Nghị luận xã hội về câu nói: Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà người ta có thể sử dụng để thay đổi cả thế giới

Đề bài: Nghị luận xã hội về câu nói: Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà người ta có  
thể sử dụng để thay đổi cả thế giới 
Bài làm
Xã hội ngày nay không ngừng phát triển và ngày càng hiện đại về cuộc sống vật chất và  
tinh thần. Các quốc gia trên thế  giới đã gặt hái được rất nhiều thành tựu trong các lĩnh 
vực kinh tế, chính trị, đối ngoại… Nhưng ngoài những khía cạnh đó điều quan trọng nhất  
và  ưu tiên hàng đầu chính là phát triển nền giáo dục quốc gia, bởi đây chính là nhân tố 
quyết định đến sự hưng thịnh, bền vững của một đất nước, thúc đẩy xã hội không ngừng  
tiến lên. Chính vì thế  mà N.Mandela­ vị anh hùng giải phóng dân tộc của Nam Phi đã có  
một câu nói khá nổi tiếng mà theo tôi đó chính là chân lý:
“Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà con người có thể sử dụng để thay đổi cả thế  giới”
Nhìn vào câu danh ngôn này ta có thể nhận ra ý nghĩa giáo dục là vô cùng quan trọng bởi  
không có nó thì có lẽ xã hội loài người không thể nào có được sự phát triển vượt bậc như 
bây giờ. N.Mandela là một nhà cách mạng, nhưng ông đã sớm nhận ra rằng  ở  một đất 
nước như Nam Phi nói riêng và các quốc gia trên thế giới nói chung khi mà nền giáo dục 
chưa tốt, ý thức dân tộc còn kém thì mọi cuộc cách mạng đều khó có thể thành công hoặc  
nếu như có thì cũng chỉ là thành công  tạm bợ, nhất thời và không bền vững. Chủ tịch Hồ 
Chí Minh cũng đã khẳng định rằng “một dân tộc dốt chính là một dân tộc yếu” mà nếu “  
Dốt thì dại, dại thì hèn” khó có thể  mà chống chọi lại một lực lượng đông đảo giặc  
ngoại xâm hung tàn, thủ  đoạn. Cho nên chỉ  có giáo dục mới làm thay đổi nhận thức của 
nhân dân, mới mang đến cho họ một cuộc sống mới và một thế giới mới.
Giáo dục có thể  hiểu như là một công cụ mà các lớp người đi trước dùng để  truyền đạt 
và gửi gắm những mong muốn và kỳ vọng vào những tầng lớp trẻ sau này là tương lai là 
sức mạnh của một quốc gia. Giáo dục trước hết góp phần hình thành nhân cách của con 
người làm cho chúng ta có thể nhận thức được thiện, ác, đúng, sai, biết sống có đạo đức 
và hành xử đúng đắn theo những chuẩn mực đạo lý của xã hội.Cho dù là ở đất nước nào  


đi nữa nền giáo dục luôn hướng con người sống đẹp và nhận thức được những gì bản  
thân cần phải làm và nghĩa vụ  của mỗi người đối với đất nước mình sinh ra. Giáo dục  
không chỉ gói gọn trong khuôn khổ nhà trường mà còn có xã hội chính là “trường đời” sẽ 

mang đến cho mỗi con người những bài học cuộc sống vô cùng quý giá. Như  vậy mục  
đích quan trọng của nền giáo dục chính là hướng chúng ta học làm người, sống có ích, 
biết cống hiến cho xã hội ngày càng tốt đẹp hơn.
Giáo dục bên cạnh tác động thay đổi được nhận thức, thì việc mang đến tri thức và sự 
hiểu biết cho con người chính là một vai trò to lớn có thể  thay đổi được bộ  mặt của xã 
hội. Thử  hỏi nếu như  không có giáo dục thì làm sao có những ngành khoa học và nghệ 
thuật phát triển như  ngày nay, làm sao chúng ta được thừa hưởng những thành tựu phát 
minh vĩ đại làm thay đổi cả  thế  giới. Con người có nhận thức thì xã hội mới văn minh,  
con người có học vấn thì xã hội này mới phát triển và đổi mới. Nếu không có giáo dục thì  
làm sao chúng ta có được những giáo sư, bác sĩ, kỹ  sư, những nhà khoa học ngày đêm  
nghiên cứu, tìm tòi để  phát minh ra những cái mới để  phục vụ  con người. Chúng ta thử 
tưởng tượng một xã hội không có giáo dục thì xã hội ấy sẽ đi về đâu? Chắc có lẽ xã hội 
ấy sẽ đắm chìm trong bóng đêm u tối, con người trong xã hội sẽ sống mãi trong lầm than 
cơ cực, đói nghèo, lạc hậu.
Ta hãy nhìn vào Nhật Bản một đất nước chịu ảnh hưởng nặng nề từ sự tàn phá của chiến 
tranh thế giới, luôn hứng chịu những hậu quả tồi tệ bởi thảm họa động đất, sóng thần.. 
thế  nhưng họ  đã vươn lên phát triển mạnh mẽ  nhờ  những cải cách lớn về  chính sách 
quản lý, coi con người chính là vốn quý nhất trong công cuộc phát triển đổi mới quốc gia.  
Chính phủ  Nhật Bản rất coi trọng, quan tâm và đầu tư  cho ngành giáo dục nước nhà, là  
một trong những nước có nền giáo dục phát triển nhất trên thế giới. Chính nền giáo dục  
hiệu quả  đã giúp nước Nhật từ  một nước chịu nhiều thiệt hại chiến tranh, thiên tai đã 
vươn lên trở  thành cường quốc công nghiệp thứ  hai trên thế  giới khiến tất cả  các quốc 
gia khác phải thán phục. Như vậy nếu giáo dục là một vũ khí lợi hại đã thay đổi được cả 
Nhật Bản, như vậy chẳng phải nếu được mọi quốc gia chú trọng phát triển chẳng phải  
nó sẽ thay đổi được cả thế giới hay sao?


Như vậy dù bất kỳ thời đại nào chúng ta cũng không thể phủ nhận vai trò to lớn của giáo  
dục, nó thật sự là là “vũ khí mạnh nhất mà con người có thể sử dụng để thay đổi cả thế 
giới”. Câu nói của N. Mandela chính là chân lý là kim chỉ nam cho mọi quốc gia đang trên 

đà xây dựng và phát triển kinh tế, chính trị…phải biết lấy giáo dục làm nòng cốt để  đào  
tạo nên những con người  ưu tú biết cống hiến và xây dựng đất nước ngày càng giàu 
mạnh, sánh vai với các cường quốc năm châu. Đối với mỗi sinh viên nhận thức được ý 
nghĩa câu danh ngôn này phải càng ra sức phấn đấu không ngừng học tập nghiên cứu trở 
thành những con người đủ đức đủ  tài góp phần đưa đất nước phát triển vươn xa ra tầm  
thế giới.
 Bài số 2
Từ xưa đến nay, sự phát triển của xã hội, của con người về mọi mặt từ vật chất đến tinh  
thần, đều không thể  thiếu vai trò của giáo dục. Giáo dục đóng vai trò quyết định trong 
việc thúc đẩy xã hội tiến lên. Chính vì vậy mà N.Mandel có một câu nói khá nổi tiếng:  
"Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà người ta có thể  sử  dụng để  thay đổi cả  thế  giới”. 
N.Mandela
Câu nói trên của N.Mandela là một chân lí. Để thấy rõ chân lí này, trước tiên ta phải hiểu 
giáo dục bao gồm những phạm trù nào? Vì sao giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà người ta 
có thể sử dụng để thay đổi cả thế giới?
Giáo dục là một lĩnh vực vô cùng rộng lớn bao gồm giáo dục nhân cách làm người, làm  
cho con người chúng ta nhận thức được cái đúng, cái sai, cái thiện cái ác, cái chính, cải tà 
để  từ  đó chúng ta sống một cuộc sống thật sự có nghĩa, hợp với đạo lí làm người, góp  
phần làm cho cuộc sống xã hội ngày càng tốt đẹp hơn. Ví dụ như tổ tiên ta ngày trước đã  
giáo dục con cháu truyền thống yêu nước qua truyện Thánh Gióng, qua những áng thơ văn  
bất hủ như Nam Quốc Sơn Hà của Lý Thường Kiệt, Hịch tướng sĩ của Trần Quốc Tuấn, 
Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi…, giáo dục niềm tự hào về  nguồn gốc cao quý của 
dân tộc bằng truyện Con rồng cháu tiên, giáo dục tinh thần đoàn kết, yêu thương nhau  
giữa những người dân trong một nước trong những câu ca dao, tục ngữ như:


Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng
Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.

Chính nhờ  sự giáo dục này mà dân tộc ta đã giữ  gìn và phát huy truyền thống yêu nước,  
đánh thắng những kẻ thù xâm lược, giữ  vững nền độc lập, tự  do của dân tộc trong suốt 
chiều dài lịch sử từ xưa đến nay và cả  đến mai sau. Bên cạnh giáo dục truyền thống yêu  
nước, ông cha ta còn dạy cho ta đạo lí làm người, dạy ta phải biết hiếu thảo với cha mẹ 
để giữ trọn đạo làm người:
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con
                                                                     (Ca dao)
Bên cạnh đó, ông cha ta còn dạy bảo chúng ta phải biết “tôn sư trọng đạo" phải ghi nhớ 
công  ơn thầy cô, “một chữ  cũng thầy, hai chữ  cũng thầy ”, cha mẹ  muốn con mình hay 
chữ thì phải biết kính yêu thầy cô:
"Muốn sang thì bắc cầu kiều
Muốn con yêu chữ phải yêu mến thầy"
Chính nhờ sự giáo dục đó mà xã hội Việt Nam có một nền tảng đạo lí khá chắc chắn, sâu 
đậm.
Giáo dục còn mang lại cho con người biết bao tri thức về các ngành nghệ  thuật và khoa 


học. Không có giáo dục thì làm sao con người chúng ta có được những ngành nghệ thuật  
(văn chương, âm nhạc, hội họa, điêu khắc…) và những ngành khoa học (toán học, hóa 
học, vật lí học, y học, sinh học, thiên văn học, địa chất học…) phát triển như  ngày hôm 
nay được. Giáo dục là cái máy cái đẻ  ra những cái máy con. Sự  phát minh ra dòng điện,  
bóng đèn điện, vô tuyến truyền thanh, vô tuyến truyền hình, máy vi tính… không phải đã  
làm thay đổi thế giới đấy ư? Nó đã làm cho cuộc sống của chúng ta văn minh hơn, chúng 
ta lao động được nhẹ  nhàng hơn, những con người trên trái đất gần nhau hơn. Sự  phát  
triển của y học đã làm cho những bệnh nan y ngày trước như  bệnh lao phổi, bệnh đậu  
mùa… ngày nay không còn đáng lo nữa. Sự phát triển của ngành sinh học như công nghệ 
cấy ghép, lai tạo giống, biến đổi gen đã tạo ra biết bao nhiêu loại cây trồng có năng suất  

cao gấp bao nhiêu lần ngày trước, đem lại nhiều lương thực, thực phẩm cho xã hội, làm  
cho cuộc sống của con người nông dân ngày càng no ấm hơn. Tất cả những sự biến đổi 
của thế giới ấy đều từ giáo dục mà ra.
Hơn nữa, cũng nhờ  có giáo dục mà chúng ta ngày hôm nay mới hiểu được văn chương,  
nghệ  thuật, lịch sử, địa lý, văn học, kinh tế, chính trị… của các nước trên thế  giới để 
chúng ta học tập được cái hay, cái đẹp của họ nhằm được phục vụ cho đất nước, làm cho  
đất nước ngày càng thêm giàu, thêm đẹp hơn.
Tóm lại, câu nói của N.Mandela là một chân lý đúng là: “Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà  
người ta có thể  sử  dụng làm thay đổi cả  thế  giới”. Nếu không có giáo dục thì làm sao 
chúng ta có được một nền văn minh, làm sao chúng ta được những giáo sư, bác sĩ, kĩ sư, 
những nhà khoa học ngày đêm nghiên cứu tìm tòi để phát minh ra những cái mới để phục  
vụ con người. Chúng ta thử tưởng tượng một xã hội không có giáo dục thì xã hội ấy sẽ đi 
về đâu? Chắc có lẽ xã hội ấy sẽ đắm chìm trong bóng đêm u tối, con người trong xã hội  
sẽ sống mãi trong lầm than cơ cực, đói nghèo, lạc hậu.
 Bài số 3
Mỗi bình minh, khi đi ngang các công viên chúng ta thường thấy những người đi tập thể 
dục đa phần là các cụ hưu trí , những quý bà cần lấy lại vóc dáng hoặc các quý ông bị bác  


sĩ khuyến cáo phải tập thể dục để giảm thể tích bụng bia. Những thanh niên, thiếu niên 
và thiếu nhi nếu xuất hiện trong bối cảnh đó đều trở thành của hiếm!
Chúng ta đang góp phần biến trẻ em trở thành những chú gà công nghiệp. Vì sao lại thế 
nhỉ? Thành phần được xem như  là tương lai của đất nước, nắm giữ  vận mệnh dân tộc 
đang ở đâu trong lúc ông bà cha mẹ họ đang rèn luyện thể lực? Xin thưa chúng đang ngủ! 
Vâng, chúng phải ngủ vì đêm qua chúng đã thức rất khuya để làm hết bài tập của thầy cô  
giáo cho mà thường thì chả bao giờ là hết cả vì chúng có những 12 đến 14 môn học trong  
1 tuần lễ!
Chúng phải ngủ  vì chúng đã vất vả  cực nhọc còn hơn cả  cha mẹ  chúng. Bởi chúng sau 
khi học ở trường 9 tiết xong lại lao đầu đến trung tâm để  học thêm 4 tiết nữa! Về Nhà,  
ăn vội tắm vội, chúng lại bò ra bàn học để tiếp tục hoàn thành bài vở của 9 tiết học ngày 

mai!
Điều đó tất cả chúng ta đều biết! Tất cả chúng ta đều cảm thấy rất xót xa nhưng chúng  
ta chỉ biết chấp nhận và bù đắp cho bọn trẻ bằng ăn uống và yêu chiều chúng, không để 
chúng đụng tay vào việc nhà, chỉ tập trung cho việc học.
Một thế hệ gà công nghiệp không có đủ kỹ năng sống đã và đang hình thành. Chúng là hệ 
quả tất yếu của một hệ thống khép kín của giáo dục ở  nhà trường và gia đình mà chúng 
ta, những người làm cha làm mẹ cũng đang tiếp tay làm què quặt những kỹ năng mà một  
đứa trẻ cần có để hội nhập cuộc sống. Điều đó thật tệ hại! và càng tệ  hơn nữa khi bọn 
trẻ lại còn đang mất thời gian cho những môn học mà hiệu quả và tính ứng dụng của nó  
rất mơ hồ.
Một trong những môn học đó chính là học nghề ở phổ thông.
………
Các quốc gia mạnh về Giáo dục đã dạy nghề thế nào?
………


Chúng ta khoan bàn về cách chúng ta dạy nghề và cách các em học nghề thế nào. Chúng ta  
hãy nhìn sơ qua về cách người Úc dạy nghề.
Hầu hết học sinh của Úc được học nghề. Việc học này xét trên tiêu chí đúng sở  trường, 
nguyện vọng và hoàn cảnh của trẻ. Học nghề chỉ diễn ra sau khi trẻ học lớp 10. Đến thời  
điểm này các em sẽ có những hướng lựa chọn sau:
Xong lớp 10, các em có thể học nghề để  đi làm luôn. Chương trình này gọi là vocational  
hoặc work training programs, chia làm các trình độ từ Certificate I, II và III. Nếu chưa có 
nhu cầu đi làm thì học sinh sẽ tiếp tục học tiếp lên lớp 11 và khi hết Lớp 11, học sinh có  
thể  chọn: hoặc học khóa Foundation course 1 năm để  học dự  bị  đại học; hoặc vào khóa  
học nghề ở bậc Certificate IV. Nếu vẫn chưa muốn đi làm vào sau năm học 11 thì các em 
học tiếp hết lớp 12, các em sẽ có nhiều lựa chọn hơn: hoặc chương trình Foundation dự 
bị đại học 1 năm; hoặc khóa học nghề Certificate IV như trên.
Ngoài ra, các học sinh khá giỏi còn có thể vào thẳng năm nhất bậc đại học hoặc theo khóa  
học nghề trình độ  Diploma. Hệ  học nghề được giảng dạy tại các trường cao đẳng công  

lập và trường cao đẳng tư  thục. Các khóa học tại trường cao đẳng rất đa dạng: từ  các  
khóa tiếng Anh, các khóa học nghề đến dự bị đại học hay đại học trình độ  cử nhân. Nếu  
hoàn tất khóa Diploma, sinh viên có thể chuyển tiếp lên năm thứ hai của một trường đại 
học có công nhận khóa học Diploma đó. Hoàn tất khóa học này các em sẽ chuyển tiếp lên 
năm 3 đại học. Sau đại học vẫn có những khóa học nghề  với các chứng chỉ  nghề  như 
Vocational Graduate Certificate và bằng Diploma nghề  sau đại học Vocational Graduate 
Diploma.
Như  vậy, việc liên thông lên đại học trở  nên dễ  dàng từ  các khóa học nghề  trình độ 
Diploma và Advanced Diploma, song song với các khóa nghề  này có các khóa học tiếng  
Anh và các khóa học dự bị đại học nên các trường cao đẳng cũng là một con đường dẫn  
vào đại học. Cũng dễ thấy Giáo dục ở Úc chú trọng đến việc học nghề như thế nào. Bất 
kể là học sinh đang học lớp 10, 11 ,12 , cao đẳng hay đại học năm 1,2 3 đều có ngã rẽ để 
các em đi làm sau khi học nghề. Học nghề được đào tạo bài bản và chuyên sâu , có nhiều  


cấp độ  cho các ngành nghề  khác nhau. Vì thế  với cách dạy nghề  như  thế  sẽ  có “sản  
phẩm” là những người thợ, người kỹ  sư  vô cùng lành nghề. Bằng nghề   ở  đây dùng để 
đánh giá năng lực lao động của sinh viên và cũng là điều kiện để tiếp tục học lên cao. Có 
thể kết luận học nghề ở đây là để làm nghề .
Còn ở ta thì sao?
Sự thật về dạy nghề ở bậc phổ thông tại Việt Nam. Một học sinh khi lên tới lớp 7 hoặc  
8 được yêu cầu học nghề chỉ để được cộng thêm điểm vào kỳ thi vào lớp 10. (Ngày xưa  
là cộng vào điểm thi tốt nghiệp lớp 9). Cấp 3 thì học sinh lớp 11 để  cộng điểm thi tốt  
nghiệp lớp 12. Không cần biết nghề các em học có giúp cho các em kiếm sống được hay 
không, bởi vì người ta thường tư vấn cho các em học những nghề mà các em dễ đạt loại 
giỏi để kiếm điểm. Khi đạt loại giỏi, các em sẽ được cộng thêm 1,5 điểm. Loại khá cộng  
1 điểm và trung bình là nửa điểm. Bằng nghề ở  đây dùng để  xét cộng điểm vào một kỳ 
thi .Hoàn toàn không đánh giá được năng lực của học sinh sinh viên cũng như không phải 
là điều kiện để  học lên cao. Vì thế  bằng nghề  phổ  thông chỉ  có giá trị  trong một thời 
điểm rất ngắn và không có tính liên thông. Như  vậy, học nghề   ở  ta không để  làm nghề 

mà để kiếm điểm!
Điều này hoàn toàn trái với quy luật khi mà học thứ này để lấy điểm cho thứ  khác. Mục 
tiêu của việc Học nghề đã lệch lạc ngay từ ban đầu vì điểm số  và thi cử  vẫn còn là nỗi 
ám ảnh quá lớn với Giáo dục. Vì lệch lạc mục tiêu nên dẫn đến thực hiện cũng trở nên dị 
dạng.
Để có được những điểm cộng đó các em phải trả giá bằng 1 năm ròng rã , mỗi tuần một  
buổi đến các Trung tâm Kỹ thuật Hướng nghiệp để  học. Bi hài kịch cho các em nam khi  
phải học nấu ăn cắm hoa thêu thùa hoặc các em nữ học điện, học nhiếp ảnh…
Để  dễ  theo dõi, giáo viên chủ  nhiệm thường cho cả lớp của mình học chung 1 môn học  
và ai cũng tranh nhau chọn môn mà dễ kiếm điểm nhất cho học sinh của mình đó là nghề 
nấu ăn. Nếu không xin vào được lớp đó thì các lớp tin học, điện hay nhiếp ảnh mới được  
ngó tới bởi rất khó đạt loại giỏi.


Tâm lý các em nghĩ học nghề là môn bên ngoài trường học nên các em đi học như đi chơi ,  
giáo viên dạy nghề vô cùng vất vả để quản lý và dạy dỗ. Các em học thứ mà người khác 
chọn cho mình, không phải là môn các em yêu thích nên việc học hết sức qua loa và hình  
thức. Mặc cho giáo viên nghề rất tận tâm và vất vả, các em đi học trong tâm thế bị động  
nên chất lượng học tập rất kém vì thế sau khi thi nghề xong thì các em chẳng còn lưu lại 
chút kỹ năng nào. Như vậy học nghề nhưng không thể làm nghề!
Quan điểm của các bậc cha mẹ ở Việt Nam là luôn muốn con mình làm Thầy chứ chẳng  
hề muốn con làm thợ. Do đó chẳng mấy ai trông mong con học nghề ở tuổi đó xong là sẽ 
dùng chính nghề đó để kiếm sống.
Vì thế, học nghề nhưng không được làm nghề!
Chưa hết!
Một buổi học là 2 tiếng. Có lớp từ7g30 đến 9g30, có lớp từ  9g30 tới 11g30 nên phụ 
huynh lại nháo nhào phân công nhau đưa đón con vào cái giờ trái khoáy bất thường đó.
Tôi từng chứng kiến có những em vì cha mẹ đùn đẩy đón hoặc quên đón khiến em bị trễ 
học buổi chiều. Nhìn cô bé mặc đồng phục đứng nắng mếu máo vì trễ  học ở  trường do 
cha mẹ quên đón mà xót ruột làm sao!

Tôi cũng là người trong cuộc khi có con trai đến tuổi học nghề và vì mục tiêu chỉ là kiếm 
điểm cộng nên tôi đã chấp nhận cho cháu học nấu ăn. Kết quả cháu đạt loại giỏi nhưng  
về nhà cháu không thể làm bất kỳ món ăn nào cho dù là đơn giản.
Nhiều năm qua, tôi chưa thấy bất kỳ một học sinh nào kiếm sống được bằng cái nghề mà 
các em đã đổ  mồ  hôi sôi nước mắt để  học suốt một năm trời đó. Tất cả  chỉ  vì cái vòng  
luẩn quẩn: học để kiếm điểm chứ không phải để ra làm nghề. Và học môn dễ học dễ thi  
chứ không phải học môn các em có sở trường hay năng khiếu. Chưa nói tới các khóa dạy  
nghề ở cấp II không hề liên thông hay tiếp nối các khóa nghề ở cấp III khiến lãng phí sức  
lực của xã hội rất lớn. Vì thế  học xong các em chẳng mấy ai mặn mòi đi làm bằng cái 
nghề mà các em đã học ở phổ thông vì không đủ trình độ tay nghề và chứng chỉ ấy chỉ có  


giá trị để cộng điểm tốt nghiệp hoặc chuyển cấp.
Vậy, học nghề nhưng không muốn làm nghề!
Chúng ta đang làm gì suốt những năm qua? Tất cả giáo viên đều biết, tất cả  phụ  huynh  
đều biết. Vậy tất cả  chúng ta đang đồng lõa với việc hình thức hóa học nghề, với việc 
đánh cắp thời gian của các em và với việc biến các em trở thành một con rối làm những  
việc hết sức vô nghĩa !
Một năm học nghề, 9 tháng học nghề, 36 tuần học nghề, 72 giờ  học nghề  cho các em 
được điều gì? nửa điểm, một điểm, một điểm rưỡi đó có đắt quá không so với thời gian 
đã mất đi? Nếu dùng thời gian đó cho việc các em học bơi lội sẽ có rất nhiều trẻ  không 
phải chết đuối. Nếu dùng thời gian đó cho các em chạy nhảy phơi nắng thì sẽ  có thêm 
nhiều học sinh cao lớn hơn, ít cận thị  hơn. Nếu dùng thời gian đó cho các em tham gia 
hoạt động xã hội thì sẽ có thêm nhiều trái tim nhân ái. Nếu dùng thời gian đó cho các em  
đi biển, đi rừng thì sẽ có thêm nhiều người yêu thiên nhiên, yêu môi trường …
Có cả  hàng nghìn thứ  mà một đứa trẻ  cần được nhận, cần được trau dồi. Thế  nhưng 
người lớn chúng ta lại chỉ loanh quanh với bệnh thành tích, bệnh hình thức. Chính chúng 
ta đã góp phần tạo nên một thế hệ trẻ kém năng động, lười sáng tạo và không đủ kỹ năng  
của một công dân của thế kỷ 21. Ai là người dám bước ra khỏi cái guồng ấy để  cho con  
mình có một nền giáo dục toàn diện cả về trí lực lẫn thể lực? Chẳng lẽ chỉ có những học 

sinh có cha mẹ  khá giả  mới được hấp thụ  một nền giáo dục có thể  phát huy sức mạnh  
của cá nhân trẻ ?
Có một câu ngạn ngữ: ”Con cái chính là cánh tay nối dài ước mơ của cha mẹ “ Và thế là 
ba mẹ  không làm được bác sĩ thì ép con phải học giỏi để  thi y. Ông bố  không trở  thành 
chủ doanh nghiệp được thì bắt con phải thi vào kinh tế. Trong khi đứa bé thì sức học chỉ 
trung bình nhưng lại có thiên hướng về nghệ thuật. Bi kịch suốt cuộc đời nếu một người 
đi lạc sang nghề mà họ  không phù hợp và họ  sẽ  vĩnh viễn không bao giờ  tìm thấy hạnh  
phúc khi lao động.


Khi còn trẻ ắt hẳn nhiều bạn đã từng rất khổ sở mỗi khi nghe cha mẹ mắng: “Thằng A 
sao toàn 9,10 điểm mà mày chỉ  thế  này thôi vậy? Tao có để  mày thiếu cái gì đâu?” Bạn 
cũng muốn con mình khổ  sở như bạn khi bị ép phải giỏi tất cả mọi thứ giống như ngày 
xưa cha mẹ bạn mong muốn không?
Xin đừng bắt trẻ  sống như  chúng ta muốn! Xin đừng đòi hỏi trẻ  có những thứ  chúng  
không thể  có. Xin đừng nghĩ rằng chỉ  có trở  thành kỹ  sư, bác sĩ thì cuộc đời của chúng  
mới tốt nhất . Hãy để  trẻ  làm những điều mà chúng cảm thấy hạnh phúc. Hãy giúp trẻ 
phát hiện đam mê và năng khiếu, giúp trẻ tự định hướng nghề nghiệp chứ đừng bắt chúng  
thực hiện ước mơ của chúng ta nữa.
Bởi vì, nếu chúng ta không làm như thế thì TẤT CẢ CHÚNG TA ĐỀU CÓ LỖI!