Đề cương chi tiết học phần: Chăn nuôi lợn (Dùng cho chuyên ngành chăn nuôi thú y POHE)



TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
KHOACHĂN NUÔI THÚ Y
BỘ MÔN CHĂN NUÔI ĐÔNG VẬT

Hà Thị Hảo
Trần Văn Phùng
Lê Minh Toàn

ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
Học phần: Chăn nuôi lợn
Số tín chỉ: 04
Mã số: SHU341
(Dùng cho chuyên ngành chăn nuôi thú y POHE)

Thái Nguyên, năm 2017

1


ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
1. Tên học phần: Chăn nuôi lợn
- Mã số học phần: SHU341
- Số tín chỉ: 04
- Tính chất của học phần: Bắt buộc
- Học phần thay thế, tương đương: Chăn nuôi trâu bò, chăn nuôi gia cầm.
- Ngành (chuyên ngành) đào tạo: Chăn nuôi thú y
2. Phân bổ thời gian học tập:
- Số tiết học lý thuyết trên lớp:
- Số tiết thí nghiệm, thực hành:

- Số tiết sinh viên tự học:

52 tiết
8 tiết
120 tiết

3. Đánh giá học phần
- Điểm chuyên cần:
trọng số 0,2
- Điểm kiểm tra giữa kỳ:
trọng số 0,3
- Điểm thi kết thúc học phần: trọng số 0,5
4. Điều kiện học
- Học phần học trước: Sinh lý vật nuôi,Hóa sinh đại cương, Giải phẫu động
vật, tổ chức phôi thai học, Động vật học,Thức ăn dinh dưỡng, Chọn và nhân
giống vật nuôi, di truyền động vật, …..
- Học phần song hành: Vệ sinh chăn nuôi, bệnh truyền nhiễm, bệnh ký sinh
trùng, Chăn nuôi gia cầm, chăn nuôi trâu bò….
5. Mục tiêu đạt được sau khi kết thúc học phần:
5.1. Kiến thức:
Sau khi kết thúc học phần này sinh viên cần có những kiến thức về ngành
chăn nuôi lợn và kỹ thuật chăn nuôi các loại lợn như: lợn đực giống, lợn nái sinh
sản, lợn con theo mẹ, lợn thịt và phương pháp tổ chức sản xuất CN lợn.
5.2. Kỹ năng:
Sau khi kết thúc học phần này sinh viên sẽ thành thạo tay nghề về kỹ thuật
chọn lọc, nuôi dưỡng và chăm sóc quản lý lợn đực giống, lợn nái sinh sản, lợn con
theo mẹ và lợn thịt. Đồng thời cũng có được những kỹ năng tổ chức một trang trại
để sản xuất chăn nuôi lợn.

2

6. Nội dung kiến thức và phương thức giảng dạy:
TT

Nội dung kiến thức

Số tiết

PHẦN 1: LÝ THUYẾT
BÀI MỞ ĐẦU

52
1

CHƯƠNG 1 : NGUỒN GỐC VÀ ĐẶC
ĐIỂM CỦA LỢN
1.1
1.1.1
1.1.2
1.1.3
1.2
1.3
1.3.1
1.3.2
1.4
1.4.1
1.4.2
1.4.3
1.5

1.5.1
1.5.2
1.5.3

2.2.1
2.2.2

5

- Thuyết trình
- Phát vấn
- Động não
- Thảo luận nhóm

3

- Thuyết trình
- Phát vấn
- Động não
- Thảo luận nhóm

Nguồn gốc và sự hình thành giống lợn
Nguồn gốc của lợn nhà
Sự thuần hóa lợn rừng
Sự hình thành giống lợn
Đặc điểm sinh vật học của lợn
Ngoại hình, thể chẩt của lợn
Các bộ phận chính trên cơ thể lợn
Ứng dụng dụng ngoại hình, thể chất của
lợn trong chăn nuôi lợn

Sinh trưởng, phát dục của lợn
Các qui luật sinh trưởng phát dục của lợn
Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh trưởng
phát dục của lợn
Phương pháp đánh giá sinh trưởng của
lợn.
Sức sản xuất của lợn
Sức sản xuất của lợn nái
Sức ản xuất của lợn thịt
Sức sản xuất của lợn đực giống
CHƯƠNG 2 : GIỐNG VÀ CÔNG TÁC
GIỐNG LỢN

2.1
2.1.1
2.1.2
2.1.3
1.
2

Phương pháp
giảng dạy

Công tác giống lợn
Ý nghĩa của công tác giống lợn
Phương pháp chọn lọc giống lợn
Các phương pháp nhân giống lợn
Hệ thông nhân giống lợn hình tháp
Đặc điểm một số giống lợn nuôi phổ biến
hiện nay

Nhóm các giống lợn nội
Nhóm các giống lợn nhập nội
CHƯƠNG 3 : DINH DƯỠNG CỦA
LỢN
3

Tự học

7

- Thuyết trình
- Phát vấn
- Động não


- Thảo luận nhóm
3.1
3.2
3.2.1
3.2.1.1
3.2.1.2
3.2.1.3
3.2.1.4
3.2.2
3.2.3
3.2.4
3.2.5
3.2.6

Qúa trình tiêu hóa thức ăn của lợn

Phương pháp xác đinh nhu cầu dinh
dưỡng của lợn
phương pháp xác định nhu năng lượng
của lợn
Nhu cầu năng lượng của lợn nái
Nhu cầu năng lượng của lợn đực giống
Nhu cầu năng lượng của lợn thịt
Nhu cầu năng lượng của lợn sinh trưởng
Nhu cầu protein của lợn
Nhu cầu các chất khoáng của lợn
Nhu cầu các vitamin của lợn
Nhu cầu về nước của lợn
Xác định khả năng ăn vào của lợn
CHƯƠNG 4 : KỸ THUẬT CHĂN
NUÔI LỢN ĐỰC GIỐNG

4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
4.6
4.7

5.1.1
5.1.2
5.1.3
5.1.4
5.1.5
5.2

5.2.1
5.2.2
5.2.3

16

- Thuyết trình
- Phát vấn
- Động não
- Thảo luận nhóm

Vai trò, tầm quan trọng của lợn đực giống
Đặc điểm sinh lý sinh dục của lợn đực
giống
Kỹ thuật chọn lọc lợn đực giống
Các yếu tố ảnh hưởng đến sức sản xuất
của lợn đực giống
Kỹ thuật nuôi dưỡng lợn đực giống
Kỹ thuật chăm sóc lợn đực giống
Kỹ thuật quản lý, sử dụng lợn đực giống
CHƯƠNG 5 : KỸ THUẬT CHĂN
NUÔI LỢN NÁI SINH SẢN

5.1

5

- Thuyết trình
- Phát vấn
- Động não

- Thảo luận nhóm

Những vấn đề chung trong chăn nuôi lợn
nái sinh sản
Phân loại lợn trong đàn lợn nái sinh sản
Những yếu tố ảnh hưởng đến sức sản xuất
của lợn nái
Hoạt động sinh dục của lợn nái
Những biện pháp nâng cao năng xuât sinh
sản cho lợn nái
Các phương thức và phương pháp phối
giống cho lợn nái
Kỹ thuật chăn nuôi lợn cái hậu bị
Mục tiêu chăn nuôi lợn cái hậu bị
Kỹ thuật chọn lọc lợn cái hậu bị
Kỹ thuật nuôi dưỡng lợn cái hậu bị
4


5.2.4
5.3
5.3.1
5.3.2
5.3.2
5.3.4
5.3.5
5.4
5.4.1
5.4.2
5.4.3

5.4.4
5.5
5.5.1
5.5.2
5.5.3
5.5.4
5.6

Kỹ thuật chăm sóc, quản lý lợn cái hậu bị
Kỹ thuật chăn nuôi lợn nái có chửa
Phương phát phát hiện lợn nái có chửa
Qui luật sinh trưởng phát triển của bào
thai lợn
Những biến đổi cơ thể mẹ trong thời gian
có chửa
Kỹ thuật nuôi dưỡng lợn nái có chửa
Kỹ thuật chăm sóc, quản lý lợn nái có
chửa
Kỹ thuật chăn nuôi lợn nái đẻ
Mục tiêu chăn nuôi lợn nái đẻ
Công việc chuẩn bị cho lợn nái đẻ
Kỹ thuật trực và đỡ đẻ cho lợn nái
Kỹ thuật nuôi dương, chăm sóc lợn nái đẻ
Kỹ thuật chăn nuôi lợn nái nuôi con
Mục tiêu chăn nuôi lợn nái nuôi con
Sinh lý tiết sữa của lợn nái
Kỹ thuật nuôi dưỡng lợn nái nuôi con
Kỹ thuật chăm sóc, quản lý lợn nái nuôi
con
Kỹ thuật nuôi dưỡng lợn nái chờ phối

CHƯƠNG 6 : KỸ THUẬT CHĂN
NUÔI LỢN CON THEO MẸ

6.1
6.1.1
6.1.2
6.1.3
6.1.4
6.2
6.2.1
6.2.2
6.2.3
6.4
6.4.1
6.4.2
6.4.3
6.5
6.5.1

Đặc điểm của lợn con gia đoạn bú sữa
Đặc điểm về sinh trưởng, phát
duc
Đặc điểm về phát triển cơ quan tiêu hóa
Đặc điểm về cơ năng điều tiết thân nhiệt
Đặc điểm về khả năng hình thành kháng
thể miễn dịch
Các thời kỳ quan trọng của lợn con
Thời kỳ từ sơ sinh đến 1 tuần tuổi
Thời kỳ 3 tuần tuổi
Thời kỳ sau khi cai sữa

Kỹ thuật nuôi dưỡng lợn con theo mẹ
Cho lợn con bú sữa đầu và cố định đầu vú
cho lợn con
Bổ sung sắt cho lợn con
Tập ăn sớm cho lợn con
Kỹ thuật chăm sóc lợn con theo mẹ
Chăm sóc giai đoạn từ sơ sinh đến 3 ngày
tuổi
5

7

- Thuyết trình
- Phát vấn
- Động não
- Thảo luận nhóm


6.5.2
6.5.3
6.5.4
6.5.5
6.5.6
6.6
6.6.1
6.6.2
6.6.3

Chăm sóc từ 3 ngày tuổi đến 3 tuần tuổi
Chăm sóc từ 3 tuần tuổi đến cai sữa

Một số nguyên tắc chung trong chăm sóc
lợn con theo mẹ
Chăm sóc những lứa đẻ đông con
Công tác thú y đối với lợn con theo mẹ và
sau cai sữa
Cai sữa cho lợn con
Điều kiện tiến hành cai sữa cho lợn con
Các hình thức cai sữa cho lợn con
Kỹ thuật cai sữa cho lợn con
CHƯƠNG 7 : KỸ THUẬT CHĂN
NUÔI LỢN THỊT

7.1
7.2
7.3
7.3.1
7.3.2
7.3.3.
7.3.4
7.4
7.5

4

- Thuyết trình
- Phát vấn
- Động não
- Thảo luận nhóm

4

- Thuyết trình
- Phát vấn
- Động não
- Thảo luận nhóm

Giới thiệu về chăn nuôi lợn thịt
Những yếu tố ảnh hưởng đến năng suất
chăn nuôi lợn thịt
Kỹ thuật nuôi lợn thịt
Nuôi lợn thịt theo phương thức tận dụng
Kỹ thuật nuôi thâm canh lợn hướng nạc
Kỹ thuật nuôi lợn nái loại thải
Kỹ thuật cho ăn
Các công thức nuôi lợn thịt
Kỹ thuật chăm sóc, quản lý lợn thịt
CHƯƠNG 8 : TỔ CHỨC QUẢN LÝ,
SẢN XUẤT NGÀNH CHĂN NUÔI
LỢN

Tổ chức xây dựng đàn lợn
Xây dựng chuồng nuôi lợn
Một số thiết bị chủ yếu và công trình phụ
trong trại nuôi lợn
PHẦN 2: THỰC HÀNH
Bài1
Nhận biết ngoại hình của các giống và
loại lợn nuôi tại trại lợn của trường
Bài 2 Thực hành các thao tác kỹ thuật chăm sóc
lợn con sơ sinh

Bài 3 Khảo sát năng suất lợn thịt
Bài 4 Xây dựng kế hoạch chu chuyển đàn lợn:
8.1
8.2
8.3

Tổng số tiết

8
2
2
2
2
60

6


7. Tài liệu học tập:
Trần Văn Phùng và cs. 2004. Giáo trình chăn nuôi lợn - NXB Nông nghiệp.
8. Tài liệu tham khảo:
Mã số (BIB
Tên tác giả, tác phẩm (ISBD)
–ID)
1244
Trần Văn Phùng, Từ Quang Hiển, Trần Thanh Vân, Hà Thị Hảo
(2004), Giáo trình chăn nuôi lợn, NXB Nông nghiệp, Hà Nội.
2042

Kỹ thuật chăn nuôi lợn trong nông hộ : Tài liệu dùng để tập

huấn cho Tập huấn viên và nông dân. - Hà Nội : Nông nghiệp,
2004. - 199 tr.

2094

Kỹ thuật nuôi lợn nái mắn đẻ sai con. - Hà Nội : Nông Nghiệp,
1996. - 148tr. ; 19cm

1312

Nguyễn Văn Bình, Trần Văn Tường (2007), Giáo trình chăn
nuôi trâu bò, NXB Nông nghiệp, Hà Nội.

7924

Lê văn Năm (2010), Bệnh lợn ở Việt Nam – Các biện pháp
phòng trị hiệu quả, NXB Nông nghiệp, Hà Nội. 416 tr.

9. Cán bộ giảng dạy:
STT

Họ và tên giảng viên

Thuộc đơn vị quản lý

Học vị, học hàm

1

Hà Thị Hảo

Khoa chăn nuôi thú y

ThS. GVC

2

Trần Văn Phùng

Viện Khoa học sự sống

PGS.TS

3

Lê Minh Toàn

Khoa Sư phạm kỹ thuật

ThS.GVC

Trưởng khoa

Trưởng Bộ môn

Giảng viên

TS.Trần Văn Thăng

ThS. Hà Thị Hảo

7


8