nghiên cứu ẩn dụ về tình yêu trong các bài hát tiếng anh và tiếng việt

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI NGƯ
============

NGÔN NGƯ HỌC ĐỐI CHIẾU
ĐỀ TÀI:

NGHIÊN CỨU ẨN DỤ VỀ TÌNH YÊU TRONG CÁC BÀI HÁT
TIẾNG ANH VÀ TIẾNG VIỆT

Giảng viên hướng dẫn: ThS. Ngô Thị Khai Nguyên
Sinh viên thực hiện:

1


MỤC LỤC
A.
B.
I.
II.

Đặt vấn đề ………………………………………………………….
Nội dung ……………………………………………………………
Các khái niệm tình yêu nam nữ trong tiếng Anh và tiếng Việt …
Những hình ảnh ẩn dụ nói lên tình yêu ban sơ, mới chớm nở ….

1
1
1
2

II.1. Mượn hình ảnh thiên nhiên, những điều đơn giản để nhắc đến cho việc
bắt đầu một mối tình ………………………………………………….....
3
II.2. Mượn những hình ảnh thời chinh chiến, vượt mưa bom bão đạn để nói
lên tình yêu, là từ sự năng động trẻ trung của tuổi trẻ ………………..
5
III.

Những hình ảnh ẩn dụ nói lên tình yêu mặn nồng thắm thiết …

8

III.1. Mượn hình ảnh thiên nhiên để nói lên tình yêu mặn nồng thắm thiết..8
III.2. Tình yêu gắn liền với thiên nhiên, với quê hương đất nước, tình yêu
với bao người …………………………………………………………….
11
IV. Hình ảnh ẩn dụ nói lên tình yêu tan vỡ, biệt ly …………………
13
IV.1. Mượn hình ảnh của thiên nhiên cũng là một phạm trù tiêu biểu để nói
lên tình yêu đau buồn, tình yêu tan vỡ …………………………………
13
IV.2. Không chỉ là khung cảnh thiên nhiên mới làm con người ta nhớ, mà
khi nhìn vào những hình ảnh xưa cũ quen thuộc cũng gợi nhớ về một tình đã
xa …………………………………………………………………………
17
C.
Kết luận …………………………………………………………...
19
Tài liệu tham khảo ………………………………………………………

20

2


A. Đặt vấn đề:
Nói đến ẩn dụ là chúng ta liên tưởng ngay đến cách nói bóng bẩy, đầy hình
ảnh, biểu tượng tượng trưng cho một phạm trù, một hình ảnh, một sự việc, một
trạng thái mà ta muốn biểu đạt. Ẩn dụ được sử dụng rộng rãi không chỉ trong văn
học, thơ ca, đời sống hàng ngày mà còn trong lĩnh vực âm nhạc. Một bài hát đi
vào lòng người không chỉ bằng giai điệu âm thanh mà bằng chính những tâm tư,
tình cảm của người nghệ sĩ gửi vào từng câu chữ, ngôn từ. Đặc biệt, tình yêu
trong âm nhạc là một đề tài luôn gây sức cuốn hút đối với các nghệ sĩ và các
khán, thính giả. Tình yêu được gửi gắm vào những nhạc phẩm với nhiều hình ảnh
ẩn dụ mà qua đó thể hiện những tình cảm, những nỗi lòng, tâm tư mà các nghệ sĩ
gửi gắm vào đó. Đặc biệt, trong những tác phẩm âm nhạc của thế kỷ XX mang
một nét đặc trưng, khiến người ta khi nghe cảm nhận được về những nỗi lòng vừa
trong trắng, tinh khôi, lại vừa sâu lắng và dạt dào xúc cảm. Bài viết này sẽ giúp
chúng ta hiểu được một phần nào về những hình ảnh ẩn dụ nói lên những tâm tư,
tình cảm, những trải nghiệm vừa chớm nở, thắm thiết đậm sâu, hay là thậm chí là
những tan tác, đau thương sau tan vỡ trong tình yêu của không chỉ của chính các
nghệ sĩ viết nên những ca khúc đó, mà còn là thay lời cho người hát, người nghe,
những người yêu thích và cảm thụ âm nhạc; đối chiếu các nhạc phẩm trong hai
ngôn ngữ tiếng Anh và tiếng Việt.
B. Nội dung:
I.
Các khái niệm tình yêu nam nữ trong tiếng Anh và tiếng Việt:
Cuộc đời của chúng ta có ai có thể nói lời chối từ tình yêu được không? Chắc
sẽ rất hiếm người nói không bởi tình yêu đem đến cho con người ta những hạnh
phúc, những hân hoan… không phải rượu nhưng có thể khiến người ta say, không

phải thuốc nhưng làm con người ta cảm thấy đắng. Yêu là như vậy đó, nhưng
mấy ai định nghĩa được yêu là gì?
Nhà thơ Xuân Diệu cho rằng: “Yêu là chết ở trong lòng một ít…”

1


Còn theo Paulo Coelho: “Tình yêu là một sức mạnh hoang dại. Khi ta cố gắng
điều khiển nó, nó hủy hoại ta. Khi ta muốn nhốt nó lại, ta lại trở thành nô lệ của
nó. Khi ta cố gắng hiểu nó, nó lại làm cho ta có cảm giác mất mát và bối rối.”
Aristototle thì cho rằng: “Tình yêu là sự kết tinh của một tâm hồn nằm trong
hai thể xác.”
Và theo như định nghĩa của từ điển Oxford: “Love is a strong feeling of
affection for somebody that you are sexually attracted to.”
Nói một cách trừu tượng tình yêu đôi lứa là một trải nghiệm cảm xúc của một
người về người khác phái. Nó đi kèm một sự quan tâm sâu sắc không cưỡng nổi
dành cho đối tượng đó và với khát vọng rằng đối tượng mình yêu cũng “cảm” về
mình y như vậy. Nói rõ hơn, yêu là sự trải nghiệm về những cảm nhận của một sự
khao khát ở cùng với người mình yêu. Khao khát này mang theo một khát vọng
rằng người mình yêu có cùng một mong muốn ở bên mình. Điều này cũng thường
thấy trong tình bạn thân, nhưng sự khác biệt lớn giữa tình bạn và tình yêu là trong
tình yêu, khát vọng này mang tính lãng mạn hơn. Trong tình yêu, khát vọng này
ẩn chứa một ước muốn thuộc về người khác và mong muốn người khác cũng
thuộc về mình và chỉ thuộc về mình mà thôi. Do vậy, hai người đang yêu chấp
nhận ở trong trạng thái “lụy” nhau một cách vô điều kiện. Người yêu nhau chấp
nhận ở trong trạng thái “cho đi” tất cả, vì thế, đối với nhau họ chấp nhận trở nên
mong manh, dễ vỡ, họ “cần” có nhau để chỉ lo lắng quan tâm và chăm sóc cho
người mình yêu mà thôi. ( />II.

Những hình ảnh ẩn dụ nói lên tình yêu ban sơ, mới chớm nở:

Tình yêu thuở mới bắt đầu chớm nở là giai đoạn con người ta cảm thấy

đáng yêu, tràn đầy năng lượng với những ngô nghê ngây dại khi tiếng yêu
vẫy gọi. Đó cũng là một trong những tình cảm cơ bản của con người, là
nguồn cảm hứng vô tận trong văn thơ và đặc biệt là trong rất nhiều những
nhạc phẩm. Qua những hình ảnh ẩn dụ mà mỗi nhạc sĩ gửi gắm vào tác
phẩm của mình, tình yêu được nhắc đến như một cách vô thức mà ẩn chứa
2


bao nhiêu là tâm tư, tình cảm, là nỗi lòng, là những thổn thức của cả nhạc sĩ
lẫn người thưởng thức âm nhạc. Những hình ảnh ẩn dụ biểu đạt cho tình
ban sơ là những hình ảnh mộc mạc đơn sơ nhất.
II.1. Mượn hình ảnh thiên nhiên, những điều đơn giản để nhắc
đến cho việc bắt đầu một mối tình:
Đầu tiên, trong tiếng Việt, chúng ta phải kể đến một tác phẩm vô cùng
nổi tiếng của nhạc sĩ Nguyễn Huỳnh Điểu - Hai đầu nỗi nhớ: “…Có một
không gian nào/ Đo chiều dài nỗi nhớ/ Có khoảng mênh mông nào/ Sâu
thẳm hơn tình thương…” Khi con người ta mới bắt đầu yêu thì cảm xúc
tâm hồn là thứ thăng hoa nhất, vô cùng mãnh liệt. Đặc biệt, với những
người đang yêu, khi không được gặp nhau, hay dù có là mới gặp nhau ban
chiều thì đến tối, họ cũng cảm thấy nhớ da diết, nhớ vô cùng. Bài hát đã
gợi ra cho ta một cảm giác của những đôi mới yêu nhau, cái luôn tồn tại
trong họ là nỗi nhớ, nỗi nhớ luôn luôn tồn tại dù là khoảng cách xa xôi hay
được nhìn thấy người ấy ngay trước mắt thì nỗi nhớ vẫn luôn hiện hữu. Và
khi nghe bài hát, người nghe cảm thấy càng nghe càng nhớ, càng nghe càng
thấy lòng mình bâng khuâng. Thoạt nghe thì cứ ngỡ đó là câu hỏi mà nghệ
sĩ đang tự hỏi mình, nhưng thực chất đó như là một lời khẳng định rằng
không có khoảng cách nào có thể bằng chiều dài nỗi nhớ, không có khoảng
không nào sâu thẳm hơn tình thương. Mượn hình ảnh của không gian, của

chiều dài, của chiều sâu để nói về nỗi nhớ là không thể đo đếm được. “Ở
đầu này nỗi nhớ/ Anh mơ về bên em/ Ngôi sao như xuống thấp/ Cho ta gần
nhau hơn…” Trong thế giới ấy vạn vật cũng như chiều theo ý con người
“ngôi sao như xuống thấp” kéo anh và em lại gần nhau hơn. Lấy hình ảnh
ngôi sao để chuyển tải tình yêu giữa anh và em, để kéo tình cảm của hai
người càng sát lại với nhau. Không ồn ào, không nỉ non, ca từ trong tác
3


phẩm rất trong sáng và mộc mạc. Bản thân ca khúc đã toát lên vẻ thuần
khiết của một mối tình lúc ban sơ nhẹ nhàng mà bình dị. Tác phẩm là tiếng
nói đầy ắp yêu thương và nỗi nhớ của một mối tình đầu, là một tình yêu
trong trắng, tinh khiết buổi ban sơ nhưng lại mang đến một hương vị nhẹ
nhàng, thanh tao và êm ái.
Hay là trong nhạc phẩm Lâu đài tình ái của nhạc sĩ Trần Thiện Thanh:
“Anh sẽ vì em làm thơ tình ái/ Anh sẽ gom mây kết hình lâu đài/ Đợi chờ
một đêm trăng nào tới/ Đợi chiều vàng hôn trên làn tóc/ Đón hai đứa
chúng ta mà thôi…” Những hình ảnh “mây, lâu đài, đêm trăng, chiều
vàng” đã gợi ra cho chúng ta một khung cảnh rất lãng mạn, rất nên thơ để
hò hẹn, để “đón hai đứa chúng ta mà thôi.” Chuyện tình yêu là những câu
chuyện đẹp, khi con người ta sa vào lưới tình, một đóa hoa dại bên đường
cũng trở nên cao sang lộng lẫy. Ánh trăng luôn là đề tài muôn thuở dành
cho những cặp đôi yêu nhau hẹn hò, dưới cái ánh sáng mờ ảo, huyền dịu ấy
thì trong mắt những người đang yêu cảnh vật bỗng trở nên rực rỡ hơn bao
giờ hết. “Tinh tú trời cao thành vương miện sáng/ Khai lễ đăng quang vũ
trụ chong đèn/ Hoàng hậu về cao sang quyền quý/ Đẹp nụ cười quân
vương vừa ý/ Và lâu đài mang tên tình ái/ Đón hai đứa chúng ta mà
thôi…” chàng trai trong ca khúc tự ví mình là quân vương với vương miện
trên đầu, người yêu của chàng là hoàng hậu với nét cao sang quyền quý, cả
hai cùng sánh đôi dưới bầu trời đầy sao. Quả thật khi yêu rồi con người ta

chỉ còn thấy những màu hồng tươi đẹp, cuộc sống lung linh đủ mọi sắc
màu. Cặp đôi trong bài hát này mới thật hạnh phúc làm sao, quân vươnghoàng hậu thì quả là cặp đôi trai tài gái sắc nhất rồi còn gì. Thế giới như
chỉ còn là của riêng “đón hai đứa chúng ta mà thôi.” Lâu đài tình ái đó quả
thật chẳng có trên trần gian đâu. Đó là lâu đài được kết xây bằng hạnh phúc
với những tiếng hát “chắp cho cánh nhung thiên thần… cho dù ngàn năm
4


qua, còn vấn vương đôi hồn hoa.” Thế mới nói, tình yêu thuở đầu là trong
trắng và tinh khôi. Nó có thể xoa dịu đi mọi nỗi đau, vẽ ra cho người ta
những bức tranh thật đẹp. Và đó là những lời hẹn thề vẫn còn đi mãi đến
muôn đời.
Cũng giống như trong tiếng Việt, trong tiếng Anh, với giai điệu ngọt
ngào mà tràn đầy ý nghĩa, ca khúc Everyday I love you với những ca từ
đầy ý nghĩa đã đem lại những cảm xúc bình dị mà thiêng liêng cho mọi
người về tình yêu. “…I don't know, but I believe that some things are
meant to be…Cos I believe that destiny, is out of our control…” Chàng trai
đã bày tỏ tình yêu một cách thẳng thắn và dứt khoát, những từ “destiny”,
“out of our control” cho ta thấy rõ một tình yêu vô cùng thuần khiết,
không cố tình, không có sự sắp đặt của con người, mà đó như là đã được
định sẵn, là định mệnh, là số phận đã khiến hai con người gắn kết lại với
nhau. Dường như tình yêu là một thứ gì đó vô cùng thiêng liêng và cao
quý. Tác giả dùng những động từ “love”, “believe” để tỏ tình một cách trực
tiếp, rõ ràng, dứt khoát, thể hiện niềm tin mãnh liệt đối với tình yêu. “I
never thought that dreams came true…” Dùng “dreams” để ám chỉ tình
yêu, khao khát tình yêu được trở thành sự thực “…It's a touch when I feel
bad/ It's a smile when I get mad…” Hình ảnh “a touch”, “a smile” là
những hình ảnh và cảm xúc đời thường, bình dị mà những người yêu nhau
dành cho nhau tuy nhỏ bé nhưng chứa đựng tình cảm, động lực to lớn. Có
thể nói, bản tình ca này đã miêu tả sâu sắc tình yêu của những đôi trai gái

mà tình yêu đó bắt đầu từ những điều gần gũi, đơn giản xung quanh chúng
ta. Dẫu thế giới chỉ còn một người bên mình thì chàng trai cũng không hối
tiếc. Chỉ cần là được yêu mỗi người đó mỗi ngày, được nghe những tiếng
gọi thân thương của một tình yêu ban sơ thuở vừa quen biết.
5


II.2. Mượn những hình ảnh thời chinh chiến, vượt mưa bom bão
đạn để nói lên tình yêu, là từ sự năng động trẻ trung của tuổi trẻ:
Trong thế kỷ này, đất nước Việt Nam chúng ta phải trải qua cuộc kháng
chiến chống Mỹ cứu nước. Những chàng trai cô gái tuổi đôi mươi sẵn sàng
hi sinh thanh xuân của bản thân để ra chiến trường đầy gian khổ. Tuy là
gian khó trùng trùng, nhưng những con người trẻ tuổi đầy nhiệt huyết ấy
vẫn luôn lạc quan yêu đời, vượt lên trên mọi gian khổ để tiến về phía trước.
Họ vẫn ca hát, vẫn chan chứa những cảm xúc của tuổi thanh xuân. Một
trong những ca khúc tiêu biểu cho nét đẹp này là nhạc phẩm Trường Sơn
Đông, Trường Sơn Tây do nhạc sĩ Hoàng Hiệp phổ nhạc. Bài hát là sự kết
hợp giữa chất thơ và chất nhạc quyện chặt với nhau, nâng cánh cho nhau
những tiếng vang vọng khắp các chiến trường, thôi thúc hàng triệu trái tim
xông pha nơi tiền tuyến, giết giặc lập công. “Cùng mắc võng trên rừng
Trường Sơn/ Hai đứa ở hai đầu xa thẳm/ Đường ra trận mùa này đẹp
lắm/ Trường Sơn Đông nhớ Trường Sơn Tây…” Với cấu trúc dễ nhớ, dễ
thuộc, bình dị, mang âm hưởng đời thường và đậm đặc chất lính, giai điệu
bài hát đẹp, tính trữ tình quyện chặt với tính hùng ca đã “truyền lửa” vào
trái tim của mỗi người. Bài hát rất thành công về nghệ thuật, cảm xúc, song
cái hay hơn có lẽ nó đã nói lên được cảm xúc lớn của thời đại, của cả một
thế hệ trẻ, của cả dân tộc thời ấy qua hình ảnh “Đường ra trận mùa này
đẹp lắm. Trường Sơn đông nhớ Trường Sơn tây.” Đường Trường Sơn
những năm tháng chiến chinh binh lửa này đã trở thành con đường hào
hùng vang dội khi khắp các mặt trận. Bài hát Trường Sơn Đông- Trường

Sơn Tây cũng là một bản tình ca trong chiến tranh. Một anh, một chị yêu
nhau trong xa cách. Bài hát đã mượn những hình ảnh của những “con
đường gánh gạo… muỗi bay rừng già… măng” những thứ rất đỗi mộc
mạc đơn sơ nhưng không kém phần chân thật “Trường Sơn Tây anh đi,
6


thương em/ Bên ấy mưa nhiều, con đường gánh gạo/ Muỗi bay rừng già
cho dài tay áo/ Hết rau rồi, em có lấy măng không…” để khơi gợi cho một
tình yêu, cho sự tươi trẻ, niềm vui, niềm phấn khởi, lạc quan vượt lên gian
khó. Nhớ lại thời ấy tình yêu không chỉ là tình yêu đôi lứa mà tình yêu còn
gắn liền với tình yêu đồng đội, tình yêu nhân loại thật lớn lao. Hình như,
không yêu được số đông người thì cũng khó mà yêu lấy một người. Bài hát
là tiếng nói trái tim, từ những trái tim chân thành, mộc mạc, đơn sơ, nhưng
không kém phần năng động, trẻ trung đã mở ra biết bao tình yêu đẹp cho cả
một lớp người.
Cũng như trong tiếng Việt thì trong tiếng Anh cũng diễn tả tình yêu
chớm nở qua sự năng động trẻ trung, mà ca khúc Can’t Take My Eyes Off là
một điển hình.
“You're just too good to be true
Can't take my eyes off you’’
“Em quá tốt đẹp để có thể là hiện thực
Anh không sao rời mắt khỏi em’’
Cách so sánh nói lên sự tha thiết trong tình yêu của chàng trai, bị lôi cuốn mạnh
mẽ bởi vẻ đẹp của cô gái. Từ “my eyes” bộc lộ rõ sự tha thiết đó. Có thể nói lời tỏ
tình chân thành pha chút lém lỉnh của một chàng trai với sức mạnh ngôn từ như
vậy có thể tước bỏ mọi vũ khí lạnh lùng của các cô gái.
“You'd be like heaven to touch
I wanna hold you so much”
“Em như thiên đường anh chạm đến

Anh muốn ôm em biết bao nhiêu”
Chàng trai dùng từ “heavan” để so sánh,ví von nhằm nhắc đến sự cao quý trong
tình yêu, niềm khao khát mãnh liệt đối với tình yêu. Hơn nữa, việc lặp lại những
câu hát “Can't take my eyes off you” và “I love you baby” vừa chân thật vừa
ngọt ngào biểu lộ rõ sự say đắm, tha thiết của chàng trai đối với cô gái.
7


Để lấy lòng cô gái mà mình yêu mến, chàng trai còn sử dụng những động từ gợi
hình gợi cảm như “stare”, “take off”, “hold”, “need”, “warm” thể hiện khát khao
nồng cháy đối với tình yêu, sự lôi cuốn kì lạ trong tình yêu mà chàng trai đang có.
Sức sống của “Can’t Take My Eyes Off You” nằm ở chính sự trẻ trung, tươi vui,
tràn đầy năng lượng. Bài hát vẫn được yêu thích qua các thế hệ, đặc biệt là đối
với thanh niên, bởi sự trẻ trung, tươi vui là điểm chung của những người trẻ.
Những người lớn tuổi khi nghe lại nhạc phẩm này cũng tìm lại được những ký ức
đẹp đẽ và một thời tuổi trẻ sôi nổi của mình.
III.

Những hình ảnh ẩn dụ nói lên tình yêu mặn nồng thắm thiết:

Trong tiếng Việt, chúng ta thường bày tỏ tình yêu bằng cách xưng hô
“Anh”, “Em” thì trong tiếng Anh thường dùng những đại từ nhân xưng như
“I”, “You” hoặc tân ngữ “us”. Và trong tình yêu, cả người Anh lẫn người
Việt đều sử dụng các biện pháp nghệ thuật như : ẩn dụ, hoán dụ,ngoan dụ,
nhân hóa… để miêu tả những tình cảm, nỗi lòng khi tình yêu mặn nồng
thắm thiết.
Trong các bài hát về tình yêu đôi lứa thuộc thế kỷ XX, trong khi người
Việt sử dụng nhiều phép ẩn dụ như mượn hình ảnh thiên nhiên, cảnh vật,để
diễn đạt cảm xúc khi yêu, làm cho cảm xúc phong phú, làm cho thiên nhiên
trở nên thơ mộng. Thì ngược lại các tác giả người Anh lại ưa chuộng những

hình ảnh thực tế gắn liền với đời sống, sự vật hiện tượng hằng ngày của họ
như: guiding light- ánh sáng chỉ đường, shines in the night- ánh mặt trời
trong đêm tối, heaven gift- món quà của thượng đế… Trong giai đoạn này,
tình cảm đôi lứa trong các bài bát có xu hướng mang đậm cảm xúc lạc
quan, vui tươi.
III.1. Mượn hình ảnh thiên nhiên để nói lên tình yêu mặn nồng
thắm thiết:
8


Trong ca khúc Biển tình, nhạc sĩ Lam Phương đã sử dụng những hình
ảnh ẩn dụ như “ngàn hải lí, biển rộng, ngân hà” để gợi lên sự vô cùng vô
tận của biển cả mênh mông, của vũ trụ bao la mà qua đó là nói lên tình yêu
là mãnh liệt. Tình yêu chính là sức mạnh, là động lực để con người vượt
qua những giông bão của cuộc đời, dù có khó khăn chông gai thử thách
như thế nào họ cũng không xa rời, cũng cùng nhau vượt qua “Nằm nghe
sóng vỗ từng lớp xa/ Bọt tràn theo từng làn gió đưa/ Một vầng trăng sáng
với tình yêu chúng ta/ Vượt ngàn hải lý cũng không xa/ Biển rộng đất trời
chỉ có ta/ Thì dòng ngân hà mình cũng qua/ Biển không biên giới, như
tình anh với em…” Khi nghe ca khúc Biển Tình, chúng ta như được sống
giữa thiên đường với biển xanh mướt, cát trắng, nắng vàng và vị mằn mặn
của gió biển. Bài hát thể hiện những cảm xúc yêu đương mãnh liệt, lãng
mạn cùng những khao khát yêu thương cháy bỏng. Nhạc sĩ Lam Phương đã
chắt lọc những ca từ đẹp nhưng không quá cầu kỳ, lồng ghép với những
giai điệu dịu êm, tạo thành một bức tranh thiên đường tuyệt đẹp. Nơi mà
âm thanh của “sóng vỗ từng lớp xa” cùng với “vầng trăng sáng” và
“tình yêu chúng ta” thì dù có “ngàn hải lý” hay cả “dòng ngân hà” cũng
không thể chia lìa đôi lứa. Và lúc đó, thì người con trai nào cũng muốn
cùng người con gái của mình “xiết tay, dắt nhau, mình lánh xa thế nhân”
đến nơi chỉ có “biển xanh, cát trắng, sóng hòa nhịp ái ân” và “không còn

những chiều bâng khuâng”.
Trong khi đó, với giọng hát trong trẻo của mình, Martina McBride đã
mang đến một tình yêu trọn vẹn, tình yêu vĩnh cửu đối với người mình yêu
qua bài hát My valentine. Ở đây, tác giả của My valentine đã tinh tế mượn
hình ảnh thời gian- time, mặt trời- sun, ánh nắng- shine… để bày tỏ tình
yêu của mình “… And even if the sun refused to shine/ Even if romance
ran out of rhyme/ You would still have my heart/ Until the end of time/
9


You're all I need/ My love, my valentine…”. Trong bài hát cô gái đã trải bày
nỗi lòng mình, vì yêu anh em sẽ vượt qua mọi quy luật, mọi ranh giới. Tác
giả đã viết: “If the sun refused to shine/ Even if romance ran out of
rhyme”. Qua đó nhạc sĩ muốn bày tỏ tình yêu nồng cháy của mình dù cho
the sun- mặt trời khướt từ nhiệm vụ tỏa sáng- shine của mình. Hay dù cho
những điều lãng mạn có bị lạc nhịp, hay dù cho có bất kỳ chuyện gì xảy ra
thì tình yêu của cô gái vẫn như vậy: “You would still have my heart/ Until
the end of time/ You're all I need”. Bài hát ngập tràn hạnh phúc, say mê dù
không có một lời hứa hẹn: “Anh là tất cả những gì em cần - you’re all I
need”, “Em trao cho anh cả trái tim rồi đó/ Cho đến phút cuối cùng - You
would still have my heart Until the end of time”. Với em, anh mãi là người
mà em cần nhất và tình yêu em giành cho anh mãi cho đến khi tận cuối
cuộc đời- end of time. Ở đây nhạc sĩ đã dùng từ “have my heart” và “end
of time” như một biện pháp nói quá, như một lời thề thốt cho tình yêu vĩnh
cửu thời gian là vô tận kéo dài mãi mãi làm sao có thể end – kết thúc vì vậy
tình yêu em dành cho anh cũng vô tận như thời gian. Điều này như một sự
phi thực tế thời gian không thể kết thúc và tình yêu của em trái tim em - my
heart dành cho anh cũng như vậy, mãi mãi.
Hay bài hát Hoa trinh nữ của nhạc sĩ Trần Thiện Thanh. Nhạc sĩ mượn
của hoa trinh nữ để nói về vẻ đẹp của người con gái trong tình yêu, đồng

thời cũng là sự khao khát một tình yêu lãng mãn, một cuộc tình bền bỉ cứ
kéo dài mãi mãi. Loài hoa trinh nữ rất đỗi nhẹ nhàng, e thẹn khi ta đưa tay
khẽ chạm vào chiếc lá tựa như những cô gái e lệ, khép nép, bẽn lẽn trước
tình yêu, nhưng lại tràn đầy một nội lực: “…Hoa Trinh Nữ không mặn mà
bằng nàng hồng kiêu sa/ Hoa đâu dám khoe màu cùng một nàng Cúc vàng
tươi/ Hoa không bán hương thơm như nàng Dạ Lý trong vườn/…Loài hoa
không hương sắc màu nhưng loài hoa biết khép lá ngây thơ…". Là loài hoa
10


dại nên trinh nữ mọc khắp nơi, ở những khu đất đá sỏi ẩm ướt hay kể cả
những vùng đất cằn cỗi vẫn có sự hiện diện kiên cường của loài hoa đặc
biệt này. Tuy có nhiều gai để sẵn sàng đâm vào những kẻ tấn công mình,
nhưng với bản tính hiền lành thơ ngây, hay xấu hổ, e thẹn xếp lá lại như
một nàng thơ e thẹn đứng trước bao người. Những bông hoa trinh nữ mang
màu tím nhẹ nhàng với một nét lãng mạn, một sắc màu thủy chung; và khi
đóa hoa này tàn đi những bông hoa khác lại mọc lên như nói lên một cuộc
tình cứ như vậy bền bỉ, cứ như vậy kéo dài.
Quay ngược múi giờ thời gian, chạy đến Luân Đôn, ta lại đắm chìm
trong giọng hát du dương, ngọt ngào không kém phần tươi vui của ca khúc
Truly, Madly, Deeply trình bày bởi Savage Garden. Tại nơi đây, hai nhạc sĩ
Daniel Jones / Darren Hayes đã xây màu tình yêu nồng nàn của những kẻ
đang yêu bằng những hình ảnh hết sức sinh động và gần gũi như: your
dream - giấc mơ của em, your wish - mong ước của em, your fantasy người như em mong ước, your hope - hi vọng, your love - tình yêu,
everything you need - mọi thứ em cần, every breath - là những hơi thở
ngọt ngào, anh nguyện trao em tình yêu, truly madly deeply - chân thành, si
mê và sâu sắc trong tận đáy tim anh.
“I'll be your dream, I'll be your wish, I'll be your fantasy.
I'll be your hope, I'll be your love, be everything that you need.
I love you more with every breath, truly madly deeply do.”

Không giống như trong tiếng Việt mượn sự e thẹn, mây núi, mây trăng để thể
hiện, bày tỏ tình yêu nồng nàng của mình.Trong Truly, Madly, Deeply, hai tác giả
đã rất ngọt ngào mượn hình ảnh hàng ngày để bày tỏ tình yêu của chàng trai
giành cho người yêu: “…I want to stand with you on a mountain/ I want to bathe
11


with you in the sea/ I want to lay like this forever/ Until the sky falls down on
me…”. Một cảm xúc tuyệt vời, kinh ngạc từ hai người yêu nhau, từ hai trái tim
hòa cũng nhịp đập. Ngay giây phút này, giây phút thăng hoa của tình yêu như
được lan tỏa, họ chỉ muốn mãi ở gần nhau, không bao giờ muốn chia lìa. Họ sẵn
sàng làm bất kỳ điều gì để được ở bên nhau, thậm chí là cùng nhau nằm trên một
ngọn núi cho đến khi bầu trời kia biết sập xuống trước mặt họ“stand on a
mountain”. Bày tỏ cảm xúc ngọt ngào giành cho nữa kia là mãi mãi. Nhẹ nhàng,
nhộn nhịp và không kém phần lãng mạn đó chính là trào lưu tình ái của phương
Tây trong giai đoạn này.
III.2. Tình yêu gắn liền với thiên nhiên, với quê hương đất nước,
tình yêu với bao người:
Tình yêu của thế kỷ XX luôn khiến những thế hệ sau ngưỡng mộ với
những tình cảm, tình yêu quá đỗi bình dị, trong sáng và hơn hết là tình yêu
gắn liền với thiên nhiên, với quê hương đất nước. “…Anh ở biên cương
nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt…Em ở phương xa, nghe đài báo gió
mùa đông bắc…em thương anh nơi chiến hào gặp rét…Mà em thương anh
chiều nay đang đứng gác, lo canh giữ đất trời, áo ấm có lành không, hỡi
anh yêu người chiến sĩ biên thùy…”. Ca khúc Gửi em ở cuối sông Hồng
của nhạc sĩ Thuận Yến từ lâu đã quá quen thuộc với nhiều người. Bài hát
trữ tình với những phép ẩn dụ “biên cương” , “phương xa” với ca từ hết
sức thiết tha, dịu dàng, nói lên tình yêu mặn nồng thắm thiết,mối tình thủy
chung, son sắt của người lính phải vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ
nơi biên cương ngày đêm chắc tay súng canh giữ từng tấc đất thân yêu của

Tổ quốc với cô gái chân chất đồng quê, nết na hiền hậu ở tận cuối sông
Hồng. Tuy họ sống xa cách nhau trong cồn cào, da diết, nỗi nhớ nhung
luôn đặt tình yêu lớn với đất nước, với Tổ quốc lên trên tình cảm đôi lứa
12


của mình. Câu hát “Anh ở biên cương/ Nơi con sông Hồng chảy vào đất
Việt” hai chữ “biên cương” mang một tầm rộng lớn trên khắp dải biên
cương Tổ quốc, thể hiện nỗi nhớ thương của người lính về người yêu ở hậu
phương, và những nỗi nhớ thương của người con gái hậu phương gửi người
chiến sĩ nơi biên thùy.
Nếu ở đất Việt, trong thế kỷ này, con người phải trải qua bao cuộc chinh
chiến tang thương, tình yêu đôi lứa hòa cùng tình yêu đất nước, tình yêu
non sông. Yêu thương lúc này bởi vì hoàn cảnh mà trở thành nhớ nhung
khôn xiết. Thì ở bên kia nửa kia của trái đất, các tác giả người Anh lại ngọt
ngào bùng cháy, thăng hoa, đắm chìm hết mình trong tình yêu. Khi nghe
giọng hát ngọt ngào của Barry White thể hiện ca khúc You Are The First,
My Last, My Everything, có thể nói, tác giả đã đem đến trong ca khúc một
hơi thở ngọt ngào của tình yêu thuở nồng nàn. Giai điệu tươi vui kết hợp
với giọng hát truyền cảm của Barry White đã mang đến một sự đột phá.
“You're my sun, my moon, my guiding star/ My kind of wonderful, that's
what you are/ I know there's only, only one like you/ There's no way, they
could have made two/ You're, You're all I’m living for/ Your love i'll keep
for ever more/ You're the first, you're the last, my everything/ In you, I've
found so many things/ A love so new only you, could bring/ Can't see you
if you, You'll make me feel this way/ You're like a first morning dew, on a
brand new day/ I see, so many ways that I, can love you/ Till the day i
die.../ You're my reality, yet I’m lost in a dream/ You're the first, my last, my
everything…”. Qua phần trích lời bài hát, ta có thể nhìn nhận ra được, tác
giả đã bày tỏ tình yêu ngọt ngào của mình giành cho người mình yêu.

Mượn các hình ảnh ẩn dụ về trăng - my moon, mặt trời - my sun, sao chỉ
đường- my guiding star… và không quên nhắn nhủ rằng, em là người đầu
tiên người cuối cùng cũng là tất cả mọi thứ mà anh có trên đời này. “You're
13


like a first morning dew - em là giọt sương sơm mai”, tác giả mượn hình
ảnh hạt sương mong manh, nhẹ nhàng, long lanh và cự kỳ tinh khiết để
hình dung về người con gái mình yêu, ngọt ngào, ngây thơ. “Your love i'll
keep for ever more/ You're the first, you're the last, my everything - Tình
yêu của em anh sẽ mãi mãi giữ như thế/ Em là đầu tiên, là người cuối
cùng, và là tất cả của anh”. Nhạc sĩ mượn động từ keep- giữ để nói lên
mong muốn của mình, muốn giữ cô ấy ở lại bên mình, muốn nói rằng cô ấy
là người đặc biệt nhất trong đời mình và là tất cả đối với cuộc sống của
mình.
IV.

Hình ảnh ẩn dụ nói lên tình yêu tan vỡ, biệt ly:
Những ca khúc tiếng Việt mà chúng tôi chọn trong mục này là những

tình khúc gắn liền theo năm tháng: Mùa đông sắp đến trong thành phố,
Một ngày mùa đông, Hà Nội mùa vắng những cơn mưa, Diễm xưa,
Thành phố buồn… thì trong khi đó những ca khúc tiếng Anh cũng bộc lộ
không ít tâm tư tình cảm của những người gặp chuyện không may trong
tình yêu, mà những ca khúc tiêu biểu là: Big big world, That why you go
away, The day you went away…
IV.1. Mượn hình ảnh của thiên nhiên cũng là một phạm trù tiêu
biểu để nói lên tình yêu đau buồn, tình yêu tan vỡ:
Trong tiếng Việt, khi con người ta rơi vào tuyệt vọng, đau khổ thì như
Nguyễn Du nói: “Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ” (Truyện Kiều).

Thật vậy, nếu như mùa xuân là gợi lên những e ấp, ngại ngùng của một mối
tình chớm nở, mùa hè thể hiện cho tình yêu mãnh liệt, mùa thu đem đến
cảm giác một tình yêu ngọt ngào, dịu êm thì mùa đông là nói lên những
tâm sự buồn đau, khổ sở. Trong ca khúc Mùa đông sắp đến trong thành
phố của tác giả Đức Huy: “Mùa đông sắp đến trong thành phố/ Buổi chiều
14


trời lạnh/ heo mây từng cơn gió/ bước chân về căn gác nhỏ/ nhìn xuống
công viên…” Khi cái giá lạnh tê tái của mùa đông bao trùm lên cả thành
phố, những cơn gió heo may tràn về, những chiếc lá úa vàng rơi rụng trên
con đường vắng “mùa đông-trời lạnh-heo mây-cơn gió”, người trong bài
hát muốn mượn sự băng giá của mùa đông để diễn tả cho bao nỗi tương tư,
cho bao niềm cảm xúc của mình về một tình yêu đã đi vào dĩ vãng, giờ đây
còn lại chỉ là những tiếc nuối “mất em đi rồi, đời vắng đi tiếng cười, mình
anh ở lại trong tiếc nuối…”.
Hay là trong ca khúc Một ngày mùa đông của nhạc sỹ Bảo Chấn, tác giả
đã nói rằng: “…Rồi một ngày trời không biển xanh/ Rồi một ngày hàng
cây vắng tanh/ Và cơn gió mang mùa đông tới/ Cuốn bay theo đám lá
vàng rơi…” Lại là một khung cảnh làm người nghe gợi ra một nỗi buồn
man mác. Trời không xanh, biển cũng một màu u uất, với những hàng cây
vắng tanh, những chiếc lá vàng bay trong cơn gió, mùa đông chợt đến và
gợi nhớ về những kí ức buồn của một mối tình. Trong những ngày chớm
đông, chàng trai nhớ về người yêu và chợt nhận ra tình cảm của mình đã
quá mãnh liệt, quá sâu sắc “…Mùa đông tới anh chờ em mãi/ lá hoa thu
sang nay đã úa tàn...” Tuy nhiên, giờ đây chỉ còn là những “bờ cỏ này giọt
sương đã tan, bậc thềm này còn in dấu chân”. Chàng trai ấy chờ đợi vào
tình yêu để rồi xót xa khi nhận ra rằng: “Giờ đây anh biết anh đã mất em
rồi đấy, ngày mùa đông đến nghe tiếng xa vắng mưa phùn rơi.”
Hay là những nỗi nhớ bâng khuâng trong Hà Nội mùa vắng những cơn

mưa của tác giả Trương Quý Hải: “…Hà Nội mùa này vắng những cơn
mưa/ Cái rét đầu đông, khăn em bay hiu hiu gió lạnh/ Hoa sữa thôi rơi,
ta bên nhau một chiều tan lớp/ Đường Cổ Ngư chầm chậm bước ta về...”.
Những ca từ trong bài hát đã vẽ ra một Hà Nội thật thơ mộng, gần gũi
15


nhưng cũng rất đỗi xa xôi. Khi những cái rét, cái lạnh hiu hiu của đầu đông
chợt đến, một mình chầm chậm lê bước trên con đường quen cũ, là trong
lòng người hát lại hiện về một nỗi nhớ phảng phất qua từng câu hát miên
man: “…Hà Nội mùa này lòng bao nỗi nhớ/ Ta nhớ đêm nao lạnh đôi tay/
Hơi ấm trao em tuổi thơ ngây…” Đó là nỗi nhớ về mối tình đầu đẹp đẽ
dành cho một cô gái gắn liền với con đường Cổ Ngư, với nhịp sống chầm
chậm cùng những cơn mưa rào bất chợt. Chính vì thế, khi thiếu đi những
cơn mưa ấy, khi nhìn thấy những cảnh vật rất đỗi thân thuộc thì nỗi nhớ lại
trào dâng “…tưởng như còn đây…” với bao tâm sự không thể nói thành
lời của người nghệ sĩ.
Không chỉ là mùa đông, mà mưa cũng là hình ảnh quen thuộc gợi nhắc
những nỗi buồn trong các bài hát không những ở năm tháng của thế kỷ
trước mà gọi là muôn thuở. Một ca khúc nổi tiếng của nhạc sỹ Trịnh Công
Sơn - Diễm xưa là tiêu biểu cho nội dung này. “Mưa vẫn mưa bay trên
tầng tháp cổ/ Dài tay em mấy thuở mắt xanh xao/ Nghe lá thu mưa reo
mòn gót nhỏ/ Đường dài hun hút cho mắt thêm sâu…” “Mưa, tháp cổ, lá
mùa thu rơi” là khung cảnh cảnh gợi ra bao nỗi buồn da diết, nhớ nhung.
Ngay từ khi bắt đầu đã hiện ra hình ảnh mưa bay giống như nói lên nỗi
lòng của người nghệ sỹ vẫn trào dâng, vẫn day dứt những cảm xúc “…
thuở mắt xanh xao…” Xuyên suốt cả bài hát, hình ảnh mưa luôn xuất
hiện, đó chính là hoàn cảnh biểu hiện sâu sắc cho tình yêu của tác giả, mà
khi mưa đến dù là tình cờ hay cố ý thì đó là những lúc chàng trai đang đợi
cô gái “…mưa vẫn hay mưa trên hàng lá nhỏ/ buổi chiều ngồi ngóng

những chuyến mưa qua…” nhưng khi người con gái mà tác giả đang
mong ngóng không đến “…chiều nay còn mưa sao em không lại/ nhỡ mai
trong cơn đau vùi/ làm sao có nhau hằn lên nỗi đau…” trong lòng người
lúc này lại cảm thấy xót xa với bao nỗi đau cào xé, cảm thấy nhớ da diết,
16


cảm thấy một nỗi đau không thể nguôi ngoai. Người chỉ biết chờ đợi cầu
xin người con gái ấy quay về để xoa dịu nỗi đau: “…bước chân em xin về
mau…”
Trong Tiếng Việt, chuyện tình yêu tan vỡ, biệt ly được gợi nhắc qua
những hình ảnh thiên nhiên như mùa đông hay là mưa thì trong tiếng Anh
cũng như vậy. Người ta mượn hình ảnh thiên nhiên và con người để khơi
gợi cảm xúc về một tình yêu tan vỡ. Vào những năm cuối thế kỷ XX, Big
Big World là điển hình cho những bài hát nói lên sự tan vỡ trong tình yêu.
Bài hát kể về chuyện tình của một cô gái yêu chàng trai say đắm. Một ngày
kia, cô gái cảm thấy thật cô đơn khi nhận ra chàng trai đã rời khỏi vòng tay
mình thật xa “I'm a big big girl/ In a big big world/ It's not a big big thing
if you leave me…” Mượn hình ảnh chiếc lá mùa thu đầu tiên rơi “the first
leafs falling/ It’s all yellow and nice”, ca khúc khiến người nghe cảm nhận
được nỗi buồn da diết qua đôi mắt cô gái ấy. Cô cảm thấy lạnh lẽo, cô đơn
khi mà chẳng còn chàng trai bên cạnh nữa “LiIt’s so very cold outside/ like
the way I’m feeling inside”. Emilia mượn hình ảnh chiếc lá đầu thu, vàng
úa chẳng còn xanh tươi như ngày nào để diễn tả tâm trạng của cô gái –
buồn đau, nhớ nhung người yêu da diết nhưng chẳng làm gì được. Buồn
đau, nhớ nhung quá để rồi chẳng thể kìm nén được cảm xúc, những giọt
nước mắt đau đớn lăn dài trên má. Chính là lúc cô gái cảm thấy cô đơn đến
tột cùng. Chẳng cần mưa rơi, nhưng chính trong lòng cô đang cảm nhận sự
lạnh lẽo, cô đơn nhất sau khi chia tay người. “Outside it's no raining/ And
tears are falling from my eyes/ Why did it have to happen/ Why did it all

have to end”. Như vậy, việc mượn hình ảnh thiên nhiên như chiếc lá- the
leafs hay hình ảnh cơn mưa – raining, ca khúc đã giúp người nghe cảm
nhận rõ nỗi đau đớn trong lòng cô gái sau khi chia tay với người yêu. Càng
nhớ bao nhiêu, nỗi đau đớn càng nhiều bấy nhiêu. Những ca từ tiếp theo
17


càng bộc lộ tâm trạng buồn bã, cô đơn của cô gái nhỏ. Sự lạnh lẽo và cơn
mưa ngoài trời như phản ánh lại những gì cô đang cảm nhận trong tâm
hồn. Buồn rầu nhưng không bi lụy, cô gái trong bài hát dường như đang tự
thú nhận cảm xúc với bản thân hơn là một lời giãi bày, mong chờ sự
thương hại, an ủi của người khác. Vào những ngày trời trở lạnh, khi mưa
dầm dề giăng mắc ngoài trời, người ta nghe Big Big World để cảm nhận
được sự cô đơn đang len lỏi trong trái tim mình, để thấy thương chính
mình, thương người con gái trong bài hát và thương những người phụ nữ
yếu đuối, nặng tình trên thế giới này.
IV.2. Không chỉ là khung cảnh thiên nhiên mới làm con người ta
nhớ, mà khi nhìn vào những hình ảnh xưa cũ quen thuộc cũng gợi nhớ
về một tình đã xa:
Trong ca khúc Thành Phố Buồn của nhạc sĩ Lam Phương. Ca từ trong
bài hát gợi ra cho chúng ta gợi ra cho chúng ta về một câu chuyện tình yêu
nơi thành phố núi cao nguyên nên thơ lãng mạn, nơi có những con đường
quanh co với những hành thông xanh mượt, với những sương chiều thấm
chút lành lạnh: “…thành phố nào vừa đi đã mỏi/ đường quanh co quyện
gốc thông già/…thành phố buồn nằm nghe khói tỏa/ người lưa thưa chìm
dưới sương mù…” Chính cái khung cảnh nên thơ, cái khung cảnh làm dịu
lòng người ấy khiến cho người nghệ sĩ khi đi qua nơi này bắt buộc phải
thốt lên “Thành phố nào nhớ không em?” Một câu hỏi như hỏi người tình
đã xa, nhưng dường như đó lại là câu hỏi mà nhạc sĩ muốn hỏi chính bản
thân mình, cũng chính là gợi nhắc về chuyện tình quá khứ “…chiều đan

tay nghe nắng chan hòa/ nắng hôn nhẹ làm hồng môi em/ mắt em buồn
trong sương chiều/ anh thấy đẹp hơn…” Khi những gì đã từng gắn bó, đã
từng để lại kỷ niệm sâu sắc, khó quên thì con người ta mãi mãi không thể
18


nào quên được, để khi bất chợt nhìn thấy thì trong lòng họ lại hiện về
những kí ức đó thôi. Cũng như trong nhạc phẩm “…Những ngày Chúa
Nhật ngày của riêng mình… quỳ bên nhau trong góc giáo đường/ tiếng
kinh cầu dệt mộng yêu đương/ chúa thương tình, sẽ cho mình mãi mãi gần
nhau…” tiếng kinh cầu nguyện nơi giáo đường đã gợi nhắc cho chàng trai
về kỷ niệm của mình với người yêu. Những động từ “quỳ- dệt- thươngcho” đã góp phần làm nổi bật thêm những kỷ niệm trong quá khứ mà chàng
trai nhắc đến. Nó như đã khắc sâu vào trong tâm trí của người nghệ sĩ, chỉ
đợi đừng ai chạm vào nếu không khi vô tình gợi nhẹ cũng đủ làm cho kí ức
đó trỗi dậy.
Trong tiếng Anh cũng như vậy, các ca khúc tiếng Anh chuyển tải thông
điệp về chia tay, tan vỡ trong tình yêu thường gợi nhắc cho người nghe
những hình ảnh quen thuộc mà chính nhân vật đã từng trải qua trong tình
yêu, qua đó lột tả được những cảm xúc trọn vẹn trong từng câu hát, từng
giai điệu của ca khúc. Trong bài hát That’s why you go away từng hình ảnh
quen thuộc của câu chuyện tình yêu lần lượt được gợi nhắc qua từng câu
hát. Người nghe phần nào cảm nhận được cảm giác hụt hẫng, thất vọng tột
cùng của nhân vật khi những ca từ vang lên “I won't forget the way you're
kissing/ the feelings so strong were lasting for so long/ But I'm not the man
your heart is missing/ That's why you go away I know”. Tuy nhiên, với
những hình ảnh gợi nhớ những kỉ niệm của chuyện tình được vẽ nên ngay
sau đó. Đó là lúc khi hai người trao nhau nụ hôn say đắm, cảm giác ấy thật
sự mạnh mẽ đến nỗi chàng trai không thể nào quên được cảm xúc ấy “I
won't forget the way you're kissing/ the feelings so strong were lasting for
so long”. Chàng trai hồi tưởng lại những hình ảnh lưu lại kỉ niệm với cô

gái “Here is the path your looking for; an open door / Leaving the worlds
you long to explore” Đó là khi chàng trai nhận ra anh chẳng là gì trong lòng
19


của cô gái ấy bởi lẽ trái tim cô chẳng thuộc về anh. Vì vậy cho dù anh có
làm gì đi chăng nữa, cô cũng chẳng thể thấy được sự nỗ lực đó. Từng câu
hát vang lên “Love is one big illusion I should try to forget/ But there is
something left in my head” khiến người nghe hình dung được những cảm
xúc mà chính chàng trai đang cảm nhận- nhớ nhung, đau đớn khôn nguôi.
Không chỉ với bài hát That’s why you go away mà rất nhiều ca khúc
tiếng Anh khác cũng lột tả những hình ảnh và những cảm xúc quen thuộc.
Hay như trong ca khúc The day you went away người nghe dễ dàng cảm
nhận được câu chuyện tình của nhân vật thông qua từng câu lời bài hát
bằng các hình ảnh được gợi lên từ những ca từ “I remember date and time/
September twenty second/ Sunday twenty five after nine/ In the doorway
with your case/ No longer shouting at each other/ There were tears on our
faces”. Người nghe thấy được chính xác khoảng thời gian và không gian
khi cả hai người chính thức chia tay nhau. Chẳng một ai còn muốn cãi vã
nữa mà thay vào đó là những giọt nước mắt chảy ngược vào trong tim. Đây
là cách bài hát gợi nhắc lại cảm xúc và những hình ảnh khó quên của câu
chuyện tình yêu tan vỡ.
C. Kết luận:
Việc nghiên cứu đối chiếu hình ảnh ẩn dụ về tình yêu trong các bài hát
tiếng Anh và tiếng Việt giai thế kỉ XX đã giúp chúng ta hiểu thêm một số
điểm tương đồng cũng như khác biệt trong quan niệm, trong cách cảm
nhận, trong cách bày tỏ, trong ý nghĩ và trong hành động tình yêu của cộng
đồng Anh và cộng đồng Việt. Ở một chừng mực nào đó, chúng ta có thể
nhận thấy được, trong tình yêu, người Việt có phần dè dặt, kín đáo, mượn
cảnh nói tình nhưng cũng không kém phần lãng mạn và sâu lắng, còn

người Anh thì có vẻ trực tiếp, cụ thể và khá mãnh liệt hơn.
20


21


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Kim, A. (2014). Giáo dục Nhân dân. Tình yêu đôi lứa. Truy cập từ

/>2. Danh sách các bài hát sử dụng để phân tích:
 Hai đầu nỗi nhớ của nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu.
 Lâu đài tình ái của nhạc sĩ Trần Thiện Thanh.
 Trường Sơn Đông-Trường Sơn Tây của nhạc sĩ Hoàng Hiệp.
 Biển tình của nhạc sĩ Lam Phương.
 Hoa trinh nữ của nhạc sĩ Trần Thiện Thanh.
 Gửi em ở cuối sông Hồng của nhạc sĩ Thuận Yến.
 Mùa đông sắp đến trong thành phố của nhạc sĩ Đức Huy.
 Một ngày mùa đông của nhạc sĩ Bảo Chấn.
 Hà nội mùa vắng những cơn mưa của nhạc sĩ Trương Qúy Hải.
 Diễm xưa của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
 Thành phố buồn của nhạc sĩ Lam Phương.
 Big big world.
 That why you go away.
 The day you went away.
 Everyday I love you.
 Can’t take my eyes off.
 My valentine.

 Truly-Madly-Deeply.
 You are the first, my last, my every thing.

22