Đề cương chi tiết môn học: Phương pháp nghiên cứu kinh tế xã hội

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM THÁI NGUYÊN
KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
BỘ MÔN KHUYẾN NÔNG

Họ tên giảng viên: Dương Văn Sơn, Dương Xuân Lâm

ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
Tên học phần: Phương pháp nghiên cứu kinh tế xã hội
 Số tín chỉ: 2 
Bâc hoc: Đai hoc
̣
̣
̣
̣
Mã số: SER321

TRƯỜNG ĐH NÔNG LÂM TN

Thái Nguyên, Ngày 20 tháng 9 năm 2012

Khoa: Khuyến nông và PTNT

ĐỀ CƯƠNG HỌC PHẦN

Bộ môn: Khuyến nông

Đào tạo theo tín chỉ

THÁI NGUYÊN, THÁNG 2/2016

1

Khoa: Kinh tế và PTNT
Bộ môn: Khuyến nông                    ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
 
1. Tên học phần (môn học): Phương pháp nghiên cứu kinh tế xã hội
­ Mã số học phần: SER321
­ Số tín chỉ: 2
­ Tính chất học phần: Kiến thức bổ trợ 
­ Học phần thay thế, tương đương: không
­ Ngành đào tạo: Khuyến nông, Phát triển Nông thôn và Kinh tế Nông nghiệp
2. Phân bổ thời gian trong học kỳ: Tổng số tiết học: 30 tiết, trong đó:
­ Học lý thuyết trên lớp: 20 tiết
­ Bài tập, thực hành: 10 tiết (= 20 giờ thực tế)
­ Số tiết sinh viên tự học: 60 tiết
3. Đánh giá
­ Điểm chuyên cần: Trọng số 0,2
­ Điểm kiểm tra giữa kỳ: Trọng số 0,3
­ Điểm thi kết thúc học phần: Trọng số 0,5
4. Điều kiện học
­ Học phần học trước: Phương pháp tiếp cận khoa học
­ Học phần song hành: Các học phần thuộc giáo dục chuyên nghiệp
5. Mục tiêu đạt được sau khi kết thúc học phần
­ Về  kiến thức: Sinh viên được trang bị  các kiến thức liên quan đến thông tin và dữ 
liệu; hiểu và giải thích được khái niệm kinh tế  xã hội, các dạng nghiên cứu kinh tế  xã hội, 
điều tra chọn mẫu; hiểu và giải thích được một số  khái niệm và thuật ngữ  được sử  dụng 
trong nghiên cứu khoa học về kinh tế xã hội,… 
­ Về kỹ năng: Sinh viên có khả năng sử dụng thành thạo một số phương pháp thu thập  
thông tin; biết cách tổ chức, xử lý và phân tích thông tin kinh tế xã hội; biết cách trình bày kết  
quả nghiên cứu kinh tế xã hội.

6. Nội dung kiến thức và phương pháp giảng dạy
6.1. Phần giảng dạy lý thuyết: 20 tiết
TT

1.1
1.1.
1
1.1.2

Nội dung
Chương 1. Nhập môn phương pháp nghiên 
cưu kinh tê xa hôi
́
́ ̃ ̣
Thông tin và dữ liệu trong kinh tê xa hôi
́ ̃ ̣
Khái niệm 

Số tiết

Phương pháp
giảng dạy

3
1

Trình bày và thuyết 
trình

Thông tin thứ cấp và thông tin sơ cấp

2


1.1.3
1.2
1.2.1
1.2.2
1.3

Thông tin định tính và định lượng
Vấn đề về phương pháp nghiên cứu kinh tế xã 
hội
Khái niệm về kinh tế xã hội và phương pháp 
nghiên cứu kinh tế xã hội
Một số dạng nghiên cứu chủ yếu về kinh tế xã hội
Chức năng nhiệm vụ của nghiên cứu kinh tế xã 
hội
Chương 2. Nghiên cưu khoa hoc v
́
̣ ề kinh tê  xa hôi
́ ̃ ̣

2.1
2.1.1
2.1.2
2.2
2.2.1
2.2.2
2.2.3
2.2.4

2.2.5
2. 3
2.4
2.4.1
2.4.
2
2.4.
3
2.5
2.5.1
2.5.2
2.5.3
2.5.4
2.5.5
2.6
2.7

3.1
3.1.1
3.1.2

Tính chất đặc thù và các mức độ của nghiên 
cưu khoa hoc
́
̣
Tính chất đặc thù của nghiên cứu khoa học
Mức độ của nghiên cứu khoa học
Đề tài nghiên cứu khoa học
Một số khái niệm và tên đề tài nghiên cứu 
khoa học

Lựa chọn đề tài nghiên cứu khoa học về kinh 
tế xã hội
Đối tượng, phạm vi, mục đích và mục tiêu 
nghiên cứu
Phương pháp khoa học
Cấu trúc của phương pháp luận nghiên cứu 
khoa học
Một số đặc trưng cơ bản của nghiên cứu kinh 
tế xã hội
Vân đê nghiên c
́ ̀
ưu kinh tê xa hôi
́
́ ̃ ̣
Nguồn gốc và bản chất của quan sát

2

5
1

Trình bày và thuyết 
trình

1

Trình bày, thuyết trình 
và giao bài tập về nhà

1

Trình bày và thuyết 
trình

2

Trình bày và thuyết 
trình

Phân loai vân đê nghiên c
̣ ́ ̀
ứu kinh tê xa hôi
́ ̃ ̣
Cách phát hiện “vấn đề” nghiên cứu khoa học
Gia thuyêt khoa h
̉
́
ọc
Đinh nghia gia thuyêt
̣
̃
̉
́
Cac đăc tinh và thu
́ ̣ ́
ộc tính cua gia thuyêt
̉
̉
́
Môi quan hê gi

́
̣ ưa gia thuyêt va vân đê khoa hoc
̃
̉
́ ̀ ́ ̀
̣
Câu truc môt gia thuyêt
́
́
̣
̉
́
Cach đăt gia thuyêt
́
̣
̉
́
Kiêm ch
̉
ưng gia thuyêt so sanh gi
́
̉
́
́
ưa tiên đoan 
̃
́
vơi kêt qua
́ ́
̉

Xây dựng mô hinh lý thuy
̀
ết va khung logic đê 
̀
̀
tai nghiên c
̀
ưu khoa hoc
́
̣
Chương 3. Phương phap thu thâp thông tin 
́
̣
kinh tê xa hôi
́ ̃ ̣
Phương   pháp   nghiên   cứu   chọn   mẫu   trong 
nghiên cứu kinh tế xã hội
Nghiên cứu trường hợp (Case studies) 
Nghiên cứu điều tra chọn mẫu

5

1

Trình bày và thuyết 
trình

3

3.2
3.2.1
3.2.2
3.3
3.3.1
3.3.2
3.3.3
3.4
3.4.1
3.4.2
3.4.3
3.5
3.5.
1
3.5.2
3.5.3
3.5.4
3.6
3.6.1
3.6.2

4.1
4.1.1
4.1.2
4.2
4.2.1
4.2.2
4.2.3
4.2.4
4.2.5

4.2.6
4.3
4.3.1
4.3.2
4.3.3
4.3.4

Phương pháp phân tích tài liệu
Tài liệu là gì
Một   số   phương   pháp   được   vận   dụng   trong 
phân tích tài liệu
Phương pháp trưng cầu ý kiến
Khái niệm
Ưu nhược điểm của trưng cầu ý kiến
Một số loại trưng cầu ý kiến chủ yếu
Phương pháp phỏng vấn bán cấu trúc
Khái niệm
Công cụ phỏng vấn bán cấu trúc
Kỹ năng phỏng vấn bán cấu trúc
Phương pháp quan sát trực tiếp
Khái niệm và mục đích
Ưu va nh
̀ ược điêm cua quan sat
̉
̉
́ trực tiếp
Cac b
́ ươc th
́ ực hiên quan sat
̣

́
Cac hinh th
́ ̀
ức quan sat́
Phương pháp điêu tra b
̀
ảng hỏi
Bang hoi
̉
̉
Ky năng điêu tra bang hoi
̃
̀
̉
̉
Chương 4. Tổ chức, xử ly va phân tich 
́ ̀
́
thông tin kinh tê xa hôi
́ ̃ ̣
Tô ch
̉ ưc thông tin d
́
ữ liệu
Quan ly thông tin d
̉
́
ữ liêu
̣
Nhâp thông tin d

̣
ữ liêu vào máy tính
̣
Phân tich thông tin
́
Thảo luận những kết quả  thu  được từ  hiện  
trường
Yêu câu và ch
̀
ức năng cua phân tich thông tin
̉
́
Đo lường và thang đo
Sai số của đo lường trong nghiên cứu kinh tế 
xã hội
Một số hoạt động và nội dung kinh tế chủ yếu 
thường dùng trong phân tich
́
Phân tich thông tin s
́
ử dụng máy tính
Kỹ thuật nhập số liệu, kết nối và phân tích số 
liệu bằng PivotTables
Tạo một cơ sở dư liêu Excel
̃ ̣
Mã hóa và chuẩn hóa dữ liêu
̣
Nhập dữ liệu
Lam sach va kêt nôi d
̀

̣
̀ ́ ́ ữ liêu
̣

1

1

2

Trình bày và thuyết 
trình

Trình bày và thuyết 
trình

Trình bày và thuyết 
trình

6

2

Trình bày, thuyết trình, 
giao bài tập về nhà

1

Trình bày và thuyết 
trình

3

Trình bày, thảo luận, 
làm bài tập nhóm và cá 
nhân

4


4.3.5

5.1
5.1.1
5.1.2
5.2
5.2.1
5.2.2
5.2.3
5.2.4
5.2.5
5.2.6

Ky thuât phân tich d
̃
̣
́ ư liêu b
̃ ̣ ằng PivotTables
Chương 5. Trình bày kết quả nghiên cứu 
kinh tế xã hội

Yêu cầu và nội dung của trình bày kết quả 
nghiên cứu kinh tế xã hội
Yêu cầu của trình bày kết quả nghiên cứu
Nội dung chủ yếu trong trình bày một báo cáo 
nghiên cứu kinh tế xã hội
Các hình thức trình bày kết quả  nghiên cứu 
kinh tế xã hội
Bài báo khoa học
Thông báo khoa học 
Công trình khoa học
Báo cáo kết quả nghiên cứu khoa học
Luận án, luận văn và khóa luận
Thuyết trình khoa học
Tổng cộng

1

0,5

Trình bày và thuyết 
trình

0,5

Trình bày và thuyết 
trình

20

6.2. Bài tập, thực hành: 10 tiết

Tên bài

Nội dung thực hành

Xây dựng tên đề tài, mục tiêu 
Bài 1 : Xác định một 
nghiên cứu, đối tượng nghiên 
đề tài nghiên cứu kinh  cứu, phạm vi và giới hạn, nội 
tế xã hội
dung và phương pháp nghiên 
cứu đề tài
Từ đề tài đã lựa chọn trong 
Bài 2 : Xây dựng bảng  bài tập trước, hãy xây dựng 
hỏi thu thập thông tin bảng hỏi để thu thập thông 
tin
Sử dụng bảng hỏi đã được 
Bài 3 : Thu thập thôn  xây dựng từ bài tập trước để 
tin
thu thập thông tin theo số 
mẫu quy định
Bài 4 : Thiết lập File  Thiết lập File Excel 
Excel Spreadsheet để  Spreadsheet để nhập số liệu 
thu thập được từ bài tập 
nhập số liệu
trước
­ Nhập số liệu và phân tích 
Bài 5 : Nhập số liệu 
số liệu đã được nhập trong 
và phân tích số liệu
bài tập trước đây. 

­ Viêt bao cao điêu tra
́ ́ ́
̀
Tổng cộng

Số 
tiết

Phương pháp thực 
hành

1

Cá nhân chuẩn bị và 
đánh giá

1

Chuẩn bị theo nhóm và 
đánh giá

2

Cá nhân chuẩn bị và 
đánh giá

1

Chuẩn bị theo nhóm và 
đánh giá

5

Cá nhân chuẩn bị và 
đánh giá

10
5


7. Tài liệu học tập
Giáo trình Phương pháp nghiên cứu kinh tế xã hội. Nhà xuất bản Nông nghiệp 2012
8. Tài liệu tham khảo
1. Vu Cao Đam, 2008. 
̃
̀
Phương phap lu
́ ận nghiên cưu khoa hoc
́
̣ . Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ 
thuật.
2. Pham Văn Hiên, 2010. 
̣
̀
Phương phap luân nghiên c
́
̣
ưu khoa hoc. 
́
̣ Trương Đai hoc Nông Lâm

̀
̣
̣
 
Thanh phô Hô Chi Minh.
̀
́ ̀ ́
3. Phạm Văn Quyết, Nguyễn Quý Thanh, 2001. Phương pháp nghiên cứu Xã hội học. NXB 
Đại học Quốc gia Hà Nội.
4. Dương Văn Sơn va Nguyên Tr
̀
̃ ương Khang, 2010. 
̀
́
Giao trinh Xa hôi hoc nông thôn
́ ̀
̃ ̣
̣
. NXB 
Đai hoc Quôc gia Ha Nôi. 
̣
̣
́
̀
5. Nguyên Bao Vê, Nguyên Huy Tai, 2005. 
̃
̉
̣
̃
̀

Phương phap nghiên c
́
ưu khoa hoc. 
́
̣  Trương Đai
̀
̣ 
hoc Cân Th
̣
̀
ơ.
9. Cán bộ giảng dạy
TT

Họ tên giảng viên

Đơn vị quản lý

Học hàm, học vị

1

Dương Văn Sơn

Khoa Kinh tế & PTNT

Phó Giáo sư, Tiến sĩ

2

Dương Xuân Lâm

Khoa Kinh tế & PTNT

Thac sĩ
̣

Trưởng Khoa

Trưởng Bộ môn

Giáo viên môn học

PGS.TS Dương Văn Sơn

PGS.TS Dương Văn 
Sơn

6