BQ GIAO Dl)C VA DAO TAO
TRVONG DAI HOC KINH TE TP.HCM
""""""""""
~
?
'
TRAN THJ HAl HOA
vv
GIAI PHAP NANG CAO CHAT Lu'(jNG DJCH
INTERNET BANKING TAl
. NGAN HANG NGOAI
.
THUONG Vl¢T NAM
.
LU~N
vAN TH~C
SY KINH TE
BQ GIAO DUC eAo TAO -·~,
TRUONG f)~J
HQC KINH r{TP.HCM
THUVIEN
•
/r;(/(6 ~¢)
TP HO CHi MINH -NAM 2008
BQ GIAO DlJC VA DAO TAO
TRVdNG DAI HQC KINH TE TP.HCM
.r..r..r..r..r.
~
?
'
TRAN THJ HAl HOA
vv
GIAI PHAP NANG CAO CHAT Lu'(iNG DJCH
"
'
INTERNET BANKING TAl
HANG
NGOAI
. NGAN
.
THUdNG VI"¢T NAM
Chuyen nganh : Kinh Te' Tai Chinh Ngan Hang
Ma s6
: 60.31.12
LU~NVATHC
SY KINHTE
NGlJ(H HUONG DAN KHOA HOC:
'
TS DOAN
THANH HA'
TP HO CHi MINH -NAM 2008
rl=h
'~
______!
LOI CAM DOAN
B6 Uti nay da duqc chinh sli'a theo dung cac
H(>i B6ng Bao V~
Lu~n
Van Th~c
y kie'n dong g6p sli'a chua cua
SI-Truong B~i
H9c Kinh Te' Tp HCM
H9c vien thlfc hi~n
~
?
'
TRAN THl HAl HOA
MVCLVC
Trang phf:t bra
LO'i cam doan
Mqc lqc
Danh mqc cac chii' vie't
'
Hit
~
?
LOI MO DAU
GI01 THie U ................................................................................................................ 1
cHuaNG 1:TONG QUAT cHuNG vf NGAN HANG DieN Tu vA
INTERNET BANKING .............................................................................................. 6
1.1 Khai Ni~m
V~
Ngan Hang Di~n
Til' Va Internet Banking .............................. 6
" h'ang d'"
/. nH(m
. " ve~ ngan
1. 1 . 1 Kh a1
H(n t;~
u .................................................................... .
6
1.1.2 Internet Banking .............................................................................................. 9
1.1.3 D~c
di~m
cua Internet Banking .................................................................... 10
1.1.4 Cac hlnh thcli phat tri~n
cua dich
Vl,l
Internet Banking ................................. 11
1.1.5 Cac d(p d<) cua Internet Banking ................................................................. 12
1.1.6 Cac dich Vl;l cua Internet Banking ................................................................. 13
1.2. Djch Vl.}. Internet Banking Tren The' Gi6'i ...................................................... 14
1.3. Cac Ye'u TO' Quan Trc;mg Cua Internet Banking ........................................... 16
1.3.1 v€ ky thu~.
.................................................................................................... 16
1.3.2 Va'n d€ phap ly-u~t
1.3.3 H~
giao dich di~n
th6ng bao m~t
tu ........................................................... 17
thong tin va an ninh tren m<;tng cho Ngan hang di~n
tu .. 18
1.3.3.1 Cac lo<;ti t<)i ph<;tm tren m<;tng ............................................................. 18
1.3.3.2 Cac lo<;ti ta'n cong tren m<;tn~
1.3.3.3 Cac h~
th6ng bao m~t
.............................................................. 19
thong tin tren m<;tng ....................................... 20
1.4. Lc;ti ich, Rui Ro Va Thach Thuc Trong Qua Trinh Phat Tri~n
Va Sii' Dqng
Dich VQ Internet Banking ........................................................................................ 25
1.4.1 LQi ich ciia dich
Vl;l
Internet banking ............................................................. 25
1.4.1.1 L<;1i ich d6i voi ngan hang .................................................................... 25
1.4.1.2 L<;ii ich d6i voi khach hang .................................................................. 27
1.4.2 Cac
lo~i
nli ro cua dich
1.4.2.1 Rui ro
ho~
Vl;l
Internet Banking .................................................. 28
t d(>ng ................................................................................... 29
1.4.2.2 Rui ro uy tin .......................................................................................... 29
ly ...................................................................................... 31
1.4.2.3 Rui ro phap
1.4.2.4 Rui ro khac ........................................................................................... 31
CHUONG 2:DJCH Vl) INTERNET BANKING T~I
A
TRUONG VI~
T NAM ............................................................................................... 33
2.1. Tlnh Hlnh Phat Tri~n
2.1.1 Tht;tc tr~ng
NGA.N HANG NGO~I
Internet Banking T~i
va nhung di@u ki~n
cho vi~c
Vi~t
Nam ................................ 33
phat tri€n Internet banking t~i
Vi~t
Narn .......................................................................................................................... 33
2.1.1.1 Co sCi h~ng
2.1.1.2 H~
t~ng
th6ng lu~t
cong ngh~
.................................................................. 33
va chinh sach ................................................................. 34
Internet Banking cua cac ngan hang t~i
2.1.2 Tinh hinh cung dip dich
Vl;l
2.1.3 Nhung kh6 khan cua h~
th6ng ngan hang thttong rn~i
phat tri€n dich
Vl;l
NHNT ............................................................ 42
2.2.1 Qua trlnh ph at tri€n ngan hang di~n
Vl;l
Narn trong vi~c
Internet banking ..................................... .'~: .................................. 40
2.2. Dich. Vl} Internet Banking T~i
2.2.2 Dich
Vi~t
VN ...... 35
Internet Banking
t~i
ttl' t~i
NHNT ......................................... .42
NHNT .............................................................. .43
2.2.3 Ke't qua khao sat mile dQ quan tarn cua khach hang de'n dich
Vl;l
Internet
Banking cua NHNT ........................................................ ,......................................... 50
2.2.4 Phan tich di€rn rn~h,
di€rn ye'u va co h(>i, thach thuc cua NHNT trong vi~c
K
. ~ d'!C h
cung cap
va' p h'at tnen
Vl;l
Internet Ban k'mg .................................................... .51
CHUONG 3:BI}tN PHAP NANG CAO CHAT LU(jNG DJCH Vl) INTERNET
BANKING
T~I
NHNT VI~T
A
NAM ........................................................................ 57
3.1. Gi3i Ph3. p D6i VOi Ngan H3ng ......................................................................... 57
...
3.1.1 Giai phap cho nhung va'n d~
con t6n t(;li cua djch
Vl,l
Internet Banking cua
NHNT ....................................................................................................................... 57
3.1.2 Giai phap phat tri~n
3.2. Gi3i Ph3p Thtfc Hi~n
dich
Vl,l
Internet Banking cua NHNT trong tu'ong lai .... 59
Cho Khach Hang .......................................................... 65
3.3. M()t S6 Kie'n Nghf V oi Co Quan Chti'c Nang .................................................. 65
KETLU~N
PhQ.IQ.c
Tai Ii~u
tham khao
. cAc KY HIED
. VA cAc CHUVIET
. TAT
DANH MUC
ATM
:may giao dich t\1' d<)ng ( Automated teller machine)
EFTPS
:may thanh toan t~i
cac dia diem ban hang (Electronic Funds Transfer
at Point Of Sale)
CA
:Chung chi s6 (Certificate Authorities)
NHNT
: Ngan hang Ngo~i
NHDT
:Ngan hang
PC
:may tinh ca nhan (Personna! Computer)
LAN
:m~ng
WAN
di~n
Thuang Vi~t
Nam
tu
n<)i b9 (Local Area Network)
:m~ng
di~n
r<)ng (Wide Area Network)
HTTP
:giao thfrc (Hyper Text Tranfer Protocol)
PIN
: Ma s6 ca nhan (Personal Identity Number)
PKI
: h~
SMS
: Dich V\1 tin nh~
CIF
:H6 sa khach hang (Custommer Indenti:ty File)
t~ng
kh6a cong c<)ng (Public Key Infrastructure)
ng~
( Short Message Services)
DANH M{JC
cAc BANG, Sd DO, DO THJ
Bang 1.1 :
Tinh hinh thanh to{m tqrc tuy~n
Bang 1.2:
Muc d<)
Bang 1.3:
Phi giao dich Internet Banking so v&i cac phuang ti~n
Bang 2.1:
K~t
Slr
t~i
dvng Internet Banking t~i
Hoa Ky
cac khu VlJC tren Th~
Gi&i
khac
qua khao sat tinh hinh cung cfrp dich V\1 Internet Banking t~i
cac
NHTM
Hinh 2.1:
Trang web cua NHNT
Hinh 2.2:
Trang web dich V\l Internet Banking cua NHNT
Hinh 2.3:
H~
th6ng bao m~t
dich V\l Internet Banking b~ng
phfin cung cua
NHNT
SO' BA 1.1:
Ma h6a d6i xung
SO' BA 1.2:
Ma h6a khong d6i xung
DA Thj 2.1:
Luqng khach hfmg Ut ca nhan dang ky dich V\l Internet Banking t~i
cac chi nhanh cua NHNT
DA Thj 2.2:
Luqng khach hang la t6 chuc dang ky dich vv Internet Banking t~i
cac chi nhanh cua NHNT
GIOI THIEU
•
l.Ly do chqn d~
tai
D6i v&i cac ngan hang thuang m~i,
vi~c
trong nhfrng giai phap mang tinh tien quy~t
nam phat tri~n
vira qua, hfru h~t
truySn th6ng - h~
g~t
cho vi~c
phat tri€n. T~i
da d~ng
tranh ngay cang gay
v€ cung cfip cac sfm phfim va dich V\1.
tum& r{}ng va phat tri€n m~nh,
nu&c phat tri~n,
th6ng cac chi nhanh cua ngan hang da duqc dfru
ngoai kenh phan ph6i truySn th6ng nay, da phfrn cac
kenh phan ph6i m&i xufit hi~n
trong th~p
cung v&i sv bung
nien 60, h~
nb cua cong ngh~
nien 70 la sv xufit hi~n
th6ng may rut tiSn tv d{}ng - sau d6 m~ng
chfrng ki&n sv ra dai cua Internet Banking, va hi~n
cua A TM - h~
di~n
tho~i,
va nhfrng nam 90
nay la sv bung n6 cua Mobile
cac kenh phan ph6i nay dang ngay cang chfrng to vai tro
hfru hi~u
trong vi~c
Da d~ng
hoa kenh phan ph6i la vi~c
ra m9t h~
cac
lucri A TM da nhanh chong ian r{}ng, cu6i
nhfrng nam 80 la Phone Banking - dich V\l ngan hang qua
Banking. Tuy m&i xufit hi~n,
thong tin. T~i
th6ng chi nhanh ngan hang da d6ng vai tro la
kenh phan ph6i duy nhfit t&i thi trucmg, th~p
nh~m
Nam, gfrn 50
hoa kenh phan ph6i d6ng vai tro la
t6 lam nen thanh cong trong CUQC dua C~nh
Trong llnh vvc ngan hang, h~
t~o
Vi~t
cac ngan hang m6i chi c6 duy nhfit kenh phan ph6i
th6ng chi nhanh, vi~c
m{)t trong nhfrng y~u
phat tri€n kenh phan ph6i dang la m9t
giao dich v&i khach hang (ca v€ khong gian, thai gian va muc phi).
h,ra ch9n m9t ho~c
th6ng kenh phan ph6i h6n hqp,
bb
khuy~t
m9t s6 kenh phan ph6i nh~m
lftn nhau trong ho~t
d{}ng,
tang cuang kha nang ph\lc V\l khach hang, tang cuang kha nang quan tam t6i
tung khach hang, giam muc phi va giam b&t cong vi~c
nhanh. Han nfra, vi~c
thi~
l~p
cho cac chi nhanh ban le dem l~i
va g~n
k~t
cac kenh phan ph6i m&i se t~o
nhiSu lqi nhu~
dich V\l danh cho khach hang ca nhan. Vi~t T
Trang 1
cho nhan vien t~i
va nang cao kha nang chuy~n
Nam, mo hinh h~
h~
th6ng chi
ra kha nang
tai cac
th6ng chi nhanh da
d~t
duqc nhi~u
r~ng
buac chuy~n
bi~n
dang k~
m9t sg thay d6i trong each thuc v~
ph6i mai - cac kenh phan ph6i di~n
nghi~p
vv
vuqt tr(>i va dang ddn chi~m
tang cong ngh~
hi~n
hang thuang m~i
t~i
Vi~t
tai t~p
cling vai vi~c
phat tri~n
cua n~
cua cac h~
th6ng ngan
tai
sau:
tai se di sau vao nghien cuu v~
sg phat tri~n
Giai n6i chung va di sau vao nghien cuu v~
tfr la khai ni~m
cua ngan hang thong qua thi~
kenh phan ph6i di~n
c(ru v~
tfr thi Internet Bankink c6
nay se Ia huang di tAt y~u
trung nghien cuu cac vAn d~
tfr tren Th~
Ngan hang di~n
uu th~,
cong
cftn nghien crru
Thrr nhftt, d~
di~n
Vl,l
di~n
Nam. D6la ly do nghien cuu cua d~
2.Xac djnh cac vAn d~
D~
thi dich
phan ph6i va sg n6i len cua cac kenh phfm
cua ngan hang
nhfrng uu di~m
d~i
ch~n
tfr se dong vai tro quan trQng trong n~
ngan hang. Trong cac dich
ti~p
tir khoang 20 nam nay; tuy nhien, ch~
dich vv ngan hang
dich Vl,l Internet Banking .
r(>ng bao ham tAt ca cac kenh phan ph6i cac dich
hi di~n
Vl,l
tfr, con Internet Banking chi la m(>t trong nhfrng
tfr thong qua moi truang Internet.Va d~
kenh phan ph6i nay. Phdn nghien cuu nay Ia
CO'
tai chi t~p
sa ly lu~n
trung nghien
chung d~
nghien cuu
phdn sau
Thrr hai, d~
Internet Banking t~i
Internet Banking t~i
tai se t~p
Vi~t
chung nghien cuu v~
Nam hi~n
Vi~t
nay bao g6m cac vAn d~:nhu
Nam; cac y~u
t6 cdn thi~
Internet Banking nhu moi truang phap ly, di~u
thgc tr~ng
phat tri~n
CuBi cimg, d~
dich vv Internet Banking t~i
tai t~p
duai cac g6c d(>: nhfrng thu~n
tinh hinh phat tri~n
trung nghien cuu v~
cho
ki~n
SlJ
v~t
cdu d6i vai san phdm
ra dai va phat tri~n
t~i
Vl,l
Nam;
dich vv Internet Banking t~i
NHNT
Nam.
cua ngan hang d~n
nhfrng phan h6i cua khach hang d6i vai san phdm d~
Trang 2
dich
cua Vi~t
Vi~t
chAt ky thu~
lqi va kh6 khan cua NHNT trong vi~c
phdm dich vv Internet Banking hi~n
cua dich vv
tir d6 d~
cung cAp san
vai khach hang cling nhu
ra phuang huang nh~m
nang cao han nfra chfrt luqng cua san phfrm nay nhfrt la khi dua djch
V\}
thanh toan vao
Internet Banking
3. M9c tieu nghien cfru
Vi~c
nghien ciru d€ tai phai tra l
-Internet Banking c6 vai tro nhu th~
hang trong giai do;;tn h9i nh~p
-Trong giai do;;tn hi~n
nfw trong ho;;tt d(>ng cung frng dich V\1 cua ngfm
n€n kinh t~
nay, Vi~t
hi~n
nay cua Vi~t
Nam da c6 nhfrng di€u ki~n
Nam?
gi cho sv ra d<'Yi va phat
trien cua dich V\1 Internet Banking?
-Ch&t luqng dich V\1 Internet Banking t;;ti NHNT hi~n
nay ra sao dva tren cac y~u
t6:cac
dich V\1 cung cfrp cua Internet Banking, mfrc d9 quan tam cua khach hang d6i v&i san
phfrm Internet Banking cua NHNT bao g6m nhfrng thu~n
lqi , kh6 khan cua khach
hang khi si'r d\lng dich V\1 Internet Banking?
-Cac giai phap nao nh~m
nang cao chfrt luqng cua san phfrm Internet Banking t;;ti Vi~t
N am n6i chung va t;;ti NHNT n6i rieng
4. Phll'O'ng phap nghien cfru
D€ tai sfr d\lng cac phuang phap nghien cfru sau:
*Phuong phap thbng ke:
Thu th~p
thong tin
truy€n thong, dfr li~u
tu
cac ngu6n tai li~u
sach bao, t;;tp chi chuyen nganh, phuang ti~n
n(>i b(> cua NHNT
*Phuong phap tham do:
Trang 3
-Khao sat thl)'c te cac san phftm Internet Banking cua cac ngan hang thuang m~i
t~i
Vi~tNam
-Su dvng bang cau hoi d€ thu th~p
Banking la khach hang giao dich t~i
5.
Ph~m
y kien cua ngueri Slr dvng san phftm Internet
NHNT
vi nghien cll'u:
T~p
trung nghien c(ru v~
san phftm Internet Banking cua NHNT.
6. N(>i dung:
N<)i dung cua d~
tai duqc trinh bay thanh ba chuang
ChuO'ng l:Trinh bay v~
nhfrng hi€u biet chung v~
chung va Internet Banking n6i rieng. Trong ph~n
nhfrng ki~n du
cho ngan hang, cho ngueri
vv Internet Banking tren The Gi6i hi~n
ChuO'ng 2: Dl)'a tren hi~u
trung nghien c(ru v~
tai t~p
trung nghien c(ru v~
Banking. Tiep theo d~
su dvng va xu huang phat tri~n
cua dich
nay
biet chung v~
Internet Banking trong chuang I, d~
tinh hinh phat tri€n dich vv Internet Banking t~i
moi truang phap ly, ca s6 h~
NHNT. f)~
nay d~
tu n6i
ra deri cua Internet Banking tren The Gi6i, nhfrng uu di€m rna Internet
Banking mang l~i
t~p
dich vv ngan hang di~n
tfrng cua Vi~t
N am cho SlJ ra deri va phat tri~n
tai se di sau nghien c(ru v~
tai nghien c(ru tren cac khia c~nh:
Vi~t
tai
Nam,
cua Internet
san phftm Internet Banking t~i
quy trinh cung ung san phftm Internet
Banking, nhfrng kh6 khan thach thuc d6i v6i ngan hang trong qua trinh cung c~p
m~c
Internet Banking cho khach hang, v~
gi trong qua trinh
phfa khach hang se duqc lqi ctlng nhu g?p vu6ng
su dvng Internet Banking
ChuO'ng 3: Tir nhfrng phan tich v~
kh6 khan va thu~n
lqi cua ngan hang khi
cung ung Internet Banking den v6i khach hang cling nhu nhfrng thu~n
Trang 4
ti~n
va b~t
ti~n
cua khach hang khi su dvng Internet Banking trong chuang II, Chuang III se t~p
nghien c1ru dua ra nhfrng giai phap d~
Internet Banking t~i
7.
Y nghia cua vi~c
Vi~c
vi~c
va rn& r<)ng phat trien dich vv
NHNT
nghien cfru d~
nghien c1ru d~
tai
tai nh&rn tim ra gifti phap thfch hqp va kha thi de hoan thi~n
cung ung san ph&rn Internet Banking cua NHNT dSn v6i khach hang. Day kh6ng
chi dan thufrn vi~c
cung ung rn<)t san ph&rn rn6i dSn v6i khach hang rna n6 th~
rn<)t kenh thu hut khach hang rn<)t each hi~u
tiSn trinh hi~n
cua Vi~t
hoan thi~n
trung
d~i
qua thea phong each
h6a ngan hang cfing nhu xu thS h<)i nh~p
N am trong giai
do~n
hi~n
nay
Trang 5
v6i n~
hi~n
d~i
SlJ Ia
phil hqp v6i
kinh tS ThS gi6i
CHUONG 1
TONG QUAT CHUNG
TU vA
VE NGAN HANG DI~N
INTERNET BANKING
1.1 KHAI NI:(tM VE NGAN HANG DI:(tN TUVA INTERNET BANKING
Internet Banking Ia m9t trong nhfrng dich vv cua ngan hang di~n
hi~u
ro them v~
dich vv nay chung ta se tim hieu v~
tri, vai tro cua Internet Banking trong ngan hang
ve ngan hang di~n
1.1.1. Khai ni~m
C6 nit nhi~u
khai ni~m
Dich vtJ ngan hang
c6 th~
truy nh~p
v~
khai ni~m
Do d6 d~
tu.
ngan hang di~n
tu, vi
tu
di~n
tu:
ngan hang di~n
tu:
tu duqc giai thich nhu Ia kha nang cua m9t khach hang
di~n
tir xa vao m9t ngan hang nh~m:tu
th~p
cac thong tin; thvc hi~n
cac
giao dich thanh toan, tai chinh dva tren cac tai khoan luu ky t1;ti ngan hang d6; dang ky
Slr
d1,1ng cac djch Vl)
I
Ho1;tt d()ng ngan hang
kenh phan ph6i di~n
quy trinh W d()ng
di~n
tu
Ia ho1;tt d9ng ngan hang duqc thvc
tu. Kenh phan ph6i di~n
tu Ia h~
th6ng cac phuang ti~n
xu ly giao dich duqc t6 chuc tin dvng sir dvng d~
giao ti~p
hi~n
qua cac
tu va
di~n
v&i khach
hang Va cung trng cac san phftm, djch Vl) ngan hang cho khach hang 2
Cac djch v~1
va ban
le m9t each nhanh chong (tn,rc tuy~n,
"Ngan hc'mg di~n
4(58)-7/2003
1
va sim ph5m ngan hang du9·c phan ph6i d~n
t(r va cac phU'ang ti~n
giao dich di~n
khach hang ban bu6n
lien tpc 24h/ngay va 7 ngay/tu~,
tt'r"-Tmong D(rc Bao- T~p
kh6ng
chi tin hQc ngan hang s6
Quy djnh v€ cac nguyen t~c
quan ly rui ro trong ho~t
di)ng ngan hang di~n
tt'r (ban hanh kern theo quy€t djnh s6
35/2006/qd-nhnn ngay 31 thang 7 nam 2006 ciia th6ng d6c ngan hang nha nU'&c)
2
Trang 6
phv thu{)c vao khong gian va thai gian) thong qua kenh phan ph6i di~n
cac thi~
di~n
bi truy nh?p
d~u
cu6i khac nhu may tinh, may ATM, POS, di~n
tho?i di d9ng ... ) dugc gQi Ia dich vv ngan hang di~n
Tom l~i,
ti'r (Internet va
cac khai ni~m
v~
ngan hang di~n
tho?i d~
ban,
ti'r (E-Banking). 3
ti'r d~u
xoay quanh nhfrng d~c
di~m
CUa dich V\1 nay:
-Cung c~p
san phAm va dich V\1 trong IInh Vl,l'C ngan hang
-Khach hang khong ti~p
giao djch v6i cac thi~
-Cac thi~
internet ho~c
xuc trl,l'c ti~p
bi di~n
bi di~n
ti'r d~u
di~n
m?ng
ti'r d~u
n6 phv thu9c r~t
cu6i nhu:may tinh, ATM, POS, di~n
cu6i k~t
n6i v6i h~
th6ng ngan hang thong qua m?ng
ti'r khong dan thuiln Ia nghi~p
nhieu vao cong ngh~.
thong tin vao ho?t d9ng ngan hang, m6i d~n
Tuy vao thi~
tho?i ...
tho?i.
Nhu v?y, ngan hang di~n
th~.
v6i nhan vien ngan hang rna thl,l'c hi~n
bi di~n
ti'r d~u
vv ngan hang, mahan
Chi khi frng dvng m?nh me cong ngh~
dinh hinh h~
th6ng ngan hang di~n
cu6i rna dich vv ngan hang di~n
tl'r.
tu bao g6m nhfrng
dich vv khac nhau nhu sau:
+Djch
cung c~p
Vt,I
ATM: Thi~t
nhieu ti~n
vvnhu bao hi~m,
bi
d~u
cu6i la may ATM. H~
ich t6i khach hang nhu: rut tien m~t,
di~n,
nu6c, di~n
th6ng may ATM c6 kha nang
thanh toan cac hoa dan dich
tho?i; nh?n thong tin vS ngan hang; nh?n cac quang
cao tt'r man hinh A TM, mua cac the dich vv tra tru6c - (b&ng each in s6 code tren hoa
dan, mua tern buu chinh) ... M?ng lu6i ATM con cho phep
qu6c t~
3
do cac t6 chfrc qu6c t~
"M()t s6 giai phap quan
su dvng cac the tin dvng
phat hanh nhu Visa, Master, American express ...
Iy rui ro trong ho\}t d()ng ngan hang di~n
09/2005
Trang 7
til"'-Xuan Anh-Ti:lP chi ngan hang
s6 thang
+Djch
ngan himg qua di~n
Vt}.
tho~i
Mobile Bankig:Th~t
di d(>ng, la hinh thuc thanh to{m tn,rc tuy~n
bi dclu cu6i la di~n
ho~c
cung cAp thong tin qua m~ng
thol;li di d(>ng. Mu6n tham gia djch vv nay khach hang ccln dang
hang va cung cAp s6 di~n
+Djch
tho~i,
tai khoim ca nhan dung d~
ngan himg t~i
Vt}.
hi~n
khach hang thl,l'C
modem truy~n
may PC cua khach hang d~
di~n
thong qua ducmg
va gQi thl,l'C
lAy dfr li~u
t~i,
v~
nhi~u
ho~c
hi~n
thl,l'c hi~n
khoan. H~n
ch~
thl,l'c hi~n
t~i
duqc cac giao
n6i vao may chu cua ngan hang
chuang trinh cai d~t
tren chfnh may tfnh
cac giao dich gui d~n
ngan hang dua ra cac h~
hang truy vAn thong tin s6 du ho~c
thl,l'c hi~n
m9t chuang trinh may tfnh
thong qua d6 khach hang c6 th~
tho~i
do ngan
n(>i b9 do ngan hang xay dl,l'ng rieng. D~
dich tai chfnh tir may PC cua minh. Khach hang k~t
hi~n
thanh toan
giao dich v&i ngan hang b&ng phcln m~
duqc giao dich qua PC banking ngan hang phai cai d~t
ky va chuy~n
dich vv v&i ngan
cac giao djch ngan hang tir ffiQt may tfnh ca nhan thong qua ffiQt
hang cung cAp va thong qua m~ng
ngan hang. Hi~n
kY
di~n
ebB PC I Home banking: PC /Home banking: cho phep
tin. Khach hang c6 th~
cua minh d~
tho~i
h~
th6ng may chu
th6ng PC banking cho phep khach
sao ke phat sinh tai khoan, thanh toan h6a dan dinh
cua djch
V\l
PC banking la khach hang khong th~
giao djch 24/24 , cac giao djch chuy~n
khoan khong thl,l'C hi~n
thl,l'c
tUC thai rna phfti
qua xu ly cua nhan vien ngan hang
+ Wireless banking: Khach hang Slr dvng di~n
nhfrng thi~
di~n
bi ky thu~
tho~i,
cac thi~
truy c~p
hinh nh6 be, gi&i
+D!ch
VI}
s6 ca nhan khac thong qua m~ng
vao m~ng
bi vo tuy~n
cua ngan hang d~
nay la t6c d9
h~n
tho~i
dfr
li~u
xu ly ch~m,
vi~n
tin ho~c
thong cua cac cong ty
cac giao dich. H~n
ch~
cua
dung luqng pin nh6, kich thu&c man
gui di
Internet banking:Dich
giao dich v6i ngan hang tren m~ng
d(>ng cua cac tai khoan nay. f)~
thl,l'C hi~n
di d(>ng, may nh~
V\l
Internet Banking giup khach hang thl,l'C
thong qua cac tai khoan cling nhu ki~m
tham gia djch
Trang 8
V\l
nay khach hang truy C~p
hi~n
cac
soat ho~t
vao website
cua ngan hang, khach hang cling c6 th~
khac d~
+Djch
mua hang va thvc hi~n
V1}
hang b~ng
thanh toan v&i ngan hang.
EFTPOS: Day la dich vv giup khach hang c6 th~
thanh toan h6a dan mua
each gai mQt tftm the plastic vao m<)t thiet bi d~t
thanh tm1n duqc tv d<)ng thgc hi~n
hang s6 ti~n
b~ng
s6 ti~n
san ph~m
di~m
ban hang va vi~c
each ghi nq tir tai khoim khach hang
tu k~
ngan hang di~n
Vl,l
duqc xem la dich vv c6 nhi~u
cung cftp nhi~u
b~ng
t~i
a ngan
ghi tren h6a dan.
Trong tftt ca cac dich
v~
truy c?p vao cac website cac doanh nghi~p
uu di~m
tren thi dich V\1 Internet Banking
han ca vi thong qua Internet Banking ngan hang
va dich vv cua ngan hang den v&i khach hang, khong h~n
khong gian va thai gian, cac giao dich duqc
xu ly online c?p nh?t vao h~
hang tuc thai ... Tuy nhien day cling la dich vv rna t<)i ph~m
che
th6ng ngan
tin h9c chu y nhi~u
nhftt.
1.1.2 Internet banking
Internet banking c6 th~
coi la m<)t bu&c phat tri~n
banking sll' dvng Internet la m<)t kenh phan ph6i d~
nhu chuy~n
ti~n,
len cua PC banking. Internet
thvc hi~n
cac giao dich ngan hang
thanh toan h6a dan djnh ky, truy vftn thong tin tai khoan, tra gop ti~n
vay ... Khach hang, thong qua trinh
may chu tren Internet t~i
duy~t
Web, gQi thgc
may tinh cua minh d~
giao dich v&i ngan hang. Hi~n
hi~n
cac chuang trinh tren
truy c?p vao tai khoim va thgc hi~n
cac
nay, cac ngan hang cung cftp dich V\1 Internet banking
thong qua Website cua minh.
Ngan hang cung cftp dich vv Internet Banking b~ng
m<)t ngan hang ( c6 van phong) t~o
ngan hang trvc tuyen ben c~nh
hai: m<)t ngan hang c6 th~
hai each chinh . Thu nhftt:
m<)t trang web va cung cftp cho khach hang dich vv
nhung kenh phan ph6i truy~n
th6ng khac cua n6. Thu
thiet l?p m<)t ngan hang ao v&i may chu d~t
t~i
van phong
trung tam va nhfi'ng may chu nay duqc xem nhu la nhfi'ng dia chi hqp phap cua ngan
Trang 9
hang. Ngan hang ao c6 th~
t~i
cung cAp cho khckh hang kha nang t~o
may rut ti8n t\1' d(>ng A TM ho~c
D~
thi~
l~p
h~
nhfrng kenh phan ph6i tu xa khac cua ngan hang.
th6ng Internet Banking, c6 hai giai phap thu<'Yng duqc cac ngan
hang ap dvng. M(>t Ia, ngan hang tl,l' d~u
Internet Banking d~
trl,l'c ti~p
phi v8 quan tri h~
tu thi~
toan b(> hay ph~n
dam nhi~m
cong vi~c
duy tri va
th6ng va quan tn;mg han Ia dam bao tinh bao m~t.
su dvng giai phap thu hai Ia thi~
l~p
h~
th6ng ngan hang di~n
cac dich Vl) thue cua m(>t ben thu ba. Phuang phap nay c6 nhuqc di~m
do d6i tac cung cAp, khong chu d(>ng trong vi~c
di~m
Vi~t
Clr
khach hang c6 th~
tuy~n
lo~i
ho~c
Ia phv thu(>c vao
thl,l'c hi~n
a van phong,
rAt thich hqp v&i vi~c
ra nhanh han, ti~
hi~n
d~i
va con kha m&i me
giao dich v&i ngan hang thong qua m~ng
luc nao, 6 bAt c(r dau rna khach hang cho Ia phu hqp nhAt. Do d6,
giao dich 24 gi<'Y trong ngay, 7 ngay trong tu~n
ki~m
phvc vv cho nhfrng lrnach hang luon di chuy~n
CUQC
each m~ng,
Clr
nha
vi tri. Sl! ra
n6 thuc dAy cac giao dich xay
duqc rAt nhi8u thai gian va ti8n cua cho ca lrnach hang l~n
hang va cho xa h(>i n6i chung. Chinh nhfrng uu di~m
bAt c(r luc nao, 6 bAt
t~i
Iilli dang trong nu&c hay di nu&c ngoai... Ngan hang trl,l'c
d<'Yi cua internet banking thl,l'c Sl,l' Ia m(>t
tri~n
tu c6 su dvng
nang cAp cac dich vv.
hinh dich V\1 ngan hang
Nam. N6 cho phep khach hang c6 th~
Internet vao bAt
rieng
Nhi8u
cua Internet banking
Internet banking Ia m(>t
t~i
xu ly 16i
th6ng Internet banking , ngan hang c6 quy8n chu d(>ng cao
trong t6 chuc va duy tri h~
1.1.3 D~c
th6ng
ngan hang c6 duqc S\1' chu d(>ng cao trong vAn d8 thay d6i, nang
cAp cac dich vv trong h~
cong ngh~
l&n h~
th6ng se rAt cao han nfra v8 kha nang chuyen mon, doi hoi ngan hang
th6ng. D6i l~i
ngan hang
l~p
cung cAp dich vv cho khach hang. Theo giai phap nay chi
phai duy tri d(>i ngfi chuyen gia cao cAp d~
cua h~
tai khoan va rut ti8n
ngan
cua Internet banking Ia truy c~p
nai dau nen internet banking duqc xem nhu Ia mo hinh phat
cao han cua cac cac hinh thuc giao dich khac cua NHDT nhu phone banking,
PC/home banking
Trang 10
_J
Internet banking Slr dvng moi trucmg truy~n
tin va thlJC hi~n
hang c~n
thong
giao dich tuc thai (online). D€ Slr dvng dich V\1 Internet Banking khach
co may tinh, thi~
khong c~n
thong tin Internet, cung c~p
cai d~t
bi truy c~p
them m9t ph~n
m~
m1;tng, khi sir dvng dich vv nay, khach hang
d~c
bi~t
nao rna chi c~n
truy c~p
trlJc ti~p
vao
trang web cua ngan hang.
V 6i Internet Banking ngan hang co th€ k~t
hqp v6i cac doanh nghi~p
ban hang
qua ill1;lng d€ xay dlJng c6ng thanh toan qua ill1;lng, day la hinh thuc thanh toan nhanh
chong, ti~n
ti~n
m~t
lqi Va la d{)ng llJC thuc dfry thuang ll1;li di~n
tlr va thanh toan khong dung
phat tri€n
1.1.4 Cac hinh thai phat tri~n
K€ tu khi ra dai cho d~n
cua djch Vt,I Internet banking
nay Internet Banking duqc phat tri€n qua cac giai do1;tn
sau:
Brochure-ware:La hinh thai dan gifm nh~t
cua Internet Banking. H~u
h~t
cac
ngan hang khi m6i xay dlJng dich V\1 Internet Banking d~u
thlJC hi~n
Ngan hang xay dlJng m9t website chua cac thong tin v~
ngan hang va sfm phfrm cua
ngan hang d€ qufmg cao, gi6i thi~u,
theo mo hinh nay.
chi dfin ... cho khach hang. ThlJc ch~t
hinh thuc qming cao cua ngan hang ngoai nhung kenh thong tin truy~n
chi, truy~n
hinh ... , m<;>i giao dich cua ngan hang vfin thlJc hi~n
ph6i truy~n
th6ng cua ngan hang do Ia cac chi nhanh ngan hang
day Ia m9t
th6ng nhu bao
thong qua h~
th6ng phan
E-commerce:Ngan hang sir dvng internet nhu m9t kenh phan ph6i m6i cho cac
d!ch vv truy~n
thong nhu xem thong tin tai khoan, nh~
thong tin giao dich chung
khoan .. .Internet 6 day dong vai tro nhu Ia dich vv c(>ng them vao de t1;to SIJ thu~n
han cho khach hang
Trang 11
lqi
E-Business:Ngan hang cho phep cac khach hang thanh toan ti~n
v6'i nhau thong
qua website cua ngan hang
E-Bank:K8t hqp ca hai hinh thuc tren
1.1.5 Cac c§p dQ cua Internet banking
Cac hinh thai phat tri~n
nhau cua Internet Banking. Vi~c
cua dich V\1 Internet Banking t~o
Banking se giup
thu~n
lqi cho
nen cac cAp d9 khac
vi~c
phan dinh cAp d9 khac nhau cua san phtlm Internet
phan dinh cac rui ro c6 lien quan.
Hi~n
nay, cac san
phtlm Internet Banking duqc phan cAp dlJa tren muc d9 3 cAp d9
-C§p dQ cung c§p thong tin:day la cAp d9 ca ban cua Internet Banking. Ngan
hang qm\ng cao cac san phtlm va dich V\1 minh tren trang web, toan b('> thong tin nay
duqc luu gifr tren m9t server hoan toan d('>c l~p
Do d6 muc d9 rui ro tuang d6i thAp vi h~
server va m~ng
th~
n9i b9 cua ngan hang. H~
v6'i h~
th6ng du li~u
cua ngan hang .
th6ng thong tin nay khong truy c~p
d8n
th6ng Internet Banking cung cAp thong tin c6
duqc xay dlJng va bao tri b6i chinh ngan hang hoi;ic m9t nha cung cAp. Tuy muc d9
rui ro
bi tAn cong vao h~
th6ng server va m~ng
nhung nguy ca Website cua ngan hang
dang quan tam d6i lo~i
may tinh cua ngan hang tuang d6i thAp
bi thay th8 hoi;ic sua d6i cling rAt cao, Rui ro
hinh Internet banking nay la kha nang
phvc vv hay thay d6i n9i dung , day la m9t trong nhfrng rui ro v~
bi tAn cong ki~u
tu ch6i
uy tin c6 th~
xay d8n
v&i ngan hang
-C§p dQ trao dBi thong tin: lo~i
lien l~c
h~n
Internet Banking nay cho phep c6 SlJ trao d6i,
thong tin gifra ngan hang va khach hang. Nhung thong tin trao d6i duqc gi6'i
trong cac ho~t
d('>ng nhu gui thu di~n
tu, truy vAn tai khoan hoi;ic thay d6i m9t s6
thong tin giao dich giua ngan hang va khach hang. M9t s6 dich vv duqc cung cAp tren
lo~i
Internet Banking nay la: Xem thong tin v~
khoan, X em thong tin v~
tai khoan nhu s6 du hi~n
Trang 12
t~i
cac giao dich da thlJc hi~n
tren tai
(current balances) va s6 du c6 th~
su dvng (available balances); H'ii suAt , thong bao thay d6i dia chi lien ll;lc, thong bao
dinh ky b&ng e-mail khi s6 du Uti khoan dl;lt d~n
hang d~t
dfr
li~u
cua h~
ra tu truac ...
muc t6i da hay t6i thi&u rna khach
a cAp d9 nay doi hoi slJ truy c?p vao h~
th6ng ml;lng thong tin,
cua ngan hang, do d6 mfrc d9 rui ro cua lol;li hinh nay cao han mfrc d<) rui ro
th6ng Internet Banking cung cAp thong tin
-CAp d() giao djch: CAp d9 nay cho phep khach hang thlJc hi~n
cac giao dich
thanh toan v&i ngan hang . Cac giao dich cua khach hang c6 th& g6m cac hol;lt d<)ng
nhu rna tai khoan va truy vAn thong tin, mua san phlim/dich V\1, n<)p dan xin vay, thanh
toan h6a dan dinh ky, va chuy&n ti6n cua khach hang ca nhan hay cac t6 chfrc. D& phvc
vv nhu diu cua hai nh6m d6i tuqng khach hang d6, nguai ta chia ra hai lol;li giao dich
Internet Banking la: giao dich ngan hang ban le (retail banking) va giao dich ngan hang
a
ban buon (wholesale banking) . . cAp d<) nay mfrc d<) rui ro la rAt Ian.
1.1.6 Cac djch
Vl,l
cua Internet banking
Khong phai b~t
tren Internet. Cac ti~n
cfr lol;li hinh dich vv ngan hang nao cling c6 th& cung cAp duqc
ich ca ban rna dich vv Internet Banking hi~n
I a:
•
Tra cuu thong tin ngan hang ;
•
Tra cfru s6 du tai khoan;
•
Sao ke tai khoan hang thang;
•
Chuy&n khoan trong va ngoai h~
•
Thanh toan h6a dan
th6ng;
Trang 13
nay c6 th& cung cAp
Cung c~p
•
LC; yeu c~u
cac dich V\1 khac: qwin ly Uti khoan giao dich chung khoan;
giai ngfm ho~c
tra nq; dang ky sfr d\lng ho~c
rna,
sua
ngung sfr d\lng cac san phfrm
cua ngan hang
1.2. DJCH VI) INTERNET BANKING TREN THE GIOI
-T{li Mj: Website cua cac ngan hang ~ut
khoimg gifra nhfrng nam 90 th~
ky XX. H~
My. y tuang Slr d\lng cac lqi th~
chinh da d~n
d~n
hi~n
l~n
d~u
tien tren me;tng Internet vao
th6ng Internet Banking d~u
cua Internet trong
CUQC
tien xu~t
hi~n
a
ce;tnh tranh tren thi trm'mg tai
sv ra d<'Yi cua cac ngan hang hoan toan tren me;tng. Ngan hang d~u
tien
thu()c loe;ti nay la Security First Network Bank (SFNB) ra d<'Yi vao ngay 18/10/1995. 4
Trang vong 8 tu~n
ti~u
SFNB da nh~
duqc yeu c~u
rna tai khoan
cua 1000 ca nhan
a 40
bang. Cho t6'i thang 411996 SFNB da ph\IC V\1 2000 khach hang va t6'i 3/1997 c6
8000 tai khoan ca nhan v6'i 25 tri~u
USD ti~n
gfri 5 Cac ngan hang nhu Still Water
National Bank-Oklahoma, Southwest Bankcorp.Inc hay State National Bank-Texas ...
cling l~n
luqt dua cac dich V\1 cua ngan hang minh len me;tng Internet.
Bang 1.1: Thanh toan trvc tuy~n
4
5
te;ti Hoa Ky
Year
Banking Online(million)
Paying Online
2003
29.6
50%
2004
35.3
57%
2005
40.9
64%
T<,ip chi Khoa HQc & Dao T<,1o Ngan Hang s6 5 thc'mg 9+ I 0/2002
T<,ip chi thi tmcmg tai chinh ti~n
t~ s6 I/2000
Trang 14
2006
46.2
71%
2007
51.3
78%
2008
56.0
85%
(Ngu6n:Jupiter Research, 11/2003-Ebanking Mr Van de Vyver)
-T{li Uc: Cu6i nam 1997 chi c6 2 ngan hang la Advance Bank va Common Wealth
Bank su dvng Internet Banking nhung d~n
nay da din ddu trong klm vvc Chau A Thai
Binh Duang v€ su dvng giao dich qua m~ng
-T~i
Chau
A:
Nh~t,
Singapore, H6ng Kong, An B<) la nhfrng nu&c hang ddu v€ vi~c
cung ung cac dich V\1 tai chinh tren
da duqc tri€n khai t~i
Thai Lan. T~i
.
m~ng
Internet.
T~i
khu Vl)'C nay, Internet Banking
nhi€u nu&c khac nhu Trung Qu6c, Hong Kong, Singapore va
Trung Qu6c, Ngan hang Trung V ang da khuy~n
Internet Banking tir nam 2000. T~i
khich cac dich vv
Hong Kong, ngan hang HSBC b~t
ddu cung cdp
dich V\1 Internet Banking vao 1/8/2000. V&i dich V\1 Internet Banking cua HSBC,
khach hang CO th€ gtri ti~
giao dich ngo~i
nam 1997. Hi~n
h6i. T~i
t~i
ki~m,
ddu tU ch(rng khoan, thanh toan hoa dan d!ch V\1 Va
Singapore, dich vv Internet Banking ddu tien da xudt hi~n
cac ngan hang l&n t~i
tir
Singapore d€u cung cfrp dich vv nay nhu
Oversea Union Bank (OUB), DBS Bank, Citibank, Hong Kong's Bank of East Asia,
Oversea-Chinese Banking Corp. (OCBC).
duqc cung cfrp tir nam 1995. B~c
bi~t
T~i
Thai Lan, dich V\1 Internet Banking
sau cu<)c khung khofmg tai chinh nam 1997, cac
ngan hang Thai chiu sue ep phai dt giam chi phi da chuy€n huang sang dfiy m~nh
cung dp cac dich vv Internet Banking, coi day la m<)t giai phap d€ giam chi phi nhan
cong va tang d<) thoa man cua kluich hang
Trang 15
Bang 1.2:Muc d(> Slr dvng Internet Banking t1;li cac khu Vl)'C tren Th~
Khu Vl}'c
(tri~u
ngU'O'i sir d\fng)
TayAu
Nh~tBan
Chau A Thai Binh Duang (tru Nh~t
Phftn con l1;1i cua Th~
Ban)
Gi6I
Tbng C(jng
Gi6i
2003
2004
47.7
57.9
19.6
21.8
9.8
13.8
5.1
6.1
82.2
99.6
(Ngubn:International Data Corporation-Ebanking Mr Van de Vyver)
1.3.CAC YEU TO QUAN TRQNG CUA INTERNET BANKING
1.3.1 v~
ky thu~
Internet: Cling v6i nhung bu6c ti~n
du chia se thong tin , xu huang cong ngh~
nhay v9t trong ky thu~
truyen thong hi~n
di~n
tu va v6i nhu
nay la n6i m1;1ng toan cftu
va Internet da ra doi Internet la m1;1ng cua cac m1;1ng may tinh tren ph1;1m vi toan cftu, su
dvng giao thuc TCP/IP d~
k~t
n6i va truyen du li~u
giua cac may tinh, n6 khong thu(>c
sa huu cua ai, giup cac t6 chuc, cong ty, ca nhan k~t
giao ti~p
l~n
nhau. Internet da t1;10 ra cac d(>t bi~n
ngm'ri, la nen tang cua nen kinh t~
n6i , chia se tai nguyen thong tin,
ve phuang thuc ho1;1t d(>ng xa h(>i loai
s6 va xa h(>i tri thuc. Internet b~t
dftu vao nhung nam
1970 tren ca s6' m1;1ng ARPANET cua B(> Qu6c Phong My xay dl)'ng, ca quan qu6c
phong Hoa
Ky
da thu nghi~m
h~
th6ng m1;1ng va cac phuang thuc bao tri h~
Trang 16
th6ng
trong trm'mg hqp c6 chi~n
n6i vao m~ng
d~i
nh~m
lien k~t
hQC trong kh~p
doanh nghi~p
di~u
tranh. Sau d6 ca quan T6 Chuc Khoa H9c Qu6c Gia duqc
cac nha khoa h9c n6i ti~ng
ca nuac. Sau d6 cac thu vi~n
cling duqc n6i vao m~ng
ki~n
cho sv phat tri~n
m~ng
cho phep m9i nguai c6 th~
cho sv ra dai cua thuang m~i
di~n
thanh m~ng
m(>t h~
r(>ng WAN va nam 1991, cong ngh~
bi~t.
va trang WEB
d~
:Truac nam 1990, Internet da phat
trao d6i s6 li~u
t~i
duai d~ng
phong thi nghi~m
text, d6 hQa. Tim
Chau Au v~
nghi m(>t b(> phuang thuc cho phep truy~n
Internet vao nam 1989. Nhfrng d~
thvc hi~n
. Day Ia ti~n
n6i vai t6c d(> cao, nhung n6 vfrn chua c6
N guai ta c~n
Berbers-Lee, m(>t nha khoa h9c lam vi~c
Geneva, Thvy Sy, d~
WEB ra dai
tfr n6i chung va Internet Banking n6i rieng.
cua nhfrng may tinh k~t
th6ng ca sa d~c
LAN ra dai da t~o
xem thong tin va dua thong tin len m~ng
di~n
a cac truang
dia phuang, cac truang ph6 thong, cac
Internet. Nam 1989, m~ng
Word Wide Web(WWW)
tri~n
va cac giao su
v~t
ly t~i
thong tin d6 h9a tren
nghi nay cya Berners - Lee duqc m(>t nh6m khac
va Word Wide Web ra dai. Word Wide Web bao g6m hang tri~u
m6i website duqc xay dvng tir nhi~u
trang Web dung d~
Website,
tra cuu thong tin toan c~u.
M6i trang Web duqc xay dvng tren m(>t ngon ngfr HTML ngon ngfr nay c6 hai d~c
trung ca ban:Tich hqp hinh anh am thanh; t~o
ra cac sieu lien k~t
tir trang Web nay sang trang Web khac khong c~n
nguai ta sir dvng cac trinh duy~t.
cho phep c6 th~
theo trinh tv. D~
Cac trinh duy~t
n6i ti~ng
hi~n
nhay
d9c trang Web
nay Ia Internet
Explorer va Nescape
1.3.2 V§n d~
phap Iy-Lu~t
giao djch di~n
Xay dvng lu~t
dinh d~n
giao dich di~n
tfr
tfr la m(>t trong nhfrng v~n
SlJ thanh cong cua giao djch di~n
Lu~t
giao djch di~n
tri~n
khai thuang m~i
guy dinh v~
chung tir di~n
tfr va giao djch ngan hang di~n
tfr, dfr li~u
quan trQng quy~t
tfr n6i chung va Internet Banking n6i rieng.
tfr duqc coi Ia van ban phap ly quan trQng d~t
di~n
d~
di~n
Trang 17
tu, chfr ky di~n
tfr. Lu~t
tu - m~t
n~
m6ng cho vi~c
giao dich di~n
tfr
ma, cong chung