TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
KHOA LÂM NGHIỆP
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
Số tín chỉ: 3
Mã số: CCH221
Giảng viên: TS. Hồ Ngọc Sơn
Thái Nguyên, 2015
1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
KHOA LÂM NGHIỆP
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
1. Tên học phần: BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
Mã số:
Số tín chỉ: 3
Học phần thay thế, tương đương: Không
Tính chất của học phần: Bắt buộc
Ngành: Bảo tồn Đa dạng sinh học
2. Phân bổ thời gian
Số tiết học lý thuyết trên lớp: 30 tiết
Số tiết làm bài tập, thảo luận trên lớp: 30 tiết
Số tiết thí nghiệm, thực hành: 0 tiết
Số tiết sinh viên tự học: 45 tiết
3. Đánh giá học phần
Điểm chuyên cần: trọng số 0,2
Điểm kiểm tra giữa kỳ: trọng số 0,3
Điểm thi kết thúc học phần: trọng số 0,5
4. Điều kiện học
Học phần học trước: Đa dạng sinh học, Khí tượng, Thực vật học
Học phần song hành: Kỹ thuật lâm sinh, Cây rừng, Động vật rừng
5. Giới thiệu môn học
Biến đổi khí hậu (BĐKH) đang được toàn nhân loại quan tâm. BĐKH đã và đang trở thành
thách thức với toàn nhân loại trong thế kỉ 21. BĐKH đã tác động đến nhiều lĩnh vực của
2
đời sống kinh tế xã hội và môi trường trong đó có tài nguyên thiên nhiên. Việt Nam là một
trong những nước chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất do tác động của BĐKH. Các nghiên
cứu đã chỉ ra rằng nguyên nhân của BĐKH chủ yếu là do con người gây ra thông qua việc
phát thải khí nhà kính trong sản xuất công nghiệp, nông nghiệp và suy thoái tài nguyên
thiên nhiên, môi trường. Do đó trong bối cảnh BĐKH được dự báo sẽ ngày càng trầm
trọng hơn sẽ đòi hỏi những thay đổi trong quản lý và sử dụng tài nguyên nhiên nhiên
nhằm thích ứng với điều kiện khí hậu biến đổi. Mặt khác việc quản lý sử dụng tài
nguyên thiên nhiên hợp lý sẽ góp phần giảm thiểu BĐKH, ví dụ việc bảo vệ và phát triển
rừng, hạn chế suy thoái đa dạng sinh học sẽ vừa góp phần giảm thiểu khí nhà kính vừa
tăng hấp thụ khí nhà kính và do đó giảm thiểu BĐKH. Môn học BĐKH sẽ cung cấp cho
học viên những kiến thức cơ bản về BĐKH, nguyên nhân, tác động của BĐKH đến các
lĩnh vực trong đó có tài nguyên thiên nhiên, các giải pháp ứng phó BĐKH, vai trò của quản
lý tài nguyên thiên nhiên trong giảm thiểu và thích ứng BĐKH. Từ đó học viên có khả năng
phân tích đánh giá những tác động của BĐKH và xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế xã
hội, kế hoạch và giải pháp quản lý tài nguyên thiên nhiên thích ứng với BDKH.
6. Nội dung và thời lượng
STT
1
1.1
1.2
Nội dung kiến thức
Phần 1 Biến đổi khí hậu toàn
Mục tiêu
Giới thiệu về BĐKH toàn cầu
cầu
Khái niệm và biểu hiện của BĐKH Trình bày khái niệm và biểu
Số tiết
25
4
Một số thuật ngữ về BĐKH
hiện của BĐKH trên thế giới
Giới thiệu một số thuật ngữ về 1
Khái niệm BĐKH
BĐKH
Khái niệm BĐKH, phân biệt
1
khái niệm thời tiết, khí hậu và
1.3
BĐKH
Các biểu hiện của BĐKH như
Biểu hiện của BĐKH
2
nhiệt độ ấm lên, nước biển
dâng, thay đổi lượng mưa, thiên
tai và các hiện tượng thời tiết
2
cực đoan
Tìm hiểu nguyên nhân của
Nguyên nhân của BĐKH
BĐKH
3
6
2.1
Nguồn gốc khí nhà kính
Nguồn gốc của khí nhà kính gây 3
ra BĐKH, tỉ trọng giữa các
ngành (năng lượng, nông
2.2
nghiệp, giao thông, lâm nghiệp)
Sự thay đổi của khí hậu toàn
Sự thay đổi khí hậu toàn cầu
3
cầu theo thời gian (nhiệt độ,
3
lượng mưa, nước biển dâng)
Tìm hiểu tác động của BĐKH
Tác động của BĐKH
4
đến các mặt của đời sống xã
hội, các khu vực, lĩnh vực bị tác
3.1
Tác động của BĐKH theo vùng địa
động
Vùng nào bị ảnh hưởng nhiều
3.2
lý
Tác động của BĐKH theo ngành
và tại sao
Lĩnh vực nào bị ảnh hưởng, tại
4
kinh tế
Các giải pháp ứng phó BBĐKH
sao
Tìm hiểu về các giải pháp giảm 4
2
2
thiểu, thích ứng với BĐKH; các
4.1
khái niệm giảm thiểu, thích ứng
Các giải pháp giảm thiểu
2
Giảm thiểu BĐKH
BĐKH: Giảm lượng phát thải,
4.2
công nghệ xanh/sạch, REDD
Các giải pháp thích ứng BĐKH
Thích ứng BĐKH
2
trong các lĩnh vực nhấn mạnh
trong lĩnh vực quản lý tài
nguyên
5
5.1
Phần 2 BĐKH và tác động ở Việt
20
Nam
Biểu hiện và tác động của BĐKH ở Tìm hiểu về các biểu hiện và
6
Việt Nam
tác động của BĐKH ở Việt
Biểu hiện
Nam
Các biểu hiện của BĐKH ở
Việt Nam: nhiệt độ tăng, nước
biển dâng, thay đổi lượng mưa,
rủi ro thiên tai và thời tiết cực
đoan
4
3
5.2
Tác động
Tác động của BĐKH đến các
3
mặt của đời sống xã hội (sinh
kế, sức khỏe), lĩnh vực (nông
nghiệp, tài nguyên nước, đa
dạng sinh học), vùng (ven biển,
miền núi), nhóm (dân tộc thiểu
6
6.1
Chính sách và hoạt động ứng phó
số, người nghèo, phụ nữ)
Tìm hiểu về các chính sách và
BĐKH ở Việt Nam
hoạt động ứng phó BĐKH ở
Chính sách BĐKH
Việt Nam
Giới thiệu hệ thống chính sách, 3
6
chương trình quốc gia liên quan
6.2
đến BĐKH
Các hoạt động ứng phó BĐKH
Hoạt động ứng phó
3
ở Việt Nam (giảm thiểu, thích
ứng), vai trò của kiến thức bản
7
7.1
BĐKH và quản lý tài nguyên thiên
địa và sáng kiến địa phương
Tìm hiểu về mối quan hệ giữa
nhiên, phát triển bền vững
BĐKH và quản lý tài nguyên
BĐKH và quản lý tài nguyên thiên
thiên nhiên
Tìm hiểu BĐKH ảnh hưởng
nhiên
như thế nào đến tài nguyên
6
3
thiên nhiên (đất, rừng, nước, đa
7.2
Biến đổi khí hậu và phát triển bền
dạng sinh học)
Ảnh hưởng của BĐKH đến phát 3
vững
triển bền vững và tầm quan
trọng của phát triển bền vững
trong chính sách ứng phó với
BĐKH
5
7. Tài liệu học tập
1. Hồ Ngọc Sơn, 2015. Biến đổi khí hậu, Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên.
8. Tài liệu tham khảo
Tiếng Việt
1. Bùi Đức Luận,2014. Biến đổi khí hậu, NXB Dân trí, Hà Nội.
2. Lê Đức Ngoan, Lê Thị Hoa Sen, 2014. Biến đổi khí hậu trong nông lâm nghiệp,
NXB Đại học Huể.
3. Nguyễn Văn Thắng, 2011. Biến đổi khí hậu và tác động ở Việt Nam, NXB Khoa
học kỹ thuật.
4. Nguyễn Đình Bồng, 2014. Quản lý bền vững tài nguyên đất đai ứng phó với biến
đổi khí hậu. NXB Chính trị Quốc Gia.
5. Bộ TNMT, 2012. Tài liệu hướng dẫn đánh giá tác động của biến đổi khí hậu và
xác định các giải pháp ứng phó. NXB Tài Nguyên Môi trường, Hà Nội.
Tiếng Anh
1. IPCC, 2007. Climate change 2007. Synthesis report. />2. IISD, 2002. Adapting to Climate Change: Natural Resource Management and
Vulnerability Reduction. />
9. Cán bộ giảng dạy
STT
1
2
Họ và tên giảng viên
Hồ Ngọc Sơn
Trương Quốc Hưng
Thuộc đơn vị quản lý
Khoa LN
Khoa LN
Học vị, học hàm
Tiến sĩ
Thạc sĩ
Thái Nguyên, ngày tháng năm 2015
Trưởng khoa Trưởng Bộ môn
Giảng viên
6
Hồ Ngọc Sơn
7