Đề bài: Nghị luận về hiện tượng mê tín quá đà của người Việt
Bài làm:
Từ xa xưa đến nay, việc thờ tự cúng bái hay đi lễ chùa vào ngày lễ tết, ngày rằm đã trở
thành một phong tục không thể thiếu trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt. Đó vốn là
những giá trị tinh thần truyền thống tốt đẹp và đặc sắc của dân tộc cần được lưu giữ và
trân trọng. Thế nhưng, cho đến ngày hôm nay, những nét văn hóa tín ngưỡng tốt đẹp ấy
dần bị bóp méo, làm sai lệch, xấu xí bởi một bộ phận những con người thiếu hiểu biết,
mê tín quá đà, điều này ta có thể thấy rõ ràng thông qua các lễ hội chùa chiền hằng năm,
nơi tụ tập nhiều du khách từ thập phương đổ về cúng bái, vãn cảnh.
Ông cha vẫn thường có câu "Có thờ có thiêng, có kiêng có lành", việc cúng bái tổ tiên, hay
lễ lộc chùa chiền vào những ngày Tết nhất trở thành một nét văn hóa không thể thiếu
trong đời sống tinh thần của nhân dân Việt Nam. Tuy nhiên, nó chỉ dừng lại ở thái độ tôn
kính, trân trọng các vị thần, Phật nhằm đem lại cảm giác yên tâm, tin tưởng về một cuộc
sống yên bình, đồng thời thể hiện tấm lòng thành kính với các bậc bề trên, các vị anh
hùng, thể hiện vẻ đẹp trong nhân cách, tâm hồn người Việt Nam. Đó là tấm lòng luôn
hướng về Phật tổ, hướng về cái thiện, hướng về vẻ đẹp toàn diện chân thiện mỹ
trong cuộc đời. Điều đó chẳng có gì đáng chê trách, bởi nó khiến cho cuộc sống và tâm
hồn của con người trở nên đẹp đẽ, trong sáng và tích cực hơn cả.
Thế nhưng ngày nay, văn hóa tâm linh ở các lễ hội, chùa chiền dần bị "biến dạng" làm
xấu đi hình ảnh chốn linh thiêng, hủy hoại đi những nét đẹp truyền thống của dân tộc.
Điều đó xuất phát từ những hành động mê tín quá đà của bộ phận những con người thiếu
cả ý thức lẫn đạo đức, trở thành vấn nạn chung cho toàn xã hội, là vấn đề cần phải giải
quyết và ngăn chặn cấp bách. Bởi văn hóa tâm linh, các lễ hội, chùa chiền là biểu hiện
cho bộ mặt của cả dân tộc, một quốc gia có phát triển hay không người ta chỉ cần nhìn
vào các hình ảnh từ các lễ hội ấy mà nhận xét là đã biết được vận khí của một đất nước.
Đất nước có tiến bộ có văn minh, thì các lễ hội chùa chiền cũng sẽ nhộn nhịp, thể hiện
sự sung túc, ấm no, nhưng không có nghĩa là ở nơi đó xuất hiện các hành vi quá khích, mê
tín quá đà làm hỏng đi cái quang cảnh chốn linh thiêng, mà đó chính là biểu hiện của một
xã hội, nơi mà con người đang đi xuống về cả đạo đức lẫn ý thức.
Người ta đi lễ chùa theo lẽ chỉ nên mang theo thẻ nhang, có lòng hơn thì là đĩa xôi với nải
chuối xanh, ắt thể hiện tấm lòng thành là được, cũng chỉ cầu mong những điều đơn giản,
thông thường như cầu sức khỏe, cầu bình an, để bình tâm lại trước cái gọi là số mệnh mà
thôi. Thế nhưng, có một bộ phận không nhỏ những con người đã hiểu sai hoàn toàn ý
nghĩa của việc lễ chùa, họ cho rằng cứ phải mâm cao cỗ đầy, thịt thà các loại, hương
khói nghi ngút mới là tỏ lòng thành kính. Lúc khấn vái thì toàn cầu những điều dung tục
tầm thường, như mong được giàu có, được thuận lợi trong đường công danh, trong khi
trong cuộc đời này làm gì có thứ gì tự nhiên mà có được, muốn có ắt phải lao động vất
vả. Đáng buồn hơn khi người ta còn tin rằng việc nhét tiền vào tay chân tượng Phật hay
rải tiền khắp nơi thì càng ứng nghiệm, Phật tổ sẽ phù hộ cho họ cầu được ước thấy.
Điều đó đã dẫn tới một cảnh tượng hết sức dung tục và lộn xộn ngay giữa chốn liêng
thiêng, khi mà người người chen lấn xô đẩy, chỉ để tranh lộc, nhét tiền và tay, chân Phật,
xoa tiền vào chuông đồng, rồi thì tranh nhau rải tiền, rải gạo khắp nơi, để chốn liêng
thiêng thành một nơi lộn xộn đầy rác thải, vừa lãng phí vừa làm ô nhiễm môi trường.
Không những thế, giữa những cuộc chen lấn ấy ắt xảy ra các cuộc cãi vã do xô xát,
những tiếng chửi rủa, tục tĩu được vô tư phát ra ngay dưới mắt Phật mà họ không hề
thấy xấu hổ, sám hối hay ngượng miệng. Có người vừa mới chân trước dâng hương,
thành kính cúng bái thì chân sau đã lập tức vô tư cười đùa, xả rác, chơi bài, đánh bạc, viết
vẽ bậy trong khuôn viên chùa. Thật sự xấu xí, phản cảm vô cùng! Rồi thì vì quá mê tín,
nhiều người bỏ công bỏ việc, bỏ nhà bỏ cửa chỉ để hối hả, chen lấn, lặn lội đến một
ngôi chùa nào đó mà nghe nói là rất "thiêng", để tiếp tục cầu nguyện khấn vái cho lòng
tham hư vinh, vật chất của mình. Tự hỏi từ lúc nào nhân dân ta lại quên mất cái truyền
thống chăm chỉ, cần cù chịu khó của cha ông bao đời nay mà chỉ chăm chăm mong vào
việc được thần phật phù hộ cho ăn không ngồi rồi mà vẫn vàng bạc đầy nhà?
Hỡi ôi những con người cuồng tín, Phật chẳng vì bạn rải tiền, rải gạo, hay dâng nhiều
hương khói mà cho bạn được sống sung sướng, an nhàn, tiền bạc đầy nhà đâu, điều đó
chỉ chứng tỏ cái lòng tham lam đang hiện hữu trong con người của bạn mà thôi. Cuộc
sống là một chuỗi những quy luật nhân quả và do chính bản thân chúng ta nắm bắt, quyết
định. Nếu chúng ta sống với một tâm hồn lương thiện, bao dung thì ắt sẽ nhận được
những điều tốt đẹp và xứng đáng, chúng ta có chăm chỉ lao động, hết lòng phấn đấu thì
cuộc sống mới có thể sung túc được. Những người ngày ngày ăn chay, niệm Phật, lễ hội
ở chùa nào cũng đi, làm đủ mọi cách để khấn vái, cầu may mà lười lao động, ăn ở bất
nhân bất nghĩa, thất đức thì cho dù là Phật cũng không thể bao dung được, họ đáng phải
nhận những quả từ những cái nhân độc mà họ đã gieo trong suốt cuộc đời này.
Chúng ta cần sáng suốt nhận biết và phân biệt được giữa truyền thống tín ngưỡng tốt
đẹp của dân tộc và những hành động mê tín quá đà. Là học sinh, chúng ta phải cố sức
tránh phạm phải những điều trên đồng thời ra sức tuyên truyền cho người thân, bạn bè và
những người trong xã hội hiểu được những việc làm mê tín quá đà là xấu xí, là mất đi vẻ
linh thiêng nơi chùa chiền, làm xấu đi hình ảnh xã hội, đất nước, là biểu hiện của sự suy
đồi đạo đức và ý thức trong mỗi con người. Có những hành động quá khích như vậy là
chính chúng ta đang tự bôi xấu bản thân, tự hạ thấp tư cách đạo đức và ý thức của bản
thân, thể hiện ra cái mặt tham lam chứ không phải là tấm lòng thành kính trước thần,
Phật, hướng đến những giá trị tâm linh tốt đẹp trong văn hóa dân tộc nữa.
Suy cho cùng, việc mê tín quá đà ở một bộ phận không nhỏ người dân đã gây ra những tác
động tiêu cực trong nhận thức, làm xấu đi hình ảnh chốn liêng thiêng, là vấn nạn chung
khó giải quyết của toàn xã hội vì mỗi năm nó lại diễn tiến khác đi. Là công dân Việt
Nam, chúng ta cần cố gắng tu dưỡng đạo đức, học tập thật giỏi, có nhận thức đúng đắn
về các hoạt động văn hóa tâm linh, có ý thức giữ gìn và phát huy các giá trị truyền thống
của dân tộc, đồng thời ngăn chặn các hành động vô ý thức, xấu xí làm ảnh hưởng đến sự
phát triển chung của xã hội, đất nước.