Các câu lệnh gán và rẽ nhánh trong PHP

Tự Học PHP
By traibingo 1 | P a g e

Các câu lệnh gán và rẽ nhánh trong PHP
OK, bây giờ chúng ta chuẩn bị làm việc với các câu lệnh "xương sống" của một ngôn ngữ lập
trình.
Nếu bạn nào đã từng học qua một ngôn ngữ lập trình nào đó, thì các bạn có thể đọc lướt qua
phần này. Còn nếu bây giờ bạn mới bắt đầu tiếp xúc với một ngôn ngữ lập trình thì... hãy chuẩn
bị tinh thần đi

Các câu lệnh trong ngôn ngữ lập trình

Để lập trình giải một bài toán nào đó, chúng ta phải sử dụng các câu lệnh sau:
1. Lệnh gán: được sử dụng để đặt một giá trị vào một biến nào đó.
2. Lệnh rẽ nhánh: Được sử dụng để xác định xem chương trình sẽ thực hiện công việc gì trong
điều kiện ra sao
3. Lệnh lặp: Cho phép chương trình của bạn tự động lặp lại các thao tác nào đó
Quá trình xây dựng các bước để thực hiện một bài toán nào đó, gọi là quá trình xây dựng thuật
giải.

Ví dụ: Hãy tưởng tượng bạn đang ... nhậu

Bước 0: chưa có ai say rượu
Bước 1: Kêu chủ quán cho một chai "cuốc lủi" (tạm thời là lệnh gán)
Bước 2: Khi còn chưa hết chai thì nhày sang bước 3:
Bước 3: Mỗi thằng một chén, trăm phần trăm
Bước 4: Nếu thằng nào xỉn, thì loại nó ra khỏi trận chiến (lệnh rẽ nhánh)
Bước 5: Nếu tất cả đều xỉn: tàn cuộc (lệnh rẽ nhánh), còn nếu không thì tiếp tục
Bước 6: Nếu hết một chai thì nhảy về bước 1 (Lệnh lặp)

OK, đến giờ thì chắc bạn đã hiểu qua một chút. Bây giờ chúng ta sẽ ứng dụng chúng vào PHP.

Phần về các câu lệnh cơ bản trong PHP được chia làm 2 bài là Các câu lệnh rẽ nhánh và các câu
lệnh lặp. Bài này tập trung vào việc xử l{ câu lệnh gán và rẽ nhánh.

1. Lệnh gán
Tự Học PHP
By traibingo 2 | P a g e


Lệnh này đã được học ở bài trước:
Cú pháp:
$ten_bien = gia_tri;
Ví dụ:

$ngay_sinh="1/4/1980";
$que_quan="Thanh Hoa";
$luong=300000;

2. Các câu lệnh rẽ nhánh
Trong PHP có 2 dạng rẽ nhánh: rẽ hai nhánh (if) và rẽ nhiều nhánh.

Lệnh rẽ nhánh là một trong những câu lệnh quan trọng nhất của tất cả các ngôn ngữ lập trình.
Nó cho phép bạn thực thi một đoạn mã khi mà điều kiện chỉ định là đúng.

Trong PHP, lệnh rẽ nhánh có dạng sau:

if (điều kiện)
{
công việc cần làm
}
Ví dụ:

if ($name="Sinh")
{
echo ("Good morning, my boss");
}
Nếu khối câu lệnh cần làm chỉ bao gồm duy nhất một dòng lệnh, ta có thể bỏ cặp dấu {} :

if ($name="Sinh")
echo ("Good morning, my boss");
Nhưng nếu nhiều hơn một dòng lệnh, ta phải đưa chúng vào cặp dấu ngoặc {}:

if ($name=="Sinh")
{
echo ("Good morning, my boss");
echo ("Have a romantic day!");
}
Tự Học PHP
By traibingo 3 | P a g e


Đoạn lệnh trên sẽ kiểm tra nếu điều kiện biến $name = "Sinh" thì nó sẽ hiển thị lời chào. Còn
nếu không thì nó không làm gì cả!

Điều kiện đặt vào có thể là đúng, có thể là sai, có thể là tổng hợp của nhiều điều kiện. Hãy xem
ví dụ sau:

if ("false" )
echo ("Khong co gi ca");

if (($name=="sinh") && ($pass=="test"))
echo ($name. "đã nhập đúng password");

Đoạn lệnh trên có thể viết tương đương với:

if ($name=="sinh")
{
if ($pass=="test")
echo ($name. "đã nhập đúng password");
}

Như bạn thấy ở trên, trong một câu lệnh, chúng ta có thể chèn nhiều đoạn lệnh khác, người ta
gọi đó là cấu trúc khối, tức là trong một khối lệnh, có thể có chứa nhiều khối lệnh con khác. Nếu
bạn phải đọc mã nguồn của người khác, hi vọng bạn không bị hoa mắt vì hàng chục khối lệnh
chen chúc vào nhau như vậy.

Chúng ta có thể sử dụng các toán tử &&, || hay xor để kết nối các điều kiện với nhau như bạn
thấy ở trên

Câu lệnh rẽ nhánh đầy đủ:

Nếu điều kiện kiểm tra trả về false (sai), PHP cho phép chúng ta chỉ định thực thi một khối mã
lệnh khác bằng từ khoá else
Ví dụ:
if (($name=="sinh") && ($pass=="test"))
{
echo ("Good day, ".$name);
}
Tự Học PHP
By traibingo 4 | P a g e

else

{
echo {"Sai mat khau!")
}

Chú ý đến một ngoại lệ sau: Trước từ khoá else không bao giờ có dấu chấm phẩy (.

Lệnh rẽ nhiều nhánh:

Với câu lệnh if, PHP cho phép chúng ta rẽ nhiều nhánh thông qua từ khoá elseif:

if (dieu_kien1)
{
doan_lenh_1;
}
elseif (dieu_kien_2)
{
doan_lenh_2
}
elseif (dieu_kien_3)
} // bao nhiêu từ khoá elseif cũng được
else
{
doan_lenh_n
}

Ví dụ:

if ($thu==2)
{
echo ("Chao co, van, su, ly");

}
elseif ($thu==3)
{
echo (" Hoa, Sinh, Dia, GDCD");
}
elseif ($thu==4)
{
Tự Học PHP
By traibingo 5 | P a g e

echo ("KTCN, Van, Toan, Tieng Anh");
}
elseif ($thu==5)
{
echo (" Hoa, Toan, Van, Tin");
}
elseif ($thu==6)
{
echo ("Toan, Van, Anh, Sinh hoat");
}
else
{
echo ("Duoc di choi");
}

Trong ví dụ trên, chúng ta đã lặp đi lặp lại thao tác kiểm tra giá trị của biến $thu, mặc dù nó
không thay đổi qua các dòng. Để khắc phục sự dài dòng này, PHP cho phép ta sử dụng câu lệnh
switch. Câu lệnh này sẽ được sử dụng để kiểm tra khi muốn xem xét qua nhiều giá trị của một
biến:

switch ($bien){
Case gia_tri 1:
doan_lenh_1;
break;
Case gia_tri 2:
doan_lenh_2;
break;
Case gia_tri n:
doan_lenh_n;
break;
default:
doan_lenh_khac;
}

Ví dụ:

switch ($thu){
case 2: