Đề bài: Phân tích vẻ đẹp nhân vật Việt và Chiến trong tác phẩm Những đứa con
trong gia đình
Bài làm
Với tác phẩm "Những đứa con trong gia đình", Nguyễn Thi đã tăng thêm vị thế danh hiệu
"nhà văn của người dân Nam Bộ". Phong cách nhân vật của ông luôn là những người bộc
trực, hồn nhiên, gan góc, sẵn sàng hi sinh vì sự nghiệp giải phóng. Hai nhân vật Việt và
Chiến là minh chứng hùng hồn cho phong cách ấy.
Chiến và Việt cùng sinh ra trong một gia đình có truyền thống cách mạng, có mối thù sâu
nặng với Mĩ – ngụy. Ông nội và ba đều bị giặc giết hại. Má phải vất vả nuôi mấy chị
em, cuối cùng cũng chết vì bom đạn. Chiến và Việt đều là hai nhân vật trung tâm của
truyện ngắn góp phần thể hiện nội dung cũng như tư tưởng của tác phẩm. Hai nhân vật
này đều có những vẻ đẹp tiếp nối truyền thống gia đình và đưa truyền thống ấy đi xa
hơn.
Đầu tiên là nhân vật chị Chiến, chị Chiến trong tác phẩm là hiện thân vẻ đẹp của má. Chị
được thừa hưởng những vẻ đẹp của má. Chị mang dáng vóc của má: "hai bắp tay tròn vo
sạm đỏ màu cháy nắng, rồi dùng cả thân người to và chắc nịch". Không chỉ về ngoại
hình, chị Chiến giống má nhất ở sự đảm đang tháo vát. Trước đêm lên đường, Chiến lo
liệu hết việc nhà. "Chị em mình đi thì thằng Út sang ở với chú Năm, chú nuôi. Còn cái nhà
này ba má làm ra đó thì cho các anh ở xã mượn mở trường học. Giường ván cũng cho xã
mượn làm ghế học. Nồi lu, chén, đĩa, cuốc, vá, đèn soi với nơm để gửi chú Năm. Chừng
nào chị Hai ở dưới biển về làm giỗ má, chị có muốn lấy gì thì chị chở về dưới. Còn năm
công ruộng hồi trước mấy chú cấp cho ba má, giờ mình đi mình trao lại chi bộ đặng chia
cho cô bác khác mần. Hai công mía thì chừng nào tới mùa, nhờ chú Năm đốn, để dành đó
làm giỗ ba má. Đem bàn thờ sang gửi chú Năm". Chị Chiến lo liệu chu toàn mọi việc đến
chú Năm còn khen: "Khôn! Việc nhà nó thu được gọn thì việc nước nó mở được rộng,
gọn bề gia thế, đặng bề nước non". Chiến chu đáo giống hệt má. Đến Việt cũng thấy chị
giống má: "Chà, chị Chiến bữa nay nói in như má vậy! Cũng ở trong cái buồng mà nói
vọng ra, cũng nằm với thằng Út em, ở trên cái giường đó". Chị Chiến giống từ cách nằm,
cựa mình, thở dài ngay cả cách nói vọng từ buồng ra. Chính chị Chiến cũng cảm thấy
mình giống má: "Tao cũng lựa ý nếu má còn sống chắc má tính vậy, nên tao cũng tính
vậy". Nhưng không chỉ giống má, Chiến còn có nét riêng biệt. Ở Chiến vẫn có nét trẻ
trung, thích làm duyên làm dáng. Trong túi Chiến lúc nào cũng có một cái gương để soi.
Chiến là cô gái mới lớn, đang tuổi mơ mộng nên vẫn có những nét trẻ con. Điểm khác
biệt nhất của chị Chiến với má là được trực tiếp cầm súng đánh giặc để trả thù nhà, thực
hiện lời thề: "Đã là thân con gái, nếu giặc còn thì tao mất, vậy à?". Chị Chiến là tiêu biểu
cho người yêu nước, những con người sinh ra để cầm súng đánh giặc.
Nhân vật xuất hiện nhiều nhất trong tác phẩm là Việt. Nhà văn đã trao ngòi bút để nhân
vật Việt tự viết về mình. Việt là chàng trai có tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, yêu đời.
Việt có nét riêng của con trai mới lớn, tính tình trẻ con ngây thơ hiếu động. Việt hay
giành phần hơn với chị từ việc đi bắt ếch, tòng quân, lập chiến công giết giặc… Việt
thích đi câu cá, bắn chim, khi đi bộ đội rồi, anh vẫn mang chiếc ná thun trong áo. Đêm
trước ngày lên đường, chị Chiến thu xếp toan tính mọi việc thì Việt lại vô tư lăn kềnh ra
ván cười khì, vừa nghe vừa chụp con đom đóm vào lòng bàn tay rồi ngủ quên lúc nào
không biết. Cách thương chị của Việt cũng rất trẻ con. Mặc dù tin yêu anh em đồng đội
nhưng lại giấu không cho ai biết mình có chị gái là tiểu đội trưởng bộ đội nữ Bến Tre.
Việt sợ mất chị trước lời tếu táo của anh em. Khi bị lạc đồng đội, một mình nằm lại giữa
chiến trường, không sợ giặc mà sợ "con ma thụt đầu ngồi trên cây xoài mồ côi, và thằng
chỏng thụt lưỡi hai bên vàm sông". Khi gặp được đồng đội, thằng út em vừa khóc vừa
cười. Dù trẻ con nhưng trên cương vị của người chiến sĩ, Việt dũng cảm kiên cường.
Dòng máu trong con người Việt là dòng máu gia truyền của những con người gan góc,
không bao giờ sợ trước bạo tàn. Việt đã chiến đấu dũng cảm lập chiến công dùng thủ
pháo tiêu diệt một xe tăng bọc thép của giặc. Khi bị trọng thương một mình giữa rừng,
"mắt sưng húp không nhìn thấy gì, toàn thân như rỉ máu" nhưng Việt vẫn trong tư thế sẵn
sàng chiến đấu. "Đạn đã lên nòng, ngón cái còn lại vẫn sẵn sàng nổ súng". Việt là đứa
con kế tục truyền thống của gia đình đi tiếp con đường cách mạng của ba má là con
đường đi trả thù mà không sợ dài lâu nhưng Việt còn tiến xa hơn, lập nhiều chiến công.
Chiến và Việt đã kế tục và phát huy truyền thống của gia đình, mang truyền thống ấy
tiến xa hơn. Hai nhân vật, hai tính cách khác nhau nhưng vẫn có những điểm chung thống
nhất. Hai nhân vật, hai bức tượng đài lớn của tác phẩm và trở thành hình mẫu của tuổi
trẻ Việt Nam thời kỳ kháng chiến.