Mối quan hệ giữa lạm phát và tăng trưởng kinh tế việt nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
----------  ----------

HUỲNH THỊ HẢI HÀ

MỐI QUAN HỆ GIỮA LẠM PHÁT VÀ TĂNG
TRƯỞNG KINH TẾ TẠI VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2013


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
----------  ----------

HUỲNH THỊ HẢI HÀ

MỐI QUAN HỆ GIỮA LẠM PHÁT VÀ TĂNG
TRƯỞNG KINH TẾ TẠI VIỆT NAM
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã số: 60340201

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS NGUYỄN TẤN HOÀNG

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2013

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan rằng luận văn “ Mối quan hệ giữa lạm phát và tăng trưởng kinh tế tại
Việt Nam” là nghiên cứu của chính tôi dưới sự hướng dẫn của TS Nguyễn Tấn Hoàng.
Ngoại trừ những tài liệu tham khảo được trích dẫn trong luận văn này, tôi xin cam đoan
rằng luận văn này chưa từng được công bố hoặc sử dụng để nhận bất kỳ bằng cấp nào
tại các trường đại học hoặc cơ sở đào tạo khác.
Không có nghiên cứu nào của người khác được sử dụng trong luận văn này mà không
được trích dẫn theo đúng quy định.

Tác giả

HUỲNH THỊ HẢI HÀ


M CL C
TRANG BÌA PH
L I CAM ðOAN
M CL C
DANH M C B NG
DANH M C HÌNH V
DANH M C T

VI T T T

TÓM T T .............................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1: GI I THI!U ð# TÀI ....................................................................... 2
1.1. Lý do ch+n ñ. tài ............................................................................................. 2

1.2. M2c tiêu, d6 li8u và phương pháp nghiên c?u .................................................. 2
1.3. Ý nghĩa ñ. tài ................................................................................................... 3
1.4. KFt cGu luHn văn .............................................................................................. 3
CHƯƠNG 2: CÁC NGHIÊN CLU THMC NGHI!M V# MNI QUAN H! GIPA
LQM PHÁT VÀ TĂNG TRƯSNG KINH T ........................................................ 5
2.1. TUng quan v. lWm phát và tăng trưZng kinh tF.................................................. 5
2.1.1. LWm phát ....................................................................................................... 5
2.1.2. Tăng trưZng kinh tF ....................................................................................... 5
2.1.3. M\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng kinh tF......................................... 6
2.2. Các công trình nghiên c?u trên thF gi`i v. m\i quan h8 lWm phát và tăng trưZng
kinh tF....................................................................................................................11
2.2.1. Nghiên c?u thac nghi8m v. ñưbng cong Philips phdn ánh m\i quan h8 gi6a
lWm phát và tăng trưZng kinh tF. .............................................................................11


2.2.2. Nghiên c?u thac nghi8m trên thF gi`i v. m\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng
trưZng kinh tF. .......................................................................................................14
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CLU ....................................................23
3.1. D6 li8u nghiên c?u..........................................................................................23
3.2. Mô hình nghiên c?u ........................................................................................28
3.3. Phương pháp kifm ñgnh ..................................................................................28
3.3.1. Kifm ñgnh tính ding cja chuki d6 li8u.........................................................30
3.3.2. Kifm ñgnh ñmng liên kFt ...............................................................................31
3.3.3. Mô hình hình VECM ( mô hình véc tơ hi8u chqnh sai s\) và ECM ( mô hình
hi8u chqnh sai s\) ...................................................................................................32
3.3.4. Kifm ñgnh nhân qud Granger .......................................................................32
3.3.5. Phân rã phương sai (Variance Decomposition) và Hàm phdn ?ng ñvy
(Impulse Response Function) .................................................................................33
CHƯƠNG 4: KIyM ðzNH THMC NGHI!M MNI QUAN H! LQM PHÁT VÀ
TĂNG TRƯSNG KINH T ..................................................................................34

4.1. Thac trWng v. lWm phát và tăng trưZng kinh tF Z Vi8t Nam .............................34
4.1.1. Thac trWng v. lWm phát Z Vi8t Nam .............................................................34
4.1.2. Thac trWng v. tăng trưZng kinh tF Z Vi8t Nam .............................................37
4.1.3. Khdo sát m\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng kinh tF Z Vi8t Nam ......40
4.2. KFt qud phân tích thac nghi8m ........................................................................44
4.2.1. Mô td và phân tích v. d6 li8u nghiên c?u .....................................................44
4.2.1.1. Th\ng kê mô td v. d6 li8u và h8 s\ tương quan gi6a các biFn ...................44
4.2.1.2. Kifm ñgnh tính ding cja chuki d6 li8u ......................................................46
4.2.1.3. Xác ñgnh tr~ t\i ưu cja các chuki d6 li8u ...................................................48
4.2.1.4. KFt qud kifm ñgnh ñmng liên kFt ................................................................49


4.2.2. KFt qud xác ñgnh quan h8 trong dài hWn gi6a các biFn nghiên c?u ................50
4.2.3. Phân tích cân b•ng ng‚n hWn – Mô hình ECM ..............................................51
4.2.4. Phân tích m\i quan h8 nhân qud gi6a tăng trưZng và lWm phát .....................53
4.2.5. Phân rã phương sai .......................................................................................55
4.2.6. Hàm phdn ?ng ñvy .......................................................................................56
CHƯƠNG 5: K T LU„N VÀ KHUY N NGHz ...................................................58
5.1. KFt luHn v. vGn ñ. nghiên c?u ........................................................................58
5.2. HWn chF cja ñ. tài ...........................................................................................58
5.3. M†t s\ khuyFn nghg chính sách .......................................................................59
TÀI LI!U THAM KH O
PH L C


DANH M C B NG

Bdng 3.1: LWm phát và tăng trưZng cja Vi8t Nam theo quý ti năm 1995 ñFn quý 2
2013.......................................................................................................................24
Bdng 4.1: LWm phát và tăng trưZng kinh tF giai ñoWn 1995 ñFn quý 2 năm 2013 ....41

Bdng 4.2: Mô td v. d6 li8u nghiên c?u...................................................................45
Bdng 4.3: H8 s\ tương quan gi6a tăng trưZng và lWm phát .....................................46
Bdng 4.4: Kifm ñgnh nghi8m ñơn vg ......................................................................47
Bdng 4.5: KFt qud xác ñgnh tr~ thông qua LogL, LR, FPE, AIC, SC, HQ ...............48
Bdng 4.6: KFt qud ư`c lưˆng m\i quan h8 trong ng‚n hWn b•ng mô hình ECM .....52
Bdng 4.7: KFt qud kifm ñgnh nhân qud Pairwise Granger.......................................54
Bdng 4.8: KFt qud phân tích phân rã phương sai ....................................................55


DANH M C HÌNH V

Hình 1.1: ðưbng cong Phiiip .................................................................................11
Hình 1.2: ðưZng cong Philips ng‚n hWn và dài hWn ................................................12
Hình 1.3: ðưbng cong Phillip ng‚n hWn ñi.u chqnh và ñưbng cong Philips minh h+a
lWm phát và tăng trưZng kinh tF..............................................................................13
Hình 4.1: Di~n biFn lWm phát (%) giai ñoWn ti quý 1 1995 ‹ ñFn quý 2 2013 .........35
Hình 4.2: Di~n biFn GDP (%) giai ñoWn ti quý 1 1995 ‹ ñFn quý 2 2013 ...............38
Hình 4.3: Di~n biFn tŒ l8 tăng CPI (%) và GDP (%) giai ñoWn 1995 – quý 2 2013 .44
Hình 4.4: Hàm phdn ?ng ñvy cja các biFn LnGDP và LnCPI ................................57


DANH M C T

VI T T T

ADF: Augmented Dickey‹Fuller Test – Kifm ñgnh DF mZ r†ng
CPI: Chq s\ giá tiêu dùng
ECM: Error Correction Model: Mô hình hi8u chính sai s\
GDP: TUng sdn phvm qu\c n†i
GNP: TUng sdn phvm qu\c dân

IMF: QuŽ ti.n t8 qu\c tF
NHNN: Ngân hàng nhà nư`c
NNP: Sdn phvm qu\c dân ròng
OLS:(Ordinary Least Square): Phương pháp bình phương bé nhGt
PP test: Philips anh Perron Test – Phương pháp kifm ñgnh PP
VECM: Vector Error Correction Model – Mô hình véc tơ hi8u chqnh sai s\
VND: ðmng Vi8t Nam
WB: Ngân hàng ThF gi`i


1

TÓM T T

ð. tài này nghiên c?u di~n biFn m\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng kinh tF Z
Vi8t Nam ti quý 1 năm 1995 ñFn quý 2 năm 2013. Các d6 li8u nghiên c?u ñưˆc thu
thHp theo quý trên trang web cja TUng c2c th\ng kê và QuŽ ti.n t8 qu\c tF (IMF).
Tác gid ñã s‘ d2ng phương pháp phân tích ñmng liên kFt Johansen; kifm ñgnh nhân
qud Granger; mô hình véc tơ hi8u chqnh sai s\ (VECM) và mô hình hi8u chqnh sai
s\ (ECM) ñf xem xét m\i quan h8 này trong dài hWn và ng‚n hWn Z Vi8t Nam. KFt
qud nghiên c?u cho thGy, trong dài hWn, m\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng
kinh tF là ñmng biFn. Còn trong ng‚n hWn, tăng trưZng kinh tF bg tác ñ†ng bZi chính
nó v`i ñ† tr~ 1,2 và 3; còn lWm phát thì Z ñ† tr~ 4. Mô hình ECM cho thGy h8 s\
hi8u chqnh ti ng‚n hWn v. trWng thái cân b•ng dài hWn là ( ‹0.042154); h8 s\ mang
dGu âm cho biFt các nhân t\ Z thbi kỳ này chgu dnh hưZng bZi nh6ng bGt cân b•ng
cja thbi kỳ trư`c. KFt qud phân tích m\i quan h8 nhân qud Granger, phân tách
phương sai và hàm phdn ?ng ñvy cho thGy, sa thay ñUi trong tăng trưZng kinh tF và
lWm phát chj yFu là do sa thay ñUi cja chính nó và tăng trưZng kinh tF dnh hưZng
rõ r8t ñFn lWm phát. ði.u này cho thGy, khi kích thích tăng trưZng kinh tF là chúng
ta s˜ gây ra m†t m?c lWm phát và chúng ta c™n phdi chGp nhHn vGn ñ. này trên thac

ti~n.

Ti khoá: LWm phát, tăng trưZng kinh tF, ñmng liên kFt, nhân qud Granger, mô hình
véc tơ hi8u chqnh sai s\ VECM, mô hình hi8u chqnh sai s\ ECM, phân rã phương
sai, hàm phdn ?ng ñvy.


2

CHƯƠNG 1: GI I THI U ð TÀI
1.1. Lý do ch&n ñ) tài
M\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng kinh tF luôn là vGn ñ. nóng hUi, thu hút
nhi.u sa quan tâm cja các nhà nghiên c?u kinh tF trên thF gi`i. Vi8c duy trì lWm
phát Z m?c via phdi ñf via tWo ñ†ng lac tăng trưZng kinh tF, via gidm thifu nh6ng
dnh hưZng xGu do lWm phát gây ra là m†t thách th?c ñ\i v`i tGt cd các nư`c. Và
trong nh6ng năm g™n ñây, sa bGt Un cja kinh tF thF gi`i ñã làm gidm t\c ñ† tăng
trưZng kinh tF và gia tăng lWm phát Z nhi.u nư`c, trong ñó có Vi8t Nam. Nhi.u
nư`c ñf có ñưˆc m?c tăng trưZng cao phdi ñánh ñUi v`i m?c lWm phát cao, li8u
Vi8t Nam có c™n ñánh ñUi ñi.u ñó hay không? ðf trd lbi câu h›i ñó, tác gid tiFn
hành nghiên c?u: m\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng kinh tF Z Vi8t Nam
trong giai ñoWn ti năm 1995 ñFn quý 2 năm 2013.
1.2. M.c tiêu, d2 li4u và phương pháp nghiên c;u
Bài nghiên c?u này kifm ñgnh m\i quan h8 ng‚n hWn và dài hWn gi6a lWm phát và
tăng trưZng kinh tF cja Vi8t Nam trong giai ñoWn 1995 – ñFn hFt quý 2 2013.
Tác gid s‘ d2ng các nghiên c?u trư`c ñây ñf làm cơ sZ cho vi8c phân tích m\i quan
h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng kinh tF trong giai ñoWn ti quý 1 năm 1995 ñFn quý
2 năm 2013. Trong ñó, tăng trưZng kinh tF ñưˆc nghiên c?u thông qua chq tiêu tUng
sdn phvm qu\c dân (GDP) theo quý, tính theo giá 1994 v`i ñơn vg tŒ ñmng. LWm
phát ñưˆc nghiên c?u qua chq s\ giá tiêu dùng (CPI) theo quý, xác ñgnh tWi thbi
ñifm cu\i mki quý, v`i kỳ g\c là năm 2005 = 100 ñifm. D6 li8u v. CPI và GDP

ñưˆc thu thHp theo quý ti TUng c2c th\ng kê (www.gos.gov.vn), QuŽ ti.n t8 qu\c
tF (www.imf.org).
Trong nghiên c?u cja mình, tác gid s‘ d2ng kifm ñgnh nghi8m ñơn vg ADF và PP
ñf xem xét tính ding, kifm ñgnh tính ñmng liên kFt trong mô hình b•ng kifm ñgnh
Johansen, kifm ñgnh quan h8 nhân qud Granger và phân tích mô hình VECM, ECM


3

ñf xem xét m\i quan h8 trong ng‚n hWn, dài hWn gi6a lWm phát và tăng trưZng kinh
tF Z Vi8t Nam trong giai ñoWn ti năm 1995 ñFn quý 2 năm 2013.
Ngoài ra, tác gid s‘ d2ng Microsoft Excel 2007 ñf tính toán các d6 li8u c™n thiFt và
s‘ d2ng ph™n m.m Eview 6.0 ñf phân tích d6 li8u và chWy các mô hình kifm ñgnh.
1.3. Ý nghĩa ñ) tài
Bài nghiên c?u xem xét, phân tích m\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng kinh
tF, ti ñó xác lHp m\i quan h8 ñgnh hư`ng gi6a lWm phát và tăng trưZng kinh tF và s‘
d2ng lWm phát như m†t công c2 qudn lý kinh tF vĩ mô. ðmng thbi ñưa ra nh6ng nhHn
ñgnh và m†t s\ kiFn nghg cho các cơ quan Chính phj v. kifm soát lWm phát trong
m\i quan h8 v`i tăng trưZng kinh tF trong thbi gian t`i.
1.4. KBt cCu luDn văn
V`i các n†i dung như trên ñ. tài ñưˆc kFt cGu làm năm chương:
Chương 1: Gi i thi u ñ tài. Trong chương này, tác gid gi`i thi8u tUng
quát v. ñ. tài nghiên c?u, bao gmm lý do ch+n ñ. tài, m2c tiêu, d6 li8u và phương
pháp nghiên c?u, ý nghĩa ñ. tài và kFt cGu luHn văn.
Chương 2: Các nghiên c u th c nghi m v m i quan h gi a l m
phát và tăng trư$ng kinh t&. Trong chương này, tác gid tóm t‚t các nghiên c?u
trư`c ñó v. m\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng kinh tF.
Chương 3: Phương pháp nghiên c u. Trong chương này, tác gid trình
bày phương pháp thu thHp, phương pháp x‘ lý và ngumn d6 li8u ñf thac kifm ñgnh
m\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng trong dài hWn, trong ng‚n hWn.

Chương 4: Ki,m ñ-nh th c nghi m m i quan h l m phát và tăng
trư$ng kinh t&. Trong chương này, tác gid trình bày thac trWng tình hình lWm phát
và tăng trưZng kinh tF Z Vi8t Nam trong gian ñoWn ti năm 1995 ñFn quý 2 năm
2013. ðmng thbi, b•ng cách s‘ d2ng các phương pháp x‘ lý s\ li8u, phương pháp
kifm ñgnh ñã trình bày trong chương 3 ñf kFt luHn v. m\i quan h8 này.


4

Chương 5: K&t lu/n và khuy&n ngh-. S chương này, tác gid tUng kFt lWi
vGn ñ. nghiên c?u, các hWn chF cja ñ. tài và ñưa ra m†t s\ khuyFn nghg cho vi8c
ñi.u hành chính sách vĩ mô cja chính phj.


5

CHƯƠNG 2: CÁC NGHIÊN CHU THIC NGHI M V MJI
QUAN H GILA LMM PHÁT VÀ TĂNG TRƯQNG KINH T

2.1. TRng quan v) lTm phát và tăng trưWng kinh tB
2.1.1. LTm phát
LWm phát là sa tăng lên cja m?c giá chung theo thbi gian trong n.n kinh tF
(Mankiw, 2010). Theo quan ñifm này thì lWm phát không phdi là hi8n tưˆng giá cja
m†t vài hàng hoá nào ñó tăng lên, cũng không phdi giá cd chung tăng lên m†t l™n.
Như vHy, lWm phát là sa tăng giá liên t2c theo thbi gian. Hay nói cách khác, lWm
phát là sa mGt giá trg thg trưbng hay gidm s?c mua cja ñmng ti.n. Khi so sánh v`i
các n.n kinh tF khác thì lWm phát là sa phá giá cja m†t loWi ti.n t8 này so v`i các
loWi ti.n t8 khác. Ngưˆc lWi v`i lWm phát là gidm phát. M†t chq s\ lWm phát b•ng 0
hay m†t chq s\ dương nh› thì ñưˆc ngưbi ta g+i là sa "Un ñgnh giá cd".
V. m t tính toán, lWm phát là ph™n trăm thay ñUi cja chq s\ giá chung trong n.n

kinh tF theo ting giai ñoWn. Có hai chq s\ ñưˆc dùng ñf ño lưbng lWm phát, ñó là chq
s\ giá tiêu dùng (CPI) và chq s\ GDP ñi.u chqnh. Chq s\ giá tiêu dùng (CPI) là tŒ s\
phdn ánh giá cd cja m†t rU hàng hoá trong nhi.u năm so v`i năm g\c. Nghĩa là, rU
hàng hoá ñưˆc laa ch+n không thay ñUi qua nhi.u năm. Chq s\ GDP ñi.u chqnh
phdn ánh giá cja m†t ñơn vg sdn lưˆng ñifn hình so v`i giá trong năm cơ sZ. Chq s\
này còn ñưˆc g+i là chq s\ ñi.u chqnh giá ng™m ñgnh cja GDP, là tŒ l8 gi6a GDP
danh nghĩa và GDP thac tF. Trong ñó, GDP danh nghĩa phdn ánh giá trg cja hàng
hoá và dgch v2 tính theo giá hi8n hành và GDP thac tF phdn ánh giá trg cja hàng
hoá, dgch v2 tính theo giá c\ ñgnh cja năm cơ sZ. Tuỳ vào tình hình c2 thf cja mki
qu\c gia mà s‘ d2ng chq tiêu ño lưbng lWm phát cho thích hˆp.
2.1.2. Tăng trưWng kinh tB
Tăng trưZng kinh tF là sa gia tăng thac tF tUng sdn phvm qu\c n†i (GDP‹Gross
Domestic Product) ho c tUng sdn phvm qu\c dân (GNP‹Gross National Product)


6

ho c sdn phvm qu\c dân ròng (NNP –Net national Product) trong m†t thbi gian nhGt
ñgnh. Các nhà kinh tF thưbng s‘ d2ng chq tiêu GDP ñf ño lưbng tăng trưZng kinh tF.
Trong ñó, tUng sdn phvm qu\c n†i (GDP) là tUng giá trg hàng hóa và dgch v2 cu\i
cùng ñưˆc sdn xuGt ra trong phWm vi qu\c gia trong m†t thbi kỳ nhGt ñgnh. GDP
phdn ánh năng lac sdn xuGt cja n.n kinh tF trong m†t thbi kỳ nhGt ñgnh.
ðf ño lưbng tăng trưZng kinh tF có thf dùng m?c tăng trưZng tuy8t ñ\i, t\c ñ† tăng
trưZng kinh tF ho c t\c ñ† tăng trưZng bình quân h•ng năm trong m†t giai ñoWn.
Theo ñó, m?c tăng trưZng tuy8t ñ\i là m?c chênh l8ch quy mô kinh tF gi6a hai thbi
kỳ c™n so sánh.
T\c ñ† tăng trưZng kinh tF ñưˆc tính b•ng cách lGy chênh l8ch gi6a quy mô kinh tF
kỳ hi8n tWi so v`i quy mô kinh tF thbi trư`c chia cho quy mô kinh tF kỳ trư`c. T\c
ñ† tăng trưZng kinh tF ñưˆc thf hi8n b•ng ñơn vg %.
NFu quy mô kinh tF ñưˆc ño lưbng b•ng GDP danh nghĩa thì s˜ có t\c ñ† tăng

trưZng GDP danh nghĩa. Còn nFu quy mô kinh tF ñưˆc ño lưbng b•ng GDP thac tF
thì s˜ có t\c ñ† tăng trưZng GDP thac tF. Thông thưbng, tăng trưZng kinh tF dùng
chq tiêu thac tF hơn là các chq tiêu danh nghĩa.
2.1.3. MYi quan h4 gi2a lTm phát và tăng trưWng kinh tB
M\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng kinh tF v¡n là m†t tranh cãi v. lý thuyFt
l¡n nh6ng nghiên c?u thac nghi8m. Nhìn chung, các kFt qud nghiên c?u cho thGy
lWm phát và tăng trưZng kinh tF không phdi là quan h8 m†t chi.u, mà có tác ñ†ng
qua lWi l¡n nhau.
Theo lý thuyFt tăng trưZng cU ñifn, trong ñó, Adam Smith là ngưbi ñ t n.n tdng cho
mô hình tăng trưZng cU ñifn, lý thuyFt này daa vào bên Cung cja n.n kinh tF v`i
hàm sdn xuGt có biFn ph2 thu†c là sdn lưˆng (Y) và các biFn ñ†c lHp bao gmm lao
ñ†ng (L); máy móc thiFt bg (K) và ñGt ñai (T). Hàm sdn xuGt có dWng: Y = f (L, K,
T). Các yFu t\ d¡n t`i tăng trưZng trong mô hình CU ñifn ñó là tăng dân s\, tăng
ñ™u tư và tăng ñGt ñai s‘ d2ng vào sdn xuGt. Adam Smith cho r•ng tăng trưZng là
quá trình ta cjng c\ bZi n.n kinh tF vHn hành theo quy luHt lˆi nhuHn tăng theo quy


7

mô và xác ñgnh tiFt ki8m như “ngưbi tWo lHp” cja ñ™u tư, ti ñó d¡n t`i tăng trưZng.
Phân ph\i thu nhHp là yFu t\ quan tr+ng nhGt quyFt ñgnh t\c ñ† tăng trưZng nhanh
hay chHm cja n.n kinh tF. Các nhà kinh tF theo Trưbng phái CU ñifn cho r•ng lˆi
nhuHn cja các nhà sdn xuGt suy gidm không phdi do suy gidm năng xuGt cHn biên
mà do sa cWnh tranh gi6a tư bdn và ngưbi lao ñ†ng d¡n t`i tăng ti.n lương ngưbi lao
ñ†ng. Lý thuyFt tăng trưZng cU ñifn không xác ñgnh rõ m\i liên h8 gi6a lWm phát
v`i dnh hưZng cja thuF t`i lˆi nhuHn và tăng trưZng. Tuy vHy m\i liên h8 gi6a lWm
phát và tăng trưZng ñưˆc ng™m hifu là m\i quan h8 tŒ l8 nghgch:tăng chi phí trd
lương làm gidm lˆi nhuHn cja nhà sdn xuGt và d¡n t`i gidm sdn lưˆng.
Lý thuyFt tUng quát cja Keynes ra ñbi ti thac tF cu†c ðWi suy thoái kFt hˆp v`i kFt
qud cja hơn n‘a thF kŒ phát trifn ý tưZng cân b•ng tUng thf. Lý thuyFt cja John M.

Keynes (1936) mô td m\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng kinh tF daa vào mô
hình TUng cung (AS) và TUng c™u (AD). Trong ng‚n hWn, ñưbng TUng cung AS có
h8 s\ góc dương và nh› hơn 900, vì vHy khi có nh6ng thay ñUi bên c™u s˜ tác ñ†ng
vào lWm phát và sdn lưˆng GDP. Cơ chF ñi.u chqnh trong ng‚n hWn cja lý thuyFt
Keynes chia làm hai giai ñoWn: giai ño n ñ2u, lWm phát và sdn lưˆng ñ.u tăng – lWm
phát và sdn lưˆng có m\i quan h8 ñmng biFn. Giai ño n hai, lWm phát tiFp t2c tăng
nhưng sdn lưˆng GDP không tăng, thHm chí gidm và sau ñó lWm phát cũng s˜ gidm.
Theo mô hình này, trong ng‚n hWn s˜ có sa ñánh ñUi gi6a lWm phát và tăng trưZng
kinh tF, tuy nhiên sa ñánh ñUi này không di~n ra thưbng xuyên vì khi sdn lưˆng
gidm xu\ng dư`i m?c sdn lưˆng ti.m năng, lWm phát cũng s˜ gidm. Trong dài hWn,
ñưbng TUng cung (AS) là ñưbng th¤ng ñ?ng v`i h8 s\ góc b•ng 900, vì vHy nh6ng
thay ñUi bên C™u cja n.n kinh tF chq tác ñ†ng vào giá cd và gây nên lWm phát.
Còn các nhà kinh tF theo Trưbng phái Tr+ng ti.n, ñi ñ™u là Milton Friedman, quan
tâm ñFn nét ñ c trưng bên Cung cja n.n kinh tF trong dài hWn. Nh6ng ngưbi theo
trưbng phái này tin r•ng trong ng‚n hWn, bGt kỳ m†t tác ñ†ng nào qua chính sách tài
khóa và ti.n t8 làm thay ñUi tUng c™u, thay ñUi sdn lưˆng và vi8c làm là không thac
tF, nh6ng lˆi ích trong dài hWn phdi ñưˆc ưu tiên hơn trong ng‚n hWn, Trưbng phái
này daa vào Lý thuyFt lưˆng ti.n ñf gidi thích nguyên nhân gây nên lWm phát. Có


8

m†t s\ dWng mô td Lý thuyFt lưˆng ti.n, chúng có bdn chGt gi\ng nhau, chq khác
nhau v. cách th?c thf hi8n, dWng th?c ñơn gidn là phương trình Cambridge mô td
thg trưbng ti.n t8 cân b•ng khi cung ti.n (Ms) b•ng C™u ti.n (Md), phương trình
Cambridge ñưˆc viFt như sau: Ms = k. P. Y. Bên phdi cja phương trình bifu thg nhu
c™u v. ti.n cja n.n kinh tF, v`i biFn P bifu thg m?c giá chung cja toàn b† n.n kinh
tF; Y là tUng sdn phvm trong nư`c (GDP) theo giá so sánh và k là h•ng s\, Cung
ti.n là biFn ngoWi sinh, ñưˆc xác ñgnh qua chính sách ti.n t8 cja Ngân hàng Trung
ương. Trong lý thuyFt lưˆng ti.n, các nhà kinh tF theo trưbng phái này gid s‘ Y

không ñUi và nhu c™u v. ti.n cja n.n kinh tF là m†t tŒ l8 c\ ñgnh cja GDP theo giá
hi8n hành. Lý thuyFt v. lưˆng ti.n chq rõ khi Cung ti.n tăng s˜ d¡n t`i tăng giá cja
n.n kinh tF, nói cách khác, lWm phát là sdn phvm cja cung ti.n tăng cao hơn tŒ l8
tăng trưZng cja n.n kinh tF. Nghĩa là, trong dài hWn, giá cd bg dnh hưZng bZi cung
ti.n ch? không thac sa tác ñ†ng lên tăng trưZng kinh tF. NFu cung ti.n tăng nhanh
hơn t\c ñ† tăng trưZng kinh tF thì lWm phát tGt yFu s˜ xdy ra. NFu gi6 cung ti.n và
h8 s\ tWo ti.n Un ñgnh thì tăng trưZng cao s˜ làm gidm lWm phát. Trong tác phvm bGt
hj: “Lgch s‘ ti.n t8 cja Hˆp chjng qu\c Hoa kỳ 1817‹1960” Milton Friedman và
Anna Schwart ñã viFt: “VGn ñ. ti.n t8 và gidi thích nh6ng biFn ñ†ng v. giá cd, sdn
lưˆng, vi8c làm luôn tìm thGy ti biFn ñ†ng cja ti.n t8, Chính phj chgu trách nhi8m
v. nh6ng biFn ñ†ng ti.n t8 này”. Các nhà kinh tF theo Trưbng phái Ti.n t8 luôn ñ.
cHp t`i vai trò cja Ngân hàng Trung ương v`i ch?c năng kifm soát m?c cung ti.n,
trac tiFp kifm soát tŒ l8 lWm phát cja n.n kinh tF, nFu Ngân hàng Trung ương gi6
m?c cung ti.n Un ñgnh, m?c giá s˜ Un ñgnh, ti ñó ng2 ý vai trò quan tr+ng cja chính
sách ti.n t8 ñ\i v`i biFn ñ†ng v. giá cd cja n.n kinh tF.
ð\i v`i lý thuyFt tân cU ñifn, các nhà kinh tF gid s‘ thg trưbng và kỳ v+ng hˆp lý
phdn ?ng rGt nhanh ñFn trWng thái cân b•ng g™n như t?c thì, do vHy không có sa
khác nhau nhi.u gi6a ng‚n hWn và dài hWn, các biFn ñ†ng ng‚n hWn và xu hư`ng dài
hWn ñ.u ít liên quan t`i tUng c™u, nên qudn lý tUng c™u không có tác d2ng. Mô hình
tăng trưZng Tân cU ñifn daa vào sa thay thF gi6a máy móc thiFt bg và lao ñ†ng
trong Hàm sdn xuGt ñf ñdm bdo tăng trưZng luôn Z trWng thái b.n v6ng. Vì vHy, tình


9

trWng phát trifn không b.n v6ng ñ. cHp trong mô hình tăng trưZng Harrod‹Domar
v`i gid thiFt h8 s\ s‘ d2ng máy móc, thiFt bg trong sdn xuGt luôn c\ ñgnh ñã ñưˆc
kh‚c ph2c. Mô hình tăng trưZng Tân cU ñifn gid thiFt tiFn b† cja công ngh8 dùng
vào sdn xuGt là m†t biFn ngoWi sinh và có thf áp d2ng ngay vào sdn xuGt qua vi8c
trang bg máy móc thiFt bg m`i ho c cdi tiFn ngay máy móc thiFt bg hi8n ñang s‘

d2ng. Tính logic cja mô hình tăng trưZng Tân cU ñifn ñã bg thac ti~n phdn bác Z
chk khi ti.n lương cja ngưbi lao ñ†ng tăng lên (lˆi nhuHn cja nhà sdn xuGt gidm),
máy móc thiFt bg không hoàn toàn thay thF ñưˆc nhu c™u v. lao ñ†ng. Theo logic
kinh tF, khi ti.n lương tăng, l˜ ra các nhà sdn xuGt s˜ s‘ d2ng nhi.u máy móc thiFt
bg thay cho lao ñ†ng. Nhưng máy móc cũng do lao ñ†ng tWo ra nên giá cja máy móc
thiFt bg cũng tăng lên khi ti.n lương tăng. Vì vHy khi ti.n lương tăng, các nhà sdn
xuGt thưbng áp d2ng công ngh8 s‘ d2ng nhi.u lao ñ†ng hơn là áp d2ng công ngh8
s‘ d2ng nhi.u máy móc thiFt bg.
Robert Mundell là ngưbi ñ™u tiên cja trưbng phái Tân cU ñifn ñưa ra cơ chF mô td
m\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng. Theo mô hình cja Mundell và m†t s\
nhà kinh tF cho r•ng lWm phát có quan h8 tŒ l8 thuHn ñ\i v`i tăng trưZng. Hai lý do
ñưˆc vi8n d¡n ñf bdo v8 quan ñifm này. M4t là, khi lWm phát tăng, luôn có ñ† tr~
thbi gian gi6a tăng giá cja sdn phvm ñ™u ra và tăng giá cja sdn phvm ñ™u vào, ñ c
bi8t là ñ† tr~ v. tăng ti.n lương. Khi ti.n lương ñưˆc gi6 Un ñgnh trong giai ñoWn
khá dài s˜ làm tăng lˆi nhuHn cHn biên, tăng quŽ ñ™u tư và khích l8 khd năng ñ™u tư
cja nhà sdn xuGt, ñi.u này d¡n t`i tăng ñ™u tư, tăng năng lac sdn xuGt cja công ty
và tăng trưZng kinh tF. Hai là, lWm phát kéo theo vi8c phân ph\i lWi thu nhHp gi6a
các t™ng l`p dân cư theo hư`ng mang m\i lˆi nhi.u hơn cho nhóm có thu nhHp cao
(Nhóm này thưbng n‚m gi6 tài sdn có lˆi nhuHn cao và thu nhHp không ph2 thu†c
vào ti.n lương). Nhóm thu nhHp cao có tŒ l8 ñf dành cao hơn, vì vHy khi có lWm
phát d¡n t`i tăng ñf dành và ñây là ngumn v\n ñf tăng ñ™u tư, làm gidm lãi suGt d¡n
t`i tăng trưZng kinh tF. Cùng v`i quan ñifm này, m†t s\ nhà kinh tF cho r•ng lWm
phát làm gidm giá trg tài sdn cja toàn b† c†ng ñmng dân cư, ñf giá trg tài sdn không
bg suy gidm, ngưbi dân s˜ tăng ñf dành nh•m cơ cGu lWi các loWi tài sdn h+ ñang


10

n‚m gi6. Tăng ñf dành ñmng nghĩa v`i tăng ñ™u tư ñf tăng giá trg tài sdn cja h+, d¡n
ñFn tăng trưZng kinh tF.

Lý thuyFt tăng trưZng Keynes m`i b‚t ngumn ti trưbng phái Keynes v`i vi8c ñưa ra
khái ni8m v. sdn lưˆng ti.m năng, n.n kinh tF ñWt m?c sdn lưˆng ti.m năng khi Z
vào trWng thái toàn d2ng lao ñ†ng. Toàn d2ng lao ñ†ng ñưˆc hifu theo nghĩa thGt
nghi8p Z m?c tŒ l8 ta nhiên – tŒ l8 thGt nghi8p không làm tăng ho c gidm lWm phát.
Mô hình Keynes m`i vHn hành theo “Cơ chF lWm phát n†i tWi” nghĩa là, lWm phát
gây nên bZi các biFn n†i sinh cja n.n kinh tF: M4t là, nFu chính sách kinh tF làm
cho sdn lưˆng (GDP) vưˆt m?c ti.m năng và tŒ l8 thGt nghi8p thGp hơn tŒ l8 thGt
nghi8p ta nhiên, các yFu t\ khác không ñUi, khi ñó lWm phát s˜ gia tăng vì các nhà
sdn xuGt s˜ tăng giá sdn phvm và lWm phát n†i tWi xGu hơn. Hai là, nFu chính sách
kinh tF làm cho GDP gidm xu\ng dư`i m?c ti.m năng và tŒ l8 thGt nghi8p cao hơn
tŒ l8 thGt nghi8p ta nhiên, các yFu t\ khác không ñUi, khi ñó lWm phát s˜ gidm vì các
nhà sdn xuGt s˜ c\ g‚ng s‘ d2ng hFt ti.m năng cja n.n kinh tF b•ng cách gidm giá
d¡n t`i lWm phát gidm và gidm tŒ l8 thGt nghi8p; Ba là, nFu chính sách kinh tF gi6
cho GDP ñ?ng Z m?c sdn lưˆng ti.m năng, tŒ l8 thGt nghi8p b•ng tŒ l8 thGt nghi8p
ta nhiên và n.n kinh tF không có các cú s\c bên Cung, khi ñó tŒ l8 lWm phát s˜
không thay ñUi. ðifm hWn chF cja lý thuyFt tăng trưZng Keynes m`i Z chk các nhà
kinh tF không biFt ñưˆc chính xác GDP ti.m năng, tŒ l8 thGt nghi8p ta nhiên và
nh6ng chq tiêu này thay ñUi theo thbi gian. M t khác lWm phát luôn vHn hành không
cân x?ng Z chk tăng lên nhanh nhưng gidm xu\ng chHm.
Có thf thGy r•ng, lý thuyFt v. m\i quan h8 gi6a tăng trưZng kinh tF và lWm phát tuy
có khác nhau, nhưng ñ.u có ñifm chung là m\i quan h8 ñó không phdi m†t chi.u
mà là có sa tác ñ†ng qua lWi l¡n nhau. NFu mu\n tăng trưZng cao thì phdi chGp nhHn
lWm phát, tuy nhiên ñFn m†t lúc nào ñó, nFu lWm phát tiFp t2c tăng cao thì s˜ làm
gidm tăng trưZng. Trong dài hWn, khi tăng trưZng ñWt ñFn m?c ñ† t\i ưu thì lWm phát
không tác ñ†ng ñFn tăng trưZng n6a, mà lúc này lWm phát là hHu qud cja vi8c tăng
cung ti.n quá m?c vào n.n kinh tF.


11

2.2. Các công trình nghiên c;u trên thB gi\i v) mYi quan h4 lTm phát và tăng
trưWng kinh tB
2.2.1. Nghiên c;u th]c nghi4m v) ñư^ng cong Philips ph`n ánh mYi quan h4
gi2a lTm phát và tăng trưWng kinh tB.
Vào nh6ng năm 1958 nhà kinh tF h+c ngưbi anh Phillips Alban W cho ñăng bài báo
“m\i quan h8 gi6a thGt nghi8p và tq l8 thay ñUi ti.n lương danh nghĩa cja Anh
nh6ng năm 1861‹1957” trên tb tWp chí kinh tF h+c cja Anh. Trong bài báo này, nhà
kinh tF h+c Phillip ñã thf hi8n m\i quan h8 nghgch biFn gi6a thGt nghi8p và lWm phát
trong ng‚n hWn trên ñưbng cong mà mình ñã tìm ra, khi tŒ l8 thGt nghi8p tăng lên thì
lWm phát gidm xu\ng và ngưˆc lWi. Sa ñánh ñUi gi6a 2 biFn s\ này là m†t trong
nh6ng n.n tdng quan tr+ng nhGt cja lý thuyFt Keynes.

Hình 1.1: ðư^ng cong Phiiip
Tuy nhiên, theo chj nghĩa ti.n t8, ñWi di8n là Friedman (1968) cho r•ng: ñưbng
cong Philips như trên chq là ñưbng cong Philips ng‚n hWn. Ông ñã ñưa ra khái ni8m
tŒ l8 thGt nghi8p ta nhiên, theo ñó khi thg trưbng lao ñ†ng Z trWng thái cân b•ng v¡n
có thGt nghi8p. ðây là dWng thGt nghi8p ta nguy8n. Vì thF, Z trWng thái cân b•ng, tŒ
l8 thGt nghi8p v¡n là m†t s\ dương, và khi n.n kinh tF cân b•ng, thì lWm phát không
xdy ra. ðưbng cong Phillips ng‚n hWn d\c xu\ng phía bên phdi và c‚t tr2c hoành Z
giá trg cja tŒ l8 thGt nghi8p ta nhiên. H~ chính phj áp d2ng các bi8n pháp nh•m ñưa
tŒ l8 thGt nghi8p xu\ng dư`i m?c này, thì giá cd s˜ tăng lên (lWm phát), và có sa
dgch chuyfn lên phía trái d+c theo ñưbng cong Phillips ng‚n hWn. Sau khi lWm phát


12

tăng t\c, cá nhân v`i hành vi kinh tF ñifn hình (hành vi duy lý) s˜ da tính lWm phát
tiFp t2c tăng t\c. Trong khi ti.n công danh nghĩa không ñUi, lWm phát tăng nghĩa là
ti.n công thac tF trd cho h+ gidm ñi. H+ s˜ gidm cung cGp lao ñ†ng, thHm chí ta
nguy8n thGt nghi8p. TŒ l8 thGt nghi8p lWi tăng lên ñFn m?c tŒ l8 thGt nghi8p ta

nhiên, trong khi tŒ l8 lWm phát v¡n gi6 Z m?c cao. NFu nhà nư`c v¡n c\ g‚ng gidm
tŒ l8 thGt nghi8p xu\ng dư`i m?c ta nhiên, cơ chF như trên lWi xdy ra. HHu qud là,
trong dài hWn, tŒ l8 thGt nghi8p v¡n Z m?c ta nhiên mà tŒ l8 lWm phát lWi bg nâng lên
liên t2c. Chính sách cja nhà nư`c như vHy là chq có tác d2ng trong ng‚n hWn, còn v.
dài hWn là thGt bWi. THp hˆp các ñifm tương ?ng v`i tŒ l8 thGt nghi8p ta nhiên và các
m?c tŒ l8 lWm phát liên t2c bg ñvy lên cao tWo thành m†t ñưbng th¤ng ñ?ng. ðưbng
này ñưˆc g+i là ñưbng Phillips dài hWn.

Hình 1.2: ðưWng cong Philips ngan hTn và dài hTn
Bên cWnh ñó, theo Edmund Phelps (1976), trong giai ñoWn lWm phát ñình ñ\n nh6ng
năm 1970, m\i quan h8 gi6a lWm phát và thGt nghi8p di~n ra không ñúng như theo
ñưbng cong Philips và ông ñã cdi biên nó thành ñưbng cong Philips ñi.u chqnh. Ông
cho r•ng khi kỳ v+ng lWm phát tăng lên thì ñưbng cong Phillips ng‚n hWn s˜ dgch
chuyfn sang phdi. Như vHy v`i kỳ v+ng lWm phát quá cao thì lWm phát ñình ñ\n có
thf xdy ra (via có lWm phát cao via có thGt nghi8p cao) và m\i quan h8 gi6a lWm
phát và tăng trưZng kinh tF s˜ ñưˆc bifu di~n theo quy luHt Okun (1960) (trong ñó
t\c ñ† tăng trưZng GDP tŒ l8 nghgch v`i tŒ l8 thGt nghi8p)


13

Hình 1.3: ðư^ng cong Phillip ngan hTn ñi)u chbnh và ñư^ng cong Philips minh
h&a lTm phát và tăng trưWng kinh tB1
Ngu n: Milton Friedman và Edmund Phelps (1968, 1976, 2006)
Trong h8 t+a ñ† này, m†t chu kỳ kinh tF thưbng có dWng m†t vòng xoáy ngưˆc
chi.u kim ñmng hm như hình bên trên. B‚t ñ™u ti ñifm A khi cd lWm phát và kỳ v+ng
lWm phát Z m?c thGp, n.n kinh tF tăng trưZng ti ñifm A ñFn ñifm B trên ñưbng
cong Phillips có lWm phát kỳ v+ng thGp. TWi B n.n kinh tF ñã tăng trưZng quá nóng
và nó b‚t ñ™u ch6ng lWi, ñmng thbi lWm phát kỳ v+ng tăng cao ñvy n.n kinh tF d™n
ñFn ñifm C trên m†t ñưbng ñưbng cong Phillips có lWm phát kỳ v+ng tăng cao hơn.

1

Lưu ý: Lúc này ñưbng cong Phillips ng‚n hWn v`i kỳ v+ng lWm phát cao n•m bên trái.


14

Lúc này ngân hàng trung ương bu†c phdi th‚t ch t ti.n t8 và kinh tF suy gidm d™n
ñFn D, tuy nhiên lWm phát kỳ v+ng v¡n còn cao. Phdi ñFn khi lWm phát xu\ng thGp
h¤n thì ngưbi dân và doanh nghi8p m`i thay ñUi kỳ v+ng ñf n.n kinh tF quay v.
ñưbng cong Phillips ban ñ™u và lúc ñó ngân hàng trung ương m`i gidm lãi suGt trZ
lWi ñf thúc ñvy tăng trưZng. Nghĩa là khi nào n.n kinh tF quay v. ñưbng cong
Phillips AB thì m`i nên n`i l›ng ti.n t8, tài khóa, nFu quá nóng v†i gidm lãi suGt
khi n.n kinh tF v¡n năm trên ñưbng CD thì lWm phát kỳ v+ng s˜ không thf gidm.
Trên thac tF quan h8 tăng trưZng kinh tF và lWm phát ph?c tWp hơn nhi.u. N.n kinh
tF luôn luôn vHn ñ†ng và chgu ñj kifu s\c khác nhau nên các chu kỳ kinh tF không
nhGt thiFt tWo thành m†t chu trình như lý luHn ñã trình bày. ðưbng cong Phillips rGt
h6u ích trong vi8c hoWch ñgnh chính sách cja chính phj, vì vi8c quan tr+ng và chj
yFu nhGt mà m†t chính phj qudn lý n.n kinh tF c™n làm là phát trifn và tăng trưZng
kinh tF.
2.2.2. Nghiên c;u th]c nghi4m trên thB gi\i v) mYi quan h4 gi2a lTm phát và
tăng trưWng kinh tB.
Trong nhi.u thHp kŒ qua, các nhà kinh tF ñã s‘ d2ng mô hình kinh tF lưˆng khác
nhau ñf kifm ch?ng m\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng kinh tF cd trong
ng‚n hWn và dài hWn. Nhìn chung, kFt qud nghiên c?u cho thGy m\i quan h8 gi6a
lWm phát và tăng trưZng kinh tF không phdi là m\i quan h8 m†t chi.u, mà có tác
ñ†ng qua lWi l¡n nhau, là tích cac trong m†t s\ trưbng hˆp, nhưng lWi là tiêu cac Z
nh6ng trưbng hˆp khác. Và lWm phát chq tác ñ†ng tiêu cac ñFn tăng trưZng kinh tF
khi ñWt ngư¦ng nhGt ñgnh nào ñó. S m?c dư`i ngư¦ng, lWm phát không nhGt thiFt tác

ñ†ng tiêu cac lên tăng trưZng kinh tF, thHm chí có thf tác ñ†ng tích cac ñFn tăng
trưZng kinh tF.
Nghiên c?u cja Naqvi và Khan (1989) v. m\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng trưZng
ñã phát hi8n ra m†t s\ ñifm thú vg v. lWm phát và tăng trưZng Z Pakistan. Th nh8t,
hai ông thGy r•ng lWm phát và tăng trưZng có m\i quan h8 nghgch biFn. Th hai, hai
ông còn phát hi8n ñưˆc m?c ngư¦ng lWm phát dnh hưZng ñFn tăng trưZng kinh tF


15

tWi Pakistan. ðó là Pakistan nên gi6 lWm phát Z m?c m†t con s\ và duy trì t\c ñ†
tăng trưZng GDP trong khodng 6,5‹7 %.
Bên cWnh ñó, Fischer (1993) ñã ñưa ra kFt luHn nghiên c?u v. m\i quan h8 gi6a lWm
phát và tăng trưZng kinh tF thông qua vi8c khdo sát m†t s\ biFn vĩ mô cja 93 qu\c
gia như sau: Th nh8t, khi lWm phát tăng Z m?c ñ† thGp m\i quan h8 này có thf
không tmn tWi, ho c thHm chí mang tính ñmng biFn. Th hai, khi lWm phát Z m?c cao
thì m\i quan h8 này là nghgch biFn. Tuy nhiên, hWn chF cja ông là không chq ra
ñưˆc m?c cao là bao nhiêu thì s˜ có quan h8 nghgch biFn và dnh hưZng tiêu cac ñFn
tăng trưZng kinh tF.
Nghiên c?u cja Michael Bruno and William Easterly (1995) cơ bdn xem xét tác
ñ†ng cja lWm phát cao và cú s\c lWm phát ñFn tăng trưZng kinh tF. Hai tác gid thu
thHp s\ li8u cja 26 qu\c gia ñã xdy ra các cu†c khjng hodng lWm phát tWi m†t s\
thbi ñifm trong giai ñoWn ti năm 1961 ñFn năm 1992, trong ñó ngư¦ng cja cu†c
khjng hodng lWm phát ñưˆc xác ñgnh có tŒ l8 lWm phát ti 40% trZ lên. TiFp ñó, hai
ông ñánh giá sa phát trifn cja các qu\c gia trong m¡u nghiên c?u trư`c, trong và
sau khi cu†c khjng hodng lWm phát cao xdy ra. ð† tin cHy cja các kFt qud ñã ñưˆc
kifm tra b•ng cách thêm vào các nhân t\ kifm soát khác như nh6ng cú s\c, bao
gmm khjng hodng chính trg, cú s\c thương mWi và chiFn tranh. KFt qud nghiên c?u
cho thGy lWm phát và tăng trưZng có m\i quan h8 nghgch biFn. ðmng thbi trong dài
hWn, tăng trưZng kinh tF không bg dnh hưZng bZi lWm phát cao và các cú s\c lWm

phát cũng như cú s\c v. chính trg, tŒ l8 trao ñUi thương mWi, ñ c bi8t n.n kinh tF
ph2c hmi rGt mWnh trong thbi kỳ lWm phát cao ñưˆc chF nga.
Nghiên c?u cja Michael Sarel (1995) khdo sát m\i quan h8 phi tuyFn gi6a lWm phát
và tăng trưZng kinh tF tWi 87 qu\c gia trong giai ñoWn ti năm 1970 ñFn 1990. Tác
gid ñã s‘ d2ng d6 li8u v. dân s\, GDP, chq s\ giá tiêu dùng, thương mWi, tŒ giá h\i
ñoái thac, chi tiêu chính phj và tŒ l8 ñ™u tư. M¡u nghiên c?u ñưˆc chia làm b\n
giai ñoWn b•ng nhau, và có tUng 248 quan sát. ð™u tiên, tác gid s‘ d2ng kifm tra sơ
b† ñf phát hi8n các hi8u ?ng phi tuyFn trong m\i quan h8 gi6a lWm phát và tăng


16

trưZng kinh tF. ð\i v`i th‘ nghi8m này, các quan sát ñưˆc chia thành 12 nhóm b•ng
nhau, v`i các biFn gid ñưˆc gán cho mki nhóm, và sau ñó s‘ d2ng hmi quy OLS
ñánh giá t\c ñ† tăng trưZng ñFn biFn gid lWm phát và các biFn khác. Sau kifm tra sơ
b† này, tác gid tiFp t2c s‘ d2ng m†t kŽ thuHt ư`c lưˆng ñơn gidn hmi quy OLS. Ông
thGy r•ng 8% là ngư¦ng thích hˆp cja lWm phát. Dư`i ngư¦ng này lWm phát dnh
hưZng không ñáng kf thHm chí là dnh hưZng tích cac , trong khi ñó, nFu lWm phát
trên ngư¦ng này, nó có dnh hưZng tiêu cac và dnh hưZng ñáng kf ñFn tăng trưZng
kinh tF. KFt qud cho thGy sa tmn tWi cja m†t ngư¦ng lWm phát cũng cho thGy m†t
m2c tiêu b•ng s\ c2 thf cho chính sách: gi6 lWm phát dư`i m?c ngư¦ng.
Barro (1996) cũng ñã nghiên c?u thac nghi8m m\i quan h8 tăng trưZng ‹ lWm phát
thông qua vi8c khdo sát di~n biFn này tWi 100 qu\c gia trong thbi gian ba mươi năm
kf ti năm 1960 ñFn 1990, v`i các biFn là tăng trưZng kinh tF GDP, tŒ l8 lWm phát,
và các nhân t\ quyFt ñgnh khác cja tăng trưZng kinh tF bao gmm t\c ñ† tăng trưZng
GDP bình quân ñ™u ngưbi thac tF và tŒ l8 ñ™u tư so v`i GDP. ðf ñánh giá tác ñ†ng
cja lWm phát ñ\i v`i tăng trưZng kinh tF, tác gid ñã s‘ d2ng phương trình hmi quy,
trong ñó các nhân t\ quyFt ñgnh cja tăng trưZng là h•ng s\. Khung lý thuyFt mô
hình ñưˆc daa trên quan ñifm mZ r†ng cja mô hình tăng trưZng Tân cU ñifn, ñưˆc
trình bày bZi Barro and Salai‹Martin (1995). Ngoài ra, ñf ư`c lưˆng tác ñ†ng cja

lWm phát ñFn tăng trưZng kinh tF, tŒ l8 lWm phát trong ting thbi kỳ và các nhân t\
quyFt ñgnh khác cja tăng trưZng kinh tF ñưˆc coi là biFn gidi thích. KFt qud cho
thGy, lWm phát có dnh hưZng tiêu cac ñFn tăng trưZng kinh tF và lWm phát cao và
kéo dài gây suy gidm tăng trưZng kinh tF. NFu gia tăng lWm phát trung bình 10 ñifm
ph™n trăm mki năm s˜ làm t\c ñ† tăng trưZng GDP bình quân ñ™u ngưbi thac tF
gidm 0.2‹0.3 ñifm ph™n trăm và tŒ l8 ñ™u tư so v`i GDP gidm 0.4‹0.6 ñifm ph™n
trăm mki năm.
Theo sau ñó, Malla (1997) cũng ñã tiFn hành nghiên c?u m\i quan h8 lWm phát và
tăng trưZng kinh tF tWi các qu\c gia OECD và m†t s\ nư`c châu Á m†t cách riêng
bi8t. Malla (1997) ñã phát hi8n ra có m\i quan h8 nghgch biFn và có ý nghĩa gi6a
lWm phát và tăng trưZng tWi các nư`c OECD, trong khi m\i quan h8 này tWi các nư`c