các công trình nghiên cứu về Thi hành án dân sự:
- Học viện Tư pháp (2010), Giáo trình kỹ năng thi hành án dân sự,
NXB Thống kê, Hà Nội.
- Nguyễn Thanh Thủy (2008), Hoàn thiện pháp luật về thi hành án dân
sự ở Việt Nam hiện nay, Luận án Tiến sĩ Luật học tại Học viện Chính trị Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh.
- Hoàng Thế Anh (2013), Giám sát thi hành án dân sự, Luận án Tiến sĩ
Luật học tại Đại học Quốc gia Hà Nội.
- Lê Thị Tuyết Thanh (2015), Kiểm sát thi hành án dân sự từ thực tiễn
thành phố Hải Phòng, Luận văn Thạc sỹ Luật học, Học viện Khoa học xã hội,

Hà Nội.
- Nguyễn Văn Công (2012), Thực trạng và giải pháp nhằm nâng cao
hiệu quả thi hành án dân sự ở tỉnh Bắc Giang, Luận văn Thạc sỹ Luật học,
Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
- Phan Huy Hiếu (2012), Biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự, Luận
văn Thạc sỹ Luật học, Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.

3


- Nguyễn Thanh Mai (2013), Các biện pháp cưỡng chế thi hành nghĩa
vụ trả tiền, Luận văn Thạc sỹ Luật học, Đại học Luật Hà Nội, Hà Nội.
- Đỗ Đức Thuận (2017), Bảo đảm quyền của đương sự trong hoạt động
thi hành án dân sự từ thực tiễn tỉnh Hòa Bình, Luận văn Thạc sĩ.
- Hồ Xuân Chính (2011), Một số vấn đề về kê biên góp vốn theo Luật Thi
hành án dân sự năm 2008, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật, số 5/2011, tr 53-59.
- Hồ Xuân Chính (2011), Vài suy nghĩ về thời hạn áp dụng biện pháp
bảo đảm thi hành án, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật, số 7/2011, tr 30-32.
- Lê Thị Lệ Duyên (2012), Bàn về quan hệ phối hợp giữa cơ quan thi
hành án với các cơ quan hữu quan trong thi hành án dân sự, Tạp chí Dân chủ
và Pháp luật, số 10/2012, tr 28-30.
* Các công trình nghiên cứu về Khiếu nại và giải quyết khiếu nại trong
thi hành án dân sự:
- Lê Thị Kim Dung (2009), Nâng cao hiệu quả công tác giải quyết
khiếu nại tại Tổng cục Thi hành án dân sự, Luận văn Thạc sĩ.
- Nguyễn Công Toàn (2012), Khiếu nại và giải quyết khiếu nại thuộc
thẩm quyền của Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự, Luận văn Thạc sĩ.
- Trần Giang Nam (2017), Giải quyết khiếu nại trong thi hành án dân
sự từ thực tiễn tỉnh Quảng Bình, Luận văn thạc sĩ.
- Nguyễn Thanh Tuấn (2016), Giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực thi

hành án dân sự ở Việt Nam hiện nay, Luận văn thạc sĩ.
Các công trình nêu trên đã nghiên cứu làm rõ những vấn đề cơ bản của
THADS nói chung và khiếu nại trong THADS nói riêng. Do mục đích, phạm
vi nghiên cứu và cách tiếp cận khác nhau cho nên vấn đề thủ tục giải quyết
khiếu nại trong THADS chưa được nghiên cứu một cách chuyên sâu, toàn
diện trên phạm vi cả nước nói chung cũng như tỉnh Hòa Bình nói riêng. Vì
vậy đề tài “Thủ tục giải quyết khiếu nại trong thi hành án dân sự từ thực tiễn
tỉnh Hòa Bình” của luận văn này không trùng lặp với các công trình đã được

4


công bố ở nước ta trong những năm gần đây.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu của luận văn là đề xuất một số giải pháp nhằm
nâng cao hiệu quả thực hiện thủ tục giải quyết khiếu nại trong thi hành án dân
sự ở Việt Nam nói chung và địa bàn tỉnh Hòa Bình nói riêng.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được những mục đích trên đây, các nhiệm vụ đặt ra khi nghiên
cứu đề tài là:
- Làm rõ những vấn đề lý luận và quy định pháp luật về thủ tục giải
quyết khiếu nại trong THADS.
- Khảo sát, đánh giá thực trạng thực hiện thủ tục giải quyết khiếu nại
trong THADS tại tỉnh Hòa Bình.
- Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện thủ
tục giải quyết khiếu nại trong THADS tại tỉnh Hòa Bình nói riêng, trên phạm
vi cả nước nói chung.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là những vấn đề lý luận, quy định của
pháp luật và thực tiễn thực hiện thủ tục giải quyết khiếu nại trong THADS
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi không gian: Tập trung nghiên cứu thủ tục giải quyết khiếu nại
trong THADS của các cơ quan THADS tại tỉnh Hòa Bình gồm: Cục THADS
tỉnh Hòa Bình và 10 Chi cục THADS các huyện, thành phố trực thuộc.
- Phạm vi thời gian: Từ năm 2015 đến năm 2019
- Phạm vi nội dung: Nghiên cứu những quy định của pháp luật về thủ
tục giải quyết khiếu nại trong THADS, đánh giá thực trạng thực hiện thủ tục
giải quyết khiếu nại trong THADS tại tỉnh Hòa Bình, đề xuất các giải pháp

5


nâng cao hiệu quả thực hiện thủ tục giải quyết khiếu nại trong THADS trên
địa bàn tỉnh Hòa Bình.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở vận dụng phương pháp luận của
chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; đường lối, chủ trương, quan
điểm của Đảng cộng sản Việt Nam; chính sách, pháp luật của Nhà nước trong
THADS và giải quyết khiếu nại.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Để đạt được các mục đích nghiên cứu mà đề tài đã đặt ra; trong quá
trình nghiên cứu luận văn đã sử dụng một số phương pháp nghiên cứu cơ bản
sau đây:
+ Phương pháp phân tích, tổng hợp: được sử dụng để phân tích các
công trình khoa học nhằm làm rõ các vấn đề lý luận, các quy định của pháp
luật về thủ tục giải quyết khiếu nại trong THADS, từ đó tổng hợp, rút ra
những kết luận khoa học về vấn đề này. Phương pháp này cũng được sử dụng

để phân tích làm rõ thực trạng thực hiện thủ tục giải quyết khiếu nại trong
THADS trên địa bàn tỉnh Hòa Bình; tổng hợp, đánh giá rút ra những thành
công, hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế trong những năm qua.
+ Phương pháp thống kê, so sánh: được sử dụng để thống kê, so sánh
kết quả giải quyết khiếu nại trong THADS trên địa bàn và cả nước.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
6.1. Ý nghĩa lý luận
Luận văn góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận và những quy định của
pháp luật về thủ tục giải quyết khiếu nại trong thi hành án dân sự.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn
Luận văn đề xuất những giải pháp có thể vận dụng vào thực tiễn nhằm
nâng cao hiệu quả thực hiện thủ tục giải quyết khiếu nại trong THADS tại

6


tỉnh Hòa Bình nói riêng, tại các địa phương khác trong cả nước nói chung.
Kết quả nghiên cứu luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham
khảo cho các cơ quan THADS trên địa bàn tỉnh Hòa Bình nói riêng và hệ
thống cơ quan THADS trong cả nước nói chung khi giải quyết khiếu nại trong
THADS.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo,
nội dung của luận văn được kết cấu thành 3 chương gồm:
Chương 1: Những vấn đề lý luận và pháp luật về thủ tục giải quyết
khiếu nại trong thi hành án dân sự.
Chương 2: Thực tiễn thực hiện thủ tục giải quyết khiếu nại trong thi
hành án dân sự tại tỉnh Hòa Bình.
Chương 3: Quan điểm và các giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện thủ
tục giải quyết khiếu nại trong thi hành án dân sự từ thực tiễn tỉnh Hòa Bình.

7


Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LUẬT VỀ THỦ TỤC
GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI TRONG THI HÀNH ÁN DÂN SỰ
1.1. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của thủ tục giải quyết khiếu nại
trong thi hành án dân sự
1.1.1. Khái niệm thủ tục giải quyết khiếu nại trong thi hành án dân sự
* Khái niệm khiếu nại trong thi hành án dân sự
Theo Đại Từ điển tiếng Việt, khiếu nại là thắc mắc, đề nghị xem xét lại
những kết luận, quyết định do cấp có thẩm quyền đã làm [32, tr.904].
Theo khoản 1 điều 2 Luật khiếu nại năm 2011 quy định: “ Khiếu nại là
việc công dân, cơ quan , tổ chức hoặc cán bộ công chức theo thủ tục do Luật
này quy định đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại
quyết định hành chính, hành vi hành chính hoặc quyết định kỷ luật cán bộ,
công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp
luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình” [22, Tr.2].
Như vậy, khiếu nại là đề nghị của cá nhân, cơ quan, tổ chức bị tác động
trực tiếp bởi quyết định hành chính hay hành vi hành chính hoặc đề nghị của
cán bộ công chức chịu tác động trực tiếp của quyết định kỷ luật đối với cơ
quan, tổ chức hoặc người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại. Đề nghị này
xuất phát từ nhận thức chủ quan của người khiếu nại cho rằng quyền và lợi
ích chính đáng của mình bị xâm phạm. Cơ quan có thẩm quyền chỉ có thể kết
luận có vi phạm hay không sau khi đã xem xét một cách khách quan và thận
trọng nội dung vụ việc với điều kiện được cung cấp đầy đủ tài liệu có liên
quan. Như vậy, một mặt khiếu nại là hình thức phản ứng tích cực của công
dân, cơ quan, tổ chức với nhũng hiện tượng vi phạm các quyền và lợi ích
được pháp luật bảo vệ; mặt khác, khiếu nại là biện pháp ngăn chặn và loại từ

vi phạm.

8


Theo Từ điển Luật học, thi hành án là: “Hoạt động của cơ quan nhà
nước có thẩm quyền, được tiến hành theo thủ tục, trình tự được pháp luật quy
định nhằm thực hiện các bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa
án” [8, tr.705]. Như vậy, thi hành án là giai đoạn cuối cùng của quá trình tố
tụng, nhằm thực hiện những bản án, quyết định của Tòa án vào trong cuộc
sống, đưa các phán quyết của Tòa án trong những bản án, quyết định đó được
thi hành trong thực tiễn. Công tác thi hành án dân sự được giao cho cơ quan
thi hành án dân sự do Bộ Tư pháp quản lý và cơ quan thi hành án dân sự
thuộc Bộ Quốc phòng.
Do đó, có thể đưa ra khái niệm về thi hành án dân sự như sau: Thi hành
án dân sự là hoạt động do cơ quan Thi hành án dân sự tiến hành theo trình
tự, thủ tục do pháp luật quy định để đưa bản án, quyết định về dân sự của Tòa
án hoặc các quyết định khác theo quy định của pháp luật được thực hiện trên
thực tế nhằm bảo đảm lợi ích của Nhà nước; quyền, lợi ích hợp pháp của
công dân, tổ chức.
Thi hành án dân sự là công tác phức tạp, liên quan đến các quyền cơ
bản của con người. Việc tổ chức thi hành bản án, quyết định của Tòa án sẽ
làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ về tài sản của các
bên đương sự. Do tính chất công việc phức tạp như vậy nên trong quá trình tổ
chức THADS đương sự khiếu nại quyết định, hành vi của Thủ trưởng, Chấp
hành viên (CHV) cơ quan THADS là điều khó tránh khỏi.
Theo khoản 1 Điều 3 Thông tư số 02/2016/TT-BTP ngày 01/02/2016
của Bộ Tư pháp quy định: “Khiếu nại về THADS là việc đương sự, người có
quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc THADS đề nghị người có thẩm quyền
xem xét lại quyết định, hành vi của Thủ trưởng cơ quan THADS, CHV nếu có

căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi
ích hợp pháp của mình” [6, tr.2].

9


- Chủ thể có quyền khiếu nại trong THADS
Theo Luật Khiếu nại năm 2011 thì người có quyền khiếu nại là công
dân, cơ quan, tổ chức, cán bộ, công chức có quyền lợi bị xâm hại bởi một
quyết định hành chính, hành vi hành chính hoặc một quyết định kỷ luật cán bộ
công chức.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 140 Luật Thi hành án dân sự năm
2008, sửa đổi, bổ sung năm 2014, người có quyền khiếu nại về thi hành án
dân sự bao gồm:
+ Người phải thi hành án: là cá nhân, cơ quan, tổ chức phải thực hiện
nghĩa vụ trong bản án, quyết định được thi hành.
+ Người được thi hành án: là cá nhân, cơ quan, tổ chức được hưởng
quyền, lợi ích trong bản án, quyết định được thi hành.
+ Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: là cá nhân, cơ quan, tổ chức
có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trực tiếp đến việc thực hiện quyền, nghĩa vụ
thi hành án của đương sự.
Như vậy, chủ thể có quyền khiếu nại trong THADS bao gồm: Người
được thi hành án, người phải thi hành án, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên
quan đến việc thi hành án.
- Đối tượng của khiếu nại trong thi hành án dân sự
Theo quy định của Luật khiếu nại năm 2011, đối tượng bị khiếu nại là
quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước,
của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc quyết định
kỷ luật cán bộ, công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó là trái
pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của chủ thể khiếu nại.

Theo quy định của Luật Thi hành án dân sự năm 2008, sửa đổi, bổ sung
năm 2014, đối tượng bị khiếu nại trong thi hành án dân sự là các quyết định
hoặc hành vi của Thủ trưởng cơ quan THADS, của CHV, bao gồm:
+ Quyết định về thi hành án: Là các quyết định về thi hành án thuộc

10


thẩm quyền ban hành của Chấp hành viên hoặc Thủ trưởng cơ quan thi hành
án dân sự. Quyết định bị khiếu nại có thể là quyết định thi hành án (nội dung
quyết định thi hành án không đúng với nội dung bản án, quyết định của Tòa
án; nội dung quyết định thi hành án không đúng với nội dung đơn yêu cầu thi
hành án...); quyết định hoãn, tạm đình chỉ, đình chỉ... của Thủ trưởng cơ quan
thi hành án dân sự hoặc quyết định áp dụng biện pháp bảo đảm, biện pháp
cưỡng chế thi hành án... của Chấp hành viên.
+ Hành vi về thi hành án: Hành vi của Thủ trưởng cơ quan THADS và
Chấp hành viên có thể bị khiếu nại bao gồm: Những hành vi mà Thủ trưởng
cơ quan THADS và Chấp hành viên đã không làm hoặc làm không đúng quy
định của pháp luật trong quá trình tổ chức thi hành các bản án, quyết định của
Tòa án. Đó là các hành vi như không ra các quyết định về thi hành án, chậm
ra các quyết định về thi hành án, không thông báo đầy đủ theo quy định của
pháp luật các quyết định, giấy tờ về thi hành án; không xác minh điều kiện thi
hành án của người phải thi hành án...
* Khái niệm giải quyết khiếu nại trong thi hành án dân sự
Song song với quyền khiếu nại của chủ thể khiếu nại là nghĩa vụ giải
quyết khiếu nại của các cơ quan, tổ chức và cá nhân có thẩm quyền giải quyết
khiếu nại theo quy định của pháp luật.
Theo khoản 11 Điều 2 Luật Khiếu nại năm 2011 thì: “Giải quyết
khiếu nại là việc thụ lý, xác minh, kết luận và ra quyết định giải quyết
khiếu nại” [22, tr.2].

Từ quy định trên, có thể đưa ra khái niệm giải quyết khiếu nại trong
THADS như sau: Giải quyết khiếu nại trong THADS là việc người có thẩm
quyền trong thời hạn và theo thủ tục pháp luật quy định tiến hành thụ lý, xác
minh, kết luận và ra quyết định giải quyết khiếu nại đối với những khiếu nại
của cá nhân, tổ chức đối với các quyết định, hành vi về THADS khi họ có căn

11


cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó trái pháp luật, xâm phạm tới quyền,
lợi ích hợp pháp của mình.
* Chủ thể giải quyết khiếu nại trong thi hành án dân sự
Theo quy định của Luật Khiếu nại năm 2011, Luật THADS năm 2008
và Điều 7 Thông tư số 02/2016/TT-BTP ngày 01/02/2016 của Bộ Tư pháp thì
những người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại trong THADS bao gồm: Thủ
trưởng cơ quan THADS cấp huyện (Chi cục trưởng Chi cục THADS cấp
huyện), Thủ trưởng cơ quan THADS cấp tỉnh (Cục trưởng Cục THADS cấp
tỉnh), Thủ trưởng cơ quan quản lý THADS thuộc Bộ Tư pháp (Tổng cục
trưởng Tổng cục THADS), Bộ trưởng Bộ Tư pháp. Cụ thể:
+ Thẩm quyền giải quyết khiếu nại trong THADS của Chi cục trưởng
Chi cục THADS cấp huyện:
Chi cục trưởng Chi cục THADS cấp huyện giải quyết khiếu nại đối với
quyết định, hành vi trái pháp luật của CHV thuộc quyền quản lý của Chi cục
THADS cấp huyện và Khiếu nại đối với quyết định, hành vi của Phó Chi cục
trưởng Chi cục THADS khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của CHV.
+ Thẩm quyền giải quyết khiếu nại trong THADS của Cục trưởng Cục
THADS cấp tỉnh.
Cục trưởng Cục THADS cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết đối với khiếu
nại quyết định, hành vi trái pháp luật của CHV thuộc quyền quản lý của Cục
THADS; khiếu nại quyết định, hành vi trái pháp luật của Chi cục trưởng Chi cục

THADS; khiếu nại quyết định, hành vi của Phó Cục trưởng Cục THADS khi
thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của CHV và khiếu nại đối với quyết định giải
quyết khiếu nại của Chi cục trưởng Chi cục THADS cấp huyện.
+ Thẩm quyền giải quyết khiếu nại trong THADS của Tổng cục trưởng
Tổng cục THADS
Tổng cục trưởng Tổng cục THADS thuộc Bộ Tư pháp có thẩm quyền

12


giải quyết khiếu nại đối với quyết định, hành vi trái pháp luật của Cục trưởng
Cục THADS cấp tỉnh và khiếu nại đối với quyết định giải quyết khiếu nại của
Cục THADS cấp tỉnh.
+ Thẩm quyền giải quyết khiếu nại của Bộ trưởng Bộ Tư pháp
Bộ trưởng Bộ Tư pháp có thẩm quyền giải quyết khiếu nại đối với
quyết định giải quyết khiếu nại của Tổng cục trưởng Tổng cục THADS.
Trường hợp cần thiết, Bộ trưởng Bộ Tư pháp có quyền xem xét lại quyết định
giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực thi hành nếu có căn cứ cho rằng quyết định
giải quyết khiếu nại có vi phạm nghiêm trọng hoặc tình tiết mới làm thay đổi
cơ bản nội dung của vụ việc.
Theo Nghị định số 62/2015/NĐ-CP ngày 18/7/2015 của Chính phủ quy
định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật THADS thì việc
xem xét lại chỉ được thực hiện khi có căn cứ cho rằng: “Quyết định, hành vi bị
khiếu nại là trái pháp luật nhưng quyết định giải quyết khiếu nại cho rằng
quyết định, hành vi đó là đúng pháp luật; việc giải quyết khiếu nại đã vi phạm
quy định của pháp luật về thủ tục giải quyết khiếu nại về thi hành án, có tình
tiết mới làm thay đổi cơ bản kết quả giải quyết khiếu nại” [10, tr.18].
* Khái niệm thủ tục giải quyết khiếu nại trong thi hành án dân sự
Theo Từ điển Tiếng việt, thủ tục là “những việc cụ thể phải làm theo một
trật tự quy định, để tiến hành công việc có tính chất chính thức” [19, tr.927].

Theo nghĩa chung nhất, thủ tục hành chính được hiểu theo nghĩa đầy
đủ: Đó vừa là một thể chế (thể lệ) thống nhất bao gồm gồm một chuỗi các
nhiệm vụ liên quan chặt chẽ với nhau nhằm đạt kết quả dự kiến; vừa là
phương thức và cách thức giải quyết công việc theo một trình tự nhất định.
Theo quy định tại Điều 3 Nghị định 63/2010/NĐ-CP ngày 08/6/2010
về kiểm soát thủ tục hành chính, thủ tục hành chính được hiểu là: “Trình tự,
cách thức thực hiện, hồ sơ và yêu cầu, điều kiện do cơ quan nhà nước, người
có thẩm quyền quy định để giải quyết một công việc cụ thể liên quan đến cá

13


nhân, tổ chức”.
Từ những cách tiếp cận trên, có thể hiểu: Thủ tục giải quyết khiếu nại
trong THADS là trình tự, cách thức thực hiện, hồ sơ và yêu cầu, điều kiện do
người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại trong THADS thực hiện để giải
quyết các khiếu nại phát sinh trong hoạt động THADS nhằm bảo đảm quyền
và lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức, bảo vệ trật tự pháp luật.
Từ những quy định trên cho thấy đối tượng hướng đến của thủ tục
THADS đó chính là:
+ Nhóm quyết định, hành vi về thi hành án trước khi áp dụng biện pháp
bảo đảm, biện pháp cưỡng chế: bao gồm các quyết định, hành vi mà thủ
trưởng, Chấp hành viên cơ quan thi hành án dân sự đã ban hành hoặc thực
hiện hành vi mà trước khi áp dụng biện pháp bảo đảm, biện pháp cưỡng chế
như quyết định thi hành án theo đơn yêu cầu, quyết định thi hành án chủ
động, quyết định xử phạt vi phạm hành chính… hoặc hành vi không thông
báo cho đương sự, không mời đương sự lên làm việc, không tiến hành xác
minh theo yêu cầu của đương sự, không giao quyết định về thi hành án cho
đương sự…
+ Nhóm quyết định, hành vi trong khi áp dụng biện pháp cưỡng chế thi

hành án như các quyết định khấu trừ tiền trong tài khoản, quyết định kê biên
xử lý tài sản, quyết định trừ vào thu nhập của người phải thi hành án… hoặc
hành vi không thông báo ngày, giờ cưỡng chế, kê biên thiếu hoặc dư tài sản,
kê biên tài sản không được kê biên…
+ Nhóm quyết định, hành vi sau khi áp dụng biện pháp cưỡng chế như:
quyết định trả lại tài sản, quyết định giảm giá tài sản…, hành vi không thực
hiện việc thông báo thỏa thuận giá trị tài sản kê biên, không thực hiện giao tài
sản bán đấu giá thành…
Mục đích của thủ tục giải quyết khiếu nại trong THADS là nhằm bảo
vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân, bảo đảm các bản án,

14


quyết định về dân sự của Tòa án được thi hành một cách nghiêm chỉnh. Qua
đó góp phần củng cố pháp chế, chấn chỉnh và tăng cường kỷ luật, kỷ cương
trong hoạt động THADS.
Chủ thể của thủ tục giải quyết khiếu nại trong THADS chính là các cơ
quan, tổ chức và cá nhân tham gia vào quá trình giải quyết khiếu nại trong
THADS, bao gồm: cơ quan THADS, chấp hành viên của cơ quan THADS;
người phải THADS, người được THADS; cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền
lợi, nghĩa vụ liên quan trực tiếp đến việc thực hiện quyền, nghĩa vụ THA của
đương sự; cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm phối hợp với cơ quan giải
quyết khiếu nại trong THADS.
1.1.2. Đặc điểm của thủ tục giải quyết khiếu nại trong thi hành án
dân sự
Thứ nhất, thủ tục giải quyết khiếu nại trong thi hành án dân sự là thủ
tục mang tính pháp lý.
Thủ tục giải quyết khiếu nại trong thi hành án dân sự được quy định
trong các văn bản quy phạm pháp luật do Nhà nước ban hành, từ giai đoạn

tiếp nhận đơn, yêu cầu làm báo cáo giải trình của người bị khiếu nại, quá trình
xác minh, đối thoại, đến giai đoạn cuối cùng ra quyết định giải quyết khiếu
nại. Chỉ có những quy định về thủ tục giải quyết khiếu nại trong THADS
được quy định trong văn bản pháp luật mới có giá trị pháp lý trên thực tế.
Hiện nay, thủ tục giải quyết khiếu nại trong THADS được quy định trong
Luật THADS năm 2008 (được sửa đổi, bổ sung năm 2014) và Thông tư số
02/2016/TT-BTP ngày 01/02/2016 của Bộ Tư pháp quy định quy trình giải
quyết đơn khiếu nại, tố cáo, đề nghị, kiến nghị, phản ánh trong thi hành án
dân sự.
Thứ hai, thủ tục giải quyết khiếu nại trong THADS là thủ tục mang tính
chất của thủ tục hành chính. Mặc dù hiện nay có nhiều quan điểm về tính chất
của hoạt động THADS (là hoạt động tư pháp; là hoạt động hành chính; là hoạt

15


động mang tính chất hành chính – tư pháp), tuy nhiên, giải quyết khiếu nại
trong THADS mang tính chất của thủ tục hành chính chứ không mang tính
chất của thủ tục tố tụng tư pháp. Tính chất hành chính trong thủ tục giải quyết
khiếu nại trong THADS được thể hiện ở chỗ: giải quyết khiếu nại là thẩm
quyền trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước, vì vậy thủ tục giải quyết
khiếu nại chính là trình tự thực hiện thẩm quyền đó. Thủ tục giải quyết khiếu
nại trong THADS được điều chỉnh bằng quy phạm thủ tục - cơ sở pháp lý cho
các cơ quan THADS thực hiện giải quyết khiếu nại trong THADS.
Thứ ba, căn cứ phát sinh thủ tục giải quyết khiếu nại trong THADS là
các khiếu nại đối với quyết định, hành vi về THADS. Quyết định, hành vi về
THADS bị khiếu nại bao gồm: Nhóm quyết định, hành vi về thi hành án trước
khi áp dụng biện pháp bảo đảm, biện pháp cưỡng chế; Nhóm quyết định, hành
vi trong khi áp dụng biện pháp cưỡng chế thi hành án như các quyết định
khấu trừ tiền trong tài khoản, quyết định kê biên xử lý tài sản, quyết định trừ

vào thu nhập của người phải thi hành án… hoặc hành vi không thông báo
ngày, giờ cưỡng chế, kê biên thiếu hoặc dư tài sản, kê biên tài sản không được
kê biên… và nhóm quyết định, hành vi sau khi áp dụng biện pháp cưỡng chế.
Thứ tư, đặc điểm về chủ thể của thủ tục giải quyết khiếu nại trong
THADS. Chủ thể của thủ tục giải quyết khiếu nại trong THADS chính là các
cơ quan, tổ chức và cá nhân tham gia vào quá trình giải quyết khiếu nại trong
THADS, bao gồm: cơ quan THADS, chấp hành viên của cơ quan THADS;
người phải THADS, người được THADS; cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền
lợi, nghĩa vụ liên quan trực tiếp đến việc thực hiện quyền, nghĩa vụ THA của
đương sự; cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm phối hợp với cơ quan giải
quyết khiếu nại trong THADS.
Thứ năm, đặc điểm về mục đích hướng đến của thủ tục giải quyết khiếu
nại trong THADS. THADS là nhằm thi hành các phán quyết của Tòa án – các
quyết định tư pháp. Trong quá trình tổ chức thi hành án, không phải lúc nào

16


cũng đảm bảo được quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự. Do đó, thủ tục
giải quyết khiếu nại trong THADS góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp
của công dân, tổ chức; bảo đảm thi hành các bản án, quyết định về dân sự của
Tòa án, góp phần củng cố pháp chế, chấn chỉnh và tăng cường kỷ luật, kỷ
cương trong hoạt động THADS.
1.1.3. Vai trò của thủ tục giải quyết khiếu nại trong thi hành án dân sự
Thực hiện thủ tục giải quyết khiếu nại trong THADS có vai trò quan
trọng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan THADS, Cụ thể:
- Thủ tục giải quyết khiếu nại trong THADS là bảo đảm pháp lý cho
việc giải quyết các khiếu nại của đương sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên
quan của người có thẩm quyền giải quyết. Các quy định về thủ tục giải quyết
khiếu nại trong THADS là phương tiện để giúp cho việc giải quyết các khiếu

nại được giải quyết một cách khoa học, nhanh chóng. Thiếu đi các quy định
thủ tục này thì việc giải quyết các khiếu nại sẽ không thống nhất, dễ gây ra
những rối loạn trong quản lý xã hội. Vì vậy, thủ tục giải quyết khiếu nại trong
THADS góp phần nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại.
- Việc quy định thủ tục giải quyết khiếu nại một cách công khai, minh
bạch một mặt hạn chế việc lạm quyền, vi phạm từ phía các cơ quan có thẩm
quyền giải quyết khiếu nại, mặt khác nó xác định trách nhiệm rõ ràng của các
cơ quan trong việc giải quyết khiếu nại qua đó nâng cao trách nhiệm của các
cơ quan, người có thẩm quyền trong việc giải quyết khiếu nại
- Việc quy định thủ tục giải quyết khiếu nại giúp cho người khiếu nại
biết được ai là người có trách nhiệm giải quyết các yêu cầu của mình, cách
thức giải quyết của các cơ quan đó một mặt bảo đảm các quyền, lợi ích hợp
pháp của công dân, tổ chức mặt khác người dân có thể giám sát hoạt động của
các cơ quan, người có thẩm quyền trong việc thực thi công vụ qua đó góp
phần nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước
- Thực hiện đúng thủ tục giải quyết khiếu nại giúp cho việc nâng cao

17


hiệu quả giải quyết khiếu nại thúc đẩy việc thi hành các bản án quyết định về
dân sự được thực thi nghiêm minh góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động
THADS đồng thời củng cố, giữ vững kỷ cương, trật tự, tăng cường pháp chế..
1.2. Quy định pháp luật về thủ tục giải quyết khiếu nại trong thi
hành án dân sự
Thủ tục giải quyết khiếu nại là trình tự các công việc phải làm mang
tính nghiệp vụ để giải quyết vụ việc trên cơ sở tuân thủ các nguyên tắc cơ
bản. Để giải quyết khiếu nại về THADS, người giải quyết khiếu nại phải thực
hiện đầy đủ trình tự, thủ tục các bước từ thụ lý đơn, nghiên cứu đơn, lập kế
hoạch giải quyết cho đến việc xác minh, thu thập chứng cứ, làm rõ các nội

dung khiếu nại, kiến nghị cấp có thẩm quyền ra quyết định giải quyết khiếu
nại, hoàn chỉnh hồ sơ, tài liệu… Quá trình giải quyết khiếu nại bao gồm:
1.2.1. Thủ tục giải quyết khiếu nại lần đầu
1.2.1.1. Tiếp nhận, phân loại và xử lý đơn
*Tiếp nhận đơn khiếu nại
Tiếp nhận đơn khiếu nại là hoạt động đón nhận đơn từ đương sự, người
có quyền lợi nghĩa vụ liên quan hoặc từ các cơ quan, tổ chức khác chuyển đến.
Tiếp nhận đơn khiếu nại là bước đầu tiên của thủ tục giải quyết khiếu nại.
Theo quy định tại Điều 5 Thông tư số 02/2016/TT-BTP ngày
01/02/2016 thì: Đơn khiếu nại về thi hành án dân sự được tiếp nhận từ các
nguồn sau: Đơn do cơ quan, tổ chức, công dân gửi bộ phận tiếp nhận đơn; hộp
thư góp ý; đường dây nóng; địa điểm tiếp công dân của cơ quan, đơn vị hoặc
trực tiếp trình bày với người có thẩm quyền được lập thành văn bản; Đơn do
các cơ quan Đảng, Nhà nước, đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân,
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các thành viên của Mặt trận, các cơ
quan báo chí và các cơ quan khác chuyển đến; Đơn gửi qua dịch vụ bưu chính
Đơn tiếp nhận phải được vào sổ hoặc nhập vào hệ thống cơ sở dữ liệu
trên máy tính để quản lý, theo dõi.Việc lưu trữ sổ sách và sao lưu dữ liệu trên

18


máy tính được thực hiện theo quy định của pháp luật
* Phân loại đơn khiếu nại
Phân loại đơn khiếu nại là sự phân chia, sắp xếp các đơn theo tiêu chí
quy định. Việc phân loại đó giúp cho việc áp dụng thủ tục giải quyết các
khiếu nại được chính xác.
Điều 6 Thông tư số 02/2016/TT-BTP ngày 01/02/2016 quy định Đơn
tiếp nhận được phân loại như sau: Phân loại theo nội dung đơn; Phân loại theo
điều kiện xử lý; Phân loại theo thẩm quyền giải quyết; Phân loại theo số

lượng người khiếu nại.
Như vậy, Tiếp nhận và phân loại đơn khiếu nại là giai đoạn tiếp cận với
giai đoạn khởi đầu của thủ tục giải quyết khiếu nại về thi hành án dân sự. Đây
là giai đoạn giữ vai trò quan trọng, cán bộ tiếp công dân có thể thông qua việc
tiếp công dân ở giai đoạn này để giải thích các quy định của pháp luật cho
người dân, từ đó hạn chế phần nào tình trạng gửi đơn vượt cấp, không đúng
thẩm quyền giải quyết của các cơ quan
* Xử lý đơn khiếu nại
Xử lý đơn khiếu nại là việc nghiên cứu, phân loại, chuyển giao đơn thư
đến người có thẩm quyền để xem xét giải quyết, hướng dẫn trả lời người có
đơn thư hoặc chuyển đơn đến cơ quan có thẩm quyền để giải quyết. Xử lý đơn
thư là bước quan trọng trong việc phân loại, xử lý đơn và giải quyết khiếu nại
về THADS.
Điều 8 Thông tư số 02/2016/TT-BTP quy định:
Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày được phân công, công
chức nghiên cứu nội dung đơn khiếu nại, đề xuất người có thẩm quyền xử lý
như sau:
- Trường hợp đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết theo quy định
tại Điều 142 Luật thi hành án dân sự thì thụ lý đơn khiếu nại; trong trường
hợp đơn chưa đủ điều kiện giải quyết thì có văn bản trả lời cho người khiếu

19


nại biết lý do hoặc hướng dẫn người khiếu nại bổ sung thông tin, tài liệu liên
quan đến khiếu nại để được thụ lý giải quyết.
- Trường hợp đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan
thi hành án dân sự cấp dưới thì chuyển cơ quan thi hành án dân sự có thẩm
quyền để giải quyết theo quy định và thông báo cho người khiếu nại biết.
- Trường hợp đơn khiếu nại không thuộc thẩm quyền hoặc đã có quyết

định giải quyết khiếu nại có hiệu lực thi hành thì không thụ lý nhưng phải có
văn bản hướng dẫn, trả lời cho người khiếu nại biết. Việc hướng dẫn, trả lời
chỉ thực hiện một lần.
- Trường hợp đơn khiếu nại đã được chuyển, hướng dẫn, trả lời, giải
quyết theo quy định của pháp luật nhưng đương sự vẫn tiếp tục có đơn khiếu
nại cùng nội dung; đơn khiếu nại giấu tên, mạo tên, không rõ địa chỉ, nhân
danh tập thể, không có chữ ký hoặc điểm chỉ của người khiếu nại; đơn đồng
thời gửi nhiều cơ quan, trong đó đã đề gửi cơ quan có thẩm quyền giải quyết;
đơn đã mời người khiếu nại hai lần để xác định nội dung khiếu nại, yêu cầu
cung cấp thông tin, tài liệu nhưng người khiếu nại không đến, không cung cấp
theo yêu cầu mà không có lý do thì lưu đơn.
1.2.1.2. Thụ lý đơn, yêu cầu báo cáo, giải trình, cung cấp hồ sơ, tài liệu
Thụ lý đơn là việc bắt đầu tiếp nhận đơn để xem xét và giải quyết đơn,
để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người có quyền lợi nghĩa
vụ liên quan.
Người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại có trách nhiệm xem xét đơn khiếu
nại để xác định có căn cứ thụ lý hay không thụ lý để giải quyết theo quy định.
Đối với đơn khiếu nại có căn cứ để thụ lý thì: Trong thời hạn 05 ngày
làm việc, kể từ ngày nhận được đơn khiếu nại lần đầu hoặc kể từ ngày nhận
được báo cáo, hồ sơ, tài liệu có liên quan của cơ quan thi hành án dân sự cấp
dưới đối với đơn khiếu nại lần hai, người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại
phải vào sổ thụ lý để giải quyết và Thông báo bằng văn bản cho người khiếu

20


nại theo Mẫu quy định tại Thông tư 01/2016/TTBTP ngày 01 tháng 02 năm
2016 của Bộ Tư pháp.
Những trường hợp đơn khiếu nại không được thụ lý giải quyết được
quy định tại Điều 141 Luật thi hành án dân sự năm 2008 (được sửa đổi bổ

sung năm 2014) gồm: Quyết định, hành vi bị khiếu nại không liên quan trực
tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khiếu nại; Người khiếu nại không
có năng lực hành vi dân sự đầy đủ mà không có người đại diện hợp pháp, trừ
trường hợp pháp luật có quy định khác; Người đại diện không có giấy tờ
chứng minh về việc đại diện hợp pháp của mình; Thời hiệu khiếu nại đã hết;
Việc khiếu nại đã có quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực thi hành, trừ
trường hợp quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật của Cục
trưởng Cục thi hành án dân sự và Tổng cục trưởng Tổng cục thi hành án dân
sự được Bộ trưởng Bộ Tư pháp xem xét lại và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng xem
xét lại quyết định giải quyết khiếu nại của Thủ trưởng cơ quan quản lý thi
hành án khi giải quyết các khiếu nại của Thủ trưởng cơ quan thi hành án cấp
quân khu.
Đối với những đơn khiếu nại thuộc trường hợp không được thụ ký để
giải quyết thì người có thẩm quyền không thụ lý đơn khiếu nại đó để giải
quyết và phải thông báo, nêu rõ lý do cho người khiếu nại biết.
Sau khi thụ lý đơn khiếu nại, người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại
cần tiến hành các hoạt động như: Yêu cầu người khiếu nại, người bị khiếu nại,
người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cung cấp các thông tin, tài liệu liên
quan đến việc khiếu nại; yêu cầu người bị khiếu nại giải trình.
Việc thực hiện báo cáo giải trình, cung cấp hồ sơ, tài liệu được thực
hiện theo quy định tại Điều 9 Thông tư số 02/2016/TT-BTP ngày 01 tháng 02
năm 2016 của Bộ Tư pháp cụ thể như sau:
Công chức được phân công có nhiệm vụ lập hồ sơ giải quyết khiếu nại
theo quy định của Luật thi hành án dân sự và Luật Khiếu nại.

21