GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 CẢ NĂM

Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Tiết 1
Ngày soạn: 15/08/2010
Ngày dạy: 17/08/2010
Ch¬ng I - HƯ thøc lỵng trong tam gi¸c vu«ng
§ 1. Mét sè hƯ thøc vỊ c¹nh vµ ®êng cao trong tam gi¸c vu«ng
A. Mơc tiªu
-KiÕn thøc : - NhËn biÕt ®ỵc c¸c cỈp tam gi¸c vu«ng ®ång d¹ng trong h×nh 1.
-KÜ n¨ng : - BiÕt thiÕt lËp c¸c hƯ thøc b
2
= ab’ , c
2
= ac’ , h
2
= b’c’.
- BiÕt vËn dơng c¸c hƯ thøc trªn ®Ĩ gi¶i bµi tËp.
- Thái độ: Cẩn thận chính xác
B. Chn bÞ GV: B¶ng phơ kỴ c¸c h×nh BT1, BT2, tranh vÏ h×nh 2, thíc, ª ke.
HS: ¤n c¸c trêng hỵp ®ång d¹ng cđa tam gi¸c vu«ng.
C. TiÕn tr×nh tiÕt häc
I. ỉn ®Þnh líp
II. KiĨm tra
? T×m c¸c cỈp tam gi¸c ®ång d¹ng trªn h×nh vÏ?

D D:ABC hbc
;
D D:ABC HAC
;
D D:hba hac
III. Bµi míi
Hoạt động của GV Hoạt động của HS

1) HƯ thøc gi÷a c¹nh gãc vu«ng vµ h×nh
chiÕu cđa nã trªn c¹nh hun (15’).
GV giíi thiƯu c¸c kÝ hiƯu vỊ ®é dµi cđa c¹nh
vµ ®êng cao, h×nh chiÕu cđa c¸c c¹nh gãc
vu«ng trªn c¹nh hun trong h×nh 1.
GV : §Ĩ biÕt sù liªn hƯ gi÷a c¹nh gãc vu«ng
vµ h×nh chiÕu cđa nã trªn c¹nh hun ta xÐt
®Þnh lÝ sau.
GV cho HS ®äc ®Þnh lÝ 1.
GV híng dÉn HS ph©n tÝch chøng minh ®Þnh
lÝ.
GV : Víi kÝ hiƯu nh trong h×nh 1, theo ®Þnh
lÝ 1 ta cã thĨ viÕt c¸c hƯ thøc ntn ?
GV yªu cÇu HS tÝnh b
2
+ c
2
tõ (1).
HS vÏ h×nh 1.
HS ®äc ®Þnh lÝ 1 vµ ghi gi¶ thiÕt kÕt ln.
GT :
∆
ABC,
µ
A
= 90
0
, AH
⊥
BC.

KL : AC
2
= BC.HC ; AB
2
= BC.HB
HS ph©n tÝch : AC
2
= BC.HC
⇑
HC AC
AC BC
=
⇑
∆ AHC
:
∆ BAC
⇑
µ µ
0
H A 90= =
; gãc nhän C chung.
HS : b
2
= ab’; c
2
= ac’ (1)
HS: b
2
+ c
2

= ab’ + ac’ = a(b’ + c’) = a.a = a
2
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
1
A
C
B
H
A
C
B
H
c
c' b'
b
a
h
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
GV : Nh vËy tõ ®Þnh lÝ 1 ta còng suy ra ®ỵc
®Þnh lÝ Pi-ta-go.
2) Mét sè hƯ thøc liªn quan ®Õn ®êng cao
(22’).
GV yªu cÇu HS lµm ?2.
? Qua kÕt qu¶ bµi ?2 em rót ra kÕt ln g× ?
GV : Trong thùc tÕ ta thêng sư dơng c¸c hƯ
thøc nµy ®Ĩ tÝnh to¸n. Ta xÐt vÝ dơ sau
→
VÝ
dơ 2.

GV ®a tranh vÏ vÝ dơ 2 vµ híng dÉn HS gi¶i
bµi to¸n.
GV ®a b¶ng phơ h×nh 4 (bµi tËp 1).
? Mn tÝnh x, y cÇn tÝnh ®o¹n nµo tríc?
? Mn tÝnh BC ta lµm ntn?
GV gäi 1 HS lªn b¶ng ch÷a bµi.
T¬ng tù GV cho HS lµm bµi tËp 2 (SGK
tr68)
§/S: x =
5
; y =
20
.
GV: Trong c¸c hƯ thøc (1) vµ (2) nÕu biÕt 2
trong 3 ®¹i lỵng ta lu«n t×m ®ỵc ®¹i lỵng cßn
l¹i.
(do b’ + c’ = a).
VËy b
2
+ c
2
= a
2
.
HS lµm ?2.. XÐt hai tam gi¸c vu«ng HAB vµ
HCA cã
µ
·
B HAC=
(cïng phơ víi

µ
C
). Do ®ã
hai tam gi¸c HAB vµ HCA ®ång d¹ng
⇒
2
HA HC
HA HC.HB
HB HA
= ⇒ =
Hay h
2
= b’c’ (®pcm). (2)
HS nªu ®Þnh lÝ 2 vµ GT/KL.
GT:
∆
ABC,
µ
A
= 90
0
, AH
⊥
BC.
KL: AH
2
= HC.HB
HS: §äc ®Çu bµi vÝ dơ 2.
1 HS tr×nh bµy miƯng lêi gi¶i.
HS: CÇn tÝnh BC.

HS: Dùa vµo ®Þnh lÝ Pi-ta-go trong tam gi¸c
vu«ng ABC.
1HS lªn b¶ng ch÷a bµi:
a) Theo ®Þnh lÝ Pi-ta-go trong tam gi¸c vu«ng
ABC: BC
2
= AB
2
+ AC
2

⇒
BC =
2 2
6 8 100 10+ = =
.
¸p dơng ®Þnh lÝ 1 (tr65)
AB
2
= BC.BH
⇒
BH =
2 2
AB 6
3,6
BC 10
= =

⇒
x = 3,6.

Do ®ã:
y = HC = BC - HB = 10 - 3,6 = 6,4.
IV. Cđng cè.
? Ph¸t biĨu c¸c ®Þnh lÝ 1 vµ 2? ViÕt c«ng thøc?
GV: Nh¾c l¹i c¸c dÞnh lÝ vµ cho häc sinh nhËn d¹ng ®Þnh lÝ.
V - Híng dÉn vỊ nhµ (2’)
- Häc thc c¸c ®Þnh lÝ 1 vµ ®Þnh lÝ 2.
- Lµm bµi tËp 1b (SGK tr68) vµ bµi 1; 2 (SBT tr89).
- Xem tríc ®Þnh lÝ 3, ®Þnh lÝ 4.
Tiết 2
Ngày soạn: 15/08/2010
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
2
A
B
C
H
y
x
6
8
A
C
B
H
c
c' b'
b
a
h

Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Ngày dạy: 19./09/2010
Mét sè hƯ thøc vỊ c¹nh vµ ®êng cao trong tam gi¸c vu«ng (tiÕp)
A. Mơc tiªu
-KiÕn thøc: BiÕt thiÕt lËp c¸c hƯ thøc bc = ah ;
2 2 2
1 1 1
h b c
= +
tõ c¸c kiÕn thøc ®· häc.
-KÜ n¨ng : Bíc ®Çu biÕt vËn dơng c¸c hƯ thøc trªn ®Ĩ gi¶i bµi tËp.
- Thái độ: Cẩn thận chính xác
B. Chn bÞ
GV: Thíc, b¶ng phơ vÏ s½n h×nh, SGK.
HS: Thíc, SGK.
C. TiÕn tr×nh tiÕt häc
I. ỉn ®Þnh líp
II. KiĨm tra bµi cò (6’)
HS1: Ch÷a bµi 2a (SBT tr89) §/S: x= 4, y =
48
.
HS2: Ch÷a bµi 2b (SBT tr89) §/S: x= 4.
III - Bµi míi
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
? H·y viÕt c«ng thøc tÝnh diƯn tÝch tam gi¸c
vu«ng ABC trong h×nh vÏ trªn ?
? Tõ c¸c c«ng thøc tÝnh diƯn tÝch cđa tam
gi¸c vu«ng ta suy ra ®iỊu g× ?
? Tõ (3) ta cã thĨ ph¸t biĨu kÕt ln nµy
ntn ?

GV yªu cÇu HS lµm ?2.
GV yªu cÇu HS ®äc ®Þnh lÝ 4.
Gỵi ý HS ph©n tÝch t×m c¸ch chøng minh.
GV gäi 1 HS ®øng t¹i chç chøng minh ®Þnh
lÝ 4.
HS : S =
1
2
bc
S =
1
2
ah
HS : ah = bc (3)
HS nªu ®Þnh lÝ 3 (SGK tr66).
GT:
∆
ABC,
µ
A
= 90
0
, AH
⊥
BC.
KL: AC.AB = BC.AH (hay bc = ah).
HS lµm ?2.
XÐt hai tam gi¸c vu«ng ABC vµ HBA cã gãc
nhän B chung. Suy ra hai tam gi¸c vu«ng
ABC vµ HBA ®ång d¹ng.

⇒

AC HA
AC.AB BC.AH
BC BA
= ⇒ =

Hay bc = ah (®pcm).
HS ®äc ®Þnh lÝ 4 (SGK tr67)
GT:
∆
ABC,
µ
A
= 90
0
, AH
⊥
BC.
KL:
2 2 2
1 1 1
AH AC AB
= +
(hay
2 2 2
1 1 1
h b c
= +
).

GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
3
A
C
B
H
c
c' b'
b
a
h
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
GV : Nh vËy tõ hƯ thøc (3), nhê ®Þnh lÝ Pi-
ta-go ta cã thĨ suy ra 1 hƯ thøc gi÷a ®êng
cao øng víi c¹nh hun vµ 2 c¹nh gãc
vu«ng.
GV cho HS xÐt vÝ dơ 3.
? §Ĩ tÝnh h trªn h×nh vÏ ta lµm ntn ?
HS chøng minh :
Tõ bc = ah
⇒
b
2
c
2
= a
2
h
2

⇒
h
2
=
2 2
2
b c
a

⇒
h
2
=
2 2
2 2
b c
b c+

⇒

2 2
2 2 2
1 c b
h b c
+
=

⇒

2 2 2
1 1 1
h b c
= +
(®pcm) (4).
HS xÐt vÝ dơ 3:
HS: Ta ¸p dơng ®Þnh lÝ 4.
Ta cã:
2 2 2
1 1 1
h b c
= +

⇒

2
2 2 2
1 1 1 36.64
h
h 6 8 100
= + ⇒ =
h 4,8⇒ =
(cm).
IV. Cđng cè (10’)
Bµi 3 (SGK tr69)
¸p dơng ®Þnh lÝ Pi-ta-go:
y
2
= 5
2

+ 7
2
= 74
⇒
y =
74
¸p dơng ®Þnh lÝ 3:
xy = 5.7
⇒
x = 35: y =
35
74
.
Bµi 4 (SGK tr69)
¸p dơng ®Þnh lÝ 2 ta cã:
2
2
= 1.x
⇒
x = 4
¸p dơng ®Þnh lÝ Pi-ta-go :
y
2
= 2
2
+ 4
2
= 4 + 16 = 20
⇒
y =

20
.
V. Híng dÉn vỊ nhµ (3’)
- Häc thc c¸c ®Þnh lÝ vµ hƯ thøc.
- Lµm tiÕp c¸c bµi 5 ; 6 ; 7 ; 8 ; 9 (SGK tr69 ; 70) vµ c¸c bµi 3; 4; 5 (SBT tr90).
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tiết 3
Ngày soạn: 23/08/2010
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
4
7
5
x
y
y
xx
2
1
8
6
h
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Ngày dạy: 24./09/2010
LUYỆN TẬP
A. MỤC TIÊU :
- Học sinh được củng cố các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác
vuông
- Biết vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập
- HS cã ý thøc tÝch cùc vµ tù gi¸c khi lun tËp
B. CHUẨN BỊ :

1 / Giáo viên :
- Chuẩn bò bảng phụ có ghi sẵn bài tập 8 trong SGK
- Máy tính bỏ túi , thước thẳng , com pa , eke , phấn màu
2 / Học sinh :
- Ôn tập các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông
- Mang bảng nhóm bút dạ máy tính bỏ túi, thước kẻ , com pa , eke
C. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :
1/ Tổ chức:
2/ Kiểm tra :
- HS1? Vẽ hình viết các hệ thức về cạnh và
đường cao trong tam giác vuông mà em đã
học ?
- HS2
:
? Tìm x và y trong hình vẽ sau
(Gv treo đề bài trên bảng phụ )
-Vẽ hình viết hệ thức…………..10đ
-Tính được x = 4,5………………....4đ
y = 5,41……………….6đ
3 / Bài mới
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Gv : Gọi 1Hs lên vẽ hình và ch÷a BT 6
Gv: Cho Hs nhận xét bài làm của bạn
?: Ở bài này em đã vận dụng đònh lí nào để
làm ?
+ GV nhËn xÐt vµ cho ®iĨm
+ Gv : Treo bảng phụ bài tập 8 Sgk
Bài 6 .Sgk/69
2
1

y
x
h
Ta cã: a = 1+ 2 = 3
Theo hệ thức lượng trong tam giác vuông
ta có
x
2
= a.1 = 3
⇒
x =
3
y
2
= a . 2 = 3.2 = 6
⇒
y =
6
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
5
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
+ Yêu cầu HS H§ theo nhóm để lµm
*D·y trong làm câu b
*D·y ngoµi làm câu c
D·y trong làm câu b
C
B
H
A

2
y
y
x
x
D·y ngoµi làm câu c
E
F
K
D
12
y
x
16
Gv : Kiểm tra hoạt động của các nhóm
Gv : Yêu cầu đại diện các nhóm lên trình
bày
Gv : Yêu cầu HS đọc kỹ đề bài tập 9
Gv : Hd học sinh vẽ hình
? : Đề bài cho biết gì ? Yêu cầu chứng minh
gì ?
+ GV HD chøng minh theo s¬ ®å sau
∆DIL cân

⇑
DI = DL

⇑
∆DAI = ∆DLC
Gv : Yêu cầu một Hs lên trình bày câu a

+ GV nhhËn xÐt, sư ch÷a vµ cho ®iĨm
Bài 8 .Sgk /69 Tìm x, y
+ HS quan s¸t h×nh vÏ trªnb¶ng phơ
+ HS: Hoạt động theo nhóm
*D·y trong làm câu b
*D·y ngoµi làm câu c
+ 2HS đại diện các nhóm lên trình bày
b) ∆ABC vuông tại A có AH là
trung tuyến thuộc cạnh huyền
AH = BH = HC =
2
1
BC hay x = 2
L¹i có AB =
22
BHAH
+
hay y =
22
22
+
= 2
2

c) ∆DEF có DK
⊥
EF
⇒
DK
2

= EK.KF hay 12
2
= 16 . x
⇒
x = 12
2
: 16 = 9
∆DKF vuông tại K có
DF
2
= DK
2
+ KF
2
Vậy y =
225
= 15
Bài 9 .Sgk /69

+1 HS ®äc ®Ị bµi
+ HS vÏ h×nh theo HD
cđa GV
+ HS theo dâi vµ cïng
GV x©y dùng s¬ ®å
chøng minh
L
K
I
C
D

B
A
Giải
+ 1HS: Lên bảng trình bày câu a
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
6
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
? : Ở câu b đề bài yêu cầu chứng minh điều
gì ?
+ GV HD vµ cïng HS tr×nh bÇy lêi chøng
minh
? Theo câu a ta có DI = DL từ
2
1
DI
+
2
1
DK
ta suy ra điều gì ?
? : Mặt khác ∆DKL là tam giác gì ? Do DC
là đường cao tương ứng với cạnh huyền KL
nên ta suy ra điều gì ?
? :
2
1
DC
= ?
? :Từ (1) và(2) ta suy ra điều gì ?

a) Xét hai tam giác vuông DAI và DLC có
 = Ĉ = 90
0
DA = DC (cạnh hình vuông )
D
1
= D
3
( Cùng phụ với D
2
)
⇒
∆DAI = ∆DLC ( g.c.g )
⇒
DI = DL Nên ∆DIL cân tại D
b) Ta có
2
1
DI
+
2
1
DK
=
2
1
DL
+
2
1

DK
(1)
∆DKL vuông tại D có DC là đường cao
tương ứng với cạnh huyền KL nên
2
1
DL
+
2
1
DK
=
2
1
DC
(2)
Mặt khác DC không đổi ( DC là cạnh hình
vuông )
⇒
DC
2
không đổi
Nên từ (1) và (2)
⇒
2
1
DL
+
2
1

DK
=
2
1
DC
không đổi
⇒
2
1
DI
+
2
1
DK
=
2
1
DC
không đổi khi I
thay đổi trên cạnh AB
4 / Củng cố – Luyện tập
? Nhắc lại các đònh lí và viết các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác
vuông
* Gv lưu ý cho HS áp dụng từng hệ thức trong từng bài sao cho thích hợp
5 / Hướng dẫn học ở nhà
- Nắm vững các hệ thức lượng trong tam giác vuông
-Làm bài tập về nhà phần bài còn lại và làm thêm bài tập 4 , 5 - SBT/90
-Ôn tập cách viết các hệ thức tỉ lệ ( tỉ lệ thức ) giữa các cạnh của tam giác đồng dạng
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
7

Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Tiết 4
Ngày soạn: 23/08/2010
Ngày dạy: 27/09/2010
LUYỆN TẬP
I / MỤC TIÊU :
- Học sinh được củng cố các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác
vuông
- Biết vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập
- HS cã ý thøc tÝch cùc vµ tù gi¸c khi lun tËp
- RÌn lun t duy logÝc, trÝ tëng tỵng m«n h×nh häc
II / CHUẨN BỊ :
1 / Giáo viên :
- Máy tính bỏ túi , thước thẳng , com pa , eke , phấn màu
2 / Học sinh :
- Ôn tập các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông
- Mang bảng nhóm bút dạ máy tính bỏ túi, thước kẻ , com pa , eke
III / CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :
1/ Tổ chức:
2/ Kiểm tra :
+ GV gäi 1 HS lªn b¶ng ch÷a BT 4 – SBT/90
3. Bài mới:
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
+ GV gäi 1HS ®äc ®Ị bµi
+ Gv: Vẽ hình lên bảng, quy ước đặt
tên đỉnh vµ HD HS vÏ h×nh
?: Đề bài cho biết cạnh nào yêu cầu
tính cạnh nào?
Gv: Yêu cầu cả lớp làm bài. Một học
sinh lên bảng trình bày.

Gv: Yêu cầu học sinh cả lớp nhận
xét
Bài 6/ SBT – 90:
+ 1HS ®ọc đề bài.
+HS Vẽ hình vào vở theo HD cđa GV
H
C
B
A
7
5
Hs: Cho biết 2 cạnh góc vuông. Yêu cầu tính
cạnh huyền, hai hình chiếu, đ/cao.
1HS: Lên bảng thực hiện.
+ BC =
7475
22
=+
(Pytago)
+ AH =
74
35
74
7.5.
==
BC
ACAB
+ BH =
74
25

74
5
22
==
BC
AB
+ CH =
74
49
74
7
22
==
BC
AC
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
8
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Hoạt động của GV Hoạt động của HS

+ GV nhËn xÐt, s÷a ch÷a vµ cho ®iĨm
GV: Vẽ hình vµ HD HS vÏ h×nh
Gv: Hd: Sử dụng tam giác đồng dạng
- Tam giác ABC, AH là đường cao.
Biết AH = 30,
6
5
=
AC
AB

, tính BH, HC
=
Gv: Yêu cầu HS lên bảng trình bày
Gv: Nhận xét cho điểm
?: Nêu cách khác?
Bài 11/ SBT – 91:
+1HS: Đọc tóm tắt đề bài
+ HS vÏ h×nh theo HD cđa GV
+ HS nghe GV
HD c¸ch chøng
m×nh vµ tù tr×nh
bÇy vµo vë
30
H
C
B
A
HS Suy nghó làm bài 1HS lên bảng trình bày:
- Cm 2 tam giác ABH và CAH đồng dạng
=>
CH
AH
CA
AB
=
=> HC = … = 36
- AH
2
= BH.HC = ….= 25
Hs: Có thể tính BH trước => HC

4. Củng cố:
+ Gv: Yêu cầu nhắc lại các hệ thức đã học
* Lưu ý học sinh cách sử dụng các hệ thức cần chú ý:
- Đề bài cho biết gì?
- Yêu cầu gì?
- Xác đònh hệ thức liên quan => Chọn hệ thức phù hợp với đề bài.
5. Hướng dẫn:
- Học thuộc các hệ thức.
- Làm bài tập 12,13/SBT
- Xem trước Bài 2
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
9
Trờng THCS Đông Yên Giáo án Hình học 9
Tieỏt 6
Ngaứy soaùn: 29/08/2010
Ngaứy daùy: ..../09/2010
GV: Nguyễn Đình Thắng Naờmhoùc:2010-2011
10
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Tiết 6
Ngày soạn: 29/08/2010
Ngày dạy: ..../09/2010
TỈ SỐ LƯNG GIÁC CỦA GÓC NHỌN (tt)
I . MỤC TIÊU
-Củng cố các công thức đònh nghóa các tỷ số lượng giác của một góc nhọn
-Tính được các tỉ số lượng giác của ba góc đặc biệt 30
0
; 60
0
; 45

0

-Nắm vững các hệ thức liên hệ giữa các tỉ số lượng giác của hai góc phụ nhau
-Biết dựng các góc khi cho một trong các tỉ số lượng giác của nó
-Biết vận dụng vào giải các bài tập có liên quan
II . CHUẨN BỊ
1 .Giáo viên :
-Bảng phụ ghi câu hỏi, bài tập , hình phân tích của ví dụ 3, ví dụ 4, bảng tỉ số lượng
giác của các góc đặc biệt
- Thước thẳng , thước đo góc , eke
2 . Học sinh :
- Ôn tập công thức đònh nghóa các tỉ số lượng giác của một góc nhọn,các tỉ số lượng
giác của các góc 45
0
, 60
0
- Thước thẳng , thước đo góc , eke , bảng nhóm
III .CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. ỉn ®Þnh tỉ chøc
1 . Kiểm tra bài cũ :
Cho tam giác vuông DEA có Â = 90
0
. Hãy xác đònh -Xác đònh đúng ……………….3đ
vò trí cạnh đối cạnh kề,cạnh huyền đối với góc D. Viết công thức
đúng……..7đ
Viết công thức đònh nghóa các tỉ số lượng giác ?
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Gv : Đặt vấn đề:
Vd 1 vàví dụ 2 cho thấy nếu biết góc
nhọn

α
thì ta suy ra được tỷ số lượng
giác của nó.Ngược lại nếu biết tỉ số
lượng giác của một góc nhọn ta có thể
suy ra được góc nhọn đó
Gv : Nêu ví dụ 3 ,vẽ hình 17 trên bảng
phụ
H : Giả sử ta đã dựng được góc
α
sao
cho tg
2
3
α
=
vậy ta phải tiến hành cách
dựng như thế nào?
Hs : Nêu cách dựng ?
Gv: Hd lại cách dựng như Sgk
Ví dụ 3 :Dựng góc nhọn
α
,biết tg
2
3
α
=

B
y

Giải:
3
0 2 A x

Dựng góc vuông xOy, xác đònh đoạn thẳng
làm đơn vò
-Trên tia Ox lấy OA=2
-Trên tia Oy lấy OB=3 Góc OBA là góc
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
11
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
H :Tại sao với cách dựng trên
2
3
tg
α
=
?
Gv : Giới thiệu ví dụ 4 ,Hd vẽ hình 18
lên bảng và yêu cầu Hs làm ?3.Hoạt
động theo nhóm
H :Nêu cách dựng góc
β
?
Gv : Kiểm tra hoạt động của các nhóm
Gv :Yêu cầu đại diện các nhóm lên trình
bày
Gv: Hd lại
-Dựng góc vuông xOy xác đònh đoạn

thẳng làm đơnvò
-Trên tia Oy lấy OM=1
-Vẽ cung tròn(M; 2)cung này cắt tia Ox
tại N
-Nối MN.Góc ONM
β
là góc cần dựng
,thật vậy
·
1
sin sin 0,5
2
OM
ONM
MN
β
= = = =
Gv : Nêu chú ý Hs đọc chú ý Sgk
Gv : Yêu cầu Hs làm ?4
Gv : Treo đề bài trên bảng phụ
Yêu cầu Học sinh đứng tại chỗ trả lời
H. Cho biết các tỷ số lượng giác nào
bằng nhau ?
Gv : Minh họa kết quả bài 11 ở phần
kiểm tra
H : Vậy khi hai góc nhọn phụ nhau các
tỷ số lượng giác của chúng có liên hệ gì?
H : Từ đó em có nhận xét gì về tỉ số
lượng giác của hai góc phụ nhau ?
Gv : Giới thiệu đònh lí

H : Góc 45
0
phụ với góc nào?
H : Cho biết tỉ số lượng giác của góc 45
0
H : Dựa vào ví dụ 2 hãy suy ra tỉ số
lượng giác của góc 30
0
Gv : Qua ví dụ 5 và ví dụ 6 giới thiệu
bảng tỷ số lượng giác của các góc đặc
biệt
Gv : Nêu ví dụ 7 .Yêu cầu Hs nêu cách
cần dựng
Chứng minh : Thật vậy ta có
tg
α
= tg OAB =
OB
OA
=
3
2
Ví dụ 4. Dựng góc nhọn
β
khi biết sin
β
=
0,5
Giải :(H ọc sinh tự làm)
y

1
M
N
O x
Chú ý: (sgk)
II) Tỉ số lượng giác của hai góc phụ nhau
A
Đònh lý (Sgk)
Nếu
0
90
α β
+ =
thì C
B
sin
α
=
cos
β
; cos
α
=sin
β
tg
α
=cotg
β
; cotg
α

=tg
β
Ví dụ 5. Ta có Sin45
0
=cos45
0
=
2
2
tg45
0
=cotg45
0
=1
Ví dụ 6. (Sgk)
Bảng tỉ số lượng giác của các góc đặc biệt
(Sgk)
Ví dụ 7:
(Sgk )
17
30
0

*) Chú ý : Sgk y
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
12
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
thực hiện
Gợi ý : cos30

0
bằng tỷ số nào và có giá
trò bằng bao nhiêu?H : Từ Cos30
0
=
3 17 3
14,7
17 2 2
y
y= ⇒ = ;
Gv : Giới thiệu chú ý Sgk
3.Củng cố – Luyện tập
Gv : Cho Hs phát biểu lại đònh lí về tỉ số lượng giác của hai góc phụ nhau ?
Học sinh làm trên phiếu học tập : Mỗi câu sau đây đúng hay sai ?
a) sin
α
=
cạnh đối/cạnh huyền d) sin40
0
= cos60
0
b) tg
α
= cạnh kề /cạnh đối e) tg45
0
= cotg 45
0
=1
c) cos30
0

= sin 60
0
=
3
f) sin30
0
= cos60
0
=
1
2
4) Hướng dẫn về nhà
-Học công thức đònh nghóa tỉ số lượng giác của các góc nhọn, hệ thức liên hệ giữa các
tỷ sốlượng giác của hai góc phụ nhau, tỷ số lượng giác của các góc đặc biệt
-Làm cacù bài tập: 10,11, 12 trang 76(Sgk) và bài 26, 27 ( Sbt)
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
13
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Tiết 7
Ngày soạn: 17/09/2008
Ngày dạy: /09/2008
Lun tËp
A. Mơc tiªu
-KiÕn thøc : - Sư dơng ®Þnh nghÜa c¸c tØ sè lỵng gi¸c cđa 1 gãc nhän ®Ĩ chøng minh 1 sè
c«ng thøc lỵng gi¸c ®¬n gi¶n.
+KÜ n¨ng :
- RÌn cho HS kÜ n¨ng dùng gãc khi biÕt 1 trong c¸c tØ sè lỵng gi¸c cđa nã.
- VËn dơng c¸c kiÕn thøc ®· häc ®Ĩ gi¶i c¸c bµi tËp cã liªn quan.
- Thái độ: Cẩn thận chính xác
B. Chn bÞ GV : Thíc th¼ng, com pa, ª ke, ®o ®é, m¸y tÝnh bá tói.

HS: Thíc kỴ, com pa, ®o ®é, m¸y tÝnh bá tói.
C. TiÕn tr×nh tiÕt häc
I. ỉn ®Þnh líp
II. KiĨm tra
HS1: Ph¸t biĨu ®Þnh lÝ vỊ tØ sè lỵng gi¸c cđa hai gãc phơ nhau.
Ch÷a bµi tËp 12 (SGK tr76).
HS2: Ch÷a bµi tËp 13 c, d (SGK tr77)(HS dùng h×nh vµ tr×nh bµy miƯng).
III. Bµi míi
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Bµi 13a (SGK tr77)
Dùng gãc nhän
α
, biÕt:
a) sin
α
= 2/3
GV yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng ch÷a bµi, HS
díi líp lµm bµi vµo vë vµ nhËn xÐt bµi
lµm cđa b¹n.
HS ch÷a bµi:
* C¸ch dùng:
- VÏ gãc vu«ng xOy, lÊy 1 ®o¹n th¼ng lµm ®¬n
vÞ.
- Trªn Oy lÊy OM = 2.
- VÏ cung trßn (M, 3) c¾t Ox t¹i N.
Gãc ONM lµ gãc
α
cÇn dùng.
* Chøng minh:
sin

α
= sin
·
OM 2
ONM
MN 3
= =
.
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
14
O
M
N
y
x
32
α
Trờng THCS Đông Yên Giáo án Hình học 9
Hoaùt ủoọng cuỷa GV Hoaùt ủoọng cuỷa HS
Bài 14 (SGK tr77)
GV: Cho tam giác ABC vuông tại A, góc
B bằng

. Căn cứ vào hình vẽ hãy chứng
minh các công thức của bài 14 (SGK
tr77).
Sau 5 GV yêu cầu đại diện hai nhóm
lên bảng trình bày lời giải.
Bài 15 (SGK tr77)
? Góc B và góc C là hai góc phụ nhau.

Biết cosB = 0,8 ta suy ra đợc tỉ số lợng
giác nào của góc C?
? Dựa vào công thức hãy tính cosC, tgC,
cotgC?
Bài 16 (SGK tr77)
GV: Gọi x là cạnh đối diện với góc 60
0
,
cạnh huyền có độ dài là 8. Vậy ta xét tỉ
số lợng giác nào của 60
0
?
- Nửa lớp chứng minh các công thức
sin
tg
cos

=

;
cos
cot g
sin

=

.
Xét
AC
sin AC

BC
tg
AB
cos AB
BC

= = =

;
AB
cos AB
BC
cotg
AC
sin AC
BC

= = =

.
- Nửa lớp chứng minh công thức
2 2
tg .cot g 1; sin cos 1 = + =
.
Xét
AC AB
tg .cot g . 1
AB AC
= =
;

2 2
2 2
2 2
2
AC AB AC AB
sin cos
BC BC BC
+

+ = + =
ữ ữ

=
2
2
BC
1
BC
=
.
HS: Vì góc B và góc C là hai góc phụ nhau. Do đó
nếu cosB = 0,8

sinC = 0,8.
HS: Ta có sin
2
C + cos
2
C = 1

cos
2
C = 1 - sin
2
C =
1 - (0,8)
2
= 1 - 0,64 = 0,36

cosC = 0,6.
Có
sin C 0,8 4
tgC
cosC 0,6 3
= = =
;
1 3
cot gC
tgC 4
= =
.
HS : Ta xét sin60
0
.
Ta có sin60
0
=
x 3 x
x 4 3
8 2 8

= =
.
GV: Nguyễn Đình Thắng Naờmhoùc:2010-2011
15
B
A
C

60
0
x?
8
Trờng THCS Đông Yên Giáo án Hình học 9
Hoaùt ủoọng cuỷa GV Hoaùt ủoọng cuỷa HS
Bài 17 (SGK tr77)
? Tam giác ABC có phải là tam giác
vuông không? Vì sao?
? Nêu cách tính x?
HS : Tam giác ABC không là tam giác vuông. Vì
nếu tam giác ABC vuông tại A, có góc B bằng
45
0


tam giác ABC vuông cân tại A

AH là
đờng cao đồng thời là đờng trung tuyến, trong
khi đó BH

HC.
HS : Ta có tam giác HAB vuông cân vì có góc H
vuông và góc B bằng 45
0


AH = BH = 20.
Xét tam giác vuông HAC, theo định lí Pi-ta-go :
AC
2
= AH
2
+ HC
2
= 20
2
+ 21
2
= 841

AC =
29.
IV. Củng cố (5)
Giáo viên nhắc lại các dạng bài đã học và cách giải, yêu cầu học sinh nhắc lại.
V. Hớng dẫn về nhà (2)
- Ôn lại công thức định nghĩa, quan hệ giữa các tỉ số lợng giác của góc nhọn.
- BTVN : 28 ; 29 ; 30 ; 31 ; 36 (SBT tr93 ; 94).
- Tiết sau mang "Bảng số" và máy tính bỏ túi.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
GV: Nguyễn Đình Thắng Naờmhoùc:2010-2011

16
B
A
C
45
0
20
21
H
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Tiết 8
Ngày soạn: 18/09/2008
Ngày dạy: /09/2008
B¶ng lỵng gi¸c (tiÕt 1)
A. Mơc tiªu
-KiÕn thøc : - HS hiĨu ®ỵc cÊu t¹o cđa b¶ng lỵng gi¸c dùa trªn quan hƯ gi÷a c¸c tØ sè lỵng
gi¸c cđa hai gãc phơ nhau.
- ThÊy ®ỵc tÝnh ®ång biÕn cđa sin vµ tang, tÝnh nghÞch biÕn cđa c«sin vµ cđa c«tang (khi gãc
α
t¨ng tõ 0
0
®Õn 90
0
(0
0
<
α
< 90
0
) th× sin vµ tag t¨ng cßn c«sin vµ c«tang gi¶m).

+KÜ n¨ng : - Cã kÜ n¨ng tra b¶ng hc dïng m¸y tÝnh bá tói ®Ĩ t×m tØ sè lỵng gi¸c khi cho
biÕt sè ®o gãc.
- Thái độ: Cẩn thận chính xác
B. Chn bÞ GV : B¶ng sè, b¶ng phơ, m¸y tÝnh bá tói.
HS : B¶ng sè, m¸y tÝnh bá tói fx-220 (hc fx-500A hc m¸y tÝnh cã tÝnh
n¨ng t¬ng ®¬ng).
C. TiÕn tr×nh tiÕt häc
I. ỉn ®Þnh líp
II. KiĨm tra HS1: Ph¸t biĨu ®Þnh lÝ vỊ tØ sè lỵng gi¸c cđa hai gãc phơ nhau.
VÏ tam gi¸c ABC cã gãc A vu«ng, gãc B b»ng
α
, gãc C b»ng
β
. Nªu c¸c hƯ
thøc gi÷a c¸c tØ sè lỵng gi¸c cđa gãc
α
vµ gãc
β
.
III. Bµi míi
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
1) CÊu t¹o cđa b¶ng lỵng gi¸c (7’)
GV giíi thiƯu : B¶ng lỵng gi¸c bao gåm
b¶ng VIII, IX, X (tr52
→
tr58) cđa cn
"B¶ng sè vµ bèn ch÷ sè thËp ph©n". §Ĩ
lËp b¶ng ngêi ta sư dơng tÝnh chÊt tØ sè l-
ỵng gi¸c cđa hai gãc phơ nhau.
? T¹i sao b¶ng sin vµ c«sin, tang vµ

c«tang ®ỵc ghÐp cïng mét b¶ng ?
GV cho HS ®äc SGK vµ gi¶i thÝch.
2) C¸ch dïng b¶ng (25’)
a) T×m tØ sè lỵng gi¸c cđa mét gãc nhän
cho tríc
* C¸ch tra b¶ng VIII vµ b¶ng IX (SGK
tr78, 79).
GV: Cho HS ®äc SGK tr78 phÇn a)
? §Ĩ tra b¶ng VIII vµ b¶ng IX ta cÇn
thùcc hiƯn mÊy bíc? Lµ c¸c bíc nµo?
HS võa nghe GV giíi thiƯu võa më b¶ng ®Ĩ quan
s¸t.
HS : V× víi 2 gãc nhän
α
vµ
β
phơ nhau th× sin
α
= cos
β
; cos
α
= sin
β
; tg
α
= cotg
β
; cotg
α

= tg
β
.
HS ®äc SGK.
HS ®äc SGK tr78 phÇn a).
IV. Cđng cè (5’)
? Nªu cÊu t¹o cđa b¶ng lỵng gi¸c ?
? Nªu c¸ch dïng b¶ng lỵng gi¸c?
V. Híng dÉn vỊ nhµ (2’)
Tra b¶ng lỵng gi¸c víi gãc nhän bÊt kú.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
17
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Tiết 9
Ngày soạn: 20/09/2008
Ngày dạy: 29 /09/2008
B¶ng lỵng gi¸c.(tiÕp)
A. Mơc tiªu
+KiÕn thøc : HS ®ỵc cđng cè kÜ n¨ng t×m tØ sè lỵng gi¸c cđa mét gãc nhän cho tríc b»ng
b¶ng sè hc b»ng MT§T.
+KÜ n¨ng :
- Cã kÜ n¨ng dïng b¶ng hc m¸y tÝnh ®Ĩ t×m gãc
α
khi biÕt mét tØ sè lỵng gi¸c cđa nã.
- RÌn kÜ n¨ng sư dơng b¶ng sè, MT§T.
+ Thái độ:
Cẩn thận chính xác
Gi¸o dơc ý thøc tù gi¸c, cÈn thËn cđa HS
B. Chn bÞ

Gi¸o viªn: Thíc th¼ng, b¶ng phơ, giÊy trong, m¸y chiÕu, b¶ng sè, MTBT.
Häc sinh: Thíc th¼ng, giÊy trong, b¶ng sè, MTBT
C. TiÕn tr×nh tiÕt häc
I. ỉn ®Þnh líp
II. KiĨm tra
HS1. ?Khi gãc
α
t¨ng tõ 0
0
®Õn 90
0
th× c¸c tØ sè lỵng gi¸c cđa gãc
α
thay ®ỉi nh thÕ
nµo?
? T×m sin 40
0
12’ b»ng b¶ng sè, nãi râ c¸ch tra b¶ng.
HS2.Ch÷a bµi 41 trang 95 SBT.
III. Bµi míi
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
- §V§: tiÕt tríc chóng ta ®· häc c¸ch
t×m tØ sè lỵng gi¸c cđa gãc nhän cho tr-
íc. TiÕt nµy chóng ta sÏ häc c¸ch t×m sè
®o cđa gãc nhän khi biÕt mét tØ sè lỵng
gi¸c cđa gãc ®ã.
-GV HD-HS c¸ch sư dơng b¶ng hc
m¸y tÝnh ®iƯn tư ®Ĩ t×m gãc
α
.

- GV yªu cÇu HS t×m gãc nhän
α
b»ng
b¶ng sè.
- GV yªu cÇu HS t×m gãc nhän
α
b»ng
b¶ng MTBT vµ so s¸nh víi kÕt qu¶ trªn.

+ HS nghe GV tr×nh bµy.
b)T×m sè ®o cđa gãc nhän khi biÕt mét tØ
sè lỵng gi¸c cđa gãc ®ã.
VD5. T×m gãc nhän
α
(lµm trßn ®Õn phót)
biÕt sin
α
= 0,7837.
+ HS theo dâi sù híng dÉn cđa GV.
-Tra b¶ng VIII: T×m sè 7837 ë trong b¶ng,
dãng sang cét 1 vµ hµng 1, ta thÊy 7837 n»m
ë giao cđa hµng ghi 51
0
vµ cét ghi 36’.VËy
α

≈
51
0
36’.

+ HS t×m sè ®o
α
b»ng MTBT
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
18
Trờng THCS Đông Yên Giáo án Hình học 9
Hoaùt ủoọng cuỷa GV Hoaùt ủoọng cuỷa HS
- GV nhận xét sửa chữa?
+ GV yêu cầu HS HĐ cá nhân làm ? 3
sau đó GV gọi HS đọc kết quả
-GV nêu chú ý.
- Cho HS nghiên cứu sgk VD6- sgk
-Hớng dẫn HS cách tìm góc

.
- GV cho HS thảo luận theo nhóm ? 4
( mỗi bàn là một nhóm làm bài vào giấy
trong)
- GV thu phiếu chiếu bài làm một số
nhóm lên MC và nhận xét?

? 3 + HS tự làm và đọc kết quả
Sử dụng bảng tìm góc nhọn

, biết cotg

= 3,006.
Đáp số:

18
0
24.
* Chú ý:
Khi biết tỉ số lợng giác của một góc nhọn,
ta tìm đợc góc nhọn sai khác không đến 6 .
Tuy nhiên, thông thờng trong tính toán ta
làm tròn đến độ.
VD6. HS tự nghiên cứu
Tìm góc nhọn

(làm tròn đến độ), biết sin

= 0,4470.
Đáp số:



27
0
.
+ HS thảo luận theo nhóm làm ? 4
vào giấy trong
Tìm góc nhọn

(làm tròn đến độ) biết cos

= 0,5547.
+HS thoe dõi nhận xét, bổ sung.

IV. Củng cố (5)
+ Giáo viên nêu lại cách tìm số đo góc khi biết tỉ số lợng giác.
+ Bài 19 trang 84 SGK.
Dùng bảng lợng giác hoặc MTBT để tìm số đo của góc nhọn x (làm tròn đến phút)
biết :
a) sin x = 0,2368.

x

14
0
.
b) Cos x = 0,6224.

x

52
0
.
c) Tg x = 2,154.

x

65
0
.
Cotg x = 3,251.

x

17
0
.
V. Hớng dẫn về nhà (2)
-Luyện tập để sử dụng thành thạo bảng số và MTĐT để tìm tỉ số lợng giác của góc nhọn và
ngợc lại tìm số đo của góc nhọn khi biết một tỉ số lợng giác của nó.
-Đọc kĩ bài đọc thêm tr 81-83 SGK.
-Làm bài 20, 21 tr 84 SGK.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
GV: Nguyễn Đình Thắng Naờmhoùc:2010-2011
19
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Tiết 10
Ngày soạn: 25/09/2008
Ngày dạy: 04 /10/2008
Lun tËp.
A. Mơc tiªu
+KiÕn thøc : ThÊy ®ỵc tÝnh ®ång biÕn cđa sin vµ tg, tÝnh nghÞch biÕn cđa cos vµ cotg ®Ĩ so
s¸nh ®ỵc c¸c tØ sè lỵng gi¸c khi biÕt gãc
α
hc so s¸nh c¸c gãc nhän
α
khi biÕt tØ sè
lỵng gi¸c.
+KÜ n¨ng :
- HS cã kÜ n¨ng tra b¶ng hc dïng MT§T ®Ĩ t×m tØ sè lỵng gi¸c cđa gãc nhän khi biÕt sè
do vµ ngỵc l¹i t×m sè ®o cđa gãc nhän khi biÕt mét tØ sè lỵng gi¸c cđa gãc ®ã.
- RÌn kÜ n¨ng sư dơng b¶ng sè, MT§T.
+ Thái độ: Cẩn thận chính xác
B. Chn bÞ

Gi¸o viªn: Thíc th¼ng, b¶ng phơ, phiÕu häc tËp, m¸y chiÕu, b¶ng sè, mt®t.
Häc sinh: Thíc th¼ng, giÊy trong, b¶ng sè, mt®t.
C. TiÕn tr×nh tiÕt häc
I. ỉn ®Þnh líp
II. KiĨm tra
1.-Dïng b¶ng sè hc MT§T t×m cotg32
0
15’
-Ch÷a bµi 42 tr 95 SBT.
2.Ch÷a bµi 21 trang 84 SGK.
-So s¸nh :
Sin 20
0
vµ sin 70
0
.
Cos 40
0
vµ cos 75
0
.
III. Bµi míi
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
- Bµi 22 tr 84 sgk.
So s¸nh.
a)Sin 20
0
< sin 70
0
.

b)Cos 25
0
> cos 63
0
15’.
c)Tg 75
0
> tg 45
0
.
d)Cotg 2
0
> cotg 37
0
40’
-4 HS lªn b¶ng so s¸nh.
-Díi líp lµm ra vë.
-ChiÕu bµi 3 em lªn MC.
-NhËn xÐt?
Bµi 23 tr 84 sgk
-Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm bµi.
-NhËn xÐt?
-Gv nhËn xÐt bµi lµm
-4 HS lªn b¶ng so s¸nh.
-Díi líp lµm ra vë.
So s¸nh.
a)Sin 20
0
< sin 70
0

.
b)Cos 25
0
> cos 63
0
15’.
c)Tg 75
0
> tg 45
0
.
d)Cotg 2
0
> cotg 37
0
40’.
-Quan s¸t bµi lµm trªn b¶ng vµ MC.
-NhËn xÐt
TÝnh.
a)
0 0
0 0
sin 25 sin 25
1.
cos65 sin 25
= =
(V× cos 65
0
= sin 25
0

).
b)tg 58
0
–cotg 32
0
= tg 58
0
–tg 58
0
= 0
(V× cotg 32
0
= tg 58
0
).
-Th¶o ln theo nhãm theo sù ph©n c«ng
cđa GV.
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
20
Trờng THCS Đông Yên Giáo án Hình học 9
Hoaùt ủoọng cuỷa GV Hoaùt ủoọng cuỷa HS
-Cho HS thảo luận theo nhóm bài 24.
-Theo dõi hớng dẫn các nhóm làm bài.
-Chiếu bài làm một số nhóm lên MC.
-Nhận xét?
-GV nhận xét, bổ sung nếu cần.
Bài 25 tr 84 sgk
-Muốn so sánh tg25
0
với sin25

0
ta làm
nh thế nào?
-Hớng dẫn HS câu a).
a)Ta có :
tg25
0
=
0
0
sin 25
cos25
.
vì cos25
0
< 1
nên tg25
0
> sin25
0
- Gọi 3 HS lên bảng làm các phần b, c, d.
-Cho HS dới lớp làm ra vở.
-Chiếu bài 3 em lên MC
-Nhận xét?
-GV nhận xét, bổ sung nếu cần.
a)Ta thấy cos 14
0
= sin 76
0
.

cos 87
0
= sin 3
0
.
và: sin3
0
<sin47
0
<sin76
0
<sin78
0
.
suyra: cos87
0
<sin47
0
<cos14
0
<sin78
0
b) vì cotg25
0
= tg65
0
. cotg38
0
= tg52
0

.
và: tg52
0
<tg62
0
<tg65
0
<tg73
0
.
suy ra: cotg38
0
<tg62
0
<cotg25
0
<tg73
0
.
-Quan sát bài làm trên MC.
-Nhận xét, bổ sung
-Ta dùng bảng số hoặc MTĐT hoặc dùng các
phép biến đổi.
-Theo dõi phần a).
.
-3 HS lên bảng làm các phần b, c, d.
-HS dới lớp làm ra vở.
b)Ta có :
cotg32
0

=
0
0
cos32
sin32
.
Do sin32
0
< 1 nên cotg32
0
> cos32
0
.
c) Ta có: tg45
0
=
0
0
sin 45
cos45
=
0
0
cos45
sin 45
vì sin45
0
< 1 nên tg45
0
> cos45

0
.
d) Ta có : cotg60
0
=
3
3
, sin30
0
=
1
2

Vì
3
3
>
1
2
nên cotg60
0
> sin30
0
.
-Quan sát bài làm trên bảng và trên MC.
-Nhận xét, bổ sung
IV. Củng cố
Giáo viên nêu lại các kiến thức trọng tâm trong tiết học.
?Trong các tỉ số lợng giác thì tỉ số nào đồng biến, tỉ số nào nghịch biến?
-Liên hệ về tỉ số lợng giác của hai góc phụ nhau

V. Hớng dẫn về nhà
Học kĩ lí thuyết.
-Xem lại cách giải các bài tập.
-Làm bài 48, 49, 50, 51tr 96 SBT.
-Đọc trớc bài: Một số hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
GV: Nguyễn Đình Thắng Naờmhoùc:2010-2011
21
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Tiết 11
Ngày soạn: 02/10/2008
Ngày dạy: 10 /10/2008
Mét sè hƯ thøc vỊ c¹nh vµ gãc trong tam gi¸c vu«ng
A. Mơc tiªu
+KiÕn thøc: ThiÕt lËp ®ỵc vµ n¾m v÷ng c¸c hƯ thøc gi÷a c¹nh vµ gãc cđa mét tam gi¸c
vu«ng.
+KÜ n¨ng : Cã kÜ n¨ng vËn dơng c¸c hƯ thøc trªn ®Ĩ gi¶i mét sè bµi tËp. Thµnh th¹« viƯc tra
b¶ng hc sư dơng MT§T vµ c¸ch lµm trßn sè.
ThÊy ®ỵc viƯc sư dơng c¸c tØ sè lỵng gi¸c ®Ĩ gi¶i qut mét sè bµi to¸n thùc tÕ.
+ Thái độ: Cẩn thận chính xác
B. Chn bÞ
Gi¸o viªn: Thíc th¼ng, ª-ke,thíc ®o ®é,b¶ng phơ, m¸y chiÕu, b¶ng sè, mt®t.
Häc sinh: Thíc th¼ng, ª-ke,thíc ®o ®é, giÊy trong, b¶ng sè, mt®t.
C. TiÕn tr×nh tiÕt häc
I. ỉn ®Þnh líp
II. KiĨm tra Cho
∆
ABC cã
µ
A

= 90
0
, AB = c, AC = b, BC =a. H·y viÕt c¸c tØ sè lỵng gi¸c
cđa
$
B
vµ
µ
C
.
III. Bµi míi
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
1.C¸c hƯ thøc. (24 phót)
-Tõ c¸c tØ lỵng gi¸c h·y tÝnh c¸c c¹nh
gãc vu«ng b,c theo c¸c c¹nh vµ c¸c gãc
cßn l¹i?
§Þnh lÝ: sgk tr 86.
-VËy ta cã c¸c hƯ thøc trªn chÝnh lµ hƯ
thøc gi÷a c¸c c¹nh vµ c¸c gãc trong mét
tam gi¸c vu«ng.
-Dùa vµo c¸c hƯ thøc trªn h·y diƠn ®¹t
b»ng lêi?
-NhËn xÐt?
VD1. sgk tr 86
-Cho hs ®äc ®Ị bµi VD1.
-GV ®a h×nh vÏ lªn b¶ng phơ.
-TÝnh c¸c c¹nh gãc vu«ng b,c theo c¸c c¹nh
vµ c¸c gãc cßn l¹i.
-NhËn xÐt.
- HS c¸c hƯ thøc.

b = a. sinB = a. cosC.
c = a. sinC = a. cosB.
b = c. tgB = c. cotgC.
c = b. tgC = b. cotgB.
c
b
a
A
B C
-DiƠn ®¹t b»ng lêi c¸c hƯ thøc.
-NhËn xÐt, bỉ sung.
-§äc ®Ị bµi VD1.
-Quan s¸t h×nh vÏ
VD1 .
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
22
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
B
H
A
-Trong h×nh vÏ gi¶ sư AB lµ ®o¹n ®êng
m¸y bay bay lªn trong 1,2 phót th× BH
chÝnh lµ ®é cao mµ m¸y bay ®¹t ®ỵc sau
1,2 phót ®ã.
-Nªu c¸ch tÝnh AB?
-NhËn xÐt?
-Gäi 1 hs tÝnh AB.
-ChiÕu 2 bµi lªn MC.
-NhËn xÐt?

-GV nhËn xÐt.

- VD2. sgk tr 86
-Cho hs ®äc to ®Ị bµi trong khung ë ®Çu
bµi häc.
-Gäi 1 hs lªn b¶ng diƠn ®¹t bµi to¸n
b»ng h×nh vÏ, kÝ hiƯu vµ ®iỊn c¸c sè ®·
biÕt.
-Kho¶ng c¸ch cÇn tÝnh lµ c¹nh nµo cđa
∆
ABC?
-Gäi 1 hs tÝnh c¹nh AC.
-NhËn xÐt?
-GV nhËn xÐt, bỉ sung nÕu cÇn.
-Mét hs nªu c¸ch tÝnh AB
-1 hs lªn b¶ng tÝnh AB,
díi líp lµm ra vë
- AB lµ ®o¹n ®êng m¸y bay bay lªn trong 1,2
phót th× BH chÝnh lµ ®é cao mµ m¸y bay ®¹t
®ỵc sau 1,2 phót ®ã.
v× 1,2 phót =
1
50
giê nªn
AB =
500
10(km)
50
=
.

-Quan s¸t bµi lµm trªn b¶ng vµ MC.
-NhËn xÐt, bỉ sung
-1 hs ®äc to ®Ị bµi trong khung ë ®Çu bµi häc
- HS lµm vdơ2 sgk tr 86.
3m
B
C
A
Víi bµi to¸n ë ®Çu bµi häc th× ch©n chiÕc
thang cÇn ph¶i ®Ỉt c¸ch ch©n têng mét
kho¶ng lµ:
3.cos65
0

≈
1,27 m.
IV. Cđng cè
Cho hs ho¹t ®éng theo nhãm
Bµi tËp:
Cho
∆
ABC vu«ng t¹i A cã AB = 21 cm,
µ
C
= 40
0
. H·y tÝnh ®é dµi c¸c ®o¹n th¼ng:
a) AC b) BC c) Ph©n gi¸c trong BD cđa
$
B

.
V. Híng dÉn vỊ nhµ -Häc thc néi dung ®Þnh lÝ.
-Xem l¹i c¸c VD vµ BT.
-Lµm c¸c bµi 26 tr 88 sgk, bµi 52, 54 tr 97 sbt.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tiết 12
Ngày soạn: 04/10/2008
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
23
Trêng THCS §«ng Yªn Gi¸o ¸n H×nh häc 9
Ngày dạy: 12/10/2008
Mét sè hƯ thøc vỊ c¹nh vµ gãc trong tam gi¸c vu«ng
A. Mơc tiªu
+KiÕn thøc HiĨu ®ỵc tht ng÷ gi¶i tam gi¸c vu«ng lµ g×.
+KÜ n¨ng : HiĨu ®ỵc tht ng÷ gi¶i tam gi¸c vu«ng lµ g×.
VËn dơng ®ỵc c¸c hƯ thøc ®· häc trong viƯc gi¶i tam gi¸c vu«ng.
+ Thái độ:
Cẩn thận chính xác
B. Chn bÞ
Gi¸o viªn: Thíc th¼ng, ª-ke,thíc ®o ®é,b¶ng phơ, m¸y chiÕu, b¶ng sè, mt®t.
Häc sinh: Thíc th¼ng, ª-ke,thíc ®o ®é, giÊy trong, b¶ng sè, mt®t.
C. TiÕn tr×nh tiÕt häc
I. ỉn ®Þnh líp
II. KiĨm tra
a) Cho
∆
ABC cã
∠
A = 90
0

, AB = c, AC = b, BC =a. H·y viÕt c¸c tØ sè lỵng gi¸c cđa
∠
B
vµ
∠
C.
b) Cho AC = 86 cm,
∠
C = 34
0
. TÝnh AB?
III. Bµi míi
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
2.¸p dơng vµo gi¶i tam gi¸c vu«ng.
-Trong tam gi¸c vu«ng,nÕu cho biÕt tríc
hai c¹nh hc mét c¹nh vµ mét gãc th× ta
sÏ tÝnh ®ỵc tÊt c¶ c¸c c¹nh vµ gãc cßn l¹i
cđa nã. Bµi to¸n ®Ỉt ra nh thÕ gäi lµ bµi
to¸n “Gi¶i tam gi¸c vu«ng .”
VD3. sgk tr 87
-§a ®Ị bµi vµ h×nh vÏ lªn MC.
-Híng dÉn hs lµm VD3.
-§Ĩ gi¶i tam gi¸c vu«ng ABC, ta cÇn
tÝnh c¹nh, gãc nµo?
-HD hs tÝnh tõng u tè.
-Gäi mét hs tÝnh BC
( kh«ng sư dơng §L py-ta-go)
-Theo dâi, n¾m kh¸i niƯm gi¶i tam gi¸c
vu«ng.
-Theo dâi c¸ch lµm VD3.

- Ta cÇn tÝnh c¹nh BC,
$
B
,
µ
C
.
Theo ®ÞnhlÝ Py-ta-go ta cã:
2 2
BC AB AC= +
=
2 2
5 8+

≈
9,434.
MỈt kh¸c,
AB 5
tgC 0,625
AC 8
= = =
.
GV: Ngun §×nh Th¾ng Nămhọc:2010-2011
24
Trờng THCS Đông Yên Giáo án Hình học 9
Hoaùt ủoọng cuỷa GV Hoaùt ủoọng cuỷa HS
-Đa đề bài và hình vẽ lên MC.
-Hớng dẫn hs làm
Gv: Yêu cầu làm ? 2
VD4./Sgk

-Để giải tam giác vuông OPQ, ta cần
tính cạnh, góc nào?
-Nêu cách tính?
-Nhận xét?
-Gọi 1 hd làm ?3.
-Nhận xét?
-GV nhận xét.
VD5. sgk tr 87.
-Đa đề bài và hình vẽ lên MC.
-Gọi một hs lên bảng làm bài.
-Chiếu 2 bài làm lên MC.

à
C


32
0
.

$
B


58
0
.
Hs: Làm ? 2
?2.
Ta có

à
C


32
0

nên
$
B


58
0
.
BC =
0
8
sin58


9,433 cm.
-Theo dõi cách tính.
-Nhận xét.
-Bổ sung.
-Theo dõi đề bài.
-Theo dõi cách làm VD.
-Ta cần tính
à
Q

, cạnh OP, OQ.
-Một hs nêu cách tính
7
P
O
Q
Ta có.
à
Q
= 90
0
36
0
= 54
0
.
OP = PQ.sinQ = 7sin54
0


5,663.
OQ = PQ.sinP = 7.sin 36
0


4,114.
-Nhận xét.
-Bổ sung.
-1 hs làm ?3.
?3. sgk tr 87.

Ta có.
OP = PQ.cosP = 7cos36
0


5,663
OQ = PQ.cosQ = 7.cos54
0


4,114.
-nhận xét.
-Bổ sung.
-Theo dõi đề bài.
-1 hs lên bảng làm bài, dới lớp làm ra giấy
trong.
GV: Nguyễn Đình Thắng Naờmhoùc:2010-2011
25