Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại cổ phần á châu chi nhánh cần thơ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (797.43 KB, 76 trang )
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ – QUẢN TRỊ KINH DOANH
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH
DOANH CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
CỔ PHẦN Á CHÂU - CHI NHÁNH CẦN THƠ
Giáo viên hướng dẫn:
Sinh viên thực hiện:
NGUYỄN THỊ NGỌC HOA
PHẠM TRÀ TUA
Mã số SV: B070099
Lớp: Tài chính – Ngân hàng K.33
Cần Thơ - 2010
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCPÁ Châu – CN Cần Thơ
LỜI CẢM TẠ
Luận văn này đã được hoàn thành từ sự giúp đỡ nhiệt tình của Ban giám đốc
ACB - Cần Thơ và những anh chị công tác tại đây. Em xin chân thành biết ơn và sẽ
luôn ghi nhớ sự giúp đỡ hết sức có ý nghĩa này.
Em cũng luôn ghi nhận những công sức và vô cùng kính trọng quý Thầy Cô
trong khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh - trường Đại học Cần Thơ vì quý Thầy Cô
đã tận tình truyền đạt những kiến thức quý giá, làm nền tảng cơ bản trong tiếp xúc
thực tiễn và ứng dụng vào công việc sau này của em.
Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến cô Nguyễn Thị Ngọc Hoa. Mặc
dù công việc giảng dạy của cô rất bận rộn nhưng Cô đã dành thời gian và tận tình
hướng dẫn em hoàn thành bài luận văn này. Không có sự hướng dẫn của Cô thì chắc
chắn em sẽ không thể hoàn tất bài luận văn này. Một lần nữa, xin chân thành biết ơn
Cô vì sự giúp đỡ đó.
Kính chúc quý Thầy Cô nhiều sức khỏe và công tác tốt!
Kính chúc Ban Giám đốc, các anh chị trong ACB Cần Thơ luôn hoàn thành tốt
công tác và Chi nhánh ACB Cần Thơ ngày càng phát triển, hiệu quả trong kinh
doanh.
Trân trọng !
Cần Thơ, ngày 22 tháng 11 năm 2010
Sinh viên thực hiện
Phạm Trà Tua
GVHD:Nguyễn Thị Ngọc Hoa
i
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCPÁ Châu – CN Cần Thơ
LỜI CAM ĐOAN
Tôi Phạm Trà Tua xin cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các
số liệu thu thập và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với
bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học nào.
Cần Thơ, ngày 22 tháng 11 năm 2010
Sinh viên thực hiện
Phạm Trà Tua
GVHD:Nguyễn Thị Ngọc Hoa
ii
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCPÁ Châu – CN Cần Thơ
NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP
...............................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
Cần Thơ, ngày…..tháng…..năm 2010
GVHD:Nguyễn Thị Ngọc Hoa
iii
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCPÁ Châu – CN Cần Thơ
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
...............................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
Cần Thơ, ngày……tháng……năm 2010
GVHD:Nguyễn Thị Ngọc Hoa
iv
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCPÁ Châu – CN Cần Thơ
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
...............................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
Cần Thơ, ngày…..tháng…..năm 2010
GVHD:Nguyễn Thị Ngọc Hoa
v
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCPÁ Châu – CN Cần Thơ
MỤC LỤC
CHƯƠNG I: PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................... 1
1.1. SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI ........................................................................... 1
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ........................................................................... 2
1.2.1. Mục tiêu chung ...................................................................................... 2
1.2.2. Mục tiêu cụ thể ...................................................................................... 2
1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU.............................................................................. 2
1.3.1. Không gian ............................................................................................ 2
1.3.2. Thời gian ............................................................................................... 2
1.3.3. Phạm vi nội dung ............................................................................................ 2
1.4. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU ....................................................................... ...... 3
CHƯƠNG II: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...... 4
2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN ......................................................................... ...... 4
2.1.1. Tổng quan về ngân hàng thương mại .............................................. ...... 4
2.1.1.1. Khái niệm về NHTM ............................................................... ...... 4
2.1.1.2. Chức năng của NHTM ............................................................. ...... 4
2.1.1.3. Nghiệp vụ hoạt động kinh doanh của NHTM ........................... ...... 5
2.1.2. Phân tích và đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng..... 6
2.1.2.1. Phân tích tình hình thu nhập..................................................... ...... 6
2.1.2.2. Phân tích tình hình chi phí................................................................. ...... 8
2.1.2.3. Phân tích tình hình lợi nhuận.................................................... ...... 9
2.1.2.4. Vốn chủ sở hữu ....................................................................... ...... 9
2.1.2.5. Tài sản có ................................................................................ .... 10
2.1.2.6. Năng lực quản lý ..................................................................... .... 11
2.1.2.7. Khả năng sinh lời .................................................................... .... 12
2.1.2.8. Khả năng thanh toán ............................................................... .... 14
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................ .... 15
2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu .......................................................... .... 15
2.2.2. Phương pháp phân tích số liệu ........................................................ .... 15
GVHD:Nguyễn Thị Ngọc Hoa
vi
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCPÁ Châu – CN Cần Thơ
CHƯƠNG III: GIỚI THIỆU VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á
CHÂU CHI NHÁNH CẦN THƠ ........................................................................ 16
3.1. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN..................................... .... 16
3.2. MÔ HÌNH HOẠT ĐỘNG VÀ MẠNG LƯỚI KINH DOANH CỦA ACB
CẦN
THƠ............................................................................................................................ ... 16
3.2.1. Mô hình hoạt động.......................................................................... .... 16
3.2.2. Mạng lưới kinh doanh của ACB Cần Thơ................................................. .... 18
3.3. CHỨC NĂNG VÀ NHIỆM VỤ CỦA ACB CẦN THƠ ............................... .... 18
3.3.1. Chức năng nhiệm vụ của các Phòng ban tại Chi nhánh ................... .... 19
3.3.2. Chức năng nhiệm vụ của Phòng Giao dịch ............................................... .... 21
3.4. HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CHÍNH CỦA ACB CẦN THƠ .................. .... 22
3.4.1. Ngành nghề kinh doanh............................................................................ .... 22
3.4.2. Sản phẩm và dịch vụ chính....................................................................... .... 22
3.5. KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA ACB CẦN THƠ ........ .... 23
CHƯƠNG IV: PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU - CHI NHÁNH CẦN THƠ
(ACB – CẦN THƠ) .................................................................................... .... 25
4.1. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA ACB CẦN
THƠ QUA 3 NĂM 2007 – 2009 VÀ 6 THÁNG ĐẦU NĂM 2010 .................... .... 25
4.1.1. Phân tích tình hình huy động vốn.................................................... .... 26
4.1.2. Phân tích tình hình hoạt động tín dụng............................................ .... 30
4.2. PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA ACB CẦN
THƠ QUA 3 NĂM 2007 – 2009 VÀ 6 THÁNG ĐẦU NĂM 2010 .................... .... 38
4.2.1. Phân tích tình hình thu nhập ..................................................................... .... 38
4.2.1.1. Cơ cấu thu nhập của ACB Cần Thơ ......................................... .... 38
4.2.1.2. Lãi suất bình quân đầu ra của ACB Cần Thơ............................ .... 42
4.2.2. Phân tích tình hình chi phí........................................................................ .... 44
4.2.2.1. Cơ cấu chi phí của ACB Cần Thơ ............................................ .... 44
4.2.2.2. Lãi suất bình quân đầu vào của ACB Cần Thơ ......................... .... 48
4.2.3. Phân tích tình hình lợi nhuận ................................................................... .... 49
GVHD:Nguyễn Thị Ngọc Hoa
vii
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCPÁ Châu – CN Cần Thơ
4.3. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA ACB CẦN
THƠ QUA 3 NĂM 2007 – 2009 VÀ 6 THÁNG ĐẦU NĂM 2010 .................... .... 51
4.3.1. Vốn chủ sở hữu............................................................................... ... 51
4.3.2. Tài sản có ....................................................................................... .... 52
4.3.3. Năng lực quản lý............................................................................. .... 53
4.3.4. Khả năng sinh lời............................................................................ .... 55
4.3.5. Khả năng thanh toán................................................................................. .... 58
CHƯƠNG V: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH
DOANH TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU CHI
NHÁNH CẦN THƠ ..................................................................................... .... 59
5.1. VỀ TÍN DỤNG ........................................................................................ .... 59
5.2. VỀ HUY ĐỘNG VỐN ............................................................................ .... 59
5.3. NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CUNG CẤP SẢN PHẨM ............................... .... 61
5.4. NÂNG CAO HƠN NỮA CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC .................. .... 61
CHƯƠNG VI: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..................................................... .... 63
6.1. KẾT LUẬN.................................................................................................... .... 63
6.2. KIẾN NGHỊ .................................................................................................. .... 64
6.2.1. Đối với Ngân hàng Nhà nước ................................................................... .... 64
6.2.2. Đối với Hội Sở chính ............................................................................... .... 65
6.2.3. Đối với ACB Cần Thơ ............................................................................. .... 65
TÀI LIỆU THAM KHẢO
GVHD:Nguyễn Thị Ngọc Hoa
viii
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCPÁ Châu – CN Cần Thơ
DANH MỤC BIỂU BẢNG
- Bảng 1 Tình hình lợi nhuận của ACB - Cần Thơ 2007-2010 ........................... 23
- Bảng 2 Tình hình huy động vốn nhuận của ACB - Cần Thơ từ 2007 đến hết
tháng 6/2010 ..................................................................................................... 26
- Bảng 3 Cơ cấu vốn huy động 2007- 6T/2010 .................................................. 27
- Bảng 4 Họat động tín dụng của ACB - Cần Thơ 2007-2010 ........................... 32
- Bảng 5 Một số chỉ tiêu đánh giá khả năng quản lý chi phí của ACB - Cần
Thơ 2007-2009.................................................................................................. 35
- Bảng 6 Thu nhập và cơ cấu thu nhập của ACB - Cần Thơ 2007-6T2010......... 39
- Bảng 7 Lãi suất bình quân đầu ra ............................................................... .....42
- Bảng 8 Chi phí và cơ cấu chi phí của ACB - Cần Thơ 2007-6T2010............... 44
- Bảng 09 Lãi suất bình quân đầu vào .............................................................. 48
- Bảng 10 Tình hình lợi nhuận của ACB - Cần Thơ 2007-2009 ......................... 49
- Bảng 11 Nguồn vốn hoạt động của ACB - Cần Thơ 2007-6T2010 ................. 52
- Bảng 12 Một số chỉ tiêu đánh giá khả năng quản lý chi phí của ACB - Cần
Thơ 2007-2009.................................................................................................. 54
- Bảng 13 Một số chỉ tiêu đánh giá khả năng sinh lời của ACB - Cần Thơ
2007-2009 ........................................................................................................ 55
GVHD:Nguyễn Thị Ngọc Hoa
ix
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCPÁ Châu – CN Cần Thơ
DANH MỤC HÌNH
- Hình 1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của ACB Cần Thơ........................................................ 17
- Hình 2 Lợi nhuận của ACB Cần Thơ 2007 – 6 tháng 2010 ...................................... 24
- Hình 3 Thu nhập ACB Cần Thơ 2007 – 2009 .......................................................... 40
- Hình 4 Chi phí của ACB Cần Thơ 2007 – 2009 ....................................................... 45
- Hình 5 Chi trả lãi huy động của ACB Cần Thơ 2007 – 2009.................................... 46
GVHD:Nguyễn Thị Ngọc Hoa
x
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCPÁ Châu – CN Cần Thơ
DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT
ACB
Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu
ACB – Cần Thơ Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu
NHNN
Ngân hàng Nhà nước
NHTM
Ngân hàng thương mại
NHTMCP
Ngân hàng thương mại cổ phần
TCTD
Tổ chức tín dụng
TCKT
Tổ chức kinh tế
ĐBSCL
Đồng bằng sông cửu long
GVHD:Nguyễn Thị Ngọc Hoa
xi
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu – CN Cần Thơ
CHƯƠNG I
PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Chúng ta đều biết rằng Thị trường tài chính – một bộ phận trong các thành
phần cấu thành nên nền kinh tế của một quốc gia. Không thể có một nền kinh tế phát
triển nếu thị trường tài chính kém phát triển và cũng không thể có một nền kinh tế ổn
định khi thị trường tài chính luôn bất ổn. Ở nước ta, khi nhắc đến thị trường tài
chính, người ta thường nghỉ ngay đến hoạt động của các tổ chức tín dụng, trong đó
ngân hàng thương mại luôn chiếm đa số. Thực tiễn chứng minh rằng, ở Việt Nam,
mỗi khi hoạt động của các ngân hàng thương mại gặp vấn đề thì hầu như ngay sau đó
nền kinh tế cũng sẽ gặp khó khăn.
Với vai trò đặc biệt như vậy, hiệu quả hoạt động của hệ thống ngân hàng
thương mại Việt Nam phải luôn được phát triển ổn định để thực hiện tốt vai trò là hệ
tuần hoàn vốn của nền kinh tế đất nước; đồng thời có đủ tiềm lực cạnh tranh với các
tổ chức Tài chính – Ngân hàng lớn trên thế giới tham gia hoạt động chính thức tại
Việt Nam. Đặc biệt năm 2008, các Ngân hàng 100% vốn nước ngoài đã chính thức
được phép hoạt động tại Việt Nam, đầu tiên cho HSBC, ANZ và Standard Chartered,
sau đó là Shinhan Bank và Hongleong Bank, mở đầu một thời kỳ mới cho hoạt động
của các ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam: được đối xử bình đẳng hơn và cạnh
tranh hơn.
Bên cạnh môi trường kinh doanh ngày càng trở nên cạnh tranh khốc liệt thì sự
thiếu ổn định của chính sách pháp luật nói chúng, chính sách pháp luật trong ngành
ngân hàng nói riêng trong những năm gần đây cũng góp phần tạo thêm áp lực lớn lên
hoạt động của hệ thống ngân hàng thương mại tại Việt Nam.
Tất cả các yếu tố đó đặt các ngân hàng thương mại nói chung, Ngân hàng
TMCP Á Châu – chi nhánh Cần Thơ nói riêng trong tình thế phải luôn không ngừng
cải cách để có thể bắt kịp đà phát triển của nền kinh tế, sự canh tranh mạnh mẽ trong
thị trường tài chính và trụ vững trước sự bất ổn của chính sách pháp luật. Từ đó,
nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của mình và thực hiện tốt vai trò trung gian
tài chính, đáp ứng tốt nhu cầu của nền kinh tế.
Với tất cả các vấn đề vừa nêu trên nên việc chọn đề tài “Phân tích hiệu quả hoạt
động kinh doanh của Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu - Chi nhánh Cần Thơ ”,
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
1
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu – CN Cần Thơ
từ đó thấy được tình hình thực tế tại chi nhánh này rồi đưa ra giải pháp nhằm nâng
cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, là điều thật sự có ý nghĩa và cần thiết.
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1. Mục tiêu chung
Phân tích và đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng
TMCP Á Châu - chi nhánh Cần Thơ, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm
nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh cho Ngân hàng.
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
- Phân tích và đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng
nhằm tìm ra điểm mạnh và điểm yếu của từng khoản mục trong tổng thể kết
quả kinh doanh.
- Phân tích các yếu tố tác động đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của
Ngân hàng, nhằm tìm ra các yếu tố chính tác động đến kết quả hoạt động kinh
doanh.
- Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của
Ngân hàng.
1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.3.1. Không gian
Luận văn được thực hiện tại Ngân Hàng TMCP Á Châu - chi nhánh Cần
Thơ. Trong đó, chủ yếu nghiên cứu các hoạt động tại Phòng Khách hàng
doanh nghiệp, Phòng Khách hàng cá nhân và Phòng Giao dịch – Ngân quỹ.
1.3.2. Thời gian
- Thời gian thực hiện luận văn bắt đầu từ ngày 15/09/2010 đến ngày
19/11/2010.
- Luận văn trình bày dựa trên số liệu được thu thập qua 3 năm 2007 –
2009 và 6 tháng năm 2010.
1.3.3. Phạm vi nội dung
Luận văn tập trung phân tích và đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh
của Ngân hàng TMCP Á Châu - chi nhánh Cần Thơ.
1.4. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU
- “Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Ngân hàng công thương chi
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
2
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu – CN Cần Thơ
nhánh Bạc Liêu” do sinh viên Thái Hán Bích thực hiện. Đề tài này tập trung phân
tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng. Qua phân tích, tác giả cố gắng
tìm ra được những nguyên nhân ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh. Từ
đó, tác giả đưa ra những giải pháp nhằm giúp cho Ngân hàng hoạt động hiệu quả
hơn.
- “Phân tích tình hình tài chính và giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh
doanh tại Vietcombank Cần Thơ” do sinh viên Phan Thị Bé Hằng thực hiện. luận
văn này phân tích tình hình tài chính của ngân hàng trên những cơ sở lý luận đã
nghiên cứu – dựa vào các công cụ phân tích tài chính ngân hàng thương mại đã được
sử dụng rộng rãi . Trên cơ sở phân tích những nguyên nhân dẫn đến rủi ro hoạt động
tài chính, tác giả đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh
doanh và sử dụng các nguồn lực tài chính của ngân hàng thương mại nói chung trong
đó có ngân hàng Ngoại Thương Cần Thơ nói riêng.
Đề tài “Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng thương mại
cổ phần Á Châu - Chi nhánh Cần Thơ ” của bài luận văn này tiếp cận tình hình tài
chính của Ngân hàng thông qua phân tích tình hình thu nhập, chi phí, lợi nhuận và
đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh thông qua mô hình phân tích CAMEL.
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
3
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu – CN Cần Thơ
CHƯƠNG II
PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU
2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN
2.1.1. Tổng quan về ngân hàng thương mại
2.1.1.1. Khái niệm về Ngân hàng thương mại
Theo khoản 1, điều 5 của Nghị định số 59/2009/NĐ-CP ngày 16/07/2009 của
Chính phủ về tổ chức và hoạt động của ngân hàng thương mại : “ngân hàng thương
mại là ngân hàng được thực hiện toàn bộ hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh
doanh khác có liên quan vì mục tiêu lợi nhuận theo quy định của Luật các Tổ chức
tín dụng và các quy định khác của pháp luật.”[1,tr.2]
Theo khoản 2, điều 20 của Luật các tổ chức tín dụng : “ngân hàng
thương mại là một loại hình tổ chức tín dụng được thực hiện toàn bộ các hoạt
động ngân hàng và các hoạt động khác có liên quan” [2,tr.2].
Cũng theo khoản 7, điều 20 của Luật các tổ chức tín dụng: “Hoạt động
ngân hàng là hoạt động kinh doanh tiền tệ và dịch vụ ngân hàng với nội dung
thường xuyên là nhận tiền gửi, sử dụng số tiền này để cấp tín dụng và cung
ứng các dịch vụ thanh toán”.[2,tr.2]
Như vậy, có thể nói rằng ngân hàng thương mại là loại hình tổ chức tài
chính cung cấp một danh mục các dịch vụ tài chính đa dạng nhất – đặc biệt là
tín dụng, tiết kiệm và dịch vụ thanh toán – và thực hiện nhiều chức năng tài
chính nhất so với bất kỳ một tổ chức kinh doanh nào trong nền kinh tế.
2.1.1.2. Chức năng của ngân hàng thương mại
Nhìn chung, ngân hàng thương mại có ba chức năng cơ bản:
- Chức năng trung gian tài chính, bao gồm trung gian tín dụng và trung gian
thanh toán giữa các doanh nghiệp trong nền kinh tế.
- Chức năng tạo tiền, tức là chức năng sáng tạo ra bút tệ góp phần gia tăng
khối tiền tệ cho nền kinh tế.
- Chức năng “sản xuất” bao gồm việc huy động và sử dụng các nguồn
lực để tạo ra “sản phẩm” và dịch vụ ngân hàng cung cấp cho nền kinh tế.
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
4
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu – CN Cần Thơ
2.1.1.3. Nghiệp vụ hoạt động kinh doanh của Ngân hàng thương mại
Nghiệp vụ hoạt động kinh doanh của Ngân hàng thương mại chủ yếu
bao gồm các hoạt động sau:
Hoạt động huy động vốn : là một trong những hoạt động chủ yếu và
-
quan trọng nhất của Ngân hàng thương mại. Hoạt động này mang lại nguồn
vốn để ngân hàng có thể thực hiện các hoạt động khác như cấp tín dụng và
cung cấp các dịch vụ ngân hàng cho khách hàng. Ngân hàng thương mại được
huy động vốn dưới các hình thức sau :
+ Nhận tiền gửi của các tổ chức, cá nhân và các tổ chức tín dụng khác
dưới các hình thức tiền gửi không kỳ hạn, có kỳ hạn…
+ Phát hành chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu và các giấy tờ có giá khác.
+ Vay vốn của các tổ chức tín dụng khác và vay vốn ngắn hạn của Ngân
hàng Nhà nước theo qui định của Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Bằng nghiệp vụ huy động vốn, có thể nói Ngân hàng thương mại nắm
trong tay một nguồn tài lực rất lớn về mặt giá trị, tức là vốn tiền tệ. Để tập hợp
được nguồn tiền tệ như vậy các Ngân hàng thương mại phải trả một mức phí
nhất định, đó là tiền lãi phải trả cho các loại tiền gửi và các chi phí quản lý
khác.
-
Hoạt động tín dụng : cung cấp tín dụng là chức năng kinh tế cơ bản của
ngân hàng. Đối với hầu hết các ngân hàng, dư nợ tín dụng thường chiếm tới
hơn ½ tổng tài sản có và thu nhập từ tín dụng chiếm khoảng từ ½ đến 2/3 tổng
thu nhập của ngân hàng. Ngân hàng thương mại được cấp tín dụng cho tổ
chức, cá nhân dưới các hình thức cho vay, chiết khấu thương phiếu và giấy tờ
có giá, bảo lãnh, và các hình thức khác theo quy định của Ngân hàng Nhà
nước.
-
Hoạt động dịch vụ thanh toán và ngân quỹ : thanh toán qua ngân hàng
là việc thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ và các khoản thanh toán khác trong
nền kinh tế được thực hiện bằng cách trích tài khoản tiền gửi của người trả tiền
để chuyển vào tài khoản của người nhận tiền và thực hiện dịch vụ thu hộ, chi
hộ. Đây là hoạt động dịch vụ mà khi ngân hàng cung cấp cho khách hàng sẽ
nhận được các khoản hoa hồng và lệ phí. Hiện nay, ngân hàng cung cấp rất
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
5
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu – CN Cần Thơ
nhiều thể thức thanh toán cho khách hàng có thể lựa chọn như : thanh toán
bằng ủy nhiệm chi, ủy nhiệm thu, thanh toán qua thẻ, bằng thư tín dụng và
bằng séc. Các ngân hàng ngày nay với công nghệ hiện đại đang phát triển dịch
vụ ngân hàng điện tử tạo thêm tiện ích cho khách hàng trong việc thanh toán.
Các hoạt động kinh doanh khác : ngoài các hoạt động chính bao gồm
-
huy động tiền gửi, cấp tín dụng và cung cấp dịch vụ thanh toán và ngân
quỹ,Ngân hàng thương mại còn thực hiện một số hoạt động kinh doanh khác
như :
+ Hoạt động đầu tư : Ngân hàng thương mại sử dụng các nguồn vốn ổn
định để thực hiện các hình thức đầu tư nhằm kiếm lợi nhuận và chia sẻ rủi ro
với nghiệp vụ tín dụng. Các hình thức đầu tư bao gồm :
Góp vốn, liên doanh, mua cổ phần của các doanh nghiệp và các
tổ chức tín dụng khác trong nước theo quy định của pháp luật.
Tham gia thị trường tiền tệ : mua, bán chứng khoán và các giấy
tờ có giá trị để hưởng lợi tức và chênh lệch giá.
+ Kinh doanh ngoại tệ: nghiệp vụ này một mặt mua và bán ngoại tệ nhằm
đáp ứng nhu cầu ngoại tệ cho khách hàng, đặc biệt là các doanh nghiệp có
hoạt động xuất nhập khẩu. Mặt khác, nghiệp vụ này mang lại thu nhập “phi tín
dụng” cho ngân hàng, góp phần đa dạng hóa nguồn thu nhập của ngân hàng.
+ Dịch vụ ủy thác : Ngân hàng thương mại được ủy thác và nhận ủy thác
làm đại lý trong các lĩnh vực liên quan đến hoạt động ngân hàng.
+ Dịch vụ tư vấn tài chính, tiền tệ.
+ Nhận quản lý tài sản quý giá theo yêu cầu khách hàng...
Tất cả các hoạt động nghiệp vụ kinh doanh trên của Ngân hàng thương
mại không thể tách rời, độc lập nhau mà chúng có mối quan hệ hỗ tương với
nhau trong quá trình kinh doanh của ngân hàng .
2.1.2. Phân tích và đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng
2.1.2.1. Phân tích tình hình thu nhập
Thu nhập ngân hàng là khoản tiền thu được từ hoạt động kinh doanh của
ngân hàng như: tín dụng, đầu tư, kinh doanh ngoại tệ, vàng,cung cấp dịch vụ
….
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
6
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu – CN Cần Thơ
Ngân hàng thương mại thường chia thành 2 loại thu nhập : thu nhập từ lãi và
thu nhập ngoài lãi như sau :
- Thu nhập từ lãi bao gồm các khoản thu nhập:
+ Thu từ hoạt động tín dụng: Hoạt động tín dụng (bao gồm cho vay, bảo
lãnh, bao thanh toán …) là nguồn gốc tạo ra khoản thu nhập quan trọng nhất cho
Ngân hàng thương mại và thường chiếm tỷ trọng 2/3 tổng nguồn thu của ngân hàng.
Đây cũng là khoản mục quyết định lãi suất cơ bản ròng - sự chênh lệch giữa mức lãi
thu và mức lãi phải chi.
+ Thu từ các khoản tiền mà Ngân hàng thương mại gửi tại Ngân hàng
thương mại và các tổ chức tín dụng khác để phục vụ cho hoạt động thanh toán bù trừ
và liên ngân hàng.
- Thu nhập ngoài lãi bao gồm các khoản thu nhập:
+ Thu từ hoạt động cung cấp dịch vụ: dịch vụ thanh toán và ngân quỹ, ngân
hàng đện tử, và các dịch vụ khác theo yêu cầu. Mặc dù nguồn thu này của ngân hàng
là quan trọng nhưng chúng không lớn khi so sánh lợi tức thu từ các khoản tín dụng
và đầu tư.
+ Thu từ các hoạt động kinh doanh khác như thu từ kinh doanh ngoại tệ,
vàng, chứng khoán...Ngày nay, các ngân hàng đều rất quan tâm đến các hoạt động
kinh doanh này nhằm tăng tỷ trọng thu nhập phi lãi suất.
Để phân tích tình hình thu nhập của ngân hàng, đề tài sử dụng các chỉ số phân
tích: tỷ trọng từng khoản mục thu nhập, lãi suất bình quân đầu ra của ngân hàng
[3,tr.159].
Trước hết, tỷ trọng từng khoản mục thu nhập được tính theo công thức:
Tỷ trọng % từng
khoản mục thu nhập
Số thu từng khoản mục
=
x
100%
Tổng thu nhập
Phân tích tỷ trọng từng khoản mục này giúp xác định được cơ cấu thu nhập,
để từ đó có những biện pháp phù hợp để tăng lợi nhuận của ngân hàng; đồng thời có
thể kiểm soát được rủi ro trong kinh doanh.
Khi phân tích thu nhập, cần phải chú ý đến lãi suất bình quân đầu ra của
ngân hàng.
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
7
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu – CN Cần Thơ
Tổng thu nhập lãi
Lãi suất bình quân
đầu ra
=
x
100%
Tổng tài sản sinh lãi
2.1.2.2. Phân tích tình hình chi phí
Chi phí là toàn bộ tài sản, tiền mà ngân hàng tiêu tốn để thực hiện một quá
trình sản xuất kinh doanh của mình.
Chi phí của Ngân hàng thương mại thường bao gồm các khoản sau:
+ Chi trả lãi huy động
+ Chi trả lãi điều hòa vốn
+ Trả lãi phát hành kỳ phiếu, trái phiếu
+ Chi phí về hoạt động kinh doanh vàng bạc, đá quý
+ Chi phí về kinh doanh ngoại tệ
+ Chi phí về mua bán chứng khoán
+ Chi khác về hoạt động kinh doanh
Trong phần phân tích tình hình chi phí của ngân hàng, đề tài sử dụng các chỉ
số phân tích: tỷ trọng từng khoản mục chi phí, lãi suất bình quân đầu vào của ngân
hàng [3,tr.160].
- Tỷ trọng từng khoản mục chi phí :
Số chi từng khoản mục
Tỷ trọng % từng
khoản mục chi phí
=
x
100%
Tổng chi phí
Phân tích tỷ trọng từng khoản mục này giúp xác định được kết cấu của
từng khoản chi phí để có thể hạn chế bớt các khoản chi bất hợp lý, tăng cường
các khoản chi có lợi cho hoạt động kinh doanh.
Khi phân tích chi phí thì yếu tố lãi suất đầu vào cũng cần phải chú ý đến
vì nó ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của ngân hàng.
Lãi suất bình quân
đầu vào
Tổng chi phí trả lãi
=
x
100%
Nguồn vốn chịu lãi
2.1.2.3. Phân tích tình hình lợi nhuận
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
8
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu – CN Cần Thơ
Lợi nhuận là một chỉ tiêu tổng hợp để đánh giá chất lượng kinh doanh của
Ngân hàng. Lợi nhuận có thể hữu hình như tiền, tài sản...và vô hình như uy tín của
ngân hàng đối với khách hàng, hoặc phần trăm thị phần ngân hàng chiếm được,
thương hiệu...Lợi nhuận của ngân hàng cũng giống như lợi nhuận của doanh nghiệp
khác, đây là khoản thu nhập sau khi đã trừ đi hết các khoản chi phí phục vụ cho việc
thực hiện hoạt động kinh doanh.
Lợi nhuận = Tổng thu nhập – Tổng chi phí
2.1.2.4. Vốn chủ sở hữu
Vốn chủ sở hữu hay còn gọi là vốn tự có của ngân hàng là bao gồm giá trị
thực có của vốn điều lệ, các quỹ dự trữ và một số nguồn vốn khác của ngân
hàng theo quy định của Ngân hàng nhà nước. Vốn chủ sở hữu là thước đo khả
năng hấp thụ những tổn thất cuối cùng tại thời điểm thanh lý ngân hàng. Vốn
chủ sở hữu lớn sẽ giúp cho ngân hàng vượt qua những tổn thất nghiêm trọng
và cho phép ngân hàng áp dụng chiến lược kinh doanh mạo hiểm, tức là chấp
nhận rủi ro cao hơn những khả năng sinh lời cũng cao hơn; trong khi đó nếu
vốn chủ sở hữu thấp sẽ giảm tính năng động của ngân hàng. Tỷ lệ an toàn vốn
còn quan trọng ở chỗ là thước đo cơ bản để nhà quản lý (Ngân hàng nhà nước)
đánh giá sự lành mạnh về tài chính của ngân hàng.
2.1.2.5. Tài sản có
Tài sản có là phần sử dụng nguồn vốn đưa vào kinh doanh và duy trì khả
năng thanh toán của một ngân hàng. Chất lượng tài sản có là chỉ tiêu tổng hợp
nhất nói lên khả năng bền vững về mặt tài chính, khả năng sinh lời và năng lực
quản lý của một ngân hàng. Vì vậy, chất lượng tài sản có trong kinh doanh
ngân hàng là yếu tố quan trọng hàng đầu và cũng là yếu tố phức tạp nhất khi
phân tích hoạt động ngân hàng.
Tài sản có của ngân hàng phần lớn là các khoản cho vay và ứng trước. Do
đó, việc đánh giá chất lượng tín dụng và xem xét tác động của nó đối với các
yếu tố tài chính là việc làm quan trọng trong phân tích. Những biểu hiện chất
lượng của nhóm tài sản có rủi ro có thể thu thập thông qua hệ thống quản trị
rủi ro tín dụng của ngân hàng và đánh giá tổng hợp chất lượng tín dụng.
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
9
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu – CN Cần Thơ
Trong phần phân tích này đề tài sử dụng các chỉ số phân tích theo mô
hình phân tích CAMEL [5,tr.516].
- Chỉ số 1: Tổng dư nợ / Vốn huy động
Tổng dư nợ
Chỉ số 1
x
=
100%
Vốn huy động
Chỉ tiêu này cho biết bao nhiêu đồng vốn từ huy động của ngân hàng sẽ tham
gia vào hoạt động cho vay. Chỉ tiêu này càng lớn thì vốn huy động tham gia vào hoạt
động cho vay càng nhiều, càng tạo ra thu nhập từ lãi cho ngân hàng, phản ánh khả
năng hấp thu vốn huy động để cho vay của ngân hàng càng cao.
- Chỉ số 2: Tổng dư nợ / Tổng tài sản
Tổng dư nợ
Chỉ số 2
x
=
100%
Tổng tài sản
Chỉ số này phản ánh hiệu quả hoạt đông tín dụng của một đồng tài sản có
và quy mô hoạt động kinh doanh của ngân hàng.
- Chỉ số 3: Nợ xấu/ Tổng dư nợ
Nợ xấu
Chỉ số 3
x
=
100%
Tổng dư nợ
Chỉ số này thể hiện chất lượng hoạt đông tín dụng. Theo quy định của
Ngân hàng nhà nước, các ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu/tổng dư nợ > 5% được
xem là ngân hàng có chất lượng tín dụng kém. Nếu chỉ số này < 5%, ngân
hàng đó được đánh giá là ngân hàng có nghiệp vụ tín dụng tốt, chất lượng cho
vay cao.
2.1.2.6. Năng lực quản lý
Năng lực quản lý phản ánh khả năng quản trị điều hành của Hội đồng
quản trị cũng như Ban giám đốc của một ngân hàng. Năng lực quản lý quyết
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
10
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu – CN Cần Thơ
định hiệu quả sử dụng các nguồn lực của ngân hàng và yếu tố chi phối hiệu
quả quản lý của ngân hàng là cơ cấu tổ chức của ngân hàng đó, vì nó phản ánh
cơ chế phân bổ các nguồn lực có phù hợp với qui mô hay không, chính sách
quản lý của ngân hàng có phù hợp với đặc trưng của ngành và yêu cầu của thị
trường hay không.
Để đánh giá năng lực quản lý của ngân hàng thì đề tài sử dụng các chỉ số
phân tích như sau [3,tr.162] :
- Chỉ số 1
Tổng chi phí
Chỉ số 1
x
=
100%
Tổng tài sản
Chỉ số này xác định chi phí phải bỏ ra cho việc sử dụng tài sản để đầu tư. Chỉ
số này cao giúp cho nhà phân tích thấy được ngân hàng đang yếu kém trong khâu
quản lý chi phí của mình và từ đó nên có những thay đổi thích hợp để có thể nâng
cao lợi nhuận của ngân hàng trong tương lai.
- Chỉ số 2
Tổng chi phí
Chỉ số 2
x
=
100%
Tổng thu nhập
Chỉ số này tính toán khả năng bù đắp chi phí của một đồng thu nhập. Thông
thường chỉ số này phải nhỏ hơn 1, nếu nó lớn hơn 1 chứng tỏ ngân hàng hoạt động
kém hiệu quả, đang có nguy cơ phá sản trong tương lai.
2.1.2.7. Khả năng sinh lời
Khả năng sinh lời hay lợi nhuận là thước đo cuối cùng trong quá trình
đánh giá hoạt động của một ngân hàng. Lợi nhuận là thước đo khả năng tạo ra
giá trị cho các cổ đông, tạo vốn kinh doanh bổ sung và duy trì hay cải tiến
thanh danh cho ngân hàng. Lợi nhuận cũng là thước đo nhằm lượng hóa năng
lực của khâu quản trị điều hành trong mối tương quan với số lượng và chất
lượng tài sản có, tài sản nợ của ngân hàng.
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
11
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu – CN Cần Thơ
Trong việc phân tích lợi nhuận của ngân hàng đề tài sử dụng các chỉ số
phân tích sau: ROA, ROS, Hệ số sử dụng tài sản, Hệ số thu nhập lãi ròng và
Hệ số thu nhập phi lãi ròng [5,tr.514].
- Chỉ số 1 (ROA): Lợi nhuận ròng / Tổng tài sản
Lợi nhuận ròng
ROA
x
=
100%
Tổng tài sản
Chỉ số này phản ánh một đồng tài sản mang lại được bao nhiêu đồng
lợi nhuận cho ngân hàng. Tỉ số này phản ánh năng lực quản trị của ngân hàng
về sử dụng tài sản thực sự đem lại lợi nhuận. Do đó, hệ số này càng cao thì
càng tốt.
- Chỉ số 2 (ROE): Lợi nhuận ròng / Vốn chủ sở hữu
Lợi nhuận ròng
ROE
x
=
100%
Vốn chủ sở hữu
Chỉ số này phản ánh khả năng sinh lợi của vốn tự có, đo lường tỷ suất
lợi nhuận trên vốn tự có của các ngân hàng.
- Hệ số doanh lợi (ROS): Lợi nhuận ròng / Tổng thu nhập
Lợi nhuận ròng
Hệ số doanh lợi
x
=
100%
Tổng thu nhập
Chỉ số này cho biết hiệu quả của một đồng thu nhập tạo ra bao nhiêu
đồng lời, đồng thời đánh giá hiệu quả quản lý thu nhập của ngân hàng.
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
12
SVTH: Phạm Trà Tua
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu – CN Cần Thơ
- Hệ số sử dụng tài sản
Tổng thu nhập
Hệ số sử dụng tài sản
x
=
100%
Tổng tài sản
Chỉ số này đo lường hiệu quả sử dụng tài sản của ngân hàng, chỉ số này
cao chứng tỏ ngân hàng đã phân bổ tài sản đầu tư một cách hợp lý và hiệu quả
tạo nền tảng cho việc tăng lợi nhuận của Ngân hàng thương mại.
- Hệ số thu nhập lãi ròng
Thu nhập từ lãi – Chi phí trả lãi
Hệ số thu nhập lãi ròng
=
Tổng tài sản
Hệ số thu nhập lãi ròng đo lường mức chênh lệch giữa thu từ lãi và chi
phí trả lãi mà ngân hàng có thể đạt được thông qua hoạt động kiểm soát chặt
chẽ tài sản sinh lời và theo đuổi các nguồn vốn có chi phí thấp nhất
- Hệ số thu nhập phi lãi ròng
Thu nhập ngoài lãi – Chi phí ngoài lãi
Hệ số thu nhập
phi lãi ròng
=
Tổng tài sản
Hệ số thu nhập phi lãi ròng đo lường mức chênh lệch giữa nguồn thu
ngoài lãi; chủ yếu là nguồn thu phí từ các dịch vụ với các chi phí ngoài lãi mà
ngân hàng phải chịu (gồm tiền lương, chi phí sửa chữa, bảo hành thiết bị, và
chi phí tổn thất tín dụng).
- Khoảng cách giữa lãi suất huy động và cho vay:
Chênh lệch giữa lãi suất huy động và cho vay đo lường hiệu quả đối với
hoạt động trung gian của ngân hàng trong quá trình huy động vốn và cho vay,
đồng thời cũng có đo lường cường độ cạnh tranh trong thị trường của ngân
hàng.
GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa
13
SVTH: Phạm Trà Tua
