Ánh sáng và màu sắc trong thiết kế nội thất

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI
KHOA KIẾN TRÚC
------------------------------------------------

BÀI TIỂU LUẬN MÔN
NGUYÊN LÝ THIẾT KẾ NỘI THẤT
Đề tài: Ánh sáng và màu sắc trong thiết kế nội thất

Giáo viên hướng dẫn: Ths. KTS Thiều Minh Tuấn
Sinh viên thực hiện: Vũ Cảnh Lâm - Lớp 17K3

Hà Nội – 5/2020


I: ÁNH SÁNG
“Trong thiết kế nội thất, bên cạnh yếu tố công năng, ánh sáng đóng vai trò đặc biệt quan
trọng – là thành tố chính tạo nên chất lượng thẩm mỹ và cảm xúc cho không gian nội
thất. Ngày nay, các công trình kiến trúc – nội thất càng được quan tâm, đầu tư cho ánh
sáng”
Cũng như trong kiến trúc nói chung, ánh sáng trong nội thất bao gồm ánh sáng tự nhiên
và ánh sáng nhân tạo.

1: Ánh sáng tự nhiên
Nguồn sáng tự nhiên là loại nguồn sáng được phát ra từ những thực thể trong tự
nhiên như mặt trời, mặt trăng, các vì sao…Nguồn ánh tự nhiên được áp dụng trong thiết
kế nội thất thông qua hệ thống cửa, giếng trời, ô ánh sáng…Mặc dù chúng ta không thể
điều chỉnh được trực tiếp cường độ của loại ánh sáng này nhưng chúng ta có thể sử dụng
các dụng cụ hỗ trợ như tấm gương, kính màu… để lựa chọn màu sắc phù hợp trong trang
trí nội thất.Nguồn sáng tự nhiên đóng vai trò rất quan trọng trong việc thiết kế nội thất. Nó
tạo nên những vùng sáng tối đối lập và thể hiện được “cái hồn” của đồ vật trong mỗi căn
phòng thông qua việc tạo bóng đổ cho các đồ vật.

Ánh sáng tự nhiên là yếu tố chính tạo ra tương tác giữa nội thất và môi trường bên
ngoài. Nguồn sáng tự nhiên từ các phương, hướng khác nhau có tác động rất đa dạng tới
không gian nội thất. Một không gian nhận được nhiều ánh sáng tự nhiên sẽ luôn sinh động
và tràn đầy sức sống. Trong đó, ánh sáng vào các thời điểm khác nhau trong ngày có những
đặc điểm, tác động hoàn toàn khác nhau về mặt tâm – sinh lý với người sử dụng.


Vị trí nguồn sáng tự nhiên đóng vai trò lớn trong việc bố trí đồ nội thất. Những đồ có khối
tích lớn thường được tránh trưng bày tại khu vực này.
Trong nội thất nhà ở, chất lượng ánh sáng tự nhiên mà một không gian nhận được
là một trong những yếu tố tiên quyết để các nhà thiết kế phân khu công năng. Không gian
bếp sẽ ấm cúng và dễ chịu hơn nếu có nhiều ánh sáng tự nhiên. Tuy nhiên, nguồn sáng tự
nhiên lại không nên quá gần bếp nấu. Mặt khác, hướng và vị trí cửa sổ phòng ngủ quyết
định phần lớn vị trí đặt giường ngủ. Với nhiều cách thức và thủ pháp xử lý không gian như
rèm, decan dán kính, không gian nội thất thậm chí biến đổi rất nhiều.

2: Ánh sáng nhân tạo
Nguồn sáng nhân tạo là nguồn sáng do con người tạo ra để đem lại ánh sáng trong
công trình như đèn điện, nến… Với nguồn sáng này chúng ta có thể dễ dàng điều chỉnh
cường độ màu sắc bằng cách sử dụng các loại đèn khác nhau tại bất cứ vị trí nào trong căn
phòng. Song hành cùng ánh sáng tự nhiên thì nguồn sáng nhân tạo cực kỳ quan trọng trong
thiết kế nội thất. Ngoài công việc chủ đạo là tạo ra ánh sáng cho căn phòng những lúc trời
tối thì việc kết hợp các màu sắc, vị trí lắp đặt sẽ giúp căn phòng trở nên đẹp hơn, sang trọng
hơn và tạo một không gian rất riêng cho mỗi công trình
Cùng với ánh sáng tự nhiên thì ánh sáng nhân tạo đóng vai trò đặc biệt quan trọng
trong thiết kế nội thất. Dựa trên màu sắc, kích thước không gian, nội thất hiện hữu và ánh
sáng tự nhiên sẵn có mà việc lựa chọn kiểu đèn cũng như vị trí lắp đặt phù hợp sẽ tạo nên
một không gian hài hòa giữa chức năng và phong cách.

Phân loại nguồn sáng nhân tạo
– Sợi đốt: Thường ở dạng bóng tròn sợi đốt
phổ biến cho ánh sáng vàng và cảm giác nóng.

– Halogen: có nhiều kiểu và nhỏ gọn, thường
gắn trong tủ, góc nhà hay trên các giá đèn.
Bóng đưa nguồn sáng tập trung mà không gây
tình trạng tăng nhiệt.

– Huỳnh quang: như néon thường thấy.
Những loại huỳnh quang hiện đại có thể sánh
với nguồn sáng thiên nhiên.

3: Các hình thức chiếu sáng

Ánh sáng trực tiếp: Là loại ánh sáng đi thẳng từ nguồn
sáng đến đến với các vật thể cần chiếu sáng, ánh sáng đi
qua cửa kính trong suốt cũng được coi là ánh sáng trực
tiếp. Ánh sáng trực tiếp có cường độ mạnh nên hiệu quả
chiếu sáng cao tạo nên bóng đổ rõ sắc nét nhưng lại gây
ra cảm giác không thoải mái cho người sử dụng.

Ánh sáng gián tiếp: hay còn gọi là ánh sáng phân tán
(khuếch tán)là ánh sáng được khuếch tán qua một môi
trường khác như đám mây, rèm cửa, tường nhà…Một
loại khác của ánh sáng gián tiếp là ánh sáng phản chiếu,
ánh sáng này được phản chiếu qua một hay nhiều bề
mặt nên cường độ chiếu sáng yếu, dịu nhẹ.

Phân loại hướng chiếu của ánh sáng
– Từ trên xuống: Ánh sáng này luôn được chiếu từ phía trên xuống dưới với góc
nghiên từ 40-60 độ so với mặt phẳng ngang.
– Từ dưới lên: Ánh sáng được chiếu từ dưới lên thường tạo ra những không gian
đặc biệt ấn tượng nhất là khi sử dụng tại phía dưới chân cầu thang.
– Kết hợp: Được kết hợp hai dạng chiếu sáng trên, có tác dụng “tô vẽ” hình thể của
không gian kiến trúc dưới nhiều chiều.

4: Các phương thức chiếu sáng hay được sử dụng trong nội thất
a, Chiếu sáng toàn cảnh

Thường thay thế hay bổ sung cho nguồn ánh sáng tự nhiên. Ban ngày, có thể thực hiện việc
này bằng cách lấy sáng qua hệ thống các cửa sổ. Vào buổi tối, với mục đích thay thế hay
bổ sung cho nguồn chiếu sáng tự nhiên, cần bố trí ánh sáng đều khắp, độ sáng vừa phải,
có thể dùng hệ đèn trần để tạo nên hiệu quả này. Không chọn các mầu ánh sáng quá nóng.

b, Chiếu sáng tập chung
rên nền ánh sáng chung dịu nhẹ, ta có thể xử lý những dải sáng vệt sáng để tạo nên vẻ đẹp
nổ bật hay linh thiên của không gian (áp dụng trong nội thất công trình bảo tàng , công


trình văn hóa và tôn
giáo…) vào lúc ban ngày
chỉ cần thêm vài ô cửa
kính nhỏ lấy trực tiếp
nguồn ánh sáng rọi vào
cũng đủ tạo nên khoảng
bóng nắng kỳ ảo tại một
vài các không gian phụ
như sảnh tối, không gian

tiểu cảnh dưới chân cầu
thang, không gian bếp.
Vào buổi tối, có thể sử
dụng các loại đèn tường,
đèn bàn, những thứ đèn chiếu nhỏ có khớp xoay hướng chiếu để tạo hiệu quả. Tuy nhiên
chỗ đọc sách, làm việc, nhất là cần soi rõ chi tiết thì thường dùng bóng đèn sợi đốt để khỏi
hại mắt.
c, Chiếu sáng làm nổi bật.
Sử dụng loại ánh sáng này khi cần đánh dấu “nhấn” chi tiết kiến trúc, bảng hiệu lô gô khu
vực lễ tân tiếp khách, các vật mẫu trưng bày triễn lãm, góc bài trí nào hay tranh treo tường
chẳng hạn, đều có thể dùng những loại đèn chiếu halogen lộ diện trượt trên giá hay âm
tường, tủ để tập trung một hoặc hai nguồn sáng nhỏ trực chỉ đến điểm muốn thể hiện.
Nhiều khi chỉ một cây đèn có chân đặt vào không gian đã chọn sẽ làm bật lên khung cảnh
mà vốn nguồn sáng tản không biểu hiện được.


d, Chiếu sáng theo cường độ
Mục đích tạo hiệu ứng nhằm tạo nên những hình thái khác nhau trong không gian
kiến trúc. Làm nổi bật yếu tố chính trong các yếu tố cùng được chiếu sáng. Thường sử dụng
trong chiếu sáng trang trí

Một số lưu ý khi sử dụng ánh sáng trong thiết kế nội thất.
– Việc sử dụng nguồn sáng tự nhiên trong thiết kế nội thất sẽ làm cho căn phòng trở nên
thoáng hơn, rộng hơn và làm nổi bật những vật thể trong phòng cùng với tiết kiệm được
chi phí điện năng so với việc sử dụng đèn điện.
– Trong thiết kế nội thất, người ta thường sử dụng kết hợp cả ánh sáng trực tiếp và ánh
sáng gián tiếp. Với các căn phòng có diện tích lớn nhất là đối việc thiết kế nội thất phòng
khách có thể sử dụng 1 chiếc đèn chùm lớn ở giữa căn phòng cùng với nhiều đèn hắt từ
trên trần xuống kết hợp với các bóng nhỏ ở các góc nhà. Tuy nhiên đối với những căn phòng
nhỏ như phòng ngủ hay phòng tắm thì nên sử dụng các loại đèn neon để làm giảm nhiệt

cho căn phòng.


II: Màu sắc
Màu sắc trong thiết kế nội thất là một trong những điều cần quan tâm để sở hữu một thiết
kế đẹp mắt và thu hút. Màu sắc không chỉ khiến không gian trở nên sinh động, có sức sống
hơn mà còn tác động đến tinh thần, cảm xúc của người sinh sống và sử dụng không gian
đó.
Lựa chọn màu sắc trong thiết kế nội thất không chỉ dựa vào sở thích, mong muốn của bản
thân mà còn phải tính toán đến công năng, mục đích sử dụng của không gian cũng như sở
thích của những người cũng sử dụng không gian đó.
Khi lựa chọn màu sắc trong thiết kế nội thất cũng cần tham khảo nhiều xu hướng. Không
cần nhất thiết phải đi theo xu hướng từng năm, nhưng phong cách hay cách phối hợp các
màu sắc nên tạo được sự hiện đại, có điểm nhấn và thu hút.
1: Ảnh hưởng của màu sắc đến thiết kế nội thất
Màu sắc giúp hoàn thiện vẻ đẹp cho thiết kế nội thất bởi nó có thể tạo nên hiệu ứng khác
cho không gian. Các gam màu lạnh, màu sáng, nhẹ nhàng, trang nhã mang tới ảo giác về
căn phòng rộng lớn hơn. Ngược lại, gam màu nóng và nổi bật như đỏ, cam, vàng… lại khiến
ngôi nhà thêm ấm cúng và dường như nhỏ lại.
Việc lựa chọn sử dụng màu sắc còn tạo thêm các hiệu ứng về không gian. Trong các
mẫu thiết kế nội thất biệt thự trần nhà thường dùng sơn trần chờm xuống phần tường một
khoảng nhỏ. Sự đánh lừa ranh giới trần – tường sẽ tạo nên ảo giác rằng ngôi nhà thấp hơn.
Giống như chất xúc tác trong không gian sống, màu sắc còn có thể chi phối cảm xúc của
các thành viên trong gia đình và là phương tiện để mỗi người thể hiện phong cách của bản
thân. Sự ấm áp và rực rỡ của màu nóng tạo ra nguồn năng lượng tràn đầy vì thế chúng
thường mang tới cảm giác vui vẻ, cao hứng.
Màu sắc giúp điều chỉnh không gian
Màu sắc là một trong những bí quyết thần kỳ
giúp biến hóa không gian căn nhà. Vì vậy, đối
với những ngôi nhà có diện tích khiêm tốn,

nên sử dụng các gam màu lạnh, màu sáng,
nhẹ nhàng, trang nhã nhằm đánh lừa cảm
giác, tạo không gian rộng lớn hơn. Ngược lại,
với một căn phòng rộng, bạn có thể thỏa sức
dùng các gam màu nóng và nổi bật như đỏ,
cam, vàng để ngôi nhà thêm phần ấm cúng.


Màu sắc phân chia không gian
Không gian mở luôn cần có sự
chuyển tiếp giữa các khu vực. Có
thể làm điều đó với màu sắc
bằng cách tạo nên các khoảng
màu đậm nhạt cho các không
gian khác nhau. Đây là sự phân
chia khá hay nhưng vẫn mang
tới sự liền mạch cho toàn bộ căn
phòng. Cách làm này có thể áp
dụng với cả phần sàn (đối với
sàn gỗ), thay vì trần hay những
bức tường trong nhà.
Gam màu đậm cho điểm nhấn
Màu đậm luôn mang tới sự chú ý nhiều
hơn cho những chi tiết nhỏ, vì thế, muốn
tạo điểm nhấn về màu sắc, bạn có thể
dùng những màu sắc bắt mắt này. Đó có
thể là một mảng tường, mảng trần,
khung cửa hay những đường viền trên
tường nhà… Đặc biệt, với ngôi nhà sơn
màu trung tính, một phần tường màu

đậm sẽ trở thành điểm thu hút với bất cứ
ai.
Hiệu ứng màu sắc và ánh sáng
Các gam màu có độ phản quang càng cao thì ánh sáng phản chiếu trong phòng càng lớn,
và ngược lại, độ phản quang thấp sẽ khiến căn phòng tối hơn. Ngoài ra nên cân nhắc hiệu
ứng mỗi màu tạo nên cho căn phòng tại mỗi thời điểm trong ngày và lượng đèn chiếu sáng
sử dụng trong phòng.
Một số màu trông sẽ rất đẹp trong điều kiện ánh sáng ngoài trời nhưng khi sử dụng các
nguồn sáng nhân tạo thì các màu đó cũng sẽ không còn chính xác như màu thật của nó. Do
điều kiện ánh sáng có thể thay đổi rất nhiều nên màu sắc cũng sẽ ảnh hưởng tương ứng.


2 Những xu hướng sử dụng màu sắc trong thiết kế nội thất hiện nay.
a, Màu trắng
Màu trắng đại diện cho sự tinh khiết, đơn giản
và sạch sẽ. Ngoài ra không gian màu trắng sẽ
giúp cho những món nội thất được hiển thị rõ
hơn và dễ dàng kết hợp với những màu sắc
khác.Và đặc biệt với những không gian nhỏ,
nếu chọn trắng sáng làm chủ đạo sẽ giúp không
gian thông thoáng và tăng cường ánh sáng tốt
hơn.
Khi sắc trắng được lựa chọn làm lược đồ màu chính, thì các yếu tố như hình dạng, kết cấu,
bề mặt và những đường điểm nhấn nội thất cần phải được đặc biệt quan tâm. Màu trắng
rất phổ biến trong nội thất vì nó nhẹ và dễ dàng phù hợp với mọi thứ. Tuy nhiên nó sẽ làm
lộ rõ hơn những vết bẩn, do đó sẽ khó khăn so với các màu sắc khác trong việc giữ sạch.


b, Màu đen

Màu đen sẽ gợi lên sự tinh tế với sức mạnh và quyền lực. Màu đen có thể thêm
chiều sâu cho không gian, mang đến một cảm giác phong phú và kịch tính hơn. Nếu sở hữu
một căn phòng nhạt nhẽo thì thêm vào một vài chi tiết màu đen là rất cần thiết. Một số
nhà thiết kế sẽ chú ý đến việc tạo điểm nhấn không gian với những yếu tố sử dụng sắc đen.
c, Những màu trung tính
Màu xám sẽ mang một giai điệu ấm áp
và mát mẻ vào không gian. Đây có lẽ làm màu
sắc phổ biến nhất trong xu hướng nội thất
ngày nay. Sắc thái của màu xám truyền đạt
một cảm giác mát mẻ và sắc nét. Màu xám
tượng tưng cho người sợ hữu một tinh thần
điềm đạm.
Màu be mang về sự ấm áp và gần gũi.
Đặc biệt với các không gian thư giãn và nghĩ
ngơi thì đây sẽ là lựa chọn tuyệt vời cho
những giây phút bạn cần sự thư thái. Nếu như
yêu thích một bầu không khí nhiệt đới hay
không gian đầy cát ven biển thì màu be sẽ làm
rất tốt trong việc này.


Nâu đậm là một bảng màu mang lại sức mạnh hoàn hảo. Các bức tường màu nâu
cho một không gian như được bao bọc an toàn và đặc biệt hiệu quả trong việc mang về
một bầu không khí thân mật và ấm cúng.
d, Màu xanh da trời

Xanh da trời sẽ gợi lên cảm
giác bình yên và tĩnh lặng. Sắc màu
này như một bầu trời xanh dịu nhẹ
hay dòng nước thanh mát, mang lại

sự nhẹ nhàng đặc biệt hơn cho cuộc
sống hằng ngày.

e, Màu xanh lá cây
Màu xanh lá là đại diện cho thiên nhiên tươi
mới, hay sự tái tạo một sắc thái mới mẻ. Màu
xanh khuyến khích cho một khởi đầu mới. Các
yếu tố nối thất màu xanh được coi như rất thư
giãn và êm đềm. Cách hiệu quả nhất để đưa
màu xanh vào không gian đó chính là bổ sung
cây xanh.
Có thể không được ưu ái để chọn làm màu sắc
chủ đạo nhưng sắc xanh là sẽ không thể thiếu
trong việc trang trí không gian nội thất.
f, Màu đỏ
Màu đỏ được ca ngợi là sắc màu của quyền lực và đam mê. Màu đỏ cho mọi người cảm
thấy mạnh mẽ và tự tin. Nhưng việc quá làm dụng cũng có thể gây nên sự căng thẳng và lo
lắng nếu tiếp xúc quá lâu. Chính vì vậy mà màu đỏ chỉ được cân nhắc để tạo nên điểm
nhấn, và đặc biệt hạn chế sử dụng hàng loạt trong những khu vực sinh hoạt thường xuyên
như phòng khách, phòng ngủ.


Đây không phải là lựa chọn hay cho nhà bếp nhưng sẽ là một lựa chọn tuyệt vời cho khu
vực ăn uống vì nó kích thích sự thèm ăn.
g, Màu hồng

Màu hồng đã trở nên phổ biến. Nó
tượng trưng cho tuổi trẻ vui tươi và ngọt
ngào. Không gian sẽ trở nên nữ tính với sự
nhẹ nhàng và thoải mái. Không gian thích

hợp nhất cho màu sắc này đó chính là phòng
ngủ.

3 Những xu hướng phối màu trong thiết kế nội thất hiện nay.
a, Màu đỏ - xám
Màu xám là gam màu trung tính được sử
dụng nhiều trong thiết kế nội thất, mang lại cảm
giác an tĩnh, trầm ổn. Tuy nhiên, khi kết hợp với
sắc đỏ thẫm, nó lại trở nên sống động đến bất
ngờ. Sắc đỏ chỉ cần xuất hiện trên một vài chi tiết,
không quá chói mắt nhưng cũng đủ tinh tế để
màu xám mang một sắc thái mới.


b, Màu vàng – xanh ngọc lam
Vàng và xanh ngọc là cặp đôi
màu sắc mang hai sắc thái vui tươi và
mát mẻ, bởi vậy, khi kết hợp với nhau,
không khó để nhận ra không gian nội
thất dường như bừng sáng và sinh
động hơn. Những bức tường màu
ngọc lam sẽ là phông nền hoàn hảo
làm nổi bật những chi tiết nội thất và
phụ kiện mang sắc vàng tươi tắn.

c, Màu đen – vàng ánh kim

Không chỉ có đen – trắng là cặp đôi hoàn hảo
trong trang trí nội thất, sự kết hợp của đen và vàng
ánh kim cũng sẽ tạo nên một không gian đầy thanh

lịch. Trong một thế giới nơi mà màu đen đang ngự
trị, một chút nhấn nhá màu vàng càng tăng thêm sự
mạnh mẽ nhưng lại không thiếu đi chút quyến rũ,
sang trọng.

d, Màu tím - xanh nõn chuối

Sự kết hợp của tím và xanh nõn
chuối hẳn không nhiều người nghĩ tới
bởi hai sắc thái này không hề có điểm
tương đồng. Phù hợp với các không gian
rộng và có ánh sáng tự nhiên tốt. Màu
xanh nõn chuối trên rèm cửa và ghế tựa
sẽ làm bừng sáng không gian huyền bí
mà sắc tím mang lại đồng thời khiến cho
căn phòng rộng trở nên hài hòa hơn.