An toàn điện sinh hoạt

1/ Những nguy hiểm do điện gây ra:
Dòng điện chúng ta dùng là dòng chuyển dời của các electron, khi chúng đi qua vật dẫn,
sẽ gây ra những hiệu ứng, thừong gặp nhất là hiêu ứng nhiệt.
Khi có một dòng điện nào đó đi qua cơ thể chúng ta, nó có thể làm bỏng cơ thể, làm đau
đớn ở các bộ phận và đặc biệt là làm rối loạn nhịp đập của tim. Các ảnh hửong này
thừong đuợc gọi chung là "sốc điện" (electric shock) .
Chúng ta cũng biết rằng, mọi hoạt động của con ngừoi đều đựoc kiếm soát bởi hệ thần
kinh. Hệ thần kinh chúng ta điều khiền cơ thể bằng cách tạo ra những xung điện rất nhỏ.
Như vậy, khi cơ thể chúng ta tiếp xúc với một dòng điện mạnh, dòng điện này sẽ lấn át
hoặc làm rối loạn các dòng điện nhỏ kia, khiến cho chúng ta không thể tự chủ đựoc bản
thân, mất kiểm soát và không thể tự cứu nguy cho mình đựoc nữa.
Một điều hết sức đặc biệt, là do cấu tạo cơ thể của con ngừoi, nên khi bị điện giật, tay
chúng ta có xu hứong co lại nhiều hơn là giãn ra. Do đó nếu bạn cầm một dây điện trong
bàn tay, khi bạn bị giật, tay bạn sẽ co lại, càng nắm chặt dây hơn. Ngựoc lại, nếu bạn
dùng một ngón tay, thử sờ vào một vật kim loại nào đó, nhỡ bạn bị giật thì tay bạn sẽ co
lại ngay, do đó bạn có cơ may thoát khỏi dòng điện. Điều này lý giải vì sao một số ngừoi
khi bị điện giật thì có thể tự dứt ra khỏi dòng điện, chứ thật ra khi bị điện giật thì bạn
hoàn toàn mất tự chủ.
Giống như căn bệnh uốn ván torng y học, ngay sau khi bị sock điện, bạn vẫn có thể tiếp
tục gặp nguy hiểm, đó là do các xung điện thần kinh trong cơ thể bạn bị ngưng trễ, bạn
tiếp tục bị mất tự chủ trong một vài phút sau đó. Đây là nguyên lý súng "stun gun"
chúng ta thừong gặp trên TV, ngừoi bị bắn sẽ nằm tê liệt hoặc co giật trong vài phút.
Về mặt làm cho hệ tuần hoàn bị ngưng lại, dòng DC (direct current) có lợi thế hơn dòng
AC (alternating current), vì dòng DC chỉ có thể làm tim chúng ta ngừng đập, trong khi
đó, dòng AC có thể kích thích tim chúng ta tạo ra một xung cao huyết áp, dẫn đến tử
vong. Do đó trong y học, ngừoi ta thừong dùng dòng DC, làm cho tim chúng ta ngưng
đập trong thời gian ngắn, sau đó hồi phục lại.
2/ Dòng điện gây shock như thế nào?
Như chúng ta đã biết, dòng điện cần một mạch kín để có thể duy trì dòng chảy của nó.
Như vậy nếu có sự giật điện do tĩnh điện gây ra thì chỉ xảy ra trong tích tắc. Sự giật điện
kiểu này thừong không gây nhiều nguy hại, lý do là vì chúng ta rất ít tiếp xúc với những

vật tích điện cao thế (ngoại trừ những công nhân trong nhà máy). Vậy ta lứot qua phần
shock điện gây ra dotĩnh điện.
a/ Dòng điện cần một điểm vào và một điểm ra, vậy thì phải chăng nếu ta tiếp xúc với
dòng điện tại một điểm, sẽ không có dòng điện nào đi qua ta ?
Đúng là như vậy, điều này lý giải vì sao các chú chim đậu trên dây cao thế lại không bị
giật.
Nhưng lưu ý rằng chim đậu bằng 2 chân, vậy tại sao dòng điện không vào chân này và ra
chân kia?
Đó là vì cả 2 chân của chim đều đậu trên cùng một dây nên có cùng một điện thế như
nhau, do đó không có dòng điện chạy qua mình chú chim. (Nếu chú chim nghịch ngợm
nào chơi trò dang chân giữa hai sợi dây điện khác nhau thì sẽ có món chim nứong ngay).
b/ Một hôm anh Bunhia thấy một chú chim đang đậu trên dây cao thế, anh đinh ninh
rằng chim không bị giật thì khi ta dùng một tay nắm vào dây cao thế, ta cũng không bị
giật. Và đây là kết quả:
Lý do là vì không giống như chim, anh ấy có một phần cơ thể tiếp xúc với đất, tạo nên
một mạch điện kín, nên có dòng điện đi qua ngừoi anh Bun.
3/ Những sai lầm thừong gặp:
Thứ 1:
Sai lầm thừong nhất là không ngắt nguồn điện, hãy luôn ghi nhớ rằng thao tác thứ nhất
vẫn luôn là ngắt nguồn điện, đừng tỏ ra sành điệu trứoc mặt bạn gái hay dũng cảm trứoc
mặt trẻ em, cũng đừng vì lừoi biếng mà đùa với tính mạng, chết như vậy không đáng mà
còn bị chửi là ngu. Dẫu cho bạn làm gì với mạng lứoi điện trong nhà, hãy luôn luôn ngắt
cầu dao chính, cầu dao phụ… mọi con đừong dẫn đến thiết bị điện của bạn. Tôi có một
ngừoi hàng xóm, sửa bóng đèn mà chỉ chủ quan tắt mở cái công tắc điện, do một lúc
nhầm lẫn bật tắc thế nào mà phải vào nằm viện mấy ngày. Tóm lại, đây là thao tác cơ
bản nhất, dễ dàng nhất, hiệu quả nhất, nhưng cũng nhiều ngừoi mắc sai lầm nhất. Nhắc
lại lần nữa cho đừng quên : ngắt, ngắt nữa, ngắt mãi…
Thứ 2:
Hãy tránh xa các dây điện rơi xuống đất,đừng bao giờ nghĩ rằng nó rơi xuống đất là
không gây nguy hại cho bạn- một ngừoi qua đừong và chẳng hề động chạm vào nó. Ta

hãy xét trừong hợp sau:
Gần nhà anh Hell có một đừong dây cao thế bị đứt, ai đi qua cũng không để ý vì nghĩ
rằng nó chẳng có thể gây nguy hiểm gì cả.
Để chứng minh cho mọi ngừoi thấy nó vẫn có thể gây chết ngừoi, anh Hell đã chấp nhận
hy sinh thân mình, nhảy vào khoảng giữa đoạn bị đứt, sau một cú shock long trời lở đất,
đựoc bà con dùng cây kéo ra vùng an toàn, anh Hell ngồi dậy giải thích:
- Vì khi sợi dây rơi xuống đất thì sẽ tạo thành mạch kín, nên có dòng điện chạy dứoi đất,
nhưng lúc này không giống như trừong hợp con chim và sợi dây, do mặt đất có điện trở
suất khá lớn, nên giữa hai chân ngừoi sẽ có một hiệu điện thế khá lớn, đủ để làm nên
một cú shock chết ngừoi.
Các bạn hãy lưu ý rằng, trong trừong hợp anh Hell, ta chỉ mới sử dụng nguồn điện cao
thế 2400 volt thôi, đây là hiệu điện thế thấp nhất trong các đừong dây tải điện thông
thừong. Nhưng nó đã gây ra cho anh Hell một đợt shock tưong tự như 250 volt, trong khi
ấy chỉ cần 30 volt là đã đựoc xem là nguy hiểm rồi.
Chiều hôm, anh Bun xách chai rựou lại nhà anh Hell, thấy chiến hữu mình nằm la liệt rên
rỉ, anh Bun thắc mắc:
- Đừong dây tải điện từ nhà máy đến chỗ bị đứt thừong là hàng trăm Km chứ không phải
chỉ có vài bứoc chân và cây cột điện như hình vẽ, như thế thì sự nguy hiểm sẽ đựoc giảm
đi rất nhiều lần, thậm chí chẳng có gì đáng lo ngại. Thế sao anh vẫn bị giật bán sống bán
chết.
- Mày ngu thật. Rất có thể, đừong dây phía dứoi đã đựoc nối đất (hoặc tiếp xúc với cây) ở
một chỗ nào đó rất gần nơi đừong dây phía trên rơi xuống. Khoảng cách này có thể chỉ là
một cây cột điện. Như thế là đủ chết rồi con ạ.
Và sau đây là lời kuyên của anh Hell trên chưong trình "những tấm lòng vàng" :